Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

SIŁOWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (hasło kanoniczne), L (XVI), SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T, SWil

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  siłować
czas przeszły
lp ż 3. os.   siłowała
lm nmos 3. os.   siłowały
Znaczenia
1. »podejmować wysiłek, starać się coś zrobić; mocować się, zmagać się«
  • ~ Lecie rzekę niemałą liszka przepłynęła, A chcąc na brzeg wyskoczyć, w bagnisku ulgnęła. Z którego gdy się długo dobyć siłowała, Wnet się do jednej nędze druga przybłąkała: Bo ją osiadszy muchy, tak barzo kąsały, Iż jej krwie aż z za skóry żądły dobywały. VerdBłażSet 21.
Przenośnie
  • W kilka dni potym, gdy się wiatry rozigrały I nad zwyczaj się prawie zewsząd siłowały, Trzcina raz się położy, jakby ją podkosił, Drugi raz się podniesie, jakby ją kto wznosił; Dąb się zaś opierając ogromnie szumowi, Nie chce w nakłony podać gałęzia wiatrowi.VerdBłażSet 29
2. »zmuszać«
Rekcja: kogo do czego

  • – A záś w zátrzymániu borgowey służby/ Rotmistrz álbo Kápitan/ w Mieście ktorym/ słoniny/ mąki/ Grochow (zá pewną assecuratią do skárbu) tángiem weźmie/ z swego rámienia/ y potrącáiąc w Zołdzie/ po miedzy piechotne wozy podzieli/ ktorzyby potrzebowáli żywności, iednák ich/ do tego wziątku/ Kápitan siłować nie może/ ktorzy sámi o sobie zechcą rádzić/ byle to nie przez zdzierstwo było. FredKon 17.
  • ~ [...] GESNER, (Tourmenter le corps et l'esprit.) Torquere. Cruciare. Cic. Ter. TRAPIC mordować ciało, umysł, męczyć dręczyć. GESNER signifie aussi, Contraindre. Coarctare. Angustare, (o, as, avi, atum.) act. acc. Cic. PRZYMUSZAC siłować mocować [...]. DanKolaDyk II, 86.
  • CONTRAINDRE, V. act. (Obliger, forcer quelqu'un à une chose.) Aliquem cogere adigere compellere. Cic. PRZYMUSIC siłować kogo do czego przyniewolić [...]. DanKolaDyk I, 360.