Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
Jan Stefan Pisarski
PisMów II 1676 oryginał
Mowca polski..., t.2,

http://polona.pl/item/11677914/4/, https://www.dbc.wroc.pl/dlibra/publication/154295/edition/114023/content [tu t. II od sk. 241]
Odnotowano 304 cytatów z tego źródła
– Puncta instrukcyey tego: Aby pod czas Abdikacyey violentè zaiechany Drakim w ręce Rzeczyp. oddał [kurfirst]. PisMów II 126.
patrz: ABDYKACJA
– Tym Orła Sármatyckiego piorem/ ktore dziś z-ręku wypuszczam [...] nieznaney i zátrudnioney abdikácyey sposob ex usu Reipub: wykształtowałem. PisMów II 395.
patrz: ABDYKACJA
– Monárchowie przede-mną/ synom/ braći/ álbo krewnym ábdykuiąc Koronę podawáli/ ia miłey Oyczyźnie i Rzeczypospolitey ktorey iestem Oycem i Synem/ i dla miłośći iey z-Wodzá Gregarius, z Páná Obediens, z-Krolá Concivis stawam się abym młodszemu ustąpił/ w-ktorego obrániu áby P. Bog WM. pobłogosłáwił/ in solitudine mea zabaw prożen Máiestat iego święty błagáć będę. PisMów II 11.
patrz: ABDYKOWAĆ
– Niezániecha do koncá I. K. M consulere Patriae, orbi quietem dare złożeniem nieodwłocznym drugiego Seymu/ ex Consilio frequentissimi Senatus, zágrzewać będzie Komisyą Moskiewską do tráktowaniá wiecznego pokoiu/ do Porty/ do Krymu/ Kozakow/ ablegacye wyprawi [...]. PisMów II 121.
patrz: ABLEGACJA
– Inclaruit ablegácyámi do Hiszpániey/ Portugaliey/ i z-denuncyácyą szczęśliwey W. K. Kości Elekcyey do Francyey. PisMów II 399.
patrz: ABLEGACJA
– Nicem godnego powiedzieć nie mogł/ bym był na dzisieysze [...] nie tráfił słowo. Jednoć w prawdzie/ átoli tákie/ ktore [...] powadze namniey derogowáć nie będzie w Lakoniśmie i Abrewiácyey swoiey. PisMów II 362.
patrz: ABREWIACJA
– Aza nam i sam dzień z-tym się światem witaiącego Iegomości niemym nie ogłasza ięzykiem/ albo raczey przyszłych od Boga iasnych iego in Remp. i Catholicam Religionem meritorum na samym niebie kształtnego nie daie abrysu/ kiedy ogniste miecze w-miesiącu pokazuie. PisMów II II, 345.
patrz: ABRYS, ABRYSA
– Kiedy słodkim wieczną przyiaźń przydzie abrysować upominkiem, pominąwszy insze, na samym tu cukrowym przestać przydzie symbolum. PisMów II 232.
patrz: ABRYSOWAĆ
– Trzeci rok blisko dochodzi, absentuiąc się od Biskupstwa mego, dla przytomney zawsze I. K. M. usługi, dla spraw publicznych. PisMów II 125.
patrz: ABSENTOWAĆ SIĘ
– [Padające w ziemię ziarno] pod ten Wm. M. Pana i Dobrodzieiá Acervum spieszy i iako destinatam frugibus sedem obiera. Nic nie wątpię/ że vilibus Cereris donis gdzie indziey rumácyą z pod tego ácerwu nakazawszy/ obfitą dobroczynności swoiey Boskiey intromisyą bráć każe. PisMów II 355.
patrz: ACERW, ACERWUS
– Pogrzebowy Akt na dzień 26 Kwietnia w-Kościele Lubaszkim złożyliśmy. PisMów II 306.
patrz: ACHT, AKT, AKT
– Iakobym samego siebie zabił/ kiedym życzliwego zdawna domowi memu utracił adherenta. PisMów II 310.
patrz: ADHERENT
– Nie mogę ná koniec zágrześć i pominąć milczeniem/ godnych subjecta Sług. W K. Mości/ Ministerii mei w Kancelaryey/ w Asesoryey/ ná Komisyách/ Poselstwach/ i rożnych funkcyách adjutores. PisMów II 396.
patrz: ADIUTOR
– Nie tylko błahym á w słowa niepłodnym ięzykiem moim, ále i sercem swym [...] i tą teraźnieyszą czołobitnością, dziękuię Wm. M. Páństwu zá tę niewysłowioną nigdy, do pocztu krwie swoiey adopcyą. PisMów II II, 216.
patrz: ADOPCJA
– Wyznawa każdy i pełnymi wdzięczności i ádorácyi ustámi wysławiáć powinien, mirabilem in operibus Polonis Deum [...] faciem. PisMów II 98.
patrz: ADORACJA
– Z-tą receptą łączę uprzeyme votum, abym Wm. M. Pan [...] od wszelakiey wolen afekcyey długo żył. PisMów II 328.
patrz: AFEKCJA
– Nakarmić niesmacznym afrontem garnącą się do kogo i wpraszaiącą Fortunę niewiem by ludzka była. PisMów II II, 185.
patrz: AFRONT
– Cudzoziemcy zdadzą się być W. K. M. wygodnieyszy do posług domowych, do agencyey & korespondencyey na dworach Panow Chrześcianskich. PisMów II 258-259.
patrz: AGENCJA
– Co strony punktow pod Palczynem aitowanych przyznam się W. K. M. Panu Memu Miłościwemu, że mnie aż w-pułtorey Niedziele doszła wiadomość. PisMów II 292.
patrz: AGITOWANY
– Żołcią napoione pioro [...] nie inaczey tylko per amicam interni doloris [...] osłodzić się może maiąc za to iż żalem agrawowane praecordia salubribus Wm. mego M. Państwa wsparte consiliis iakąkolwiek folgę i ulżenie znaydą. PisMów II 328.
patrz: AGRAWOWANY
– [Książę Jerzy Lubomirski królowi] zaleca [...] IMx Biskupa Wilenskiego [...] aby na tak wielkim fortuny wystawiony Szczęściu, zasłużoney łaski i konfidencyey WKM. codzienne brał akcessye i incrementa. PisMów II 45.
patrz: AKCESJA
– Stawam tedy z powinną oboygu rewerencyą krotką prawey wdzięczności przydawszy aklamacyą. PisMów II 354.
patrz: AKLAMACJA
– By mię dobrze bowiem albo roźlicznym kwieciem wzorzyste i iako w-nowe smáragdy ozdobnie rozzieleniałe pola. abo nowa ná powietrzu chwalebnym świętom słodko przyśpiewaiących ptasząt melodia nie ciészyłá/ ieszcze by mi do wesołych aplauzow i aklamácyey nowo w sercu wzniecona radość nie mały pochop dałá tym samym/ że przy tey chwalebney Boskiego tryumfu Vroczystości ná miłe zdrowie W. M. P. i O. patrzę. PisMów II 365.
patrz: AKLAMACJA
– [Ksiądz Zbąski] Akompaniował Komisarstwo moie/ pro Secretario w-odbieraniu Homagii od Miast Pruskich. PisMów II 396.
patrz: AKOMPANIOWAĆ
– Starożytność [...] do złotego wieku deszcz złoty przydać śmiała/ to sobie przywłaszczaiąc/ że na nie przy narodzeniu Minerwy nie prosty iaki Akwariusz/ ale drogi z nieba ocean złotymi lunął kanałami. PisMów II 369.
patrz: AKWARIUSZ
– Aleguie Kurfiszt I. M. W Manifeście swoym [...] iustifikuiąc zaiechanie Drahima, że Woiewodztwá Wielkopolskie posyłáły do Krolá I. M., aby Drahim oddał. PisMów II 131.
patrz: ALEGOWAĆ, ALEGOWAĆ, ALIGOWAĆ
– Ostatek prudentiae Wm. M. Pana poruczywszy/ sam się pokrewney oddawam miłości/ i z powolnymi posługámi memi. Z-Wilná przy opłakanym z-tak wielkiey zguby (o ktorey inszy napiszą) Alleluia/ w poniedziáłek wielkonocny. PisMów II 339.
patrz: ALLELUJA, ALLELUJA, HALLELUJA, HALLELUJAH
– Mam ia tu zá co dobroczynnego Bogá chwalić/ i iemu wesołe Alleluia wyśpiewywáć. PisMów II 364.
patrz: ALLELUJA, ALLELUJA, HALLELUJA, HALLELUJAH
– Ozywam się [...] z-powinszowaniem zdrowia dobrego/ ktore żeby żadnymi alteracyami nie było zmieszane. PisMów II 385.
patrz: ALTERACJA
– Ciężkieby to było na wolny narod jugum, ciężka po tak lubym pokoiu, w ktorym tylko Spectatores, alienae scenae bylismy paroksysmu alteracya. PisMów II II, 262.
patrz: ALTERACJA
– Życzę przytym tego ábyś od tego dniá ktoregoś niegdy życie poczoł i teraz długowieczne na Emulácyą cum Fatis idąc życie i nieprzerwáną żadnymi álternatámi szczęścia przychylnego záczynał życzliwość. PisMów II 374.
patrz: ALTERNATA
– Podlegáiąc práwom i dekretom Boskim więcey mi się nie godzi tylko zapłákáć/ kiedy dawną śmiertelności ná moim kondemnatę żałosna dzisiay eksekucya bierze/ álterować Przyiácielskiego sercá niechcę. wszakże żałobą i smutkiem od siebie nie odráżę/ kiedy cię ná ostátniey domu moiego nadzieiey eksekwiie záproszę. PisMów II 308.
patrz: ALTEROWAĆ
– Wydaie Ksiądz Zebrzydowski na ambonach Koscielnych [...] wielki swoy dowcip. PisMów II 398.
patrz: AMBON, AMBONA
– Nie wybadane serca ludzkiego anfrakty pokazować trudno/ doskonałe przeniknąć albo wybadać trudnieysza. PisMów II II, 25.
patrz: ANFRAKT
– Drudzy z Poetą rozumieli, że [przyjaciel] częścią duszy iest [...] ktora animuie i trzyma życie ludzkie. PisMów II 201.
patrz: ANIMOWAĆ
– Iuż się pokazowały Semina Tureckiey woyny, iuz o aparatach niezmiernych tego praedonis orbis przeciwko nam przychodziły wieści. PisMów II 50.
patrz: APARAT
– By mię dobrze bowiem albo roźlicznym kwieciem wzorzyste i iako w-nowe smáragdy ozdobnie rozzieleniałe pola. abo nowa ná powietrzu chwalebnym świętom słodko przyśpiewaiących ptasząt melodia nie ciészyłá/ ieszcze by mi do wesołych aplauzow i aklamácyey nowo w sercu wzniecona radość nie mały pochop dałá tym samym/ że przy tey chwalebney Boskiego tryumfu Vroczystości ná miłe zdrowie W. M. P. i O. patrzę. PisMów II 365.
patrz: APLAUS, APLAUZ, APLAUZ, APLAWD, APLAWZ
– Nieba z wielkim aplauzem szczęścia tego światu winszuiące słyszę. PisMów II II, 358.
patrz: APLAUS, APLAUZ, APLAUZ, APLAWD, APLAWZ
– Taka [...] szczerego i statecznego Przyiaciela iest aprecyatywa, że rozum ludzki szukaiąc mu godnego i proporcyalnego nazwiska, pracować w tym do dziesiątey desperacyey może, godnie go opisać nie może. PisMów II 202.
