Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
Fabian Birkowski
BirkOboz 1623 oryginał
Kazánie Obozowe O BOGARODZICY. Przy tym Nagrobek Osmanowi Cesárzowi Tureckiemu: y insze Kazánia O S. IACKU, Y B. KANTYM

https://polona.pl/item/kazanie-obozowe-o-bogarodzicy-przy-tym-nagrobek-osmanowi-cesarzowi-tureckiemu-y-insze,Njk5OTM4NDk/4/#info:metadata
Odnotowano 308 cytatów z tego źródła
– [...] niechay się gniewáią gdy ich kto hámuie od nabożeństwá/ á zátym od krolestwá Bożego: niechay ná nie kłádą ręce swoie/ y błogołáwią/ á strzegą tego/ áby w oczách ich słowá złego nie rzekli kiedy; ćięszki ábowiem ráchunek vczynią z tego/ iáko pogorką iednego z tych málutkich; y lepiey áby vwiązano im kámień młyński ná szyiey/ á rzucono ich w morze/ á niżby przez nie miáło ná świát przyść pogorszenie. BirkOboz 72.
patrz:
– Obrażony był ieden oszczepem Achilesowym/ ráná się goić niechciáłá; więc dostano oszczepu/ y żelázá trochę z niego vkruszono/ y ránę tym leczono/ y vleczono. BirkOboz 80-81.
patrz: ACHILESOWY, ACHILLESOWY, ACHILLESOWY, ACHILLESÓW, ACHILLESÓW
– Iákoś się/ niestetyż/ odmienił od onego Hektorá/ gdy się z plonem y zdobyczą wrácał/ zbroię ná sobie máiąc Achillową/ ktorą był zdárł z Pátroklá towárzyszá iego? BirkOboz 44-45.
patrz: ACHILLOWY, ACHILLOWY, ACHILLÓW, ACHILLÓW, ACHILOWY
– Ale wierzę/ iż miała ná oczách swoich y nowego Adámá/ Chrystusá Páná/ Adámá niebieskiego/ názwánego tákże kmieciem od Proroká [...]. BirkOboz 15.
patrz: ADAM, ADAM, JADAM
– Y nam ma być wdzięczne to magnificat, to fiat; było wszytkim Swiętym záwsze/ miánowicie Woyciechowi ś. ktorego słuchamy co dáley śpiewáć będzie. Adámie/ ty Boży kmieciu/ Ty siedzisz u Bogá w wiecu/ Domieść nas swe dzieci/ Gdzie kroluią iuż święci. BirkOboz 14.
patrz: ADAM, ADAM, JADAM
– [...] przez Máryą Pánnę naświętszą/ przyszedł Adam on niebieski ná ziemię. BirkOboz 17.
patrz: ADAM, ADAM, JADAM
– Czemu nie ma Adam ziemski przez tęż Maryą/ iako drogę nieiaką z ziemie do nieba wstąpić? BirkOboz 17.
patrz: ADAM, ADAM, JADAM
– Ieszcze nie puścił się świata ktory ustawicznie trapi pokusami swoimi. Ale wierzę iż miał na oczach swoich y nowego Adama Chrystusa Pana Adama niebieskiego. Adam nowy Chrystus. nazwanego także kmieciem od Proroka: Czemuż to Panie, będziesz iako kmieć na ziemi? BirkOboz 15.
patrz: ADAM, ADAM, JADAM
– [...] Adámowi dano Ray áby go strzegł, y robił w nim. BirkOboz 14.
patrz: ADAM, ADAM, JADAM
– Poszedł tedy Aquilo z trámontáną swoią/ y pokurczył subtelniczki one/ ádziámskie owe ciáłá powárzył. BirkOboz 43.
patrz: ADZIAMSKI, ADZIAMSKI, ADZIAŃSKI
– Stałá według krzyżá Iezusowego Márya mátká iego. Zgołá on po wierzchu/ a tá wewnątrz krzyż cierpiáłá; oná sámá sobie ná krzyż byłá przybita/ stoiąc wedle krzyżá/ sámá sobie przez áffekt mácierzyński byłá nieiáko krzyżem. BirkOboz 29.
patrz: AFEKT
– Od niego [Attamora] tak beł rosproszonem [lud, wojsko] Iako Afrycki piasek/ kiedy wstaie gniewliwy Auster. BirkOboz 43.
patrz: AFRYCKI
– Morskie twoie bitwy z Turkiem, Czáty twoie ná brzegách Afrykáńskich, á zwłaszczá pod Algerem, opowiedzą drudzy. BirkOboz 51.
patrz: AFRYKAŃSKI
– Doznałeś, Wysoce Vrodzony Kawalerze iż nie masz żadnego okrutnieyszego nieprzyiaciela Rzeczypospolitey, iako iest głupstwo, y to grubiaństwo, ktorego Szkoła nie doyzrzała, Akademia nie otrzęsła? BirkOboz 52.
patrz: AKADEMIA
– Iako widzę serce twoie [kawalerze] polubuie sobie we wszytkich Zakonach. Kocha się y w IAGIELONSKIEY Akademiey. BirkOboz 54.
patrz: AKADEMIA
– Drugie, nieumieiętność grubą znosi, ktora wiele dusz pod brzydkie iárzmo wiąże; y nie pierwey zgromiona bywa, áż vfce Szkolne, ábo Akádemickie Połki następowáć poczną. BirkOboz 50.
patrz: AKADEMICKI
– Patrzył [Osman] na te boki Aquilonu/ na te pułnocne krolestwa/ y chciał na nich vsieść. BirkOboz 42-43.
patrz: AKWILO, AKWILON
– Co się tknie Allegoriy: Rupertus przez te dwie Trąbie/ rozumie dwoie przyszcia Chrystusowe. BirkOboz 66.
patrz: ALEGORIA
– Pomknął się też był Osman ná gorę oboygá Testámentu/ y stárego/ y nowego; tę roskopywáć chciał/ á ná to mieysce plugáwy swoy Alkoran prowádzić. BirkOboz 42.
patrz: ALKORAN
– Nie będźie z tego nic/ zbrodniu przeklęty. forá ze dworá) niebieskiego/ pśi y czárownicy, y niewstydliwi, y mężoboycy, y báłwanom (Alkoranom) służący; y káżdy który miłuie y czyni kłamstwo. BirkOboz 37.
patrz: ALKORAN
– [Do Osmana:] Spodziewałeś się według obietnice Alkoranu/ páłacow y budynkow od pereł y od złotá. BirkOboz 36-37.
patrz: ALKORAN
– Tak czynił [...] ś. Wincenty/ y oni wielcy Kaznodzieie/ ktorzy nie Alzbantowe/ ale skuteczne mieli kazania/ ktorymi. ludzie nawracali. BirkOboz 66.
patrz: ALZBANTOWY
– Ona [Bogarodzica] abowiem pierwsza iest/ ktora tą ścieżką panieństwa wiecznego chodzić poczęła; ona takie/ tak nabrane vfce świetych Panien/ prawdziwych Amazonek/ za sobą pociągnęła. BirkOboz 31.
patrz: AMADZONKA, AMAZONKA, AMAZONKA
– Wspominają Historycy Pentesileą/ krolową Amazonek/ męstwa wielkiego personę/ ktora szablą władała/ łukiem strzałą/ barzo dobrze. BirkOboz 31.
patrz: AMADZONKA, AMAZONKA, AMAZONKA
– Puścił ognie swoie w Pogany Tureckie/ ktore donich zaniesli źli Anyołowie/ y zapalił serce przeciwko panu sług własnych. BirkOboz 34.
patrz: AMNIOŁ, ANGIOŁ, ANIOŁ, ANIOŁ, ANJOŁ, ANNIOŁ, JAMIOŁ, JANIOŁ, JENIOŁ
– Passya y [...] boleść nie tak dręczyła animusz Zbawiciela naszego/ iako dręczyła serce Panny błogosławioney. BirkOboz 28.
patrz: ANIMUS, ANIMUSZ, ANIMUSZ
– Starość czasow nielutościwa/ zniosła pamięć wszytkich słow innych mądrych iego [bł. Jana Kantego]/ kila tylko iako przezacne apophtegmata zostawiwszy. BirkOboz 71-72.
patrz: APOFTEGMATA
– Nic pewnieyszego/ iż bol serdeczny z apprehensiey y [...] myśli złego pochodzi. BirkOboz 30.
patrz: APREHENCJA, APREHENSJA, APREHENSJA, APRENSJA
– Gdy miał wolą zstąpić [Syn Boży]/ zesłał Archanyoła Gabryela z nieba w dziewosłąby do Nazareth/ do Panny poślubioney mężowi. BirkOboz 10.
patrz: ARCHANGIOŁ, ARCHANIOŁ, ARCHANIOŁ, ARCHANJOŁ
– Boycie się Boga Panowie młodzi/ obiecuię wam zapewne mądrość świętą. Pięknie Krolom/ Arcyksiążętom z tą: onym boiaźń Pańska stoi za korony na głowie. BirkOboz 72.
patrz: ARCYKSIĄŻĘ
– Ś. Paweł [...] Słuchay iako każe w Areopagu: Bog teraz opowiada wszytkim ludziom/ aby wszyscy wszędzie pokutę czynili. BirkOboz 67.
patrz: AREOPAG
– Areopagitowie w Atenach chłopię obiesili, ktory wroblom oczy śpilką wykalał mowiąc by nie był tyrannem w państwie naszym gdy dorosnie. BirkOboz 79.
patrz: AREOPAGITA
– Chciał koniecznie Maltę zburzyć [sułtan Osman] dwuch wielkich Hetmanów swoich, z wielką armatą morską nasławszy na wyspę onę. BirkOboz 7 nlb..
patrz: ARMATA, ARMATA, HARMATA
– Więc się do tego [do poniżenia stanu kapłańskiego] przykładaią y Heretycy, ktorzy y dobrego słowa w Chrześciaństwie nie godni, Ateistowie, ludzie bezbożni. BirkOboz 4 nlb..
patrz: ATEISTA
– Od niego [Attamora] tak beł rosproszonem [lud, wojsko] Iako Afrycki piasek/ kiedy wstaie gniewliwy Auster. BirkOboz 43.
patrz: AUSTER, AUSTER, AWSTER
– Nie żołnierze/ ále bábym miał pod Chocimem/ ktorzy nieumieli Łáchow wziąć. BirkOboz 47.
patrz: BABA
– Máiestat twoy [Chryste] bestye czuią/ á ludzie się go nie boią. BirkOboz 62.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Pátrzcie iáko ná śmierć prowádzą Osmaná Jánczárowie [...] iego: káftanik bágázyowy ná nim/ páncerzem pokryty. BirkOboz 44.
patrz: BAGAZJOWY
– Forá (ze dworá) niebieskiego/ psi y czárownicy, y niewstydliwi, y mężoboycy, y báłwanom (Alkoranom) służący. BirkOboz 37.
patrz: BAŁWAN
– Ná báni ábo dyni/ nápisz wierszyk iáki/ ledwie znáć z przodku: zá czásem wystąpią one litery/ y wysádzą się ták czytelno/ iáko czytelniey Drukarz ich wybić nie może. BirkOboz 77.
patrz: BANIA, BANIA, BANIJA
– Spodziewałeś się bánkietow po śmierci przepysznych/ [marg.] Bánkiety Mahometow. [-] fázyanow/ y ptakow innych smácznych/ fruktow wszelákich/ ktoreś miał zbieráć/ leżąc pod pięknymi drzewy. BirkOboz 37.
