Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
HistBun 1681 oryginał
Historia o buntach Chmielnickiego…,rkp. Bibl. Państwowa Rosji, Moskwa.

Odnotowano 307 cytatów z tego źródła
– Nie czas Duglassowi y inszym z swemi Zonami amory płodzic, kiedy mars z obu stron srozeie. HistBun 40v.
patrz:
– Wiedzieć tu należy ze te Woysko pod Gliniany zebrane, bardzo było porządne [...] Ale ach, na co się to przydało. HistBun 5v.
patrz: ACH, ACH, AH
– Ach nieszczęśliwe zaszlubiny, gdzie Chłop bezecny na wiarę Małżeńską przysiągł Xiężnie. HistBun 3v.
patrz: ACH, ACH, AH
– Szlachta od Kozakow po Zborowskich Paktach znacznie affrontowana była. HistBun 17.
– Seser Kassi aga Kanclerz Hana przyiechał pod Nasz Oboz. HistBun 9v.
patrz: AGA
– Rakocy tego akkordu nie dotrzymał, bo Miasto wziowszy y Mieszczan y Xięży z Płcią białą wycioł. HistBun 46.
patrz: AKORD, AKORD, AKORT
– Do tego wszystkiego yinszey amunicyi, w Altyleryi naszey niezostawało. HistBun 34.
– To go [króla] nie mniey alterowało że żadney wiadomosci nie miał od owego oblężonego pod Zbarazem Woyska. HistBun 13.
patrz: ALTEROWAĆ
– Krol do was o mil pięć iuż z wielkimi Woyskami nadchodzi, dlaczego sie Chmielnicki z Tatarami bardzo alteruie. HistBun 12v.
– Szlachta ktora z Kozakami trzymała dotąd, żeby miała amnistyą y przy swoich honorach została. HistBun 24.
– Szwedzi po wytrzymanych kilku szturmach uciekli, wszytką porzuciwszy Amonicyą. HistBun 53.
– Nie czas Duglassowi y inszym z swemi Zonami amory płodzic, kiedy mars z obu stron srozeie. HistBun 40v.
patrz: AMORY
– Nikomu głowy wychylic nie pozwolili [Polacy] przez co go [nieprzyjaciela] do Wielkiey Angustyi przywiedli. HistBun 50.
patrz: ANGUSTIA
– Animuie iednakowo znowu tak strwożonych Xiąże, aby się ieszcze bronili daley. HistBun 11v.
patrz: ANIMOWAĆ
– Xiąże wspaniałego y nieustraszonego będąc umysłu, potężnie ich animował, iednak ciesząc że Krol za trzy dni przybędzie. HistBun 12.
patrz: ANIMOWAĆ
– Panienki y insze damy zaraz Francuzieć poczęły bo się chwycili pudrow, perfumow y wymyslnych stroiow, krymek, szwedek [...] Ankier, Ingiermin narobic kazali. HistBun 35.
patrz: ANKIER, ANKRA
– Prowadząc Harmaty wysokie do wału drabiny cepy osęki y wszelki apparament niosąc podstępowali pod nasze okopy [chłopi]. HistBun 10v.
– W Woysku pokóy ogłoszono y zwyczayny apłauz rzęsistym ogniem odprawiono. HistBun 15.
– Czytał go [list] Chmielnicki z wielką uwagą, y barzo apprehendował ze mu Tytułu Hetmańskiego nie dano. HistBun 22.
– Niemirycz z Swemi Kollegami podał [królowi] Punkta Hadziackiego Traktatu do Approbaty. HistBun 52.
patrz: APROBATA
– Ten Traktat Biało Cerkiewski nie miał mieć waloru, kiedy od Krola nie był approbowany. HistBun 24v.
patrz: APROBOWANY
– I tak się ta wszytka Archandya do Zamku wwaliła, przywitana bębnami, Trąbami y Surmami. HistBun 25v.
– Krzywonos, z resztą hultaystwa uciekł do Taborów, ale y tam go Xiąże swemi mocno zraził, y iuż był harmatę odebrał. HistBun 4v.
– Chmielnicki [...] za zdrowie Królewskie z Harmat bić kazał. HistBun 26.
– Szwed pod Frydryzodem potężnie zbił Duńczyka, zabrawszy mu sto Harmat. HistBun 49.
– Krol w Jego [wojewody ruskiego] tropy ruszył się z harmatą i Piechotą. HistBun 20.
– Wiele się u Szwedow [...] znayduie [Polek] więc Witemberg da na to assekuracyą y zastaw znaczny, iako ich wolno do męzow swoich powydawa. HistBun 41.
patrz: ASEKURACJA
– Chmielnicki na nowym mieyscu położony nasz attakował oboz. HistBun 11v.
patrz: ATAKOWAĆ
– Puscił na azard dla Oyczyzny zycie swoię nieiaki Skrzetuski y przebrawszy się po chłopsku pobrał listy od Wodzow do Krola. HistBun 12v.
– A lubo tam Hetman na Azard zycie swoie łozył y męznie się potykał iednak niedobre Woysko strasnie uciekac poczeło tak dalece że ledwie sam Hetman po tym dwa konie rosparszy Mogł uskrobac zdrowo aż do Minska. HistBun 32v.
– Xiężna także doNog mu padła, y na dziatki skazywała, aby raczey dla nich życie konserwował, a nie tak się dla Oyczyzny azardował. HistBun 9.
– [...] gdy obaczył że nikt Mu na posiłek nie przybywa, więc westchnął do Nieba na to patrzącego, iako życie ażardował dla Oyczyzny, azatym się nazad do swoich reiterował okopow. HistBun 16.
– Boiąc się od Ukrainy, Chmielnickiego, co prędzey posłał [król Jan Kazimierz] do Hana, aby Ordę posłał na Ukrainę. HistBun 37.
– Zaraz kazał [hetman Potocki] regestrowym Kozakom baydakami to iest wielkiemi obiianemi czołnami dla prędszego przebrania się płynąć przeciwko Chmielnickiemu. HistBun 2.
patrz: BAJDAK
– Wyszedł zatym Krolewski Ordynans Lanckorońskiemu y Ostrorogowi aby szli z Woyskiem iednym ku Barowi. HistBun 7v.
patrz: BAR
– Nasi dwanaście bark zabrali, na ktore Czarnecki z ludzmi wsiadszy dobrał się Insuły Samsoi. HistBun 52v.
patrz: BARKA
– Z mieysca na mieysce uciekali [Szwedzi] [...] z Pałacu Kazanowskiego [...] wpadli do Bernardynow, a że się tam otrzymac nie mogli do Bernardynek się przeniesli. HistBun 40v.
– Nasi ciurowie y luzni widząc taką sprawę skoczyli co prędzey z głowniami, y te ich [Kozaków] baterye zapalili z podziwieniem wszystkich. HistBun 10v.
– Turcżyn wydał Forman/alias po naszemu ordynans/ Sylistryskiemu Baszy y Rumelcżykom, aby szli Chmielnickiemu na posiłek. HistBun 28v.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Chciał [Szwed] dac naszym generalną batalią ale nasi tego niesłuchali, tylko go Podiazdami szarpali. HistBun 39.
– Pięć dni te wyieżdzania bawiły. HistBun 10.
patrz: BAWIĆ
– Woysko [...] nato sarkało że się darmo bawiło, a chmielnickiego dotąd nie biło. HistBun 29v.
– Aż też prżyszła nowina że Han z Krolem o pokoy traktuie, także znowu wkrotce przybiegł od Hana Karaibey, ktory prze trębacża na naszych pod wałami zawołał: Daycie mi Lachy munsztułuk, y przyuscie mi do siebie wolne, wesołą wam niosę nowinę; że iuż Krol z Hanem pobratymstwo prżysiągł, achłopi Kozacy iak byli poddanemi waszemi, tak y będą, oprocz tych, ktorych do Komputu Woyskowego Iunakow bierże 40 tysięcy. HistBun 16.
patrz: BEG, BEG, BEJ, BIEJ
– [...]z Hańskiey zaś strony Kassyaga Haznader, Haraz Murża z Lechinem, y przedni Beiowie. HistBun 30v.
patrz: BEG, BEG, BEJ, BIEJ
– Z mieysca na mieysce uciekali [Szwedzi] [...] wpadli do Bernardynow, a że się tam otrzymac nie mogli do Bernardynek się przeniesli. HistBun 40v.
– Besztać go [Chmielnickiego] y łaiać począł [chan] ze dostac tey garsci Woyska Polskiego nie może. HistBun 10v.
patrz: BESZTAĆ
– Tym czasem Szwed grassował po Zawiślu, tak bezbożnie, Ze prawie cała Mała Polska z dymem do Nieba poszła. HistBun 481.
patrz: BEZBOŻNIE
– Ach nieszczęsliwe zaszlubiny, gdzie Chłop bezecny na wiarę Małżeńską przysiągł Xiężnie. HistBun 3v.