patrz: APRECJATYWA
– Odbieray [...] Laury/ a nimi sukcesy swoie i wielką o miłych potomkach ekspektatywę [...] z-moiey i wszytkich przyiacioł Wm. M. Pana obligowaney na zawsze aprekacyey. PisMów II 367.
patrz: APREKACJA
– Toć podobno aprobuią owe wieczności Symbola wience w-koło uwite, pierścienie w-okrąg zwinione, łańcuchy z-złotych cyrkułow wyrobione, ktorych przy tym akcie [małżeńskim] iednomyślny całego świata zwyczay zażywa. PisMów II 194-195.
patrz: APROBOWAĆ
– Jeżeli w czym misterny nieba i ziemie Architekt kunszt osobliwy i specyalne rąk swoich wyrazić [chciał] dzieło, tedy w tym, że [...] każdemu rożne od siebie rozdał twarzy lineamenta. PisMów II 219-220.
patrz: ARCHITEKT
– Ian Lipski Arcybiskup Gnieźnieński Krolowi za Nominacyą na Arcybiskupstwo dziękuję. PisMów II 324.
patrz: ARCYBISKUPSTWO
– Nie mogł się na decyzyą rezolwować Arcyksiążę Polityków. PisMów II 397.
patrz: ARCYKSIĄŻĘ
– Teraz moim lichym zdaniem antidotum iedno nasze, obrac za żywota Pana, ktorego obranie [...] iest arcypotrzebne/ et post sera fata [...] ieszcze potrzebnieysze. PisMów II 269.
patrz: ARCYPOTRZEBNY
– Rozżarzywszy hos carbones zawziętego dawno ardoru/ nie unius anni pewnie decursu extinguetur ta flamma. PisMów II 326.
patrz: ARDOR
– Godnaby to rzecz była, gdyby na te woynę po wszystkim Chrześciaństwie [...] Armistycyą iednym hasłem trąbiono. PisMów II 285-286.
patrz: ARMISTYCJA
– To samo [sława] armowało Herculem [...] na Hidry, Centaury, na Giganty, na Tytany. PisMów II 71.
patrz: ARMOWAĆ
– Radzę armować się prętko i iako naymocniey. PisMów II 134-135.
patrz: ARMOWAĆ SIĘ
– Pierścien bowiem co innego iest, tylko Corona cordis, która nie tylko rękę zdobi, ale oraz serce w zbiegaiących się iego do ręki arteryach koronuie. PisMów II 161.
patrz: ARTERIA
– Nie mogę ná koniec zágrześć i pominąć milczeniem/ godnych subjecta Sług. W K. Mości/ Ministerii mei w Kancelaryey/ w Asesoryey/ ná Komisyách/ Poselstwach/ i rożnych funkcyách adjutores. PisMów II 396.
patrz: ASESORIA
– Szukał dotąd I. M. M. Pan N. i oto się starał zawsze, aby wszytkie powolności swoie [...] usłodził wm. M. Paniey lubo to wonnymi rozmarynami/ wszytkie swoie chęci zaszczycaiąc, lubo siebie samego, urodzeniem cnoty Chrześcianskimi [...] prawie ad gustum amicitiae atemperuiąc. PisMów II 232-233.
patrz: ATEMPEROWAĆ
– W dysordinie naszym sama W. K. Mości nieporownana mądrość [...] wszytkich Atrybutow Krolewskich doskonałość, upadaiącą Oyczyznę podźwignąć [...] potrafi. PisMów II 392.
patrz: ATRYBUT, ATRYBUTUM
– A przecie nie tu ieszcze stawia wrodzona [...] Pana Woiewody M hoyność: do oświadczonych iuż w tysiącu okazyach dobroczynność swoich nowe co raz Panskiego ku sługom swoim afektu daie zadatki, czyni autokracyą. Czego iasny i w tym przezacnym prezencie argument/ o ktorym śmiele rzec mogę że majestatem res data dantis habet. PisMów II 250-251.
patrz: AUTOKRACJA
– Do Chrześcianskiego Cesarza przysłany znaczny Turczyn/ pytaiąc się iezeli nam dodać posiłkow i odradzaiąc/ aby y tego nie czynił Coincidunt z wielu miesc nigdy niechybne awizye. PisMów II 134.
patrz: AWIZJE
– Niespodzianą Syná Wm. M. P. áwizowány śmiercią rzewniem zápłakał ná pospolity wszytkich Komunał/ na to iednak osobliwie boleię, że przy tey fátálney imprezie wielką w Oyczyźnie i w domu Wm. M. Paná szkodę widzę. PisMów II 309.
patrz: AWIZOWANY
– Iako żalu tego serdecznie dopomagam/ tak na dzień naznaczony stawiłbym się gdyby mię wielka moia nie awokowała potrzeba. PisMów II 317.
patrz: AWOKOWAĆ
– Wielkiego tu tedy potrzeba rozsądku wielkiey mądrości, opatrzności i baczenia. PisMów II 86.
patrz: BACZENIE
– Miey politowánie, baczenie, i cierpliwość nademną. PisMów II 34.
patrz: BACZENIE
– Ktokolwiek iednak bacznym rozsądkiem w przyczyny moie weyrzy, moią też niefartowną ullo fuco indolem rozumie, wątpić nie mogę, nieskwápliwości moiey zostanie benignior interpres. PisMów II 19-20.
patrz: BACZNY
– Bacząc się w-należytey nam powinności/ chcemy duszy iey iako naprętsze sposobić rátunki, á ciało iáko naprzystoyniey z-możności naszey wedle zwyczaiu oddáć ziemi. PisMów II 306.
patrz: BACZYĆ SIĘ
– Baią Poetowie o swoim Pegazie, że uderzywszy swoią podkową w skałę gory Helikonskiey wywalił przezroczyste zdroie. PisMów II 225.
patrz: BAJAĆ
– Mideyskie ręce do czego się ściągnęły wemgnieniu oká w-złoto obrácáły, w-szákże báyki báykami. Muzom się to tylko [...] przyśniło. PisMów II 238.
patrz: BAJKA
– Iuż to nie uczonych Baio-Pisárzow koncept/ ale rzecz sama dnia dzisieyszego/ kiedy WKM z-pomocą i spolną ręką Náiaśnieyszey Krolowey Jey Mści Paniey Moiey Miłościwey Pirchy i Promotorki moiey/ z prostego kamieniá człeka/ ex ligno Mercurium wyrabiać raczysz. PisMów II 23.
patrz: BAJOPISARZ
– Ten Pan [król] ktorego więcey z-námi na koniu niż na Tronie/ pod Namiotámi/ niż Baldechinámi widzieć... PisMów II 302-303.
patrz: BALDACHIM, BALDACHIN, BALDACHYN, BALDAKIN, BALDECHIN, BALDEKIN, BALDEKIN, BALDYKIN, BELDAKIN, BELDEKIN
– TAk się wzgorę wzbiłá báłwochwálska starożytnośći ámbicya/ że do złotego wieku deszcz złoty przydać śmiáła/ to sobie przywłaszczáiąc/ że ná nie przy národzeniu Minerwy nie prosty iáki Akwáriusz/ ále drogi z niebá ocean złotymi lunął kánałámi. PisMów II 369.
patrz: BAŁWOCHWALSKI
– Sixtus Quintus Papież Bándyty (to iest wywołánce) [...] tákimi fortelámi znosił. [...] prżmia proponował/ że ktoby przedniego bándytá zábił/ tyle á tyle tysięcy szkutow [...] mieć będzie. PisMów II 87.
patrz: BANDYT
– Bándyzowáć záś wszytkę [zepsutą] monetę/ iest extremum, et desperatu[m], i tylko to raz uszło. Ná wywabienie tey monety/ ktorey iest tak wiele/ trzebáby dwieście Poborow. PisMów II 111.
patrz: BANDYZOWAĆ
– Tu z radosnych i z pogodney twarzy Pana swoiego barwę na się biorących poddanych iednogłośne vivat. PisMów II 208.
patrz: BARWA
– Bo nikt nie wie co to iest dożywotnim przymierzem Sacramento oddany przyiaciel [...] gásną [przy nim] z słonecznymi promieniámi wrodzoną certuiące iásnością dyámenty/ przy tey zwłaszcza Jedlońskiey Pulcheryey/ ktorey wdzięczna twarzy purpurą i liliami zmieszany rumieniec/ z - záránną zorzą w beśpieczną idzie Antagonią z starożytności Boginiámi i báśliwe albo zawstydza Gratias, ábo w - iedney wszytkie wystáwia. PisMów II 217.
patrz: BAŚLIWY
– Chorobą długą […] strapiony stáwić się przed maiestat W. K. M. nie mogę/ abym świątobliwe ręce tworce swego pocałował/ i z nich benedykcyą i auspicium miał ná ták wielkie i trudne dostoieństwo. PisMów II 324 [334].
patrz: BENEDYKCJA
– Áfektem przytomny będę ná tym przyszłym Wm. M. Páná w. ezdzie/ ktoremu wespoł z.drugimi Diecezánámi Kátedry Gnieźninskiey congeniculabo przed pásterską Wm. M. Páná benedikcyą. PisMów II 389 [399].
patrz: BENEDYKCJA
– Koronę WM składam. Za Tron trumne obieram [...] zá berło brełę ziemie. PisMów II II, 11.
patrz: BERŁA, BERŁO
– Gdy woynę do Szwecyey uchwálono/ powiedział ieden Senator/ iż był Bestyą Gustaw, że nas nie poprzedził. PisMów II 288.
patrz: BESTIA
– Choć o nászym przestrzeżeni [Węgrzy – stronnicy Bethlena Gabora] w tárgnieniu w-ozdobne i liczne zamogszy się posiłki w uzbroionym bestwiąc się zászli ná drogę orszaku/ bárziey ná wiązánie nas rospasani niż ná bitwę zaostrzeni. PisMów II 77.
patrz: BESTWIĆ SIĘ
– W-dom Wm. M. Pana wprowadza [...] wzgardzonego w-stayni od Betleemitow. PisMów II 367 (357).
patrz: BETLEEMITA
– tákim dekretem uwikłany zostawam/ iákim w pamieci ludzkiey in libera Repub: nie postał/ bez delatorá ná-civilem propositionem, bez konwikty bez inkwizycycy, bo zadnego plenipotentá nie pokażą odemnie. PisMów II 327.
patrz: BEZ, BEZ, BEZE
– Upátrowałem/ zá bezbożnym seymow rozrywániem/ tłumem cisnące się mala gentis, et tragicum, ktory nástąpił/ Oyczyzny casum. PisMów II 401.
patrz: BEZBOZNY, BEZBOŻNY, BEZBOŻNY
– Przyczynia wielkiego ná Rzeczposp: niebeśpieczeństwá, i do ostatká [...] Ukrainę popycha, záwzięta niektorych pryncypałow złość, i bezbożność. PisMów II 102.
patrz: BEZBOŻNOŚĆ
– Cynosbatus ziołko iedno [...] oku ludzkiemu umyka się, ták dálece że i nabystrzeysze orle oko przy iasney bezchmurnego słońcá pogodzie doyrzeć go nie może. PisMów II 178.
patrz: BEZCHMURNY
– Nie u Lwowá, áni Styru, albo ostrego krzemiencem Dniestru [...] ale u bystrego i niemal bezdennego Dniepru, tak srogim Narodom dawałeś odpor. PisMów II 39.
