– Jerzy Niemierzyc od króla szwedzkiego abdankowawszy się z Antonem pułkownikiem i z Kozakami w Ukrainę wszedłszy z Wyhowskim hetmanem swoją wziął koniunkcyją. JemPam 252.

– Dziwny zdał się był rok przeszły [tj. 1668] dla abdykacyi królestwa króla Kazimierza. JemPam 379.

– Rok 1668. Niczym zaprawdę ten rok nie stał się dziwniejszy, tylko jednym a nigdy w Polscze niesłychanym, Jana Kazimierza króla polskiego, korony polskiej abdykowaniem, dla czego też go i ludzie pospolici „Abdykaczem” zwali. JemPam 376.

– Rok 1668. Niczym zaprawdę ten rok nie stał się dziwniejszy, tylko jednym a nigdy w Polscze niesłychanym, Jana Kazimierza króla polskiego, korony polskiej abdykowaniem, dla czego też go i ludzie pospolici „Abdykaczem” zwali. JemPam 376.

– [Czarniecki] podał [Szwedom] kondycyje [...] skrypty tak zamkowe jako i akademiczne, aby nienaruszone były. JemPam 148-149.

– Oto tę biedę [nieszczęścia w roku 1650] jako tako tylko sam po troszę ten rok [1651] alewiował pokój. JemPam 72.

– Zmarł tego roku [1676] Klemens X […], który obwoławszy jubileusz we 25 lat przypadający (zowią to apercyją portus aurea), podczas tego jubileuszu dni swoje skończył. JemPam 466.

– Arby albo wozki swoje i insze przeszkody wojskowe jesli jakie byly porzuciwszy [...] pędem na Ukraine powrocili [Tatarzy]. JemPam 81.

– Pierwsza albowiem była i najpotężniejsza wszystkich panów Kondeusza Francuza na Królestwo Polskie promocyja, którą najbardziej Prażmowski, arcybiskup gnieźnieński, z inszymi swymi asseklami trzymał. JemPam 380-381.

– [Królowa Marysieńka] siły cesarskie uskromiła albo zapaliła, tymczasem pożytek króla francuskiego z cesarzem i awersyję wojny uważając. JemPam 491.

– Węgrowie szabeltasy swe pogubić mieli, na dawnym fundując się przysłowiu: babi taniec, węgierska wojna niedługo trwać zwykła. JemPam 250.

– Jaskólski dał znać, że aż po Bajramie święcie tatarskim w listopadzie następującym, na sukurs Polakom orda obiecuje się przybyć. JemPam 120.

– Ich [Turków] tedy własne i swoje działa, z polnego beluardu, do nich hetman rychtować kazał. JemPam 417.

– Talery zaś, vulgo kopowe, które szły po zł I gr 24, pirwej banizował i wywołać kazał [Daniłowicz, podskarbi]. JemPam 70.

– Król [...] pułkownikom, rotmistrzom przy boku swoim, towarzystwu zaś od chorągwi w ratuszu toruńskim, bankiet solenny sprawił. JemPam 355.

– [Dugless] w dalszej ochocie ku panu swemu [królowi szwedzkiemu] animował, niektórych u siebie w gospodzie bogato bankietując, drugich zaś tym i owym po żołniersku darując. JemPam 155.

– Jako nieśmiertelnej chwały godne te pułki, bo długo impet szwedzki z wielką szkodą wytrzymywały, a potem kiedy już zewsząd ognistą szwedzką ogarnieni zostali batalią, radzi nieradzi tył ku Wieprzowi podać musieli. JemPam 175.

– Sam [orzeł] był tak zmordowany, że się jednemu baurowi dał żywcem wziąść. JemPam 168.

– Gąsiewskiego Korwina, hetmana i podskarbiego wielkiego Księstwa Litewskiego gwałtem z Wilna wzięli i do wojska do Kobrynia, gdzie była ta rada wojskowa bezbożna i sam tamże Kotowski marszałek rezydował, przyprowadzili. JemPam 326.

