ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (bacznie), Kn, T (bacznie), L (bacznie; pod: baczność; bez cyt.), SWil, SW (bacznie), SJP (bacznie)

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

stopień równy

					bacznie
					baczno

stopień wyższy

baczniej

Znaczenia

»mądrze, roztropnie; ostrożnie«

– Vczynisz mię ochotnieyszym do czego grzecznieyszego y ważnieyszego/ gdy mię iáwnie nie záwstydasz w tym/ czego się ia wstydam potáiemnie/ żem báczniey y rozumniey tego nie wyráźił/ com był w vmysł záwziął. DorHip I 4.
– Łágodnie, pięknie, bácznie, wyrozumiánie roskázać, á náuczyć, y ieśli potrzebá głaskáć, y folgowáć, raz y drugi powiedzieć mu [słudze] trzebá. StarPopr 94.
– Kiedyby siłá przy tey nie dużości/ Iáko iey bácznie Niebá wam [kobietom] nie dáły/ Y przy wrodzoney rozum subtelności/ Swiát byście wszytek nogámi zdeptáły. TwarSDaf 45.
– Práwá/ áby były záchowáne/ potrzebuią dobrych obyczáiow: Co mym zdániem dobrze y bácznie powiedział [Machiawel]. OpalŁRoz E1.
– W rożnych Zakonách bácznie i świątobliwie názywáią się urzędy. MłodzKaz III, 268.
– A tu serdecznie rozśmiać się muszę, o niepomiarkowana zdolnością i rozumem płci słabiuchnej emulacyjo! Na owe żaby, z końskiego kopyta podkowy pretensyją pociesznie wychodząca! A kędyż róg do ufnala? Noga w sile i tuszy do żelaza? Sposobność i potrzeba zażycia jej tak ogromnie i baczno? Kędy (mówię wyraźniej) jest miara i proporcyja twoja do tej figury, którą panie i senatorki do fortuny, stopnia i potrzeby swojej, lubo by nie zawsze powinny, trzymać muszą czasami. MałpaCzłow 289.
– Lyszkę nieś bacznie żebyś drog nie czynił smalcem. MikSil 242.
– Bacznie/ Considerate [...] bedachtsam/ bedächtlich. DasHünDict Ooijv.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Przyiaciélá bácznié obieray/ á obrawszy mocno trzymay. KnAd 961.

– Kto z Bogiem zácznie/ vczyni bácznie. RysProv E1.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BACZNIE, BACZNO