ESJP XVII i XVIII wieku

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (w cyt. do Zamordować, XVI), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T

Najwcześniejsze poświadczenie: 1601-1620

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				zamordowanie
	D.				zamordowania
	B.				zamordowanie
	N.				zamordowaniem
	Ms.				zamordowaniu

liczba mnoga

zamordowania

Znaczenia

1. »przestępcze pozbawienie człowieka życia; zabicie kogoś lub czegoś, zabójstwo«

– Po zamordowaniu tyransko Carzyka pierwszego korowanego [!] Dymitra, za ktorym była Maryna Corka Woiewody Sendomir. Mniszka w R[ok]u 1606 o którym na swoim mieyscu wziamkem [!] czynił acz niedoskonałą, ale niżey otym dostateczniey. MasDiar 30-30v.
– Ten ktoryby wszystek był Rutą ogárniony ábo obwiązány/ może do zámordowánia bázyliszká/ bespiecznie przystąpić. SyrZiel 541.
– Nie mogę zápomnieć co mi sie sámemu dobrze dáło znáć, poselstwo Moskiewskie. W ktorym, ácześ ná zły czás ná zámordowánie Cárá Dimitrá koronowánego tráfił, iednák tákeś rzeczy z Oyczyzny dobrem miárkował, ácz troletnym więzieniem, máiętności pobrániem, domowych spraw zániedbániem wielce strapiony, przecięś nie mogł do szkodliwych Rzeczzpospolitey !] kondiciy bydź zniewolony: Owszem wolałbyś był z onym Rzymskim Regułem, wieczną niewolą, ábo snadź śmierć podiąć, niźli pozwolić, coby było z namnieyszą nieprzystoynością, nierzkąc lekkością Oyczyzny. PetrSEk a3v.
– Na co gdy był pytany Fedor Trawka, jeśli się zna do zamordowania, i przyznał się do tego. RegZłocz 203.
– Tak wiec porywa jastrząb pazury ostremi Lichą kawkę, aby się nasycił ciepłemi Wnętrznościami ubogiej, lub krogulec chciwy, Gdy na przepiórki biednej dybie obrok żywy. Trzykroć szczęśliwsze było spadnienie drugiego, Bo i szyje nie złamał i uszedł strasznego zamordowania, jako Turpinowi o tem Sam powiedał, Turpin zaś napisał to potem. ArKochOrlCz III 397.
– Ci wszyscy byli vczniowie Apostolscy/ y pierwiastki Męczennikow/ ktorych Rzymska Cerkiew/ rodowita Męczennikow rolá/ przed zámordowániem Apostołow odesłáłá do Páná. BirkOboz 23.
– Ták/ kiedy ono Woysko niezbożne srożáło/ Chcąc by zámordowániem Cesárskim/ zniszczáło Inię Rzymskie/ okrutnym stráchem był strwożony Z nagłey klęski/ wszytek lud/ y świát przestrászony. OvOtwWPrzem 15.
– MErkuryus od Oycá swego Iowiszá w vbierze pásterskim, dla zábicia Argusá, y wyswobodzenia krowy, był posłány: ktorego on roskazániu posłuszny będąc, do Argusá przystąpił, y wdzięcznością gránia ná multánkách, onego zábawiał, áby oczy iego wszytkie mogł vspić, y okázyey do zámordowánia iego dostáć. OvOtwWPrzem 39.
– A wszákże po oney dobrey myśli, nástąpiłá trwogá: bo Minos, krol Kreteński, gniewáiąc się ná Aegeusá, o zámordowánie syná własnego Androgeusá, opowiedział mu się z srogą woyną; y posiłkow v rożnych sąsiad názbierawszy, siełá Páństwá iego poosiádał. OvOtwWPrzem 273-274.
– Pomocnikow záś y oprawcow tego zámordowánia [króla Wacława przez Bolesława]/ częścią źli duchowie opánowáli/ częścią sámi się potopili w rzece z desperácyiey/ częścią też rozmáite choroby y vbostwo wniwecz obrociło. StarKaz II, 406.
– [...] książę siedmigrodzkie w państwa koronne nieopowiednie wpadszy, podjazdy potężne Kozaków, Wołochów, Węgrów w powiat nasz posłał, które obelżywość kościołom Bożym przez rabowanie i siła kapłanów zamordowanie poczyniły [...]. AktaKrak II/2 585.
– Połozył za tę głowę Grzegorz Iasczorek za prozbą tych ludzi, ktorzy w tym chodzili iednaniu, grzywien dzieszięć a pięc będzie powinien połozyc na rok, ktory będą pisać 1603 na pierwszy Czwartek po Trzech Krolach, za ktore pięc grzywien ręczył Iakub Iasczorek y Sebastiąn Krawczyk, a uchoway Boże, żeby tho iednanie miało sie przes kogo targac y tęn niesczęsliwy przypadek o zamordowanie wznawiac, tedy taką drugą sumę, t. i. grzywien 15, tęn, ktory by się tego wazył, przepadac by powinien. KsJasUl I, 435.
– Iezeli kiedys Decius na to sie odwazył iz zdrowie y Zycie swoie Woysku Samnickiemu na Strate za Rzymską Stolice ochotnie naraził: niemniey bym y ia chetnie wszytkie ciało moie na okrutne zamordowanie obudwom obozom teraznieyszym wydał [...]. SzołHist 12.
– Dáycie przyczynę wy Polacy/ y wy Rusnacy zámordowánia Pásterzow wászych; nie dacie inney chybá tę: Zámiłowálichmy grzech/ cnoty się nam niechciáło; y dla grzechu/ ktoregochmy vmiłowáli miásto Bogá/ opuścilichmy Páná niebá y ziemie/ cnoty wszytkie/ y wszytko co iest dobrego. BirkRus 3.
– Zámordowánie/ Interfectio [...] Todtschlag. Zámordowánie srogie/ Trucidatio [...] Mord. DasHünDict I iii iij.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

zamordowanie srogie:

– Zámordowánie/ Interfectio [...] Todtschlag. Zámordowánie srogie/ Trucidatio [...] Mord. DasHünDict I iii iij.

2. »pozbawienie człowieka życia na podstawie wyroku wydanego przez władzę«

– Wszytkie sądy iáko przyidą do sentencyey śmierci/ do zámordowánia ciáłá/ nie idą dáley; nic dáley. BirkNiedz 7.
– Do krolestwá Egiptskiego Pánná poszłá/ gdy Anyoł Iozephowi oznaymił iz miał szukáć Herod dziecięciá ná zámordowánie [...]. BirkNiedz 65.
– [...] przychodzą czásy/ iż y białymgłowom stráchy te ponosić potrzebá; iáko mátce Máchábeyskiey/ gdy pátrzyłá ná miłych synow siedmi okrutne zámordowánia [...]. BirkNiedz 92.
– Bo kędyż to rzeczono Annaszowi/ ábo Piłatowi/ ábo Káyphaszowi: Tolle filiu[m] meum vigenitu[m], & offer? & c. Nigdy/ nikędy. Iákaż tedy wola byłá? Odpowiedam/ co do niewinnego zámordowánia prosto w tym winni Żydowie: od tych wydány Pogánom: od tych osądzony pierwey był niż Piłatowi oddány: ci mowili; Sanquis eius super nos, & super filios nostros. BirkNiedz 195.
– S. Stánisław Męczennik z domu Prussow Biskup Krák. dla ktorego zámordowánia Polská cztery látá byłá pod interdiktem [...]. PruszczKlejn 91.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

ZAMORDOWANIE