– I tak się ta wszytka Archandya do Zamku wwaliła, przywitana bębnami, Trabami y Surmami. HistBun 25v.
patrz: BĘBEN
– Stał się huk iakiś wObozie Chmielnickiego, bo w bębny uderzono, w Surmy y w Trąby zagrano, potym z Harmat bić poczęto. HistBun 6.
patrz: BĘBEN
– [...] ymogł by tu był Wiszniowiecki strasznie ukrzywdzony znaczney narobić biedy, gdyby go miłość Oyczyzny niezwyciężyła. HistBun 7.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– [...] szlachta gadała, że od Kozakow wielką biedę cierpieć miała. HistBun 17.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– [Hetmani z wojskiem] idąc przez kray ogołocony przez Mosty pozrzucane wody po zarazane Młyny po palone wielkie aprawie niewypowiedzianey zazyli biedy. HistBun 21.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– Ten Traktat Biało Cerkiewski nie miał mieć waloru, kiedy od Krola nie był approbowany. HistBun 24v.
– Coz kiedy tak Bog dysponował, że nasi za niemi ruszyc się nie chcieli, aby ieszcze bicz Boży nad sobą mieli. Trupa na ten czas padło mało, bo się nawet y pobić szczerze nie dostało. HistBun 23v.
patrz: BICZ
– Chmielnicki [...] za zdrowie Królewskie z Harmat bić kazał. HistBun 26.
patrz: BIĆ
– Nazaiutrz 30 Iulii iuz się generalną bitwą potykac iedne strony umyslili. HistBun 19v.
patrz: BITWA
– Kiedy iuż Chmielnicki gwałtownie następować począł, dlatego rzucali wszyscy owe swoie wymyslne dostatki, [...] Rysie, Zupany Bławatne Kontusze, Pasy Perskie. HistBun 6v.
patrz: BŁAWATNY
– Kiedy iuż Chmielnicki gwałtownie następować począł, dlatego rzucali wszyscy owe swoie wymyslne dostatki, kredensa, y Serwisa Srebrne, Rzędy bogate. HistBun 6v.
patrz: BOGATY
– Szwed spadszy niespodzianie, przez zamarzłe na ten czas Morze z Harmatą Fionen Insułę z Miastem Iey bogatym Duńczykowi odebrał. HistBun 49v.
patrz: BOGATY
– Mysląc iednak y tam że Szwed za nim maszeruie, rzucił Się w bok Czarnecki ku Płockowi. HistBun 45.
patrz: BOK
– Gdyby na ten czas, kiedy Szwed uchodził, nasze z Pasow nieposchodziły Chorągwie, pod Poznań, przecie by go choć troche z boków byli naderwali. HistBun 46v.
patrz: BOK
– Chmielnicki takze e converso swoich Kozakow Tatarow y Turkow uszykował, sam nalewym boku stanoł a Hanowi prawą stronę w dyspozycyią oddał. HistBun 19v.
patrz: BOK
– Aż tu wnocy wszystkie siły swoie na naszych wywarł Chmielnicki ze wszystkich stron następuiąc, ale przy Protektorze Bogu wziął dobrze po boku, y nic niewskurawszy reyterowałsię nazad. HistBun 10v.
patrz: BOK
– Z Koreckim Xiązęciem przebrawszy się gdzieś bokiem w Tysiącu Ochotnika niespodzianie Oboz Chmielnickiego napadli. HistBun 6.
patrz: BOKIEM
– Nie mogąc tedy Duglas dac posiłku Warszawie dla tego że mu to nasze woysko zastąpiło, bolał okrutnie a osobliwie chodziło mu o Żonę ktora się tam z inszemi Paniami Szwedzkiemi znaydowała [...]. HistBun 40.
patrz: BOLEĆ
– Czarnecki z nie małym Woyskiem ruszył się ku Prusom przeciwko Szwedom na Sukkurs Krolowi swemu idącym. Tym czasem tez owe Wielkopolski bunty to iest konfederacya na Szwedow zaczęta w Koscieniu. HistBun 39.
patrz: BONT, BUNT, BUNT
– Ale że się Tatatarom [!] długie oblężenie [Kamieńca] sprzykrzyło, [...] Więc się buntować na Chmielnickiego poczeli. HistBun 25v.
– Aże iuż tam Cesarscy przez morze się byli okrętami daley ruszyli naszego zaś Czarneckiego w tyle za sobą zostawili; zaczym Czarnecki niemaiąc się czym przeprawić za niemi, krzyknoł na swoich Hey Dziatki, daley dziatki ze mną w morze, y tak zaraz za wodzem swoim wszyscy śmieli skoczyli, y iakoś się osobliwym sztucznym sposobem, a mogę mowić że cudem Boskim, owe morskie wody wpław przebyli [...]. HistBun 51.
patrz: BOSKI
– Coz kiedy tak Bog dysponował, że nasi za niemi ruszyc się nie chcieli, aby ieszcze bicz Boży nad sobą mieli. Trupa na ten czas padło mało, bo się nawet y pobić szczerze nie dostało. HistBun 23v.
patrz: BOŻY
– Iednak Krol Seym złozył na ktorym to staneło, żeby Wielkopolanie z swoim pospolitym Ruszeniem od Szweda Oyczyznę bronili. HistBun 33v.
patrz: BRONIĆ
– My dufaiąc Bogu bronicsię dostatniego [!] będziemy. HistBun 11.
– Przeor, maiąc na ten czas w klasztorze swoim sto Zakonnikow iako tez y Zamoyski z Szlachtą inszą, bynaymniey tego nie słuchali, ale się przy Protekcyi Cudowney Matki Boskiey Bronic do ostatniego deklarowali. HistBun 36.
– Gdy go nasi napędzili, umknął się do Miasta, tam się zawarł Ostrogi zarąbał, Czernią wały osadził, y do ostatniego bronić się rezolwował. HistBun 8.
– Uznali wszyscy, że się pierwey bronic trzeba od Szweda. HistBun 50.
– Ale oblężeni Kamieńszczanie znaiąc Chmielnickiego sztuki odpisali mu rezolwuiąc się bronic do ostatniego. HistBun 25v.
– Gdy się tedy tak czas uwłoczył, dziesięc Tysięcy Ordy z Czernią niezmierną z tyłu naszym zaszedszy, y na brzuchach podpełzszy pod nasz oboz, gwałtownie na naszych uderzyli. HistBun 23v.
patrz: BRZUCH
– Krol także swoich Posłow do Pogranicznych Monarchow wysłał [...] prosząc o pomoc przeciwko Buntownikowi Chmielnickiemu. HistBun 7v.
patrz: BUNTOWNIK
– Chmielnicki z wielką kozacką burzą pokazał się z Gory, y zaraz strasznie do Miasta szturmowac począł. HistBun 7.
patrz: BURZA
– Kozacy iedni w Lasy uciekac poczęli, a drudzy iak bydło w Miasto wpędzeni, aby z tamtąd Szturmem ognistym wykurzeni zostali. HistBun 8.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Kozacy iedni w Lasy uciekac poczęli, a drudzy iak bydło w Miasto wpędzeni, aby z tamtąd Szturmem ognistym wykurzeni zostali. HistBun 8.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Kozacy iedni w Lasy uciekac poczęli, a drudzy iak bydło w Miasto wpędzeni, aby z tamtąd Szturmem ognistym wykurzeni zostali. HistBun 8.
patrz: BYDŁO
– Kozacy iedni w Lasy uciekac poczęli, a drudzy iak bydło w Miasto wpędzeni, aby z tamtąd Szturmem ognistym wykurzeni zostali. HistBun 8.
patrz: BYDŁO
– Po wielkie harmaty y kartany do Ruskich Cekauzow posłał. HistBun 40.
– W tym tłumacz przypada od Szefer Kasiagi Kanclerża Hańskiego do naszego Kanclerża z Ceduło że Krola Polskiego tak wielkiego Monarchę kopać się w ziemi przed mizernemi Tatarami nie zdobi. HistBun 30.
patrz: CEDUŁA
– Prowadząc Harmaty wysokie do wału drabiny cepy osęki y wszelki apparament niosąc podstępowali pod nasze okopy [chłopi]. HistBun 10v.
patrz: CEP
– Król [...] wydał Ordynans Czarneckiemu, aby trzeci raz z Woyskiem szedł w Pomorzany, z Cesarskiemi Niemcami, ale że Zimna wielkie nastąpiły, Niemcy z ciepłych Chałup póyść nie chcieli. HistBun 49.
– Iednak się wszyscy wymyslnych, [...] chwycili obyczaiow, y mody że iuz chłopiankę y chłopa trudno było zobaczyc w Kermiedze. HistBun 35.
– Toż samo y po inszych kosciołach Szwedzi porobili, Szufragana Poznanskiego zabili, dwory szlacheckie y chłopskie komory porabowali. HistBun 37.
patrz: CHŁOPSKI
– Nieiaki Rapierski [!] nazwawszy się Kostką cicho chłopstwo pobuntował Druhowe Chmielnickiego. HistBun 21v.
patrz: CHŁOPSTWO
– [Szwed] Trzy Tysiące ludzi darmo stracił. dla tego się musiał umknąć pod kruneburg, ale go tam Niemcy chłodem y głodem poczęstowali. HistBun 52.
patrz: CHŁÓD
– Z małey chmury piorun wChorągiew Hetmańską uderzył. HistBun 8v.
