– Obawiam się zgoła, aby tysz baby nie dzwigały tesz koła. OpalKListy 72.

– Consilium takie wzgledem Wuiowizny uczynic abrenunciatią, ktorą ia mea ex parte uczynię na tę Iurydykę wNakle przy sprawie iakiey ktora się tę succesią odprawować będzie. OpalKListy 360.

– Trzeba tedy a predko o abrenuncyacy myslic do ktorey wten czasby przystampic kiedy ia do Kowla około Gromlic na Lublin poiadę to iest in fine Ianuary. OpalKListy 403.

– Z Piotrkowa (kendym ziachał dla Pani Starosciny Nakielskiey y oraz uczynienia abrenunciaty cum bono złaski Bozey effectu) ozywam się WMmMP-u. OpalKListy 456.

– Znosić się tedy trzeba ze mną WMMP-u interim: bo Wolę wtym tam Trybunale uczynić abrenuncyacyą kendy spraw wiecey Nieboszczykowskich agitowało się, a to dla tego ut citius Creditoribus innotescat ta Abrenuncyacia, a consequenter y my wpokoiu moglismy zostawac. OpalKListy 403.

– To napisawszy Ultimum e[st] quod plus quam peto, abys WM m MPan przes ktorego sprawnego Komornika podał do Grodow Podgorskich, ten extract Abrenunciaty moiey oraz y zSwoią Abren[uncjacyją] aby nas daremnie nie turbowano prawem. OpalKListy 459.

– Na Ołtasz Włoszakowsky mam iusz od Sali Abrys y robic bendą kolo niego. OpalKListy 107.

– Pogrzebem się omowisz z Swoiey na Seimiku tamtecznym absentey. OpalKListy 84.

– Generał dla tego po[no] zostac chce deputatem, aby eo praetextu absentował się od tego seimiku seimowego. OpalKListy 245.

– Henryk [...] Vpadł do nog Biskupich zebrząc miełosierdzia I odpusczenia grzechow za taką pokorą Biskup y grzech odpuscieł y on absoluował. OpalKListy 47.

– Kozak immediate przed Actem Krzcin Samych z nią [szablą] przyiachał. OpalKListy 417.

– Proszę WMM-o MPana iako mniey nisz ia pod te czasy zabawnego abys y pracy y papiru nie załuiąc wypisał mi wszystkie Acta Coronacy Krolowey Imci. OpalKListy 358.

– Potym połog nastampi niebogi, zaczym musiałby się ten Act pogrzebowy zewlec asz do Pułroku. OpalKListy 78.

– Dysponuię drogę moię na Częstochową [...] wczesnie wyiachawszy abym wczesnie stanął wKrakowie to iest ante 20 Iuny w ktory dzien pogrzebnemu Actowi naznaczony. OpalKListy 166.

– (...) zyczę aby osnaimic raczył p[an]u Wdze Krakowskiemu y obywatelom tamecznym. to przydawszy ybez adhortacyi uwierzylismy y nietrzeba nam było stimulos per se ochotnym. OpalKListy 488.

– Francuzom do wziecia Mardiku dopomogli przes Admirała Tromp ktory Classe scisnał ten to Mardik. OpalKListy 414.

– Miała się była y Biblioteka pieknie sporządzic y adornowac/ Ale Substiti nie chcąc WMci MMP-u bydz gravis ktory masz Swoie wydatki. OpalKListy 164.

– Mamze się spodziewac subsidium? Koniecznieby trzeba y-owszem adornowac [piechotę] Wegrami y brancami grzecznymi, more PP. z Tenczyna ktorych dom nasz heres. OpalKListy 171.

– Iusz się tego nimal pewnie spodziewac, [...] ze się nieodmieni w affectie Swym w dom nasz ow Cawaler. OpalKListy 111.

– A zem tego X. Biskupa [Kujawskiego] wspomniał przydam oraz o niesłychanem iego ku nąm affectie. OpalKListy 284.

– Senes radzi odmieniają obyczaie y morosi bywaią, gwoli czemu y iam affectował tego Woiewodztwa Poznanskiego abym zadney wobyczaiach odmianie nie podlegał. OpalKListy 453.

– Mam tego autentyczny extract przy sobie. OpalKListy 451.

– Od Pani Smogulecki miałem pozew takze, y stawał moi wNakle Agent. OpalKListy 275.

– Spraw więcey Nieboszczykowskich agitowało się. OpalKListy 403.

– Dzis mię ma Akademia witac. OpalKListy 302.

– Radbym przecię Academy, w tym pokazał Swoi dobry affect zaciagaiac Mistrzow zniey nie odIezuitow. OpalKListy 494.

– Iutro nocuie wMechlinie kendy mi Pan Wernulaeusz, Putean y insi Academicy drogę zaiadą. OpalKListy 325.

– Cieszę [się] y ztey accessy przyległey maietnosci, ktorey zes WMMP. nie upuscił nullus dubito. OpalKListy 177.

– Tam [w Warszawie] zdarzy Pan Bog zwykłem swym blogoslawienstwem ze accomoduiemy negotium z P. Podskarbim. OpalKListy 228.

– Panow Siestrzencow accomodowałem z Oyczymem. OpalKListy 464.

– W Warszawie takem się expediował z Krolem cale y z Canclerzem accomodowałem się y arcydobrze roziachał. OpalKListy 448.

– ZPanem Podskarbim Sam niewypowiedzianie dobrze y cudownie iego mnie się accomodowanie [...] faetus evaporet. OpalKListy 284.

– Co ze iusz na Seimie accordowano [sprawy unii religijnej], Suspectum ze to wznawiaią. OpalKListy 519.

– Alec przypomni WMc co Tacit mowi [...] Toc to sprawuie, metus sobie rownego, nie acrimonia listow moich. OpalKListy 433.

– A zebys WMc nie był tey opiny ze tę alteracyą sprawuie w Kanclerzu acrimonia iaka listow moich. Posyłam copią do mego listu w tey Matery od X. Kuiawskiego pisanego. OpalKListy 433.

– Kapituła Chocka powinna bidz acquietowana od WMMPana asz do przeszłego S. Iana anni 1648 inclusive. OpalKListy 374.

– Co miało bydz Alpha to bendzie Omega. OpalKListy 243.

– Mistrz gorny chcę, aby miał 300. fl. salarÿ [...] Tego zas co to do infimy y dla alphabetarystow zdobendę sam snadnie minori stipendio. OpalKListy 494.

– A zebys WMc nie był tey opiny ze tę alteracyą sprawuie w Kanclerzu acrimonia iaka listow moich. Posyłam Copią do mego listu w tey Matery od X. Kuiawskiego pisanego. OpalKListy 433.

– Ze alt[er]nata Marszałkostwa Poselskiego na Wielką Polskę. Se videbitur, mozesz WMMPan bespiecznie nim zostac. OpalKListy 78.

– Niealterui się WMc tym żem o Audiencyą nieprosił. Dyabeł go wie czyby mi była y dana. OpalKListy 427.

– Pisze [wojewoda krakowski] ze zKrolem teskni bez powrotu naszego, czego Amor przyczyną. OpalKListy 333.

– Tu zas omnia Secus. [...]: Wychowanie prawie Anielskie [panny]. OpalKListy 463.

– Widze ze to [postępowanie Wapowskiego] swywola animuszowata. A mnie dyabeł po tym kłopocie. OpalKListy 37.

– Zakonnicy do skonczenia apparatu potrzebuią materyi jaki z Krakowa to iest na columnę y lisztwy do Antependium. OpalKListy 203.

– Oycom Bernardynom chciałbym ten Aparat zcorrigowac złotogłowowy białły y z Krzyzem haftowanem. OpalKListy 59.

– Nihil simile Parysz widział w dostatki, w apparencią wporządek iako ten nasz wiazd. OpalKListy 335.

– Zastał [kanclerz] y nas w porządku y apparency. OpalKListy 282.

– Powrociwszy ia bowiem zElecty takem się iusz z rzeczamy męmi porachował y dalszym mięszkaniem, zem y koni, y czeladzi, y wszystkich inszych pozbył apparency. OpalKListy 6.

– Serio się applikui do tego. OpalKListy 194.

– Poniewasz bez approbacy Seimu stanąć nie mogą [wojska], zaczym nowy a cieszszey spodziewacby się na Wiosne woiny. OpalKListy 471.

– Nie trzeba sie silic na ratie WM m-u M-u Panu, abys mi to wywiodł utile, zes Rubieszow otrzymał. Approbata in toto. OpalKListy 84.

– Oczekiwać bendziemy na Seimiku naszymj WMci na ktory trzeba arcy tempestiue przysłać [list]. OpalKListy 269.