– Wielka i w senatorach była tego roku dyminucyja. Zmarł Tyszkiewicz Janusz wojewoda kijowski, sukcesorem jego Adam Kisiel; zmarł Lubomirski wojewoda krakowski, sukcesorem po nim Dominik Zasławski; zmarł Jakub Sobieski kasztelan krakowski, sukcesorem po nim Mikołaj Potocki hetman, jescze natenczas niewolnik; zmarł Samuel Łascz strażnik koronny, „strach tatarski”, sukcesorem po nim Zamoyski [...]. JemPam 58.

– Zaczym znędznione dla sczupłości prowiantu koniom wojsko jezne, piesze zaś cale chorobami i zimnem uciemiężone i zmorzone (bo go niemal na 10 tysięcy poumierałych z głodu i zimna liczono) odporu dać nieprzyjacielowi nie mogło, ani się też królowi z tak zmniejszonym wojskiem, bo i w Węgrach dla chorób wielka była dyminucyja, pola nieprzyjacielowi dać nie chciało. JemPam 110.

– [...] skarby królewskie popieczętowano, także i inne depozytoria szwedzkie [...]. JemPam 206.

– Tymczasem królewski i hetmański pułk z kwater bliskich przypadszy na doświtaniu, Szwedów na szable wzięli i aż do fortec, kędy tabor mieli, do Człuchowa na mile albo na dwie pędzili. JemPam 228.

– Trochę się było w Polscze uciszyło ku końcowi roku, tylko że Witemberk egzacerbowany, tym bardziej koło Krakowa w swojej nie ustawał bezbożności. JemPam 167.

– I przydał wprawdzie materyjej do ognia, bo Witemberk lubo dawny żołnierz, ale jako to stary i chciwy, a co większa kościołom nieprzyjaciel wierutny, okazyi nie opuścił, ale wrzkomo pożyczanym sposobem nie tylko w Krakowie, ale w okolicy wszędzie na klasztory i kościoły, pierwej kształtem kładł gabellę, a potym je ze wszystkiego gwałtem rabować kazał. JemPam 154.

– JemPam 129.

– JemPam 373.

– Więc i inszych bejów, murdzów tatarskich zaraz pro tunc różnymi podarunkami gratifikowali. JemPam 111-112.

– Z którego [Lubomirskiego] śmierci byli tacy, którzy się cieszyli, zwłascza [!] królowa Ludowika, aleć i ta niedługo po pogrzebionym na Wiśniczu, w ojczystym grobie Lubomirskim, gdy na przyszłym sejmie znowu elekcyją Kondeuszowską wskrzesić wszystkimi siłami pragnie, zakrytym sądem Bożym, sama tylko kilka dni chorująca, grzecznie jednak i pobożnie umiera 16 dnia maja w Warszawie, w klasztorze panien zakonnych francuskich od siebie fundowanym. JemPam 370-371.

– Niechcący w tyle Warszawy porzucać, z instynktu Radziejowskiego tam powrócił i miasto z zamkiem nic nieobwarowane odebrał. Mieszcaznom, klasztorom, księży salvą gwardyją, w niwczym nikogo nie uszczerbiając, pozwolił. JemPam 137.

– Car albowiem moskiewski zaraz na wiosnę sam osobą swoją, ze wszystką potęgą na wojnę do Litwy wyszedszy, mając przy sobie Zołotarenka i Półtorakożucha, pułkowników kozackich, z gromadnym bardzo ultajstwa kozackiego wojskiem, na Litwę wszystkę ogniem i mieczem pustosząc następował trybem kozackim, ani kościołom, ani grobom nawet nie tylko ludziom nie folgując. JemPam 132.

– To żałośna, że na końcu prawie ćwierci juliuszowej, nawet w tenże dzień śrzodni ta tranzakcyka gródecka była [...]. JemPam 144.

– Dziwny zdał się był rok przeszły [tj. 1668] dla abdykacyi królestwa króla Kazimierza. JemPam 379.

– Pierwsza albowiem była i najpotężniejsza wszystkich panów Kondeusza Francuza na Królestwo Polskie promocyja, którą najbardziej Prażmowski, arcybiskup gnieźnieński, z inszymi swymi asseklami trzymał. JemPam 380-381.

