Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

GRUBY

przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy gramatyczne
stopień równy
lp M. m   gruby
ż   gruba
D. m   grubego
stopień najwyższy
lp D. m   najgrubszego
Znaczenia
»prymitywny, prosty, nieokrzesany; brutalny«
  • – Zá krolem I M. chorągiew dworska/ pod ktorą 600 kopiynika Po tey chorągwi szłá iezdá Prusakow/ Iflantczykow y Pomorczykow/ ktorą prowádzi pan Káwáler Nowodworski 150. koni/ każdy ma parę rusznic. Zátymi szło kozakow krolewskich 100. koni potym piechoty krolewskłey [!] Niemieckiey 1400. Tym ordinkiem przeszlismy gránice násze v rzeczki Iwáry: gdzie p. Podkánclerzy koronny imieniem dworu K. I. m. winszował sczęśliwego weszcia w to pánstwo/ ktore sobie ten gruby narod windikowáć chciał y śmiał przez lat 96. [...] BielDiar Aiij.
  • – ZYgmunt Trzeći/ Krol Polski á Kśiązę Litewskie Yák Ruskie Mázowieckie/ tákże y Siewierskie/ Gránice własney Polskiey niemniey y Litewskiey/ Mocą práwie iuż dostał męstwem krwie cney Polskiey/ V Moskwy hárdodumney/ ktora w ręku byłá/ Nád sto coś kilká rokow/ á oney zá Krolá Tákże Zygmuntá ná krzćie w polszcże ná pierwszego Táż krew gruba Moskiewska dostáłá [...]. OzimSzturm Aiijv.
  • – WOTA Y PVNKTA In deliberatione z rady y perswazyey vczynione od wszytkich Panow Radnych y Senatorow ziemie Moskiewskiey, kazdego z osobna opisane, y z ichze ramoty przetłumaczone, Iáko Czarowi swemu rádzili do zgody y pokoiu z Krolem I. M. Pánem Nászym Miłościwym, y choć to od grubego y prostego ludu, iednák nie żádná ráda, y zdrowa perswázya, y nietákiey ponderacyey godna, kto deliberato animo á nie perfunctoriè przeczytawszy vważa: day Pánie Boże do koncá szczęśliwie. NowinyMosk A3v.
  • – Przemysław Xiążę Polskie poubierawszy drzewá w szyszaki, zniosł nieprzyiaciela, ktory rozumiał ná ten czás las ubrany włątki, że to woysko było. Táką sztuką teraz naygrubszego nie podszedłby Narodu [...]. RadzKwest 127.
  • – Prostota Jndyanow nie tak iest widzę gruba y dzika, żeby ich obserwacye nie miały bydź godne iakiegoszkolwiek względu. Monitor 51.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • grube chłopowsko:
  • boty chłopskie, boty chłopskie grube, Boty grube:
    • »BOT«
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • boty chłopskie grube || boty chłopskie || boty grube:
    • – Bóty chłopskie grube/ vide Kurpie. Kn 42.
    • – Kurpie máiący ná nogách/ ábo boty grube. Peronatus, sculponeatus. Wiżotas. SzyrDict 143.
    • – Pero, nis Botÿ chlopskie, kurpie. SłowPolŁac 103.
  • chłopstwo grube (sz. zm.):
    • – Wszytko to frászká/ gdy nie będzie pewny żołnierz ná gránicy. Czego teraz z wielką szkodą y sromotą nászą doznawámy/ nie mogąc się chłopstwu grubemu/ ták domowemu/ iáko y postronnemu odegnać. StarPopr 139.
    • – Pierwsza ozdoba kraiu z miast pieknych budownych I w nich ludzi zrodznych ktorzy wiec przechodzą Grube chłopstwo dowcipem indole et forma I rządem. OpalKSat 97v.
  • bóty chłopskie grube:
    • – Bóty chłopskie grube/ vide Kurpie. Kn 42.
  • chłop gruby I:
    • – Chłop gruby/ robotny/ Petrones & rupices [...] vide Chłopstwo. Kn 66.
    • – Chłopstwo/ Agrestes [...] Conuentus agrestium [...] Rusticutas [...] vide Chłop gruby. Kn 67.
    • – Sliachcicęm zwal się ale ie[go] osoba chlopęm grubym z urodzenia oznaymowała go. TrepNekLib 83v.
  • chłop gruby II:
    • – [Mówi Tryzafern do Adrasta] A tyś kto (práwi) ktory ták zuchwale Mowisz przy Krolu/ przy nas/ chłopie gruby. TasKochGoff 433.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – W grubej bai Często sie rádość y pociecha tai. PotSyloret 471.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 13.06.2023