patrz: BEZDENNY
– Iako bezecny/ iako honore privatus et capitis reus, pro hoste patriae reputatus iestem. PisMów II 327.
patrz: BEZECNY
– Do ták słusznego ná Oyczyznę respektu prowádzi nas Bog sam i chwała iego święta, ktorey się bezpráwie dzieie. PisMów II 34.
patrz: BEZPRAWIE
– W Radách/ spráwách/ Sądách żadną przy łasce Bożey dedecoris nota białości swoiey nie zabrudził [orzeł = arcybiskup gnieźnieński]. PisMów II 394.
patrz: BIAŁOŚĆ
– Zastała mię Pieczęć non Vmbraticum, ále ná Kátedrze Biskupiey/ ná Krześle Senatorskim. PisMów II 394.
patrz: BISKUPI
– Spokoynieyby się każdy w-domu osiedział/ nie byłoby tak często bluźnione imię Panskie/ ustałyby sprosne grzechy. PisMów II 60.
patrz: BLUŹNIONY
– Czyli ten starością sámą nábutwiáły, i blisko do upadku náchylony Rzeczypospolitey budynek ná moich się błahych rámionách otrzyma? PisMów II 21.
patrz: BŁACHY, BŁAGI, BŁAHY, BŁAHY
– Ia iákom się z-tey nowiny ucieszył/ trudno to błahey kárcie tey polecić. PisMów II 325.
patrz: BŁACHY, BŁAGI, BŁAHY, BŁAHY
– Upraszam, ábyście ten moy szczery áfekt Iegomości oświádczyć raczyli, i tegoż w-przyiáźni przeciw błáhemu domeczkowi memu záwziętey umocnili. PisMów II 150.
patrz: BŁACHY, BŁAGI, BŁAHY, BŁAHY
– U I. M. ta iest intencya, áby wieczną u W. M. M. P. [...] ziednał sobie przyiaźń, tym upominkiem w okrąg złoty zebranym [...] Na ktorym nie planety błąkaiące się i błędne labitynty, iáko niektorzy, rysuie; ale stateczne [...] vota. PisMów II 166-167.
patrz: BŁĘDNY
– Woyną się iego [Turczuna] Monárchiá bogáci/ Oyczyzná nászá niszczy. PisMów II 289.
patrz: BOGACIĆ SIĘ
– Ieżeli przyiádą [posłowie od Doroszenki na sejm]/ będzie ieszcze iakakolwiek nadzieiá/ że się máią do uspokoienia: będzie czas/ i sposob z nimi tráktowánia/ i moderowánia ich supliki. Sámi Posłowie przedemną mowili, że lubo bohato záczynili, wiele ustąpić mogą. PisMów II II, 106.
patrz: BOGACIE, BOGACIE, BOGATO, BOGATO, BOHATO
– Niespodzianą Syná Wm. M. P. áwizowány śmiercią rzewniem zápłakał ná pospolity wszytkich Komunał/ na to iednak osobliwie boleię, że przy tey fátálney imprezie wielką w Oyczyźnie i w domu Wm. M. Paná szkodę widzę. PisMów II 309.
patrz: BOLEĆ
– Ciężkie tylko pámiętnych pociech wydawáią się suspiria, ozdoby wszytkie nasze czarnym powłocząc cieniem/ á obfitymi miásto konsolácyey karmiąc się łzámi/ w boleści sercá tákowey czekáiąc godziny/ ktorą ad eam nos prowádzi metam. PisMów II 317.
patrz: BOLEŚĆ
– Nowo obrány [...] Graff/ z Renu [zięć króla angielskiego Jakuba, Fryderyk V] przy gránicy Polskiey Sląska Bránt posiłkow swoich zásádził. PisMów II 77.
patrz: BRANT
– Koronę WM składam. Za Tron trumne obieram [...] zá berło brełę ziemie. PisMów II 11.
patrz: BRELA, BREŁA, BRYŁA, BRYŁA
– Seym iest anima libertatis, i ná nim słowá owe ná ktorych fundament swobody naszey swoy plac maią: Ná nas nic bez nas/ ktory obaliwszy wszytek praw nászych budynek corruet nieomylnie. PisMów II II, 329.
patrz: BUDENK, BUDUNEK, BUDUNK, BUDYNEK, BUDYNEK
– Máią Ichmość M. Pánstwo w skárbcu Oyczystym buławy pułkownicze, buzdygany rotmistrzowskie, opalone y postrzeláne chorągwie. PisMów II 197.
patrz: BUŁAWA
– [Królewicz Karol Waza] Krolewskiego urodzenia i Anielskiego życia splendore oświeci i nastepuiące ná nie/ i Kościoł Boży/ od Heretykow i Politykow burze szcześliwie rospędzi. PisMów II 378.
patrz: BURZA
– Nie pierwey Hetman echo tryumfalne z burzących kartanow rozsyła; áż [...] połozywszy nieprzyiaciela, áż skronie zwycięskie laurem, ręce pálmą ukoronuie. PisMów II 229.
patrz: BURZĄCY
– Dobry Polityk nie ma walczyć z fortuną, ále żagle swoie spuścić, i stánąć do czásu, żeby mogł potym [...] poteyże wodzie beśpiecznie pływáć, ktora się przedtym burzliwie náwáłnościami podnosiła. PisMów II 91-92.
patrz: BURZLIWIE
– Nie pierwey Hetman echo tryumfalne z burzących kartanow rozsyła; áż [...] połozywszy nieprzyiaciela, áż skronie zwycięskie laurem, ręce pálmą ukoronuie. PisMów II 229.
patrz: BURZYĆ
– Máią Ichmość M. Pánstwo w skárbcu Oyczystym buławy pułkownicze, buzdygany rotmistrzowskie, opalone y postrzeláne chorągwie. PisMów II 197.
patrz: BUZDYGAN
– Wydawáią nas i bywáłości násze/ kárby i ciosy; zá ktore iednak nas bynamniey nie wstyd. Bośmy tego ná uczciwych nábyli mieyscách/ gotowiśmy dla Wiáry Kátolickiey i dla dostoieństwá twego/ tych znowu Kárbow i Ciosow/ ná ciáłách swoich nádstawić záwsze. PisMów II 80.
patrz: BYWAŁOŚĆ
– Przymowię się do Punktu o woynie Tureckiey [...] mamy klarigacyą przez Czausa i list. PisMów II 134.
patrz: CAUSZ, CZAUS, CZAUSZ, CZAUSZ, CZAUZ
– Komunikował ze mną Iego Mść P. Woiewodá Poznáński M. M. Pan wszytkie momentá/ z ktorych utraq; fortuna Reipublicae depender, prudentissimè od W. M.M. Páná iako w listách tak i w cedułách wyrażone. PisMów II 267-268.
patrz: CEDUŁA
– Arcanum to u Wenetow prowádzić drugich do woyny, á sámym siedzieć w pokoiu przy Gundulách i Cekułách. PisMów II 287.
patrz: CEKUŁA
– Wielceby się ten ná zdániu swoim záwiodł, ktoryby złote łáncuchy świetney iakieysi niewoli znakiem być rozumiáł, gdyż u oboiey starożytności, nacelnieyszym wolności i swobody znakiem te złote noszenia zostawały. PisMów II 243.
patrz: CELNY, CELNY, CZELNY
– Życzę [...] áby przezorna providentia Boska pogodnieyszą Iegomości P. N. i Brátu w-celnieyszey fortunie podáłá okázyą, ktoremu ná namnieysze skinienie záwszem służyć gotow, w-czym tylko możność moiá sekundowáć mię będzie. PisMów II 159.
patrz: CELNY, CELNY, CZELNY
– To Wm. lepiey i doskonaley nacelnieyszym rozsądkiem swym expendis. PisMów II 396 [386].
patrz: CELNY, CELNY, CZELNY
– Z-trawy i liścia prostego Wieniec uczyniony, celowáł u Rzymian. PisMów II 185.
patrz: CELOWAĆ, CELOWAĆ, CYLOWAĆ, CZELOWAĆ
– Nie táką się przed w-schodnym świátem Perskie álbo Arábskie skárby zászczycáią ceną. PisMów II II, 383 [373].
patrz: CENA, CENA, CZYNA
– Cośby do kształtu i proporcyey pozornieyszego było, gdyby cynowa Miednica, á sérce złote ku drugiemu przyiacielowi znáydowało się. PisMów II II, 240.
patrz: CENOWY, CYNOWY, CYNOWY, CZENOWY, CZYNOWY
– To fortunae poculum [...] i podczás iáśnieiących pociech i podczás zaszłych nieszczęścia chmur uprzeymą przyiaźń Ieymości reprezentowáć będzie. PisMów II 242.
patrz: CHMORA, CHMURA, CHMURA
– Iedynowładcá Pan dziś tryumfuie Z-śmierci/ ktoremu piekło iuż hołduie: Wydaiąc święte więźnie zátrzymáne Cne Pátryárchy od wiekow wybráne. PisMów II 364.
patrz: CHOŁDOWAĆ, HOŁDOWAĆ, HOŁDOWAĆ, HUŁDOWAĆ
– Miechayże tedy iáko poczęło szczęście W. M. M. P. zamysłom hołduie [...]. PisMów II 164.
patrz: CHOŁDOWAĆ, HOŁDOWAĆ, HOŁDOWAĆ, HUŁDOWAĆ
– Wśiada ná okręt lubo przyrodzoną naturze ludzkiey ćiekáwośćią lubo nienásyconym sławy nabyćia prágnieniem uwiedźiony Passagier/ odbiia się/ co tylko od brzegu podnoszą márynarze żagle/ dant carbasa ventris: biedźić się dopiero z-myslą nieborak poczyna/ widząc nie żart/ ckliwo na żołądku/ chwyta zazdrościwymi oczymá ubiegaiące lądy/ radby powroćił/ álbo ptakiem pod niebo wylećiał/ álbo rybą w głębokośći upłynął. prożna radá/ bieży nádętymi skrzydłami okręt/ porze i rozbiia zastępuiące morskie wały/ terraeq[ue] urbesq[ue] recedunt, zá wiátrem/ zá przypadkiem bieg trzymáć potrzebá. PisMów II 20.
patrz: CKLIWIE, CKLIWO
– Teraz ták cię pospolicie piszą ludzie, iako widzą. Naucza nas tey polityki czasowłádny okręgow Niebieskich zawod. PisMów II 176.
patrz: CZASOWŁADNY
– Woyną się iego Monárchiá bogáci/ Oyczyzná nászá niszczy, ták dálece że uno ictu de summa rerum decertować zwyklismy. PisMów II 289.
patrz: DECERTOWAĆ
– Fundowáły się pierwsze zdánia moie/ ná rozumianey prawdziwey submisyey i dedycyey Doroszenká/ spokoynego Ukrainy cáłey dotrzymánia [...]. PisMów II 298.
patrz: DEDYCJA
– Elblążanie [...] Nie wiedzieli dotąd o tey demolicyey [...]. PisMów II 130.
patrz: DEMOLICJA, DEMOLICJA, DEMOLLICJA
– Uniżenie tedy upraszam WM.M.P. ábyś tę denegatę niechciał sinistrè interpretari [...]. PisMów II 157.
patrz: DENEGATA
– Książę Pruski depretiował naszę monetę [...] nie znioszszy się z IM. Panem Podskarbim, zkąd confusio inter Vicinos, i szkoda wielka. PisMów II 111.