– Aleć i Chmielnicki nie próżnował, ale z większymi siłami niż przedtym na lacką wojnę gotował się. JemPam 74.

– Tatarowie przecię nie próżnowali, ale zagony rozpuściwszy Podole wszerz i wzdłuż plądrowali, którym na odpór posłane spod Zwańca pewne co lekszejsze chorągwie i pułki. JemPam 109.

– Znowu z rana szturm przypusczono, który leweńcy przez dzień wytrzymując, aż ku wieczorowi pierzchać od wałów poczęli, w tym tez wojsko hurmem na wały wdarło się i uciekających w Dniestr napędzali, drugich w miasteczku jako jaką kapustę siekali, samego Hreczkę w tumulcie ubito. JemPam 121.

– Turczyn i Tatarowie cicho sobie natenczas siedzieli, tylko Lipkowie obywatelom ukraińskim z Baru i z inszych fortec wielce dokuczali. JemPam 502.

– Jaskólski dał znać, że aż po Bajramie święcie tatarskim w listopadzie następującym, na sukurs Polakom orda obiecuje się przybyć. JemPam 120.

– Wchodzi tedy Jan Kazimierz w ten grób jako w gniazdeczko swoje, w którym przodków swoich i siebie samego lokuje nieśmiertelność. JemPam 445.

– Posławszy do pobratymów swoich z upominkami posła, aby mu sukurs dali, którzy pretendując sobie nieoddanie upominków, pod Zborowem obiecanych od króla, zapomniawszy przysięgi swej, łatwusieńko na wojnę z Polakmi pozwolili, zwłascza, że już był natenczas umarł stary chan Atchmet Gierej, zostawiwszy na państwo Sułtana Gireje syna swego. JemPam 75.

– Bardzo obiedwie oderwania się od siebie wojsk, jak królowi szwedzkiemu malankoliej, tak wojsku koronnemu serca i ochoty przydały. JemPam 183.

– Post fata zaś, aby na kawalera maltańskiego, który by był natenczas urodzonym slachcicem polskim spadły, in quantum kto inszy z domu radziwiłłowskiego bliższy by był ordynacyi, nie odwzwie się. JemPam 498.

– Lubo z markotaniem uczynił to. JemPam 107.

– [Książę Janusz Radziwiłł] jednych, którzy się bronili i do wojny sposobni byli wyciąć kazał, drugim folgował, ale ze wszystkich dostatków obrać kazał, cerkwiom i monastyrom nie przepusczając, ale co kosztowniejsze rzeczy na dorędziu być mogły zabierając, na ostatek miasto i bramy zapaliwszy. JemPam 88.

– Węgrowie szabeltasy swe pogubić mieli, na dawnym fundując się przysłowiu: babi taniec, węgierska wojna niedługo trwać zwykła. JemPam 250.

– [...] król Kazimierz dowiedziawszy się o danych od wojska polskiego pod Krakowem nieprzyjaźni Szwedom zadatkach [...] wprzód do Lubowle, miasta spiskiego, zjachał. JemPam 170-171.

– Jako nieśmiertelnej chwały godne te pułki, bo długo impet szwedzki z wielką szkodą wytrzymywały, a potem kiedy już zewsząd ognistą szwedzką ogarnieni zostali batalią, radzi nieradzi tył ku Wieprzowi podać musieli. JemPam 175.

– Już się było w tych tu krajach [...] uciszyło, pod który czas deputaci wojskowi do Krakowa zjechawszy i piniędzy gotowych nie zastawszy, bo je było deputatom Koniecpolskiego porcyi wydano [...] obietnice tylko codziennie od Witemberka otrzymawali. JemPam 156.

– Jako nieśmiertelnej chwały godne te pułki. bo długo impet szwedzki z wielką szkodą swoją wytrzymywały, a potym kiedy już zewsząd ognistą szwedzką ogarnieni zostali batalią, radzi nieradzi tył ku Wieprzowi podać musieli, polem bardzo piasczystym i parowy gęste mającym krajem uchodząc. JemPam 175.

