Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*TRAKTAT

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
D.   traktatu
B. uż. nżyw.   traktat
N.   traktatem
Ms.   traktacie
liczba mnoga
M. uż. nosob.   traktaty
D.   traktatów
B. uż. nosob.   traktaty
Ms.   traktatach
Etymologia
łac. tractatus
Znaczenia
»rozmowy dotyczace porozumienia, rokowania; układ, tu: polityczny a. wojskowy«
  • – Byliz tedy natęn czas kommissarze nasi w Minsku na Traktatach z Moskwą. PasPam 97v.
  • – Naznaczono mieysce Panu Lubomirskiemu do deprekacyiey y poprzysięzenia Postanowionego Traktatu. PasPam 214.
  • – Po skonczonym y Podpisanym Traktacie Ruszylismy się z pod Łęgonic ku Radomiu. PasPam 214.
  • – Potym maią upraszac PP Posłowie nasi krola Io MSCi aby Traktat Łęgonski [...] zaraz post absoluta vota IMPanow Senatorow był approbowany. PasPam 216-216v.
  • – Stanęły tedy Traktaty z Turkami pozwolono im Podole y Ukrainę. PasPam 248v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • alandzki traktat:
  • altransztadzki traktat:
  • traktat bydgoski:
  • traktaty burgundzkie:
Związki frazeologiczne

  • wkroczyć w traktat (traktaty):
    • »rozpocząć układy«
    • – Gdy zwiazek az do trzeciego Roku trwał Moskwa się zmowiła w kroczywszy zas w taktaty [!] iuz swoie siły widzieli. PasPam 119.
    • – Wysadzono tedy kommissarzow w kroczono w traktach [traktat] ale poStaremu te rzeczy robiono goniąc się. PasPam 204.
  • nuż w traktat:
    • »zacząć pertraktować z kimś«
    • – Zastałęm owych Katanow Nuz zemną w Traktat że bym tego ustąpił targiem. PasPam 160.
  • rozerwanie traktatu:
  • stać na traktacie:
    • »układać się, dyskutować«
    • ~ Stalismy na tym Traktacie z godzinę w polu rellegowawszy czeladz na Stronę. PasPam 239v.
  • traktaty rozerwać:
    • »nie dotrzymać warunków umowy, układu, naruszyć je«
    • ~ To wszystko mądro [!] dobrego wodza Stało się dyspozycyią że y owym potęgom ktore na Cesarza Tureckiego mogły by się porwać nieprzyszło się z kupić y Traktaty Szkodliwe rozerwane. PasPam 100.
  • wchodzić w traktat:
    • »zawierać umowę; tu przen. wstępować do zakonu«
    • – Z Niebem dzis wchodzi w Traktat [...] y Zakonny Obieraiąc zywot Swoie Bogu konsekruie Panienstwo. PasPam 282.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • traktat alandzki:
    • – Stanęła ta liga w przeszłym roku 1719, podpisana 5 Januarii, piérwéj niż traktat allandzki Moskwy z Szwecyą doszedł. OtwFDziejeCzech 338.
  • altransztadzki traktat (sz. zm.):
    • – Ta przegrana króla szwedzkiego pod Półtawą otworzyła drogę Augustowi do tronu polskiego, którego się był wyrzekł altransztadzkim traktatem. OtwFDziejeCzech 146.
    • – Prawda, że król August traktatem altransztadzkim w r. p. 1706 cara porzucił, ale mu zaś nagrodził asystencyą z wojskami w Pomeranii. OtwFDziejeCzech 188.
  • rozerwanie traktatu:
    • »naruszenie, niedotrzymanie warunków traktatu«
    • – Corruptum: Dwa porzytki tedy zostały się przez to pospieszenie Woyska Covservatio tedy y rozeznanie Fortece y Traktatow. [Zam. conservatio tedy fortece i rozerwanie traktatów]. PasPam 99v.
  • traktat karłowicki:
    • – Było to Xięstwo [Transylwania] pod Turczynem, przez Tráktaty Karłowickie Annô 1699. Austryakom oddane [...]. ChmielAteny II 445.
    • – Traktaty Karłowieckie, toiest pod Karłowiczem w Sklawonii między Leopoldem Cesarzem, y Portą Othomańską zaszły, Roku Pańskiego - 1699. ChmielAteny1755 I 214.
    • – Ten Kamieniec Podolski iest Forteca y obrona Polski od Turkow, między wielkiemi y niedostępnemi skałami położone. Mahomet IV. Sułtan Turecki w Roku 1672. tę Fortecę mocą wziął, ktora w ręku Tureckich aż do Roku 1699. zostawała, y dopiero przez Traktat Karłowiecki, gdy wieczny pokoy między Polską y Turkami stanął, oddany był. SzybAtlas 183.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 30.09.2008