– Tamże [w obozie] się było przypatrzyc znędzionym ludziom kiedy iedni ledwie żyli, drudzy iakoby wpoł umarli chodzili. HistBun 16v.
patrz: CHODZIĆ
– Buławę otrzymał [Chmielnicki] obiecuiąc się przy tym krzcić drugi raz, y w takim stroiu chodzić iako Moskiewscy chodzo [...] na wieki się wyzuwaiąc z zwyczaiow Polskich. HistBun 31.
patrz: CHODZIĆ
– Nie mogąc tedy Duglas dac posiłku Warszawie dla tego że mu to nasze woysko zastąpiło, bolał okrutnie a osobliwie chodziło mu o Żonę ktora się tam z inszemi Paniami Szwedzkiemi znaydowała. HistBun 40v.
patrz: CHODZIĆ
– Tyszkiewicz uprosił Xiążęcia aby do reszty Taborów Kozackich nie znosił, bo mu chodziło o Gumna y włosci. HistBun 4v.
patrz: CHODZIĆ
– 1mo Żeby Xięstwo Brandeburskie z Chołdem swoim iuz nie do Polski ale do Szwedzkiey nalezało Korony Żeby Żadnych danin Polakom odtąd nie dawali ale żeby sobie był wolnym w Prusiech Xiążęciem [..]. HistBun 36v.
– Iakoż Brandeburczyk z iedney strony od Czarneckiego, a z drugiey od Gąsiewskiego Hetmana Litewskiego cięzko szarpany, na Traktaty zezwolił, lubo z Szkodą naszą, bo się wyzuł z Iurysdykcyi Dworskiey, także co przed tym dawał hołdu 60 Tysięcy, iuz odtąd dawać przestał. HistBun 48.
– [...] widząc tedy Brandeburczyk ze się przy starym krolu swoim, ktoremu wiernie chołdował, nie utrzyma dla tego skłonił się do Traktatow, do ktorych mu Krol Szwedzki takowe podał kondycye [...]. HistBun 36v.
– Dlaczego też Car swoich do niego przysłał Kommisarżow, przed ktoremi on poprzysiągł na Chrest, y wszyscy oraz Kozacy, że iuż mieli wiecznie hołdować Carowi. HistBun 31.
– [...] a on by był zakazał Hanowi iednoczyc się z Kozakami y bardziey by przykazał Tatarom aby Krolowi Hołdowali y Chmielnickiego bić pomagali. HistBun 32.
– [...] przetoć zaraz z Hanem swoie ponowił przyiazni, obiecuiąc mu po sam Gdańsk Iassyr Polski, byle się mu tylko z swoią potęgą stawił z tym że y do Turczyna wyprawił, ofiaruiac mu się być wiecznym hołdownikiem [...]. HistBun 17-17v.
– Król [...] wydał Ordynans Czarneckiemu, aby trzeci raz z Woyskiem szedł w Pomorzany, z Cesarskiemi Niemcami, ale że Zimna wielkie nastąpiły, Niemcy z ciepłych Chałup póyść nie chcieli. HistBun 49.
patrz: CIEPŁY
– Aże iuż tam Cesarscy przez morze się byli okrętami daley ruszyli naszego zaś Czarneckiego w tyle za sobą zostawili; zaczym Czarnecki niemaiąc się czym przeprawić za niemi, krzyknoł na swoich Hey Dziatki, daley dziatki ze mną w morze, y tak zaraz za wodzem swoim wszyscy śmieli skoczyli, y iakoś się osobliwym sztucznym sposobem, a mogę mowić że cudem Boskim, owe morskie wody wpław przebyli [...]. HistBun 51.
patrz: CUDEM
– [Z sejmików] zaraz wyprawieni byli do Króla Posłowie, skarząc się na Niemców darmo w Polszcze próznuiących a wielkie dziwy y krzywdy po Dworach Szlacheckich czyniących. HistBun 50.
patrz: CZYNIĄCY
– [...] nasi iuz pryskać y uciekać poczeli, ale Krol dobywszy Szable mocno się uwijać począł po Obozie, wołając aby tego wstydu nie czynili, dla czego innych wołaniem y perswazyą zawracał, drugich zaiezdzał konie za cugle porywając y na zad cofając. HistBun 14.
patrz: CZYNIĆ
– My dufaiąc Bogu bronicsię dostatniego [!] będziemy. HistBun 11.
patrz: DO
– Ale oblężeni Kamieńszczanie znaiąc Chmielnickiego sztuki odpisali mu rezolwuiąc się bronic do ostatniego. HistBun 25v.
patrz: DO
– Przeor, maiąc na ten czas w klasztorze swoim sto Zakonnikow iako tez y Zamoyski z Szlachtą inszą, bynaymniey tego nie słuchali, ale się przy Protekcyi Cudowney Matki Boskiey Bronic do ostatniego deklarowali. HistBun 36.
patrz: DO
– Gdy go nasi napędzili, umknął się do Miasta, tam się zawarł Ostrogi zarąbał, Czernią wały osadził, y do ostatniego bronić się rezolwował. HistBun 8.
patrz: DO
– [...] potym wieś zapalił z czego gdy na spiących straszna napadła trwoga w ten cżas potęznie ciął y mordował, a cżego nie mogł dobić żelazem w Warcie potopił Szwedow nie mało; ktorych Chłopi niby ratuiąc z wody wywłoczyli y zabiiali. HistBun 43.
patrz: DOBIĆ
– Ale trudno było naszym tego Szatana zwyciężyć, bo mu znowu z pułtorakroć sto tysięcy z pod Zbaraża Kozaków przybyło, y lubo iuz był troche nos na kwintę spuscił, iednak znowu nazaiutrz z Hanem nasze obstąpiwszy nie dobite Woysko, potężnie nacierał y wszystkie siły wywierał, na którey utarczce dzień cały przeminął, gdzie juz y reszta Woyska w oczewistym niebespieczeństwie była, y sam król w nim zostawał. HistBun 14.
patrz: DOBITY
– Tuż żeby nie dobitemu hultaystwu lzey było uchodzić przed natarczywym zuchwałe Karki tretuiącym marsem Polskim, odważny nasz Żołnierz harmatę odebrał y puł Taboru zabrał, a starszyznę Kozacką powiążaną [!] do Xiążęcia przyprowadził, y tuby byli do szczętu ich zniesli nasi, gdyby powtórnie noc nie przeszkodziła. HistBun 5.
patrz: DOBITY
– Takiemi trzema potyczkami przywitany Krzywonos spuscił nos na Kwintę, y ku Chmielnickiemu z nie dobitą hałastrą swoią umknął się, Xiąże zaś tak poigrawszy z Kozactwem poszedł pod Iampol. y tam Woysko dla spoczynku Obozem położył. HistBun 5.
patrz: DOBITY
– Ze zas temu hultaystwu okopanemu nic poradzic nie mogł dlatego posłał do Brodow po harmaty większe ktoremi lubo ich dogrzewali y sobie iednak w ludziach wielką szkodę uczynili [...]. HistBun 20-20v.
patrz: DOGRZEWAĆ
– [Chmielnicki] Do Rakoczego także wyprawił, aby się brał pod Krakow upominaiąc się Polskiey Korony. I niedosyc na tym maiąc, iescże umyslił zkolegacić się z Hospodarem Wołoskim [...]. HistBun 17v.
– [...] Seym się dość nieszcżęsliwie zerwał, przez iednego Posła. HistBun 31v.
patrz: DOŚĆ
– [...] chłopstwo pobuntował Druhowe Chmielnickiego w Gorach y Czorsztyn miasto opanował [...]. HistBun 21v.
patrz: DRUHOWY
– Szwed pod Frydryzodem potężnie zbił Duńczyka, zabrawszy mu sto Harmat. HistBun 49.
patrz: DUŃCZYK
– [...] Pospolitacy odymissyią do Domow swoich prosic poczeli. HistBun 21.
– [...] iedney nocy z swego wyciekszy Obozu napadł w szancach swoich spiące Chłopstwo y wiele trupem bez dysze połozył [...]. HistBun 15v.
patrz: DYSZA
– [Z sejmików] zaraz wyprawieni byli do Króla Posłowie, skarząc się na Niemców darmo w Polszcze próznuiących a wielkie dziwy y krzywdy po Dworach Szlacheckich czyniących. HistBun 50.
patrz: DZIW, DZIWO
– Otoż taki feralnie nasi pod Żwańcem swoiey Woyny koniec uczynili, a sami się z resztą Woyska ledwie z uszyma nazad do domu powrocili y po sam Lublin wszystek Kray od Tata[...] y w niwecz obrocony obaczyli. HistBun 30v.
patrz: FERALNIE
– Turcżyn wydał Forman/ alias po naszemu ordynans/ Sylistryskiemu Baszy y Rumelcżykom, aby szli Chmielnickiemu na posiłek. HistBun 28v.