patrz: BANKIET
– Fest Trąb/ postánowiony był ná pámiątkę Izááká Pátryárchy/ oswobodzonego od ofiáry/ y mieczá Oycá swego Abráámá/ przez zástąpienie Báráná. BirkOboz 62.
patrz: BARAN
– Gdy Pháráoná Bog w morzu topił/ táńcowáły gory iáko báránkowie, mowi Pismo ś. BirkOboz 36.
patrz: BARANEK
– Do kázálnice Wincentego ś. [...] przypadáli wilcy/ á w báránki pokorne się odmieniáli. BirkOboz 68.
patrz: BARANEK
– Powiádáią Zydowie/ y Lácińscy Doktorowie/ iż Fest Trąb/ postánowiony był ná pámiątkę Izááká Pátryárchy/ oswobodzonego od ofiáry […] przez zástąpienie Báráná [...] przetoż tego dniá trąbili w rogi báránie. BirkOboz 62.
patrz: BARANI
– Nie pánomby sobie ták poczynáć/ ále bestyam iákim/ przy ktorych nie mász rozumu żadnego/ áni wiáry. Zá tákie okrucieństwá/ nisko pádł ten Lucyfer [Osman] pod powrozy kátowskie. BirkOboz 41.
patrz: BESTIA
– Wziąłeś teraz zapłátę zá niecnoty twoie Máhometáńskie: widzisz w piekle Máhometá twego: widzisz iáko cierpi zá wszeteczną náukę swoię/ w ktorey pozwala wszelákich zbrodni z niewiástámi/ bez wstydu/ aż grozá wspomináć. BirkOboz 37.
patrz: BEZ, BEZ, BEZE
– Teraz po Trybunałách, po Seymách, po Seymikách, o zniszczeniu kościołow nagęstsza mowá; o vmknieniu dziesięcin; o poniżeniu stanu Kápłáńskiego; o wydárciu Funduszow. Więc się do tego przykłádáią y Heretycy, ktorzy y dobrego słowá w Chrześciáństwie nie godni, Ateistowie, ludzie bezbożni. BirkOboz 3.
patrz: BEZBOZNY, BEZBOŻNY, BEZBOŻNY
– Gniewy przyszły dla mow iego tákich ládáiákich/ (nie żołnierze/ ále babym miał pod Chocimem/ ktorzy nieumieli Láchow wziąć:) nie vszedłci dymow tych/ zákwásiły mu oczy łákome; gárdło bezecne/ głupiomowne/ y hárde/ y okrutne/ zátłumiły kwásem swoim. BirkOboz 46-47.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Tę niewolą opuść/ tráfisz ná inną/ gdy własnym pássyom twoim służyć będziesz. [marg.] Niewola bezecna. BirkOboz 85.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Sromay się bezecny y nieczysty świecie/ áto żeś nieumiał Páná twego przywitáć. BirkOboz 5.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Skryli się Vczniowie iego/ dla stráchu przed dniem świątecznym: potym ich biczowano w Ierozolimie/ y nákoniec niemal do iednego wybito. BirkOboz 56.
patrz: BICZOWAĆ
– Lichwá iest nieiáki Pobor z wielką niespráwiedliwością złączony. Od tey lichwy/ y od tey bierni/ ktora drogie dusze Chrześciánskie miáłá bráć/ vwolniłeś nas Pánie/ zniozszły łákomego człowieká/ ktory iáko piekło potępionymi nie mogł się násycić/ y nigdy nie mowił: Mam dosyć. Nápiszmysz mu ten pierwszy wiersz nagrobku iego: Vstał pobereżnik, vcichłá biernia. BirkOboz 34-35.
patrz: BIERNIA
– Kędyż on Osman/ ktory ná to był ták rok przyszedł ná granice Polskie/ y rozwiodł się był Obozámi swoimi od rzeki Prutu/ áż do Dniestru; od Zamku Chocimskiego/ áż do Kámieńcá: ná to/ áby dusze krwią Chrystusową odkupione miásto bierni y poboru wybierał/ w Koronie Polskiey/ y w Wielkim Księstwie Litewskim. BirkOboz 34.
patrz: BIERNIA
– Nie dla Bisurmánow tákie mieszkánia gotuie Bog/ ále dla wiernych Chrześćián swych/ iáko czytamy w Obiáwieniu Janá ś. Nie ma co tám czynić Alkoran bezecny/ z swoimi Bisurmány; bo nápisano: Nie wnidzie do miástá onego nic pomázánego, ábo to co czyni obrzydliwość, y kłamstwo [...]. BirkOboz 37.
patrz: BISSURMAN, BISURMAN, BISURMAN, BISURMANIN, BISURMANIN
– Dano bitwę z niebá Sisárze, gwiazdy stánąwszy w szeregách swoich, vderzyły w Pogány. BirkOboz 43-44.
patrz: BITWA
– Strászny to był głos kiedyś w bitwách, ktory wychodził z vst Polskich, gdy Pogáństwo gromili mężni oni Chrześciánie. BirkOboz B.
patrz: BITWA
– A oná bitwá, ktorąś ty iáko mężny Kápitan, pod Możáyskiem z nieprzyiácielem zwiodł: o iáką tobie sławę wielką, iáko strách wielki Moskwie vczyniłá. BirkOboz 50-51.
patrz: BITWA
– Morskie twoie bitwy z Turkiem, Czáty twoie ná brzegách Afrykańskich, á zwłaszczá pod Algerem, opowiedzą drudzy. BirkOboz 51.
patrz: BITWA
– Dobroć mądrego/ y piękne przedsięwzięcie/ záwsze prágnie do siebie drugich przyciągnąć/ złych popráwić/ nákierowáć błędnych. BirkOboz 60.
patrz: BŁĘDNY
– Ciebie zacnego y miłego Kawalera, niechay Pan Bog błogosłáwi tu łáską swoią, á potym onym żołdem z niebá, ktory koroną zowie Páweł święty [...]. BirkOboz 8 nlb.
patrz: BŁOGOSŁAWIĆ
– Bodaiechmy wdzięcznie rádę y náukę Oycow nászych chowáli [...]. BirkOboz 86.
patrz: BODAJ, BODAJ, BODEJ, BOGDAJ
– Wielka byłá dobroć Boża/ iż iestesmy z niczego stworzeni/ ná podobieństwo/ ná wyobráżenie Boże [...]. Z skárbnice oney bogactw wiecznych/ iedná tylo iskierká ná ten czás wypadłá/ ledwie się błysnęłá/ stánął swiát/ niebiosá/ ziemiá/ morze/ źwierzętá. BirkOboz 20.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Boiaźń Páńska początek mádrości [!]. Boycie się Bogá Pánowie młodzi/ obiecuię wam zápewne mądrość świętą. Pięknie Krolom/ Arcyksiążętom z tą: onym boiáźń Páńska stoi zá korony ná głowie/ zá noszenia nabogátsze ná piersiách. BirkOboz 72.
patrz: BOGATY
– Ciebie dla człowiecze Dał Bog przekłoć sobie Bok/ ręce/ nodze obie. BirkOboz 19.
patrz: BOK
– Pátrzyłá ná to Pánná/ y wielmi boláłá/ wielmi cierpiáłá/ y mieczem bolu iego zrániona ná duszy byłá. BirkOboz 26.
patrz: BOLEĆ
– Vważże teraz iákie było męstwo tey Pánny/ ktora máiąc/ cierpiąc tákie boleści/ nie mdláłá/ áni vpadáłá/ ale stánęłá; bo tak Ewángelistá mowi: Stałá tedy Mátká, etc. BirkOboz 30.
patrz: BOLEŚĆ
– Przykłáda Bernárd ś. iż wszytkie rány/ ktore zádawáli káci Chrystusowi Pánu/ zádawáły też wielką boleść Pánnie naświętszey [...]. BirkOboz 29.
patrz: BOLEŚĆ
– Obiecał iey to był Symeon: Twoię własną duszę przeniknie miecz; miecz mowię/ Kompássyey/ iáko mowi Bernárd ś. ábo boleści záraz y miłości/ iáko vczy Ildefonsus. BirkOboz 27.
patrz: BOLEŚĆ
– ... zbluzniony iesteś od tych, ktorzy się Zydámi zowią, á nie są nimi, ále są bożnicą szátáńską. BirkOboz 80.
patrz: BOŻNICA, BOŻNICA, BÓŻNICA, BUŻNICA
– vstámi Bożymi BirkOboz 65.
patrz: BOŻY
– Y ktoż się nie zádziwuie cudom Bożym/ y nie záwoła z wielkim sercem: Poznałem ia Pánie/ iż wielki iest Pan? BirkOboz 59.
patrz: BOŻY
– Ciebie zacnego y miłego Kawalera, niechay Pan Bog błogosłáwi tu łáską swoią, á potym onym żołdem z niebá, ktory koroną zowie Páweł święty [...]. BirkOboz 8 nlb.
patrz: BÓG
– Bywa ták cięszki bol serdeczny drugdy/ ktory pádnie ná inne kreátury/ iż bez száble zdrowie odiąć może. BirkOboz 30.
patrz: BÓL
– [...] Męczennicy gdy cierpieli/ ciáłá ich bole cierpiáły/ dusze ochłody swoie na ten czás miáły; ále Bogárodzice Pássya wszytká/ nie ciało ále duszę przechodziłá. BirkOboz 27.
patrz: BÓL
– Pátrzyłá ná to Pánná/ y wielmi boláłá/ wielmi cierpiáłá/ y mieczem bolu iego zrániona ná duszy byłá. BirkOboz 26.
patrz: BÓL
– [...] bole rodzenia/ ktorych nie miáłá [Matka Boska] gdy rodziła/ vcierpiáłá czásu męki [...]. BirkOboz 26.
patrz: BÓL
– Wrożką był y tego/ iż przeciwko Kościołowi wszytkie oręża w kupę zebráne/ nic nie porádzą/ by się też spiknęły z bramy piekielnymi. BirkOboz 56.
patrz: BRAMA, BRAMA, BRANA, BROMA, BRONA
– Widzisz te buczne Krole/ zdeymi z nich te márną mászkárę; obaczysz ich w łáńcuchách iáko bráńce. BirkOboz 79.
patrz: BRANIEC
– Złemu człowiekowi, niespráwiedliwemu, nie może być więtsza dogodá, iáko gdy do niego Pan Bog śmierć ześle, ktora vkroci wszytkie zbrodnie iego. Nie będzie táki po śmierci więcey broił, áni szkody w ludziách czynił; á zátym, nie będzie robił ná więtsze męki. BirkOboz 7nlb-8nlb..
patrz: BROIĆ
– Dla tegoś mię [Boże mój] opuścił/ ábowiem skárgá grzechow/ ktorem ná się przeniozł/ broni do mnie zbáwienia. BirkOboz 23.
patrz: BRONIĆ
– Do Chrystusá Páná dziateczki máłe chodziły/ bronili ich od Páná vczniowie/ o co się on frásował/ y mowił: Dopuśćcie málutkim przyść do mnie. BirkOboz 72.
patrz: BRONIĆ
– Widźisz te buczne Krole/ zdeymi z nich tę márną mászkárę; obaczysz ich w łáńcuchách iáko bráńce. BirkOboz 79.
patrz: BUCZNY, BUCZNY, BUSZNY
– Ná ten czás gdy Pan począł budynek świátá czynić/ mnie naprzod ogárnął. BirkOboz 3.
