Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ŚLUB

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: *ŚLUB, *SZLUB
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1627
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   ślub
D.   szlubu ||   ślubu
C.   szlubowi
B. uż. nżyw.   ślub ||   szlub
N.   szlubem
Ms.   ślubie ||   szlubie
liczba mnoga
M. uż. (n)osob.   szluby
Znaczenia
1. »obrzęd zaślubin, zawarcia związku małżeńskiego«
  • – Wyszła y Muzyka wyprowadzono y Pannę zwyczajnie tak iak do Szlubu ubraną. PasPam 77.
  • – Mnie Samemu trafiło się iakiegos znacznego ciąc. Apotym się miarkuiąc ze był Stroyny iako do szlubu a nieprzyszło mi kołpaka wziąć na ktorym było pereł zprzygasnie, y zapona dyamentowa. PasPam 108.
  • – Zatrzymay się z Szlubem aż do mego przyiazdu, będzie to z twoim Lepszym. PasPam 225.
  • – List przyszedł po szlubie y pierwszy y teraznieyszy. PasPam 225v.
  • – Nie tákam się ia/ przed lat kilkadźieśiąt znáłá. Gdym się idąc do ślubu/ w Ziwerćiedle widźiáła Tey Báby Siostrą/ ledwie nie rodzoną/ będźie/ Ktorey gniewu z moiego Zwierćiádłá/ przybędźie. ŁączZwier E2v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • dać szlub:
    • »udzielić ślubu, potwierdzić zawarcie małżeństwa«
    • – Z Matką iuz Postanowił, y Xdz iest co Sine Bannis miał dać Szlub. PasPam 220v.
  • wziąć szlub:
    • »zawrzeć związek małżeński«
    • – Poszlismy tedy do Ołtarza Zagrano Veni Creator wzięlismy potym Szlub. PasPam 225.
2. »uroczyste przyrzeczenie, zobowiązanie się; przysięga«
Związki frazeologiczne

  • szlubem więzania się sprawić:
    • »złożyć wiążącą przysięgę«
    • – Szlubem tylko Więzania y kazano mi się Sprawic. PasPam 102.
  • w szlubie chodzić:
    • »być związanym ślubowaniem, przysięgą«
    • – Poszedłęm tedy y byłęm wewszystkich okazyiach y tak wowym Szlubie chodziłęm, y biłęm się, Woiewoda ile razy obaczył, to zawsze Coz tam Panie Poszlubiony? PasPam 102v.
3. »przysięga składana przez osoby wstępujące do zakonu«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • czwartego ślubu profes:
    • – [...] ná to wszyscy czwartego Slubu Professowie [...] przysięgaią Bogu y zakonowi, tegosz dnia záraz po uczynieniu Slubu czwartego, tymi własnymi słowy. SzemGrat 41.
  • czwarty ślub (sz. zm.):
    • – Postępuie dáley ieszcze tenże/ y miásto defensorá Akádemiey/ sędzią się rzeczy Jezuickich/ mocą ktorey nie ma uczyniwszy/ powiádá/ że Jezuići nie wszyscy są Jezuitámi prawdziwymi/ choćiaż po Jezuicku chodzą: ále dopiero się tákimi staią/ kiedy czwarty slub ścia do Pogan Papieżowi czynią: przed ktorym slubem wolno im wyniść z zákonu/ gdy się im podoba. SzemGrat 35.
    • – Do tego slubu czwartego nie wszyscy przypuszczani bywáią/ gdysz on potrzebuie ludzi/ ták w náuce iáko w zakonnym żywocie długo ćwiczonych [...]. SzemGrat 36.
Związki frazeologiczne

  • ślub jawny:
    • – Profés/ zakonnik co ślub iáwny uczynił. [...] Hieromonachus [...]. Kn 823.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2023