ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, T, L

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				wycięcie
	D.				wycięcia
	N.				wycięciem
	Ms.				wycięciu

liczba mnoga

	M.				wycięcia
	B.				wycięcia

Znaczenia

1. »usunięcie czegoś za pomocą cięcia, wyrąbanie, wyrąb«

– Wycięcie/ vide Wyrznięnie. Kn 1299 [1307].
– odrástáiący po wycięciu/ Renascens laeduus, regerminans. Atżielas. SzyrDict 251.
– [...] Commissarze [...] przeiazdowi trudnemu [...] przipatrzili się, i kosztu ktory w wycięciu zarosli i pobudowaniu mostow podięty byc musi uwazywszy, myto Mostowe według uwagi swey postanowili, i do Nas pro confirmatione odesłali. VorLetSkarb 216.
– Albo gdy z wozem potrzebá/ trzy Niedziele Szárwárku/ możnieyszym Mieszczánom/ zá woz ieden/ (ná dwie tylko mile iázdy po drzewo/ áby się iednym dniem wrocić wcześnie można) wytrąciszy; Lásy záś Krolewskich dobr ktorychkolwiek/ tey fortece pobliższe/ wolne będą/ dla wycięcia drzewá/ czego bronić Dierzawcá [!] nie powinien/ (pod sądem/ iáko gdyby niebył ná popisie) áby forteczny ná przedaż/ álbo ná prywatne pożytki/ drzew nie psował/ pod wolnym pozwániem od kogokolwiek ná Trybunał. FredKon 56.
– W borach zaś i w lasach znaczne wycięcie, osobliwie dębiny, których pomiarkować nie podobna, ani też pniów rachować, co powycinano, ponieważ gęstwą barzo pozarastały. InwKal I 419.
– Ciencina Nazwana od Lasu cienkiego wyciecia gdzie przed tym cienko wyrastaiączy był mowiąc Ciencina to sama. KomonDziej 9.
– Stanąwszy osobiście przed prawem rugowem Bartłomiejem Majerskim wójtem jazowskim i przysieżnemi zawołany do sądu Jan Doruch, aby dał z siebie ekskuzę, co za przyczyna była wycięcia różnego lasu na łaz tak duży, że za nim wyjdzie wiertel zboża; co tenże Doruch sam przyznał. KsJaz 184.
– Ieśli bowiem biedna ptaszyna straciwszy towarzysza ná zieloney gałąsce nie siędzie, ieśli Ieleń po zgubie Łáni swoiey między łomem y w ciemności siedząc, ná słońce nie zaraz pokázuie się, ieśli palmowe dzewo [!] po wycięciu drugiego schnie, więdnieie y z liścia obnażone zostawa, dáleko więcey nápełniáć się musi żalem miły Przyiaciel, miłuiący Małżonek po straceniu podufałego Przyiaciela. DanOstSwada VI, 7.
– Wycięcie, das Aushauen. BierSłowa 313.

2. »wyodrębnienie czegoś z jakiejś całości, wykrojenie, wystruganie, wyciosanie«

– Cąbru wycięcia sposob iest táki/ Zad zwierza cáły nie rościęty/ álbo Wołu/ włoż ná kloc/ á z obudwu stron okray nożem po śliwkę, y kości poprzecinay/ żeby sam krzyż z obudwu stron zárowno vcięty został/ ktorą do rosołu ták gotuy. CzerComp 13-14.

3. »zagłębienie, szczelina powstałe w miejscu, gdzie coś wycięto, wykrojono«

– Bije też stroną dziáło, kiedy włożu wycięcia dla uszow dziáłá, rowno przeciwko sobie nie stoją. UffDekArch III, 26.
– A ná coż to wycięcie ryglá, gdyż do pod wyższenia tego łatwiey przyiść może, kiedy się zad łożá w ziemię wpuści, ták głęboko, áż dziáło ná prodku wysoko dosć stánie. UffDekArch II, 86.
– Z pierwszego punktu, P, y z trzeciego C, zakryśl połcyrkuliki, odległością dwoch Rownoodległych PC, y BG: á z w torego punktu L, vmkniey się osmą częścią calá ku pierwszemu punktowi P, zá punkt L. Toż z niego okryśliwszy połcyrkuł PMC, przedziuraw go na wylot nád L, przed Q: á ná punktách P y C, wytniey áż do sámego spodu deszczułki, dziury połcyrkliste, ták iáko Figurá vkazuie, żeby te dwá wycięcia dla sworzniow dwoch, mogły ná sworzniách osiadać. SolArch 17.
– Zobudwoch bokow szerokości ná L, y R,powycináć dłotem kárby, głęboko ná dwie części, ze trzech calá iednego, aby w te wycięciá, mogły się wsuwáć mocne deszczułki, álbo zásuwki CBD, ná otrzymánie mąki y wálcá HGF, w klocu. To wycięcie nie ma dochodzić do sámego spodu klocá, iáko Figurá pokázuie. SolArch 99.

4. przen. »pozbawienie życia wielu, wymordowanie, zabicie«

– BOLESŁAW III. Pudicus aliàs wstydliwy, ták rzeczony od wielkiey modestyi y oczu spuszczonych, á bardziey dla obserwowaney z Kunegundą żoną czystości, Syn Leszka Białego Candidus mente. Nieszczęśliwie zrázu panuiący, bo się ná Polskę, iak de pyxide Pandorae wszystkie nieszczęścia wáliły: bo náprzod Tatarzy Roku 1240. áż o Lublin y Sędomirz oparli się, z ruiną fortun, wycięciem ludzi, profanácyą Kościołow. ChmielAteny II 343.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

WYCIĘCIE