patrz: BUDENK, BUDUNEK, BUDUNK, BUDYNEK, BUDYNEK
– Gdy się przez Dunay przepráwiał/ przywiedziono nu 40. Kozakow/ ktorych ná czarnym morzu było záłápiono: kazał łodź/ ná ktorey most budowano/ obráć iednę/ miásto klatki/ y wszytkie one Kozaki wetkáć/ y smołą oblać/ y zápaliwszy po rzece puścić. BirkOboz 40.
patrz: BUDOWAĆ
– By nie dla miłości Máryey, y Iesvsa Syná iey, iabym świátá żadną miárą nie budował. BirkOboz 3.
patrz: BUDOWAĆ
– Wielką przyczynę miał Bog wszechmogący; áby ná ten czás gdy świát budował/ naprzod o tym myślił/ áby dostoyność kreátur/ przez grzech pierwszego człowieká vtráconą przez Máryą Pánnę naświętszą napráwił y przywrocił. BirkOboz 8.
patrz: BUDOWAĆ
– Kiedy one zacne chęci Szláchty Polskiey do rozmnozenia chwały Bozey, do budowánia Kościołow, do fundowánia Szpitalow, Szkoł, iákie były przedtym? BirkOboz 4 nlb..
patrz: BUDOWANIE
– Posyła Bog robotniki swoie/ ktore rozmáicie zowie pismo ś. [...] zowie ich Zołnierzámi/ Winogrodnikámi/ Pástyrzámi/ Woły/ Oraczámi/ Młoczącymi/ Sieiącymi/ y Budowniczemi Kościołá. BirkOboz 62.
patrz: BUDOWNICZY
– Vmiesz naprzod woyská szykowáć, vmiesz w burdách woiennych, nie tylko robotę dobrego Hetmáná, ále mężnego Zołnierzá odpráwowáć? BirkOboz 50.
patrz: BURDA
– Co okrutny Nero Chrześciánom/ to zbrodnie luzkie Pánu Zbáwicielowi nászemu vczyniły: pokrył on wilczemi/ niedźwiedziemi skorámi święte Męczenniki; pokryły one bydlęcemi przymiotámi/ bestyálskiemi postępkámi/ sprosnosciámi swoiemi własnemi/ prześliczny grzbiet Zbáwicielá moiego/ y ták go záprowádziły ná Theatrum. BirkOboz 23-24.
patrz: BYDLĘCI, BYDLĘCI, BYDLĘCY, BYDLĘCY, BYDLĘCZY, BYDLIĘCZY
– Cedry to iest hárdych połamáłá tá trąbá; rozdzieliłá ogień/ to iest miłość/ y ięzyki ogniste ná Swiątki rozdáłá. BirkOboz 67.
patrz: CEDR
– Coż Chrześciánie/ ktorzy są iáko Cedrowie Libanu wysokie/ ozdobne. BirkOboz 35-36.
patrz: CEDR
– Głos Páński w wielmożności: głos Páński łamiący Cedry: głos Páński rozcináiący płomień ogniá: głos Páński trzęsący puszczą: głos Páński gotuiący ielenie, áby od stráchu grzmienia łácniey łánie rodziły; á w kościele iego wszyscy mowić będą chwałę. BirkOboz 67.
patrz: CEDR
– Vcichłá y vmilkłá wszytká ziemiá, vweseliłá się y wyskoczyłá: iodły, y te się vweseliły nád tobą, y Cedry Libáńskie; iakoś skoro vsnął, nie wystąpi więcey, ktoryby nas podrąbywał. BirkOboz 35.
patrz: CEDR
– Bog pierwey weyzrzał ná Máryą y Iesvsa, iáko na cel swoy/ do ktorego [celu] zmierzał. BirkOboz 3-4.
patrz: CEL, CEL, CYL, CZEL
– Ktore cudá? One wielkie/ gdy w iednym okiem mgnieniu/ z Celnikow drapieżnych/ (iáki był Mattheus) Apostołowie stánęli. BirkOboz 58.
patrz: CELNIK, CELNIK, CZELNIK
– Piszą o iednym stárcu/ ktorego gdy w Alexándryey cháłástrá opádłá/ gdy go łáiáłá/ pcháłá to tám to sám/ szydziłá z niego; nákoniec ktoś się wyrwie do niego/ y rzecze: Coby zá cud vczynił Chrystus wász/ ktorego chwalicie? BirkOboz 58-59.
patrz: CHAŁASTRA, CHAŁASTRA, HALASTRA, HAŁASTRA, SAŁASTRA
– Areopágitowie w Athenách chłopię obiesili/ ktory wroblom oczy śpilką wykalał/ mowiąc/ by nie był tyránnem w páństwie nászym/ gdy dorosnie. BirkOboz 79.
patrz: CHŁOPIĘ
– Wiárá ś. Kátholicka Rzymska/ prawdziwe słońce iest [...] Mądrość tá księżycem iest; nocne chmury głupstwá/ ktore się przy młodzi wieszáią/ rozbiia. BirkOboz 41.
patrz: CHMORA, CHMURA, CHMURA
– Nákoniec począłeś rzewno płákáć iáko dziecię/ y mowić: Nicem nie winien; Chodzia y Dyláwer Bászá w tym winien: oni mnie do wszytkiego tego przywodzili/ o co wy teraz mnie winuiecie. BirkOboz 38.
patrz: CHODZDZIA, CHODZIA, CHODZIA, HODZIA
– Czynisz tákie dziełá ábyś Obozy náuk cnych ozdobił, iákie nigdy przedtym nie chodziły iedno po sercách vczonych y z dzieciństwá w księgách zábáwionych. BirkOboz 52.
patrz: CHODZIĆ
– Coś więtszego ia widzę w Pánnie Bogárodzicy/ w Hetmánowey ták wielu Pánienek/ z których káżdą Duchowną możesz názwáć Amázonką/ to iest bez piersi: y oná ábowiem pierwsza ioest/ ktora tá ścieszką pánieństwá wiecznego chodzić poczęłá. BirkOboz 31.
patrz: CHODZIĆ
– Vrząd Káznodzieyski nawięcey Pan zálecić chciał Odkupiciel nász/ gdy mieszkał z grzesznikámi: á że nam trzebá chodzić śládem iego/ będzie pożytecznieysza y milsza Pánu Bogu/ iesli odłożywszy pokoy/ wynidziemy z domu ná pracą. BirkOboz 63.
patrz: CHODZIĆ
– Kto z mądrymi chodzi, mądrym będzie, przyiáciel głupich, podobnym im będzie. BirkOboz 74.
patrz: CHODZIĆ
– Gdy do potrzeby chodzili Zołnierze Izráelscy/ w chwałę Páńską náprzod Vderzyli/ iáko w trąby y w kotły. BirkOboz 1.
patrz: CHODZIĆ
– Byli wprawdzie tácy niektorzy, ktorzy záwołáni od Kápłanow, pod namioty chodzili, y Bogárodzicę wespoł z nimi śpiewáli. BirkOboz E.
patrz: CHODZIĆ
– Słuchay synu/ y przyimi rádę rozumu/ y nie odrzucay rády moiey: wrzuć nogę twoię w pętá iey (mądrości) y w łáncuchy iey szyię twoię; podłoż rámię twoię á noś ią/ á nie leń się chodzić w okowách iey. BirkOboz 84-85.
patrz: CHODZIĆ
– Trąbá w sobie nie ma nic pieszczonego/ chrápliwie y strászliwie brzmi/ ná trwogę ráczey niż w taniec vmie; vszom melodiey wdzięczney nie doda; świerzbiących vszu nie połekce; nieumie Gorgow áni kádenciy wypráwiáć/ áni hármoniy ábo kontentow: ále mury Hierykuntskie wáli, woyská rozbiia/ vfce łamie; cudá wielkie ná woynách/ w koniách/ w ludzie robi. BirkOboz 65.
patrz: CHRAPLIWIE
– Dymy te dworskie prędko wam głowę záráżą; subtelne z tábáku bywáią dymy/ ále skwirk pewny w oczách/ nápłáczesz się po nich/ lubeś to chrzanu nie przekąsił. BirkOboz 83.
patrz: CHRZAN, CHRZAN, CHRZON, KRZON
– [...] Męczennicy gdy cierpieli/ ciáłá ich bole cierpiáły/ dusze ochłody swoie na ten czás miáły; ále Bogárodzice Pássya wszytká/ nie ciało ále duszę przechodziłá. BirkOboz 27.
patrz: CIERPIEĆ
– Vważże teraz iákie było męstwo tey Pánny/ ktora máiąc/ cierpiąc tákie boleści/ nie mdláłá/ áni vpadáłá/ ale stánęłá; bo tak Ewángelistá mowi: Stałá tedy Mátká, etc. BirkOboz 30.
patrz: CIERPIEĆ
– Oto ia y dzieci moie, ktorych mi dał Pan, ná znák, y ná cud Izráelá, od Páná Woysk, ktory mieszka ná gorze Syon. BirkOboz 59.
patrz: CUD, CUD, CUDO, CUDO, CZUD
– Y ktoż się nie zádziwuie cudom Bożym/ y nie záwoła z wielkim sercem: Poznałem ia Pánie/ iż wielki iest Pan? BirkOboz 59.
patrz: CUD, CUD, CUDO, CUDO, CZUD
– Zbiera oczy po wsytkim świecie Psálmistá ś. áby obaczyły Cudá Páńskie/ ktore Pan czyni z ziemią swoią [...]. BirkOboz 55.
patrz: CUD, CUD, CUDO, CUDO, CZUD
– Pamięć czynimy zacnego/ bogoboynego Doktorá/ Akádemiey Krákowskiey/ cudámi y zá żywotá/ y po śmierci wsławionego/ po wszystkiey Koronie. BirkOboz 71.
patrz: CUD, CUD, CUDO, CUDO, CZUD
– Iesli cud wielki/ odmiáná własna/ gdy człowiek z pomocą Bożą/ z źiemie niebem się sstáie; á coż odmienić drugiego/ iuż to cudownieysza: ábowiem sercá cudze nie są w mocy nászey. BirkOboz 60.
patrz: CUDOWNA
– Okrzyk ábowiem wielki wszystkich/ iáko ná zdraycę/ ná skazcę domu Ottomáńskiego/ ná Tyránná; ktory się nie vtulił áż w wieży/ gdyś czekanem w łeb od Spáhiow wźiął/ á potym ćięćiwą iesteś zádawiony. BirkOboz 39.
patrz: CZEKAN
– Tenże to Osman/ ktory po cztery kroć sto tyśięcy ludźi do boiu gotowego/ wyprowádźił był pod Choćim? BirkOboz 46.
patrz: CZTERYKROĆ, CZTERYKROĆ, CZTYRYKROĆ
– Dano bitwę z niebá Sisárze, gwiazdy stánąwszy w szeregách swoich, vderzyły w Pogány. BirkOboz 43-44.
patrz: DAĆ
– Kędy one szkárłáty twoie/ ktoreś obiecował ná delury kráiáć Iáńczárom swoim/ odkupuiąc gárdło twoie? BirkOboz 45.
patrz: DELIURA, DELORA, DELURA, DELURA
– Obiecano to było przy męce iego świętey: Iesli położy duszę swoię zá grzech (Chrystus Pan) obaczy plemię swoie długożytne, y wola Boża w ręku iego kierowána będzie. to iest/ iáko zechce/ ták wolą Bożą obroci, zechce pewnie ná dobre násze / bo dla nas/ y dla zbáwienia nászego vmierał ná krzyżu. BirkOboz 24.
