Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

POKÓJ

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   pokój
D.   pokoju
B. uż. nżyw.   pokój
N.   pokojem
Ms.   pokoju
liczba mnoga
D.   pokojów
Ms.   pokojach
Znaczenia
1. »brak niepokoju, spokój«
  • – Wolisz dać y zbydz kłopotu bo pokoiu nie będziesz miał gdyz krol y iedząc y chodząc y Spiąc tylko otey wydzte myszli. PasPam 254.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • autor pokoju:
    • »Bóg«
    • – Pokoiu wam życzę/ ktorego mieć nie będziecie/ aż Bog autor pokoiu zetrze Szatana pod nogami waszymi. BirkRus 19.
Związki frazeologiczne

  • dać pokój komuś, czemuś:
    • »przestać się zajmować kimś lub czymś, przestać bić się z kimś, niepokoić kogoś; zaniechac czegoś«
    • – Pyta. A nasze zamysły w co? Odpowiedziałęm podobno w nic. Az on rzecze tak y ia rozumiem że temu trzeba dać pokoy. PasPam 75.
    • – Dał mu tedy pokoy Y nie inwitował go iuz więcey do tanca. PasPam 84.
    • – Ale dawszy pokoy y tym przypadkom ktore się pod czas tey Woyny trafiały przystępuię do rzeczy. PasPam 199v.
    • – Skoczyły kobiety Stoy, dalismy sobie pokoy. PasPam 229.
    • – Fortece wzięto z ktorey Lubo zrazu poczęto ognia dawać, ale potym y dano pokoy. PasPam 265v.
  • uczynić sobie pokój:
    • »zapewnić sobie spokój; sprawić, aby przestano nas niepokoić«
    • – Tego w łeb, tego w nos tego poplecach y takci uczyniłęm sobie pokoy. PasPam 226v.
2. »pomieszczenie mieszkalne, izba, komnata«
  • – A tym czasem ztych Pokoiow co przy Bramie poczną uciekać. PasPam 59v.
  • – Niemąsz tylko zwyczayna przed pokoięm warta. PasPam 143.
  • – Było wpokoiu. Senatorow y Posłow Siła. PasPam 173v.
  • – Mnie kazawszy iść za sobą poszedł do Pokoiu Sypialnego. PasPam 173v.
  • – Iednego czasu przeszedłęm przed Pokoy przed ten ostatni gdzie krol był. PasPam 174v.
  • – Iuz tam chodziła po pokoiach gdzie chciała co raz swobodniey. PasPam 255.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • pokój alkowy:
    • – Pokój Alkowy. - Wróciwszy z Sieni nazad do pokoju, a z niego wchodząc do Pokoju Alkowego, drzwi i odrzwi takie jak w Sali. ZamLaszGęb 71.
    • – Pokój Drugi. -Wróciwszy nazad z Gabinetu od Pokoju Alkowego, a z niego wchodząc do Drugiego Pokoju, drzwi i odrzwi takie jak i pierwsze. ZamLaszGęb 72.
3. »stan państwa nieprowadzącego wojny, spokojne czasy; rozejm«
  • – Teraz częstował was Czarnecki pokoiem [...] pogardziliscie. PasPam 61.
  • – Krol tedy Szwedzki [...] począł opokoy traktować. PasPam 73.
  • – Pytał owszystko z iakiem dziełęm iadą Posłowie? Powiedziałęm ze chcą pokoiu. PasPam 174.
  • – Uczyniwszy Pokoy z Moskwą [...] zaczynąmy szczęsliwie woynę domową. PasPam 187v.
  • – Respone Czemus wzruszał pokoiu o ktory Narody zawsze do Nieba Supplikuią. PasPam 195v.
  • – Gdy Sama Panna z Iowiszem Łaskawym Rządy Roczne obeymie przy Pokoiu Prawym wszystkiego się Dobrego spodziewac potrzeba. PasPam 272.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • pokój alandzki:
    • – [...] w Litwie toż się działo, co w wielkiéj Polsce i Prusach, ustawicznie tamże przechody [wojska moskiewskiego], i tam i sam, i odpoczywania czynili, dokąd pokoju allandzkiego nie uczynił car w r. p. 1719. OtwFDziejeCzech 187.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Dla pokoiu tę broń noszę/ O ktory cię Boże proszę. RysProv III, 3.
  • – Pokoy w ostrzu broni. PotWoj 68.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 05.03.2019