ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują

Formy gramatyczne

bezokolicznik

ujść || uść

czas przeszły

lp	m	1. os.	uszedłem
		2. os.	uszedłeś
		3. os.	uszedł
	n	3. os.	uszło
lm	mos	3. os.	uszli \|\| uśli

czas przyszły prosty

lp	1. os.	ujdę
	2. os.	ujdziesz
	3. os.	uńdzie \|\| ujdzie
lm	3. os.	ujdą

tryb przypuszczający

3. os.

uszedłby

tryb przypuszczający przeszły

3. os.

uszedłby był

Znaczenia

1. »uciec«

Rekcja: czegoś// komuś

– 500 okrętow Olęnderskich zamknięto in Mati Baltico tak ze by było wszystkich wyduszono y nikt by nie uszedł ale Srogie pokładawszy piniądze Confaederati [sprzymierzeni] okupili ich. PasPam 71.
– Qwadrans iednak niewyszedł od owego zmięszania wycielismy ich że y ieden nieuszedł bo wszczerym polu. PasPam 94.
– Bardzo niewiele uszło Woiewodow kniaziow Boiarow Dumnych. PasPam 108.
– Dunskoruskiego [Dołgorukiego] y tych ludzi co uszli noc urodziła, bogdy by było więcey dnia stawało wszyscy by byli polegli. PasPam 108v.
– Rzecze [król] awitay Panie konfederacie ale mnie many. Ukłoniwszy odpowiedziałem. Iuz teraz uydę takiego mniemania kiedy iadę od Smolenska nie od klec. PasPam 173v.
– Niegodziło się powiedziec ktom iest zeby uysć kłopotu Inquantum [o ile] by tam kto by z nich umarł. PasPam 181.
– Co[n]suluit [poradził] sobie że y Smierci y Infamiiey uszedł takim Sposobem. PasPam 185v.
– Zostawiłęm u Pana Łączenskiego Łuk zebym uszedł podobienstwa [zabójstwa]. PasPam 189v.
– Sąm WMM Pan podobno tak czynisz że kiedy Sługę przyimuiesz sąm z nim wręcz mowisz y opowiedasz mu przyszłey iego usługi powinnosci y kondycyie [...] Więc tedy y mnie podobno to uydzie choc Sama przez się rozmowię się wtym z WMM Panem oraz y deklaruię. PasPam 223v.
~ Ten nieomylney iest pociechy syty Kto wszystkie w Bogu nadźieie pokłada Niechay na niego wywrą się kocyty, Y sam Acheron niechay się nań skrada Z nog mu opadną y stalowe nity, Y w głos napaściom wszystkim wypowiada, Zespod zasłoną Boskich iego skrzydeł, Tych przeciwności undzie y straszydeł. ChrośJóz1745 P7.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

nie ujdą rationes:

– Słyszeli deklaracyią plenis buccis [pełną gębą, wyraźnie (powiedzianą)]że tego nieodstąpiemy Choc by tez Armis experiri [bronią doświadczać] iezeli nąm nie uydą rationes. PasPam 116.

Związki frazeologiczne

uść licha:

– Wyszedłęm z Szałasu chcą uść licha. PasPam 88.

noga nie ujdzie:

– Noga was tu nie uydzie hultaje. PasPam 181v.

2. »przebyć odcinek drogi«

– Gdzie tedy szło [...] nasze prawe skrzydło tosmy mieli błota iak przez Siedmioro Staian y Lepiey ze mieyscęm kon zapadał po tebinki, mieyscęm uszedł powierzchu tylko się tak owe chwasty zrosłe zaginały iako pierzyna. PasPam 93v-94.
– Zaraz trochę tępiey postępował ku nam co przed tym szedł magnis itineribus [śpiesznymi pochodami] iuz potym nietak bo co uszedł 3 mile to odpoczywał 3 dni. PasPam 101v.
– Szczęsliwie dogąniłęm y owych co byli przedęmną pułtorą Dniami poodkładali lubom w ten dzien mało co uszedł a prawie iak nic. PasPam 281.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

wstydu ujść (sz. zm.):

– Ale nade wszystko ze się wstydu vidzie, a mianowicie ta[k] facili remedio; tydzien tylko na drogę ile prostą [na] Kalisz odlozywszy. OpalKListy 48.
– Wielu áby uszli wstydu, frásunku, háńby, y innych boleści dusznych, życzyli sobie choroby ktora iest boleścią zwierzchną, zaczym znáć że większa iest boleść ná duszy. TylkRoz 306.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Vydziész sędziego karánia/ nié sumnienia kátowánia. KnAd 646.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

UJŚĆ