– Ná Dáchu są Altány [...] Gałki y Wietrzniki. KomDobrOrb 167.

– Pod Gmáchem jest Salá [...] [z] Posadzką/ (ástrychem) [...] podpárta słupámi. KomDobrOrb 165.

– Wodá [...] Krąci się [...] w Wirze; [...] czyni Bágniská. KomDobrOrb 21.

– Bárwierniá/ Strzygálnia. KomDobrOrb 187.

– Bárwierniá/ Strzygálnia. KomDobrOrb 187.

– Ná Maszcie jest Kosz/ [...] á nád gáłką Wietrznik (Bánderá) Wiátry z náczący. KomDobrOrb 221.

– Części Wozowe są Dyszel [...] Barki [...] (Wagi) Drabki [...] zwory. KomDobrOrb 207.

– Insze tegoż rodzaju [ryby] są/ Okuń/ Płocica/ Parma/ (Barwena). KomDobrOrb 79.

– Przybieráją się też do tego [wieńców] zioła pięknie pachnące [...] jáko [...] Bázyliká/ Száłwia/ Miętkiew. KomDobrOrb 39.

– Kroplá/ ná Wodę padaiąc czyni Bąbel; wiele Bąbeli czynią Szuminę. KomDobrOrb 23.

– Tym [ptakom wodnym] przydamy Łyskę/ Bąka Cudzoziemskiego/ [...] y insze. KomDobrOrb 57.

– Bąk [...] wtyka nos w wodę/ y bąka (ryczy) jako Woł. KomDobrOrb 59.

– Bednarz/ opasány Suszfalem/ roby z Prętow Leszczynowych ná Kobylicy Strugiem/ Obręcze. KomDobrOrb 197.

– XX libr [czyni] Ryzę/ tych dziesięć Belę. KomDobrOrb 229.

– Chłopcy [...] gráć zwykli [...] ábo Krąg Pałką bijąc przez Pierścięń; [...] ábo Cygę Biczykiem [...] pędząc [...]. KomDobrOrb 355.

– Kłodzina [...] jest ścięte drzewo [...] bez Gáłęzi; á ma Skorę y Łyko/ [...] Biel i Drzeń. KomDobrOrb 33.

– Oko (w ktorym Bielmo y zrzęnicá) przykrywa się Bowiekami [!] y Brwiami. KomDobrOrb 93.

– CXXXVI. Gry Dziecinskie. Chłopcy (Chłopietá) gráć zwykli ába [!] Bikámi; Gałkámi ábo Kulájąc Kulę do Kręgli ábo Krąg Pałką bijąc KomDobrOrb 355.

– Pás Rycerski [...] (Bindá) służy ná Ozdobę. KomDobrOrb 367.

– Ożrálcy/ Pijánicy/ opijáją (ożyráją) się/ [...] taczáją się/ [...] blują. KomDobrOrb 287-289.

– Oko (w ktorym Bielmo y Zrzęnica) przykrywa się Bowiekami [!] y Brwiami. KomDobrOrb 93.

– Kto się chce Kąpáć w zimney Wodzie/ brnie w Rzekę. KomDobrOrb 183.

– Oracz [...] przeorywa ziemię [...] Potym sieje nasienie/ y záwłoczy Broną. KomDobrOrb 113-115.

– Bronie są Miecz/ [...] Kord/ [...] y Száblá. KomDobrOrb 367.

– Der Vogelsteller [...] sich verbergend in die Hütte/ locket erdie Vögel/ mit dem Gesang der Lock-Vögel. Ptásznik [...] schroniwszy się do Budy/ przyłudza (wabi) Ptaki/ swierkotániem Wabnych (Ptaszkow. KomDobrOrb 127.

– Kramárze/ Budkarze [...] Pryacznicy [...] y Wendetarze chcą też zwáni być Kupcámi. KomDobrOrb 331-333.

– XXVIII. Dzikie Bydlętá. Tur y Báwoł są dzikie Woły. Łoś [...] ma rozłożyste rogi: jáko y Jeleń. Ale Sárná z Sárnięciem zadnych nie mal nie ma rogow. Kozorożec [...] Dzika Kozá [...] Jednorożec [...] Dzik. KomDobrOrb 67.

– XXVI. Bydło trzodne p. Stadnik. KomDobrOrb 63.