patrz: DŁUGOŻYTNY
– Prosiłem Páná Bogá w pierwszym Kazániu, po Woynie Tureckiey, áby mu zápłácił tę dobrotkę, iáko on sam wie nalepiey. BirkOboz F.
patrz: DOBROTKA
– Od tey lichwy/ y od tey bierni/ ktora drogie dusze Chrześciánskie miáłá bráć/ vwolniłeś nas Pánie/ zniozszły łákomego człowieká/ ktory iáko piekło potępionymi nie mogł się násycić/ y nigdy nie mowił: Mam dosyć. BirkOboz 34-35.
patrz: DOSIĆ, DOSYĆ, DOSYĆ
– Wielka ábowiem ślepotá ludzka y miedzy innymi szaleństwy to nawiętsze szaleństwo/ iż tákich wiele/ ktorzy wszytko ważą/ áby dostáli márnych tych y doczesnych rzeczy; BirkOboz 66.
patrz: DUŻY
– Spodziewałeś się bánkietow po śmierci przepysznych/ fázyanow/ y ptakow innych smácznych/ fruktow wszelákich/ ktoreś miał wolą zbieráć/ leżąc pod pięknymi drzewy. BirkOboz 37.
patrz: FASJAN, FAZAN, FAZANT, FAZJAN, FAZJAN
– Za Saulá przestrzegali tego Philistynowie/ áby áni Kowalá/ áni Slosárzá nie mieli miedzy sobą Zydowie/ żeby snadź nie vkowáli sobie iákiego kordá/ ábo oszczepu. BirkOboz 47.
patrz: FILISTYN
– Wiárá ś. Kátholicka Rzymska/ prawdźiwe słońce iest; tá nikędy foremniey/ áni iásniey stánęłá/ gdy ćmy były niedawno vderzyły po wszytkiey Polszcze/ iáko w Krákowie. BirkOboz 41.
patrz: FOREMNIE
– Spodziewałeś się bánkietow po śmierci przepysznych/ fázyanow/ y ptakow innych smácznych/ fruktow wszelákich/ ktoreś miał wolą zbieráć/ leżąc pod pięknymi drzewy. BirkOboz 37.
patrz: FRUKT
– Masz frukty ogniste/ ktorych przełknąć trudno; ktore gardziel twoy dawić będą ná wieki. BirkOboz 37.
patrz: FRUKT
– Gniewy przyszły dla mow iego tákich ládáiákich/ (nie żołnierze/ ále babym miał pod Chocimem/ ktorzy nieumieli Láchow wziąć:) nie vszedłci dymow tych/ zákwásiły mu oczy łákome; gárdło bezecne/ głupiomowne/ y hárde/ y okrutne/ zátłumiły kwásem swoim. BirkOboz 46-47.
patrz: GARDŁO, GARDŁO, GARŁO
– Kto z mądrymi chodzi, mądrym będzie, przyiáciel głupich, podobnym im będzie. BirkOboz 74.
patrz: GŁUPI
– [...] nie vszedłci dymow tych/ zákwásiły mu oczy łákome; gárdło bezecne/ głupiomowne/ y hárde/ y okrutne/ zátłumiły kwásem swoim. BirkOboz 46-47.
patrz: GŁUPIOMOWNY
– Obrażony był jeden oszczepem Achilesowym/ rana się goić niechciała; więc dostano oszczepu/ i żelaza trochę z niego ukruszono/ i ranę tym leczono/ i uleczono. BirkOboz 81.
patrz: GOIĆ
– Własnie ták grzechow nászych sromotá zszyta z niewyliczonych obrzydliwości/ ná niego rzucona iest/ y od oney czystości przyięta/ y przyciśniona/ y przyobleczona; tá nie mogłá z siebie podáć/ iedno okrutną iákąś grozę. BirkOboz 22-23.
patrz: GROZA
– Wziąłeś teraz zapłátę zá niecnoty twoie Máhometáńskie: widzisz w piekle Máhometá twego: widzisz iáko cierpi zá wszeteczną náukę swoię/ w ktorey pozwala wszelákich zbrodni z niewiástámi/ bez wstydu/ aż grozá wspomináć. BirkOboz 37.
patrz: GROZA
– Co okrutny Nero Chrześciánom/ to zbrodnie luzkie Pánu Zbáwicielowi nászemu vczyniły: pokrył on wilczemi/ niedźwiedziemi skorámi święte Męczenniki; pokryły one bydlęcemi przymiotámi/ bestyálskiemi postępkámi/ sprosnosciámi swoiemi własnemi/ prześliczny grzbiet Zbáwicielá moiego/ y ták go záprowádziły ná Theatrum. BirkOboz 23-24.
patrz: GRZBIET
– Táka byłá trąbá Jácek ś. w tych kráiách pułnocnych/ vstáwicznie grzmiąca o sądzie Páńskim/ o rádościách wiecznych; według onego Pismá: Pámiętay ná ostáteczne rzeczy, á ná wieki nie zgrzeszysz. BirkOboz 68.
patrz: GRZMIĄCY
– Niechay kto odliczy gwałt niezliczony pieniędzy/ nic podobnego nie dokaże temu/ ktory duszę iednę zbáwi. BirkOboz 61.
patrz: GWAŁT
– GDy Woyská Páńskie nástępowáły gwałtem wielkim ná morze czerwone/ nie mogły się odzierżeć wody w brzegách swoich/ podniozszy się iáko dwie ścienie wysoko bárzo/ y drogę ludowi Bożemu vczyniły. BirkOboz 18.
patrz: GWAŁT
– [O Matce Boskiej] Z tey, y dla tey wszytko pismo nápisáne, kwoli iey świát wszytek zbudowány, y tá łáski Bożey iest pełná [...]. BirkOboz 4.
patrz: GWOLEJ, GWOLI, GWOLI, KWOLI
– Vmiesz naprzod woyská szykowáć, vmiesz w burdách woiennych, nie tylko robotę dobrego Hetmáná, ále y mężnego Zołnierzá odpráwowáć? Ilekroceś ty Pedardy pod Zamki nieprzyiaćielskie podkłádał? ilekroć byłeś, iáko Rzymski Horatius Cocles drugi, wszytkim szykiem, nie ták dálece mostu Rzymskiego, iáko bram nieprzyiaćielskich? Gdy Pánowie towárzysze twoi, dla wielkich stráchow od ćiebie vćiekáli; tyś stánął nieustrászony, nic się nie przelększy? Swiádkiem tego bramá Smoleńska [...]. BirkOboz 50.
patrz: ILEKROĆ
– Wielka byłá dobroć Boża/ iż iestesmy z niczego stworzeni/ ná podobieństwo/ ná wyobráżenie Boże [...]. Z skárbnice oney bogactw wiecznych/ iedná tylo iskierká ná ten czás wypadłá/ ledwie się błysnęłá/ stánął swiát/ niebiosá/ ziemiá/ morze/ źwierzętá. BirkOboz 20.
patrz: ISKIERKA
– Idzie tedy iáko zmyty od Pisárzow skárbowych, iże nie ma nic w trzośie [...]. BirkOboz 5 nlb.
patrz: IŚĆ
– Iako widzę serce twoie [kawalerze] polubuie sobie we wszytkich Zakonach. Kocha się y w IAGIELONSKIEY Akademiey. BirkOboz 54.
patrz: JAGIELLOŃSKI
– A tyś táki z ádherentámi swymi/ támże idź/ kędy twoie práwo; to iest/ do iezierzysk piekielnych. BirkOboz 37.
patrz: JEZIERZYSKO
– Ná dźień ś. Ianá Chrzćićielá czytano tę Kálendę. BirkOboz 23.
patrz: KALENDA
– Kálwáryine/ ná ktorych strumienie krwie puściły się z ran świętych iego. BirkOboz 21.
patrz: KALWARYJNY
– O Kámilluśie Hetmánie y Diktatorze Rzymskim/ powiedáią/ iż targ był zrzućił/ który z Fráncuzámi Szláchtá Rzymska záwieráłá/ bez wiádomośći iego. BirkOboz 19.
patrz: KAMIL, KAMILLUS
– Pátrzćie iáko ná śmierć prowádzą Osmaná Iáńczárowie/ y Szpahiowie iego: káftanik bágázyowy ná nim/ páncerzem pokryty; ná głowie zwoiek błáhy bárzo/ w kápciách bez pápući; ná szyi chustká gruba. BirkOboz 44.
patrz: KAPEĆ
– Dayćie się poimáć Pánowie młodźi; ozdobną vzdę kárnośći dayćie ná bystre rozumy wásze záłożyć: iedno kochánie z was będźie miáłá Rzeczpospolita nászá. BirkOboz 85.
patrz: KARNOŚĆ
– Tyś tego nie doczekał Osmanie/ ále ná gárdle twoim kátowski powroz stánął/ áby pogromił/ y zátłumił okrutne wyroki ná Chrześciány/ ktore z niego/ iáko z otchłáni nieiákiey piekielney/ wypadáły. BirkOboz 40.
patrz: KATOWSKI
– Sameś náwet w ciągnieniu pod Chocim/ iednego Rotmistrzá Kozáckiego związánego/ rękomá swoimi vstrzelał/ zápráwuiąc się w kátowskie rzemięsło/ ktore związánych biie. BirkOboz 40.
patrz: KATOWSKI
– Iodły leśne (to iest Bisurmiánie) [!] y ci się nád śmiercią twoią rozweselili. Coż Chrześciánie/ ktorzy są iáko Cedrowie Libanu wysokie/ ozdobne; gdy obaczyli/ á ciebie ćmá ludzi twoichże własnych prowádzi do kátuszey/ w ktorey miałeś być záduszony. BirkOboz 35-36.
patrz: KATUSZ, KATUSZA
– Kto z mądrymi chodzi, mądrym będzie, przyiáciel głupich, podobnym im będzie. BirkOboz 74.
patrz: KTO
– Latał wysoko ten ptak/ ná sámo niebo chciał wlecieć: Krákowá się mu chciáło/ y Kościołá ná Zamku/ STANISLAVVA y WACLAVVA Swiętych. BirkOboz 41.
patrz: LATAĆ
– Ostałeś [Osmanie] przy iednym káftaniku nieboże/ którego ten páncerz nie wiele mogł ozdobić/ páncerz márny/ ktory nie mowię strzáłom/ ábo łukom/ ále się nie mogł odiąć okrzykom onym/ które nań leciáły/ iáko grad iáko gęsty. BirkOboz 46.
patrz: LECIEĆ
– Lżeyszaby to iey byłá vmrzeć/ niż ná Syná vmieráiącego pátrzyć; nie tylo tedy Męczenniczką byłá/ ále więcey niż Męczenniczką. BirkOboz 27.
patrz: LEKKA
– Jesli tedy czyiá mowá nie kole/ ále słuchácze łekce y ćieszy: tá mowá nie iest mądra. BirkOboz 65.
patrz: ŁECHTAĆ, ŁECHTAĆ, ŁEKTAĆ
– Wziąłeś teraz zapłátę zá niecnoty twoie Máhometáńskie: widzisz w piekle Máhometá twego: widzisz iáko cierpi zá wszeteczną náukę swoię/ w ktorey pozwala wszelákich zbrodni z niewiástámi/ bez wstydu/ aż grozá wspomináć. BirkOboz 37.
