ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (widywać; korpus), Kn (widywać), T (widywać), L (widywać; XVII-XVIII), SWil (widywać), SW (widywać, widować), SJP (widywać)

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

bezokolicznik

					widywać
					widować

czas teraźniejszy

lp	1. os.	widywam
		widuję
	3. os.	widywa
lm	1. os.	widujemy
		widujem
	3. os.	widują
		widywają

czas przeszły

lp	m	1. os.	widywałem
		3. os.	widywał
			widował
	ż	2. os.	widywałaś
		3. os.	widywała
lm	mos	1. os.	widywaliśmy
		2. os.	widywaliście
		3. os.	widywali

nieosobowy czas przeszły

					widywano
					widowano

Znaczenia

»oglądać od czasu do czasu«

Rekcja: kogo, co || zd.

– Moje makowadła do robienia pieniędzy, chwała Bogu, widywają ludzie cnotliwi, po Wiśle płynący do Gdańska. JazStadListyCz II 178.
– Marsilią ze wszystkim zyznem iey powiatem I to cokolwiek miedzy Rodanem bogatem I miedzy Warem lezy, Cesarz był darował Amonownie, bo ią ccił y barzo miłował Widywał ią więc często na dworze w gonitwach I wiedział iako sobie poczynała w bitwach. ArKochOrl 12v.
– Ten kto po swiecie iezdzi daleko od domu Widywa dziwne rzeczy [...]. ArKochOrl 63v.
– Widam/ widywam co. [...] Saepè video, videre foleo, subinde passim video. Visito [...] aliquoties habet hoc sensu. Kn 1243.
– Wojciech ten nadsługował przecię p. Jaroszowi Przesławskię[mu], ale tej rodziny w Chorążycach niechciał widowac zemu przeszkodą do sliachectwa beli, A on się sliachcicęm zwał. TrepNekLib 122.
– Dopowiedziano ojcu tej paniej, iż ten Szpiegowski (który Widzianoskim pod czas się zwał) bywał u paniej na każdą noc na rozmowy i widowano go dowodnie do niej chodząc. TrepNekLibDworz 395.
– Niedźwiedzica [...] się w wierzchu niebá záwsze daie widywać w pogodną noc. OvOtwWPrzem 81.
– Częstokroć też ná uweselenie Duchá swoiego widywáłá [siostra Osanna] Páná Jezusá/ iákoby teraz národzonego/ y w onym żłobie leżącego. OkolNiebo 95.
– Bo iáko częstokroć ná oko widuiemy/ że Diuites eguerunt, & efurierunt; ták tez vstáwnie tego doświadczámy iáko inquirentes Dominum non minuentur omni bono. StarKaz 373.
– O wilku piszą Náturálistowie/ iż kárku w szyiey nie może náchylić/ áni ná tę/ áni ná owę stronę/ iákoście to y sámi widywáli częstokroć [...]. StarKaz 621.
– Podle tegoż [krucyfiksu] leży ciáło B. Stánisłáwá Kokoszki Zakonniká/ w pismie ś. Bákałarzá/ do ktorego ten Krucifix gdy się przed nim modlił mawiał/ á Brácia Zakonni widywáli ogniste kołá nád głową iego. PruszczKlejn 46.
– W Pomorskiey ziemi od kilká czásow pokázuią się po lasách y po wsiách/ osobliwie w stodołach/ stráchy częste y rożne między inszemi widuią tameczni obywátele podczás woyska wielkie iakby były w ciągnieniu/ z Armatą/ y z Taborámi wielkiemi. MerkPol 153-154.
– Swieciły się od złota Chorągwie gorące Po ktorych hawtowane Tureckie Miesiące Pod złocistą Skofią stroynych ludzi grona Okryią: a zelazna szydzi znich Bellona Starych zas znak przy drzewcu wystrzępiane nitki Pod iakiemi widuiem y tu niedobitki. PotWoj 71.
– I byłby nie człek, by go nie żałował Tego człowieka, kto jeno widował. MakSRelBar II 190.
– Iest tam ryba tak straszna że Ięnom na Scianach koscielnych Malowanego widywał owego co mu płomięn zgęby wychodzi. PasPam 65.
– Wszak y to często widuiemy że nikczemny y Leniwy prędzey się czasem [obłowi]. PasPam 278.
– Słońca prawie nie widuję i nie wiem, co się na dworze dzieje [...]. SobJListy 195.
– Kiedym chorował na katar we Lwowie, po całym dniu nie widywałaś mię Wć, a jakem zszedł na dół do łóżka, toś Wć zaraz wołała, że "dla Boga, śmierdzi to łóżko!" SobJListy 308.
– Widywałem ia w cudzych kráiách rękawy áxámitne, báránkámi álbo Koziełkámi podszyte. MłodzKaz II, 348.
– Widywaliśmy Arianow, nigdy u nich tańcow nie widać było, nigdy słowa szpetnego nie słychać, a kiedy weselne gody odprawowano, Psalmy z sobą spiewali. MłodzKaz 460.
– [...] czesto widywano Na tym Obrazie Krople na twarz wystepuiące ktore ocierano rozumieiąc ze to z Wilgotnosci przychodzi, dla czego przybito go na insze mieysce, lec dosic na tym nie było [...]. KomonDziej 159.
– Kto w domu iak żołw siedzisz, aniś woianżował, Kurkow nie Turkow z okna w swym Domu widował [...] Tu czytay, PEREGRYNANT będziesz z Domatora. ChmielAteny II 2 nlb.
– Widywam co. oft sehen. voir souvent; avoir la coutume de voir. T III 2526.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

odmiana złożona

nmos

widywane

Najwcześniejsze poświadczenie:

1617

Znaczenia

»taki, którego można oglądać od czasu do czasu«

– [...] częstokroć widywáne były ták gory iáko tez y polá/ z ktorych zewnątrz ziemie wynikáły y wypadáły ná wierzch ognie. SykstCiepl 101.
– [...] Niebieskie osoby Na zacny[m] tronie y Na odwaznych potomkach ie[go] sąm zawsze widywane. HerbOr 618.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Formy gramatyczne

czas przeszły

widywać było

Najwcześniejsze poświadczenie:

1601-1620

Znaczenia

»można oglądać od czasu do czasu«

– Zatym samego wziowszy i te targane członki włożyli na stos drew i zpolili twierdzili potym rożni Ludzie a ile przekupki białogłowy iż wydywać było na tamtym mieyscu po kilka nocy swiatłość iakoś iakoby swiece zapalone [...]. MasDiar 143v.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

WIDYWAĆ, WIDOWAĆ

*WIDYWANY

WIDYWAĆ