– Ogniem i mieczem pustosząc, pod Umań postępują, gdzie bez armaty i piechoty nic nie sprawiwszy (bo forteca potężna Kozakami i Moskwą dużą była osadzona), Jakubca miasteczko z kilkunastu tysięcy chłopstwa wnet dostają, a prętko potem, w dzień sam Wielkanocny Myszarowki, także potężnie Kozakami i Moskwą osadzonej, szturmem dobywają i w pień wszystko wycinają. JemPam 116.

– Któremu Janowi Kazimierzowi byli dla owej domowej wojny z Lubomirskim wielce niechętni, ale i on nie czekając elekcyi nowego króla, kilka dni przedtym z Warszawy, tylko pięciu slachty polskiej z sobą wziąwszy, do Francyi odjechał. JemPam 386.

– Machowskiego pułkownika z Wyhowskim, wojewodą kijowskim, dla trzymania w ręku Kozaków zostawiwszy w kilka tysięcy ludzi, którzy obadwaj w zgodzie do czasu z sobą znosząc się, ten tu kraj poddnieprowski jakokolwiek przez zimę zatrzymywali. JemPam 336.

– Ich [Turków] tedy własne i swoje działa, z polnego beluardu, do nich hetman rychtować kazał. JemPam 417.

– Pierwsza albowiem była i najpotężniejsza wszystkich panów Kondeusza Francuza na Królestwo Polskie promocyja, którą najbardziej Prażmowski, arcybiskup gnieźnieński, z inszymi swymi asseklami trzymał. JemPam 380-381.

– Rok 1668. Niczym zaprawdę ten rok nie stał się dziwniejszy tylko […] Jan Kazimierza króla polskiego, korony polskiej abdykowaniem, dla czegoż też go i ludzie pospolici „Abdykaczem” zwali. JemPam 376.

– Stancyje ludziom swym po klasztorach i gdzie rozumiał ponaznaczał, ażeby ich księża i zakonnicy prowiantowali, rozkazał. JemPam 150.

– Salwę jednak cnoty i reputacyi synom zostawiono i, że im szkodzić nie będzie warowano, jako o tym szerzej ten dekret nieszczęśliwy opiewa. Który przez złość Prażmowskiego, kanclerza koronnego, wydrukowany i do cudzych krajów był porozsyłany. JemPam 347.

– Bogu się poruczywszy i wojsko dobrym porządkiem uszykowawszy, na nieprzyjaciela potężnie uderzyli i dzielnością swoją zmieszawszy ich i dalej niż na milę gromili, sołtana jednego, brata chańskiego żywcem wzięli. JemPam 76.

– Aż tu znowu przyjeżdżają tenże arcybiskup gnieźnieński, biskup kujawski, Zamoyski, wojewoda sendomirski, Rey, wojewoda lubelski, Lubomirski, marszałek i hetman, i wiele innych senatorów, upraszając prawie dla miłości ojczyzny, aby w tak niebezpieczny los ojczyzny i siebie nie wdali, a tym i co się najdują piniędzy we Lwowie, to jest 5000000 pro tunc kontentując, związek ten rozpruli i więcej Rzeczypospolitej nie mieszali, a w ostatku deputatów do województw z asygnacyjami skarbowymi zostawiwszy do odebrania, sami na imprezę moskiewskiej wojny z królem iść chcieli. JemPam 332.

– Król [...] pułkownikom, rotmistrzom przy boku swoim, towarzystwu zaś od chorągwi w ratuszu toruńskim, bankiet solenny sprawił. JemPam 355.

– Po jej [Marii Ludwiki] śmierci, jako się rzekło, sporzej rzeczy poszły, bo zaraz amnistia albo zapomnienie wszystkich buntów, tak żołnierskich jako i Lubomirskiego, jeśli jakie były, nastąpiła. JemPam 371.

– Krótko mówiąc, gdyby nie chwila wieczorna nastąpiła, ledwie by nie więcej zacnych ludzi ta nieszczęsna stłumiła okazyja, bo się aż pod Jarosławiem wojsko oprzeć musiało i tam do rekollekcyi przyjść zdarzyło. JemPam 143-144.

