ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (korpus), Kn, T, L (XVI-XVII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

stopień równy

lp	M.	m		sytny
		ż		sytna
		n		sytne
	D.	m		sytnego
		ż		sytnej
	B.	m	nżyw	sytny
	N.	m		sytnym
lm	M.	mos		sytni
	B.	nmos		sytne
	N.			sytnemi

stopień wyższy

lp	M.	m		sytniejszy
	B.	m	nżyw	sytniejszy
	N.	m		sytniejszym
lm	D.			sytniejszych

stopień najwyższy

najsytniejszy

Znaczenia

1. »taki, który zaspokaja głód«

– Wyżywienie pospolite w peru iest Máhiz: ktory iednák nierodźi się dobrze w kráinách zimnych/ iákowa iest część kráiu Pásto/ y wszytko Collao: lecz miásto Máhizu máią rozmáite korzenie sytne. BotŁęczRel I 307.
– [Na wyspach maurskich] iest dostátek ryżu y Sagu; á to iest owoc z pewnych drzew/ ták wielkich iáko są pálmy/ z ktorego czynią mąkę y chleb sporszy y sytnieyszy/ á niż bywa z ryżu. BotŁęczRel II 33.
– Wierni Páńscy/ y wszelkie Chrystusowe plemię [...] Zwłaszczá/ ktorych obeszły Tryony Sármáckie/ Y sytnym karmią chlebem żyzne niwy Láckie. Potomstwo stárożytnych Chrześciáńskich ludzi/ Posłuchaycie máluczko [...]. RożAPam 1.
– Sytny/ [...] Satietatem afferens [...] implens facile ventrem. Kn 1094.
– Tu nam dawał gospodarz na skosztowanie chleba, którego w Indyjej zażywają, jako krupy jakie tylko [...], żadnego smaku nie masz, ale rzecz sytna ma być. GawarDzien 170.
– Wspólny stół najsmaczniejszy, kawałek chleba w podziale najsytniejszy [...]. MałpaCzłow 249.
– Ieżeli pochodzi [mdłość] z defektu álimentu, w ten czás Winem dobrym chorego posiláć, polewkámi sytnemi, bulione, etc. CompMed 169.
– Sytny. fattigend. rassasiant, nourissant, soulant. § chleb każdy iest sytny i posilny; przepiorki są pokarmem sytnym. T III 2228.

Przenośnie

Kiedy pierwsza krew memi chęciami rzucała, Dziwnie mi swe wygody słodko cukrowała; Ale iż pełne były próżności znikomej, Nigdy nie nasyciły myśli mej łakomej; Dlategoż do sytniejszych potraw myśli głodne Przeniosłem, wzięwszy przedsię dzieła chwały godne.ZimBSiel 114
[Bóg] opátrzył nam bespieczny/ sytny/ y ná wszytkę drogę dostáteczny posiłek [...].BujnDroga 171
To cudowna/ że my zá słowem Boga nászego práwie codziennie tucznym Przenáświętszym Báránkiem/ y sytnieyszym nád wszelką mánnę chlebem Anielskim się pásąc/ głode[m] mrzemy?BujnDroga 227
A przecię y wzrost nász duchowny/ biednych kárłow nie dochodzi; y przymierzá się rwą/ y postaremu do dawnych sucharow ktore nam nieraz kością wgárdle stały/ po skosztowániu sytnego tego bánkietu/ nieraz porzuconych y omierzionych powrácamy.BujnDroga 228
A że duszá nászá ták wrodzoną skłonnością/ iáko z nákázáney rozumem według stánu swego w sprawách y postępowániu rady/ y náuki łaknie; przez ktorą by/ y rozumem rozeznáć co prawdá/ co fałsz/ umiáła; y wolą czego chcieć/ czego się strzedz mogła/ oboygu temu czyni dosyć to sytne Pismá S[więteg]o stráwne.BujnDroga 175
[...] to wiedz zá pewne/ że miedzy náy przedrzednieyszymi przyczynami upádkow twoich tá niepoślednia była zwiędłey nikczemney niestáłości twoiey [...] że zániedbałeś bá zgoła zápomniáłeś/ sytney y bespieczney spiżarni tey.BujnDroga 191

2. »o człowieku: otyły«

– Prawdáć że ci tułowici, nápadáią czasem ná ięzyki, iáki táki go zmáca, choć on temu nie winny, że go Pan Bog ciáłem obłożył, nie idzie mu to z-obżártości, mniey ie, mniey piie, niż drudzy, ále z-przyrodzenia sytny, nie wybiega się iednák od ięzykow ludzkich [...]. MłodzKaz IV, 386.

3. »najedzony«

– Tu z kąd te krwawe, strugi się ściágaią Głodni iastrzebi nad nięmi Látáią [...] Tu zas gdzie morze ná zsiadłey krwi siedzą Sytni Sępowie, á przęcie Krew iedzą. OblJasGór 146.

Znaczenia niepewne

1 lub 2:

– [Opis kanibalizmu u rdzennych mieszkańców Ameryki] Częstuią ci ludzie dostátecznie więźnie swe poimáne ná woynie: ále potym gdy chcą odpráwowáć iákie święto vroczyste/ wiążą kilką powrozow onego /ktory się im zda tłuścieyszy y sytnieyszy [...]. BotŁęczRel V 85.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: SYTY, SYT II, NIESYTNY.