Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

MOC

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   moc
D.   mocy
B.   moc
N.   mocą
Ms.   mocy
Znaczenia
1. »siła«
  • – Słabemu dasz [Boże] moc. PasPam 109v.
  • – Niewielkość ani moc Woyska ale Niebieskie biią [moce] Nieprzyiaciela. PasPam 265.
  • – Lew Ognisty Frontem mu stoi ku pomocy Nigdy nieprzełomany Hierogliphik mocy. PasPam 271v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • z mocy:
    • »mocno, silnie«
    • – Sunie na mnie prosto tnie z mocy wytrzymałęm PasPam 181.
Związki frazeologiczne

  • swoją mocą:
    • »o swojej sile, bez czyjejś pomocy«
    • – Takiemu kalece ktory na łoszku swoią mocą przewrocić niemoze a miło mu słuchać kiedy prawią o krolowaniu. PasPam 188.
2. »władza, panowanie«
  • – Ktoby przeciwko pomięnionym lubo wszystkim in Genere, lubo kozdemu wosobności chciał co szkodliwego moliri ze tego niedopusciemy [warunkujemy]. PasPam 211v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • w mocy swej zostawować:
    • »warować sobie, zastrzegać sobie«
    • – Tam pacifice zostawać ma co sobie iako y inne dobroczynnosci do dalszego wyswiadczenia temuz Urodzonemu Lubomirskiemu IkM w mocy swey zostawuie. PasPam 209v.
  • być pod czyjś mocą:
    • »być opanowanym, zawojowanym przez kogoś«
    • – Mowili tak gdy by [Polacy] zawsze chcieli się bić tak szczerze był by Swiat wszystek pod ich mocą. PasPam 106v.
Związki frazeologiczne

  • dać w moc:
    • »dać we władanie, pod komendę«
    • – Płomienczykow zażywa [Mars] [...] na Drzyrdy Groty Szable, kule, kartany, y rozne obroty Dawszy im w Moc Chorągwie. PasPam 271.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • moc boska:
  • moc boża:
Związki frazeologiczne

  • dać w moc:
  • w mocy swej zostawować:
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Mocą gwałtem wypchnąć/ wyrzucić iák żábę z wierszé. KnAd 512.
  • – Wolno do Piekłá/ by chciał o połnocy/ Otworem stoi/ tá przeklęta mocy. RysProv 85.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 20.04.2013