– Panienki y insze damy zaraz Francuzieć poczęły bo się chwycili pudrow, perfumow y wymyslnych stroiow, krymek, szwedek [...] Ankier, Ingiermin narobic kazali. HistBun 35. HistBun 35.
– Chmielnicki także zważywszy fundamentalnie rzeczy, poczoł sobą trwożyć [...]. HistBun 17.
– [...] gdy Ciurowie nie słuchali y za Furazem się włoczyli nie ieden z nich potym wpadł w ręce Tatarskie. HistBun 19v.
– Chciał [Szwed] dac naszym generalną batalią ale nasi tego niesłuchali, tylko go Podiazdami szarpali. HistBun 39.
– Nazaiutrz 30 Iulii iuz się generalną bitwą potykac iedne strony umyslili. HistBun 19v.
– [Szwed] Trzy Tysiące ludzi darmo stracił. dla tego się musiał umknąć pod kruneburg, ale go tam Niemcy chłodem y głodem poczęstowali. HistBun 52.
patrz: GŁÓD
– Hospodarow także winami pieniężnymi obłożył, że Ludzi swoich w grozie nie trzymali, a do Rakocego pod ten czas przystawać pozwalali. HistBun 49.
patrz: GROZA
– Komissarze też nasi, ktorzy do Wilna byli wyprawieni, aby owe z Carskiemi Officyalistami konkludowali Pakta znać dali, że siępowracaią z niczym nazad, bo Moskiewscy Pryncypałowie na dzień naznaczonych Traktatow nie ziechali. Dla czego Moskwa z Litwy poszła nazad skwapliwie, a tym czasem Woyna gruchneła straszliwa. HistBun 50v.
patrz: GRUCHNĄĆ
– [...] Kozacy wypadaiąc Szlachtę po Dworach męczyli, Panie y Panny Szlacheckie profanowali y gwałcili, a potym okrutnie mordowali, Koscioły pustoszyli, y Kapłanów na wzgárdę wiary zabijali. HistBun 3.
patrz: GWAŁCIĆ
– Tak z imprez tych oboch nieprzyiaciel zrazony nie maiąc sposobu czymby tego powetował na Krola samego wszystkim gwałtem uderzył [...]. HistBun 14v.
patrz: GWAŁT
– [...] nim, wesele nastąpić miało, dał znac o tym naszym Podolanom y Krolowi samemu że iest gwałtem przymuszony do wydania Corki za Syna Chmielnickiego, pragnąc aby tego nasi Polacy nie dopuścili. HistBun 24v.
patrz: GWAŁTEM
– Nazaiutrz zas rano Tatarzy y Kozacy bardzo gwałtownie nacierali [...]. HistBun 9v.
– [...] Tatarowie zaiachawszy z wielkim hukiem napadli, y gwałtownie uderzyli, czym nasi straciwszy serce, trwogą wielką zrażeni zaraz sromotnie uciekać poczeli. HistBun 25.
– Stał się huk iakiś wObozie Chmielnickiego, bo w bębny uderzono, w Surmy y w Trąby zagrano, potym z Harmat bić poczęto. HistBun 6.
patrz: HUK, HUK, UK
– Krzywonos, z resztą hultaystwa uciekł do Taborów, ale y tam go Xiąże swemi mocno zraził, y iuż był harmatę odebrał. HistBun 4v.
– Dopiero nasi obaczywszy Oboz pusty skoczyli y kogo tam zastali na smierc zabiiali Wozy rabowali y co znalezli brali iako to hunki siermiegi wory Płachty Rzemienie Zelaza y insze rzeczy tym podobne [...]. HistBun 21.
patrz: HUNKA
– Po zakonczoney tey transakcyi, Król nowego installował Hospodara, y Soczawę mu w dyspozycyą oddał [...]. HistBun 29.
– Wmieszała się także do tych intryg Francya, Anglia y Holandya, przez ktore to intrygi iuz cale byli wszyscy zdesperowali o Pokoju, ale się to wszytko inszemi obrociło kółkami. HistBun 51.
– Korczyk spalili iednak iego iakoś [.]puscili, harmaty yiedynaście Chorągwi tamże wzieli. HistBun 8.
– Wiedzieć tu trzeba że na ten okup Fara dała Srebra Grzyw 200. Iezuici 1000 y Monstrancyą pozłocistą. HistBun 7.
– A nasi że się Okupili rozumieli że bespiecznie siedzieć będą, dla tego y załogi nie wzięli, y z Kozakami przy Trunkach y Iusztykach traktowali o dalszym Pokoju swoim, który im Kozacy dotrzymać obiecywali. HistBun 3.
patrz: JUSZTYK
– [...] straszny szturm przypuszczał, rozwalaiąc Harmatami y Granatami, Kamieniczne dachy. HistBun 35v.
– [...] y że Krol uciekł do Niemiec Polskę całą zostawiwszy Pustą. Więc żeby mu się Kamieniec poddał dobrowolnie, radził. Ale oblężeni Kamieńszczanie znaiąc Chmielnickiego sztuki odpisali mu rezolwuiąc się bronic do ostatniego, y dla tego strasznie z Harmat do Hultaystwa bili, y hucznie się bronili. HistBun 25v.
– Przyszli zatym do Pawoloczy ostatnich dni Augusta a zastawszy tam wiele kanulskiego Haydamacstwa wyparowali go szczęśliwie. HistBun 21.
patrz: KANULSKI
– Niemirycz z Swemi Kollegami podał [królowi] Punkta Hadziackiego Traktatu do Approbaty. HistBun 52.
patrz: KOLEGA
– Kiedy iuż Chmielnicki gwałtownie następować począł, dlatego rzucali wszyscy owe swoie wymyslne dostatki, [...] Rysie, Zupany Bławatne Kontusze, Pasy Perskie. HistBun 6v.
– Wyszedł zatym Krolewski Ordynans Lanckorońskiemu y Ostrorogowi aby szli z Woyskiem iednym ku Barowi. HistBun 7v.
patrz: KRÓLEWSKI
– Lamentowali nasi wszystcy nad umarłym Xiązęciem długo y iednostaynie koncludowali słowem ze się taki drugi nie prędko urodzi ktory iak y czego dokazywał masz wyzey opisano. HistBun 21v.
– [...] nie mogąc wytrzymać lecieli iak oparzeni iedni w staw, drudzy w Upusty, inni w błota, a iak mogli insi uciekali. HistBun 4v.
patrz: LECIEĆ
– [...] drudzy porzuciwszy sprzęty [...] iak oparzeni oslep nie wiedząc dokąd lecieli. HistBun 21.
patrz: LECIEĆ
– Wtym leci iak szalony ochotnik Kozacki za Seret goniąc za naszemi [...]. HistBun 18v-19.
patrz: LECIEĆ
– Co postrzegszy nasi że iuż krola nie maią co prędzey lecąc na szyie gwałtem się mostu dopinali [...]. HistBun 42.
patrz: LECIEĆ
– [...] drudzy porzuciwszy sprzęty [...] iak oparzeni oslep nie wiedząc dokąd lecieli. HistBun 21.
patrz: LECIEĆ
– Przeciwko ktoremu gdy się nasi Woiewodowie ruszyli letko bez wozow, tym czasem Ciurowie zbutowawwszy się własnych Panow wozy porąbowali [...]. HistBun 18v.
– Han [...] przyznawał ze wiele dobrego uznał od Władysława Brata iego y przyczynę swey ligi z Kozakami taką wyraził: ze go Krol pierwey do swoiey nie wezwał Kompanii, znać ze nim lekce wazył. HistBun 15.
– Besztać go [Chmielnickiego] y łaiać począł [chan] ze dostac tey garsci Woyska Polskiego nie może. HistBun 10v.
patrz: ŁAĆ, ŁAJAĆ
– A lubo tam Hetman na Azard zycie swoie łozył y męznie się potykał iednak niedobre Woysko strasnie uciekac poczeło tak dalece że ledwie sam Hetman po tym dwa konie rosparszy Mogł uskrobac zdrowo aż do Minska. HistBun 32v.
patrz: ŁOŻYĆ
– Uproszony Xiąże złączył się z Tyszkiewiczem y szedł do pomienionego Miasta Mahnowiec, w którym iuż Krzywonos ruiny wielkie poczynił, nadto Klasztor ieden zpustoszył, Zakonników wyciął; iednak Zamek ieszcze Mahnowiecki, że był w koło Opatrzony iakokolwiek się bronił. HistBun 4r.
– Widząc tedy Hetman ze Ludzi traci ruszył się ku wiśnicy gdzie takze Bohun nie iaki zKozakami znaydował się ktory gdy o tym usłyszał ze Hetman idzie zamknoł się w Monasterze gdzie nasi chcąc go attakowac prze Boh rzekę zamarzłą przechodzili. HistBun 18v.
