Por.: https://en.wikipedia.org/wiki/Polygar
patrz:
POLIGAR
Język egipski – wymarły język z grupy języków afroazjatyckich, używany przez starożytnych Egipcjan.
patrz:
PO EGIPSKU
Język syryjski (syriacki) to dialekt wschodnioaramejski z okolic Edessy (obecnie Şanlıurfa w Turcji), który był głównym językiem literackim i liturgicznym chrześcijaństwa na Bliskim Wschodzie. Przestał być używany w mowie w VIII wieku po najeździe Arabów na Syrię. Używany jest do dziś m.in. przez kościoły jakobicki, asyryjski, maronicki i malabarski. (Wikipedia)
patrz:
PO SYRYJSKU
W cytacie z Paska (PasPam) zapis "diffidencey" uznajemy za błąd literowy (przestawienie dwóch ostatnich liter). Podobnie w formie "Praetensey".
patrz:
DYFFIDENCJA, DYFIDENCJA
Linde podaje dwa cytaty z dzieła Zygmunta Brudeckiego (1610-1647)\\\"Cztery rzeczy człowieka ostateczne....\\\", Poznań 1648.
patrz:
DRŻĄCZKA
W trzecim znaczeniu biernik równa się dopełniaczowi i przybiera końcówkę -a.
patrz:
BÓL
Por.: https://pl.wikipedia.org/wiki/Microrhopiini
https://es.wikipedia.org/wiki/Microrhopias_quixensis
patrz:
CYNAMONIK
Etymologia: Baba Câfer ~ Câfer Baba, postać legendarna, VIII/IX w., poseł arabski więziony w Konstantynopolu. Wieża i przylegające do niej więzienie do dziś znane są jako Baba Câfer Kulesi ('wieża B. C.') i Baba Câfer Zindanı ('więzienie B. C.').
patrz:
BABADZIAFER
Czasownik ADIUNGOWAĆ poświadczony jest w słowniku Mrongowiusza z 1823 r. (s. 33).
patrz:
ADIUNGOWANY
Wg https://www.botanical.com/botanical/mgmh/a/ammon032.html Dorema ammoniacum rośnie w Azji:
Habitat---Persia, extending into Southern Siberia
patrz:
AMONIAKOWY, AMONIAKÓW
Nazwa utworzona prawdopodobnie przez Sebastiana Klonowica i zastosowana przez niego w poemacie "Flis", na oznaczenie jakiegoś gatunku ryby, której płetwa grzbietowa wystawiona nad powierzchnię wody podobna jest do żagla.
patrz:
ŻEGLARZYK
Cyt. pochodzi z: Ocerk rkp 1692 k 43
Bibl. Soł. F.IV.279
patrz:
PŁONNIE
Wariant ZUBR był (wg Brücknera) pierwotny, a ŻUBR to hiperpoprawne odmazurzenie.
patrz:
ŻUBR, ŻUBR, ZUBR
Pierwszy List do Koryntian 1: 12.
1 A ja nie mogłem, bracia, przemawiać do was jako do ludzi duchowych, lecz jako do cielesnych, jak do niemowląt w Chrystusie. 2 Mleko wam dałem, a nie pokarm stały, boście byli niemocni; zresztą i nadal nie jesteście mocni. 3 Ciągle przecież jeszcze jesteście cieleśni. Jeżeli bowiem jest między wami zawiść i niezgoda, to czyż nie jesteście cieleśni i nie postępujecie tylko po ludzku? 4 Skoro jeden mówi: "Ja jestem Pawła", a drugi: "Ja jestem Apollosa", to czyż nie postępujecie tylko po ludzku? 5 Kimże jest Apollos? Albo kim jest Paweł? Sługami, przez których uwierzyliście według tego, co każdemu dał Pan. 6 Ja siałem, Apollos podlewał, lecz Bóg dał wzrost. 7 Otóż nic nie znaczy ten, który sieje, ani ten, który podlewa, tylko Ten, który daje wzrost - Bóg.
patrz:
APOLLÓW
Nazwa miasta w pisowni przez "w" pojawia się kilkakrotnie w źródle SzybAtlas, stąd decyzja o zapisie przymiotnika przez "w". Drugi powód tej decyzji to uwspółcześnienie pisowni w nazwie hasła (we współczesnym alfabecie polskim nie ma litery "v").
patrz:
WIBURGEŃSKI
Nazwa miasta w formie Rypen poświadczona w źródle SzybAtlas.
patrz:
RYPEŃSKI
W pierwszym znaczeniu słowo używane w połączeniu z formami czasu przeszłego i zaprzeszłego, z bezokolicznikiem oraz z formami nieosobowymi czasowników.
