Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

NALEŻEĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  należeć
czas teraźniejszy
lp 1. os.   należę
3. os.   należy
lm 3. os.   należą
czas przeszły
lp m 3. os.   należał
n 3. os.   należało
Znaczenia
1. »być czyjąś powinnością«
Rekcja: do kogo

  • ~ Bo iezeli nąm Ich MSC o zasługi takie czynią Cięszkosci niech że tez y sami przestrzegaią co do nich nalezy. PasPam 218.
  • ~ Uczynimy co nalezy zaiedziemy gdzie potrzeba, będziemy tam co i drudzy. PasPam 269.
2. »mieć prawo do czego«
Rekcja: do czego

  • ~ Toc podobno kto zarowno idzie do roboty zarowno ma nalezeć y do zapłaty. PasPam 121-121v.
  • ~ O chleb tedy prosic niebędę bom go krwawie zasłuzył y nalezę do Niego rowno z drugiemi. PasPam .
3. »przysługiwać komu«
Rekcja: komu

  • ~ Za taki uczynek nalezy wszelaka rekompensa O czym bardziey by nalezało [pomyśleć] k IMSCi bo ia tedy rekompensy uczynic nie mogę co krol. PasPam 159.
  • ~ Cny Lanckoronski, Tobie przodek nad inszemi Zasługa w Niebie. Chonor nalezy na Ziemi. PasPam 274.
  • ~ Z tymi wszystkiemi [sławnymi żołnierzami] Nalezy Lanckoronskiem Paragon na ziemi. PasPam 274.
  • ~ Dawno kadzidła Bogu a Nieludziom Palą. Ktore iak Bogu tylko nalezą samemu Tak Chwała nie Niegodnym lecz tylko godnemu. PasPam 274v-275.
4. »być potrzebnym«
  • ~ Tamten [list] ktory nalezał za Granicę ze bym schował. PasPam 160v.
  • ~ Zawirała [amnestia] co kolwiek ab utrinque praetensionum wynikać mogło y do gruntownego uspokoienia nalezało. PasPam 208v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

NALEŻĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp M. m   należący
lm D.   należących
N.   należącemi
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
1. »będący elementem czegoś«
  • – Omawiał się potym krztałtnie narzekaiąc na mnie zem mu wziął kilka probacyi do iego mowy nalezących. PasPam 87.
  • – Dałęm Instrukcyią z artykułami dosyc ostroznemi y do materyiey Seymu tego dosyc nalezącemi Taką. PasPam 215.
2. »przysługujący komuś«
  • – Lubom nie konfederat alem zołnierz rowno z niemi do zasług nalezący. PasPam 134.
  • – Więm na cię Sekretow Nieduchowney Osobie nalez[ą]cych wiele. PasPam 193.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 14.01.2012

*NALEŻEĆ

czas. niewł. ndk
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
czas teraźniejszy
  należy
czas przeszły
  należało
tryb przypuszczający
  należałoby
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
»trzeba, powinno się«
  • – Gdy im tedy ostatnią nalezało oddac usługę Iąn Domaszowski sprawił im pogrzeb. PasPam 84.
  • – Na taki ogięń nalezało tam z połowę z koni spaść. PasPam 107.
  • – Upatrzyli czas do Windykowania zasług naszych, za co dziękować zawsze należało i należy. PasPam 121.
  • – Nie bardzo by mi nalezało wywodzić się IoMSCi Panu Pułkownikowi. PasPam 155.
  • – Za taki uczynek nalezy wszelaka rekompensa O czym bardziey by nalezało [pomyśleć] k IMSCi bo ia tedy rekompensy uczynic nie mogę co krol. PasPam 159.
  • – Wiadomo czynię komu by to wiedziec nalezało. PasPam 160.
  • – W tych bywałęm Iako Szlachcicowi nalezy okazyiach. PasPam 162.
  • – Naiechałęm Grodzienskiem Traktem iako mi nalezało ku Polszcze ale pusciłęm się ku Uciany. PasPam 183.
  • – Wnagłey potrzebie roznych szukac nalezy sposobow. PasPam 217.
  • – Gotowano tedy a ia tym czasęm ubrałęm się tak iako nalezy. PasPam 280.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 21.02.2015
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 21.02.2015