– [Prośby posłów z województwa sandomierskiego do króla szwedzkiego] Osobliwie zeby Czarnecki stronę starego krola trzymaiący, zadney za to od krola Szwedzkiego nie miał niełaski, ale y owszem aby y samego y dobra iego przy osobliwey Zachował Protekcyi. HistBun 36.
patrz: MIEĆ
– [...] a wiedzieć trzeba ze w Zamku Międzybozkim Korf Komendant z Niemcami y Pułkiem Sieniawskiego zostawał, dlatego chcąc im dać odsiecz y Sukurs przyszedł Lanckoronski do Międzyboża widząc ze Kozacy iuż Zamek attakowali więc zparł ich natarczywie. HistBun 8v.
– Iednak y w Zamku oni Szwedzi wytrzymać nie mogli bo chociaż się dużo bronili iednak gdy im nich Alterya granaty rzucała poddać się musieli krolowi pod pewnemi kondycyami ktorych Krol miłosiernie traktuiąc odprowadzić kazał do Torunia. HistBun 43-43v.
– [...] tylko żeby się z nim miłosiernie y z Woyskien Zaporozkim obszedł. HistBun 22.
– Potym zaraz posłany od Krola Miner do nich przyiachał y podpisany Pokoy im przyniosł, w ktorym się docżytali, ze trzeba dac dwoch Wielkich Panow w Zastaw Hanowi nim mu sto Tysięcy wyliczą, bo ieżeliby go ta summa niedoszła, tedy on z prożnemi rękoma od Zbaraza nie poydzie. HistBun 16.
patrz: MINER, MINER, MINIER
– Wiedzieć tu trzeba że na ten okup Fara dała Srebra Grzyw 200. Iezuici 1000 y Monstrancyą pozłocistą. HistBun 7.
– Komissarze też nasi, ktorzy do Wilna byli wyprawieni, aby owe z Carskiemi Officyalistami konkludowali Pakta znać dali, że siępowracaią z niczym nazad, bo Moskiewscy Pryncypałowie na dzień naznaczonych Traktatow nie ziechali. Dla czego Moskwa z Litwy poszła nazad skwapliwie, a tym czasem Woyna gruchneła straszliwa. HistBun 50v.
patrz: MOSKIEWSKI
– [...] począł zaraz społkować z drugiemi moznieyszemi Kozakami, ktorzy także ponosili znaczne krzywdy od niektórych Panów naszych Polskich, y powoli zaciągać Ludzi, kupic się y bunty podnosić począł. HistBun 2.
patrz: MOŻNY
– [...] nasi do Miasta wpadli y trwogę w nim uczynili wielką, bo y Popi sami na gwałt we Dzwony bili zwoływaiąc Pospolstwo do Buntow na Naszych, ale im do tego nie przyszło, bo tam zaraz nasi nie mało hultaystwa w pień wyciowszy bunty uspokoili. HistBun 4.
patrz: NA GWAŁT
– [...] Nowina przyszła, ze Duńczyk Holsacyą splondrowawszy, Szweda pobił na Morzu cztery mu Harmatne wziowszy Okręty. Co uważaiąc Król, żeby się ieszcze kiedy nie poprawił, y nas znowu strachem nie nabawił, kazał iść znowu do Pomorza Czarneckiemu, y Wojewodzie Podlaskiemu z Woyskiem [...]. HistBun 48.
patrz: NABAWIĆ
– Bo gdy się dowiedzieli ze sami hersztowie poszli naprzeciw Krolowi na ten czas Wiszniowiecki z Dymitrem Synem swoim y z Ostrorogiem chcieli się przebrać na pomoc Królowi. HistBun 15v.
patrz: NAPRZECIW
– [Prośby posłów z województwa sandomierskiego do króla szwedzkiego] Osobliwie zeby Czarnecki stronę starego krola trzymaiący, zadney za to od krola Szwedzkiego nie miał niełaski, ale y owszem aby y samego y dobra iego przy osobliwey Zachował Protekcyi. HistBun 36.
patrz: NIEŁASKA
– Coż kiedy naszych Ciurow swawolnych odwrocic nie mozna było, bo się gwałtem do miasta parli, y wiele szkody robili, ale ich przecie Krolewskiemi obietnicami Hetman Polny Koronny uspokoił. HistBun 41.
patrz: NIEMOŻNA
– [Czapliński] sądził za rzecz niesłuszną, aby Chmielnicki w tak wielką się wbijał Fortunę [...]. HistBun 2.
– [...] miał sam iść za Hetmanami nic nie obciągaiąc się. HistBun 18.
– [...] tam się z Zoną y z Dziatkami obaczywszy poszedł daley, tylko Fortecę Zamoyską dobrze obhormował. HistBun .
– Dlatego Krol zostaiąc iak w obmęcie, nie mogł sobie bespiecznie radzić, iaką y ktorą stroną zblizać się do oblęzeńcow. HistBun 13.
patrz: OBMĘT
– [...] y owe zaraz nastały piersi obnazenia [...]. HistBun 35.
– [...] drudzy porzuciwszy sprzęty [...] iak oparzeni oslep nie wiedząc dokąd lecieli. HistBun 21.
patrz: OPARZONY
– [...] nie mogąc wytrzymać lecieli iak oparzeni iedni w staw, drudzy w Upusty, inni w błota, a iak mogli insi uciekali. HistBun 4v.
patrz: OPARZONY
– Wyszedł zatym Krolewski Ordynans Lanckorońskiemu y Ostrorogowi aby szli z Woyskiem iednym ku Barowi. HistBun 7v.
patrz: ORDYNANS
– Turcżyn wydał Forman/alias po naszemu ordynans/ Sylistryskiemu Baszy y Rumelcżykom, aby szli Chmielnickiemu na posiłek. HistBun 28v.
patrz: ORDYNANS
– My dufaiąc Bogu bronicsię dostatniego [!] będziemy. HistBun 11.
patrz: OSTATNI
– Ale oblężeni Kamieńszczanie znaiąc Chmielnickiego sztuki odpisali mu rezolwuiąc się bronic do ostatniego. HistBun 25v.
patrz: OSTATNI
– Gdy go nasi napędzili, umknął się do Miasta, tam się zawarł Ostrogi zarąbał, Czernią wały osadził, y do ostatniego bronić się rezolwował. HistBun 8.
patrz: OSTATNI
– Przeor, maiąc na ten czas w klasztorze swoim sto Zakonnikow iako tez y Zamoyski z Szlachtą inszą, bynaymniey tego nie słuchali, ale się przy Protekcyi Cudowney Matki Boskiey Bronic do ostatniego deklarowali. HistBun 36.
patrz: OSTATNI
– [...] drudzy porzuciwszy sprzęty [...] iak oparzeni oslep nie wiedząc dokąd lecieli. HistBun 21.
– Nabrali wielkiego serca nasi z Krolewskiey mowy y samym pałali marsem do spotkania się z Nieprzyiacielem ktory ze się nie pomykał tylko stał w kroku dlatego nasi raznie myslili rozumieiąc ze albo się ich boi albo uciekac mysli albo iaki fortel stroi. HistBun 20r.
patrz: PAŁAĆ
– Tam Panie i Panny weselne z wielkiemi stroiami, Pannę Młodę y iey Oyca staruszka kasztelana w niewolę zabrali, oraz nad zacnemi Paniami, y Pannami wszetecznych zbytkow dokazywali. HistBun 31.
patrz: PANNA
– I tak kazał Król naszemu wyiechać Kanclerzowi z dwoma Regimentami, ktore gdy go do tey doliny doprowadzili gdzie hański Kanclerz czekał kazał się im pozostać y w paracie niedaleko stanąć, a sam się z nim przywitał. HistBun 15.
patrz: PARAT
– Lubo ich potężnie y Głodem y kulami trapił, iednak się nie poddawali, tylko do czasu o parol prosili. HistBun 50v.
patrz: PAROL
– Więc Fortece oddawszy sami do czasu na parolu zostali. HistBun 47.
patrz: PAROL
– Chmielnickiemu było duszno bo nasi z nim Hana rozerwali y potęznie parowali ze się w zad cofac iuz rozłączeni poczeli Krol Krol iednak za niemi mocnym następował krokiem. HistBun 20.
patrz: PAROWAĆ
– Co widząc Tatarzy przypadli w posiłku z swoim krzykiem y naypierwey przed sobą czerń paruiąc potym sami na naszych następowali. HistBun 10v.
patrz: PAROWAĆ
– Taka wiadomośc od poimanych troche naszych rozweseliła, ale przecie Wodzowie temu nie dowierzali, iak tez w krotce w tym Chmielnickiego sztuki doznali; on cicho się do szturmu sposobił, takim fortelem: Maż wołowych z chrustami nagotował, w ktore nasprzągawszy chłopow ku naszym parował okopom kazawszy im wołać. HistBun 12.
patrz: PAROWAĆ
– Nasz zaś Krol pod Łęczyce podstąpił a że tam byli Szwedzi y ich partyzanci posyłał kilka razy aby się poddali. HistBun 43.
patrz: PARTYZANT
– [..] Kozacy wpadłszy z zamek w pień Szlachtę y inney Kondycyi Ludzi wycinali [...]. HistBun 3-3v.