patrz: MACHOMETAŃSKI, MAHOMETAŃSKI, MAHOMETAŃSKI, MAHUMETAŃSKI
– Gdy Bog zbudował świát/ pierwy weyźrzał ná Bogárodźicę swoię Máryą/ niż mu brzmiáło w vszách to święte Magnificat; Fiat, ktorechmy wspomnieli. BirkOboz 14.
patrz: MAGNIFICAT
– By ieszcze był niedawnych czásow pátrzył w Páryżu ná kochánká Krolewskiego/ ktorego Márchizem de Ankre zwano/ gdy od wśćiekłego ludu Páryskiego z grobu/ wczorá pogrzebiony/ był wywleczony ná dźień święty Lukaszá ś. y ná ćwierci rozśiekány/ á przedtym ná káżdey szubienicy obieszony/ nákoniec spalony. BirkOboz 84.
patrz: MARCHIZ, MARKIEZ, MARKIZ, MARKIZ, MARKWIS, MARKWIZ
– Práwo, mowi Páweł s. (á ia przykłádam; Ogień piekielny) nie iest położone ná spráwiedliwego, ále ná nie spráwiedliwe, y ná nieposłuszne, niezbożne,y grzeszne, zbrodnie y pomázáne, oycoboyce, y mátkoboyce ; wszeteczniki, Sodomity, przedańce ludzi, ktorych kradziezą dostaią, kłamce krzywoprzysiężce. BirkOboz 37-38.
patrz: MATKOBÓJCA
– Kto z mądrymi chodzi, mądrym będzie, przyiáciel głupich, podobnym im będzie. BirkOboz 74.
patrz: MĄDR, MĄDRY
– Trąba vszom melodiey wdzięczney nie doda; świerzbiących vszu nie połekce; nieumie Gorgow áni kádenciy wypráwiáć/ áni hármoniy ábo kontentow: ále mury Hierykuntskie wáli; woyská rozbiiz/ vfce Łamie; BirkOboz 65.
patrz: MELODIA
– Dobrze ieden nápisał: Coś ná cudzołożniká poszedł mąż/ gdy goręcszym nád vczćiwe zostáie miłośnikiem. BirkOboz 76.
patrz: MIEŁOŚNIK, MIŁOŚNIK, MIŁOŚNIK
– Złego mową nie vskromisz ták prędko/ iáko milczeniem; iáko milczeniem; iáko ty wołasz/ odgłos nie będźie milczał po skáłách: milkniesz/ záraz tá odpowiedáczká/ ktorą Echo zowią/ milknie. BirkOboz 74.
patrz: MILKNĄĆ
– Vrząd Káznodźieyski nawięcey Pan zálećić chćiał Odkupićiel nász/ gdy mieszkał z grzesznikámi: á że nam trzebá chodźić śládem iego/ będźie pożytecznieysza y milsza Pánu Bogu/ iesli odłożywszy pokoy/ wynidźiemy z domu ná pracą. BirkOboz 63.
patrz: MIŁA
– Ale wierzę/ iż miał na oczach swoich i nowego Adama/ Chrystusa Pana/ Adama niebieskiego/ nazwanego także kmieciem od Proroka: Czemuż to Panie, będziesz jako kmieć na ziemi? do tego wzdycha/ aby go z tej mizeriej wyciągnął/ a domieścił radości wiecznych/ jako Pan/ rzekszy nam: Nuże sługo dobry, wnidz do królestwa Pana twego. BirkOboz 15.
patrz: MIZERIA
– Synu moy (mowi Mędrzec) iáko ćię wabić słodkimi, mlecznymi słowy do śiebie będą grzesznicy, nie day się im vwodzić. BirkOboz 72.
patrz: MLECZNY
– Młodźieńcze/ ledwo co mow w twoiey spráwie/ iesli dwákroć spytány będźiesz/ niechay ma głowę odpowiedź twoiá: w wielu rzeczách bądź iáko nieuk/ y słuchay milcząć y pytáiąc: między Pány nie bądź bespieczny; á kędy są stárzy/ niewiele gaday. BirkOboz 74.
patrz: MŁODZIENIEC
– Izráelczykowie nie máiąc oręża/ będąc w liczbie 40. tyśięcy/ zwyćiężyli nieprzyiaćioły swoie, iż ná ten czás odebrano broń Zydom/ może wyświádczyć Sángár/ ktory lemieszem 600. Pogan zábił: Jáel/ ktora młotem gwoźdź wbiłá w mozg Sysárze: Sámson/ ktory szczęką Oślą 1000. mężow zábił. BirkOboz 69.
patrz: MŁOT
– Tácy więc Mołoycy nie widzą, ktore są Woyny sprawiedliwe, ktore nie: Tácy nieumieią powinnośći dobrych Synow Koronnych, y cnotliwych Zołnierzow. BirkOboz 52.
patrz: MOŁOJEC
– Chciał koniecznie Maltę zburzyć [sułtan Osman] dwuch wielkich Hetmanów swoich, z wielką armatą morską nasławszy na wyspę onę. BirkOboz 7 nlb..
patrz: MORSKI
– Morskie twoie bitwy z Turkiem, Czáty twoie ná brzegách Afrykańskich, á zwłaszczá pod Algerem, opowiedzą drudzy. BirkOboz 51.
patrz: MORSKI
– Nadobnie o tymże mowi y drugi Opát/ imieniem Chaeremon/ támże. BirkOboz 59.
patrz: NADOBNIE
– Nagrobek Osmanowi. [...] niechay się teraz náiádá stráchow prawdziwych dowoley/ ktory cieniámi wielbłądow strásznych wielu strászył/ pod Chocimem nie dawno. BirkOboz 39.
patrz: NAJADAĆ SIĘ
– Dobroć mądrego/ y piękne przedsięwzięcie/ záwsze prágnie do siebie drugich przyciągnąć/ złych popráwić/ nákierowáć błędnych. BirkOboz 60.
patrz: NAKIEROWAĆ
– [...] wszytkie trzy persony Troyce przenaświętszey do tego się miáły przyłączyć [do stworzenia człowieka]/ czego nie trzebá było/ gdy podleysze kreátury były stwarzáne. dosyć/ gdy rzeczono: Niech się stanie świátłość, etc. BirkOboz 11.
patrz: NIECH
– Pánná poselstwo zrozumiawszy/ rzekłá: Oto iá służebnicá Páńska, niechay mi się sstánie według słowá twego. BirkOboz 10.
patrz: NIECHAJ
– [...] niechay też przytulimy się pod skrzydłá twoie/ namilszy IESV, miedzy twoie siły niebieskie/ z ktorymi dalibog kompánią wieśdź bedziemy. BirkOboz 32.
patrz: NIECHAJ
– Ciebie zacnego y miłego Kawalera, niechay Pan Bog błogosłáwi tu łáską swoią, á potym onym żołdem z niebá, ktory koroną zowie Páweł święty [...]. BirkOboz 8 nlb.
patrz: NIECHAJ
– Gdyby szátá iáka błotem y nieczystośćiami wszelákimi splugáwiona/ Nádźiona byłá ná ćiáło iákie śiczne/ vkocháne/ y okryłá ie wszytko zewsząd; czyby to miło było onemu ćiáłu/ czyliby nie nudno było ponośić tey sromoty ná sobie? BirkOboz 22.
patrz: NIECZYSTOŚCI
– Syn ten twoy odeymie czártom z strażey iego/ lud swoy/ zwiąże kśiążę ono mocne/ y okuie/ plony mu odebrawszy: á to przez trudy swoie bezmierne/ y niesłycháne męki/ które prędko y spieszno odpráwi; áby wiernym swoim kleynot Zmartwychwstánia sam ná sobie pokazał/ y swego czásu tákież z poságiem oddał. BirkOboz 10.
patrz: NIESŁYCHANY
– Tę niewolą opuść/ tráfisz ná inną/ gdy własnym pássyom twoim służyć będziesz. [marg.] Niewola bezecna. BirkOboz 85.
patrz: NIEWOLA
– Słuchałeś łotrá [Mahometa]/ psiną oczy zákrywszy płodziłeś niewstydy: cierpże/ y kąpay się w tey sadzáwce/ ktora tákim nágotowána/ z ogniá y siárki. BirkOboz 37.
patrz: NIEWSTYD
– O wagá Pánieńskiego słowá niewysłowioná? BirkOboz 11.
patrz: NIEWYSŁOWIONY
– Wiárá ś. Kátholicka Rzymska/ prawdziwe słońce iest [...] Mądrość tá księżycem iest; nocne chmury głupstwá/ ktore się przy młodzi wieszáią/ rozbiia. BirkOboz 41.
patrz: NOCNY
– Ieszcze nie puścił się świata ktory ustawicznie trapi pokusami swoimi. Ale wierzę iż miał na oczach swoich y nowego Adama Chrystusa Pana Adama niebieskiego. Adam nowy Chrystus. nazwanego także kmieciem od Proroka: Czemuż to Panie, będziesz iako kmieć na ziemi? BirkOboz 15.
patrz: NOWY
– Nuże sługo dobry, wnidz do krolestwá Páná twego. BirkOboz 15.
patrz: NU, NUŻ, NUŻE
– Práwo, mowi Páweł s. (á ia przykłádam; Ogień piekielny) nie iest położone ná spráwiedliwego, ále ná nie spráwiedliwe, y ná nieposłuszne, niezbożne,y grzeszne, zbrodnie y pomázáne, oycoboyce, y mátkoboyce; wszeteczniki, Sodomity, przedańce ludzi, ktorych kradziezą dostaią, kłamce krzywoprzysiężce. BirkOboz 37-38.
patrz: OJCOBÓJCA
– Słuchay synu/ y przyimi rádę rozumu/ y nie odrzucay rády moiey: wrzuć nogę twoię w pętá iey (mądrości) y w łáncuchy iey szyię twoię; podłoż rámię twoię á noś ią/ á nie leń się chodzić w okowách iey. BirkOboz 84-85.
patrz: OKOWA
– Spiewayże tedy święty Biskupie; Zyszczy nam/ Spust winam: to iest/ vproś nam od Syná twego nápráwę/ ćiał y dusz nászych/ ktorzy też należymy do świátá tego: vproś nam miłośierdźie/ ábychmy dostąpili omyćia z grzechow nászych/ przez ogień on miłośći/ ktory Syn twoy spuszcza; BirkOboz 9.
patrz: OMYCIE
– Brałeś ná się sukniská pácholiczne: wykrádałeś się z Szaráiu twego nie raz nie dwá: vmykałeś do nałożnic twoich/ ábyś powrozá się iáko vchronił: skłoniłeś się do Iánczár Agi sámego: pokryłeś suknię twoię páncerzem; nic to wszytko v śmierci. BirkOboz 38.
patrz: PACHOLICZNY
– Co czynicie gory y págorki/ czemu się z mieysc wászych nie ruszycie? [...] Filary niebieskie zádrżáły. Ale co ia ná gory wołam y págorki? BirkOboz 18-19.
patrz: PAGÓREK, POGOREK
– Starość czasow nielutościwa/ zniosła pamięć wszytkich słow innych mądrych iego [bł. Jana Kantego]/ kila tylko iako przezacne apophtegmata zostawiwszy. BirkOboz 71-72.
patrz: PAMIĘĆ
– Ciebie zacnego y miłego Kawalera, niechay Pan Bog błogosłáwi tu łáską swoią, á potym onym żołdem z niebá, ktory koroną zowie Páweł święty [...]. BirkOboz 8 nlb.
