Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
Adam Gdacjusz (Gdak)
GdacPrzyd oryginał
APPENDIX t.i. PRZYDATEK DO DYSZKURSU O PANSKIM Y SZLACHECKIM álbo RYCERSKIM STANIE miánowićie Co śię tycze Punktu piątego/ w ktorym śię zacnego y podłego stanu ludźie uczą/ jáko pobożność po sobie pokázowáć máją/ Pokory przestrzeganiem/ etc.

https://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=24761
Odnotowano 154 cytatów z tego źródła
– Trzewiki na klockach (trepkach y korkach) albo y na wysokich abzacach nosić/ nie jest to samo w sobie grzech. GdacPrzyd 23.
patrz: ABZAC
– Więc to pytanie jesczesmy z sobą roztrząsać mieli: Jeśli y to do pychy należy: albo/ Jeśli też to grzech: kiedy Męsczyzny/ a osobliwie białe głowy trzewiki na klockach (trepkach/ korkach) albo y na wysokich abzacach/ jako z Niemiecka mowią noszą. GdacPrzyd 16.
patrz: ABZAC
– Serce swe zátwárdzili jáko Adámántyn/ iżby nie słucháli zakonu y słow/ ktore Pan zastępow posyłał przez Duchá swojego y przez posługę dawnych swych Prorokow. GdacPrzyd 55.
patrz: ADAMANTYN
– Płaszczow miał [pewien hardy polityk] sześć aksamitem futrowanych. GdacPrzyd 48.
patrz: AKSAMET, AKSAMIT, AKSAMIT, JAKSAMIT
– [...] niektorzy Alámodowie y Monsieurowie/ chcąc iść ná nabożeństwo/ głowy swoje tákże stroją. GdacPrzyd 37.
patrz: ALAMOD
– A to też pychą pachnie/ gdy [...] Wy Alámodowie bez płasczow/ bá y czásem broń álbo rápier przy boku májąc/ [...] do Kościołá przychodzicie. GdacPrzyd 35.
patrz: ALAMOD
– Ná to pámiętáćby miały owe Alámodki/ ktore od wielkiey hárdości nie wiedzą/ jáko włosy swe ná głowách pleść y stáwiáć máją. GdacPrzyd 42.
patrz: ALAMODKA, ALAMODKA, ALIMODKA
– A to też pychą pachnie, gdy [...] y Wy Alámodki po więtszey części/ bez koszek/ jáko tu u nas mowią/ álbo bez metlikow/ do Kościołá przychodzicie. GdacPrzyd 35.
patrz: ALAMODKA, ALAMODKA, ALIMODKA
– Bo jáko inni Rzemieślnicy/ ták y Szewcy/ kiedy álamodskie obuwia wymyśláją pychę forytują/ przez co Boga srodze obrażáją. GdacPrzyd 28.
patrz: ALAMODSKI, ALAMODSKI, ALAMODZKI
– Niektory Káznodziejá wołał kiedyś ná Kátedrze gorliwie przeciw álámodskim nowowymyślonym ná przodku kończátym y jákoby rogátym trzewikom powiadájąc/ że je Dyjabeł wymyślił. GdacPrzyd 29.
patrz: ALAMODSKI, ALAMODSKI, ALAMODZKI
– Bo jáko teráźnieyszy świát jest álámodski/ ták y brody muszą bydź álámodskie. GdacPrzyd 40.
patrz: ALAMODSKI, ALAMODSKI, ALAMODZKI
– [..] bo jáko teráźniejszy świát jest álámodski/ tak y brody muszą bydź álámodskie. GdacPrzyd 40.
patrz: ALAMODSKI, ALAMODSKI, ALAMODZKI
– A iż ich [trzewików] wnet odbył [szewc]: otoż ich więcey nárobił/ aż y inni Mistrzowie od niego tákich álámodskich spiczástych trzewikow robić się náuczyli. GdacPrzyd 30.
patrz: ALAMODSKI, ALAMODSKI, ALAMODZKI
– Powiedz mi Ty pyszny człowiecze/ czym potym ciáło twoje/ ktore rozmáitymi wymyślnymi álámodskiemi strojámi zdobisz/ po śmierci będzie? GdacPrzyd 51.
patrz: ALAMODSKI, ALAMODSKI, ALAMODZKI
– Ma to jákiś nowy álámodski muster bydź/ ktory nie dawno nástał/ że się teraz Męsczyzny brodámi brzydzą/ á cierpieć y nosić ich zgołá nie chcą. GdacPrzyd 39.
patrz: ALAMODSKI, ALAMODSKI, ALAMODZKI
– Szatan y w Anioła światłości przemienić się może. GdacPrzyd 22.
patrz: AMNIOŁ, ANGIOŁ, ANIOŁ, ANIOŁ, ANJOŁ, ANNIOŁ, JAMIOŁ, JANIOŁ, JENIOŁ
– A tak onego małego Aniołka ma za Dyjabełka/ gdyż Szatan y w Anioła światłości przemienić się może. GdacPrzyd 22.
patrz: AMNIOŁEK, ANGIOŁEK, ANIOŁEK, ANIOŁEK, ANJOŁEK, JAMNIOŁEK, JENIOŁEK
– Owo niektorzy broń przy boku mając do Kościoła/ jakby tam jakie przeciw sobie Antagonisty mieli/ przychodzą! GdacPrzyd 36.
patrz: ANTAGONISTA
– Mowiono o jakieysi apparicijey albo widzeniu Anielskim/ że się niektorey białey głowie Anioł był ukazał. GdacPrzyd 22.
patrz: APARYCJA
– Otoż dorozumiewam się y dochodzę tego z tąd/ że y ten Appendix albo Przydatek do niego tegoż dozna wać będzie. GdacPrzyd 72.
patrz: APENDYKS
– Appendix t. I Przydatek do dyszkursu o panskim y szlacheckim albo rycerskim stanie. GdacPrzyd 1.