patrz: PIEŃ
– Na ostatek [y Smolenska] dobyła y Witepsk wycieła. Prócz że Bychow się utrzymał y Szkłow w którym Mieszczanie tak poczciwi byli ze na załogach będącą zmowiwszy się cicho Moskiewską w pień wyrznęli piechotę. HistBun 32v-33.
patrz: PIEŃ
– Słysząc także nasi Koronni o Chmielnickiego kupach, ozy wiwszy się troche rozrywac ich umyslili, dla czego nieiakiego Andrułe z Wołoszą wyprawili, ktory przodem ruszywszy sie Miasto iakieś z rabował, y Ludzi łupem obciązył niepomału, a tym czasem Kozacy niespodzianie na Niego spadli, y pewnie by ich byli w pień wycieli, gdyby nie Woniłowicz z Xiązęcemi Ludzmi nadszedł, y ich obronił. HistBun 22.
patrz: PIEŃ
– Ale oni bardzo leniwo Ordynansow słuchali, ci zaś co w Obozie z Hetmanem byli, zmizerowani mało związku nie zrobili, bo iuż się im było uprżykrżyło długo mi zerye cierpiąc, y ledwo ich Hetman umitygował, pozwoliwszy im tym cżasem większą płatę y od prac obozowych na cżas uwolniwszy. HistBun 26v.
patrz: PŁAT, PŁATA
– A Gąsiewski po swoiey wygraney znowu pod Warmią Derflinga zgromił ale iuż bez Tatarow, bo ci zaraz po owey Prostkowskiey utarcżce na zad poszli y Sżlachty Podlaski dwa powiaty względem swoiey płaty na Iassyr zagarneli. HistBun 43v.
patrz: PŁAT, PŁATA
– [...] a uciekaiących iednych wstawy, Przerwy y błota napędzali, drugich Szablami płatali, ktorey utarczki było aż do nocy. HistBun 7v.
patrz: PŁATAĆ
– [...] rzuciła się Kawalerya Polska y Chłopstwo w Sztuki płatała, tak heroicznie, że krwią puszczobną pieniły się Pola trupami zawalone. HistBun 5.
patrz: PŁATAĆ
– Przecież puscił na azard dla Oyczyzny zycie swoię nieiaki Skrzetuski y przebrawszy się po chłopsku pobrał listy od Wodzow do Krola. HistBun 12v.
– Skrzetuski z listami od woyska po chłopsku przed nim [królem] stanoł. HistBun 13.
– Aż tu wnocy wszystkie siły swoie na naszych wywarł Chmielnicki ze wszystkich stron następuiąc, ale przy Protektorze Bogu wziął dobrze po boku, y nic niewskurawszy reyterowałsię nazad. HistBun 10v.
patrz: PO CICHU
– Coz kiedy tak Bog dysponował, że nasi za niemi ruszyc się nie chcieli, aby ieszcze bicz Boży nad sobą mieli. Trupa na ten czas padło mało, bo się nawet y pobić szczerze nie dostało. HistBun 23v.
patrz: POBIĆ
– Te rabunki y zdzierstwa nastały bo nie tylko w Gnieznie krol srebra zabrawszy, na monetę ie pobic kazał, ale toż samo y po inszych kosciołach Szwedzi porobili [...]. HistBun 37.
patrz: POBIĆ
– [...] Duńczyk Holsacyą splondrowawszy, Szweda pobił na Morzu cztery mu Harmatne wziowszy Okręty. HistBun 48v.
patrz: POBIĆ
– Słysząc o tym rozlaniu Krwi pobitych tak wielu Ludzi naszych w Barze Xiąże Wiszniowiecki, z Zbaraża co prędzey do Obozu pospieszył, gdzie już przecie więcey zgromadzonego zastał Woyska. HistBun 5v.
patrz: POBITY
– Hetman Potocki, ktory dotąd siedział w Krymie [...] posłał do niego dziwuiąc się za co on z Polskim Woyskiem na podgranicze podstąpił. HistBun 17v.
– A idąc przez Łowicz tam w Zamku pic set Szwedow zastali ktorych męznie attakowali, ale y sami gineli podobno by ich iednak byli dobyli, tylko ze list Krolewski zaszedł aby co prędzey do niego pod Warszawę przychodzili [...]. HistBun 40.
patrz: PODOBNO
– Gdy się tedy tak czas uwłoczył, dziesięc Tysięcy Ordy z Czernią niezmierną z tyłu naszych zaszedszy, y na brzuchach podpełzszy pod nasz oboz, gwałtownie na naszych uderzyli. HistBun 23v.
– Oto co wam narobiło oczkowe Rogowe arędy, Stauszczyzny Poiemszczyzny, y Suchomelszczyzny, oto teraz iak wam pięknie zagrali Kozacy, Skaczcież Panowie Lachy tak wesoło, iak przed wami przed tym w prysidy skakali Kozacy. HistBun 12.
– Drudzy życzyli albo przez śrzodek nieprzyiaciela z Królem się przebiiać, albo gdzie daleko pokuciem umykać, y nieprzyia[ciela omi]iać ale to iuż nie podobna było... HistBun 29v.
patrz: POKUCIE
– A Krol ku Warszawie pomaszyrował, ktorą iuż strachowaną zastał. HistBun 42.
– Ale oni naszym bardziey szkodzili, bo coraz się pomykiem przykradłszy dokuczali. HistBun 11v.
patrz: POMYK
– ...iako piorun iaki pod Stramesznem, y tak ich dobrze popałaszował że się ich ze trzech tysięcy nad osimdziesiąt nie zostało... HistBun 42v.
– ...chociaż Siostra Iego Czarownica narodziła y posilnie wołaiąc perswadowała: Uchodi Brate, uchodi, ne zderżysz... HistBun 8.
patrz: POSILNIE
– ...y znow hultaystwo porozsyławszy uniwersalny zkupił pod masłowym stawem chcąc znowu swego potentowac szczęscia. HistBun 21v.
– [...] krol Szwedzki takowe podał [Brandenburczykowi] kondycye [...] 4to Żeby stawał z Woyskiem swoim krolowi Szwedzkimu na pomoc w kazdey potrzebie przeciw nieprzyiacielowi Iego [...]. HistBun 36v.
– Wiedzieć potrzeba y o tym że Hetman Wielki Koronny Mikołay Potocki umarł, a Polny wziął generalną nad wszystkim Woyskiem Komendę [...]. HistBun 24v.
patrz: POTRZEBA
– Zkąd znowu [spod Warszawy] Czarnecki za Szwedem poszedł, ale go Duglas dwa razym potrzepał. HistBun 40.
patrz: POTRZEPAĆ
– Hetmani się takze z przodu obrocili y tak tę Haydamacstwo szczęsliwie potrzepali iedne pozabiiali a drugich w'błota y w seret powpędzali. HistBun 19.
– [...] Hetmani się takze z przodu obrocili y tak tę Haydamacstwo szczęsliwie potrzepali iedne pozabiiali a drugich w błota y w seret powpędzali [...]. HistBun 19.
patrz: POZABIJAĆ
– [...] Więc się buntować na Chmielnickiego poczeli, wymawiaiąc że y owych wiezniow od nich wykupił, y że ich trzysta/: iako się wyzey namieniło/ przeciwko woiennemu prawu pozabiiac kazał . HistBun 25v.
patrz: POZABIJAĆ
– Wszyscy Cudzoziemcy z Pałacow ktorych pilnowali y z Klasztorow w ktorych się pozamykali wynidą z bronią... HistBun 41.
– I tak kazał Król naszemu wyiechać Kanclerzowi z dwoma Regimentami, ktore gdy go do tey doliny doprowadzili gdzie hański Kanclerz czekał kazał się im pozostać y w paracie niedaleko stanąć, a sam się z nim przywitał... HistBun 15.
– ...idąc przez kray ogołocony przez Mosty pozrzucane wody po zarazane... HistBun 21.
– [...] nasi gotowi czekaiąc wielki prawda impet wytrzymali, ale tam zginął Pułk ieden Woiewody Sendomirskiego drugi Koniecpolskiego y Chorągiew Pancerna Krolewska Litewska. HistBun 42.
patrz: PRAWDA
– Nasi iednak tego bynaymniey nie słuchali ale funduiąc się na Haydamackim słowie, Żydów przez gwałt z Zamku wypędzili [...]. HistBun 3.
– Woysko takze Polskie Kwarcianne, z Swemi Wodzami do niego się przygarneło, deklaruiąc mu się służyć, iako iuz swoiemu własnemu Krolowi. HistBun 35v.
– Chmielnicki może się znowu z Krolem zgodzi, y Państwo Moskiewskie przygubie. HistBun 31v.
patrz: PRZYGUBIĆ
– ...oni naszym bardziey szkodzili, bo coraz się pomykiem przykradłszy dokuczali... HistBun 11v.
– ...iednak nie zaraz nacierali, ale się pierwey szykowi naszemu przypatrzywali. HistBun 23.
– Hospodarow także winami pieniężnymi obłożył, że Ludzi swoich w grozie trzymali, a do Rakocego pod ten czas przystawać pozwalali. HistBun 49.