patrz: PAN
– Coś więtszego ia widzę w Pánnie Bogarodzicy/ w Hetmánowey ták wielu Pánienek/ z których káżdą Duchowną możesz názwáć Amázonką/ to iest bez piersi: y oná ábowiem pierwsze iest/ ktora tą ścieszką pánieństwá wiecznego chodzić poczęłá. BirkOboz 31.
patrz: PANIENKA
– obraz [...] zmalowany iest z farb zacnych/ to iest z pokory/ z Pánieńskiey czystości/ z vbostwá/ z posłuszeństwa/ y z innych. BirkOboz 15.
patrz: PANIEŃSKI, PANIEŃSKI, PANIĘSKI
– [Bóg] Puśćił mowię/ ná iedno słowo/ Fiat, Pánny naświętszey? O wagá Pánieńskiego słowá niewysłowioná? BirkOboz 11.
patrz: PANIEŃSKI, PANIEŃSKI, PANIĘSKI
– Abowiem gwoździe ktore ręce przebiiáły/ y nogi Synowskie/y włócznia ktora przekłułá bok/ táż w serce Pánieńskie vderzyłá. Hieronimá ś. słowop iest: Zapráwdę miłość iey więcey byłá mężna/ niźli śmierć; ábowiem śmierć Chrystusową/ swoią własną vczyniłá. BirkOboz 28.
patrz: PANIEŃSKI, PANIEŃSKI, PANIĘSKI
– Dla tegoż o Pánieństwie/ ktore ślubiłá Pánná naświętsza Bogu/ ták nápisał Bernárd ś. BirkOboz 15.
patrz: PANIEŃSTWO
– Abo pánámi, ábo chidzinami będą: Pánosza ich nie trwáła, vbostwo dłuzsze, y to ich wygania y zá gránica, bo nie moga iuz więcey znieść Oyczyzny, ktora ich iáko háńbę swoię, obecnością swoią trapi. BirkOboz D.
patrz: PANOSZ, PANOSZA
– Bywa więc w tych oczách odmiáná: iVko cię oczy podniosą/ ták cię zrzucą z siebie; bo iáko prochu/ ták y pánoszey żadney długo cierpieć nie mogę. BirkOboz 83.
patrz: PANOSZ, PANOSZA
– Tę niewolą opuść/ tráfisz ná inną/ gdy własnym pássyom twoim służyć będziesz [marg.] Niewola bezecna. ktorych pánosza y w nocy y w dzień/ ciemiężyć cię będzie. BirkOboz 85-86.
patrz: PANOSZ, PANOSZA
– Zbiera oczy po wsytkim świecie Psálmistá ś. áby obaczyły Cudá Páńskie/ ktore Pan czyni z ziemią swoią [...]. BirkOboz 55.
patrz: PAŃSKI
– Pátrzcie iáko ná śmierć prowádzą Osmaná Jáńczárowie/y Szpahiowie iego: káftanik bágázyowy ná nim/páncerzem pokryty; [Marg] Káftanik bágázyowy Osmanow. ná głowie zawoiek błáhy bárzo/ w kápciách bez pápuci ná szyi chustká gruba. BirkOboz 44.
patrz: PAPUĆ
– Wrożką był y tego/ iż przeciwko Kościołowi wszytkie oręża w kupę zebráne/ nic nie porádzą/ by się też spiknęły z bramy piekielnymi. BirkOboz 56.
patrz: PIEKIELNY
– Słuchałeś łotrá [Mahometa]/ psiną oczy zákrywszy płodziłeś niewstydy: cierpże/ y kąpay się w tey sadzáwce/ ktora tákim nágotowána/ z ogniá y siárki. BirkOboz 37.
patrz: PŁODZIĆ
– Bywa ták cieszki bol serdeczny drugdy/ ktory pádnie ná inne kreátury/ iż bez száble zdrowie odiąć może. bol z vznáwánia ták wielkiego/ ktory obiął był serce Pánny naświętszey/ pewnieby był rozrzucony miedzy kreátury po cząstce/ wszytkieby pewnie był poráził/ pobił/ pozábiiał. BirkOboz 30.
patrz: POBIĆ
– Prosi o wysłuchánie Modlitwy/ o nápełnienie myśli Duchem ś. o zbożny pobyt; to iest o święte obyczáie y spráwy ná tym świecie/ á potym przez miłosierdzie Boże/ o Ráyski przebyt. BirkOboz 6.
patrz: POBYT
– [...] Bog zniosł Sułtaná ktory iako Nábuchodonozor nowy/ chciał był w Kościele Kátholickim z swoimi Máhometany/ iáko ná niebie wysokim vsieść y podeptáć gwiazdy niebieskie krzestem swoim/ nogámi Pogáńskimi swoimi. BirkOboz 58.
patrz: PODEPTAĆ
– Kto z mądrymi chodzi, mądrym będzie, przyiáciel głupich, podobnym im będzie. BirkOboz 74.
patrz: PODOBIEN, PODOBNY
– Tym się kosturem błáhy Michałek/ y swoim Tátą Philáretem podpieráli; y przysięgę niedawno zrzucali. BirkOboz 35.
patrz: PODPIERAĆ SIĘ
– Ták prędko z wilkow drapieżnych Apostołowie/ iáko owieczki pokorne; z okrutnikow Káznodzieie? ták cierpliwi/ ták dobrzy/ ták wiárę miłuiący/ ktorą podsycáli krwią własną? BirkOboz 60.
patrz: PODSYCAĆ
– Poszedł tedy Aquilo z trámontáną swoią/ pokurczył subtelniczki one/ ádźiámskie owe ćiáłá powárzył. BirkOboz 43.
patrz: POKURCZYĆ
– Iáko widzę serce twoie polubuie sobie we wszytkich Zakonách. BirkOboz 54.
patrz: POLUBOWAĆ
– Trąbá [...] vszom melodiey wdzięczney nie doda; świerzbiących vszu nie połekce... BirkOboz 65.
patrz: POŁECHTAĆ, POŁEKTAĆ
– Co iesli będźie/ zbożny pobyt będźiem mieć ná tym świećie/ poki poty; ále po tym żywoćie Rayski przebyt/ krolestwo niebieskie/ wieczne/ wiekuiste/ przebyt nieprzebyty/ á przećie miły á nie przykry; Hospodynie pomiłuy nas: ták kończy ten wiersz Greckimi słowy/ Kyrie eleison. BirkOboz 9.
patrz: POMIŁOWAĆ
– Wie co mowi/ który widźiał Seiáná z łáski wypchnionego Tyberyusowey/ oddánego kátom/ y szalonemu pospolstwu/ potárgánego/ zwłoczonego/ w plugástwá wrzuconego. BirkOboz 84.
patrz: POTARGANY
– Idźie teraz nie Moyzesz iáki z ludem/ ále Pan Moyzeszow/ z Mátką swoią namilszą Bogárodźicą/ skacze po gorách/ págorki przeskákuie/ podobny sárnie y młodemu ielonkowi: idźie/ áby odpędźił czerwone morze od przesłáńcá swego/ żeby się národźił bez grzechu/ który iáko wálna wodá potopowa zálewáłá wszystek świát/ y káżdego w potopie pierwoorodnym zánurzyłá. BirkOboz 18.
patrz: POTOPOWY
– W Rzymie pámiątká świętych wielu Męczennikow/ którzy zá Neroná Imperatorá o spalenie miástá/ potwornie są oskárżeni/ y rożnym rodzáiem śmierći/ od iego roskazánia zámordowáni: iednych nákryto skorámi źwierzęcymi/ ci od psow potárgáni/ drugich ná krzyże przybiot/ drugich palono/ áby gdy dniá nie sstáwáło/ oni iást sobotki y łuczywá nocnego byli. BirkOboz 23.
patrz: POTWORNIE
– Nisko szyię trzyma (mowi Bernárd ś.) powieki spuśći/ twarz w swoiey mierze/ oczy powiązane/ chychotánia nie słycháć; ięzyk skromny/ gárdło ná munsztuku/ obżeráć się nieumie/ gniew vśmierzony; postępek y ten obyczáyny/ kroku nie vczyni płochego. BirkOboz 85.
patrz: POWIEKA
– Nędzny słowiczek/ poki był w leśie/ ládá czego się obawiał: listek powiewny chrząstnął/ on ná ptaśniká pomyślił; skoro się do klatki dostał Páná bogátego/ y czegoż się boi? BirkOboz 85.
patrz: POWIEWNY
– Lániá tá błogosłáwiona záránna (ták Chrystusá Páná tytułuie w iednym Psálmie Dawid ś.) Ielonek ten vkochány porwał się do iam/ y máclochow wężowych/ y gádźin rozmáitych/ áby z nich powyćiągał iádowite wszytkie żmiie/ á strawił ie wszytkie ogniem miłośći swoiey. BirkOboz 21.
patrz: POWYCIĄGAĆ
– Bywa ták cięszki bol serdeczny drugdy/ ktory pádnie ná inne kreátury/ iż bez száble zdrowie odiąć może. bol z vznawánia ták wielkiego/ ktory obiął był serce Pánny naświętszey/ pewnieby był rozrzucony miedzy kreátury po cząstce/ wszytkieby pewnie był poráził/ pobił/ pozábiiał. BirkOboz 30.
patrz: POZABIJAĆ
– Vrząd Káznodźieyski nawięcey Pan zálećić chćiał Odkupićiel nász/ gdy mieszkał z grzesznikámi: á że nam trzebá chodźić śládem iego/ będźie pożytecznieysza y milsza Pánu Bogu/ iesli odłożywszy pokoy/ wynidźiemy z domu ná pracą. BirkOboz 63.
patrz: POŻYTECZNA
– Idzie tedy iáko zmyty od Pisárzow skárbowych, iże nie ma nic w trzośie [...]. BirkOboz 5 nlb.
patrz: PÓJŚĆ
– Abowiem gwoździe ktore ręce przebiiáły/ y nogi Synowskie/ y włocznia ktora przekłołá bok/ táż w serce Pánieńskie vderzyłá. BirkOboz 28.
patrz: PRZEKŁÓĆ, PRZEKŁUĆ, PRZEKŁUĆ
– Ciebie dla człowiecze Dał Bog przekłoć sobie Bok/ ręce/ nodze obie: Krew święta szła z boku/ Ná zbawienie tobie. BirkOboz 19.
patrz: PRZEKŁÓĆ, PRZEKŁUĆ, PRZEKŁUĆ
– Kto z mądrymi chodzi, mądrym będzie, przyiáciel głupich, podobnym im będzie. BirkOboz 74.
patrz: PRZYJACIEL
– Okrutnemu Osmanowi/ y ná swoich/ y ná obcych; CedryLibáńskie/ y iodły Pogáńskie/ mogiłę sypiemy: śiekierę która nas wyćináłá/ tą źiemią przyrzucamy/ niechay pod nią rdze nie ie. BirkOboz 39.
patrz: PRZYRZUCAĆ
– Ienże trudy cierpiał bezmierne/ ieszcze był nie przyspiał zá wierne/ Ależ sam Bog zmartwychwstał. BirkOboz 10.
patrz: PRZYSPIAĆ
– [Bóg] Ieszcze z początku wszystek świát rozmierzał/ y wszystkie wieki dzielił/ áby Pánnę naświętszą ná mieyscu nalepszym/ y czásu naprzystoynieyszego stworzył; áby wszytkie inne cząstki świátá/ y wprzod y wzad/ które był postánowił stworzyć/ Bogárodzicy służyły/ y onę bárziey wydátnieyszą y okazálszą/ wszytkim vkazáły [...]. BirkOboz 13.
