ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		czwartek
D.		czwartku
B.	uż. nżyw.	czwartek

liczba mnoga

uż. nosob.

czwartki

Znaczenia

»nazwa dnia tygodnia«

– Czwarték/ Dies Iovis (...) Feria quinta. vide Sobotá Kn 107.
– Uskarżali się też j. k. mci urzędnicy na robotnika, że z niego według potrzeby skarb wygody nic ma, a to że wziąwszy miarki, we czwartek ani w piątek, ani w sobotę do robót nie zjeżdżali. InsGór 1661 68.
– Wzięlismy Chłostę we Czwartek załuymy za grzech y upokorzmy się Bogu w piątek. PasPam 265.
– Ktorzy się mieli za zwycięszcow we czwartek Ci w Sobotę zwycięzeni ktorzy we czwartek gonili Ci w Sobotę uciekali. PasPam 266.
– Ktorzy we czwartek cudze głowy Siągali, swoiey przed Szab[lą] Polską a Sobotę umknąc niemogli. PasPam 266.
– Ktorzy Chrzescianskiey krwie z wielkim appetytem we czwartek pragnęli swoiey się w Sobotę podostatkiem nasycili. PasPam 266.
– Pilnowałęm cię szczerze od przeszłego Czwartku. PasPam 279v.
– Chmiel cienkusz czosnek czwartek czynsz dászek [...] in u genitivum terminant. WojnaInst 29-30.
– (...) czwartek po południu o czwartej godzinie strzymana będzie w żupie konferencyja respektem przebudynków tak dolnych jako i górnych. InsGór 1735 93.
– Co tydzień we czwartek po południu o czwartej godzinie strzymana będzie w żupie konferencyja respektem przebudynków tak dolnych jako i górnych. InsGór 1735 93.
– U Dworu Nászego w Poniedżiałki y Czwartki Appártymenta bywáią. GazPol 1736 80 4 nlb.
– Czwartek, g. czwartku. Donnerstag. jeudi. T III 195.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

tłusty czwartek:

– Wczora tłusty czwartek bardzo był chudy, bom się tylko na godzinę zwlókł z łóżka do jmp. wojewody ruskiego; gdziem zastał i jmp. wojewodzinę kijowską, i p. wojewodzicową rawską, która się rozumiała być opętaną (i wszyscy tak twierdzili), ale nie jest. SobJListy 363.
– Z poczty krakowskiej pisano też tu rem curiosam, że tam w tłusty czwartek według zwyczaju swego owe baby, co wątroby smażone, pieczone na rynku przedają, poubierały się w srebrne łańcuchy i złociste suknie bławatne i bon tempo sobie wpół rynku krakowskiego z naporu czyniły, wina mając w konwiach, i kogokolwiek złapać mogły, jakiegokolwiek człowieka podobnego do tej kompanijej, i księdzom non parcendo, gwałtem brali onych i poili. SarPam 337.
– Po sejmiku następowały zapusty, a zatem i akt wesela Niemczewica, cześnika brzeskiego, z panną Korytyńską. Pojechałem tedy z Niemczewicem na tłusty czwartek do Boćków, ale tam nowa nastąpiła okoliczność, to jest, że Sapieżanka, podskarbianka nadworna lit., rozwódka z księciem Radziwiłłem, chorążym wielkim W. Ks. Lit., zakochała się w Mokranowskim, generale wojsk koronnych, tak mocno, że aż wariacja jej przypadła. MatDiar 323.

Wielki Czwartek:

– Wiélki czwarték (...) Dies quinta hebdomadis sanctae (...) Dies coenae Domini (...) Dies necem Christi in cruce antecedens. Kn 1249.
– Báránki dáć skopić ná wielki Czwartek, tylko żeby sposobnemu y umieiętnemu sprawcy. HaurEk 103.
– wielki czwartek. der grüne Donnerstag, jeudi saint; jeudi absolu. T III 195.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

CZWARTEK