patrz: DEPRECJOWAĆ
– Upadłá z nim záczęta Bogu i Oyczyznie moles, młodości moiey edukácya, i wszytká wieku przyszłego spes, mnie ubogim sierotą zostawiwszy, ktorego ciężkim dewinkowany żalem, rozumiem że Wm. M. Pan pomożesz smutney pozostałemu synowi tráiediey ná ostátnią fátálnego áktu przybywaiąc scenę. PisMów II 309-310.
patrz: DEWINKOWANY
– [...] áfektem przytomny będę ná tym przyszłym Wm. M. Pn w-iezdzie/ ktoremu wespoł z-drugimi Diecezanami Kátedry Gnieźninskiey congeniculabo przed pásterską Wm. M. Páná benedikcyą [...]. PisMów II 399 [389].
patrz: DIECEZANIN
– Wszytkie ktorekolwiek przedtym uprzedziły czásem dni [...] nigdy niewypogodzonego niebá nie widziały; sam nam ten dzień tak pożądánym záwitał/ że się ná długopłynne nástępuiących wiekow látá ma iego zlewáć szczęście. PisMów II 359 [349].
patrz: DŁUGOPŁYNNY
– [...] z-dożywotnią wdzięcznością tyle zdrowia w-długopotomne lata, przy pomyślnych pociechach życzy Iegomości, ile się w-tey pełney kropel likworu nálanego zachowáć może. PisMów II 241.
patrz: DŁUGOPOTOMNY
– A przecie nie tu ieszcze stawia wrodzona [...] Pana Woiewody M hoyność: do oświadczonych iuż w tysiącu okazyach dobroczynności swoich nowe co raz Panskiego ku sługom swoim afektu daie zadatki, czyni autokracyą. Czego iasny i w tym przezacnym prezencie argument/ o ktorym śmiele rzec mogę że majestatem res data dantis habet. PisMów II 250-251.
patrz: DOBROCZYNNOŚĆ
– Mam ia tu zá co dobroczynnego Bogá chwalić/ i iemu wesołe Alleluia wyśpiewywáć. PisMów II 364.
patrz: DOBROCZYNNY
– [...] zostanie przy obowiązánym áfekcie zywa dobroczyńce pamięć [...]. PisMów II 358 [348].
patrz: DOBROCZYŃCA
– [...] w-dysordinie nászym sámá W. K. Mości nieporownána mądrość/ rády doyźrzáłość/ rozsądku przezorność [...] upadáiącą Oyczyznę podźwignąć [...] potráfi. PisMów II 402 [392].
patrz: DOJRZAŁOŚĆ, DOJRZAŁOŚĆ, DOJZRZAŁOŚĆ, DOJZRŻAŁOŚĆ, DOJŹRZAŁOŚĆ, DOŹRZAŁOŚĆ
– Wszytek świat, wszystkie wolne narody dziś na niem Pod dziedzicznym królewskim żyją panowaniem, Sami Polacy, choć ich oszukują ważki, Rozną od wszystkich modą biorą dojutraszki. PisMów II 71.
patrz: DOJUTRASZEK
– Kiedy Ordo Reipublicae confundi poczyna/ dla Bogá iuż by też tu należáło mieć nam primas partes in consilio, więcey doświadczoney Cnocie naszey i odwadze tribuere, ánizeli nie doyrzáłym doiutrkom. PisMów II 259.
patrz: DOJUTREK
– [...] nádciągnęliśmy, kędy dla pochopu i pędu wpadaiących rzek lod się drozgotáć poczynał, i z báłwánámi mięszáć, iákoby gory z gorámi się potykáły [...]. PisMów II 75.
patrz: DROZGOTAĆ SIĘ, DRUZGOTAĆ SIĘ, DRUZGOTAĆ SIĘ
– Sliczna lilia, lecz nie długo trwała; [...] okazały tulipan, lecz krotki iego pozor. PisMów II 174.
patrz: DULIPAN, TULIPAN, TULIPAN, TULIPANT
– Przed tą wysoce i dużowładną Monarchynią [miłością], czy Boginią: niskim á uprzeymym I. M. P. N. pada ukłonem [..]. PisMów II 166.
patrz: DUŻOWŁADNY
– I. K. M. [...] na przeszłym Seymie miłościwie daną amnistią, wszytkie niesmaki i difidencye umorzył. PisMów II 36.
patrz: DYFFIDENCJA, DYFIDENCJA
– Sola niegdy Divi Augusti mens, á w dysordinie nászym sámá W. K. Mości nieporownána mądrość, rády doyźrzáłość/ rozsądku przezorność [...]. upadáiącą Oyczyznę podźwignąć [...] potráfi. PisMów II 402 [392].
patrz: DYSORDYN
– Ja mniemam żeby tak wielkiey liczby nas nie potrzebował Trybunal pro 4 mille i wiem że tak ná ten dystych odpowiáda [...]. PisMów II 343 [333].
patrz: DYSTYCH
– Przeszłobieżących dobrych czásow chwile Powroćcie názad/ przeplataiąc mile złych godzin wrzawy/ Febusowe koło /Iáśniey wesoło. PisMów II 382 [372].
patrz: FEBUSOWY, FEBUSÓW
– Ciekáwie dosyć ktoś i bárzo dobrą párálelą kontrák [!] i stan Małżeński z-pożadánym po długich fluktuácyách portem zrownał. PisMów II 193.
patrz: FLUKTUACJA
– Bym iednak głucho z-plácu tego nie zszedł [...] śmiele i dowodnie chociay krotko rzekę [...] PisMów II 214.
patrz: GŁUCHO
– Nowo obrány [...] Graff/ z Renu [zięć króla angielskiego Jakuba, Fryderyk V] przy gránicy Polskiey Sląska Bránt posiłkow swoich zásádził. PisMów II 77.
patrz: GRAF, GRAF, GROF
– Alić potym zá popráwionym szczęściem unica mora potencyey otománskiey (iáko piszą) Fortuna claves w-ręku trzymáłá Teraźnieyszego szczęścia i Grandecy Francuskiey coż inszego okázyą? tylko nieszczęście/ w-ktorą one Ioannis et Francisci primi przeciwne Fata zágnáły. PisMów II 30.
patrz: GRANDECA
– Nowo obrány [...] Graff/ z Renu [zięć króla angielskiego Jakuba, Fryderyk V] przy gránicy Polskiey Sląska Bránt posiłkow swoich zásádził. PisMów II 77.
patrz: GRANICA, GRANICA, HRANICA
– A chociażem do tych czas/ iakoby secundo flumine in aura publicorum votorum powolnością i życzliwością moią ku W. M. P. zábiegał; teraz iednák gdy się W. M. P. in virtutum stadio ad metam honoris przymknął/ anceps zostáię/ z grátulácyą moią/ czy W. M. P. novum honorem? czy novo honori, antiqua W. M. P. merita & pares oneri humeros winszowáć? PisMów II 376.
patrz: GRATULACJA
– Ciągnęły mię skutecznie ná desideria i intencye Iegomosći świetne iego Fámiliey decora, szczegulne Iegomości qualitates, i osobliwa we wszytkich okazyách grzeczność. PisMów II 160.
patrz: GRECZNOŚĆ, GRZECZNOŚĆ, GRZECZNOŚĆ
– A kogożby proszę nie zwyciężyła grzeczność in omni passu Wm. M. Pana? nie zniewoliła ludzkość do namnieyszego się schylaiąca/ nie uięłá miodopłynna w Kołách Rycerskich wymowá/ w ekspedycyách NN dzielne męstwo. PisMów II 230.
patrz: GRECZNOŚĆ, GRZECZNOŚĆ, GRZECZNOŚĆ
– Przyymuie Ieymość z-uniżonym kredensem Regium missile, ktore nas wszytkich aeviternam gratitudinem hołdowną I. K. M. czyni. PisMów II 252.
patrz: HOŁDOWNY
– Tu z radosnych i z pogodney twarzy Pana swoiego barwę na się biorących poddanych iednogłośne vivat. PisMów II 208.
patrz: IEDNOGŁOŚNY
– [...] przez WM.MP. ták wielekroć instaurowánymi instancyámi I.MM.P.N. raz przedsięwziętey dopina imprezy [...]. PisMów II 154.
patrz: INSTAUROWANY
– Słuszna interogácya: Stemmata quid faciunt? PisMów II 196.
patrz: INTEROGACYJA, INTEROGACYJA, INTERROGACYJA
– Y owszem siebieby wywikłał/ nasby na woynę intrykował. PisMów II 272.
patrz: INTRYGOWAĆ, INTRYGOWAĆ, INTRYKOWAĆ
– Do Oyca S., do Francyey, Angliey, ieżeli Inwiatow mieć nie możemy, pisać Listy, omnia consilio experiri decet. PisMów II 135.
patrz: INWIAT
– Tenci to nader wesoły Rycerski głos, odbiia się znowu po tym Capitolium Polskim [...] który nie dawno ná otwártych polách Warszawskich in Campio Martio, iednogłośnie Krolem, i Panem IKM záwołał. PisMów II 95.
patrz: JEDNOGŁOŚNIE
– Iedynowładcá Pan dziś tryumfuie z-śmierci/ ktoremu piekło iuż hołduie [...]. PisMów II 374 [364].
patrz: JEDYNOWŁADCA, JEDYNOWŁADCA, JEDYNOWŁADCZA, JEDYNOWŁADŹCA, JEDYNOWŁAJCA
– Widźi ná koniec IKM suspicyami iákieyśi poniewolney i z praktykowáney Elekcyey funditus zamieszaną Rempublicam, ktora inákszym sposobem serenata być nie może/ tylko z-tego dowodu miłośći Oyczyzny. PisMów II 9.
patrz: JE.K.M., JKM, JKM, JKM.
– Starożytność [...] do złotego wieku deszcz złoty przydać śmiała/ to sobie przywłaszczaiąc/ że na nie przy narodzeniu Minerwy nie prosty iaki Akwariusz/ ale drogi z nieba ocean złotymi lunął kanałami. PisMów II 369.
patrz: KANAŁ
– Nie pierwey Hetman echo tryumfalne z burzących kartanow rozsyła; áż [...] połozywszy nieprzyiaciela, áż skronie zwycięskie laurem, ręce pálmą ukoronuie. PisMów II 229.
patrz: KARTAN, KARTAN, KARTANA, KARTANA, KARTAON, KARTAUN, KARTAUNA, KARTONA, KARTUNA
– Zastała mię Pieczęć non Vmbraticum, ále ná Kátedrze Biskupiey/ ná Krześle Senatorskim. PisMów II 394.
patrz: KATEDRA
– Beśpiecznie rzekę Swecya Mácochá iest W. K. M./ Mátká Polska/ ktora z-swym wielkim Krolem ná wszystek świát tym słynie że we Swecyey contemptus et desertus à suis, tu gloriosus et conservatus: We Swecyey Krole przez zdrádę zábijáią/ tu kilkákroć sto tysięcy poddánych głowy położą zá zdrowie W. K. M. PisMów II 72.
patrz: KILKAKROĆ
– Tak tedy rozumiem iż Moskwicin faedus prosząc/ o nic inszego nie prośi/ ięno o to/ áby się mogł/ uspokoiwszy swoie niepokoie domowe/ ná nas lepiey nágotowáć/ i uzbroić. A mybyśmy Zołnierzá szánowáć nie mieli: I owszem nie tylko to co zásłużyli/ ále i kontentacyą daćbyśmy im ieszcze mieli/ áby animosè się zastáwiáli pro Libertate, pro Religione, pro gloria. PisMów II 89.