patrz: PRZYSTOJNY
– Y ták ia w Kronikách podobno muszę szukáć obyczáiow Stáropolskich, bo ich náleść przytrudnieyszym między ludzmi. BirkOboz 4 nlb.
patrz: PRZYTRUDNIEJSZEM, PRZYTRUDNIEJSZYM, PRZYTRUDNIEJSZYM
– To o żonátych. ále ty Pánie młody/ iesliś mądry/ oczu twoich strzeż áby márnośći nie widáły; iáko się im przyuczą/ połápi ich ow skrzydłáty Bożek/ ktorego niektorzy zwáli Kupidynem; BirkOboz 76.
patrz: PRZYUCZYĆ
– Gdy człowieká miał stwarzáć/ vżył tego słowá; Vczyńmy: ktore nie znáczy żadnego roskazánia/ znáczy ráczey pilność wielką: áby dawał znáć, iż człowiek ná Páństwo się rodźi/ áby stworzeniu inszemu pánował/ rybom/ ptáctwu/ bestyom/ etc. BirkOboz 11.
patrz: PTACTWO, PTASTWO
– ...mowi/ Seneká/ iż znał człowieká zacnego/ który gdy miał z domu wyniść/ pásem/ ábo táśmą żeniną pierśi swoie przewięzywał/ y áni ná ieden punkćik czásu/ nie mogł pobyć bez obecnośći iey; napoiu żadnego nie tknął/ iedno áż pierwey tknęłá go wárgámi swoimi żoná: toż czyniłá wzáiem y sámá. BirkOboz 76.
patrz: PUNKCIK, PUNKTCIK
– Táki był on głos wołáiącego ná puszczy/ ktory opoki y kámienie kruszył/ á z nich wody łez wytaczał/ ktorymi ich gotował do łáski/ y spráwiedliwośći Chrystusowey. BirkOboz 67.
patrz: PUSZCZA
– [...] bole rodzenia/ ktorych nie miáłá [Matka Boska] gdy rodziła/ vcierpiáłá czásu męki [...]. BirkOboz 26.
patrz: RODZENIE
– Wykrádłeś się z Szaráiu twego nie raz nie dwá: vmykałeś do nałożnic twoich/ ábyś powrozá się iáko vchronił: skłoniłeś się do Iáńczá[?]Agi sámego: pokryłeś suknię twoię páńcerzen; nic to wszystko v śmierći. BirkOboz 38.
patrz: SARAJ, SERAJ, SZARAJ, SZARAJ
– Ono go wrzucáią do grobu/ y brátowemu trupowi/ brátoboycę ofiáruią. Wymkniony iest z Szaráiu swego/ iáko płonká niepożyteczna/ od czekaná skrwáwiony/ od powrozá vdawiony/ wrzucony miedzy drugie/ ktorych tákież ćięciwy dawiły. BirkOboz 46.
patrz: SARAJ, SERAJ, SZARAJ, SZARAJ
– Ták się był sam vbrał/ áby się łatwiey mogł z Szaráiow do Szaráiow przekładáć/ á potym iáko zá morze vmknąć do Skudenu/ á z támtąd iáko do Arábiey. BirkOboz 44.
patrz: SARAJ, SERAJ, SZARAJ, SZARAJ
– Czynisz tákie dziełá ábyś Obozy náuk cnych ozdobił, iákie nigdy przedtym nie chodziły iedno po sercách vczonych y z dzieciństwá w księgách zábáwionych. BirkOboz 52.
patrz: SERCE
– Bywa ták cięszki bol serdeczny drugdy/ ktory pádnie ná inne kreátury/ iż bez száble zdrowie odiąć może. BirkOboz 30.
patrz: SERDECZNY
– Nie szkody popadáli żołnierze Rzymscy ná woynach: skárby tám ráczey náydowáli [...] Toż słycham o Káwálerách Máltáńskich, (że inne opuszczę) gdy ná Tureckie włości wpádną. BirkOboz 53.
patrz: SŁYCHAĆ
– [...] wszytkie trzy persony Troyce przenaświętszey do tego się miáły przyłączyć [do stworzenia człowieka]/ czego nie trzebá było/ gdy podleysze kreátury były stwarzáne. dosyć/ gdy rzeczono: Niech się stanie świátłość, etc. BirkOboz 11.
patrz: STAĆ SIĘ
– Nagrobek Osmanowi. [...] niechay się teraz náiádá stráchow prawdziwych dowoley/ ktory cieniámi wielbłądow strásznych wielu strászył/ pod Chocimem nie dawno. BirkOboz 39.
patrz: STRACH
– A oná bitwá, ktorąś ty iáko mężny Kápitan, pod Możáyskiem z nieprzyiácielem zwiodł: o iáką tobie sławę wielką, iáko strách wielki Moskwie vczyniłá. BirkOboz 50-51.
patrz: STRACH
– ... zbluzniony iesteś od tych, ktorzy się Zydámi zowią, á nie są nimi, ále są bożnicą szátáńską. BirkOboz 80.
patrz: SZATAŃSKI
– Areopágitowie w Athenách chłopię obieśili/ który wroblom oczy śpilką wykalał/ mowiąc/ by nie był tyránnem w páństwie nászym / gdy dorosnie. BirkOboz 79.
patrz: SZPILKA, SZPILKA, ŚPILKA
– Coś więtszego ia widzę w Pánnie Bogárodzicy/ w Hetmánowey ták wielu Pánienek/ z których káżdą Duchowną możesz názwáć Amázonką/ to iest bez piersi: y oná ábowiem pierwsza ioest/ ktora tá ścieszką pánieństwá wiecznego chodzić poczęłá. BirkOboz 31.
patrz: ŚCIEŻKA
– Vrząd Káznodzieyski nawięcey Pan zálecić chciał Odkupiciel nász/ gdy mieszkał z grzesznikámi: á że nam trzebá chodzić śládem iego/ będzie pożytecznieysza y milsza Pánu Bogu/ iesli odłożywszy pokoy/ wynidziemy z domu ná pracą. BirkOboz 63.
patrz: ŚLAD
– Coby był rzekł moy Seneká; czyby nie názwał był dworu ślizawką? dworzániná zwłaszczá tego ktory w łásce/ kotem ná lédzie/ á ieszcze w orzechowych trzewiczkách? BirkOboz 84.
patrz: ŚLIZAWKA, ŚLIZGAWKA, ŚLIZGAWKA
– [...] wszytkie trzy persony Troyce przenaświętszey do tego się miáły przyłączyć [do stworzenia człowieka]/ czego nie trzebá było/ gdy podleysze kreátury były stwarzáne. dosyć/ gdy rzeczono: Niech się stanie świátłość, etc. BirkOboz 11.
patrz: ŚWIATŁOŚĆ
– Pátrz ná koniczká świercznego/ ten niewiele połmiskow miał ná obiad/ á iáko głośno śpiewa; rossy trochę skosztowawszy. BirkOboz 83.
patrz: ŚWIERCZNY
– Trąbá w sobie nie ma nic pieszczonego/ chrápliwie y strászliwie brzmi/ ná trwogę ráczey niż w taniec vmie; vszom melodiey wdzięczney nie doda; świerzbiących vszu nie połekce; nieumie Gorgow áni kádenciy wypráwiáć/ áni hármoniy ábo kontentow: ále mury Hierykuntskie wáli; woyská rozbiia/ vfce łamie; cudá wielkie ná woynách/ w koniách/ w ludzie robi. BirkOboz 65.
patrz: ŚWIERZBIĄCY
– Co się tknie Allegoriy: Rupertus przez te dwie Trąbie/ rozumie dwoie przyszcia Chrystusowe. BirkOboz 66.
patrz: TCHNĄĆ, TKNĄĆ, TKNĄĆ
– Ono go wrzucáią do grobu/ y brátowemu trupowi/ brátoboycęofiáruią. Wymkniony iest z Szaráiu swego/ iáko płonká niepożyteczna/ od czekaná skrwáwiony/ od powrozá vdawiony/ wrzucony miedzy drugie/ ktorych tákież ćięciwy dawiły. BirkOboz 46.
patrz: TRUP
– A oná bitwá, ktorąś ty iáko mężny Kápitan, pod Możáyskiem z nieprzyiácielem zwiodł: o iáką tobie sławę wielką, iáko strách wielki Moskwie vczyniłá. BirkOboz 50-51.
patrz: UCZYNIĆ
– Nadobne są słowá Bonáwentury ś. ná Psálmy: Zá rządem twoim, o naświętsza Pánno/ trwa świat, ktoryś ty z Bogiem od początku vgruntowáłá. BirkOboz 14.
patrz: UGRUNTOWAĆ
– A Polacy mowią/ że strách wielkie oczy ma/ wiele widźi/ z komorá prędko słóniá sobie vkleći [...]. BirkOboz 76.
patrz: UKLECIĆ
– Obráżony był ieden oszczepem Achilesowym/ ráná się goić niechćiáłá; więc dostano oszczepu/ y żelázá trochę z niego vkruszono/ y ránę tym leczono/ y vleczono. BirkOboz 81.
patrz: UKRUSZYĆ
– Bo gdy [góry i pagórki] deptáne były nogą Bogárodźice/ która one z vkwápliwośćią przechodźiłá/ iáko owieczki iákie wyskakáły z mieysc swoich od rádośći. BirkOboz 19.
patrz: UKWAPLIWOŚĆ
– Tám tylko rzekł/ y sstáło się: roskazał/ y stworzenie stánęło. á wtey roboćie y gdy mowił/ vćierpiał wiele przećiwnych ięzykow; y gdy czynił co/ wiele miał w spráwách swoich podstrzegáczow/ miał wswoich mękách naśmiewce/ przy śmierći vrągácze. BirkOboz 21.
patrz: URĄGACZ
– Kędyś to czytáłá o Pánnách/ iż śpiewáią pieśń nową? kędyś czytáłá chwałę tych/ ktorzy się vtrzebili dla krolestwá niebieskiego? BirkOboz 15.
patrz: UTRZEBIĆ SIĘ
– Wiele wytrwáć/ wiele robić potrzebá; vźiębnąć/ drugdy się też zápoćić: kufel/ podwikę/ porzućić trzebá temu/ który chce nowy iáki wiersz zaśpiewáć. BirkOboz 86.
patrz: UZIĄBNĄĆ, UZIĘBNĄĆ, UZIĘBNĄĆ
– Ktoż głównie po tey stronie z ogniá bierze/ kędy się pali? z drugiey strony możesz ią wćiąć bespiecznie: ták y my vczyńmy/ mińmy co pali w stanie/ w przypadkách; á tykaymy się co nie vgara. BirkOboz 73.
patrz: WCIĄĆ
– ...kazał łodź/ ná ktorey most budowano/ obráć iednę/ miásto klatki/ y wszystkie on Kozaki wetkáć/ y smołą oblać/ y zápaliwszy po rzece puśćić/ krotofile sobie czyniąc/ z śmierći hániebney więźniow swo ich. BirkOboz 40.
patrz: WETKAĆ
– O iáko wielmi pobłądźili oni Studenći/ zá Krolá AVGVSTA, którzy dla odwłoki spráwiedliwośći z pácholikow iednych/ hurmem wielkim z Krákowá/ z Akádemiey/ z Burs/ z Szkoł wypádli/ y zászli do Niemiec do Heretykow/ y z támtąd nowych wiárek do Korony nánośili? BirkOboz 73.