– Człowiek jest/ naprzod Dziecięciem [...] potym Chłopięciem/ [...] dáley Młokosem. KomDobrOrb 85.

– Iesiotr [...] (czeczugá) jest kończaty/ y wyrasta nád chłopski wzrost. KomDobrOrb 79.

– Wo man nicht Wein hat; trinkt man das Bier: welches aus Maltz/ und Hopfen/ im Kessel gesotten. Gdzie niemász Winá piją Piwo: ktore z Słodu/ y Chmielu/ w Kotle wárzą. KomDobrOrb 141.

– Dziecie [...] Potym się chodzić uczy w Chodaczku. KomDobrOrb 314-315.

– Insze Cyrkle są Horyzon/ Pułudniowy Cyrkiel/ [...] Wesrzedni/ [...] dwa Cyrkle/ jeden Dniá y Nocy porownániá [...] drugi Dniá y Nocy przesilęniá [...]. KomDobrOrb 261.

– Szwiec [...] robi [...] Trzewiki [...] Obuwe [!]/ [...] [Boty] y Kurpie/ [Ciżmy] [łac. Perones, fr. des bottines, niem. Halbstiefeln]. KomDobrOrb 155-157.

– Tym [ptakom wodnym] przydamy Łyskę/ Bąka Cudzoziemskiego/ [...] y insze. KomDobrOrb 57.

– Insze bronie są włocznia [...] Hálábárt [...] u ktorych Drzewie [...] y Zelázo. KomDobrOrb 367.

– Męstwo [...] jest nie ustrászone w przykrych [...] rzeczách/ jáko Lew [...] y dufliwe; (dobrey ná dzieje) [...]. KomDobrOrb 289.

– Die Tulipan 12 ist eine Zierd der Blumen/ aber ohne Geruch. Tulipan 12 Ozdobą jest zioł jednák bez Zapáchu. KomDobrOrb 41.

– Wożek jedno Kolny zowie się Taczką; Dwu kolny Kárą [...]. KomDobrOrb 207.

– XXVIII. Dzikie Bydlętá. Tur y Báwoł są dzikie Woły. Łoś [...] ma rozłożyste rogi: jáko y Jeleń. Ale Sárná z Sárnięciem zadnych nie mal nie ma rogow. Kozorożec [...] Dzika Kozá [...] Jednorożec [...] Dzik. KomDobrOrb 67.

– Pismo suszemy Pápierem szárym (fibulą) ábo Piaskim [!] z Piasecznice [...]. KomDobrOrb 227.

– Der Vogelfang. Der Vogelsteller richtet einen Lockheerd/ legetdarauf das Vogelgarn Ptásznictwo. Ptásznik sporządza (wystáwia) Gajek/ zástáwia Sieć ptászą. KomDobrOrb 127.

– Potworni. (niekształtowni) y Nieurodziwi są/ ktorzy ciáłem odstępują od pospolitego kształtu: jáko są: srogi Olbrzym/ máluczki Kárzeł/ Dwoistego ciáłá/ Dwoy głowy y tym podobne Potwory. Dotych poniekąd niektorzy przyliczáją: Głowaczow/ Nosalow/ Wárgátych/ Gębalow/ Rozokich/ Gruczołow/ Krzywoszyjow/ Gárbalow/ Krzywonogow/ Głow podłogowátych; przyday do tego Łysego. KomDobrOrb 77.

– Potworni. (niekształtowni) y Nieurodziwi są/ ktorzy ciáłem odstępują od pospolitego kształtu: jáko są: srogi Olbrzym/ máluczki Kárzeł/ Dwoistego ciáłá/ Dwoy głowy y tym podobne Potwory. Dotych poniekąd niektorzy przyliczáją: Głowaczow/ Nosalow/ Wárgátych/ Gębalow/ Rozokich/ Gruczołow/ Krzywoszyjow/ Gárbalow/ Krzywonogow/ Głow podłogowátych; przyday do tego Łysego. KomDobrOrb 109.

– Potworni. (niekształtowni) y Nieurodziwi są/ ktorzy ciáłem odstępują od pospolitego kształtu: jáko są: srogi Olbrzym/ máluczki Kárzeł/ Dwoistego ciáłá/ Dwoy głowy y tym podobne Potwory. Dotych poniekąd niektorzy przyliczáją: Głowaczow/ Nosalow/ Wárgátych/ Gębalow/ Rozokich/ Gruczołow/ Krzywoszyjow/ Gárbalow/ Krzywonogow/ Głow podłogowátych; przyday do tego Łysego. KomDobrOrb 109.