patrz: KONTENTACJA
– tákim dekretem uwikłany zostawam/ iákim w pamieci ludzkiey in libera Repub: nie postał/ bez delatorá ná-civilem propositionem, bez konwikty bez inkwizycycy, bo zadnego plenipotentá nie pokażą odemnie. PisMów II 327.
patrz: KONWIKTA
– Strászny iest nie nasycony krwie Chrześciánskiey hellou, i Krolestw pożerca Otoman [...]. PisMów II 392.
patrz: KREW
– Nie z taką rádośćią lawiruiący po szerokim i burzliwym Oceanie okręt do bespiecznego przystępuie portu [...] z iáką rádośćią i weselem wielka tá Rzeczyp; Nawa, za sterem I.K.M. [...] do brzegu zawiia. PisMów II 121.
patrz: LAWIRUJĄCY, LEWIRUJĄCY
– Rozbiegła się lotnym zapędem/ iako szeroki świat/ ogromna i ozdobna sławá nieporownánych zwycięstw/ W. K. Mości w iednym i drugim miesiącu/ wielu wiekow/ i wielkich Krolow zrownawszy Historye/ stipata centum bella furoribus, áni słychánym áni czytánym podobno sukcesem/ W. K. Mość skończyłeś. PisMów II 207-208.
patrz: LOTNY
– Toć podobno aprobuią owe wieczności Symbola wience w-koło uwite, pierścienie w-okrąg zwinione, łańcuchy z-złotych cyrkułow wyrobione, ktorych przy tym akcie [małżeńskim] iednomyślny całego świata zwyczay zażywa. PisMów II 194-195.
patrz: ŁANCUCH, ŁAŃCUCH, ŁAŃCUCH
– Zátym rozerwánie Seymow/ tárgánie Rzeczyposp: posądzenie opáczne sinistris opinionibus suspicionibus omnes laborant paucis admodum publicae salutis cura. Z-kąd sublato legum, quarum nulla est certitudo, nulla executio, metu, antiquaris scelerum paenis, passim tumulti, gromády/ swawolne kupy/ mężoboystwá/ łupiestwá powstaią. PisMów II 58-59.
patrz: ŁUPIECZTWO, ŁUPIERSTWO, ŁUPIERZSTWO, ŁUPIERZTWO, ŁUPIESSTWO, ŁUPIESTWO, ŁUPIESTWO, ŁUPIEŻTWO
– Wieli o słoncu ná niebie: chodźili kiedy z uszyma do ludźi: álbo z-oczymá do Kronik: widaili teraz kwitnące w Senácie/ i ná wysokich máistratach osoby/ i znaili nie dawno w-Bogu i w-wielkiey sławie zmárłego J.M.P. Woiewode Łęczyckiego Rodźićielá J. M. Páná. PisMów II 213.
patrz: MAGISTRAT, MAGISTRAT, MAISTRAT
– Otosz mnieysza to iest/ dawać na każdy rok co małego; niżeli zarázem na ieden czas summę iáką wielką znośić. PisMów II 91.
patrz: MAŁA
– Niech się ná tych wlewa imprecatio gniewu Boskiego/ ktorzy niegodnemu i wspomnienia Herostrátowi rádą i pomocą i konsensem byli do rostárgnienia Seymu/ ktorych vox flebilis i fragor cadentis Patriae, chwały Bożey zguba nic nie poruszyła/ ktorzy niezliczone ludu Chrześćianskiego gminy w-łyká pogánskie/ w-obrzydliwość mahometánską/ w-niewolnicze schyzmátykow poddánstwo wydáli: ktorzy Vkráinę lubricae fidei, perfidyey Tureckiey/ nieprzyiáźni Moskiewskiey zasadzkom małochętnych sąśiádow wielką bramę otworzyli/ stárożytną Rzeczypospolitey sławę i ogromność zgubili/ opprobrium et derisum u postronnych imieniu publici Consilij plácu/ zostáwuiąc Oyczyznę sinc consilio, praesidio, aerario. PisMów II 28.
patrz: MAŁOCHĘTNY, MAŁOCHĘTNY, MAŁOCHUTNY
– Pierwszy ten ná prześwietnym Maiestatu Polskiego Tronie zasiadaiącego uncti Domini, oczom Polskim wspaniáły i wesoły; postronnym o rzeczach naszych małorozumnie/ albo desperacko sądzącym/ cudowny widok/ pierwszą przebranego z prywatney Książęcey fortuny/ w Purpurę i Koronę I. K. M. PisMów II 95.
patrz: MAŁOROZUMNIE
– Zá iegoż mándukácyą zástánowiłeś się Wm. M. Pan w Domu Jegomośći Páná Wolinskiego M. P. i Brátá. PisMów II 190.
patrz: MANDUKACJA
– Ciśniemy pod mánudykcyą Pomázáncá Bożego/ do prawdźiwey obrády niezmázány prewárykácyą umysł/ słuch powolny/ szczery nie oćiętny áfekt niosąc á czekaiąc quis Deus esse velis. PisMów II 38.
patrz: MANUDYKCJA
– Niedopuszcza mi bym dobrze chciał w -tetrykowátą wdać się melankolię, Sama dzisieysza Anielska melodya. PisMów II 361 (351).
patrz: MELODIA
– Ile słyszę melodyynych ptasząt głosow/ tyle się práwie obiia o uszy może wesołych okrzykow zwyciezcy śmierci i piekła Panu. PisMów II 373 [363].
patrz: MELODYJNY
– Woyná ma być krotka/ á miąszsza abo potężna. PisMów II 62.
patrz: MIĄSZSZY, MIĄSZY, MIĄŻSZY, MIĄŻSZY, MIĘŻSZY
– Mideyskie ręce do czego się śćiągnęły wemgnieniu oká w złoto obrácáły. PisMów II 238.
patrz: MIDEJSKI
– Miey politowánie, baczenie, i cierpliwość nademną. PisMów II 34.
patrz: MIEĆ
– Nie mogę na koniec zagrześć i pominąć milczeniem godnych Subjecta Sług. W K. Mości/ Ministerii mei w Kancelaryey/ w Asesoryey/ na Komisyach/ Poselstwach/ i rożnych funkcyach adjutores. PisMów II 396.
patrz: MILCZENIE
– O iákoby należało/ aby usta tę pierwszą dźiś wydały probę i przyiemny ogłos godnego zá dobrodźieystwá W. K M podźiękowania/ ale iesli kiedyś ná samę kontemplácyą tantae Fortunae Krasomownych Pieczętarzow milknęły ięzyki/ ieśli iakoby nieupatrzonym piorunem z-nagłá zarażone obmieráły dowćipy/ zárownie i moia teraz niedola/ że ućiążony wielkośćią łáski WKM. słowá trácę/ nescio loqui. PisMów II 23.
patrz: MILKNĄĆ
– Náostátek niech ustępuią sławie WKM wszytkich społkieruiących świátem trophaea, gdy ich albo przelaniem krwi sąśiedzkiey wynoszą/ álbo w-domu nie dobytymi nad kárkiem poddánych kászteláni mocnią/ albo ná dawieniu więźniow status funduię. PisMów II 39.
patrz: MOCNIĆ
– i okienka Momusowego nikt do serca J.M.M.P. potrzebować nie będzie, gdy się to samo dobrowolnie w - rożnych prezentach oczom przyiaciela prezentuie. PisMów II 177.
patrz: MOMUSOWY
– W tymże rewersálnym diploma, prowizya ktorą sobie IKM. ex bonis oeconomicis ad vitae tempora odłożył: ábyśćie WM wyraźili i że in pactis conventis przyszłemu Panu podana będźie ásekurowáli/ ná tę prowizyą specificè oddźiela w Koronie Ekonomią Málborską Człuchowską/ i pułtorákroć sto tyśięcy z-Korony pensyi/ i żup Wielickich dobrą monetą; w WXL. Grodno/ i Cło támeczne. PisMów II 10.
patrz: MONETA, MONETA, MONIETA
– Iásnie Wielmożnemu IEGOMOSCI PANV HIERONIMOWI NA OLSZOWY OLSZOWSKIEMV PODSTOLEMV KORONNEMV Wielunskiemu, Mszczonowskiemu PisMów II 3.
patrz: MSZCZONOWSKI
– Czyli ten stárośćią samą nabutwiáły/ i blisko do upadku náchylony Rzeczypospolitey budynek ná moich się błahych rámionách otrzyma? PisMów II 21.
patrz: NABUTWIAŁY
– Choćiaż my omiiaiąc częstokroć twierdze ich/ gdźie u nich widźiádłá ukázowáli wysokim choć nie szerokim dymem slák swoy/ áby nas snádniey skupieni doyść mogli; Iákoż iuż w-puł drogi ku Dunáiowi postępuiąc/ zástąpił nam piechoty/ przebrány pułk nie máły/ o ktorym wźiąwszy wiádomość/ zdáło się chełpliwemu ich/ á niechytremu náćierániu/ woiennym zábieżeć kunsztem. PisMów II 78.
patrz: NACIERANIE
– Náostatek w-dáleką drogę záwźiąwszy się nádćiągnęliśmy/ kędy dla pochopu i pędu wpadáiących rzek lod się drozgotáć poczynał/ i z-báłwánámi mięszáć/ iákoby gory z gorámi się potykáły: ktory grzmot i zgrzyt lodow kruszących się słyszeliśmy z-dáleká ná kilká mil. PisMów II 75.
patrz: NADCIĄGNĄĆ
– Co dźien to z-nowym nieprzyiaćielem/ nie o złoty piasek ktory ná brzegach Tagusowych nayduią/ áni o wytworne perły nád szczęśliwym morzem/ ale o trawę/ o wodę/ krew z śiebie toczyliśmy/ upleniáiąc Oyczyźnie nieprzyiaćioł/ á uwolniáiąc i ułácniáiąc snádne ośiedzenie pomocnych państw Imieniowi Polskiemu. PisMów II 74.
patrz: NAJDOWAĆ
– Starożytność [...] do złotego wieku deszcz złoty przydać śmiała/ to sobie przywłaszczaiąc/ że na nie przy narodzeniu Minerwy nie prosty iaki Akwariusz/ ale drogi z nieba ocean złotymi lunął kanałami. PisMów II 369.
patrz: NARODZENIE
– Niech się ná tych wylewa imprecatio gniewu Boskiego, ktorzy niegodnemu i wspomnienia Herostratowi radą i pomocą i konsensem byli do rostárgnienia Seymu [...]. PisMów II 28.
patrz: NIECH
– Choćiaż my omiiaiąc częstokroć twierdze ich/ gdźie u nich widźiádłá ukázowáli wysokim choć nie szerokim dymem slák swoy/ áby nas snádniey skupieni doyść mogli; Iákoż iuż w-puł drogi ku Dunáiowi postępuiąc/ zástąpił nam piechoty/ przebrány pułk nie máły/ o ktorym wźiąwszy wiádomość/ zdáło się chełpliwemu ich/ á niechytremu náćierániu/ woiennym zábieżeć kunsztem. PisMów II 78.
patrz: NIECHYTRY
– (...) upátrzyłáam czas nasposobnieyszy do odpráwowánia Aktu tego żałosnego dzień 12 Lutego/ to iest/ w Poniedziáłek po Niedzieli Mięsopustney sam wKościele Krerowskim (...). PisMów II 307.