patrz: WIARKA
– O nieszczęsny Cesárzu/ przećiwko ktoremu niebo woiuie/ ktoremu w oczy wiátry nieprzyiázne biią. BirkOboz 43.
patrz: WIATR
– Y terazći ich ma dosyć, ále zá vczynność iego, iáko Mostowniczemu Polskiemu, to dano, że więcey ná więtsze męki robić nie będzie; iuż związány z potępionymi, sobie rownymi, w wiązań onę piekielną, y ná ogień położony. BirkOboz 8.
patrz: WIĄZANIE, WIĄZANIE, WIĘZANIE
– [...] ty Pánie młody/ ieśliś mądry/ oczu twoich strzeż áby márności nie widáły; iáko się im przyuczą/ połápi ich ow skrzydłáty Bożek/ ktorego niektorzy zwáli Kupidynem [...]. BirkOboz 76.
patrz: WIDAĆ
– Adámie/ ty Boży kmiećiu/ Ty śiedźisz v Bogá w wiecu/ Domieść nas swe dźieći/ Gdźie kroluią iuż święći/ Tám rádość/ tám miłość/ Tám widzenie Tworce Anyelskie bez końca. BirkOboz 14.
patrz: WIEC
– Plemię iászczurek, kto wam pokazał, ábyśćie vćiekáli od przyszłego gniewu? Wieiátká w ręku iego, y oczyśći bisko swoie, y zgromádzi pszenicę swoię do gumná, á plewy spali ogniem nie vgászonym. BirkOboz 67.
patrz: WIEJATKA
– Pátrzyłá ná to Pánná/ y wielmi boláłá/ wielmi ćierpiáłá/ y mieczem bolu iego zrániona náduszy byłá. BirkOboz 26.
patrz: WIELMI, WIELMIE
– Więc do konwersácyey/ á co pomoże wielomowstwo? Złego mową nie vskromisz ták prędko/ iáko milczeniem;... BirkOboz 74.
patrz: WIELOMOWSTWO
– Vbogie wieśniaki z włośći/ pśi Tátárscy záganiáli do obozu iego/ iżeby od niego pieniądze bráli; Kozaki ich przezywáli. BirkOboz 40.
patrz: WIEŚNIAK
– Przypádli nie iuż synowie/ ále wieprzowie dźicy z Niemiec/ z Czech/ y winogrády moiw wyniszczyli; porwáli mię/ y Koronę ze mną/ ná kły piekielne swoie/ máłom nie zginęłá nędznicá:... BirkOboz 73.
patrz: WINOGRAD, WINOHRAD
– Nákoniec począłeś rzewno płákáć iáko dźiećię/ y mówić: Nicem nie winiem; Chodzia y Dyláwer Bászá w tym winien: oni mnie do wszytkiego tego przywodźili/ o co wy teraz mnie winuiećie. BirkOboz 38.
patrz: WINOWAĆ
– W tym tedy/ iż swiátłá niebieskiego y obrotow/ gwiazd/ w potrzebách swoich człowiek winowáycá vżywał; toż niebo y gwiazdy sáme/ wielkie vszczerbki swego dostoieństwá ćierpiáły: służyły ábowiem temu/ dla ktorego nie były stworzone dla spráwiedliwego. BirkOboz 7.
patrz: WINOWAJCA
– Wspomináią Historycy Pentesileą/ krolową Amázonek/ męstwá wielkiego personę/ która száblą władáłá/ łukiem/ strzałą/ bárzo dobrze. BirkOboz 31.
patrz: WŁADAĆ
– Pátrzcie ná Hetmáná wászego: pátrzcie ná Chorążego Iana ś. odziany w wor włosienny: pásem rzemiennym przepasány/ szturmuie do niebá. BirkOboz 59.
patrz: WŁOSIENNY
– Każą im tedy wołáć/ a bárzo wołáć: Nie folguy/ mowi/ niepráwośći grzesznikowey/ nie folguy milcząc; byś snadź folguiąc wstydowi grzesznego/ niewiele vfolgował zdrowiu: y żebyś ran tych/ ktorych miałeś odćiąć wołániem/ milczeniem gorzey nie záiątrzył. BirkOboz 65.
patrz: WOŁANIE
– Woskowe serce młodego/ łatwo się do dobrego skłoni/ ále prędzey do złego; bierze ná się litery dobroći/ y złośći podczás. BirkOboz 77.
patrz: WOSKOWY
– Obaczy go wszelkie oko/ y twoie/ Osmanie nieprzyiaćielu Boży/ y vkrzyżowánego Chrystusa: w ten czás zápłáćić ze wszytkimi Powiátámi źiemie: w ten czás poznasz/ iáki to Pan/ ktory tákie woźniki z obłokow sprząga; ktory kłádźie obłok wstęp swoy; który chodźi po skrzydłách wiátrow. BirkOboz 44.
patrz: WOŹNIK
– Pánná Márya przez ktorą gdy człowiek był zwrocony do znáiomości Bożey/ wszeláka inna kreáturá do stanu swego pierwszego wrociłá się/ y kondicyą swoię odiskáłá. BirkOboz 9.
patrz: WRÓCIĆ SIĘ
– Wrożką był y tego/ iż przećiwko Kośćiołowi wszytkie oręża w kupę zebráne/ nic nie porádzą/ by się też spiknęły y z bramy piekielnymi. Wrożką był onego pokoiu/ ktory mieszka w pierśiách káżdego człowieká... BirkOboz 56.
patrz: WRÓŻKA
– Mánná iest Duch ś. ktory zstąpił ná Bogárodźicę: á tablice Práwá/ ktore w sercu wryte/ záwsze nośiłá. Ktoremu práwu ták wiele dogadzałá/ iz Pánieństwá náwet swego/ które/ z Gábryelem mowiąc/ nád mátectwo prze- Adam nowy Chrystus. BirkOboz 16.
patrz: WRYTY
– Pamięć czynimy zacnego/ bogoboynego Doktorá/ Akádemiey Krákowskiey/ cudámi y zá żywotá/ y po śmierci wsławionego/ po wszystkiey Koronie. BirkOboz 71.
patrz: WSŁAWIONY
– [Kamillus] widzi/ á ono Rzym złotem ná ważkách odważaią iego brácia: zápłonie się wstydem wielkim/ y zápali czoło swoje/ to widząc. BirkOboz 19-20.
patrz: WSTYD
– Wziąłeś teraz zapłátę zá niecnoty twoie Máhometáńskie: widzisz w piekle Máhometá twego: widzisz iáko cierpi zá wszeteczną náukę swoię/ w ktorey pozwala wszelákich zbrodni z niewiástámi/ bez wstydu/ aż grozá wspomináć. BirkOboz 37.
patrz: WSTYD
– Nie raz siekierą trzebá w dąb vderzyć/ kto chce go wyciąć: nie raz piorko mieć w ręku/ kto chce dobrą orácyą nápisáć/ etc. BirkOboz 78.
patrz: WYCIĄĆ
– Piszmy Nagrobek Osmanowi nászemu/ my Olbrzymowie/ ktorzysmy się go doczekáli w piekle: Okrutnemu Osmanowi/ y ná swoich/ y ná obcych; Cedry Libáńskie/ y iodły Pogáńskie/ mogiłę sypiemy: siekierę ktora nas wycináłá/ tą ziemią przyrzucamy/ niechay pod nią rdze nie ie [!]. BirkOboz 39.
patrz: WYCINAĆ
– Latał wysoko ten ptak/ ná sámo niebo chciał wlecieć: Krákowá się mu chciáło/ y Kościołá ná Zamku/ STANISLAVVA y WACLAVVA Swiętych. BirkOboz 41.
patrz: WYSOKO
– To ábowiem ostátecznych rzeczy kazánie/ iáko piorun wody/ ták ono ludu wiele wzruszyło do pokuty/ do łez [...]. BirkOboz 67.
patrz: WZRUSZYĆ
– Przykłáda Bernárd ś. iż wszytkie rány/ ktore zádawáli káci Chrystusowi Pánu/ zádawáły też wielką boleść Pánnie naświętszey [...]. BirkOboz 29.
patrz: ZADAWAĆ
– Twoie słowá nagęstsze były: Zábiy/ zámorduy. gdy Gaurow/ Kozakow nie sstawáło/ zábiiałeś więźniow swoich. BirkOboz 40.
patrz: ZAMORDOWAĆ
– Ci wszyscy byli vczniowie Apostolscy/ y pierwiastki Męczennikow/ ktorych Rzymska Cerkiew/ rodowita Męczennikow rolá/ przed zámordowániem Apostołow odesłáłá do Páná. BirkOboz 23.
patrz: ZAMORDOWANIE
– Tákich zamysłow Tyran/ iedney godziny od swychże własnych sług/ Iáńczárow/ (ktorych Cesárzowie synámi swoimi zwykli więc byli názywáć) w więzieniu sromotnie przez kátowskie ręce/ cięciwámi zádawiony/ záduszony/ zámordowány. BirkOboz 58.
patrz: ZAMORDOWANY
– W Rzymie pámiątká świętych wielu Męczennikow/ ktorzy zá Neroná Imperatorá o spalenie miástá potwarnie są oskárżeni y rożnym rodzáiem śmierci/ od iego roskazánia zámordowáni: iednych nákryto skorámi źwierzęcymi/ ci od psow potárgáni/ drugich ná krzyże przybito/ drugich palono/ áby gdy dniá niesstáwáło/ oni miásto sobotki y łuczywá nocnego byli. BirkOboz 23.
patrz: ZAMORDOWANY
– [Kamillus] widzi/ á ono Rzym złotem ná ważkách odważaią iego brácia: zápłonie się wstydem wielkim/ y zápali czoło swoje/ to widząc. BirkOboz 19-20.
patrz: ZAPŁONĄĆ SIĘ
– Tyś tego nie doczekał Osmanie/ ále ná gárdle twoim kátowski powroz stánął/ áby pogromił/ y zátłumił okrutne wyroki ná Chrześciány/ ktore z niego/ iáko z otchłáni nieiákiey piekielney wypadáły. BirkOboz 40.
patrz: ZATŁOMIĆ, ZATŁUMIĆ, ZATŁUMIĆ
– Puścił ognie swoie w Pogany Tureckie/ ktore donich zaniesli źli Anyołowie/ y zapalił serce przeciwko panu sług własnych. BirkOboz 34.
patrz: ZŁY
– Bog pierwey weyzrzał ná Máryą y Iesvsa, iáko na cel swoy/ do ktorego [celu] zmierzał. BirkOboz 3-4.
patrz: ZMIERZAĆ
– Idzie tedy iáko zmyty od Pisárzow skárbowych, iże nie ma nic w trzośie [...]. BirkOboz 5 nlb.
patrz: ZMYTY
– A oná bitwá, ktorąś ty iáko mężny Kápitan, pod Możáyskiem z nieprzyiácielem zwiodł: o iáką tobie sławę wielką, iáko strách wielki Moskwie vczyniłá. BirkOboz 50-51.
patrz: ZWIEŚĆ
– Nie przystoynie tedy máluią niektorzy/ ábo powiádáią/ iż Bogárodźicá przy krzyżu/ Syncopen, to iest/ omdlewánie iákieś ćierpiáłá/ ábo żáłosnie nárzekáłá/ ábo że włosy ná sobie tárgáłá/ ábo swoię twarz drapáłá páznogćiámi. BirkOboz 25.
patrz: ŻAŁOSNIE, ŻAŁOSNO, ŻAŁOŚNIE, ŻAŁOŚNIE