– Nie nacierasz na tego P. W[ojewodę] z ktorym arcyby było y WMć y mnie dobrze. OpalKListy 195.

– Za dwór trzeba dac gotowy 15 000 albo 18 000 za co ia swoy arcydobrze wystawię. OpalKListy 363.

– W Warszawie takem się expediował z Krolem cale y z Canclerzem Accomodowałem się y arcydobrze roziachał. OpalKListy 448.

– Sum[ma] wyniesie 850 fl. Arcydosyć mym zdaniem ile interesse przydawszy od dziesiątka tysięcy. OpalKListy 74.

– Pan Skarszewsky zapewne zapłaci Szwarcowi tylko trzeba WMci gorąco i arcygorąco napisać iterum iterumque nieopuszczaiąc nic. OpalKListy 499.

– Przybyło mi kozakow chłopow arcy chożych koni 20. OpalKListy 134.

– Contentacy dwiescie talarow obiecało mu się zczego [pan Szlichtyng] arcy content. OpalKListy 132.

– Hiszpan Principes incarceratos haniebnie się podiął. Turenne arcy potęzny zastawił Stenay miasto Arcyxiązeciu, a sobie Cytadellę wymowił. OpalKListy 515.

– U Krolowey zas arcy poufale y ex parte iey odprawiona audyencya. OpalKListy 514-515.

– Ten list od Pana Marszałka naszego na wymiot y na pozor pisany, ale intenty naszey arcypozyteczny. OpalKListy 453.

– Vczyniłem Contract zP. Starostą Koscinkiem arcy słuszny arcy wygodny gdy W Mc weirzysz w clausulas iego. OpalKListy 94.

– Upominky arcy szumne choc srodze niewiele. Kładziono ie na sto tysięcy. OpalKListy 282.

– Vczyniłem Contract zP. Starostą Koscinskim arcy słuszny arcy wygodny gdy WMc weirzysz w clausulas iego. OpalKListy 94.

– Kto kolwiek mi się czuie zpiniedzmi na harendę zaraz go do siebie proszę. OpalKListy 121.

– Wiesz Wmć, że in arena consilium niezwykło się naddawać wpostanowieniu Maietnosci ktore ia wszystkie w Arendy puscic zechcę ludzom. OpalKListy 367.

– Mnie podawasz WMMP sposob, abym od Arendarzow powybierał Arendy y WM niemi ratował. OpalKListy 68.

– Owies ow z Rytwian dziwnie mi dobrze y z wygodą stanał od P. Harendarza Łubnickiego. OpalKListy 131.

– [Mościejów] nie arendowac ale przedac omnino umysliłem. OpalKListy 467.

– Ieszczem tu nie weyrzał co się dzieie iakom obiał. [...] Ztad dependet co się zbierze przes ten Rok y za co się arendowac ma na przyszłe. OpalKListy 280.

– Do Arendowania nic WM nie masz tylko Moscieiow na ktory mogloby się kilku dwudziestu tysięcy zaciagnac na przyszły S. Ian. Oznaimi mi WM a to ia biorę na się ze ich dostanę na WMmP. OpalKListy 72.

– Trzy klucze do Arendowania Włoszakowskie na ten S. Ian expiruiące. OpalKListy 510.

– Seimiku Srzed[z]kiego Artykuły posyłam. OpalKListy 414.

– Artykuły Seimikowe dopiro mi przyszły ktore przepisa[ne] posyłam WMMP. OpalKListy 41.

– Owo ucieranie Artykułow upewniąm żeby się w gospodzie Generalskiey znowu odprawowało. OpalKListy 333.

– Artykuły obu Seimikow masz WMc, ktore służą ad rem. OpalKListy 205.

– Zgoła ręcze y assecuruię ze zaarendowawszy, wybierzesz WMc nie długo tę Sumę ktorąbys Wział za Starostwo. OpalKListy 524.

– Czytałem list P. Wdy Kiiowskiego gdzie assecuruie w pokoiu, tylko y my go dotrzymaimy. OpalKListy 515.

– Lubom ia umyslnie contra uszykował był moie racyie abym się nie zdał tak avide tego pragnąc. Inter alia okrom assecurowania mię WPile y Usciu etiam in casum chocby się Pan Marszałek na przedanie tego zabierał, obiecał mi to. OpalKListy 283.

– Siła o tey Maietnosci pomowiwszy y onę ostatnim targiem za 150 [tysięcy] imieniem WMMPana zaceniwszy taką ultimariam od niego odniosłem declarationem ktorą y sumnieniem y inszymi stwierdził asseweratiami, ze za nię dac nie moze więcey nad 130 [tysięcy]. OpalKListy 116.

– In tertio praedicamento, P. Tuczyński ktorego zawzieli sie Leszczynscy promovere i hac conditione na moich pozwalaią. Troszeczkęc owo versatile ingenium ale go fide, conscientia, et honore domus obstringemus zktorym iest spowinowacony. Aspirant Szułd[r]ski Czesnik promotore Episkopo, y P. Pisasz Daleszynsky. OpalKListy 23.

– Na ktoreykolwiek paginie error się albo dwa, a[lbo] trzy znaiduią, kozdy z nich nanotować iakim Asteriskiem lub tesz napisac NB. OpalKListy 32.

– Nie znac ci to u Dworu naszych assystency w owey Kupie y tłumie ludzi. OpalKListy 436.

– Poiechałem w słuszney assystency do gospody moiey. OpalKListy 426.

– Zona moia w zalobie iedwabny bendzie. Ia tesz w Atlasie czarnym teraz chodze. OpalKListy 240.

– Odprawiłem go ludzko, vczęstował, vdarował hatłasem obiecanym. OpalKListy 207-208.

– Płakał sąm Pąn na audiency ze mną na ktorey Stawił mi się plus quam pater. OpalKListy 375.

– On August Po zwyciezonym Swiecie tym sie dziełem pysznieł że zastawszy Rzym z Cegły z Marmuru zostawił. OpalKListy 93.

– Interim awizami rynkowymi obsyłac WMMP. niechcę, ani fałszami z Leszna y baikami. OpalKListy 270.

– W Awizach iest to iako mię podieli Szczecinianie. OpalKListy 300.

– Obawiam się zgoła, aby tysz baby nie dzwigały tesz koła. OpalKListy 72.

– Vrodziła mi się tedy cora ktorą [...] okrzcić kazę dawszy iey Imię Babki, Zofia y drugie z mego vformowane Chrystyna. OpalKListy 177.

– Exprobowałem mu quaedam y pokazał ze się baczę wrzeczach y nie iestem goffo abym nie miał advertere co się dzieie. OpalKListy 326.

– Ia się tylko lata spodziewam y boię na nie takiego ktore mi ie [wina] wniwecz pokwasi. OpalKListy 156.

– O fauor się tesz nie boię bom t[ak] deuinkował sobie slachtę ze passim wszendzie opowiadaią etiam me absente zal swoi ze mię ten vrz[ąd] minął. OpalKListy 103.

– Krolowa IeyMć Francuska mogę rzec excedit terminos humanitatis, Comediami y czestemi nas zabawiaiąc balotami. OpalKListy 308.

– Chocby mi się kazac niesc na łoszku albo repere na bałuku do Krola za WMcią, abys compos voti został, uczynie ochotnie, szczyrze, instanter. OpalKListy 421.

– Ia y Zydowi praeiudicare nie mogę o ktorym falsa perscinsio zeby mu miało się na bankarut zanosic. OpalKListy 418.

– W tych dworskich Bankietach sczery luxus. Nie masz na Zołnierza A iest na kuropatwy Łosie y Jelenie Muzyka gra. OpalKListy 105.

– Walny Bankiet w piatek [!] rybami szumnemi odprawiłem. OpalKListy 59.

– Przybyło mi kozakow chłopow arcy chozych koni 20. na ktorych barwę szyią, takze y na piechotę zgadzaiącą się z barwą WMMPana w colorach. OpalKListy 134.

– Tak mi miłe wlasne zdrowie Iako Panskie a zacosz wzdy suche dni bierzesz Więc y płacą dorocznią y barwę y wszytko. OpalKListy 35v.

– Abys mi tam piechotę obstalował do tey barwy ktorą wiezie. Zostało sam przy mnie słuzałych kilkanascie barw kilka takze zSzubina nie zwieziono, ale to bendzie tempestiue. OpalKListy 174.

– X. Radziwila bytnosc wWołoszech Turkow upewniła w Woinie od nas, y gotuią się Serio, nowych Baszow Hetmanami y Oficierami Woiskowymi porobiwszy. OpalKListy 414.

– Wiecey niebawiąc boby długo przyszło o tym pisac zostawam po dawnemu WMMPana Bratem ysługą Kr. Opalenski. OpalKListy 311-312.

