Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

TRUCIZNA

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: *TRUCIZNA, *TRUJCIZNA
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (trucizna, trujcizna), Kn (trucizna), T (trucizna), L (pod: truciciel), SWil (trucizna, trucina), SW (trucizna, trucina, truciz, trut, truta), SJP (trucizna)

Nienotowany w słownikach:
SXVI (jest w indeksie)

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   trucizna
D.   trujcizny
B.   truciznę
N.   trucizną
liczba mnoga
M.   trucizny
D.   trucizn
C.   truciznom
N.   truciznami
Znaczenia
»substancja, której spożycie powoduje śmierć«
  • – Antidot, to iest lekarstwo przeciw truciznom y zarazom. SyrZiel 399.
  • – Kotom iest trucizną kwiát ich [goździków] wespoł z pączkiem z ktorego wykwita. SyrZiel 900.
  • – Sam widzi [Marganor] Druzylline ciało, próżne ducha. Nic to przecię: on jadem surowem ruszony, Kole bezduszne piersi przez obiedwie strony [...] Tak pełna trucizn źmija żądło pomsty chciwe Topi w kiju, którem ją chłopczysko gniewliwe Przyciska. ArKochOrlCz III 147.
  • – Venenarius. Trucizna robiący. Czárownik. 2. Truciciel. KnŁacPol 808.
  • – Przyszłá wiádomośc z Liuorno, iakoby tam miáł przypłynąc okręt samym Tabakiem náłádowány/ udáią żeby ten tabák miał bydz trucizną napusczony/ co táką abhorrescencyą do tábaku spráwiło/ ze się go ludzie boią/ y iuż áni piąta część nie przedaie się tego/ iáko się przedtym przedawáło. MerkPol 305.
  • – Takich iako truycizny wystrzegali się zawsze. Swiata tego Potentaci. PasPam 148.
  • – Nie wspominam rozmáitych chorob ludzkich y bydlęcych, ktore zárazáią, iako y zbożá po polu truciznámi u sztukami czártowskiemi. WisCzar 32.
  • – Przyjaźń pokryta Zawsze szkodliwa, W niej z akonity U hypokryty Trucizna bywa. KochChrysTur 24.
  • – Iako Panam go [Lizymacha] kochał, y szanował, Asz twego Brata trucizną zamorzeł [...] Zesię Macosze, nie tak barzo korzeł, nie mnie: wszytkich sług tym alienował. PotSyl 67-68.
  • – Możesz bydź srozsza trucizna nad Sandarakę? nad arszenik? SekrWyj 153.
  • – Nie tak człowieka [...] zamroczy Trucizna [...] Jako Aspida; co zabiia szpikiem. LucChrośPhar 313.
  • – Gdy kto nie ostrożnie zażyie Arszeniku albo Auripigmentu, albo Razgielu. Naprzod postrzegszy że zażyie kto trucizny, zaraz daway Oliwy po łyszcze. PromMed 158.
  • – W złotey Alakant spełniaiąc Czarze Z pereł truciznę piią Cesarze. MikSil 90.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • trucizna arszenikowa:
Przenośnie
  • Mowicie; nie iestesmy głodni w słowo Bożé [...] Niebożętá/ oszukáni iesteście od złych y fáłszywych praedykántow wászych. Rozumiecie iż słowo Bożé do was przynoszą/ á oni trucizną was zárażáią. Fárbá tylo chlebá ná wierzchu wewnątrz butwiáłość szczera.BirkSkar 4
  • Wydali na przeciw Apologiey [...] Script iadu Schismatyckiego y Heretyckiey trucizny pełny, a swym go Naśladowcom cukruiąc, Antidotem go otitułowali.SmotEx 3 nlb
  • W Ciele záś. O! Iák strászliwe złych przymiotow trucizny, Dotknieniu niebeśpieczne, To złość bodźcowáta To niemocna y słábiuchna ułomność To niepomiárkowána pożądliwość, To ślepe y przepáściste głupstwo.LubSŁapAdw 10-11