patrz: APENDYKS
– [...] ktorykolwiek Szláchcic według tego nápomnienia Apostolskiego umartwia/ martificat, interficit, zábija duchownie członki swoje [...]. GdacPrzyd 5.
patrz: APOSTOLSKI, APOSTOLSKI, APOSTOŁSKI
– Z ktorych słow Boskich tak argumentować możemy: Kim się Bog brzydzi/ ten jemu służyć nie może. GdacPrzyd 44.
patrz: ARGUMENTOWAĆ
– Tak że y żona jego [polityka] miała szaty kosztowne/ jedwabne/ Atłasowe/ Damaszkowe. GdacPrzyd 48.
patrz: ATŁASOWY, ATŁASOWY, HATŁASOWY
– Galantki [...] a karaćby się miały przykładem strasznym/ ktory się jako awizy opiewają/ Roku 1679. 25 Sept. w Hamburku stał. GdacPrzyd 43.
patrz: AWIZA, AWIZY
– Nikt nie da po sobie baczyć/ aż go w sádno tkną. GdacPrzyd 73.
patrz: BACZYĆ
– A gdybyś się baczył bydź w służbie Bożey ospáłym/ bá upornym y zátwárdziáłym: prosiłbyś Páná Bogá/ áby odjął serce kámienne z ciáłá twego/ á dał ci serce mięsiste. GdacPrzyd 57.
patrz: BACZYĆ SIĘ
– Orzeł [...] Rhodopie trzewik porwał [...] ná łono jego [króla] spuścił/ gdzie się Krol [...] wielce dziwowáł [...] Dlategoż się też pilnie wywiádowáć y bádáć kazał/ komuby ten trzewik właśnie należał. GdacPrzyd 25.
patrz: BADAĆ
– [Do kobiet noszących wstęgi na rękach] Obawiáć się trzebá/ by wam snadź kiedykolwiek Turcy/ Tátárzy/ álbo inni barbárzyńscy Narodowie rąk wászych powrozámi nie powiązáli / y was w niewolą záprowádzili. GdacPrzyd 42.
patrz: BARBARZYNSKI, BARBARZYŃSKI, BARBARZYŃSKI
– Jest to bowiem adiaphoron, álbo rzecz bezrożna tákie [na wysokich obcasach] nosić trzewiki/ gdyż tego Bog w słowie swoim áni roskázuje áni zákázuje. GdacPrzyd 23.
patrz: BEZRÓŻNY
– A czemuż to D. Lutherus w Niemieckiey Biblijey śmiał te położyć słowá: [...] Máją kosztowne trzewiki ná nogách swoich. A w stárey Biblijey Polskiey te się słowá naydują: Trzewiczkámi skrzypájąc. GdacPrzyd 17.
patrz: BIBLIA
– A czemuż to D. Lutherus w Niemieckiey Biblijey śmiał te położyć słowá: [...] Máją kosztowne trzewiki ná nogách swoich. A w stárey Biblijey Polskiey te się słowá naydują: Trzewiczkámi skrzypájąc. GdacPrzyd 17.
patrz: BIBLIA
– A gdy jeszcze dáley Prorok S. onym Dármopyszkom Syońskim grozi [...] Dnia onego (są słowá w starey Biblijey Polskiey) y w Biblijey Wuykowey/ Odeymie Pan ochędostwa trzewikow: Tedy zásię Tremmellius, Piscator, y nowa Biblija Polska żadney wzmianki nie czynią. GdacPrzyd 20.
patrz: BIBLIA
– Co się tknie nowey Biblijey Polskiey we Gdańsku y Amsterdámie wydrukowáney/ w tej się zgołacz nie wspomináją trzewiki; jákoć y in Bibliis Tremellii o tym głucho. GdacPrzyd 18.
patrz: BIBLIA
– A gdy jeszcze dáley Prorok S. onym Dármopyszkom Syońskim grozi [...] Dnia onego (są słowá w starey Biblijey Polskiey) y w Biblijey Wuykowey/ Odeymie Pan ochędostwa trzewikow: Tedy zásię Tremmellius, Piscator, y nowa Biblija Polska żadney wzmianki nie czynią. GdacPrzyd 20.
patrz: BIBLIA
– Czego doznał on pobożny Biskup/ ktorego gdy przy stole Cesárskim siedzącego Cesarz upominał/ áby Urząd swoy Biskupi wiernie y sczerze jáko prawdziwemu Biskupowi y Pásterzowi Owieczek Krystusowych należy/ bez respektu y względu ná Osoby wykonywał: [...]. GdacPrzyd 12.
patrz: BISKUPI
– Dworzánie [...] poszli do Szewca y roskazáli mu/ że nápotym Błaznowi pomienionemu trzewiki dłuższe/ á do tego ná przodku kończáte robić miał/ áby nogi nie czuły/ gdy mu zásię ná nie nástępowáć/ y onego kosturem w pálce stursáć będą. Przez co błaznowi temu bárzo wygodzili y posłużyli byli. GdacPrzyd 30.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Widziemy/ że prawdziwe jest ono stáre przysłowie: Jeden Błazen wiele Błaznow czyni. GdacPrzyd 31.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Szpiczáste rogáte y ná przodku kończáte ludzie buczni trzewiki noszą: poszło to od jednego Błazná dworskiego. GdacPrzyd 30.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Boláło to nie pomáłu tego pobożnego Kaźnodzieję/ że owi Pánowie Kazánie jego wzgardzáli. GdacPrzyd 14.
patrz: BOLEĆ
– O ják tysiąckroć bárzey lękáć się będziecie/ álbo/ jáko pismo uczy/ boleć będziecie/ trwogá was opánuje/ [...] kiedy was on Krol niebieski ná wieki od obliczności swey odrzuci przeto/ że w kościele przy nabożeństwie jedni z drugiemi nieprzystoynych rozmow pátrzacie! GdacPrzyd 60-61.