– Nie bawiąc zatym bo tesz y papiru nie stawa, zostawam WMP. Bratem ysługą Kr. Opalenski. OpalKListy 513.

– Iako to te Wdowy na nowinkach wszystkie zwłaszcza co się Iezuitami bawią. OpalKListy 475.

– Prafatią się nie bawiac [...] pszystempuię ad negotia. OpalKListy 23.

– Iakosmy w Łowach byli, y kilkunastu Zaięcy mieiscowych szczwali wiedney kwaterze godziny bazanty strzelali, sarny dwie uszczwali. OpalKListy 320.

– od trzech beczek soli OpalKListy 190.

– chciałem ią zacząc z inszey beczky OpalKListy 461.

– Obwarui WM. to beneficium iako nailepiey ie musz praestitum. OpalKListy 134.

– Malarz Iachym ktory malował Ołtarz wielki Bernardinsky wspominał o obiecaną contentacyą. OpalKListy 221.

– Ziachanie się nasze nihil conferet y nic po nim. Dosyc iasny Contract, tylko mu dosyc czynic. A tesz in meam partem te congressus niebarzo pozyteczne, ile co się bezzow tycze, zawsze mnie piskorz. OpalKListy 473.

– Zona moia pisze tam do Pani Gorynskie[j] o Niektore fozy albo tesz y same zrobione białłagłowskie czapki z Krakowa dla oney samy, ktore tam cudownie z roznych kształtow robią. OpalKListy 71.

– Bendzie moich zpiedzdziesiat w takiey barwie iakąs Wmc radził y chciał to iest zupany blękitne delie czerwone vtrumque z białłym kirem. OpalKListy 171.

– Zona moia pisze tam do Pani Gorynskie[j] o Niektore fozy albo tesz y same zrobione białłaglowskie czapki z Krakowa dla oney samy, ktore tam cudownie z roznych kształtow robią. OpalKListy 71.

– Pomnię zesmy zsobą mowili zstrony Bibliotheki Sierakowie, ktorey Mieisce miałoby się obrac w Klasztorze [...]. OpalKListy 27.

– Henryk [...] Vpadł do nog Biskupich zebrząc miełosierdzia I odpusczenia grzechow za taką pokorą Biskup y grzech odpuscieł y on absoluował. OpalKListy 47.

– Bremenskie Biskupstwo Szwedowie trzymaią y trzymac bendą. OpalKListy 315.

– O szablach drugich nic nie wiem. Rubinowa odesłana, Blachmalowa wiazana. O tey od Mendla trzecie nie wiem. OpalKListy 423.

– ... pokazował [podskarbi] siodła iakieś stare, y iarczaki za Bolesława Pudyka Tatarom pobrane, przytym połmiski blaszane y talerze... OpalKListy 128.

– W szukaniu piniedzy, ita meDeus, nulla per me mora alec to samiednostaine wszystkich zdanieze przed S. Janem bliskim y Contractami iego dostac piniedzy, tak rzesisty Summy impossibile. OpalKListy 64.

– Chocby mi y ostatnią koszulę na to [wykup zastawionego srebra] łozyc, ale łozyc nie trzeba bo to błazenska ieszcze Summa. OpalKListy 416.

– Rzeczy zNiderlandu odpakowałem. Tesaurus cinares fuere. Takich błazenstw dziecinnych nakupiono ze w Poznaniu dostałby tego wszystkiego y lepiey. OpalKListy 220.

– [podpis pod listem] Kr. Opalenski W-da Poznan[ski] Da[tum] W Błoniu 6 Iuly 1645. OpalKListy 195.

– Przed obiadem przechodziełemsie po ogrodzie przewybornie załozonym, fontami Ziołmi ydrzewami fructow kosztownych bogatym. OpalKListy 318.

– Tam zdział ze dwa[dzie]scia razy uderzono, uczestowawszy mię na dwu mieiscach confektami ybogatemi pasztami przy wysmienitych Winach yAlakantach. OpalKListy 318.

– Ieslibys tesz nie miał mieszkac [w Sierakowie] bolałbym barzo nato, y ztym się rzetelnie declaruię ze zowych 15[000] nic. OpalKListy 188.

– Coloru barwy piechotney ia zadną miarą odmienic nie mogę idq[..] hac causa, ze słuzałych mąm o ma[le] y Brancami supplere przyidzie ktorzy maią Swoię barwę. OpalKListy 54.

– Brancow teszdwudziestu chozyc [!] miec mogę nullo negotio a nad to przybyło mi kozakow chłopow arcy chozych koni 20. na ktorych barwę szyią, takze y na piechotę zgadzaiącą się z barwą WMMPana wcolorach. OpalKListy 134.

– Posłowie Kozaccy [...] O Religią Grecką mowili, y upominali się owych bredni aby Woiewodowie y insi urzednicy byli tey Relligiy podawani. OpalKListy 519.

– A o Krysztoffa proszę k[tore]mu Topor słuzyc moze do ociosania owego drzewa ktore mu w re[ku] malarze maluią, a zas Łodz aby nie brodził daremnie, niosąc tak [wiel]ki na sobie deposit, y nie wdał się z nim w iakie zatonienia periculum. OpalKListy 233.

– Reliqua o com pisał, pilnie przypominam. Utpote: Kroczaka do pola, Wacek, Brokatellę, Capitulę Chocką, Peruki Pannie Siestrze. OpalKListy 80.

– Pisze mi Pan Vberty [...] ze iusz Brokatella [mo]ia staneła w Krakowie. OpalKListy 88.

– Teraz iestem proszony przes niegosz [księdza Cieciszewskiego] od Krola abym go [króla] przeciwko głosom y obtrectatiom, ze to temu a nie inszemu conferował [biskupstwo poznańskie], bronił. OpalKListy 512.

– Czekałbym y posła, ale go nie tylko nie obiecowano ale ani o nim słyszano, a Krol tesz na łowy odiachał. Siedziec mnie tedy na bruku ni przecz ni zacziako indignum było sąm WMć uwasz Mianowicie ze sieKrol nie chciał wtym asz za przyiazdem Posła resolwować. OpalKListy 184.

– Koniecznie budowac bendę na moim placu. OpalKListy 355.

– To tesz ex vicinia przydam ze Wschowa w Murze tak zgorzała ze tylko koscioł katolicki został. Wielka szkoda y ruina. Budowac się bendą meo commodo. OpalKListy 263.

– Asz się furtum pokazało na pokoiowego mego Mieszkowskiego Syna onego quondam P. Burgrabi co Sokolniki iego. OpalKListy 422.

– Przes tych chłopow co skrzynię zBursztynami przywiezli nieopuszczam pisania okazÿ. OpalKListy 148.

– Na Seimiku y Seimie pewnie bendę y wczesnie, na ktorym obawiac się srogich hałasow o ten miły pokoi od tych ktorzy malcontenti wiec y burzyc zechcą te pacta. OpalKListy 471.

– Podatkow y płace woiskowey rationes trzeba uwazyc iakoby ze lzem ubogich bydz mogły, y aby był y Wilk syt y koza cala. OpalKListy 527.

– Potym Czausza przypuszczono ktory tylko listy oddał. OpalKListy 426.

– Iezli iednak inaczey bydz niemoze paratus iezdem demissis auriculis zastampic go kazawszy starszym Kusnirzom albo raczey całemu cechowi w Warszawie oszacowac go, co się stoi. OpalKListy 399.

– Nawiedziełem Koscioły, ratusz szance y Cekaus wielkim postanowiony porzadkiem. OpalKListy 318.

– X. Cieciszewski co sprawił obiecał dostatecznie wypisac y P. Chorązy. ia Bog zna Stimulabam go ustnie y Cedułami. OpalKListy 509.

– Posyłam cedułę w tey matery, na ktorą dałem dostateczny respons. OpalKListy 386.

– Kazałem wypisac na tey osobney Cedule rzez Samę y to porachowanie. OpalKListy 501.

– Cegielnie aby staneły o[t]em tentabo lapidem, tylko po zniwach y siewach. OpalKListy 23.

– Bernardynom zgorzały wszystkie szopy y Cegielnie na gorze. OpalKListy 218.

– Cegielnia stanie iedna y piec bo tesz wiecey Xieza niepotszebuią. OpalKListy 21.

– Proszę o wiadomosc WMmPana iezeliby nie dosyc o iedney szopie Cegielney myslic, o tosz y zakonicy proszą. OpalKListy 26.

– Bernardynom zgorzały wszystkie szopy y Cegielnie na gorze, tylko WMci została na dole zpiecem. Ten casus me absente stał się przes niecnotliwe podniecenie cegłę wypalaiąc. OpalKListy 218.