– [...] zmarł Samuel Łascz strażnik koronny, „strach tatarski” [...]. JemPam 58-59.

– W mięsopusty wprawdzie ślubowin córce swojej nie dokazała, ale aż w poście ta ceremonia z nie bardzo dobrym przykładem i skutkiem skończyła się. JemPam 392.

– Węgrowie szabeltasy swe pogubić mieli, na dawnym fundując się przysłowiu: babi taniec, węgierska wojna niedługo trwać zwykła. JemPam 250.

– Węgrowie szabeltasy swe pogubić mieli, na dawnym fundując się przysłowiu: babi taniec, węgierska wojna niedługo trwać zwykła. JemPam 250.

– Węgrowie szabeltasy swe pogubić mieli, na dawnym fundując się przysłowiu: babi taniec, węgierska wojna niedługo trwać zwykła. JemPam 250.

– Slachta przecie niektóra ukraińska do dóbr swoich, nie mając się gdzie podzieć, jako mogąc w Ukrainę u Chmielnickiego ledwie się nie wpraszała i lubo dość cicho, skromnie i łaskawie z poddanymi postępowała i jako wrzodowi niemal ugadzała, bynajmniej jednak rozpusczonej nie wygodziła swywoli, bo niemal jednych tamże tegoż lata pozabijano, albo też z wielkiego strachu ówdzie, co mogli u swoich poddanych uprosić, to jedli. JemPam 69-70.

– Ten [Marcin Liniewski] od komisarzów Rzeczypospolitej ukołysany, do tej dalszej pacjencyi wojsko przywiódł. JemPam 270.

– Niedziel 10 niemal ta materyja trudził, tak, że się posłowie stronom faworyzujący przy obecności królewskiej w senacie do siebie porywali się, i szabel dobywszy jeden drugiego ranił był aż ledwie umitygował król sam i z królową i z matką księżnej Wiśniowieckiej, a z siostrą królewską, item księżną Radziwiłłową. JemPam 498.

– Na zapłatę wojsku 50 poborów sine abiuratis pozwolono i co mniejsza dalszej z Kozakami umowy umoderowania, po paktach zborowskich, które jakby się zdały, aprobować umówiono. JemPam 68.

– Co gdy się stało, król na umorzenie pretensyi sejm po Nowym Lecie w Warszawie naznaczył. JemPam 366.

– Na ostatek o przyczyny zburzenia kościoła jezuickiego pytał, i o inszych Rzeczypospolitej urazkach. JemPam 476.

– Pod Inowrocławiem to, w Kujawach uroczysko, przeprawa na pół mile wielce bagnista dzieliła wojska te. JemPam 364.

– Więc do Ciebie Najjaśniejszy i niezwyciężony Królu, który dwojaki pogrzeb antecesorów swych bytnością swoją uszlachetniłeś, do Ciebie Jaśnie Oświecony Stolicy rzymskiej nuncjusie, do ciebie najwielebniejszy i oświecony Króla JMci chrześcijańskiego pośle, do was jaśnie oświeceni, oświeceni Korony Polskiej senatorowie i biskupi, do was Wielkiego Księstwa Litewskiego także jaśnie oświeceni, oświeceni przewielebni prymasowie i do was wszystkich, którzy tej żałośnej dopomagacie ceremoniej, królów naszych opłakując ześcia, co więcej rzekę, nic więcej tylko to, co niegdy waleczny król Dawid, mąż według serca Bożego, rzekł do mężów Jabez, którzy pogrzebili Saula z Jonatą: [...]. JemPam 452-453.

– Węgrowie szabeltasy swe pogubić mieli, na dawnym fundując się przysłowiu: babi taniec, węgierska wojna niedługo trwać zwykła. JemPam 250.

– To największa, że wojsko przez zimę w Ukrainie zostając wielce znużone było, mianowicie piechota, której z głodu i zimna siła naginęło. JemPam 431.

– Węgrowie szabeltasy swe pogubić mieli, na dawnym fundując się przysłowiu: babi taniec, węgierska wojna niedługo trwać zwykła. JemPam 250.