patrz: BOLEĆ
– Y podźiś dźień bolesno też to Sługom Krystusowym/ kiedy ludźie hárdźi nie tylko Kazánia/ ále y Osoby ich w oczách ludzkich niepozorne lekce sobie ważą; á miásto tego/ coby mieli Náuczyćiele swoje czćić/ to je oni ponieważáją/ y po kolędźie noszą; y wierzyć temu nie chcą/ że z namnieyszego słowká/ ktorym Káznodźieje swoje sczypią/ ná sądźie Bożym będą liczbę oddáć muśieli. GdacPrzyd 14.
patrz: BOLESNO, BOLESNO, BOLEŚNIE, BOLEŚNIE
– Pámiętay też ná one wieczne boleści potępionych/ ná ich lámentowánie y biádanie: O Wy gory pádnicie ná nas/ á Wy Págorki przykryicie nas/ ábyśmy nie pátrzyli ná tego/ ktory ná stolicy siedzi! GdacPrzyd 57.
patrz: BOLEŚĆ
– Czásu jednego w Rzymie miedzy Miesczány y Miesczkámi wielka powstawáłá pychá. Nuż ná on czás był tám jákiś gorliwy y surowy Burmistrz M. Cato, ktory pysze był w głowę Nieprzyjácielem. GdacPrzyd 33.
patrz: BORMISTRZ, BUŁMISTR, BURMISTR, BURMISTRZ, BURMISTRZ
– Miedzy wszystkiemi Sektámi tákich nie mász [...] coby Xiężą y Bracią swoje Kazániá y pismá ich ták brámowáli y szácowáli/ jáko miedzy nászymi Luteránami. GdacPrzyd 7.
patrz: BRAMOWAĆ
– Letni álbo w leciech podeszły Mąż brodę sobie cale goli; co álbo z pychy álbo z głupstwá czyni. GdacPrzyd 39.
patrz: BRODA
– Ma to jákiś nowy álámodski muster bydź/ ktory nie dawno nástał/ że się teraz Męsczyzny brodámi brzydzą/ á cierpieć y nosić ich zgołá nie chcą. GdacPrzyd 39.
patrz: BRODA
– Lecz ci/ ktorzy brody wzgardzáją/ nimi sie brzydzą/ y sobie je do czystá golić dáją/ dar Boży wzgardzáją y odrzucáją. (Bá Bogá reformują/ y jákoby do niego mowią: Lepieybyś nam P. Boże brod nie dawał: bo nam tylko pracę zádawasz/ y do kosztu nas przywodzisz/ że je sobie musiemy dáć golić; Czegoby nam nie potrzebá czynić/ gdyby nam brody nie rosły). GdacPrzyd 41.
patrz: BRODA
– A o was co rzekę/ ktorzy o brodách nic nie trzymácie/ y sobie je do czystá golić dácie. GdacPrzyd 38.
patrz: BRODA
– Ten [Teodozjusz] chwalebny Cesarz tych pámiętnych używa słow: kiedy do Kościołá wniść mamy/ ná dworze zbroje (rápiery/ szpady y inszą broń) zostáwiamy. GdacPrzyd 35.
patrz: BRONIA, BRONIA, BROŃ, BROŃ, BRÓŃ
– Mowiono [...] że się niektorey białey głowie Anioł był ukazał álbo widzieć dał w osobie jákiegoś máłego pácholęciá z máłą brodką/ w białey koszulce. GdacPrzyd 22.
patrz: BRÓDKA
– Com pierwey rzekł/ toż jescze mowię: Ná co się Wy białe głowy ták bryżujecie/ kiedy się do Kościołá ná służbę Bożą stáwiacie. GdacPrzyd 42.
patrz: BRYŻOWAĆ SIĘ
– Komuż kwoli [stroją się mężatki] czy Męzom? Nie wiem/ sámi osądźcie; ále to wiem/ że druga májąc Mężá swego w pomietlech/ bryżuje się kwoli inszym Chłopom. GdacPrzyd 46.
patrz: BRYŻOWAĆ SIĘ
– Słyszę/ że się bucisz/ jákobyś też w kunszcie málárskim miał bydź biegły. GdacPrzyd 10.
patrz: BUCIĆ SIĘ, BUCIĆ SIĘ, BUCZYĆ SIĘ
– Corki Syońskie buczno y drobno/ stąpáły: nogi swe szumnymi trzewikámi stroiły/ álbo trzewiki/ ktore ná nogách nosiły kosztownie zdobiły. GdacPrzyd 18.
patrz: BUCZNO
– Szpiczáste rogáte y ná przodku kończáte ludzie buczni trzewiki noszą: poszło to od iednego Błazná dworskiego. GdacPrzyd 30.
patrz: BUCZNY, BUCZNY, BUSZNY
– Oto z wyciągnionymi szyjámi y odkrytymi rámionámi y piersiámi/ ná co się Bog uskarża chodzicie/ kosztowne trzewiczki nosicie/ głowy wásze aż názbyt pstrzycie/ po twarzy się málujecie. GdacPrzyd 34.
patrz: CHODZIĆ
– Zacny Regent álbo Práwodawcá Charondas [...] przebił się ná Ratuszu mowiąc: Ja oto chcę práwá y porządki moje krwią y śmiercią moją potwierdzić y zápieczętowáć. Jeśliż to ten Regent miał zá rzecz niesłuszną ná Ratusz zbroyno álbo pod kordem chodzić. GdacPrzyd 36.
patrz: CHODZIĆ
– Corki Syońskie chodziły/ pląsáły/ chodziły nogámi swymi/ y postáwnym krokiem postępowáły. GdacPrzyd 17.
patrz: CHODZIĆ
– Bez wątpienia ten Polityk/ ktorego się wzmiánká stáłá/ oné kosztowne száty nosząc/ á áni Bogá/ áni się ludzi nie wstydząc z wyniosłą twarzą chodził. GdacPrzyd 49.
patrz: CHODZIĆ
– ále y Wy Alámodki po większey gęśći/ bez koszek/ jáko tu u nas mowią/ álbo bez metlikow / do Kośćiołá przychodźićie: ná spowiedźi bywaćie/ y do stołu Bożego przystępujećie; co śię záprawdę Krystusowi nie podoba: On śię bowiem brzydźi táką gálánteryją y nowymi mustrámi wászymi! GdacPrzyd 35.