patrz: NIEDZIELA
– Ktokolwiek iednak bacznym rozsądkiem w przyczyny moie weyrzy/ moią też niefárbowną ullo fuco indolem rozumie/ wątpić nie mogę/ nieskwápliwośći moiey zostánie benignior interpres. PisMów II 19.
patrz: NIEFARBOWNY
– Szeptała mi do uchá pámietna kiedyś przymowká in caducum parietem inclavi, i obawiáć się cum tremore musiałem/ áby niegodność moiá nie wyćisnęłá ná WKM. iuż nie owych słow ergo congiarium perdidi: ále co gorsza/ strzeż Boże! Judicium Regium záwiodłem. PisMów II 22.
patrz: NIEGODNOŚĆ
– Strászny iest nie nasycony krwie Chrześciánskiey hellou, i Krolestw pożerca Otoman [...]. PisMów II 392.
patrz: NIENASYCONY
– W natrudnieyszych/ i zá niepodobnych spráwách doznawałem potoczney fortuny [...]. PisMów II 391.
patrz: NIEPODOBIEN, NIEPODOBNY
– Między sámymi málkontentow nieprzyiáźniámi/ rey wodzi fátálna nieubłágáney śmierci kosá [...]. PisMów II 367.
patrz: NIEPRZYJAŹŃ
– [...] gdy W.M. Pan w miłym nádewszystko zdrowiu/ świętá te pociechámi płynące odpráwuiesz/ czy do mowienia i wesołego powinszowania synowskiemu sercu nowy pochop bráć nie przyzwoita? PisMów II 359.
patrz: NIEPRZYZWOITA
– Bo co sobie obiecowáć mamy po tákim żołnierzu/ po tákim woysku/ ktore będzie woyny i po więtszey części niewiadome co powinności żołnierskiey/ nie ćwiczone do rządu & disciplinam militarem, trudne do wielkiey funkcyey i imprezy woienney niesposobne. PisMów II 386.
patrz: NIEWIADOM, NIEWIADOMY
– [...] dziękuię Wm. M. Páństwu zá tę niewysłowioną nigdy, do pocztu krwie swoiey ádopcyą, i zá dobroczynną á nigdy niezałużoną łáskę PisMów II 216.
patrz: NIEWYSŁOWIONY
– [...] życzę i ia aby długoletnie w-domu Wm. McPaná gościły [wesela]/ z-takim ná nieprzyiazne chęci látoś i obiurgacyą aby tak pożądaney radości nigdy się przerywać napaścią swoią nie ważyły. PisMów II 363 [353].
patrz: OBIURGACJA
– [...] łaskawością I. K. M., ukontentowaniem wszelakim, obładowáną Rzeczp. in portu widziemy. PisMów II 123.
patrz: OBŁADOWANY
– [...] tę Rzeczypospolitej Lutnią, ktora niedawno wdzięcznie, i wesoło [...] na świát zábrzmiałá, ktora z-rożnych głosow, iako z odmiennych stron do iednego koncertu nakręcona byłá, niesforna, i nieuważna ręka odstroiła. PisMów II 119.
patrz: ODSTROIĆ
– Kto Páni tey pácholęcą nie służy? PisMów II 200.
patrz: PACHOLĘCY
– Ktoby był rzekł MM Pánstwo, żeby I.M.P. Gulski, ktory przed tym pácholęcą służył I.M. Pánu Buczáckiemu, miał corkę iego poymować. PisMów II 188.
patrz: PACHOLĘCY
– Nie tylko błahym á w słowa niepłodnym ięzykiem moim, ále i sercem swym [...] i tą teraźnieyszą czołobitnością, dziękuię Wm. M. Páństwu zá tę niewysłowioną nigdy, do pocztu krwie swoiey adopcyą. PisMów II 216.
patrz: PAŃSTWO
– Ciężkieby to było na wolny narod jugum, ciężka po tak lubym pokoiu, w ktorym tylko Spectatores, alienae scenae bylismy paroksysmu alteracya. PisMów II 262.
patrz: PAROKSYZM
– Áfektem przytomny będę ná tym przyszłym Wm. M. Páná w. ezdzie/ ktoremu wespoł z.drugimi Diecezánámi Kátedry Gnieźninskiey congeniculabo przed pásterską Wm. M. Páná benedikcyą. PisMów II 389 [399].
patrz: PASTERSKI
– Niech się ná tych wylewa imprecatio gniewu Bożego [...] ktorzy Ukráinę lubricae fidei perfidyey Tureckiey, nieprzyiáźni Moskiewskiey zasadzkom małochętnych sąsiadow wielką bramę otworzyli/ stárożytną Rzeczypospolitey sławę i ogromność zgubili/ opprobrium & derisum u postronnych imieniu Polskiemu ziednáli. PisMów II 28.
patrz: PERFIDIA
– Paulus Scipio, aby był miłość przeciw kochanemu Dobrodzieiowi Swemu wszytkim w-obec Rzymianom wyświadczył. Na pierścionku od niego darowanym kazał iego obraz wykształtować misternie. PisMów II 170.
patrz: PIERŚCIONEK, PIERŚCIONEK, PIERŚCIONKA, PIERŚCIONKA, PIERŚCIUNEK, PIERZCIONEK, PIERZŚCIONEK
– Pochlebiłá niegdy stárożytność Rzymska godnemu Senatorowi Swemu, przypisuiąc mu coś nád ludzie pámiętnym wierszykiem. PisMów II 99.
patrz: POCHLEBIĆ, PODCHLEBIĆ
– Niech się podáremnie bystre nie silą dowćipy przypisuiąc fawory Pánskie ozdoby świátá fatoné? PisMów II 22.
patrz: PODAREMNIE
– Wyprowádziłem z-domowego wczásu in apricum sławy i zásług Káwáleráparem negatiis z-dawná mi in exteris multa lectione podobánego PisMów II 409-410.
patrz: PODOBANY
– Rzuciłoć było wprawdzie sieci świątobliwey W.K.M. imprezie, czy zásiedzenie, czy fatalne sił Rycerstwá podrobienie, żeś pod ośmdziesiąt chorągwi wychodząc ze Lwowa, ledwo pułtrzecia tysiącá koło Tarnopola i Báru liczył. PisMów II 40.
patrz: PODROBIENIE
– Bywáli zá mnie zwyczáynie podrzędcy/ Ludzie znáczni i osiedli iáko ultimariebył P[an] Pigłowski/ teraźnieyszy cześnik krákowski. PisMów II 280.
patrz: PODRZĄDCA, PODRZĘDCA
– [...] ciurom być pogotowiu, i odstrzeliwáć się kazano, y posiłkámi podsycono. PisMów II 79.
patrz: PODSYCIĆ
– Iest záiste z-czego się weselić, kiedy kto przyiacielá zná - laszszy, uchodzi pogrozki oney: Vae soli. PisMów II 325.
patrz: POGROZKA, POGRÓŻKA
– Pogrzebowy Akt na dzień 26 Kwietnia w-Kościele Lubaszkim złożyliśmy. PisMów II 306.
patrz: POGRZEBOWY
– Dziś iuż nie tylko przyiázny ále ścisły z pokrewnienia człowieka z Bogiem i samym Aniołem nie bez zazdrości obwołány wiąże się nexus. PisMów II 359 (349).
patrz: POKREWNIENIE
– Sama to dożywotniego związku uprzeymość w-przyiacielach Sprawuie, iż statecznym umysłem raz się pokrępowawszy, żadnym szczęścia i nieszczęścia dyzgustem poruszyć się nie dopuszcza. PisMów II 168.
patrz: POKRĘPOWAĆ SIĘ
– Byłem tey nádzieie/ że dura fata dla policzenia tylko trium phorum, z doma mego numerosa stragem osob w krotkim czásie/ przez nieużytego eksekutorá swego śmierć zniszszy/ prologácyą iáko induciarum uczynić miáły. PisMów II 317.
patrz: POLICZENIE
– Dobry Polityk nie ma walczyć z fortuną, ále żagle swoie spuścić, i stánąć do czásu, żeby mogł potym [...] poteyże wodzie beśpiecznie pływáć, ktora się przedtym burzliwie náwáłnościami podnosiła. PisMów II 91-92.
patrz: POLITYK
– Nie mogł się na decyzyą rezolwować Arcyksiążę Polityków. PisMów II 397.
patrz: POLITYK
– Sama to dożywotniego związku uprzeymość w-przyiacielach Sprawuie, iż statecznym umysłem raz się pokrępowawszy, żadnym szczęścia i nieszczęścia dyzgustem pomszyć się nie dopuszcza. PisMów II 168.
patrz: POMSZYĆ SIĘ
– Ostatek prudentiae Wm. M. Pana poruczywszy/ sam się pokrewney oddawam miłości/ i z powolnymi posługámi memi. Z-Wilná przy opłakanym z-tak wielkiey zguby (o ktorey inszy napiszą) Alleluia/ w poniedziáłek wielkonocny. PisMów II 339.
patrz: PONIEDZIAŁEK
– (...) z Wilna przy opłákánym z ták wielkiey zguby (o ktorey inszy nápiszą) Alleluia, w poniedziałek wielkonocny. PisMów II 349 (339).
patrz: PONIEDZIAŁEK
– (...) upátrzyłáam czas nasposobnieyszy do odpráwowánia Aktu tego żałosnego dzień 12 Lutego/ to iest/ w Poniedziáłek po Niedzieli Mięsopustney sam wKościele Krerowskim (...). PisMów II 307.
patrz: PONIEDZIAŁEK
– ...niechby tylko każdy szlachcic sub fide, honore, et ścientia rzucił wszytkimi łyżkami srebrnymi na tę potrzebę Rzeczyp:/ tedy podobno/ nie tylko Żołnierzowi popłacić/ ale jeszcze/ i gdzie indziej zaciągnąćbyśmy go mogli. PisMów II 92.
patrz: POPŁACIĆ
– I. K. M. do Porty, do Krymu, Kozakow, ablegacyje wyprawi. PisMów II 121.
patrz: PORTA
– Fortunę swoię dziś składa ná ręku W.M. Panny Jego M.P.N., gdy ten potoczystey fortuny herb, Wieniec mowię z-naniszszymi służbami swymi ofiaruie. PisMów II 173.
patrz: POTOCZYSTY
– Iuż się pokázowáły femina Tureckiey woyny/ iuż o apáratách niezmiernych tego praedonis orbis przećiwko nam przychodźiły wieśći/ á WKM. wolałeś tu pro Patria periclitari, á niżeli tám extra Patriam imperare, i rekuperowawszy potrácone Prowincye/ dawszy Moskwie pożądány pokoy/ powroćiłeś się ná to/ żebyś vindex krzywd nászych/ ná wszytko Chrześćiáństwá WKM. sławne meritum, poki ieno pamiątká ták wielkiey imprezy trwáć będźie. PisMów II 50.
patrz: POTRACONY
– ...nie ták przy poselskiey izbie ma zostawáć wina nie konkludowánego seymu/ iako przytych/ ktorzy nasze consilia rożnie pomieszawszy i potrudniwszy niechcieli ie facilitare lubo mogli i powinni byli. PisMów II 339 (329).
patrz: POTRUDNIĆ
– ...iako łańcuch cyrkułow w-cyrkuły, ogniw w-ogniwa [...] powiązaniem [...] ták Familie [...] w niesmiertelność się rościągaią. PisMów II 245.