– Kozuch WMci Soboli złotogłowowy przyznam się darowałem Krolowey. Nie mogł moi lepiey wynisc. Przed wszystkiemi celebrowała ten moi wygodny podarunek. OpalKListy 351.

– Ten to Krakaw wpiąciu tysięcy ludzi celnych wten czas kiedy w Morawie Torstenson a pod Mekelburkiem Kiniksmark byli zabawni. OpalKListy 145.

– Turenne celnego Ludu ma 8000. OpalKListy 511.

– Proszę moy MP. Bra[cie] abys mu WM. zatrzymał zaplatę. bo ia niemogę pro mea parte tak przyiąc roboty za iakąm Cenę ią stargował. Szalbirz to wielki. OpalKListy 37.

– Nie potemu pachołek ze mnie abym kilkąnastą tysiecy miał gratificari komu, ktore u mnie hoc statu rerum w wielkiey Cenie. OpalKListy 395.

– Pana W-dzica Rawskiego miec tam WMMPan bendziesz wLu[bli]nie na pirszą sessią. Ztym componas o Czerniew ktorego [ro]zumiałbym ceny raczey vpuscic, nisz nadebrac na przeda[nym] Hamrze. OpalKListy 58.

– To napisawszy przydam co [mię] wielce solatur ze WMMP. wrozisz albo sobie obiecuiesz faci[lem] w przedaniu tych Łubnic. P. Podskarbiego, y ze znacznie vst[tą]pi podaney onych ceny. OpalKListy 58.

– P. Bobolecki tesz wział smycz chartow albo raczej charcic. OpalKListy 263.

– Desolatia wSląsku ze gdym wtych dniach ze psy był za granicą, tedy zaiący y liszek więceym nie znaidował iako wSamych wsiach, a iako zwierz chartom do wsi zbywa wpolu poszczwany tak e contra ludzie ze wsi do lasow uciekaią. OpalKListy 75.

– Mereor vel tantillum za taką uczynnosc. Partesky Francuskich piesni takze posyłam od mego Gonfarona. a charta malinskiego srodze pieknego y kształtnego odeslę przes P. Gronowskiego. OpalKListy 499.

– Chlop [w Czerniewie] niecnotliwy, nedzny, grunty niskie, mokre y ktorym lada co officit. OpalKListy 118.

– W takim był strachu Marszałek Nadworny ze chłop zbladł był iak trup. OpalKListy 449.

– Godzien ten chłopiec zeby go miec do wszystkiego. OpalKListy 506.

– W samym Klasztorze mieszkac chce y bendzie [Zofia Koniecpolska]. Ochmistrzow dwu przyielizmy. Białłagłowy te zostaią ktore od nas z domu wzieła. Haidukow czterech z żałobie, chłopiąt kilka, kozakow dwai dla listow y porozumiewania się z nami. OpalKListy 389.

– Chłopiat czterei. Skrzypkow trzei, kucharzow dwai, pasztetnik. Cugow dwa koni. Białłychgłow y Zony y dla dzieci piec. To moi dwor. OpalKListy 448.

– Do Osieka ztąd 30 mil tylko. Bydz tam zas summa neccessitas, abym cale postanowił to Starostwo y wprzywileiach chlopskich y w wpowinnosciach y w intratę. OpalKListy 168.

– W Oblozynie nie łowię Bog zna, ani kazę chyba gdy chłody nastampią. OpalKListy 23.

– X. Kuiawsky excusat go, przysiegaiąc ze non peccavit nieszczeroscią tylko niedbalstwem w predkim około mnie chodzeniu. OpalKListy 349.

– Po takich tedy fatygach, po takim pilnym chodzeniu około siebie dopo tant'intrig[h]e, ato WMc widzisz effectum, ze nad spodziewanie nasze iadę do Francÿ declarowany, wielkim posłem od IegoKMci. OpalKListy 185.

– Generał słyszę mocnie chodzi o laskę Nadworną in casum Mortis P. Marszałka Ko[ron]nego. OpalKListy 100.

– In causa WMc I Pan W[ojewo]da Kaliski ktorzyscie nimal wszystkie piniądze wskrzyniach zawarli ze niemogły kołem chodzic. OpalKListy 63.

– Co do rzendu ten musi chodzic przes rozne ręce gdy konia ubieraią, rozbiraią etc.. OpalKListy 423.

– W takim był strachu Marszałek Nadworny ze chłop zbladł był iak trup, a chodził iak bes rozumu. OpalKListy 449.

– Wszystkichem sam dobry uznał affect okrom Kanclerza, od ktorego kilka razy chodząc Regent captando mię y invitando abym był podlasł, Zawsze generose ode mnie odprawiony. OpalKListy 430.

– Insuper Kowel quocunque pretio albo przedany, albo zaarendowany. Do tego Szubski klucz (bo insze w wyderku) chodzacy w szesciu tysiecy. OpalKListy 510.

– [Nie] dołozył tu [Madaliński] iakosmy w Łowach byli, y kilkunastu Zaięcy mieiscowych Szczwali wiedney kwaterze godziny bazanty strzelali, sarny dwie uszczwali, Ielenie stadami chodzące w polach nawet gonili. OpalKListy 320.

– Gdziebym tedy blisko Poznania nie miał rezydendÿ musiałbym wodległych mieszkac a consequenter y de securitate kraiow tutecznych y o roznych occuren[cyj]ach do powagi meae Dignitatis sluzacych leniwiey m[y[slic y chodzic. OpalKListy 166-167.

– Pan Kostka mocnie chodzi około Panny Gniezninski col suo cerecello. OpalKListy 24.

– Około przyszłego Tribunału chodzic pilnie trzeba y rzeczy disponere. OpalKListy 214.

– Z Łukomską wiem co rzekę ktora ieszcze wiecey do dała mi chrapki ze list moy przyniesiony rzuciła o ziemie y czytac go niechciała. OpalKListy 61.

– Płaczą chudziny [...] A my przecie nie dbąmy to baczyc nie chcemy Cosie znami poSmierci dziac będzie Ani tez Piekła widziemy ani onim pamietąmy. OpalKListy 10.

– Lulayze Lulay lulay chłopieczku czemusz sie w [bawełnę] Zawinąwszy wpudełku niezamkniesz słoniowym Cosz mi to te wymowki przynosisz O ciebie Idzie gniiesz chudzino albo raczey giniesz. OpalKListy 48v.

– Na ciężarÿ y oppressią chłopską w Polscze [...] Szyią boty Chudzinie O przyczynke nie trudno winuią Stem drugim grzywien chłopa ledwie ze y dusze Nie wydrą z niego. OpalKListy 9v.

– Nie dosyc na tym Starostę chudzinę fratum securitate podespectował, dobywszy szable mało nie zabił additis verbis Bodai cie zabito wydzierco cudzego dobra bii się ze mną. I kiedy się on moim Contractem zasłaniał przydawszy te słowa Nie moze Pa[n] Wojewoda cudzy sukni rzec moia to suknia. OpalKListy 94.

– Ratui mie, moi kochany Bracie wtym razie. Mirae artes adwersarzow, ktorzy mię chcieli tym pospiechem odstraszyc y niedostaniem piniedzy wczym mi niesłychanie przeszkadzaią. Usłyszysz WMP. cuda. OpalKListy 197.

– Panna Franciszka cuda czyni, aby zKlasztoru Poznan[skiego] przeniesiona bydz mogła. [...] Od złosci niespowiada się y po pułroczu. [...] Posłuszenstwa zadnego. Bunty, hałasy, wrzawa z Mniszkami. OpalKListy 414.

– Cuda czynił w ochocie. Kozdy kieliszek sąm mi odnosił y zreki oddawał. Potym visitował in persona y bawił się zpułtory godziny, odemnie non praeventus. Przysięga, przeklina się ze mi chce słuzyc do Smierci szczerze, zyczliwie, bratersko. OpalKListy 385.

– On zas acerrime instabat, lubo samze był Mediatorem za Krola Nieboszczyka, Sam przywilei dał, Sam assecurował y in fidem et animam (te formalia były.) wział, a przytym 5000 honorary odebrał. Cuda cuda. OpalKListy 521.

– ZPanem Podskarbim Sam niewypowiedzianie dobrze y cudownie iego mnie się accomodowanie [...] faetus evaporet. OpalKListy 284.

– Czekałbym y posła, ale go nie tylko nie obiecowano ale ani o nim słyszano, a Krol tesz na łowy odiachał. Siedziec mnie tedy na bruku ni przecz ni zacziako indignum było sąm WMć uwasz Mianowicie ze sieKrol nie chciał wtym asz za przyiazdem Posła resolwować. OpalKListy 184.

