ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (XVIII), SWil, SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T, SJP

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

D.		paratu
B.	uż. nżyw.	parat
Ms.		paracie

Znaczenia

1. »postawa (pozycja) obronna a. gotowość do obrony«

– Miasto Kolno bárdzo się obawia, żeby Kurfirszt Kolenski w Kontrowersiey ktora zdawná miedzy nimi záchodzi/ armis experiri niechciał/ y parat záwczásu média suae conseruationis. MerkPol 294.
– I tak kazał Król naszemu wyiechać Kanclerzowi z dwoma Regimentami, ktore gdy go do tey doliny doprowadzili gdzie hański Kanclerz czekał kazał się im pozostać y w paracie niedaleko stanąć, a sam się z nim przywitał. HistBun 15.
– Korwin. W Hełmie trzy pierá Strusie. Początek. Iuż w paracie, y Rzymskie, y Fráncuskie obie Stanęły Woyská w polu, czołem przeciw sobie. PotPocz 143.
– Po skończonym tym paracie powróciliśmy wszyscy do Marywilu, gdzie stanąwszy ci, którzy nie chcieli przysięgać, rozpuszczeni z paratu poszli do swoich stancji i od rezydenta saskiego wszystek grandmuszkieterski ekwipaż, to jest konie i na miesiąc jeden traktament, odebrali. MatDiar I, 51.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

parat trzymać:

– Gdy go [Lubomirskiego] żaden nie znał, przeto poszedł jeden do warty, do oficyjera od gwardyji, który parat trzymał przed namiotami królewskimi, powiadając, że jakiś nieznajomy pląta się w namiocie królewskim. DyakDiar 50.

2. »szyk paradny«

– Po skonczoney ochoćie KrolIMość wśiadł ná koniá, y my wszyscy, y iáchał w pole, gdźie iuż Woysko przestrzeżone w páráćie czekáło, ktore obiezdzáiąc przypátrzylismy się iák moderowne, iák w ludźiách y koniách braku nie máiące [...]. DiarNeg A2v.
– Po sejmie convocationis kazano nam grandmuszkieterom jako Polakom stawać w paracie w pałacu Mniszcha, marszałka wielkiego koronnego, dla wykonania juramentu wierności dla Rzpltej, a przez to zabiegając, ażeby najjaśniejszy elektor saski, teraźniejszy król polski, w konkurencji swojej do korony polskiej nie miał akcesu do tych familii, których synowie byli pod grandmuszkieterami. MatDiar 50.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*PARAT