ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1601-1616

Formy gramatyczne

czas przeszły

lp	m	1. os.	osiadłem
		3. os.	osiadł
lm	mos	3. os.	osiedli
	nmos	3. os.	osiadły

czas przyszły prosty

3. os.

osiądzie

tryb przypuszczający przeszły

3. os.

osiadłby był

imiesłów uprzedni

osiadszy

Znaczenia

1. »osiedlić się, także czasowo«

~ Kędy Helweci rozumieiąc/ ábo że Rzymiánie z boiáźni (zwłasczá iż wczorá gory osiadszy bitwy nie dali) vchodzą/ abo spodziewáiąc się drogi im do picowánia wszytkie odiąć/ przedsięwzięcie odmienili/ do szlaku swego sie wrociwszy/ ostátnych nászych náieżdżáć poczęli. CezWargFranc 15.
~ Wiádomość przyszłá/ że rothy Kwárciáne Nohilow osiádły: do ktorych posłano było páná Báránowskiego dworzániná/ áby sie tám nie stánowiły/ y tego mieyscá dla dosięgnienia żywności K I M nieogładzáły. BielDiar Aijv.
~ Moy adwersarz wyiechał z Woyska y ozęniwszy się wdomu osiadł. PasPam 114v.
~ Iakom osiadł w [S]krzypiowie Nierobiłęm nic tylkom sprawiał obłoczyny, Professyie. PasPam 247.

2. »zagarnąć, posiąść co«

Rekcja: co

~ Na nas dlatego ma przyczyny dla ustawicznych w państwa jego przez Kozaki najazdów, o których zniesieniu tak Turcy przemyśliwają, jakoby za tym zaraz pretekstem zamki nasze ukrainne osiedli, o czym jawne były i przy pośle J. K. M. baszów mowy, nowe jakieś a pewnie zmyślone granice ukazując i inszem prawem kilkanaście osad ukrainnych sobie przywłaszczając. AktaPozn I/1 476.
~ To tyránstwo odpráwiwszy Cárem sie vdźiáłał/ Moskwę ośiadł, skarby pobrał, ine przyniewaláł/ Śćinał/ czwiertował, mordował kto nań nie zezwalał. PieśńSzuj Av.
~ Iescze sie nieprzyiaciel nie modli iescze w całey potędze stoi/ co w swoim poselstwie wyznawáią: á iákoż wygráną sobie obiecować mogą? po coż tak bramować? po co iednego w skutku nieosiadszy/ drugie myslą przywłasczáć sobie? BielDiar Ciijv [Diijv].
– Bog Wszechmogący [...] Oyczyznę strapioną wydarł prawie ex faucibus okrutnego Nieprzyiaciela ktory iuz by ią był Prawie osiadł gdy by był P Bog niedał otrzymac Wiktoryiey. PasPam 108v-109.

3. »wsiąść, dosiąść konia«

Rekcja: co

– Iako powiedaią Ugłaskanego kąnia lada kto osiądzie. PasPam 277v.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

osiadłą

Najwcześniejsze poświadczenie:

1656-1688

Znaczenia

»taki, który się osiedlił, zagospodarowany«

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

osiadła szlachta (sz. zm.):

– Praesidia [...] (na ktorych [miejsce] osiadłą Szlachtę osadzac [obiecuje]) z Fortec z prowadzi. PasPam 208v.
– Wielmozni Hetmani koronni [...] na Werbunki Patentow wydawać niebędą [...] Rotmistrzow zas Szlachtę osiadłą w Woiewodztwie y [z] zięm podawac będą IokMSCi za rekommendacyią Woiewodztwu [zam. województw] swoich. PasPam 209.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*OSIĄŚĆ

*OSIADŁY