– In tertio praedicamento, P. Tuczyński ktorego zawzieli sie Leszczynscy promovere i hac conditione na moich pozwalaią. Troszeczkęc owo versatile ingenium ale go fide, conscientia, et honore domus obstringemus zktorym iest spowinowacony. Aspirant Szułd[r]ski Czesnik promotore Episkopo, y P. Pisasz Daleszynsky. OpalKListy 23.

– Iam tesz sobie na Seimik czterdziesci piechotey y słuzały y Brancow [...] zkorrigował y okrył swiezą barwą. OpalL 138; OpalKListy 138.

– Za wielką tedy biedą dostalismy sta szterdziestu tysięcy. OpalKListy 63.

– Dosyc czyniąc woli WM. me[go] M-o Pana teyze zaraz godziny odpisuię na list WMP. OpalKListy 36.

– Wiele pisac trudno bo czas pod ten czas non suppetit, krotko o to tylko prosic bende WMMPana, abys mię wiadomym czynił iako naipredzey y iako naiczesci co się tam dziac bendzie albo stało hactenus na Coronacy. OpalKListy 406.

– Panna Franciszka cuda czyni, aby zKlasztoru Poznan[skiego] przeniesiona bydz mogła. [...] Od złosci niespowiada się y po pułroczu. [...] Posłuszenstwa zadnego. Bunty, hałasy, wrzawa z Mniszkami. OpalKListy 414.

– Cuda czynił w ochocie. Kozdy kieliszek sąm mi odnosił y zreki oddawał. Potym visitował in persona y bawił się zpułtory godziny, odemnie non praeventus. Przysięga, przeklina się ze mi chce słuzyc do Smierci szczerze, zyczliwie, bratersko. OpalKListy 385.

– I mizernie umykał boiąc sie pogoni Ci wszyscy przypłacili pozadaney tylko materiam Rhetorom y studentom na declamatie. OpalKListy 80-80v.

– Gospodarz sam Xiaze Antoni człek grzeczny rozsadny, lat ma szesdziesiat y piec. Dobre nomen złasky Bozey zostawiłem u niego y depredykował mię multis verbis. OpalKListy 320.

– OpalKListy 38.

– OpalKListy 305.

– OpalKListy 286.

– OpalKListy 385.

– OpalKListy 37.

– OpalKListy 363.

– OpalKListy 234.

– Computatis computandis, defalcatis defalcandis na wszelkie Vnkoszty pewnych 18000 zysku mi się okroic moze co rok. A cosz kiedybysmy się zrzodła dokopali. OpalKListy 190.

– [...] to spolna nasza bendzie fortuna gdy się doplątam Dworu. OpalKListy 194.

– Dosyc czyniąc woli WM. me[go] M-o Pana teyze zaraz godziny odpisuię na list WMP. OpalKListy 36.

– Niechce opisowac quid agam wtym ale dosyc ze czynie co czynic trzeba. OpalKListy 136.

– A przecię y potym była poprawa, y tak to IUSZ TESZ dosyc, nigdy nie ma widzę konca, bo co moi dozor spraw w intratach, albo czasy, albo bliskosc granice y occasio przyniesie to WMć bendziesz chciał melioracy. OpalKListy 359.

– W samym Klasztorze mieszkac chce y bendzie [Zofia Koniecpolska]. Ochmistrzow dwu przyielizmy. Białłagłowy te zostaią ktore od nas z domu wzieła. Haidukow czterech z żałobie, chłopiąt kilka, kozakow dwai dla listow y porozumiewania się z nami. OpalKListy 389.

– W tych dworskich Bankietach sczery luxus. Nie masz na Zołnierza A iest na kuropatwy Łosie y Jelenie Muzyka gra. OpalKListy 105.

– [...] ia na krotki czas WMP. potrzebuię zwłaszcza ze conclusum y u Krola y u mnie 10 Augusti wyiachac wtę drogę zSierakowa. Dla Boga proszę pospieszaize WMć. Mnie, dziw Bozy, ze staie y głowy y zdrowia. OpalKListy 231.

– Obawiam się zgoła, aby tysz baby nie dzwigały tesz koła. OpalKListy 72.

– Primum tedy wliscie WMmMPana iest, ze mi nie trzeba było Krola y Kanclerza exacerbowac inconsulto zelo. OpalKListy 432.

– Azasz by mu y posag do tego powodem y subsidio nie mogł bydz zwłaszcza ze y fenyga nie winien nikomu? OpalKListy 127.

– Expendere trzeba lata P. Krakowskiego, Syna Młodego y fiutynca. OpalKListy 346.

– To tesz oznaimuię ze na Sustentacyą dworow naszych w Paryżu odliczono Szafarzom naszym 18 000 Frankow. OpalKListy 336.

– Iest tak siła sposobow gabel y podatkow roznych, ktoreby nas miały samych afficere nie miserne poddanstwo, OpalKListy 477.

– Zona po obiedzie Krolową witałą ludzko przyieta barzo, y wkabinecie excypowana quod raro contignit. OpalKListy 426.

– Teraz iestem proszony przes niegosz [księdza Cieciszewskiego] od Krola abym go [króla] przeciwko głosom y obtrectatiom, ze to temu a nie inszemu conferował [biskupstwo poznańskie], bronił. OpalKListy 512.

– Gratitudo Krolowi iako y dawno pozwolona, de conditionibus głucho ktore byli napisali przed tym y zadney niewlozyli tylko się referowac kazali do pirwszych Artykułow. OpalKListy 93.

– Proszę na Sit [gra] ve wytłumaczyc mi ią: bo zawsze głucho w listach WMci, iako s[toi] to staranie, y co to za przeszkody, y iakie staranie y iak usilne P. Kanclerza. OpalKListy 483.

– Owo ucieranie Artykułow upewniąm żeby się w gospodzie Generalskiey znowu odprawowało. OpalKListy 333.

– Grammatiki Wernulaeusza nie mogę znalesc miedzy xiegami. OpalKListy 152.

– Przytym co, et quo ordine czytac. Nusz grammatykę y rethorykę zdispozitij WMMPana. Oczekiwam tego y kaze podrukowac pro Gymnasio Siracoviensi. OpalKListy 458.

– Insze rzeczy faciam, tosz y WMć co masz wMemoriale. Owies od P. Poznanskiego y konie do Cugu effi[ci]am si possibili ze bendą, takze y Grammatyky. OpalKListy 106.

– Pan cale aversus od owego Pana alias Granduki, tak dalece ze wgłos opowia[da] tę awersyą. OpalKListy 523.

– Ale trzeba oculate z niemi, Wezmą oni radzi, a przecię nic nie czynią, ysłowa nie rzeką. Iuzem ia tesz rozdał y przed tym , cosz z tego? Nic. Moze się czym iednak gratifikowac mianowicie Fantoniemu, ktory przedtym w Nowinach był moim correspondentem. OpalKListy 435.

– Muzyka grawa ktorą sam pod niebiosa wynoszą. OpalKListy 298.

– Naprzod Pan Constanty Brat nasz zdrow y grzeczny powrocił przed wyiazdem moim do Piotrkowa prosto na szczecin y drezno do mnie do Sierak[owa]. Wszystko dobre obiecuie nam indoles iego y qualitates iako skromnosc, trzezwosc, posłuszenstwo, grzecznosc y wrozmowie y wpostempku [...]. OpalKListy 456.

– Naprzod Pan Constanty Brat nasz zdrow y grzeczny powrocił przed wyiazdem moim do Piotrkowa prosto Na szczecin y drezno do mnie do Sierak[owa]. Wszystko dobre obiecuie nam indoles iego y qualitates iako skromnosc, trzezwosc, posłuszenstwo, grzecznosc y wrozmowie y wpostempku [...]. OpalKListy 456.

– Koniecznieby trzeba yowszem adornowac Wegrami y brancami grzecznymi, more PP. z Tenczyna ktorych dom nasz heres. Dzieci Wmci niech widzę dla Boga za tym zaiazdem bo huic causa inter alias wlec się tak daleko y z zoną. OpalKListy 171.

– Zgoła taka sam [!] fama y wNiemczech y wHollandy o nas Polakach ze to sąm ieden Narod na swiecie naigrzecznieiszy, naigładszy nailudzczeiszy. OpalKListy 338.

– Spowiednikow sobie obiera, przybira przeciwko regule y zwyczaiom. Ale abrumpo, bo asz y groza pisac raczey, zamknę zwyczainie, zem iest WMMPana miłuiącym Bratem ysługą Kr. Opalenski WP. OpalKListy 464.

– Marszałkostwo o Włos mię tesz nie potkało, bo Pan Kazanowsky zachorzał był naprzod nimal laethaliter, a potym ozdrowiawszy gruchneło ze miał był prosic o Woiewodztwo Krakowskie za conferowaną Casztelanią P-u Woiewodzie. OpalKListy 375.