– Niektorym/ niż ich strácą tyłem języki wywłoczą [...] ábo ná Pniu (gnácie) Rękę ucináją. KomDobrOrb 329.

– Nieurodziwi/ (nie kształtowni) y Potworni. Potworni, (nie kształtowni/) y Nieurodziwi są/ ktorzy ciáłem odstępują od pospolitego kształtu; jáko są: srogi Olbrzym/ 1 maluczki Kárzeł/ 2 Dwoistego ciáłá/ 3 Dwoy głowy/ 4 y tym podobne Potwory. Dotych niektorzy poniekąd przyliczáją: Głowaczow/ 5 Nosalow/ 6 Wárgátych/ 7 Gębalow/ 8 [Ze]zokich/ 9 Gruczołow/ 10 Krzywoszyjow/ 11 Gárbalow/ 12 Krzywonogow/ 13 Głow podługowátych; 15 (14 przyday do tego Łysego. KomDobrOrb 107-109.

– Chłopcy [...] gráć zwykli [...] ábo Krąg Pałką bijąc przez Pierścięń; [...] ábo Cygę Biczykiem [...] pędząc [...]. KomDobrOrb 355.

– Ogrodnik Iárzynny [...] (zielny) w Wirydarzu kopie Rydlem [...] y czyni Grządki [...]. KomDobrOrb 111.

– [...] stawa się Grzmot: ktory z Obłoká wypadszy z Błyskáwicą/ grzmi/ y piorunem trzáska. KomDobrOrb 23-25.

– XIX. Domowi Ptacy. [...] Jáskołká/ [...] Wrobl/ [...] Sroká// [...] Kawká/ [...] y Nietoperz/ [...] (Skrzydlasta Mysz) latáją koło dáchow. KomDobrOrb 49-51.

– Wożek jedno Kolny zowie się Taczką [...]. KomDobrOrb 207.

– [są instrumenty] ná ktorych strony ná ciągáją y rucháją jáko Hárfá [...] z Klawikordem KomDobrOrb 251.

– W káżdym [instrumencie] po miárách (klawiszách) przebieráją Lewą Ręką. KomDobrOrb 251.

– Cytara; Kobza (niem die Cither, die viole) (Geige) KomDobrOrb 251.

– Szczurek/ y insze Myszy więtsze/ jako Łásicá/ Kuná/ Tchorz/ uciążáją Dom. KomDobrOrb 63.

– Krolik/ [...] przekopuje ziemię; jáko y Kret/ [...] ktory kupki (gromadki) czyni. KomDobrOrb 69.

– Goście/ od Gospodarzá w prowádzęńi/ [...] umywáią Ręce/ z Láwáterzá/ [...] álbo z Nalewki. KomDobrOrb 145.

– Chłopcy ćwiczą się w bieganiu/ ábo po Ledzie/ ná Łyszwách gdzie się też wożą ná Sániách: ábo po polu/ zámierzájąc Kres/ ktorego ktory wygrać usiłuje/ dopędzić ále nie przezeń przepędzić (przebieżeć) ma. KomDobrOrb 353.

– Między polnym Kwiećiem na znájomsze są: Lanysz/ (polna Lilia) Ożanká/ Modrak/ Rumianek/ y tym podobne. KomDobrOrb 39.

– Dziwká łáźiebnicźa [...] donośi Wodey (Węborkiem) KomDobrOrb 185.

– W Laźńi [...] omywamy Brudy [...] wstąpiwszy ná Láwę potową; [...] y oćiramy śię Kámieńiem dźiurkowánym pijany morskiey [...] (Kámieńiem Láźniowym) KomDobrOrb 183.

– Das Crocodil/ ein ungeheures und räuberisches Thier des Flusses Nilus. Krokodyl/ okrutny y Łupieżny zwierz Rzeki Nilus. KomDobrOrb 75.

– [Bóbr] ma gęsie nogi/ do pływánia/ y Łuskowy Ogon. KomDobrOrb 75.

