ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, Kn, T, SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI (?), L (?)

Formy gramatyczne

stopień równy

lp	M.	m	nabożny
	N.	m	nabożnym
lm	M.	mos	nabożne
	D.		nabożnych
	C.		nabożnym
	Ms.		nabożnych

stopień wyższy

nabożniejszych

Znaczenia

1. »o człowieku: pobożny, bogobojny«

– A stoiąc Páweł w pośrzod Areopágu rzekł: Mężowie Athenienscy, ná wszem widzę was iákoby nábożnieyszych. Abowiem przechádzáiąc się, y przypátruiąc wászym nábożeństwom, nálazłem też ołtarz, ná ktorym napisano: Nieżnáiomemu Bogu. NT Dz 17, 22-23.
– Powieda [Nider] ábowiem/ iż od nabożnych osob y pánien doświádczenie to ma/ że przeżegnawszy Krzyżem Świętym krowę y Pacierz zmowiwszy z Pozdrowieniem Anielskim trzydzieści kroć/ ábo blisko tego/ vstáie spráwá szátańska/ iesli ieno iest z czárow. SpInZąbMłot 273.
– Zebysmy tedy stárych Przodkow nászych świątobliwości przykłádem, Kościoły Páńskie w większey vczciwości mieli, y prawdziwą pobożnościa Odszczepieńcze wszytkie, y głupie Pogány celowáli; dla tego, Miástá tego Stołecznego Kościoły wszystkie porządnie spisawszy [...] ludziom nabożnym do czytánia podáć vmyśliłem. PruszczKlejn 2-3 nlb.
– Uczynił się iakiemsic okrutnie naboznym. PasPam 83.
– To to ten Narod Litewski tak jest bardzo nabozny. PasPam .
– Będzie to czásem drugiego cnotá, ále w drugim; poki ten pátrzy, poki ten pilnuie, to on nabożny, potulny, á potym ná głowie chodzi. MłodzKaz IV, 320.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

nabożna zakonnica:

– [...] poprácuię czás iáki zá dobrodzieystwo ták wam Wielebnym Oycom y Zakonnikom, iáko y nabożnym Zakonnicam/ pobliżu Cerkwie Swiętey [...] żyiąc sobie. KalCuda 265.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Kto w dziesiąci leciech/ nie będzie nadobny/ we dwudziestu gładki/ we trzydziestu duży/ we czterdziestu mądry/ w piąciudziesiąt bogáty/ wsześciudziesiąt nabożny/ tedy iuz do śmierci tákim nie będzie. RysProv VII, 7.

2. »skłaniający do pobożności«

– Doktorowie záś y mędrcy Tureccy głośniey ieszcze o tym mowią [o władzy cesarskiej]/ nie stánowiąc władzy Cesárskiey innych gránic/ tylko záchowánie pewnych vstaw nabożnych w Zakonie Máhometowym opisánych/ przyznáwáiąc mu w rządách świeckich zupełną moc/ á zátłumáczá iey y Sędziego sámę tylko wolą iego dáiąc. RicWielJMon 7.
– EPáktá sie zowie liczbá pewna od 1, áż do 29, ktora w Kalendarżách, Brewiiarzách, w Dyurnałách, w Officiuszách, y inszych Książeczkách nabożnych, pierwsze mieysce osiada. SolGeom III 59.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

ćwiczenie nabożne:

– cwiczenie nabożne albo duchowne [...] un éxercice de pieté. T III 167.

akty nabożne:

– 1 ksioska, Akty nabozne iędne oprawne, a drugie nieoprawne. 1 Akty codzienne. SzumInw 74.
– [Tytuł:] Akty nabożne do ran [...] Ukrzyżowanego Jezusa. AktNab k. tyt.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

NABOŻNY