patrz: CHRYST, CHRYST, CHRYSTUS, CHRYSTUS, KRYST, KRYSTUS
– A áczkolwiek on trup szkárádnie śmierdział: áwszákże Cesarz ná to nic nie dbał: owszem on smrod zdał mu się zá wonność chwiołkową álbo rożáną. GdacPrzyd 47.
patrz: CHWIOŁKOWY, FIAŁKOWY, FIOLKOWY, FIOŁKOWY, FIOŁKOWY
– Widziemy/ że prawdziwe jest ono stáre przysłowie: Jeden Błazen wiele Błaznow czyni. GdacPrzyd 31.
patrz: CZYNIĆ
– Nikt nie da po sobie baczyć/ aż go w sádno tkną. GdacPrzyd 73.
patrz: DAĆ
– Ták że y Żoná iego miáłá száty kosztowne/ jedwabne/ Atłásowe/ Dámászkowe/ bá podobno y Altembásowe/ miáłá też pierścienie złote/ noszenia álbo záwieszenia drogie manelle. GdacPrzyd 48.
patrz: DAMASZKOWY
– A gdy roku 1632 do miástá/ gdzie ci stroyni ludzie mieszkáli/ żołnierze wpádli/ á pomienioni Dármopyszkowie z oną pychą swoją ná miejsce bespieczne umknąć myślili: áli niespodzianie żołnierz Nieprzyjacielski nápadł [...]. GdacPrzyd 48.
patrz: DARMOPYSZEK, DARMOPYSZKA
– Bo snadź niektorzy z niego szydząc y pálcem skázując mowili: Tenć to jest on Dármopyszká/ ktory się kosztownymi jedwabnymi y áksámitnymi szátámi stroił/ á teráz ciáło swoje nędzne siermięgą/ álbo biedną sukmáną nákrywáć musi! GdacPrzyd 49.
patrz: DARMOPYSZEK, DARMOPYSZKA
– GdacPrzyd 29.
patrz: DIABEŁ, DIABEŁ, DIACHEŁ, DYJABEŁ, DYJABOŁ
– GdacPrzyd 32.
patrz: DIABEŁ, DIABEŁ, DIACHEŁ, DYJABEŁ, DYJABOŁ
– A iżem kąseczek dosłychnął/ że się ktoś dał słyszeć/ iż moy szkrypt refutowáć myśli niechże to w czás uczyni/ poko żyje ]...]. GdacPrzyd 64.
patrz: DOSŁYCHNĄĆ
– Záczym ja ten Dyszkurs o trzewikách/ o ktorych Prorok Izájasz rzecz prowádźi/ skracam słowy jednego Teologá/ ktory przywodząc słowá Prorockie: Er wolle den Schmuck an den koestlichen Schuhen wegnehmen/ ták dyszkursuje: Welcher Schuhe-Schmuck nicht nur in zarten weichen Leder/ zierlichem Sticken/ und koestlichen Verbraemen bestanden/ sondern auch in deme/quòd in pedibus monilia circumposuerint tinnitum facientia,wie solcheD. Geier de luctu Ebraeorum p. 291.beschreibet/etc. GdacPrzyd 21.
patrz: DYSKURSOWAĆ, DYSKURSOWAĆ, DYSZKURSOWAĆ
– Zebyśćie tedy Wy Męsczyzny/ ile Wy białey płći Osoby (Pánié y Pánny) stroynymi trzewikámi wászymi Bogá do gniewu nie pobudzáły: więc nie bądźćie/ jáko owe Gálántki/ o ktorych jeden Náuczyćiel táką rzecz prowádźi: In calceamentis Superbae arrogantesque Foeminae maximam ostendunt mollitiem: W trzewikách/ powiáda/ pyszne y hárde Niewiásty naywiększą pokázują pieśćliwość. GdacPrzyd 25.
patrz: GALANTKA
– Co się tknie nowey Bibijey Polskiey we Gdańsku y Amsterdámie wydrrukowáney/ w tey się zgołá c.z. nie wspominają trzewiki; jákoć y in Bibliis Tremellii o tym głucho. GdacPrzyd 18.
patrz: GŁUCHO
– Lecz ci/ ktorzy brody wzgardzáją [...] y sobie je do czystá golić dáją/ dar Boży wzgardzáją y odrzucáją. (Bá Bogá reformują/ y jákoby do niego mowią: Lepieybyś nam P. Boże brod nie dawał: bo nam tylko pracę zádawasz/ y do kosztu nas przywodzisz/ że je sobie musiemy dáć golić; Czegoby nam nie potrzebá czynić/ gdyby nam brody nie rosły. GdacPrzyd 41.
patrz: GOLIĆ
– Letni álbo w leciech podeszły Mąż brode sobie cale goli; co álbo z pychy álbo z głupstwá czyni. GdacPrzyd 39.
patrz: GOLIĆ
– A o was co rzekę/ ktorzy o brodách nic nie trzymácie/ y sobie je do czystá golić dácie. GdacPrzyd 38.
patrz: GOLIĆ
– O czym usłyszawszy Ociec wielce się rozweselił/ á chcąc Synowi swemu gratulowáć y do Urzędu Krolewskiego sczęścia y wszego dobrego winszowáć/ udał się do dworu prosząc/ áby z Krolem Synem swoim był mowić mogł. GdacPrzyd 53.
patrz: GRATULOWAĆ
– A gdy jeszcze dáley Prorok S. onym Dármopyszkom Syońskim grozi [...] Dnia onego (są słowá w starey Biblijey Polskiey) y w Biblijey Wuykowey/ Odeymie Pan ochędostwa trzewikow: Tedy zásię Tremmellius, Piscator, y nowa Biblija Polska żadney wzmianki nie czynią. GdacPrzyd 20.
