ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				gbur
	D.				gbura
	C.				gburowi
	N.				gburem

liczba mnoga

D.		gburów
C.		gburom
B.	uż. osob.	gburów
	uż. nosob.	gbury

Etymologia

niem. gebur 'sąsiad, chłop'

Znaczenia

»chłop, wieśniak; bogaty gospodarz«

– Atoż tobie, panie potwarco, twoja bezpieczność a bezsromięźliwa potwarz okazana jest. Insze twoje potwarzy, słowa karczemne, [...], gburowi odpisować karczemnemi jakiemi słowy zostawuję. PismoPotwarzCz II 51.
– Chłop id est Wiéśniak/ gruby człowiék/ Gbur/ Rusticus. Kn 66.
– Gbur/ vide Chłop/ Wieśniak. Kn 187.
– Patrz, kto goni: nie jestem skotopasem sielskim, Nie zrodziłem się kmieciem, ani prostym gburem, Żebym chodził za bydłem gromadzkim z koszturem. ZimSRoks 15.
– Czwarty gbur na czynszu zasiadł, ktoremu dana była wolność, żeby się budował do lat połczwartu [...] OpisKról 337.
– Piwa każdy gbur trzy beczki we żniwa ma wolność sobie zrobić. OpisKról 415.
– Wieś Łopatki [...] ta wieś, jako w gbury tak i w ogrodniki [...] w komorniki i rożne rzemieśniki bogata była. OpisKról 435.
– Wieś Strzemblowo [...] Gburow bywało 7. Teraz nie masz tylko 2 [...] Szarwarkują jako i insi cztery dni bydłem, dzień piechotą, a sobotę mają wolną. OpisKról 481.
– Wieś Neyfeldt. [...] Gburow tam żadnych nie bywało i teraz nie masz, tylko dwie chałupie, w ktorych loźni ludzie mieszkają. OpisKról 482.
– Czeladnik iednak moy wolski nieiaki Szlachcic z pood Brzezin został się tam [w Dani] y ozęnił się z poddanką tego Szlachcica Czorką iednego Gbura ktory postępek czynił im lepszą nadzieię że y ia zapewne do nich powrocę. PasPam 70v.
– Wolność łowienia ryb w morzu sołtys tej wsi ma w morzu na bacie. I przypuszcza gburów na siedem części; to jest od łowienia węgorzy bodurem mar[cas] 4. InwPuck 10.
– [...] ná woźie niby tryûfálnym, umyślnie ná Mászkáráty sporządzonym ustroione stroiem Gburow Hiszpáńskich, poiecháł [król] ku Viázdowi, gdźie Bálety y rożne tańce odpráwowáli. AwWarsz_1699_21II 1.
– [...] ná wszytkich przepráwách Mosty poznośić kazał [elektor brandenburski], Szańce sypáć, y Armaty záwodźić, Gburow wszytkich instruere, y exercitia woienne odpráwowáć, przydawszy dźieśiąćiom Gburom, po Officerze dla ćwiczenia. AwWarsz_1699_21II 1.
– Chałupa Tomasza gbura totaliter jest dobra, tylko stodółka potrzebuje reparacji; obory i chlewów absolutnie nie masz. InwChełm 58.
– Gbur. Bauers-Mann, Bauer. païsan, vilageois. T III 367.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

GBUR