– Za szklinicę tak piekno, y ksztaltną do grzanek pilnie dziekuię. OpalKListy 494.

– Zaczym vgruntowałem tę rzecz poteznie promocya pilną Pana Kanclerza y obudwu Marszałkow, zwłaszcza nadwornego ktorego grzeczy trzymam speMatrimonÿ Szwagra iego zPanną Siostrą [...]. OpalKListy 192.

– To co do mieszkania bo nie chcę refellere że w inszych klasztorach nie grzeczy iey mieszkac. OpalKListy 371.

– Panna Orszula dziewka grzeczy przy mnie mieszka, o nię goraco się stara P. Grodziecky Syn P. Miedzyrzeckiego, ktorego Stawiszyn kupił Ociec, y Sta[ro]stą się zowie. OpalKListy 502.

– Czemusz mnie podobniey uskramiac się nisz WMci? Expensa snadz wielka iakosz y ia ią baczę. Frącymeru gwałt. Piniądze na lada błazenstwa lecą do Krakowa coraz. OpalKListy 448.

– Artykuły Seimikowe dopiro mi przyszły ktore przepisa[ne] posyłam WMMP. Gwałt tego nakładli ale cosz rzecz musielismy populo wygadzac y pozwolic siła y oni pozowlili. OpalKListy 41.

– Wyiachał naprzod imięniem Xiązat Mekielburskich ktorych to Miasto, Colonel y Consiliarz ich zapraszaiąc mię do tey stancy gdzie same Xiazeta stawac zwykli y tamze byłem postawiony. Wyiachało y kilka Capitanow y wprowadzili mię z gwardią zołdatow w barwie, z dział rzesko biąc, a potym zaprowadzili asz przed gospodę. OpalKListy 301.

– Wołow, wozow, zelaza obiecanego do Klasztora Sierakowskiego upomina się X. Guardian y X. Erazmy. OpalKListy 61.

– X. Erasmy ze nie został Guardyanem Sierakowskim non mea culpa [...]. OpalKListy 148.

– To tesz WMci oznaimuię ze Mniszy przeciwko naszey wyrazney woli X. Erazmego nietylko z Gwardyanstwa zrzucili [...]. OpalKListy 248.

– Za wzięciem tedy listu WMci znowu chciałem refingere te rzeczy y sprawiłem to snadniusinko v X. te[g]o Balcera ze vltro cedebat Gwardyanstwa Xu Erasmeu, lecz ten po dawnemu (lubo tam pono inaczey zWMPanem stanał) nie chciał hoc onus zadną miarą brac na się. OpalKListy 171.

– [...] senes radzi odmieniają obyczaie y morosi bywaią, gwoli czemu y iam affectował tego Woiewodztwa Poznanskiego abym zadney wobyczaiach odmianie nie podlegał. OpalKListy 453.

– per viscera misericordiae, to iest o chodze Rumaki do Usarszczyzny Iesli WMć tam wiesz kendy quocunque pretio kasz targowac i przywodzic. Alias siadłem iak Sol w reputacy. moiey. Trzeckiego mego y rzeczy nie słychac to iest quioquid commissum wMemoriale iemu. OpalKListy 197.

– P. Podstoli K-ny stanał mi za rozany wianek zwłaszcza w tym ze parebat meis consilijs. Do mnie przychodził vstawicznie z Artykułami, meo suasu corrigował, inmutował etc. OpalKListy 93.

– chciałem ią zacząc z inszey beczky OpalKListy 461.

– Chciałbym predko dotrzec targu, bp starostwo dobre, pograniczne, intratne OpalKListy 24.

– De reliquo Kaspra, obraz Cesarza piniadze Sali, skrzyneczkę, listow moich int[r]elligowanie y cokolwiek iest w liscie bendę miał wpamieci y referam in ordinem Memoriału me[go] o[mn]ia fient. OpalKListy 29.

– Xiega listow moich bendzie intrelligowana. OpalKListy 232.

– Sieniuta z Samoklesk bendzie się upewniam contentował iscizną. OpalKListy 219.

– Obowiazałem małymi iurgielcikami niektorych Confidentow tego tam domu, y bendzie wszystko dobrze. OpalKListy 113.

– Obawiam się zgoła, aby tysz baby nie dzwigały tesz koła. OpalKListy 72.

– Podatkow y płace woiskowey rationes trzeba uwazyc iakoby ze lzem ubogich bydz mogły, y aby był y Wilk syt y koza cala. OpalKListy 527.

– Nowin nie mam krom Cudzoziemskich ale y tych nie głodzienes WM. OpalKListy 75.

– Szepcą, chodzą, conferunt do Nieporentu Lataią: ia Secus, idę graviter, ani się intryguię, ani Latam ani pruciam. OpalKListy 581.

– Piniądze na lada błazenstwa lecą do Krakowa coraz. OpalKListy 500.

– To oznaimiwszy proszę abys mi WMP. plenissiman zStrony tey Legaty przyslał informationem y locos communes witania, odpowiadania, iako się rzekło. OpalKListy 284.

– [...] a zatym wszystko poidzie smarownie y gładko y lekko. OpalKListy 575.

– Lekko iedzie, to iest iedną karetą, a zkilką konnych. OpalKListy 557.

– Cudowniem iest inimicus nieszczerosci tego człeka y Bog zna non personae ale vitÿs iego hostis. W tym mię nie odmieni iego łaszenie się y nie wiem iakie captationes. OpalKListy 239.

– Chocby mi y ostatnią koszulę na to [wykup zastawionego srebra] łozyc, ale łozyc nie trzeba bo to błazenska ieszcze Summa. OpalKListy 416.

– Ia do Prus wyiezdzam za tydzien (bo teraz [ie]stem w braniu preseruatyw Maiowych) ale odprawuię te drogę cudzymi konmi y lekko iadę, a tez do Osieka ztąd 30 mil tylko. OpalKListy 168.

– Barwy piechoty zadną miarą nie odmięnię, chocby im maitki sprawdzic zeby się nie popluskali ani pomazali. OpalKListy 54.

– Obrazy niepodobna rzecz aby miały bydz na scianie y to tylko dwa, ktore lepieyby wymalował Malarczyk Sierakowski. OpalKListy 220.

– Mereor vel tantillum za taką uczynnosc. Partesky Francuskich piesni takze posyłam od mego Gonfarona. a charta malinskiego srodze pieknego y kształtnego odeslę przes P. Gronowskiego. OpalKListy 499.

– [...] cobym miał dosyc na ingrychty, ale y na Maltychy, to iest nie tylko na obiady, ale y na sniadania. OpalKListy 181.

– Niech my wiemy o dziale młodszego a tak y popłaciemy długi y zbierzemy mu albo przykupiemy co. OpalKListy 572.

– Proszę niech wiem co tam u was w tey matery słyszec et quid spedandum. OpalKListy 375.

– Dzieci Wmci niech widzę dla Boga za tym zaiazdem bo huic causa inter alias wlec się tak daleko y z zoną. OpalKListy 199.

– Dosyc czasu stanac tam w Niedziele pirwszą po przewodney na noc. OpalKListy 114.

– Kiedy taka niełaska K[róla] Je[go] Mci przystępuie ze mi nie zyczy spokoynego iuz wtych leciech zycia ale chce abym podawnemu pracował ysłuzył Jego KroM[ci] więc przydzie iuz tak zostawac [...]. OpalKListy 507.

– Stanałem tak w kroku ze mię nie podobna była ruszyc. OpalKListy 105.

– ZPanem Podskarbim Sam niewypowiedzianie dobrze y cudownie iego mnie się accomodowanie [...] faetus evaporet. OpalKListy 284.

– Dobrzeby sporządzic przynamniey dziesiatek koni Kawalkaty, o co nie proszę ale zebrze. Panowie Lanckoronscy ochotnie poiadą, nusz y insi tylko się WM. szczerze okołotego racz zachodzic. OpalKListy 40.

– Od P. Kierskiego pewnych 45 000. Nusz od Zony z Arendy trzyletni, albo dwuletni Srzemu y Summy iusz zebrany, co wszystko blisko 20 000 pewnych czyni. OpalKListy 510.

– Obawiam się zgoła, aby tysz baby nie dzwigały tesz koła. OpalKListy 72.

– Atosz podaię łacny sposob Miał był tenze P. Złynsky mec iussu, (z Arendy Sendzinskiey) a zas ex testamentaria nieboszki Dobrodziki naszey dispositione (ktora na mię padała) odliczyc 300 fl. Panu Zegockiemu. OpalKListy 25.