– Chłopcy ćwiczą się w bieganiu/ ábo po Ledzie/ ná Łyszwách gdzie się też wożą ná Sániách: ábo po polu/ zámierzájąc Kres/ ktorego ktory wygrać usiłuje/ dopędzić ále nie przezeń przepędzić (przebieżeć) ma. KomDobrOrb 353.

– Wiewiorkę/ 6 Máłpá/ 7 y Kotkę Morską/ 8 w Domu chowáją/ dla ućiechy. KomDobrOrb 61-63.

– Kuglarz [...] (Mátácz) kugluje z wácká (z mienszká). KomDobrOrb 345.

– XIX. Domowi Ptacy. [...] Jáskołká/ [...] Wrobl/ [...] Sroká// [...] Kawká/ [...] y Nietoperz/ [...] (Skrzydlasta Mysz) latáją koło dáchow. KomDobrOrb 49-51.

– Między-ziemie/ Między-Morze. KomDobrOrb 21.

– Między-ziemie. KomDobrOrb 21.

– Promienie słoneczne drzewá zájmują przez Palące skło. KomDobrOrb 197.

– Chłopcy [...] gráć zwykli [...] ábo Krąg Pałką bijąc przez Pierścięń: ábo Cygę Biczykiem [...] pędząc. KomDobrOrb 355.

– Niedźwiedź [bywa] kąsány od psow y tłuczony Máczugą [...] (pałką). KomDobrOrb 131.

– Jákie są [krzewy] [...] sitowie/ [...] Trciá/ [...] ktora Paikę przynosi/ y Kolankowáta. KomDobrOrb 45.

– Dziecie [...] Karmione bywa piersiámi [...] y żywione Pápą. KomDobrOrb 313-315.

– Pismo suszemy Pápierem szárym (fibulą) ábo Piaskim[!] z Piasecznice. KomDobrOrb 227.

– Starzi używáli [do pisania] [...] skorek z Drzew/ osobliwie Egipskiego Drzewká/ ktore zwano Pápierem. KomDobrOrb 227-229.

– Wydrá [...] y rzegocąca zábá [...] z párchátą zábą [to zwierzęta wodno-ziemne]. KomDobrOrb 77.

– Drop [...] Głuszcz/ [...] Párdwá [...] y Iemiołuchę/ [...] zá roskosz osobliwą uciechę ábo y łákociny máją. KomDobrOrb 55.

– Iusze tegoż rodzáju [ryby] są/ okuń/ Płocicá/ Pármá/ (Barwena). KomDobrOrb 79.

– Szermierze/ pojedynkują [...] walcząc [...] ábo Mieczámi [...] ábo Drążkámi/ [...] y Hálábartámi/ [...] Partázánámi. KomDobrOrb 345.

– Insze bronie są Włocznia [...] Hálábárt [...] (Pártázán). KomDobrOrb 367.

– Pilność [...] nic nie odkłada dojutrá/ áni spiewa piosnki Kruczey/ [...] ktory co raz powtarza cras/ cras/ jutro/ jutro. KomDobrOrb 285.

– Kucharz/ y wárzy rozmáite potráwy; Ptaki oskubuje wprzod/ y wywnątrza; Ryby oczesuje/ y płata; niektore mięso słoniną spikuję [!]/ záżywájąc Spikulcá; Zájące obeymuje. KomDobrOrb 135.

– Pod Dáchem [domu] jest Piętro; (Poddasze). KomDobrOrb 175.

– [Żołnierze] wysyłają Podjezdnikow (ná podjázdy) [...] dla języka. KomDobrOrb 371.

– Student [...] czyta Księgi [...] wartuje/ y znich [...] nalepsze rzeczy wybiera; abo wnich Podkreszleniem/ [...] abo przy brzegach Gwiazdeczką [...] znaczy. KomDobrOrb 241-243.

– Przyozdabia go [jeździec konia] Strojámi Końskiemi/ Nagłowkięm/ [...] Podpierścięniem/ [...] y Podogoniem. KomDobrOrb 205.

– Zewnątrz [domu] widáć Okná [...] y Kraty [...] Ganki [...] Podsionki/ y Filary do podpieránia Murow. KomDobrOrb 167.

– Rzeźnik [...] czyni szołdry [...] nádto rożne Kiszki Maćki [...] Jątrznice 9posoczne Kiszki). KomDobrOrb 133.

– Rzeká [...]ábo Potok/ co przez Miásto ciecze/ służy dla zábieránia plugástwá. KomDobrOrb 323.