patrz: POWIĄZANIE
– ...życzyłbym przecię [...] áby prudentia W.K.M. zábieżałá temu nieprzypuszczáiąc tako imputationes do serca swego powiernych poddánych. PisMów II 293.
patrz: POWIERNY
– ...do tego mu obfitego szczęścia, ktore on ná przyiáźni Ieymości osadza, powierzeniem tak zacnego kleynotu chętliwie pomożecie. PisMów II 146.
patrz: POWIERZENIE
– Chłopow tedy ich nie máło/ ktorych się śiłá dla potoczney usługi záymowáło przysposobiwszy ich/ ná konieśmy powsadzáli/ káżdemu z-nich/ po kilká dawszy do prowádzenia koni/ ná ktorych mászkáry ná kształt chłopow nástrzępione śiedźiáły... PisMów II 78.
patrz: POWSADZAĆ
– Bo prawdźiwa iest/ co Scythae kiedyś do Aleksandrá wielkiego mowili Quibus bellum non intuleris, amicis poteris uti. PisMów II 89.
patrz: PRAWDZIWA
– Iuż to nie uczonych Baio-Pisárzow koncept/ ale rzecz sama dnia dzisieyszego/ kiedy WKM z-pomocą i spolną ręką Náiaśnieyszey Krolowey Jey Mści Paniey Moiey Miłościwey Pirchy i Promotorki moiey/ z prostego kamieniá człeka/ ex ligno Mercurium wyrabiać raczysz. PisMów II 23.
patrz: PROMOTORKA
– Nie od rzeczy bystry w dowcipie Apelles/ M.M. Pánstwo mężnemu Herkulesowi/ złote łancuszki zwykł był przymálowywáć, ktorymi ludzie bez krzywdy, ále ráczey z-słodkością umiał krępowáć. PisMów II 245.
patrz: PRZYMALOWYWAĆ
– Nie skropiły tego kleynotu łzy [...] Nie zmázałá krew nienásyconego promocyi prágnienia i álbo kupney faworámi álbo poprzysiężoney zawziętością i przyostrzoney sprawiedliwości. PisMów II 44.
patrz: PRZYOSTRZONY
– Nie można áby to dáłá náturá naszczodrzeysza upominkowi/ co życzliwość; nie uymuie oná lub naskępsza tak wiele upominkowi, iák wiele przyskępszy afekt rzeczy by nadroszszey uiąć może. PisMów II 238-239.
patrz: PRZYSKĄPSZY, PRZYSKĘPSZY, PRZYSKĘPSZY
– Wszákże dziś koniec temu/ dzś stárty ánimusz i imprezá fatorum, kiedy w-tárás wtrącone álbo w grobowe więzienie i fátálnym przywálone głázem/ niebieskie i ziemskie wesele dziś się z Tryumfatorem Bogiem wyłamáło i ná wolność wyszło. PisMów II 367.
patrz: PRZYWALONY
– Ledwie pubescentibus annis odpráwiwszy curriculum ćwiczenia swego prágnąłeś záraz pracy i niewczásow woiennych świątobliwemu swemu dopomoc Rodźicowi/ rowny w-tym Naiaśnieyszym świátá urzędnikom/ Alexándrowi/ Scypionowi/ Anibálowi i naszemu Wielkiemu Krzywoustemu ktory záraz w-młodym wieku swym oboznym trudom przywykł/ tym nád insze superior, że oni tylko comites były niewczásow Oycow/ WKM. PisMów II 48.
patrz: PRZYWYKNĄĆ
– Máią Ichmość M. Pánstwo w skárbcu Oyczystym buławy pułkownicze, buzdygany rotmistrzowskie, opalone y postrzeláne chorągwie. PisMów II 197.
patrz: PUŁKOWNICZY
– Tu z radosnych i z pogodney twarzy Pana swoiego barwę na się biorących poddanych iednogłośne vivat. PisMów II 208.
patrz: RADOSNY, RADOSNY, RADOŚNY
– Niech się popisuie swymi Termopilami audax in historia Graecia, rowna się sławą i wiekoponną [!] pamiątką ostátnia Podháiecka rospráwa. PisMów II 117.
patrz: ROZPRAWA
– Niech się ná tych wlewa imprecatio gniewu Boskiego, ktorzy niegodnemu i wspomnienia Herostratowi radą i pomocą i konsensem byli do rostárgnienia Seymu [...]. Simile supplicij genus apud Euripidem. [...] sectilibus ramis discerpi. Et apud Metaphrastem Thecla à tauris discerpta. Adde nauticum supplicium, quo reus diuersis scaphis alligatus discerpitur. Diasphendone, es [...]. supplicij genus est, cùm duarum arborm inflexis cacuminibus, diuaricatus homo pedibus alligatur, et ab ijsdem impetu ad suum statum redeuntibus discerpitur [...]. inflexis arboribus instar fundae hominem discerpo. (non rectè pro diasphendone aliqui scribunt diasphendonema.) PisMów II 28.
patrz: ROZTARGNIENIE
– Ze mnie smutnego nie wielka pociechá/ że ná eksekwiálną Syná Wm. M. Páná z-páłácu do grobu przybędę rumácyą/ chybá że podzieliwszy się łzámi/ i przyiacielskim żalem/ iákążkolwiek w frásunku folgę Wm. M. Pan mieć będziesz. PisMów II 309.
patrz: RUMACYJA
– Nie wątpiliśmy o wielkim Iegomośći N. áfekćie przeciwko Jeymośći N. ktory dosyć rzetelnymi znakami przed oczymá káżdego dowodny zostawał. PisMów II 242(252?).
patrz: RZETELNY, RZETELNY, ZRZETELNY, ŹRZETELNY
– W tym upominku ták rzetelne odbiera dokumenta. PisMów II 254.
patrz: RZETELNY, RZETELNY, ZRZETELNY, ŹRZETELNY
– Niemądrzeby ten o rzeczách sądził, ktoryby máiąc tak rzetelne szczęśćia swego argumentum, Przyiáćiela z zacnego domu pochodzącego [...] z tego weselić sie álbo niechciał, álbo nie umiał. PisMów II 153.
patrz: RZETELNY, RZETELNY, ZRZETELNY, ŹRZETELNY
– Ciężkie tylko pámiętnych pociech wydawáią się suspiria, ozdoby wszytkie nasze czarnym powłocząc cieniem/ á obfitymi miásto konsolácyey karmiąc się łzámi/ w boleści sercá tákowey czekáiąc godziny/ ktorą ad eam nos prowádzi metam. PisMów II 317.
patrz: SERCE
– Podlegáiąc práwom i dekretom Boskim więcey mi się nie godzi tylko zapłákáć/ kiedy dawną śmiertelności ná moim kondemnatę żałosna dzisiay eksekucya bierze/ álterować Przyiácielskiego sercá niechcę. wszakże żałobą i smutkiem od siebie nie odráżę/ kiedy cię ná ostátniey domu moiego nadzieiey eksekwiie záproszę. PisMów II 308.
patrz: SERCE
– PisMów II 317.
patrz: SERCE
– PisMów II 317.
patrz: SERDECZNY
– Ciśniemy pod mánudykcyą Pomázáncá Bożego/ do prawdźiwey obrády niezmázány prewárykácyą umysł/ słuch powolny/ szczery nie oćiętny áfekt niosąc á czekaiąc quis Deus esse velis. PisMów II 32.
patrz: SŁUCH
– Słuszna było ábyś W.M.Pan primates w Woiewodztwie nászym odniosł titulos ktoryś nie tylko całego Woiewodztwá ále i Oyczyzny dobro primas tibi fecisti curas. PisMów II 392.
patrz: SŁUSZNA
– Rozbiegła się lotnym zapędem/ iako szeroki świat/ ogromna i ozdobna sławá nieporownánych zwycięstw/ W. K. Mości w iednym i drugim miesiącu/ wielu wiekow/ i wielkich Krolow zrownawszy Historye/ stipata centum bella furoribus, áni słychánym áni czytánym podobno sukcesem/ W. K. Mość skończyłeś. PisMów II 207-208.
patrz: SŁYCHANY
– Jeżeli post sera sata Krolá Páná nászego rzeczy upátrowáć będziemy, pogotowiu Pan potrzebny gotowy ktoryby tę sukienkę nászę inconsutilem zostáwił i nie dopuścćił iey rosproć et in turpes podźielić lacinias. PisMów II 269.
patrz: SUKIENKA, SUKIENKA, SZUKIENKA
– Takći száble szczerbáte/ z-gorącey krwie nie do końcá wychedożonych Chrześcian otárszy/ przyszło nam do pochew schować/ i przetárte/ i zemszone powieszáć temlaki [...]. PisMów II 76.
patrz: SZCZERBATY
– náleżáło [...] żeby i dom ten był śpiánowány, bo ta impunitas była powodem Kurfisztowi I.M. PisMów II 133.
patrz: ŚPIANOWANY
– I te to są świátá tego á życia nászego delicye/ te wszytkie coś obiecuiące speránze/ te napewnieysze prac nászych pożytki/ że nam się zda iakobyśmy świtáć poczynáli/ á my ad occasum tendimus! PisMów II 316.
patrz: ŚWITAĆ
– Ia iákom się z-tey nowiny ucieszył/ trudno to błahey kárcie tey polecić. PisMów II 325.
patrz: TRUDNO
– Koronę WM składam. Za Tron trumne obieram [...] zá berło brełę ziemie. PisMów II 11.
patrz: TRUMNA
– Choćiaż Moskwy przećiwko nam/ po dwá i po trzykroć sto tyśięcy stawáło do boiu/ ktorych pracaby byłá witáć/ a coż gromić. PisMów II 74.
patrz: TRZYKROĆ
– Bo lubo in visceribus tyle woyska mieli/ lubo tylekroć z-Korony nászey przezacni Hetmáni ná nich nástępowáli/ mężnie to wszytko przetrwáli. PisMów II 49.
patrz: TYLEKROĆ
– Vniżenie przytym upraszam/ ábyś mię wiádomym uczynić kazał/ ieżeli się tego niepospolitego ruszenia spodziewáć pewnie abo raczey obawiáć mamy [...]. PisMów II 385.
patrz: UCZYNIĆ
– Patrząc ná fatálne ex adverso szturmy, ná trudne i uporne zwiętszą práwie częśćią świátá, woyny Polskie; przyznáć absque livore káżdy muśi, że Korona Polska iedyna fatorum mora dálszego Chrześćiáństwá zostawa. PisMów II 4.
patrz: UPORNY
– WYpiástowány trzydźiestu i kilku lat pracą in domicilio Cnoty/ Wiáry żárliwey ku Krolom Pánom swoim i Rp. miłośći wychowáney triumfálnych dźieł Przodkow WKM. świádek i poźnym odgłos wiekom dobroczynney zásłużonym szczodrobliwośći i słuszney występnym spráwiedliwośći widok i Instrument powráca dźiś do rąk i dispozycyey WKM. znáczny kleynot i depozyt wielką Pieczęć Kśięstwá Litewskiego po wielkiey pámięći wielkim Pieczętarzu WKM. Kśiążęćiu Albrychćie Rádźiwiele wákuiący. PisMów II 43.
patrz: WAKUJĄCY
– Nie rychło się iuż rozmyślać/ wierność ku Pánu/ miłość ku Oyczyźnie/ honor żyćiu rowny reiterować się z prace i służby do wczáśiku nie dopuśći/ doganiáć portu potrzebá/ quò vela quò fata. PisMów II 21.