patrz:
BODAJ, BODAJ, BODEJ, BOGDAJ
Słowo używane w połączeniu z formą trzeciej (rzadziej pierwszej) osoby czasu teraźniejszego lub przyszłego prostego czasowników właściwych oraz z formą czasu teraźniejszego czasowników niewłaściwych.
patrz:
NIECHAJ
Połączenia wyrazowe oznaczające członkinie poszczególnych wspólnot zakonnych podano na podstawi wykazu Benedykta Chmielowskiego:\\\"KATALOG KANONIKOW REGULARNYCH KONGREGACYI XIĘZY y KLERYKOW REGULARNYCH, ZAKONNIKOW, PUSTELNIKOW, KAWALEROW, PANIEN ZAKONNYCH, Kawalerek &c. Od Národzenia Pańskiego, aż do czasow bliskich nas, po rożnych świata Kráinach Fundowanych, porzędkiem Abiecadła ułożony.\\\"
patrz:
ZAKONNICA
PK: mam wątpliwości, czy postać hasłowa jest prawidłowo odtworzona. Może "pochmarmi" to tyle, co "pochmarami" czyli pochmurami - i wtedy to byłby narzędnik.
patrz:
POCHMARNIE
Jedyne poświadczenie w materiale Słownika.
patrz:
TRĘBACZKA
Trzecie przenośne znaczenie pochodzi być może od łacińskiej glossy do Nowego Testamentu opisującej świętego Piotra rzucającego się w morze i płynącego na spotkanie zmartwychwstałemu Jezusowi. Suknia, którą się Piotr okrył jest w glossie nazwana "Fide Ecclesiae". Por. J. 21:7.
patrz:
HABIT
Forma wołacza na -u wskazywałaby na rodzaj męski (GĘBUSICZEK), ale w jedynym znanym nam przykładzie żeńska forma przydawki (moja) wskazuje jednoznacznie na rodzaj żeński (GĘBUSICZKA).
patrz:
GĘBUSICZKA
Na podstawie niektórych cytatów (np. SyrZiel 1395) można wnioskować, że w XVII w. gąbkę używaną w łaźni uznawano za pochodną jakiegoś grzyba (zdanie pochodzi z rozdziału o grzybach!). Możliwe jest też, że faktycznie tak było, bo - być może - w łaźniach używano nie (tylko?) gąbek pochodzenia morskiego, ale też jakichś porowatych duzych suszonych grzybów (hub?).
patrz:
GĘBKA, GĘBKA, GĄBKA
Słowo używane w połączeniu z formami czasu przeszłego i zaprzeszłego czasowników.
patrz:
OBY
W wierszu Trembeckiego przymiotnik katolicki występuje w znaczeniu \\\'powszechny\\\'.
patrz:
KATOLICZKA
W pierwszym znaczeniu słowo używane w połączeniu z formami czasu przeszłego i zaprzeszłego, z bezokolicznikiem oraz z formami nieosobowymi czasowników.
patrz:
BODAJBY, BODAJBY, BOGDAJBY
Słowo używane w połączeniu z formami czasu przeszłego i zaprzeszłego czasowników (właściwych i niewłaściwych).
patrz:
NIECHAJBY
Definicja na podstawie słowniczka do wyd. MiasZbiór.
patrz:
CHWIN
W słowniku Lindego jednostka oznaczone dwoma gwiazdkami, co oznacza, że została uznana za poetyzm.
patrz:
MĘŻYCA
Słowo używane w połączeniu z formami czasu przeszłego i zaprzeszłego czasowników (właściwych i niewłaściwych).
patrz:
NIECHBY
Słowo używane w połączeniu z formą trzeciej (rzadziej pierwszej) osoby czasu teraźniejszego lub przyszłego prostego czasowników właściwych oraz z formą czasu teraźniejszego czasowników niewłaściwych.
patrz:
NIECH
kartka 292 z indeksu, wewnątrz hasła: perzasty
patrz:
PYRZASTO
Definicja za słowniczkiem w JemPam.
patrz:
GAŁGA
Bohemizm. Por. hasło "zarmutek" w Slowniku česko-nemeckim Jungmana
https://books.google.pl/books?id=KA1nAAAAcAAJ&pg=PA538&lpg=PA538&dq=zarmutek&source=bl&ots=Gxch_VyMiQ&sig=RTsM8sf4L9WggJcrnrtD6FAB7RA&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjHmpigotbeAhVpqYsKHRWDAT84ChDoATAGegQIABAB#v=onepage&q=zarmutek&f=false
patrz:
ZARMĘTEK
Informacja etymologiczna i semantyczna na podstawie słowniczka z wydania źródła.
patrz:
CAŁOWALNIK
Por.: Tadeusz Bernatowicz, Alba - od renesansowej willi do kompozycji krajobrazowej, 2009
patrz:
ALBIŃSKI
Biblijne Gabaon/Gibeon to dzisiejsza miejscowość el-Dżib.
