ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, Kn, T, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI, L, SWil, SW

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				palma
	D.				palmy
	C.				palmie
	B.				palmę
	N.				palmą

liczba mnoga

	D.				palm
	B.				palmy
	N.				palmy \|\| palmami

liczba podwójna

palmie

Znaczenia

1. »drzewo klimatu suchego, o charakterystycznych długich liściach; także liście tego drzewa«

– Nád niem [grobem] z okazáłem Liściem/ gáłęzie wielka páłmá chyli. TasKochGoff 75.
– Przy zdroiu obeszłym płodnemi palmami I wkoło opasanem pięknemi Cedrami Rozebrał się ze zbroie. ArKochOrl 56.
– Ná tey pálmie krzyżowey wisiáłá tá náturá ludzka szczerniáła/ od vrągánia/ krwi/ policzkow/ biczow/ rázow cięzkich/ iáko kruk iáki. BirkNiedz 19-20.
– Malusienkie dziateczki gdy to posłyszały Naprzeciw Panu swemu z palmy wybiezały. KodKon 45-46.
– Dáktył drzéwo/ vide Pálmá. Kn 113.
– Pałká ziéle/ Pálmá wodna. Kn 663.
– W zrost iey [zmarłej] przypodobany iest palmie ktora się y pod ciężarámi bogáctwa nie nákłoniło. WojszOr 364.
– Jako dwie palmie w idumskim ogrodzie, Kiedy się wzrostem jednostajnym zgodzą Głowy tykają nieba, a na spodzie W bystrym strumieniu jordanowym brodzą. ZimSRoks 131.
– Na wielki piątek 1651. Cierniowa korona. Może mieć ciernie pierwsze między drzewy Miejsce, nad palmy i rosłe modrzewy, Kiedy w takiej koronie Wiecznemu Panu ozdobiło skronie. MorszAUtwKuk 213.
– Potym Pontyficaliter ubrány Gwárdyan [...] iedzie ku Jeruzálem przy spiewaniu Antyfony owey: Pueri Hebraeorum, [...] y przy rzucaniu Palm y sukien przez chrześcian pod nogi iego. ChmielAteny II 556.
– Miał [Dawid na starość] pokoy tak kwitnący iak Palmy ná wiosnę. DrużZbiór 126.
– COCCUS iest Drzewo Indyiskie ad instar Pálmy, rodzące orzechy, z ktorego wiele profitu: bo z łupin robią garnuszki, dzbanki, łyszki; Z Owocu Oliwę, chleb. ChmielAteny1755 I 538-539.

2. »symbol zwycięstwa, nagroda wyrażająca uznanie, podziw; przen. ozdoba, ukoronowanie czego«

– Żołnierska jest koroną i palmą nad wszystkie cnoty. AquaPrax 68.
– Jeśli pan nie żałuje prochu, kolobryny są koroną i palmą każdego efektu. AquaPrax 252.
– Bo kto ták doydzie portu w życia swego biegu, Czeka go pewnie pálmá zwycięska v brzegu. DamKuligKról 75.
– O tych [poetach] mowię co są godni zá swe ośmnaście wierszow, pálmy z ćwikielnego kwiecia. AndPiekBoh 105.
– I insze heroiny, ktore, by dziś wstały, Twej urodzie niechybnie palmę by przyznały. TrembWierszeWir II 240.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

dojść palmy:

– Moim zdaniem, doszedł palmy Kantor, jeśli nabożnie Bogu śpiewa psalmy. PotFraszBrück I 586.

palma zwycięska || palma zwycięstwa || palma zwycięzcy:

– Smiele sobie poczynay, mocą Chrystusową grom przeklętego tego czártá, á bierz imię y pálmę zwyciężce. BirkNiedz 127.
– Dway synowie ná hárcu będący/ y mężnie się z nieprzyiacielem potykáiący/ pálmę zwycięstwa y gorę nád onym otrzymawszy/ biorą od Hetmáná koronę. WojszOr 310.
– Bo kto ták doydzie portu w życia swego biegu Czeka go pewnie pálmá zwycięska v brzegu. DamKuligKról 75.
– Gdyby można Samuelu żalem dawnych wiekow zwábić pámięć świeżą, zeby się szczerze uważyło dla czego często ták wielo palm zwycięzkich w samym uwiędło kwiecie. DanOstSwada V, 8. DanOstSwada V, 8.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Najwcześniejsze poświadczenie:

1644-1660

Znaczenia

nazwa geograficzna »miasto we Włoszech«

– W Palmie in praesidio będąc kilka miesięci (zostałbym i dłużei w słuzbie) reuocauit Academia nazad do Padwi, zaotrzimanom licentią Xiązęcia Weneckiego, dimissionis, bez ktorei pewnie by nieuwolniono. VorLetSkarb 97.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

PALMA

PALMA