patrz: WCZASIK, WCZASIK, WCZASZYK
– ...umyśliłem ná ten czas trzy rzeczy pro parte mea w tę zacną Koronę w MM.PP. wnieść żebym się też mogł sensim w te rzeczy Polskie w-ćwiczáć. PisMów II 83.
patrz: WĆWICZAĆ SIĘ
– Vniżenie przytym upraszam/ ábyś mię wiádomym uczynić kazał/ ieżeli się tego niepospolitego ruszenia spodziewáć pewnie abo raczey obawiáć mamy [...]. PisMów II 385.
patrz: WIADOM, WIADOMY
– Winszowáć tylko Wm. M. Panu przychodzi mi/ że z tak zacnego i rodowitego domu/ o ktorego mnie zacności mowić ob tenuitatem daremna i nie potrzebna/ i ktorego Wm. M. Pan wysokich decora dobrze wiádomeś; z tego mowię domu przybierasz Wm. M. Pan decoribus domu swego statumina [...]. PisMów II 192.
patrz: WIADOM, WIADOMY
– Nie pobłogosłáwił P. Bog Wiarołomcom. PisMów II 77.
patrz: WIAROŁOMCA, WIAROŁOMIEC
– ...ieżeli wolno Wixwreiowi [...] rostropne uczynić wrożki z umyślnie straconego kubká; możesz i Wm.M.Panno z Roztruchanu tego [...] wrożyć. PisMów II 237.
patrz: WICEREJ
– ...riumfálnych dźieł Przodkow WKM. świádek i poźnym odgłos wiekom dobroczynney zásłużonym szczodrobliwośći i słuszney występnym spráwiedliwośći widok i Instrument powráca dźiś do rąk i dispozycyey WKM. znáczny kleynot i depozyt wielką Pieczęć Kśięstwá Litewskiego po wielkiey pámięći wielkim Pieczętarzu WKM. Kśiążęćiu Albrychćie Rádźiwiele wákuiący. PisMów II 43.
patrz: WIDOK
– Wśiada ná okręt lubo przyrodzoną naturze ludzkiey ćiekáwośćią lubo nienásyconym sławy nabyćia prágnieniem uwiedźiony Passagier/ odbiia się/ co tylko od brzegu podnoszą márynarze żagle/ dant carbasa ventris: biedźić się dopiero z-myslą nieborak poczyna/ widząc nie żart/ ckliwo na żołądku/ chwyta zazdrościwymi oczymá ubiegaiące lądy/ radby powroćił/ álbo ptakiem pod niebo wylećiał/ álbo rybą w głębokośći upłynął. PisMów II 20.
patrz: WIDZIEĆ
– Sprowadziłem do Polski wielkopomną wizytę Augustarum... PisMów II 405 (395).
patrz: WIELKOPOMNY
– ...látá zwycięstwámi Niech ci sława policzy; áż gdy z-Rycwrzámi zrowna cię szczęśliwymi Nad herbámi twoimi Wielkopomna stanie. PisMów II 385 (375).
patrz: WIELKOPOMNY
– To wszytko doskonále postánowiwszy/ dopiero ná ten czas/ co nie raz proponitur Abdykacyą Krolestwá Polskiego i WXL. tákim sposobem iákim WM. Pánstwo będźiecie życzeli/ IKM. uczyni. PisMów II 10.
patrz: WKL, WKL, W.KS.L., WKSL, W.KS.LIT., W.KS.LITEWSK.
– [...] ábyśćie WM wyraźili i że in pactis conventis przyszłemu Panu podana będźie ásekurowáli/ ná tę prowizyą specificè oddźiela w Koronie Ekonomią Málborską Człuchowską/ i pułtorákroć sto tyśięcy z-Korony pensyi/ i żup Wielickich dobrą monetą; w WXL. Grodno/ i Cło támeczne. PisMów II 10.
patrz: WKL, WKL, W.KS.L., WKSL, W.KS.LIT., W.KS.LITEWSK.
– Miłość ku WM. przez wolne głosy/ ná tym Tronie mię posadziłá. PisMów II 11.
patrz: W.M., WM, WM, WM., WMĆ, WMŚĆ
– Koronę tę od WM. ná głowę moię włożoną i od tak wielu lat przez przodkow moich possessam, w-ręce i do wolney dyspozycyey WM. solenni wrocić abdicatione. PisMów II 12.
patrz: W.M., WM, WM, WM., WMĆ, WMŚĆ
– Poydzie wtym zá zdániem WM. pewien będąc że to tylko rádzić będziecie coby było z zupełnym/ i reputácyą iego á doskonáłym bespieczenstwem WMściow. PisMów II 10.
patrz: W.M., WM, WM, WM., WMĆ, WMŚĆ
– A ieżeliby kiedy vitio ulomnośći ludzkiey zadrzymáć się albo przy tępić ochoty dostáło/ wzbudźi mię záraz i iak znowu zaostrzy sumnienia powinność/ chwały Bożey żárliwość/ Maiestatu WKM. i praw Oyczystych amor et timor, WMM. stárszych i młodszych Bráći tu przytomnych i odległych braterska o ktorą proszę przestrogá/ álbo i swobodny/ ná ktory zárabiáć niechcę/ głosu wolnego okrzyk. PisMów II 74.
patrz: W.M.M., W.MM., WM.M, WMM, WMM, WMM.
– Pamiętneć mi wprawdzie z-pierwszey funkcyey gdy mię ná nim osadziłá byłá laska i konfidencya bráterska WMMP. i Bráci/ z-ktorych iednych tu widzę/ i witam z-winną submisyą/ drugich nieprzybytych magna nomina veneror [...]. PisMów II 37.
patrz: W.M.M.P., WMMP., WMMP.
– Ia wniosę miedzy WMMP. trzy sposoby/ oprocz Poborow/ ktorymibyśmy do pieniędzy przyść snádnie mogli. PisMów II 92.
patrz: W.M.M.P., WMMP., WMMP.
– Wszákże WMMPP. o tym ieszcze accuratius mowić będą/ i znáydą/ i wybiorą media ejusmodi, żeby wżdy znowu wkluby swoie/ disciplina militaris wpráwiona byłá/ áby się z-niezgod naszych postronni nie śmiali/ i nieprzyiaciel się nie cieszył. PisMów II 94.
patrz: WMMPP.
– A ták iedyną łáską WMP. ćieszę się/ że quem assumpsistis, temuż upadáć nie daćie. PisMów II 37.
patrz: WMP, WMP, WMP.
– Tymi sposobámi WKM. rządźisz/ roskázuiesz sąsiadom/ ćieszysz hancmagnam domum, áż ledwo nie à pulsata pede terra wynikáią legiones, ktore dopiero imperio groźiły/ ut eversam libertatem aggrederentur, áż wracáią się wschodnie ufce/ áż wokuie brát wierny brátá niewiernego/ Syn Oycá/ Oyćiec Syná wiárołomnego/ venti et mare mieszáiącego się tumultu/ obediunt Tibi, i u kámiennego brodu kámieńcem Tryumfalnym in obeliscum aeternum, uskromiona bez krwi stáwáć sedycya. PisMów II 40.
patrz: WOKOWAĆ
– Ciężkieby to było na wolny narod jugum, ciężka po tak lubym pokoiu, w ktorym tylko Spectatores, alienae scenae bylismy paroksysmu alteracya. PisMów II 262.
patrz: WOLEN, WOLEN, WOLEŃ, WOLIEN, WOLNY, WOLNY
– Aliśći WKM. szczęśćiem wszytko to ac obtutu ćiszysz/ jubes pacem, iáko słonce dissipas nebulas, wrácasz bez krwi/ bez boiu do pokoiu. PisMów II 41.
patrz: WRACAĆ
– Co nie tylko hac mea viva voce, ále i diplomate solenni w ręce Rzeczypospolitey oddanym konfirmuię i rátyfikuię/ i diploma Electionis meae 1648 autenticum et Originale wracam i oddáię/ kásuię i ánnihiluię. PisMów II 14.
patrz: WRACAĆ
– Koronę i Sceptrum, Panowanie Rząd i Krolestwo [...] w ręce Senatu, Rycerstwa, i wszytkich Stanow oboyga narodow abdico, wracam, oddaię... PisMów II 13.
patrz: WRACAĆ
– Vtáić się i wstrzymáć nie może w poważnym Oycu prawdźiwy wrodzony áfekt/ obvias śćiągáiąc ulnas, przystępuiących miłych gośći iako partem sui łáskáwie przygárnywa. PisMów II 74.
patrz: WRODZONY
– Już tedy nie wesoło i sławnie iako diferto ore przy pierwszym witaniu W WMM wrożyliście, zawiia do brzegu, ale sromota nie et tristicasu rozbiia się Argo Rzeczypospolitey. PisMów II 26.
patrz: WRÓŻYĆ
– Nie wstyd mię tego że takim niewolnikiem iestem. PisMów II 368.
patrz: WSTYD
– Wydawáią nas i bywáłości násze/ kárby i ciosy; zá ktore iednak nas bynamniey nie wstyd. Bośmy tego ná uczciwych nábyli mieyscách/ gotowiśmy dla Wiáry Kátolickiey i dla dostoieństwá twego/ tych znowu Kárbow i Ciosow/ ná ciáłách swoich nádstawić záwsze. PisMów II 80.
patrz: WSTYD
– Dobrze hártowna nátárszy śmierci kosá, wszytkie moie wycięła fortuny i szczęścia, kiedy mi Oyca i Dobrodzieiá mego trupem połozyła. PisMów II 309.
patrz: WYCIĄĆ
– Tę przyiemną całey Rzeczyp:/ pocieszną Chrześciánstwu/ strászną nieprzyiaciołom/ przychylną I. K. M. Rycerskich głosow hármonią/ przeciwny głos zátłumił/ i rozerwał. PisMów II 119.
patrz: ZATŁOMIĆ, ZATŁUMIĆ, ZATŁUMIĆ
– Nie wypychałá bonam avem z-domu moiego/ ácz w-krotkim czásie densis funeribus potrwożonego/ żadna necessitas: W-natrudnieyszych/ i zá niepodobnych spráwách doznawałem potoczney fortuny: Obfitowałem łaską pánuiących: miałem po sobie studia bonorum Civium, i częstokroć gratas voces, ob Rempublicam bene gestam: pozyskałem imięnia moiego znáiomość/ i auram ná wszytkich postronnych dworách: zátłumiłem inwidie/ ktore dmucháiąc/ bárziey sławy moiey płomień wzniecáły: Et longè invidiae fines virtute reliqui. PisMów II 391.
patrz: ZATŁOMIĆ, ZATŁUMIĆ, ZATŁUMIĆ
– Brándeburczykowi patebit po gránice Wielką Polską/ i o Prusy z Szwedámi álbo się zgodźi/ abo ná swoim Theatrum digladiabitur. PisMów II 3.
patrz: ZGODZIĆ SIĘ
– Wśiada ná okręt lubo przyrodzoną naturze ludzkiey ćiekáwośćią lubo nienásyconym sławy nabyćia prágnieniem uwiedźiony Passagier/ odbiia się/ co tylko od brzegu podnoszą márynarze żagle/ dant carbasa ventris: biedźić się dopiero z-myslą nieborak poczyna/ widząc nie żart/ ckliwo na żołądku/ chwyta zazdrościwymi oczymá ubiegaiące lądy/ radby powroćił/ álbo ptakiem pod niebo wylećiał/ álbo rybą w głębokośći upłynął. PisMów II 20.
patrz: ŻART