Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

CZAMBUŁ

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L, SWil (czambół), SW (czamboł, czambół, czambuł; ?), SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI (?), Kn (?), T (?)


Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
B. uż. nżyw.   czambuł
liczba mnoga
M. uż. nosob.   czambuły
D.   czambułów
B. uż. nosob.   czambuły
Etymologia
tur. čapul 'wyprawa grabieżcza, najazd'
Znaczenia
»odział tatarski«
  • – Czambuły Tatarow biią. PasPam 236.
  • – Powieda, na ostatku zes my się dusznie starali o ięzyka ale dostać zadną miarą nie mogli bo iuz były zaciekłe Czambuły do kosza poschodziły. PasPam 240.
  • – Czambułów jeszcze żadnych nie rozpuszczali, tylko idą bataliją. Owa zgoła coś dziwnego ten nieprzyjaciel intendit. SarPam 369.
  • – Te záś Czámbuły wróciły sie iuż nazad: y co záś dáley Nieprzyiaćiel zámyśla czás pokaże. AwWarsz_1698_20IX 1-2.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • w czambuł:
    • »razem, kupą, gromadnie«
    • – We Lwowie tymi czásy, przez kilká dni od Pográniczá wiádomośći zálátywáły, y co raz to bárdźiey strászyły Ordy inkursyámi, ktorą [!] miałá áż pod sam Kámieniec, y potym w Czámbuł y tám y sam zápuśćiwszy się wpadáć ná ruiny Kráiow nászych [...]. AwWarsz_1699_14II 2.
    • – [...] ćiągnął tamtą stroną [Dniestru] Nieprzyiaćiel, y stánąwszy Koszem die 17. ieszcze przeszłego zá Stryiem, záraz porozbiegał się w Czambuł [...]. AwWarsz_1699_14III 3.
    • – Bo tak by z nikim szczerze nie przyszło wojować, Byś sobie chciał równego w boju upatrować: Gdzież będzież między Niemcy komesów, baronów, Gdzie wśród Moskwy wyglądał bojarskich szwadronów, Na oko ci nie przyjdzie i tatarski murza, Gdy się w czambuł wysypie z Krymu, z Budziak burza. ZarzLudzRzecz 176.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 10.10.2023