patrz:
GABAONITA
Definicja za SW, a tam zapewne za: Stadtmüller, Karol, Stadtmüller, Karol. Niemiecko-polski słownik techniczny [...], Kraków 1913: Nakł. L. Stadtmüller Lwów.
patrz:
ROZPRACH
Wymowa prawdopodobnie [galeaca], stąd M. lm z końcówką -e. (WG)
patrz:
GALEAZA
Wydaje się, że w rejestrowanym w słowniku okresie, dochodzi do rozpadu na gruncie polskim zapożyczonego rzeczownika oznaczającego w zn. 1. \\\'turban\\\' i w zn. 2. \\\'tulipan\\\'.
patrz:
TULIPAN, TULIPAN, DULIPAN, TULIPANT
Więcej na temat Marcina Lutra por. np. https://pl.wikipedia.org/wiki/Marcin_Luter
patrz:
LUTER
Źródło ilustracji: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:POL_COA_Abdank.svg. CC BY-SA 2.5
patrz:
ABDANK
Występuje też wariant imienia własnego ADONID, por.: "[...] dziki wieprz zastąpiwszy na drodze temu Adonidzie, bo był Mysliwy ranił go szkodliwie ze y umarł." (PotPrzyp. 13v)
patrz:
ADON, ADONIS
WM: Cyt. z Korby. Hasło przekształcone z odsyłacza (od im. bier.).
patrz:
UBEZPIECZYĆ
Przymiotnik lutniowy w polszczyźnie barokowej oznaczał 'lutowy'.
patrz:
LUTNIA
Model XVI-wiecznego weneckiego galeonu w Museo Storico Navale, Wenecja
Informacja o ilustracji:
Zaczerpnięta z Wikipedii
Myriam Thyes - Praca własna
Galleon, Venice, 16th century. Wooden model from Museo Storico Navale, Venice
CC BY-SA 3.0
File:Venedig-galeone-16jh.jpg
Utworzony: 10 listopada 2009
patrz:
GALEON
Plik Gallery La Reale.jpg zaczerpnięty z Wikimedia Commons – repozytorium wolnych zasobów.
patrz:
GALERA, GALERA, GALLERA
WM: Spiąłem to podhasło z Ubezpieczyć, które przekształciłem z odsyłacza w hasło w trakcie... Cyt. z Korby.
patrz:
UBEZPIECZONY, UBEŚPIECZONY
Por.:
1) Jan Ulrich Büttner, Asbest in der Vormoderne vom Mythos zur Wissenschaft, Waxmann Verlag GmbH, 2004, s. 75.
2) Der "Liber illuministarum" aus Kloster Tegernsee: Edition, Übersetzung und..., red. Anna Bartl, Franz Steiner Verlag, Köln 2005, s. 479.
3) http://ducange.enc.sorbonne.fr/ABASTON
patrz:
ABASTON
Należy rozstrzygnąć sposób datowania tego samego cytatu: JewPriv_II_Sasów (1727) w Korbie i JewPriv II (1601-1764) w Formularzu
patrz:
WOŁOWY
WM: Cyt. z Korby, def. na podst. słowniczka OpisSmol i SW.
patrz:
ZAFASOWANY
kartka bez adresu bibliograf. Nr fiszki 2673
patrz:
WRODZONO
zazwyczaj na morzu, ale może też dotyczyć lądu (Termopile)
patrz:
CIEŚNINA
Kasper Bekiesz, węgierski magnat z czasów Stefana Batorego, libertyn.
patrz:
BEKIESZOWY
Angielski trank to zapewne arnika, a anielski trank to zapewne żabieniec, ale nie da się rozdzielić przykładów użycia (oba przymiotniki były często pisane i wymawiane tak samo), a konteksty zazwyczaj nie pozwalają na ustalenie, o którą roślinę chodzi.
patrz:
TRANK
Informacje o ilustracji:
John Robinson, George Francis Dow, Public domain, via Wikimedia Commons
Plate Nr. 89 as shown in "The Sailing Ships of New England 1607-1907" caption:
Brigantine "Experiment," of Newburyport, 114 Tons, Built at Amesbury in 1803.
From a water-color painted in 1807 by Nicolay Carmillieri.
patrz:
BRYGANTYNA
W pierwszym cytacie kropki nad cyframi zostały zastąpione apostrofami po nich.
Znaczenia zostały ustalone na podstawie analizy dużej liczby przykładów z różnymi liczebnikami zakończonymi na -kroć.
patrz:
DWAKROĆ
Współcześnie termin notowany w rodzaju nijakim, nieodmienny.
patrz:
HALO