– A tak za daniem akordu Arnolf Sztembok z Bilalbem generałem w kupie ludzi circiter ośmi tysięcy (bo ich było siła w oblężeniu namarło) poddali się, którzy wolnie do Malborka wypusczeni i konwojem obwarowani, tamże przyszli. JemPam 265.

– I jednych, którzy się bronili i do wojny sposobni byli wyciąć kazał, drugim folgował, ale ze wszystkich dostatków obrać kazał, cerkwiom i monastyrom nie przepuszczając, ale co kosztowniejsze rzeczy na dorędziu być mogły zabierając, na ostatek miasto i bramy zapaliwszy. JemPam 88.

– Ogniem i mieczem pustosząc, pod Umań postępują, gdzie bez armaty i piechoty nic nie sprawiwszy (bo forteca potężna Kozakami i Moskwą dużą była osadzona), Jakubca miasteczko z kilkunastu tysięcy chłopstwa wnet dostają, a prętko potem, w dzień sam Wielkanocny Myszarowki, także potężnie Kozakami i Moskwą osadzonej, szturmem dobywają i w pień wszystko wycinają. JemPam 116.

– Gonić ich [Tatarów] wojsku nie zdało się, częścią że wymordowane było, częścią że się zasadzek kozackich obawiało, którzy lubo się pospołu z Tatarami w boju potężnie uwijali, taboru jednak i piechot jescze [!] z sobą nie mieli, bo się na błotach przez bagnisko nierychło byli przeprawili, kędy też od naszych na to [od] hetmanów ordynowanych, wielką przeszkodę w przeprawie i szkodę w ludziach odnosili. JemPam 79.

– Tam mało co wytchnąwszy, znowu go z hetmanem polnym, przydawszy po kilka pułków, do okolicznych fortec wyprawiono, który Dymówkę, Chołdajówkę, Kunice, Hołzakówkę i inszych miasteczek, swawoleństwa pełne dobywano i wysieczono w jednym tygodniu. JemPam 122.

– Tam mało co wytchnąwszy, znowu go z hetmanem polnym, przydawszy po kilka pułków, do okolicznych fortec wyprawiono, który Dymówkę, Chołdajówkę, Kunice, Hołzakówkę i inszych miasteczek, swawoleństwa pełne dobywano i wysieczono w jednym tygodniu. JemPam 122.

– Sam [orzeł] był tak zmordowany, że się jednemu baurowi dał żywcem wziąść. JemPam 168.

– [...] król Kazimierz dowiedziawszy się o danych od wojska polskiego pod Krakowem nieprzyjaźni Szwedom zadatkach [...] wprzód do Lubowle, miasta spiskiego, zjachał. JemPam 170-171.

– Żeby przecię ukazał się chrześciajnów przyjacielem, już po harapie żórawińskim wysłał niejakiego Hohoła z kilką set Kozaków w Polesie, wrzkomo na sukurs Polakom, a rzeczą samą aby Turczynowi ku Kijowu i Białyrusi bronili przejścia. JemPam 467.

– Węgrowie szabeltasy swe pogubić mieli, na dawnym fundując się przysłowiu: babi taniec, węgierska wojna niedługo trwać zwykła. JemPam 250.

– To żałośna, że na końcu prawie ćwierci juliuszowej, nawet w tenże dzień śrzodni ta tranzakcyja gródecka była, kiedy i spod Wojnicza król szwedzki wojsko polskie spędził był i tak obiedwie wojska nad Wisłokiem rzeką, oni stąd, owi zowąd, oboje nieco łączyć się musiały. JemPam 144.

– To najżałośniejsza, że tego roku Kamieniec od Turczyna wzięty [...]. JemPam 407.

– Opierał się wprawdzie długo sam hetman wielki koronny z pułkiem swym w bramie bruchnalskiej żwawie następującej chmarze, że mało nie zginął od Moskwy, by go był Modrzejewski, podufały zołnierz, i Kryczyński, rotmistrz tatarski, z konia Moskwicina zwaliwszy, nie salwował. JemPam 143.

– Sam [orzeł] był tak zmordowany, że się jednemu baurowi dał żywcem wziąść. JemPam 168.