ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1625-1626

Formy gramatyczne

bezokolicznik

zachować

czas przeszły

3. os.

zachował

czas przyszły prosty

3. os.

zachowa

tryb rozkazujący

2. os.

zachowaj

Znaczenia

1. »ustrzec kogo przed czym, ochronić od czego«

Rekcja: kogo, (od) czego

– Zachoway mię Boze drugi raz w zyciu moim takiey Choroby. PasPam 78v.
– Uczyniłem Bogu dzięki [...] zato że mię raczył zachowac w dobrym zdrowiu w Cudzey Zięmi. PasPam 78v.
– Mnie zas PBog w tęn dzięn w oczywistey swoiey miał protekcyiey, kiedy mię zachował od Szwanku ztrzema męzami poiedynkuiąc. PasPam 89.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

niech kogoś Bóg zachowa czegoś:

– Chorowałęm periculosissime [bardzo niebezpiecznie] [...] niech mię Bog miłosierny takiey drugiey zachowa okazyiey. PasPam 257.

Związki frazeologiczne

panie zachowaj:

pan Bóg (kogoś) zachował:

2. »utrzymać, przechować co; przestrzegać czego«

Rekcja: co

– Na tych tedy dobrych Consyliarzow zachować te wierze y Miecza pogrozki bo się ia ich nieboię. PasPam 139v.
– Daie mi list [...] w ktorym to pisze ze na Trakcie tych Posłow potkał y przystawa padał ainszego ze Szkłowa nazad odprawił. ktory przystaw niebył y oni w szkłowie nie byli. Byle to tylko ceremonią zachować. PasPam 161v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

wstyd zachować (sz. zm.):

– Wstyd/ vczciwość wszędy záchoway. KnAd 1266.
– Wstyd. 1) Schamhaftigkeit [...] pudeur, f. bonne honte, honnête [...] zachować wstyd [...]. T III 2639-2640.

Związki frazeologiczne

zachować komuś wolne ucho:

– Obłapiełem go zatym za nogi pokornie prosząc aby zazdrosciwe[m] nieprzyijaciołom moie[m] wiary nie dawał, ale przynamni mnie drugie ucho wolne zachował. OssJŻyw 23.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

ZACHOWAĆ