ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (birkut; XVII-XVIII), SWil (birkut, berkut), SW (birkut, berkut), SJP (birkut)

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	D.				birkuta
	B.			uż. nżyw.	birkut

liczba mnoga

	B.			uż. nosob.	birkuty
	N.				berkutami

Etymologia

tur. burkut, bürküt 'boski orzeł w mitologii turkijskiej'

Znaczenia

1. zool. »gatunek orła, duży ptak drapieżny z rzędu sokołów, żywiący się głównie rybami, używany niegdyś do polowania; Haliaetus albicilla«

Przenośnie

Z kogoz tedy większy iest Oyczyznie Emolument czy z owego darmo chleb z iadaiącego Birkuta czy z młodego a ustawicznie pracuiącego za zdrowie iey ochotnie krew Leiącego Towarzysza.PasPam 147v

2. »strzała opatrzona na końcu orlimi piórami«

– Rzucam do ciebie prezent obiecany. Ubogić wprawdzie, bom sam nie bogaty, Nie mam nic nad ten birkut i bułaty. MorszZWierszeWir I 448.
– Od nich [tarcz Rzymian] się bowiem odrazały groty Dla zwykłey strzałom po wierzchu sliskosci, Parci mniemaiąc ze Rzymianin skłoty Gwoli ostatniey przyklęka słabosci, Rzuciwszy łuki, cięciwy, birkuty Vderzą w tabor dzidami zbliskosci Ale y owi zpod tarcz z krzykiem skoczą I Naieznikow pierwszych zrażą, ztłoczą. ChrośKon 454.
– Biie na zaciąg y werbunek nowy, A stare pułki łata przez rekruty, Tym stroy, tym daie rynsztunek marsowy, Tarcze pałasze, zbroie y birkuty, Owym, ze skarbu posiłek zołdowy Ze Anton wszytkiem iakoby osuty Pobudza w sobie wspaniałego ducha Mieniąc się znowu w Marsa z niewiesciucha. ChrośKon 471.
– Niewprzod porywczemi znamienitych maydanow do zamierzonego terminu Acastus szyie berkutami aż w Pożądaną metę dobrze stalowym ugodzi grotem. MikSil 207.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*BIRKUT