Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BODAJBY

part.
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: BODAJBY, BOGDAJBY
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (bodajby, bogdajby), T (bodajby; pod: bodaj, bogdaj), L (bodajby, bogdajby; pod: bodaj, bogdaj; XVII-XVIII), SW (bodajby; pod: bodaj), SJP (bodajby, bogdajby; pod: bodaj, bogdaj)

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, SWil

Formy gramatyczne
  bodajby ||   bogdajby
Znaczenia
1. wyraz pragnienia, aby coś się stało lub nie stało
  • – O! bodajbych była Ciebie nie znała! bodajbym dziewczyną Była umarła, nieźliś mi przyczyną Bo tego miał być albo o sromotę Taką chciał przywieść kiedy moję cnotę. BorzNaw 184.
  • Bodajbym jako orzeł bystrooki Mógł w oczach twoich trzymać chciwe wzroki [...]. MorszAUtwKuk 243.
  • – [...] to nie był właśnie niemy, ále [...] Bełkot, mowił ci, ále niedokłádnie, mowił ci, ále źle, niecnotliwie, bodayby był milczał. MłodzKaz I, 433.
  • – Umieram w młodosci w lat 26, ach bodaybym była zaraz urodziwszy się umarła bo bym była tylo grzechami Boga nie obraziła [...]. HistŚwież 221.
  • Bogdayby iuz owe publicznych obrad niezwyczayne Imiona y wzięte ex Annalibus publicae calamitatis nazwyska w niepamięc poszły [...]. RzewKor 14.
  • – Boday, *bogday [...] 2) ich wollte wünschen dass; wenn er doch [...] que, pour exprimer quelque souhait ou quelque imprécation [...] bodaybym się nie wrócił [...]. T III 64.
a) konstrukcja wprowadzająca zaklęcie mające potwierdzić wiarygodność nadawcy
  • – [Zaparcie się Piotra] Powiedz prawdę/ iesliś iest vczeń Mistrzá tego [...] Ieslim iest/ bogdayby mię nieszczęście potkáło/ Bogday mi się wszytko złe y ná potym działo/ Iesliże znam człowieká/ o ktorym mowicie [...]. RożAPam 21.
2. »podobno, jak się zdaje, kto wie czy (nie)«
  • – To pewna/ że bodayby nie było spokoynieysze Imperium Romanum, gdyby tandem aliquando tym wysokim makowkom [buntownikom]/ wzrostu vięto [...]. GrodzPrzes B4v-C.
  • – [Iskra] Leżąc zdradliwie na odspodniej ścianie Uczyniła w niej sobie panowanie Szerząc się ogniem i bodajby była Prędko swój płomień na wierzch wyrzuciła, Gdyby był nie dym, który już się kurzył, Niebezpieczeństwa tego nam wynurzył. BorzNaw 134.
Podhasła

BODAJBY

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Najwcześniejsze poświadczenie:
1688
Znaczenia
w zdaniu warunkowym; =gdyby
  • Bodayby się Luter zá młodu uczciwie ożenił/ snáćby świętokrádzko z Klásztoru Katryny nie uwiodł. BujnDroga 211-212.
  • – Bog mowi Isai 40. Bodayby słucháli przykázania mego, uczynionyby był pokoy twoy iáko rzeká. TylkStrom 65.
Odsyłacze