patrz: GROZIĆ
– Trzewiki na klockach (trepkach y korkach) albo y na wysokich abzacach nosić/ nie jest to samo w sobie grzech. GdacPrzyd 23.
patrz: GRZECH
– Kiedy umrę: nie będę już gwárzyć y odpowiádáć mogł. GdacPrzyd 64.
patrz: GWARZYĆ
– Komuż kwoli [stroją się mężatki] czy Męzom? Nie wiem/ sámi osądźcie; ále to wiem/ że druga májąc Mężá swego w pomietlech/ bryżuje się kwoli inszym Chłopom. GdacPrzyd 46.
patrz: GWOLEJ, GWOLI, GWOLI, KWOLI
– Oni w stárym Testámencie naywyższi Kápłáni y inni słudzy Boży mieli Swoy własny habit/ w ktory się wedle roskazu Bożego obłoczyli. GdacPrzyd 70.
patrz: HABIT
– Widziemy/ że prawdziwe jest ono stáre przysłowie: Jeden Błazen wiele Błaznow czyni. GdacPrzyd 31.
patrz: JEDEN
– Oná S. Páni Judytá májąc iść do obozu Assyryiskiego száty wdowstwá swego zewlekłá/ y ubráłá się kosztownie/ między inszymi obułá trzewiki (pátynki) ktore uchwyciły oko Golofernowe. GdacPrzyd 24.
patrz: JUDYTA
– Osobliwie ten Pan był zákazał żeby nikt z Raycow y Miesczánow ná Ratusz z kordem álbo z jaką inszą bronią nie przychodźił. GdacPrzyd 36.
patrz: KORD
– Charondas [...] wyszedł był na pole á wroćiwszy szedł prosto ná Ratusz kord przy boku májąc y uśiadł według zwyczáju ná mieyscu swoym. GdacPrzyd 36.
patrz: KORD
– Pámiętay też ná one wieczne boleści potępionych/ ná ich lámentowánie y biádánie: O Wy gory pádnicie ná nas/ á Wy Págorki przykryicie nas/ ábyśmy nie pátrzyli ná tego/ ktory ná Stolicy siedzi! GdacPrzyd 57.
patrz: LAMENTOWANIE
– Káznodzieje pytali: Co się Wam zda/ Czym Wy ludzie pyszni teraz jesteście? á wziąwszy one dwie trupie głowy jednę o drugę tłukli/ ze zęby y sztuki z nich miedzy lud latáły/ y mowili: Tymeście Wy nędzni ludzie! GdacPrzyd 52.
patrz: LATAĆ
– Aleć przydźie w krotce táki czás/ kiedy umrzesz/ á trochę źiemie ćię posypią: aż ták lekkuchnym będźiesz/ że śię ćiebie nikt bać nie będźie. GdacPrzyd 50.
patrz: LEGUCHNY, LEKKUCHNY, LEKUCHNY, LEKUCHNY
– Y podziś dzień bolesno też to Sługom Krystusowym/ kiedy ludzie hárdzi nie tylko Kazánia/ ále y Osoby ich w oczách ludzkich niepozorne lekce sobie ważą [...]. GdacPrzyd 14.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– [...] wszystko sobie lekce ważę/ co ná sobie noszę [...]. GdacPrzyd 32.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– Cicero już zá czásow swoich baczył że nowe szláchectwo w lekkiey cenie było; co mu się jednák nie podobáło. GdacPrzyd 2.
patrz: LEKI, LEKKI, LEKKI, LETKI, LIEKKI
– Co tego zá przyczyná/ że podziśdzień/ osobliwie u Luteránow Urząd Kaźnodzieyski w lekkiey cenie jest? GdacPrzyd 66.
patrz: LEKI, LEKKI, LEKKI, LETKI, LIEKKI
– Alámodowie bez płasczow/ bá y czásem broń álbo rápier przy boku májąc/ jákbyśćie śię z kim rwáć mieli; ále y Wy Alámodki po większey gęśći/ bez koszek/ jáko tu u nas mowią/ álbo bez metlikow / do Kośćiołá przychodźićie: ná spowiedźi bywaćie/ y do stołu Bożego przystępujećie; co śię záprawdę Krystusowi nie podoba: On śię bowiem brzydźi táką gálánteryją y nowymi mustrámi wászymi! GdacPrzyd 35.
patrz: MENTLIK, MENTLIK, METLIK, MĘTLIK
– A coż tu po tákim Methodźie: Ponieważ Methodus Analytica est, qud textus secundum leges bonae interpretationis in partes resolvitur, et sensus ejusdem nativus explicatur atque applicatur: unde etiam textualis aut paraphrastica Methodus dicitur. GdacPrzyd 3.
patrz: METOD, METODA
– Lecz co my mizerni Teologowie (Xięża) rádźiemy/ mowiemy y uczymy: to oni niby niejácy z niebá Mędroszkowie ponieważáją/ wzgardzáją/ pysznym y hárdym okiem przenoszą. GdacPrzyd 63.
patrz: MĘDROSZEK, MĘDROSZKA
– Drugie tákże Mężatki ná poły tylko głowy nákrywáją/ y czepce ták subtelne máją/ że trudno/ jeśli Pánnámi álbo Mężatkámi są/ rozeznáć. GdacPrzyd .
patrz: MĘŻATKA, MĘŻATKA, MUŻATKA
– Nuż ná on czás był tám jákiś gorliwy y surowy Burmistrz M. Cato, ktory pysze był w głowę Nieprzyjaćielem; y stárał śię niezmiernie o to/ żeby oná pychá byłá szyję złamáć mogłá; y dlategoż nákazał pewny szácunek/ ktory od pychy dawáć muśieli/ dozwalájąc Miesczánom y Miesczkom/ Młodźieńcom y Pánnom/ tákie y owákie kosztowne stroyne száty nośić/ tylko że ták á ták wiele od nich dawáć muśieli. GdacPrzyd 33.