– To wyrzekłszy wyperswadował przecie Xiąże że się przytrzymali chorych tylko do Zamku odesłali HistBun 11v.
– [...] Krol dobywszy Warszawy radził z Senatorami co miał czynic z temi Szwedami ktorzy się mu poddali czy ich zostawic przy słowie y puscic wolno czy też zatrzymac do czasu pod uczciwą strażą? HistBun 41.
patrz: PUŚCIĆ
– Puscił na azard dla Oyczyzny zycie swoię nieiaki Skrzetuski y przebrawszy się po chłopsku pobrał listy od Wodzow do Krola. HistBun 12v.
patrz: PUŚCIĆ
– [...] iuż wdomu toiest w dobrach swoich umywszy od wszystkiego ręce spokoynie siedział. Słysząc iednak o wielkiey trwodze wObozie Polskim, uczynił mowę płaczliwą doswoich, iako go Twardowski Wierszem opisał [...]. HistBun 8v.
patrz: RĘKA
– Widzi to Hetman że Woysko ucieka, począł zaiezdzac uciekaiących, prosic y modlić, aby sobie y narodowi tego nierobili wstydu [...]. HistBun 25.
patrz: ROBIĆ
– 1mo Arferd Hrabia Witemberg Wodz Szwedzki y naywyzszy Marszałek, z Oxentsterem pospołu zamknionym z inszemi znakomitszemi officerami y Żołnierzami swemi wynidą wolno z miasta y poydą sobie gdzie chcą ale tylko sami rodowici Szwedzi [...]. HistBun 41.
patrz: RODOWITY
– Az tu nowy się w woysku urodził rumor ze Król potaiemnie uchodzi z Starszyzną. HistBun 14v.
patrz: ROMUR, RUMOR, RUMOR
– [...] musiał nos na kwintę spuściwszydarmo pod Zamościem leżec; gdzie go iednak Czarnecki wkrotce swoich po owym pod Gołębiem rozproszeniu zebrawszy mocno persegwitował Czatami y ustawicznemi podiazdami, czego Szwed nie mogąc wytrzymać y mało co prawie nic niedokazawszy pod Zamoysciem ruszył się ku Lwowu [...]. HistBun 38.
– Za czym życzył Turczynowi, aby tego nie dopuszczał; co snadnie wyperswadował, bo zaraz Turczyn wydał Forman (alias po naszemu ordynans) Sylistryskiemu Baszy y Rumelczykom, aby szli Chmielnickiemu na posiłek. HistBun 28v.
patrz: RUMELCZYK
– [Czapliński] sądził za rzecz niesłuszną, aby Chmielnicki w tak wielką się wbijał Fortunę [...]. HistBun 2.
patrz: RZECZ
– W Woysku pokóy ogłoszono y zwyczayny apłauz rzęsistym ogniem odprawiono. HistBun 15.
patrz: RZĘSISTY
– [...] krol Szwedzki takowe podał [Brandenburczykowi] kondycye [...] 4to Żeby stawał z Woyskiem swoim krolowi Szwedzkimu na pomoc w kazdey potrzebie przeciw nieprzyiacielowi Iego [...]. HistBun 36v.
patrz: STAWAĆ
– [...] Nowina przyszła, ze Duńczyk Holsacyą splondrowawszy, Szweda pobił na Morzu cztery mu Harmatne wziowszy Okręty. Co uważaiąc Król, żeby się ieszcze kiedy nie poprawił, y nas znowu strachem nie nabawił, kazał iść znowu do Pomorza Czarneckiemu, y Wojewodzie Podlaskiemu z Woyskiem [...]. HistBun 48.
patrz: STRACH
– [...] Szlachta broniła się poteżnie poty, poki aż Kożacy Harmat nie sprowadzili, z których iak dla Oblężonych szturmować mocnie poczęli; tak zaraz strwożona nie małym strachem Szlachta o pokoju traktować z Kozakami zaczęła [...]. HistBun 3.
patrz: STRACH
– [...] Szlachta broniła się poteżnie poty, poki aż Kożacy Harmat nie sprowadzili, z których iak dla Oblężonych szturmować mocnie poczęli; tak zaraz strwożona nie małym strachem Szlachta o pokoju traktować z Kozakami zaczęła [...]. HistBun 3.
patrz: STRWOŻONY
– Wtym leci iak szalony ochotnik Kozacki za Seret goniąc za naszemi [...]. HistBun 18v-19.
patrz: SZALONY
– Szwedzi po wytrzymanych kilku szturmach uciekli, wszytką porzuciwszy Amonicyą. HistBun 53.
patrz: SZTURM
– 1mo Arferd Hrabia Witemberg Wodz Szwedzki y naywyzszy Marszałek, z Oxentsterem pospołu zamknionym z inszemi znakomitszemi officerami y Żołnierzami swemi wynidą wolno z miasta y poydą sobie gdzie chcą ale tylko sami rodowici Szwedzi [...]. HistBun 41.
patrz: SZWED, SZWED, SZWIED
– Iednak Krol Seym złozył na ktorym to staneło, żeby Wielkopolanie z swoim pospolitym Ruszeniem od Szweda Oyczyznę bronili. HistBun 33.
patrz: SZWED, SZWED, SZWIED
– Dopieroż gdy Sapieha Chorąży Litewski zniozszy pod Węgrowem Graffa Magnusa złączył się z Czarneckim gdzie iuż maiąc w kupie woyska na 10 Tysięcy zaszli Szwedowi z przodu drogę. HistBun 38v.
patrz: SZWED, SZWED, SZWIED
– Mysląc iednak y tam że Szwed za nim maszeruie, rzucił Się w bok Czarnecki ku Płockowi. HistBun 45.
patrz: SZWED, SZWED, SZWIED
– Szwed pod Frydryzodem potężnie zbił Duńczyka, zabrawszy mu sto Harmat. HistBun 49.
patrz: SZWED, SZWED, SZWIED
– Panienki y insze damy zaraz Francuzieć poczęły bo się chwycili pudrow, perfumow y wymyslnych stroiow, krymek, szwedek [...] Ankier, Ingiermin narobic kazali. HistBun 35.
patrz: SZWEDKA
– Iednak się wszyscy wymyslnych, [...] chwycili obyczaiow, y mody że iuz chłopiankę y chłopa trudno było zobaczyc w Kermiedze. HistBun 35.
patrz: TRUDNO
– [...] dla czego Król z konia niezsiadaiąc z Konsyliarzami seymuie, co mieli w takim razie czynić, ze Chmielnicki tak strasznie tryumfuie maiąc na trzykroć sto tysięcy Woyska z Tatarami. HistBun 14.
patrz: TRZYKROĆ
– Hospodarow także winami pieniężnymi obłożył, że Ludzi swoich w grozie nie trzymali, a do Rakocego pod ten czas przystawać pozwalali. HistBun 49.
patrz: TRZYMAĆ
– Stał się huk iakiś wObozie Chmielnickiego, bo w bębny uderzono, w Surmy y w Trąby zagrano, potym z Harmat bić poczęto. HistBun 6.
patrz: UDERZYĆ
– Tamże [w obozie] się było przypatrzyc znędzionym ludziom kiedy iedni ledwie żyli, drudzy iakoby wpoł umarli chodzili. HistBun 16v.
patrz: UMARŁY
– [...] iuż wdomu toiest w dobrach swoich umywszy od wszystkiego ręce spokoynie siedział. Słysząc iednak o wielkiey trwodze wObozie Polskim, uczynił mowę płaczliwą doswoich, iako go Twardowski Wierszem opisał [...]. HistBun 8v.
patrz: UMYĆ
– Mysląc iednak y tam że Szwed za nim maszeruie, rzucił Się w bok Czarnecki ku Płockowi. HistBun 45.
patrz: W
– Część iedną zaraz z Duglasem ku Zmuydzi wyprawił, obesławszy wpierwiey Xięcia Kurlandskiego aby mu porty swoie poprzedał, albo puścił w zamiany, bo inaczej będzie to musiał uczynić po niewoli. HistBun 50.
patrz: W ZAMIANY
– Han [...] przyznawał ze wiele dobrego uznał od Władysława Brata iego y przyczynę swey ligi z Kozakami taką wyraził: ze go Krol pierwey do swoiey nie wezwał Kompanii, znać ze nim lekce wazył. HistBun 15.
patrz: WAŻYĆ
– Han [...] przyznawał ze wiele dobrego uznał od Władysława Brata iego y przyczynę swey ligi z Kozakami taką wyraził: ze go Krol pierwey do swoiey nie wezwał Kompanii, znać ze nim lekce wazył. HistBun 15.
patrz: WAŻYĆ
– Iednak Krol Seym złozył na ktorym to staneło, żeby Wielkopolanie z swoim pospolitym Ruszeniem od Szweda Oyczyznę bronili. HistBun 33v.
– ...bo się iuz mało o włoś y te traktaty nie zerwały HistBun 15v.
patrz: WŁOS
– ...Xsiąże marsowe postawiwszy czoło chciał coś mowić surowo, ale w mitygowany [...] podziękował rzekoma. HistBun 10.
