Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

MOŚCIWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (XVII), SWil, SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1617
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  mościwać
czas teraźniejszy
lp 1. os.   mościwam
2. os.   mościwasz
lm 3. os.   mościwają
czas przeszły
lp m 3. os.   mościwał
lm mos 3. os.   mościwali
tryb przypuszczający
lp m 3. os.   mościwałby
Znaczenia
 ekspr.  »zwracać się do kogo, tytułując go mościwym albo miłościwym panem«
Rekcja: komu

  • – Jam przyniósł Mościwy tytuł teraz na świat nowy, Tego się wszyscy chwycili, ba i białegłowy. Drugi przy starym tytule przecię zostać woli, A drugi sobie mościwać każe po niewoli. Więc pan nie każe mościwać, a pani się gniewa: Wżdym ci ja też jako druga szlachcianka uczciwa. SejmBiałBad 30.
  • – Czapkę przed nim/ ktory tego [...] ie godzien/ łamali y zdyimowali; á nawet [...] mościwali mu. SleszDow 11.
  • – [...] y mosciwam im dliate[g]o y za sliachtę przyznawąm. TrepNekLib 6.
  • – Sami zas in Colloq[u]ys y nalisciech mosciwaią sobie. TrepNekLib 8.
  • – Kiedy iusz pełna skrzynka zaraz się staraią O wioskę a Sliachectwa taiemnie dostaią. Podle[g]o czleka, prosci kiedy tęm potkaią Zema trochę pieniędzy to mu mosciwaią [...]. TrepNekLib 12.
  • ~ Takim ktoby mosciwał Sliachcięm nazywał Ten Nazwiska ze sąm chłop niech będzie zazywał. TrepNekLib 13.
  • – Mosciwał mu Venerował A tęn tesz Sadzieł sie aby rozumiano ze panie iakie wielkie [...]. TrepNekLib 25.
  • – A gdy gdzie iedzie indziey zowie sie sliachcicem, woznicy swemu kaze sobie mosciwac, zakazuie mu aby nie opowiadal ze zKrakowa iest. TrepNekLib 107.
  • – Starzy Polacy/ y Mościwac sobie niedáli. GrodzPrzes C3v.
  • – Nikomu po śmierci tytułow nieprzypisuią, y nie Mościwáią mu. StarKaz 395 marg.
  • – Wyráża Aáron, Kiedy kto do Páná ma przystęp, Ore ad os loquor ei, choćby też był brát nász, ták też iáko i my, similiter & nobis, iuż on Pan, trzebá go szánowáć, trzebá mu Mościwáć, Obsecro Domine. MłodzKaz II, 75.
  • – Umiesz widzę nędzniku przedcię pochlebowáć [...] Kiedyżeś służbę u niego przyiął? á iuż mu Mościwasz, Pánasz, Domine, Pánie? MłodzKaz II, 166.
  • – Oto w-dzisieyszey S. Ewángelyi, był Krolik w Caphárnáum, iáki táki kłaniał mu się, Mościwał, upominkował, i o to i owo prosił, áż mu w-tym záchorował Syn. MłodzKaz II, 192.
  • – Ale wybacz Wm. proszę/ jam to sam w uszy swe słyszał/ kiedy szłachcic Mieszczaninowi mościwał. DobrPol 244.
  • ~ Mościam. Mościwam. Im Schertz: beständig in Ihro Gnaden, Ihro Exeellentzen um sich werfen. burlesq. parler teuiours par Monseigneur, par vôtre Excellence. T III 863.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Pan słudzé nie Mościwa/ nie Waszmościa. KnAd 811.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: *MOŚCIAĆ, PANAĆ, JEGOMOŚCIAĆ, *WASZMOŚCIAĆ.
Autorzy: WG
Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2016