– Wodá [...] zścieka w Potoku; płynie w Rzece. KomDobrOrb 19.

– Powietrze [...] cicho powiewa. KomDobrOrb 19.

– Powrozobiegun [...] biega y skacze po Powrozie/ trzymájąc Ręką zerdź gwichtowną. KomDobrOrb 345.

– Der Holzhacker mit der Holzart/ [fä]llet und behauet [di]e Bäume/ [...] von überbleiben [di]e Reisshöttzer. Drewnik (Rębca) Siekierą/ obala okrzesuje Drzewá/ od ktorych zostawa Chrost. KomDobrOrb 159.

– Między polnym Kwieciem na znájomsze są: Lánysz/ (polna Lilia) Ożanká/ Modrak/ Rumianek/ y tympodobne. KomDobrOrb 39.

– Drogie kámieńie [...] Są Kamyszki jásne: jáko: biały Diáment/ cźerwony Rubin/ modry Száfir. KomDobrOrb 29.

– Drogie Kámieńie [...] Są Kamyszki jásne: jáko: biały Diáment/ cźerwony Rubin/ modry Száfir. KomDobrOrb 29.

– Chłopcy ćwiczą się w bieganiu/ ábo po Ledzie/ ná Łyszwách gdzie się też wożą ná Sániách: ábo po polu/ zámierzájąc Kres/ ktorego ktory wygrać usiłuje/ dopędzić ále nie przezeń przepędzić (przebieżeć) ma. KomDobrOrb 353.

– XIX. Domowi Ptacy. [...] Jáskołká/ [...] Wrobl/ [...] Sroká// [...] Kawká/ [...] y Nietoperz/ [...] (Skrzydlasta Mysz) latáją koło dáchow. KomDobrOrb 49-51.

– Szczurek/ y insze Myszy więtsze/ jako Łásicá/ Kuná/ Tchorz/ uciążáją Dom. KomDobrOrb 63.

– Kroplá/ ná Wodę padaiąc czyni Bąbel; wiele Bąbeli czynią Szuminę. KomDobrOrb 23.

– Morskie Ryby y Slimacy. Między morskiemi rybámi nawiętszy jest Wieloryb; [...] Delfin, [...] naprętszy; Plaszczka, [...] napotwornieysza. KomDobrOrb 81.

– Robactwo czołgające się. Robacy ogładzają (ogryzują) rzeczy: Głystá [!] [...] ziemię; Gąsięnicá [...] szczepy; Konik, [...] owoce; Mol żytny [...] (zbożny robak) zboże; Czerw drzewny [...] drzewo; Mol [...] Szaty; Mol [...] Księgę; Robacy [...] Mięso y Ser; Włos. Skokliwa Pchłá, [...] Wesz, [...] smrodliwa Pluskwá, [...] gryzą nas. Kleszcz [...] wysysa krew. Jedwabnicá [...] czyni Jedwab. Mrowká [...] jest pracowita. Pájąk [...] (tka) Wije pájęczynę, sieci muchom. Slimak [...] nosi dom swój (skorupę) z sobą. KomDobrOrb 73-75.

– Ptásznik [...] schroniwszy się do Budy/ przyłudza (wabi) Ptaki swierkotániem Wabnych Ptaszkow. KomDobrOrb 127.

– Aus schwefelichrein Dampf entstehet der Donner: s siárczystey páłey [!] stawa się Grzmot: welcher aus der Wolcke brechend mit einem Blitz/ donnert/ und wetterstrahlet. ktory z Obłoká wypadszy z Błyskáwicą/ grzmi y piorunem trzáska. KomDobrOrb 23, 25.

– XXVI. Bydło trzodne p. Stadnik. KomDobrOrb 63.

– XIX. Domowi Ptacy. [...] Jáskołká/ [...] Wrobl/ [...] Sroká// [...] Kawká/ [...] y Nietoperz/ [...] (Skrzydlasta Mysz) latáją koło dáchow. KomDobrOrb 49-51.

– [...] obrzynáją Groná [winne] [...] y wysypują do Winnych kádzi [...] wydeptują nogámi [...] ábo wybijáją drewniáną stępą [...]. KomDobrOrb 139.

– Oracz [...] przeorywa ziemię [...] Potym sieje nasienie/ y záwłoczy Broną. KomDobrOrb 113-115.