patrz: MIESCZKA, MIESZCZKA, MIESZCZKA
– [...] ciesz się tym/ że jeszcze Bog w pośrzodku narodu złego y przewrotnego [...] gromadkę ma swoje/ gdzie Ty naydziesz mieszkániczko twoje/ że cię pobożni Krześciánie rádzi czytáć y miłowáć będą: Bog z námi wszystkiemi! GdacPrzyd 73.
patrz: MIESZKANICZKO, MIESZKANICZKO, MIĘSZKANICZKO
– Idźćie Wy Młodźieniaszkowie y Wy możni Pánowie (Szláchto) bo grobow Oycow wászych/ á uważayćie/ czym przed tym byli/ y czym teraz są! GdacPrzyd 51.
patrz: MŁODZIENIASEK, MŁODZIENIASZEK, MŁODZIENIASZEK
– Cokolwiek powiáda [teolog] Politykowie stánowią/ mowią y czynią/ to káżdy/ choćby náwet y sam Momus był chwalić powinien; GdacPrzyd 63.
patrz: MOM, MOMUS
– Idźcie Wy Młodzieniaszkowie y Wy możni Pánowie (Szláchto) do grobow Oycow wászych/ á uważaycie/ czym przed tym byli/ y czym teraz są! GdacPrzyd 51.
patrz: MOŻNY
– LXVI. Iáko sobie on bárzo piękny y krasny Szláchćic w Myszynskiey źiemi postąpił/ áby śię z cudnośći y krásy swey nie wynośił? GdacPrzyd 72.
patrz: MYSZYŃSKI
– Uważał to on Szláchćic w Myszyńskiey źiemi/ ktory ták pięknym y krasnym był/ że mu w oney Kráinie w pięknośći rownia nie było. GdacPrzyd 52.
patrz: MYSZYŃSKI
– [...] ktorykolwiek Szláchcic według tego nápomnienia Apostolskiego umartwia/ martificat, interficit, zábija duchownie członki swoje [...]. GdacPrzyd 5.
patrz: NAPOMNIENIE
– Gdybym się ludziom podobał: nie byłbym sługą Krystusowym. Niech tedy sapa/ niech szemrze/ niechay się dąsa y gniewa/ jakokolwiek kto chce! GdacPrzyd 73.
patrz: NIECH
– Gdybym się ludziom podobał: nie byłbym sługą Krystusowym. Niech tedy sapa/ niech szemrze/ niechay się dąsa y gniewa/ jakokolwiek kto chce! GdacPrzyd 73.
patrz: NIECHAJ
– A czemuż to D. Lutherus w Niemieckiey Biblijey śmiał te położyć słowá: [...] Máją kosztowne trzewiki ná nogách swoich. A w stárey Biblijey Polskiey te się słowá naydują: Trzewiczkámi skrzypájąc. GdacPrzyd 17.
patrz: NIEMIECKI
– O ják tysiąckroć bárzey lękáć się będziecie/ álbo/ jáko pismo uczy/ boleć będziecie/ trwogá was opánuje/ [...] kiedy was on Krol niebieski ná wieki od obliczności swey odrzuci przeto/ że w kościele przy nabożeństwie jedni z drugiemi nieprzystoynych rozmow pátrzacie! GdacPrzyd 60-61.
patrz: NIEPRZYSTOJNY
– Corki Syońskie buczno y drobno/ stąpáły: nogi swe szumnymi trzewikámi stroiły/ álbo trzewiki/ ktore ná nogách nosiły kosztownie zdobiły. GdacPrzyd 18.
patrz: NOGA
– Przez co chćiał Bog pokazáć/ że mu nie są miłe owe wásze nowowymyślne stroje/ ktorymi Wy nádęte białey płći Osoby głowy wásze ubieraćie. GdacPrzyd 43.
patrz: NOWOWYMYŚLNY
– [...] Baldus on známienity Mąż uczy [...] brodá jest członkiem w człowieku. Nuż człowiek ma członki w ciele swoim nie od Dyjabłá/ ále od Bogá. Ztąd ja ták argumentuję: Kto dar Boży wzgardza y odrzuca/ tego też Bog wzgárdzi y odrzuci [...]. GdacPrzyd 41.
patrz: NOŻ, NUŻ, NUŻ
– [...] ten Pan [prawodawca Charondas] był zákazał/ żeby nikt z Raycow y Miesczánow/ na Ratusz z kordem álbo z jáką inszą bronią nie przychodził [...]. Nuż przytráfiło się czásu jednego/ że przerzeczony Pan wyszedł był ná pole/ á wrociwszy się do miásta szedł prosto ná Ratusz/ kord przy boku májąc/ y usiadł według zwyczáju ná mieyscu swym. GdacPrzyd 36.
patrz: NOŻ, NUŻ, NUŻ
– Niektory Mąż Uczony wspomina jednego Węglarzá/ ktory miał Syná/ ná ktorego/ iż widział/ że był dowcipu bystrego/ wielki koszt czynił. Ten będąc we dworze Krolewskim wychowány/ dla náuki/ mądrości y osobliwych cnot/ ktorymi go Bog był obdárował/ w wielkiey łásce był u wszystkich/ tákże gdy Krol umárł/ á żadnego potomká po sobie nie zostáwił/ onego ná mieysce jego zá Krolá obrano. GdacPrzyd 53.
patrz: OBDAROWAĆ
– Przed láty/ jáko Erasmus pisze/ mieli niektorzy Káznodzieje táki zwyczay/ że/ kiedy słucháczom swoim pychę obidzić/ y one od niey odwieść chcieli/ z sobą ná Kázálnicę dwie trupie głowy brali/ y słucháczow swych pysznych pytáli [...]. GdacPrzyd 52.
patrz: OBIDZIĆ
– Mowiono o jákieysi apparicejey álbo widzeniu Anielskim/ że się niektorey białey głowie Anioł był ukazał álbo widzieć dał w osobie jákiegoś máłego Pácholęciá z máłą brodką/ w białey koszulce. GdacPrzyd 22.
