ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (w in. zn.), L (bez cyt.), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		akademik
D.		akademika
C.		akademikowi
B.	uż. żyw.	akademika

liczba mnoga

M.	uż. osob.	akademicy
		akademikowie
	uż. nosob.	akademiki
D.		akademików
C.		akademikom
B.	uż. osob.	akademików
	uż. nosob.	akademiki
N.		akademikami
		akademiki
Ms.		akademikach

Etymologia

łac. academicus

Znaczenia

1. »filozof, mędrzec z Akademii Platona lub zwolennik szkoły filozoficznej Akademii«

Iedná iest [sekta] Stoikow/ y niektorych Akádemikow/ ktorzy ná nałogu cnoty położyli naywyższe dobro. PetrSEt 61.
NIemáły o tym miedzy Philosophy Pogańskiemi spor/ iesli człowiek dobrowolnie grzeszy/ czyli poniewoli? Akádemicy/ miedzy ktoremi Plato przodek trzymał/ dowodzili tego/ że człowiek z swey woley nie zstáie się złym/ ktorych dowody naprzednieysze mogą być tákie. PetrSEt 221.
Akádemikowie tylko stopnie cnot wymyśláli/ nie dzieląc ich práwie miedzy sobą/ powiedáiąc wszystkie cnoty/ iedną cnotą być/ tylko rozmaitemi przezwiski ochrzczona [...]. PetrSEt 225.
Akádemik/ Academicus, einer der es mit denen auss der Academy helt. DasHünDict Ooij.

2. »profesor, nauczyciel szkoły wyższej, akademii lub kolegium; uczony«

Akademików z obcych ziem [...] przywołać [chciał car] dla pobudzenia animuszów grubych poddanych swych do generositatem i policyi. NiemPam 119.
Miałem publice in Collegio Trilingui przy obecznosci wszystkich Academikow Oratiją. OssJŻyw 14v.
Iezuici innymi zakonniki, y Akademiki, także y księżą swiecką gardzą. SzemGrat 15.
Iutro nocuie wMechlinie kendy mi Pan Wernulaeusz, Putean y insi Academicy drogę zaiadą. OpalKListy 325.
Akademicy także zaproszeni Przyszli do niego [Jana Zawadzkiego] i przedniejszych wzieni Z sobą studentów. BorzNaw 158.
Kalendarznicy [...] nie iako naśladuiąc naszych Starych Akademików dla Praktyki Matematyczney do Krakowa [...] sprowadzonych [...] wydaią swoie Kalendarze. DuńKal H.
Praedixit też wygraną Regnantowi [...] Dąbrowski Akademik Proffessor niegdy Krolewski. ChmielAteny II 364.
Wircyusz chciał Akademią [krakowską] przymusić do przysięgi Karolowi Szwedzkiemu, ale Akademicy woleli się rozeyść, niżeli Wiary nie dotrzymać swemu Królowi. ŁubHist 96.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

pan akademik:

Máiąć w prawdźie moc Jezuići/ od wielu Papieżow ták iáko y pánowie Akádemicy ná promowowánie/ y ná dáwánie tytułow tákich/ iednák mocy tey nnie vżywáią używają/ tylko ile potrzebę bydź rożumięią; o to się pilnie stáráiąc/ áby ći ktorych do szkoł ná vczenie drugich obracáią/ rzecżą bárdżiey niżeli imieniem y vbiorem doktorámi byli; w drugich iednák te rzecży chwalą/ poważáią/ y szánuią iáko przystoi. SzemGrat 2.
Akádemikom Páryskim wádźiło to/ że Dominikani y inni Mendicantes intrat nie mieli; y zárzucáli im że się przez to commmittebant periculo furti, et periurii, wdáwali wniebespiecżeństwo kradźieży y krzywoprzyśięstwá; (S. Thom. c. 6.) á Pánu Akádemikowi Krákowskiemu wádźi/ że Iezuići intraty máią/ ktosz dogodźi tákim Máthemátyckim głowom? SzemGrat 135.
Z tákowey Przyczyny tedy od Początku ufundowánia Pomienioney Akádemii Rycerskiey [w Legnicy] Pochwałę wszelkiey wygody máiąca y z dobrym Rozsądkiem uchwalona Akademii Konstytucya, ták co śię tycze Studia lub Náuk y Excercytunkow Mársowych, iáko y co náleży do Inspekcii y Dyrekcyi, tudźiesz y dostáteczney y Wygodney Pánow Akádemikow sustentácyi, bez wszelkiey odmiány záchowáłá śię, á co w przeszłą Porę woienną nieco śię było náruszyło, iuż dawno zaś odmieniono a sposobem dobrym y wygodnym nápráwiono iest: Więc zá Rzecz potrzebną poczytáno skryptem obecnym o teraźnieyszym prawdźiwym przeczeczoney Krolewskiey Akademii Rycerskiey postanowieniu obszerną podáć swiátu Informácyą y wiadomość. NotAk 4.

3. »członek paryskiego towarzystwa naukowego«

Académicien [...] Academik, brat z bractwa na wydoskonalenie nauk założonego. T I 43.
Académicienne [...] Dama uczona w poczet Akademikow wpisana. T I 44.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

akademik paryski:

Akádemikom Páryskim wádźiło to/ że Dominikani y inni Mendicantes intrat nie mieli; y zárzucáli im że się przez to commmittebant periculo furti, et periurii, wdáwali wniebespiecżeństwo kradźieży y krzywoprzyśięstwá; (S. Thom. c. 6.) á Pánu Akádemikowi Krákowskiemu wádźi/ że Iezuići intraty máią/ ktosz dogodźi tákim Máthemátyckim głowom? SzemGrat 135.

4. »student akademii«

Po nich iecháł Mons: de Vo, z Akádemią swoią/ ná koniech ćwiczonych/ rożnemi rubántámi ábo ráczey wstęgámi (iáko też y pierwszy Akádemikowie) przyozdobionych. WjazdPar a3.
[...] Náiáśnieyszego Krola J.M. Pruskiego Miłośćiwa wola pilno ku temu zámierza, aby Rodźicom y Opiekunom Akádemikow w Akádemii przebywáiących Kosztow potrzebnych nie przyczyniáć álbo wywyższáć, áni Depensow niepotrzebnych y Exorbitáncyi nie czynić [...]. NotAk 9.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

AKADEMIK