ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (pod: niechać; XVIII), SWil, SW (pod: niech), SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne

niechby

Znaczenia

1. (w połączeniu z formami czasownika) wyraz pragnienia, aby coś się stało lub nie stało

– Názáiutrz ráno przecedziwszy, tego przez trzy dni porządnie ciepło dáwáć białeygłowie pić, tákże ná noc po 8. łotách. A przytym niech by się pociłá po tym trunku. SyrZiel 369.
– Przeto taka sliachta, cosie chłopom spowinowaca, niech sliachectwo swe traci, aiako complex chłopstwa niechby się y sąm chłopem stał, gdysz stego pokaliał dom swoy y oszpecieł [...]. TrepNekLib 5.
– Jako się Księstwo Litewskie przez Antecessorow swoich bratersko z Koroną Uniowało; tak niechby się bratersko oddzieliło. LubJMan 113.
– Uszy tu bolą słuchając z daleka, co mniejsi mówią; nawet już i na nas narzekają, żeście go sekurowali; niechby była ta pycha i z korzeniem do szczętu wyginęła. SobJListy 539.
– [...] owe czásze, táce, roztruchány ieszcze nieboszczyká Nad Dziáda twego, niechby w domu zostáły. Wielki dowod godności, stáry sprzęt! MłodzKaz II, 108.
– Ach niech ci by był kto inszy macoszeł, Ozywiłes mię: nie Pasierbie; Panie, Tobie przyznaię swoie zmartwychwstanie. PotSyl 27.
– Urzędy zaś Duchowne y woyskowe, te niechby do distrybuty krolewskiey należały, bo te bez inwidyi y ductu sprawiedliwości krol rozdawać może et sine praejudicio [...]. LeszczStGłos 33.

2. (w połączeniu z formami czasownika) wyraz zgody na zajście jakiegoś zdarzenia

– Ziemianin: Ja z całego tego W. Pana dyskursu nie mam co negować. Niechby się y tak stało, byle salvando Legem 1717 non perdatur Patria. KonSRoz 84.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Najwcześniejsze poświadczenie:

1633

Znaczenia

1. w zdaniu podrzędnym przyzwalającym; =choćby

– Niechby kto przeczył kreskom potężnieyszych/ wszák obaczę/ iezeliby aequalitas wolnego głosu co pomogłá/ gdyby przy niey nie byłá aequalitas sił zárownych y potęgi. OpalŁRoz E3v.
– [...] niech naylepsze bedą w każdey repartycyi postánowienia, y nayzbáwiennieysze práwa, nic się utrzymać nie może, tylko przez nie ustaiącą attendencyą; á owszem niechby się znaydowały nayszkodliwsze in statu defectus, nie zászkodzą, byle Rzeczpospolita, subsistat zawsze in sua authoritate [...]. LeszczStGłos 92.

2. w zdaniu warunkowym; =gdyby

– Niechby tylko zdrowá Krolá byłá Polskiego Pána iego głowá: z łaski iego/ Posłowi wszytkiego dostánie/ Mnieysza to Wezerowá piecza y stáránie. TwarSLeg 54.
– A ty wtym domu siedząc bespieczen powiadasz Nie trzeba supplementu niechbyc ieno kiedy Przyszło VPoganina bydz wręku prosiełbys Nie tylko o Supplement ale całe Woysko [...]. OpalKSat 59v-60.
– Ale - jak ty chcesz - niechajby zapłacił Swą krwią występek, niechby głowę stracił: Gdzie by się biedna Prakseda podziała, Która tu w obce kraje przyjechała? BorzNaw 199.
– Jesz słodko, kwaśno, gorzko: każde to osobno Dobre. Niechżebyć wsiekał cebule w ryż drobno, Niechby wszytko to kucharz dał na jednej misie Miasto jedzenia, rzekłbyś: dlaboga, ckni mi się. PotFrasz4Kuk I 384.
– [...] temi złemi słowámi wászemi daiecie wzor i przykład złych mow innym, niechby iedno w-domu niesłycháć było łáiánia náprzykład od biesa, niechby go nie było słycháć w-cáłym mieście, toby, gdyby to słowo wymowił, niktby go nierozumiał, i byłoby to iáko Greckie álbo żydowskie słowo w-uszach tych, co go nierozumieią. MłodzKaz I, 97.
– Niechby kto nieprzyzwyczaiony wszedł na mieysce obrad naszych, czy mogłby sobie pomyślić, że tam agitur de forte krolestwa; nie widząc ani powagi, ktorą mieć powinno tak zacne zgromadzenie, ani uwagi na rozsądne y pożyteczne zdania, ani konsyderacyi na nie bespieczne przypadki, ktore zewsząd premunt [...]. LeszczStGłos 67.

3. w zdaniu dopełnieniowym i okolicznikowym celu; =aby

– [Miller] Do Klasztora záś wypráwił iednego Rayskiego węzá z Polakow mądrego, Człeka powagi godnego y wiáry: Niechby załował Ksiezy: Niechby Stáry Kościoł swą mową wyzwalał z ruiny, Y do poddánia zmyslał im przyczyny. OblJasGór 47v.
– [...] znowu tey ustawie przeczyc poniekąd Pompejusz począł; allegując; niechby według zwyczaju Antecessorow przyszedszy do Senatu, o ten urząd prosił [Cezar]. LucChrośPhar 6 nlb.
– Geminiusza z tym ordynowali Niechby przez swoie gry y bagatele [...] I Magistratu y u Rzymian chęci Nietracił w wielkiey swoiey niepamięci. ChrośKon 486.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: NIECHAJBY.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

NIECHBY

NIECHBY