– Ieden (Exemplarz wezmi] WM in manus, y zaczawszy od poczatku [kę]dykolwiek y naktoreykolwiek paginie error się albo dwa, a[lbo] trzy znaiduią, kozdy z nich nanotowac iakim Asteriskiem lub[o] tesz napisac NB. Potym z iednego łacno się drugie poprawią. OpalKListy 32.

– Racz WMMPan oddac to Kosciołowi bo skadzeby on to miał wysać sobie z palca. OpalKListy 459.

– A zatym zaleciwszy słuzby moie Imci Pani Bratowey y Imci Pani Siestrze mym MPaniom oraz z małżonką moią: zostawam zwyczainie WMm-o M-o Pana Bratem y sługą Kr. Opaleński W-da Poznan. OpalKListy 472.

– Dałem y P-u Wolcagienowi fl. 200. według assygnacy WM m MPana, co uczyniłem wszystko nad postanowienie moie; ktore takie iest nie liczyć, wiecey y szeląga pokąd ressygnacy Sierakowa y cassacy oprawy Imci Pani Bratowey miec nie bendę. OpalKListy 473.

– Ia Zony miec nie będę, Pani Siostra tesz nie bendzie, zkimze tam conversatia Imci. OpalKListy 29.

– Pani Siostra tesz avide iako naipredzey oczekiwa, ktora złaski Bozey na tych poczatkach we wszystkim izdzie za zdaniem naszym, y baczę to ze chwalebnie poprowadzi stąn ten opłakany. OpalKListy 85.

– Pani Siostra dzis wnocy poroniła niezywą Corkę porodziwszy iednak złaski Bozey sama zdrowa y czerstwa. OpalKListy 95.

– Pan Kostka mocnie chodzi około Panny Gniezninski col suo cerecello. OpalKListy 24.

– A ia tesz napełniwszy papir, więcey nie przydam tylko to zem iest zwyczainie WMm-o M-o Pana Miłuiącym Bratem ysługą Kr. Opalenski WcPo. OpalKListy 369.

– Ba czasem y nauczy y sięgac iuz pocunie Gdzie nietrzeba tymczasem papinkami karmią Vchoway Boze inszey potrawy dziecieciu Tylko co sie na [-]ątko terminowac zwykło Jako Gołąbiątko Kurczcątko cielątko. OpalKListy 3-3v.

– O takie nietrudno Co wdowami poSmierci w czwartytydzien idą Za mąz y to przedczasem cos ad rationem Zabrawszy odmłodzienca Krew nic niepomozeI bliskie Parantelle y powinnowactwa Zreczniey przedSlubem zabrac na Regestr aby tym Snadnieysza była wrzymie dispensa y odpust. OpalKListy 31.

– Auryak tesz z Sztadami nie w dobrey zgodzie ato dla Dunskiey tey Woyny w ktorey się partialistami pokazuią asz nazbyt a on a partibus iego. OpalKListy 286.

– Pan Ian W-dzic Brzeski vpuscił de feruore y odmienił się był w Mediatora. Miedzyrzecki Castellan srodze partializował tosz y X Biskup z swymi. P. Starosta Miedzyrzecki neutralistą. OpalKListy 93.

– Pardon generalny wołany po Krolestwach ex parte iego zaczym siła się przykineło zParlamentu y panow inszych. OpalKListy 515-516.

– W Angliy Krol cieszki parlamentowi y iusz iest pod Samym Lomdinem, dawszy licentiam diripuendi miasto żołnierstwu. OpalKListy 155.

– W Hollandy Francus, Szwedowie, Parlament Angielsky, Hamburg nową znowu y scisłą Ligę zawarli in communem pono Orbis perniciem. OpalKListy 155.

– Partesky Francuskich piesni takze posyłam od mego Gonfarona, a charta malinskiego srodze pieknego y kształtnego odeslę przes P. Gronowskiego. OpalKListy 499.

– Auryak tesz z Sztadami nie w dobrey zgodzie ato dla Dunskiey tey Woyny w ktorey się partialistami pokazuią asz nazbyt a on a partibus iego. OpalKListy 286.

– Pan Ian W-dzic Brzeski vpuscił de feruore y odmienił się był w Mediatora. Miedzyrzecki Casztellan srodze partializował tosz y X Biskup z swymi. P. Starosta Miedzyrzecki neutralistą. P. Gniezninski ze mną ale ten iusz wybzdział się dawno z rozumu. OpalKListy 93.

– Dawno mąm od WMci obiecany pierscionek zpieczątką domu mego, złoty, taki wlasnie iaki iest WMP. Moy Braciszku habeam. [...] OpalKListy 80-81.

– Tak mi miłe wlasne zdrowie Iako Panskie a zacosz wzdy suche dni bierzesz Więc y płacą dorocznią y barwę y wszytko. OpalKListy 35v.

– Furiował się y gniewał y pieczec kładł impotens Sui. Risu Krol excepit y rzekł aby nie zartował zczego nie bendzie nic. Dołozył y tego ze ta resolucya poszła na owę Zonę co się topic chce gdy ią mąsz pobiie. OpalKListy 354-355.

– Nowiny te są u nas ze Szwedzi z Moskwą o Woinie myslą bo Szwedzkiego posła zniewazono zroskazania Carskiego y zgoła pobito wstolicy. OpalKListy 515.

– Primum sit zesmy zdrowi y z Małzonką moią y z dziecmi ktore iednak trochę mi beły pochorzały. OpalKListy 257.

– Ten pospiech prawie mię conficit y w zdrowiu y w dostatkach. Nusz Słudzy mi co sprawnieiszy pochorzeli. OpalKListy 197.

– Wlist nie patrzyłem ale wiemze tam prozby pochyłe, nie grozby. OpalKListy 520.

– Staros[tę] chudzinę fratum securitate podespectował, dobywszy szable mało nie zabił additis verbis Bodai cie zabito wydzierco cudzego dobra bii sie ze mną. OpalKListy 94.

– Przenosiny do Warszawy piec dni po Swiatkach na ktorych ia bendę, dla wzięcia expedycy na Legacią Francuską, ktora mię nie minie ale mi P. Kanclerz radził troszeczkę milczec y do Krola o to nie pisac, aby mi się modlono a zatym dobrze podsycono. OpalKListy 321-322.

– Tylko ich tesz WMPan listami zagrzewai a Proskiego podsyc czymkolwiek, bom mu to obiecał. OpalKListy 149-150.

– Bo naprzod nie opuszczałem żadney okazÿ, Maietnosci pofantowałem de novo, tak dlugo bawiłemm się wpoznaniu zem limitacÿ Sądow doczekał. OpalKListy 63.

– Zgoła pomysl WMc o wszelakich Sposobach exequar ie. Z Kanclerzem snadniey by mię poglechowano y poiednano w Seim nisz po Seimie. OpalKListy 440.

– Dysponuię drogę moię na Częstochową [...] wczesnie wyiachawszy abym wczesnie stanął wKrakowie to iest ante 20 Iuny w ktory dzien pogrzebnemu Actowi naznaczony. OpalKListy 166.

– Potym połog nastampi niebogi, zaczym musiałby się ten Act pogrzebowy zewlec asz do Pułroku. OpalKListy 78.

– Rozumiem ze mi WMP. pochwalis[z] pokumanie się ztymi ludzmi. OpalKListy 109.

– Ia się tylko lata spodziewam y boię na nie takiego ktore mi ie wniwecz pokwasi. OpalKListy 131.

– Przes P. Skorzewskiego sprawa z Zydy bendzie mi curae. Iusz pozwy połozone. OpalKListy 521-522.

– Zaraz mu od młodszego cum assystencya mei połozą pozwy na przyszłe Sądy Poznanskie [...]. OpalKListy 537.

– ...ale ex his et his rationibus nie mogło się w to weirzec teraz y examinowac przyczyny tych pomyłków y tych Xiąg wydrukowanych, a ze się to stanie na przyszłym Seimie. OpalKListy 513.

– Poroczky przypadaią w poniedziałek pirwszy po przewodnym to iest we dwie Niedzieli po Wielki nocy, coś potym tak długo wPoznaniu mieszkac. Dosyc czasu stanac tam w Niedziele pirwszą po przewodney na noc. OpalKListy 114.

– Czás był poobiedny/ dzień iako to w Lipcu gorący. OpalKListy 3.

– Pisano y to ze Hiszpanow potłukli w Catalonÿ. OpalKListy 139.

– Nagrobek iuzem Cugami do Sierakowa sprowadził ale cosz kiedy Sali nie słychac dla Boga tedy proszę wypraw go WMP. iako naypredzey chceszli coronidem operi imponere, bo się to zas leząc potlucze. OpalKListy 61.

– Iesli iednak o[mnin]o tego potrzeba dla tych zamysłow P. Krakowskiego, fiat. OpalKListy 351.

