Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

U

przyim.
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1614
Formy gramatyczne
  u
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Woiewoda wprzod w wodę Pułki za nim [...] kozdy za kołmierz zatchnąwszy Pistolety a ładownicę uwiązawszy u Szyie. PasPam 61v.
  • – Ustawa tedy stanęła że by brac 10 bitych Talerow co Miesiąc na kon z pługu co unas łąn to tam pług. PasPam 62v.
  • – Na łbie rogi dwa zakrzywione takie iak ukozy dzikiey. PasPam 65.
  • – Iakęm stanął u Chorągwi zaraz Czwartego dnia ruszylismy się do obozu. PasPam 70v.
  • – Stanąłęm tedy W Ulicy Poznanskiey u Tkacza przypisnego człowieka poczciwego[...] ow człowiek [...] wszystkie posługi z wielką odprawował wdzięcznoscią. przyszedłęm ci był zas prędko ad perfectionem [do pełni] zdrowia. PasPam 78v.
  • – Mogłbym tego ornamentu miec na cały wiek y dzieciom by się dostało kupiwszy raz u Cudzozięmcow. PasPam 79v.
  • – U zony bywał ale nocować nigdy niechciał. PasPam 83.
  • – U tego Człowieka Stary rozum choc Sąm iest młody. PasPam 143v.
  • – Eodem Anno Rodzic moy kochany umarł [...] Pochowałem go w Krakowie u karmelitow na Piasku. PasPam 249.
  • – W owym Tumulcie u mostu sami się Zabiiali. PasPam 266.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • mieć łaskę u kogoś:
    • – Ukrolowey miał łaskę y u Dworskich bo często obłowili się za nim. PasPam 283v.
Związki frazeologiczne

  • w afekcie być u kogo (sz. zm.):
    • »mieć czyje poparcie, cieszyć się czyją życzliwością, przychylnością«
    • – Matka Jego [krewnego Radziejowskiego] Towiańska w wielkim affekcie będąca u Prymasa dziwnie exagerowała owę urazę i buntowała Sapiehów. OtwFDzieje 38.
    • – Poki authoritas Senatu u młodszych w obserwancyi, młodsi u starych w afekcie, [...] poty Oyczyzna y pokoiu szczęśliwa, y na woynie nieprzyiacielowi straszna. DanOstSwada 8.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Związki frazeologiczne

  • u biesa:
    • »wyraża zniecierpliwienie, zdenerwowanie«
    • – A tu, księże stryju, Mądrześ bardzo uczynił, żeś chciał żyć tak skąpo, Żeś dla mnie wszytko chował, sam nie używając. [...] Jeźliś też, zbierając Nazbyt chciwie, u biesa, to nie moja wina. OpalŁCoś 290.
  • być u bóla:
    • »zginąć, przepaść«
    • – Bezemnie dáwnobyście iuż byli u bola! Y gdyby mnie niebyło, niebyłoby Krola! CorMorszACyd 114.
  • u diabła:
    • »coś przepadło, poszło na straty, wszystko na nic«
    • – Miałem ia Axámitną [czapkę]/ wieręć dáłá gárdło/ Y Axáamit v dyabłá/ y futro się zdárło. FraszSow D1.
  • być na chałupie u kogoś:
    • »zamieszkiwać gdzie jako komornik«
    • – Beł [Maciejowski] potym kilkanaście lat na chałupie w Czaplach Wielkich u p. Trepki. TrepNekLibDworz 221.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 07.03.2022