– ...y te nie pocieszną swoim Woiewodzanom relacyą uczynili. HistBun 36.
– Duglas [...] obligował Radziejowskiego aby napisał list do Butlera, żeby on znowu pisał do Krola wnosząc Instancyą za zostaiącą w oblężeniu Żoną Iego żeby ią kazał wypuscic z inszemi Damami wolną [...]. HistBun 40v.
– [...] Krol dobywszy Warszawy radził z Senatorami co miał czynic z temi Szwedami ktorzy się mu poddali czy ich zostawic przy słowie y puscic wolno czy też zatrzymac do czasu pod uczciwą strażą? HistBun 41.
patrz: WOLNIE, WOLNO
– Czego zas Czarnecki pod ten czas dokazował, y iak Szweda czwiczył, doczytać się wolno niżey. HistBun 35v.
patrz: WOLNIE, WOLNO
– Kozacy iedni w Lasy uciekac poczęli, a drudzy iak bydło w Miasto wpędzeni, aby z tamtąd Szturmem ognistym wykurzeni zostali. HistBun 8.
patrz: WPĘDZONY
– Tamże [w obozie] się było przypatrzyc znędzionym ludziom kiedy iedni ledwie żyli, drudzy iakoby wpoł umarli chodzili. HistBun 16v.
patrz: WPÓŁ
– [...] nasi iuz pryskać y uciekać poczeli, ale Krol dobywszy Szable mocno się uwijać począł po Obozie, wołając aby tego wstydu nie czynili, dla czego innych wołaniem y perswazyą zawracał, drugich zaiezdzał konie za cugle porywając y na zad cofając. HistBun 14.
patrz: WSTYD
– Widzi to Hetman że Woysko ucieka, począł zaiezdzac uciekaiących, prosic y modlić, aby sobie y narodowi tego nierobili wstydu [...]. HistBun 25.
patrz: WSTYD
– Takową odpowiedzią daną Baranowskiemu słusznie rozgniewany Xiąże, kazał co prędzey skoczyć Ludziom z Siekierami y wyciąc Sztukę Parkanów, którędy nasi do Miasta wpadli y trwogę w nim uczynili wielką [...]. HistBun 4.
patrz: WYCIĄĆ
– Słysząc także nasi Koronni o Chmielnickiego kupach, ozy wiwszy się troche rozrywac ich umyslili, dla czego nieiakiego Andrułe z Wołoszą wyprawili, ktory przodem ruszywszy sie Miasto iakieś z rabował, y Ludzi łupem obciązył niepomału, a tym czasem Kozacy niespodzianie na Niego spadli, y pewnie by ich byli w pień wycieli, gdyby nie Woniłowicz z Xiązęcemi Ludzmi nadszedł, y ich obronił. HistBun 22.
patrz: WYCIĄĆ
– Nasz tu Lubomirski wziął szturmem Grudząz, y wnim Szwedow wyciął; Apotym poszedł pod Malbork, ktory lubo ścisle attakował, iednak iemu radzić nić [!] nie mogł, bo tam wielka była potęga Szdewow zewsząd zebranych. HistBun 53.
patrz: WYCIĄĆ
– Po takowych uczynionych na Seymie Relacyach zaraz przyszła nowina że Moskwa iuz wgranice nasze wtargnąwszy Drohobycz Newel ySerpieysk wycieła, y Połock wzieła, a w Polszcze żadnych gotowosci niebyło dla dania odporu nieprzyiacielowi. HistBun 32.
patrz: WYCIĄĆ
– Sam zaś uwiedziony tym szcżęściem, poszedł ku Multanom, gdzie idąc, gdysię przez Rzekę Felezynę prżeprawiał, napadł go Wodz Rakocego y tak strasznie poraził, że ledwie Tymo szek uciekł, we dwunastuset koni, a insi Kozacy w pień wycięci zostali. HistBun 27v.
patrz: WYCIĘTY
– [..] Kozacy wpadłszy z zamek w pień Szlachtę y inney Kondycyi Ludzi wycinali [...]. HistBun 3-3v.
patrz: WYCINAĆ
– I tak z pod Miedzyboża wybrawszy się kom[munikiem] cicho, poszedł prosto ku Kalniku, gdzie wziowszy [wiadomość o Bohunie] iż ma do Humań zbieżeć, pospieszał co [prędzey ...] będącą wycinał, y nikogo poMiastach [...] w Iahubcu zostawszy wiele cżer[...] [szczę]śliwie pokonał [...]. HistBun 31v.
patrz: WYCINAĆ
– A Rakocy tym czasem idąc z Woyskiem, wszędzie Miasta y Wioski koło Krakowa palił y wycinał, procz że mu się ieden okupił Pinczow, a potym pod sam Krakow przyszedł ktorego mu zaraz Kommendant szwedzki ustąpił. HistBun 45v.
patrz: WYCINAĆ
– Turcżyn wydał Forman/alias po naszemu ordynans/ Sylistryskiemu Baszy y Rumelcżykom, aby szli Chmielnickiemu na posiłek. HistBun 28v.
patrz: WYDAĆ
– Turcżyn wydał Forman/ alias po naszemu ordynans/ Sylistryskiemu Baszy y Rumelcżykom, aby szli Chmielnickiemu na posiłek. HistBun 28v.
patrz: WYDAĆ
– Az tez daley kryiomo wrzekomo dla trawy y drew się wykradaią z Obozu uciekac poczeli czego się nasi niespodziewali widząc ich w okopach siłę y nie inaczey myslili tylko ich mieli wymorzyc głodem. HistBun 21.
patrz: WYMORZYĆ
– Widząc to Chmielnicki że mu tak pod nos kurzą z Kamieńca, umyslił długim oblężeniem y głodem ich wymorzyć. HistBun 25v.
patrz: WYMORZYĆ
– Duglas [...] obligował Radziejowskiego aby napisał list do Butlera, żeby on znowu pisał do Krola wnosząc Instancyą za zostaiącą w oblężeniu Żoną Iego żeby ią kazał wypuscic z inszemi Damami wolną [...]. HistBun 40v.
patrz: WYPUŚCIĆ
– Na ostatek [y Smolenska] dobyła y Witepsk wycieła. Prócz że Bychow się utrzymał y Szkłow w którym Mieszczanie tak poczciwi byli ze na załogach będącą zmowiwszy się cicho Moskiewską w pień wyrznęli piechotę. HistBun 32v-33.
patrz: WYRZNĄĆ
– O tey Hana rezolucyi pewnie trzymaiąc Hetman W. z Polnym ruszyli się z Woyskiem na Ukrainę gdzie naypierwiey w Kalniku y w Buszy Buntownikow wysiekli. HistBun 33.
patrz: WYSIEC
– Potym zaś okrutnym Wilenskim wysieczeniu, skoro Moskwa ustąpiła, nazad Szwedzi z Inflant do Litwy przyszli [...]. HistBun 35.
– Aż tu wnocy wszystkie siły swoie na naszych wywarł Chmielnicki ze wszystkich stron następuiąc, ale przy Protektorze Bogu wziął dobrze po boku, y nic niewskurawszy reyterowałsię nazad. HistBun 10v.
patrz: WZIĄĆ
– [...] umknął się do Miasta, tam się zawarł Ostrogi zarąbał, Czernią wały osadził, y do ostatniego bronić rezolwował. HistBun 8.
patrz: ZARĄBAĆ
– Kiedy iuż Chmielnicki gwałtownie następować począł, dlatego rzucali wszyscy owe swoie wymyslne dostatki, [...] Rysie, Zupany Bławatne Kontusze, Pasy Perskie. HistBun 6v.
– Czym się ciesząc Krolowa, że Woysko utrzymała sama się co prędzey do Krola przebierała, ale że jey drogę zastąpił Nieprzyiaciel, więc z wielkim żalem swoim wrocić Się musiała z Choynic nazad ku Kaliszowi. HistBun 44v.
patrz: ŻAL
– Uwierzył Xiążę tey ich chytrey pokorze, winę im darował y ieszcze respekt swoy Pański oswiadczaiąc dwiescie Dragonij z Xięskim y Pietrowiczem dał im dla Obrony na załostwo [...]. HistBun 4.
patrz: ŻAŁOSTWO
– A lubo tam Hetman na Azard zycie swoie łozył y męznie się potykał iednak niedobre Woysko strasnie uciekac poczeło tak dalece że ledwie sam Hetman po tym dwa konie rosparszy Mogł uskrobac zdrowo aż do Minska. HistBun 32v.
patrz: ŻYCIE
– Puscił na azard dla Oyczyzny zycie swoię nieiaki Skrzetuski y przebrawszy się po chłopsku pobrał listy od Wodzow do Krola. HistBun 12v.
patrz: ŻYCIE
– [...] gdy obaczył że nikt Mu na posiłek nie przybywa, więc westchnął do Nieba na to patrzącego, iako życie ażardował dla Oyczyzny, azatym się nazad do swoich reiterował okopow. HistBun 16.
patrz: ŻYCIE