patrz: PACHOLĘ
– Niżeliś począł mowić/ mniemałem/ żeś nic nie umiał; Lecz teraz widzę co umiesz! Oto Pácholętá (Uczniowie) moi [...] z ciebie się náśmiewáją. GdacPrzyd 10.
patrz: PACHOLĘ
– Wspomnię o niektorych wysokiego stanu Pániach/ ktore/ o czym Mathesius on gorliwy Káznodziejá pisze/ to wyznawáły y o sobie mowiły/ że Pánom Małzonkom swoim gwoli y k upodobániu szumne kosztowne száty/ złoto/ perły y drogie kámienie nosioć musiały; czego by aliás z inszey miáry nie były czyniły. GdacPrzyd 31.
patrz: PANI
– Oná S. Páni Judytá májąc iść do obozu Assyryiskiego száty wdowstwá swego zewlekłá/ y ubráłá się kosztownie/ między inszymi obułá trzewiki (pátynki) ktore uchwyciły oko Golofernowe. GdacPrzyd 24.
patrz: PATYNEK, PATYNKA
– Powiádáją o Cesárzu Kárle Wielkim/ iż miał w páłácu swym białągłowę jednę/ ktora go byłá oczárowáłá pierścionkiem/ ktory przy sobie nosiłá/ ták bárzo/ iż nie mogł bydź bez niey/ poki żyłá. GdacPrzyd 47.
patrz: PIERŚCIONEK, PIERŚCIONEK, PIERŚCIONKA, PIERŚCIONKA, PIERŚCIUNEK, PIERZCIONEK, PIERZŚCIONEK
– [...] ciałá wásze po álámodsku stroicie; á czynicie to y ná ten czás/ kiedy do Kościołá na nabożeństwo idziecie. GdacPrzyd 34.
patrz: PO ALAMODSKU
– Záczym ja niesczerość/ obłudę y pokrytość ludzi nászych uważájąc [...] rzec mogę [...] że między wszystkiemi Sektámi tákich nie mász [...] ile w tych krájách nászych. GdacPrzyd 7.
patrz: POKRYTOŚĆ
– A czemuż to D. Lutherus w Niemieckiey Biblijey śmiał te położyć słowá: [...] Máją kosztowne trzewiki ná nogách swoich. A w stárey Biblijey Polskiey te się słowá naydują: Trzewiczkámi skrzypájąc. GdacPrzyd 17.
patrz: POLSKI
– Co się tknie nowey Biblijey Polskiey we Gdańsku y Amsterdámie wydrukowáney/ w tej się zgołacz nie wspomináją trzewiki; jákoć y in Bibliis Tremellii o tym głucho. GdacPrzyd 18.
patrz: POLSKI
– A gdy jeszcze dáley Prorok S. onym Dármopyszkom Syońskim grozi [...] Dnia onego (są słowá w starey Biblijey Polskiey) y w Biblijey Wuykowey/ Odeymie Pan ochędostwa trzewikow: Tedy zásię Tremmellius, Piscator, y nowa Biblija Polska żadney wzmianki nie czynią. GdacPrzyd 20.
patrz: POLSKI
– Biádá tákim Hárdkom! Frangit DEUS omne superbum: Bog kiedyż tedyż potłumi pychę/ y rosproszy pyszne w myślách sercá ich: Lecz z przeciwney strony wywyższy pokorne. GdacPrzyd 54.
patrz: POTŁUMIĆ
– Lepieybyś nam P. Boże brod nie dawał: bo nam tylko pracę zádawasz/ y do kosztu nas przywodźisz/ że je sobie muśiemy dáć golić; Czegoby nam nie potrzebá czynić/ gdyby nam brody nie rosły. GdacPrzyd 41.
patrz: POTRZEBA
– Ludzie światowi [...] tych/ co je náuczáją [...] w nienawiści máją [...] á lubo im jákąśi kortezyją pozwierzchnie pokázują/ álbo/ jáko Dáwid S. powiáda: Usty przyjaźń ofiárują; w sercu jednák jad sczery... GdacPrzyd 12.
patrz: POWIERZCHNIE, POWIERZCHOWNIE, POZWIERZCHNIE, POZWIERZCHOWNIE
– [...] Osieł jákiś okropny do Kosciołá wszedł/ á náprzeciwko Kazálnicy stanąwszy y szyję wyciągnąwszy ták strászno záwrzasnął/ że się wszyscy/ ile ci/ co spáli/ ocucili/ y bárzo polekáli/ á stráchem przeráżeni będąc z Kościołá uciekáć jęli [...]. GdacPrzyd 59.
patrz: PRZERAŻONY
– Co śię drugich potrzeb ad Methodum Analyticam należytych/ ktore D. Calovius w słowiech przywiedźionych wylicza/ tycze: y te bym mogł/ gdyby potrzebá było/ pokazáć; lecz dla jednego Przygániáczá dáremnie czásu trawić nie będę. GdacPrzyd 6.
patrz: PRZYGANIACZ
– Synowi márnotrátnemu Oćiec/ chcąc go przyochędożyć/ roskazał trzewiki dáć ná nogi jego. GdacPrzyd 26.
patrz: PRZYOCHĘDOŻYĆ
– ...ále ty ináczey czynisz: bo w domu twym ledájáko chodźisz: gdy záśię z domu miedzy ludźie wychodźisz: tedy śię przypstrzysz/ wymálujesz/ ugłádźisz y wybryżujesz/ znáć ztąd/ ze to nie dla Mężá czynisz. GdacPrzyd 46.
patrz: PRZYPSTRZYĆ SIĘ
– A że temu ták/ y nie jest to przeciw Bogu cudne y ozdobne nosić trzewiki; poznáć to możemy z słow sámego Bogá/ ktory mowi: Obułem się w kosztowne (zámeszkowe) trzewiki. [...] Te słowá y przykłády teraz z pismá S. przytoczone pokázują/ że nadobne przystoyne trzewiki/ Krześciánin ták Męsczyzná/ jáko y biała głowá z dobrym sumnieniem według stanu swego nosić może. GdacPrzyd 24.
