Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

SŁUCH

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   słuch
D.   słuchu
C.   słuchowi
B. uż. nżyw.   słuch
N.   słuchem
Ms.   słuchu
liczba mnoga
B. uż. nosob.   słuchy [poet./okaz.]
Znaczenia
1. »zmysł pozwalający na odbieranie wrażeń dźwiękowych«
  • – Pod Woyniłowiczem konia zabito y głuchych gwałt na robiono bo owe bliskie pod Armaty podsadzanie Causavit że ow huk y srogi impet szkodził słuchowi y mnie samemu więcey niż trzy miesiące w głowie szumiało iak w Browarze. PasPam 105v.
  • – Pięknie patrzyć na lasy i odległe góry, Pięknie na krętej Wisły rozliczne figury, Na grzbiety skał wysokich i przykre urwiska, Wsi, klasztory, pałace, zamki, a zaś z bliska Kraków w oczach rumiany, kędy świetne blachy Kryją wspaniałe, Bogu poświęcone gmachy (Choć już zaszło, choć się już słońce w morzu narza, Zda się, że jeszcze świeci, jeszcze ziemię parza), Gdzie tysiąc krzyżów wzroki, tysiąc dzwonów słuchy Przerażający, budzą człowieka do skruchy: Bez przestanku zegary bijąc ani staną, Co dzień mu albo co noc grożąc wybijaną. PotFrasz4Kuk I 333.
  • – Tłustość Węgorzowa, tákże Kretowa, Oleiek z Migdałow gorżkich, Wężowe sádło wpuszczay w uszy, słuch nápráwuie. CompMed 53.
  • – MUZYKA, albo Harmonia, iest Część MATEMATYKI, zkoncypowana na urekreowanie Ludzkiego słuchu, ktory się zgodną głosow Harmonią niewypowiedzianie delektuie. ChmielAteny1755 I 342.
2. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Teraz sam opiekunow onych dawcá stoi/ cżyni stáránie/ wzywa/ y rękę pomocy dáie/ słuch ku słyszeniu otwiera/ y źrzenicy ku widzeniu roświeca/ Nietylko mu iednák są nieposłusznymi y niepowolnymi/ ále y dobrowolnie odwroćiwszy ocży y vszy zátkawszy/ przed dobroćią Páná swego się chronią/ y w nieodwrotne przepáśći vciekáią. SmotLam 3v.
  • – Przypátrzmy się ieno/ iáko wiele rzeczy/ y rozmáitych/ z morza y ziemie/ w żywy grob wmiotamy/ ktore iż roznych miedzy sobą nátur są/ strawić się nie dádzą/ y stąd rozmáite przypadki być muszą: ćiężkie bolenia głowy/ y zawroty: oczow zepsowánia/ słuchow zátkánia/ żył zápchánie/ febry/ y gorączki rozmáite/ á kto wyliczy iáko ich wiele iest: Ow záś paucis contentus, będźiesz Medyká potrzebował: by namniey. KunWOb I3v.
3. »słuchanie, uwaga«
  • – Ci są teraz vcżyćiele/ ktorych według pożądliwośći swoich przysposobili sobie synowie moi/ máiąc świerzbiące vszy/ ktorzy od prawdy słuch odwroćili/ á ku baśniom się skłonili. SmotLam 12v.
  • – Ale jako skarg moich słuch zleczyć nie może, tak i żądzom tu sztuka żadna nie pomoże. HugLacPrag 25.
  • – Ciśniemy pod mánudykcyą Pomázáncá Bożego/ do prawdźiwey obrády niezmázány prewárykácyą umysł/ słuch powolny/ szczery nie oćiętny áfekt niosąc á czekaiąc quis Deus esse velis. PisMów II 32.
  • – Miałem uszy zámknione/ żem tych nie chćiał wieśći W słuch bráć/ lubo mię wnętrzne traṕiły boleśći/ Gryżąc; iak Tycyuszá sępowie wątrobę/ Tak ia wnętrzną ćierpiałem z grzechow mych chorobę. BesKuligHer 35.
  • – Marszałek i rozumniejsi wołają: „Ale mówmy, Mciwi Panowie, do skarbowego interessu, od któregośmy zaczęli, nie podobna razem radzić o wszystkim, przyjdziemy do wszystkiego powoli etc.” Nie masz na to słuchu, bo każdemu przy czym chcieć upierać się wolno. KonSSpos 225.
4. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Przypátrzmy się ieno/ iáko wiele rzeczy/ y rozmáitych/ z morza y ziemie/ w żywy grob wmiotamy/ ktore iż roznych miedzy sobą nátur są/ strawić się nie dádzą/ y stąd rozmáite przypadki być muszą: ćiężkie bolenia głowy/ y zawroty: oczow zepsowánia/ słuchow zátkánia/ żył zápchánie/ febry/ y gorączki rozmáite/ á kto wyliczy iáko ich wiele iest: Ow záś paucis contentus, będźiesz Medyká potrzebował: by namniey. KunWOb .
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: MM
Data ostatniej modyfikacji: 03.08.2023