patrz: PRZYSTOJNY
– A ták Wy białe głowy (Pánie y Pánny) jeśli jescze przynamniey jednę iskierkę prawdźiwey pobożnośći w sobie maćie/ poniechayćie tákowych strojow zbytnich nie potrzebnych; stárayćie śię ráczey o to/ jáko śię już wyżey o tym powiedźiáło/ ábyśćie dusze wásze przystroiły y przyozdobiły cnotámi świętymi: bo kto ćiáło swe stroi/ á duszę grzechámi szpeći/ táki przed Bogiem nági/ bá obrzydły jest. GdacPrzyd 46.
patrz: PRZYSTROIĆ
– A dźieje że śię to uczćiwie/ przystoynie y porządnie/ kiedy do Kośćiołá/ ják do táńcá/ co śię już wyżey wspomniáło/ chodźićie: Y nie może śię druga stroyniey y szumniey wygáláńćić do táńcá/ jáko śię przystroi y upiękrzy/ [!] májąc iść do Kośćiołá. GdacPrzyd 37.
patrz: PRZYSTROIĆ SIĘ
– Lecz on pierwszy [pan] sczycił się słowy Psalmistowymi [...] Pánie rozweseliłes mię w stworzeniu twpoim. GdacPrzyd 62.
patrz: PSALMISTOWY
– Jeśli też tákie stroyne Pyszałki/ gdy ná nabożeństwo do domu Bożego przychodzą Bogu służą? GdacPrzyd 44.
patrz: PYSZAŁEK
– [...] ten[sc.Teodozjusz] chwalebny Cesarz tych pámiętnych używa słow: kiedy do Kośćiołá wniść mamy ná dworze zbroje (rápiery szpady y inszą broń) zostáwiamy. GdacPrzyd 35.
patrz: RAPIER, RAPIER, RAPIR
– Miedzy wszystkiemi Sektámi tákich nie mász [...] coby Xiężą y Bracią swoje Kazániá y pismá ich ták brámowáli y szácowáli/ jáko miedzy nászymi Luteránami. GdacPrzyd 7.
patrz: SEKTA
– [...] Osieł jákiś okropny do Kosciołá wszedł/ á náprzeciwko Kazálnicy stanąwszy y szyję wyciągnąwszy ták strászno záwrzasnął/ że się wszyscy/ ile ci/ co spáli/ ocucili/ y bárzo polekáli/ á stráchem przeráżeni będąc z Kościołá uciekáć jęli [...]. GdacPrzyd 59.
patrz: STRACH
– Szatan y w Anioła światłości przemienić się może. GdacPrzyd 22.
patrz: SZATAN
– Nikt nie da po sobie baczyć/ aż go w sádno tkną. GdacPrzyd 73.
patrz: TCHNĄĆ, TKNĄĆ, TKNĄĆ
– Co się tknie nowey Biblijey Polskiey we Gdańsku y Amsterdámie wydrukowáney/ w tej się zgołacz nie wspomináją trzewiki; jákoć y in Bibliis Tremellii o tym głucho. GdacPrzyd 18.
patrz: TCHNĄĆ, TKNĄĆ, TKNĄĆ
– Trzewiki ná klockách (trepkách y korkách) álbo y ná wysokich ábzácách nosić/ nie jest to sámo w sobie grzech. GdacPrzyd 23.
patrz: TREPEK, TREPKA
– A nie może śię druga stroyniey y szumniey wygálánćić do táńcá/ jáko śię przystroi y upiękrzy májąc iść do kośćiołá [...]. GdacPrzyd 37.
patrz: UPIĘKSZYĆ
– Czego doznał on pobożny Biskup/ ktorego gdy przy stole Cesárskim siedzącego Cesarz upominał/ áby Urząd swoy Biskupi wiernie y sczerze jáko prawdziwemu Biskupowi y Pásterzowi Owieczek Krystusowych należy/ bez respektu y względu ná Osoby wykonywał: [...]. GdacPrzyd 12.
patrz: URZĄD
– [...] wszystko sobie lekce ważę/ co ná sobie noszę [...]. GdacPrzyd 32.
patrz: WAŻYĆ
– Y podziś dzień bolesno też to Sługom Krystusowym/ kiedy ludzie hárdzi nie tylko Kazánia/ ále y Osoby ich w oczách ludzkich niepozorne lekce sobie ważą [...]. GdacPrzyd 14.
patrz: WAŻYĆ
– Y podziś dzień bolesno też to Sługom Krystusowym/ kiedy ludzie hárdzi nie tylko Kazánia/ ále y Osoby ich w oczách ludzkich niepozorne lekce sobie ważą [...]. GdacPrzyd 14.
patrz: WAŻYĆ
– [...] wszystko sobie lekce ważę/ co ná sobie noszę [...]. GdacPrzyd 32.
patrz: WAŻYĆ
– Oná S. Páni Iudytá májąc iść do obozu Assyryiskiego száty wdowstwá swego zewlekłá/ y ubráłá śię kosztownie/ miedzy inszymi obułá trzewiki (pátynki) ktore uchwyćiły oko Holofernowe. GdacPrzyd 24.
patrz: WDOWSTWO
– W nowym Testámencie Krystus Pan widzian był w długiey szácie opasány aż do piersi pásem. GdacPrzyd 70.
patrz: WIDZIAN, WIDZIANY
– Widziemy/ że prawdziwe jest ono stáre przysłowie: Jeden Błazen wiele Błaznow czyni. GdacPrzyd 31.
patrz: WIELE, WIELO
– A gdy jeszcze dáley Prorok S. onym Dármopyszkom Syońskim grozi [...] Dnia onego (są słowá w starey Biblijey Polskiey) y w Biblijey Wuykowey/ Odeymie Pan ochędostwa trzewikow: Tedy zásię Tremmellius, Piscator, y nowa Biblija Polska żadney wzmianki nie czynią. GdacPrzyd 20.
patrz: WUJKOWY