– Chciałbym o tę Maietnosc z P. Mielzynskim componere bo takiego tam potrzeba ktoryby rem alienam curet ut suam. OpalKListy 155.

– Ia sam do Brodow przyiachałem był w cienkiego sukna Załobie zpotrzebami iedwabnemi. OpalKListy 422.

– Interim wiedząc ze tutissima sub clypeo pacis tractatio, pozwy wysłane. OpalKListy 269.

– Zaraz mu od młodszego cum assystencya mei połozą pozwy na przyszłe Sądy Poznanskie [...]. OpalKListy 537.

– Przyiaciela wysle się do niey wpszod a za nim pozwy. OpalKListy 27.

– Przes P. Skorzewskiego sprawa z Zydy bendzie mi curae. Iusz pozwy połozone. OpalKListy 521-522.

– Do Osieka ztąd 30 mil tylko. Bydz tam zas summa neccessitas, abym cale postanowił to Starostwo y wprzywileiach chlopskich y w wpowinnosciach y w intratę. OpalKListy 168.

– Co do rzendu ten musi chodzic przes rozne ręce gdy konia ubieraią, rozbiraią etc.. OpalKListy 423.

– Ode dworu piszą mi ze currit powtorzony rumor o pokoiu zawartym WMunster iniquissimis con[di]tionibus, ut pote. OpalKListy 379.

– [...] miarę biorąc zpogranicznych niebespieczenstw bez ktorych nie iestesmy ile w rosprawie Woisk Cudzoziemskich, wiec y czekaiac iako poidą daley rzeczy y te pericula kraiow Ruskich. Iesli dobrze to y my się nie ruszemy. OpalKListy 460.

– W takim był strachu Marszałek Nadworny ze chłop zbladł był iak trup, a chodził iak bes rozumu. OpalKListy 449.

– Obligatissimus zostanę, gdy mu y mnie wtym przesłaniu Rumaczka iakiego kształtnego a miernego zechcesz Łaskę swą (lubo iey darmo nie chcę) wyswiadczyc. OpalKListy 506-507.

– [...] vnizenie WMMMPana proszę, abym te drogie pieniądze na to rumowanie warty v mnie przekazane sensim na rzemiesnikow gdy rumowac będą wydawac mogł [...]. OpalKListy 209-210.

– Na Rumowanie warti effecti ze trzy tysiące y kilka set złotych v mnie przekaząno [...]. OpalKListy 209.

– [...] proszę, abym te drogie pięniądze na to rumowanie warty v mnie przekazane sensim na rzemiesnikow gdy rumowac będą wydawac mogł [...]. OpalKListy 209-210.

– Rzadzik Strzemiona y insze requisita przy Panu Chłapowskim, który to ieszcze zPolsky zSobą y przy Sobie zatrzymał. OpalKListy 418.

– Responsu bez odwłoki czekam rzetelnego y on predki barzo proszę. OpalKListy 449.

– Aby mi po Roku to co Skarszewsky trzyma puszczone było w rzetelną posesią to iest na przyszły S. Ian 1648. OpalKListy 446.

– Artykuły Seimikowe dopiro mi przyszły ktore przepisa[ne] posyłam WMMP. OpalKListy 41.

– Seimiku Srzed[z]kiego Artykuły posyłam. OpalKListy 414.

– Artykuły obu Seimikow masz WMc, ktore służą ad rem. OpalKListy 205.

– Czekałbym y posła, ale go nie tylko nie obiecowano ale ani o nim słyszano, a Krol tesz na łowy odiachał. Siedziec mnie tedy na bruku ni przecz ni zacziako indignum było sąm WMć uwasz Mianowicie ze sieKrol nie chciał wtym asz za przyiazdem Posła resolwować. OpalKListy 184.

– Wczesnie bydz przed Seimikiem y piechotę sporządzic. Kruszynskiegy co suknią ukradła serio zlecic P-u Boboleckiemu aby prawa iey examinował z P. Korzeniewskim y zenie moiey uczynił satisfactią. To podaię do wiadomosci czegom przepomniał ze P. Niegolewski przes P-a Mielzynskiego ratione rękawicznego dawał y ztym się mi declarował Talarow. OpalKListy 244-245.

– Nie dosyc na tym Starostę chudzinę fratum securitate podespectował, dobywszy szable mało nie zabił additis verbis Bodai cie zabito wydzierco cudzego dobra bii się ze mną. I kiedy się on moim Contractem zasłaniał przydawszy te słowa Nie moze Pa[n] Wojewoda cudzy sukni rzec moia to suknia. OpalKListy 94.

– Podatkow y płace woiskowey rationes trzeba uwazyc iakoby ze lzem ubogich bydz mogły, y aby był y Wilk syt y koza cala. OpalKListy 527.

– [...] wyiachał przeciwko mnie wszystek slachty concurs y Panow. OpalKListy 140.

– Awizy posyłam osobną pocztą. Szwedowie iusz w Morawie y blisko Wiednia. OpalKListy 134.

– Wielmozny Mnie wielce Pci Panie y Bracie Kochany To cokolwiek WM mMPan naibarzey w listach Swych urges, upewniam ze etiam te Silente mam tak w pamieci ze o tym myslę samym, o tym mi się sni, o tym mowię piszę, nakoniec hoc unum ago zebym usłuzył WM m MPanu. OpalKListy 60.

– Po gospodach w Miasteczku albo na wsiach w Karczmie Piiatyki y Tany OpalKListy 89v.

– Pan Kostka mocnie chodzi około Panny Gniezninski col suo cereuello. Odpowiedziono mu ze trzymał on nas na rzeczy, potrzymąmy my go tesz. Na Srogi koszt chudzinę wyciągaią a tak Wielen upewniam trzasnie. OpalKListy 24.

– Zgołą starac się bendziemy iakoby się WMci wygodziło. Co samo sit incitamento abys się WM Mp. Lada iako ztym Firleiem nie ugadzał. OpalKListy 136.

– Owo iednym słowem zadnego niebyło sposobu ugodzic się z nim bo widzi na oko co mu się okroic moze. OpalKListy 402.

– I tak Pani Staroscina Malborska znami się była wKrakowie ugodziła. OpalKListy 390.

– Ale nade wszystko ze się wstydu vidzie, a mianowicie ta[k] facili remedio; tydzien tylko na drogę ile prostą [na] Kalisz odlozywszy. OpalKListy 48.

– Pana W-dzica Rawskiego miec tam WMMPan bendziesz wLu[bli]nie na pirszą sessią. Ztym componas o Czerniew ktorego [ro]zumiałbym ceny raczey vpuscic, nisz nadebrac na przeda[nym] Hamrze. OpalKListy 58.

– To napisawszy przydam co [mię] wielce solatur ze WMMP. wrozisz albo sobie obiecuiesz faci[lem] w przedaniu tych Łubnic. P. Podskarbiego, y ze znacznie vst[tą]pi podaney onych ceny. OpalKListy 58.

– Iakosmy w Łowach byli, y kilkunastu Zaięcy mieiscowych szczwali wiedney kwaterze godziny bazanty strzelali, sarny dwie uszczwali. OpalKListy 320.

– Walny Bankiet w piatek [!] rybami szumnemi odprawiłem. OpalKListy 59.

– P. Podstoli Sendomirsky prosi mię poufale w liscie abysmy się zatrzymali zpostanowieniem Panny Siostry do Seimu. Obiecuie tak od P. Canclerza iako y inszych (formalia s[un]t) Tuzinami Młodziencow y Wdowcow. OpalKListy 332.

– [...] Sam P. Marszałek Nadworny przydał expresse haec verba ze Wdowca się boięmy by nas nie zraził [...]. OpalKListy 226.

– Wiele pisac trudno bo czas pod ten czas non suppetit, krotko o to tylko prosic bende WMMPana, abys mię wiadomym czynił iako naipredzey y iako naiczesci co się tam dziac bendzie albo stało hactenus na Coronacy. OpalKListy 406.

– Przywieziono mnie tesz ter[az] z Torunia Kopersztychow Rubensowych ieszcze nie widzianych [nie]mało, ktore P. Wolzogen tamze dla mnie kupił. OpalKListy 48.

– Ale to dziwna ze nikogo od WM Pana niesłyszec, ani P. Boboleckiego widziec obiecanego. OpalKListy 156.

– Podatkow y płace woiskowey rationes trzeba uwazyc iakoby ze lzem ubogich bydz mogły, y aby był y Wilk syt y koza cala. OpalKListy 527.

– [...] napisałem do swych zeby teraz in Septembre zaczał [syn] na szkołę Kawalkatorską chodzic y na wolnych koniech wprawiał się z młodu w to co własnie Kawalerowi nalezy. OpalKListy 564.

– WKozmienie y teraz bywa do czego wszelka przyczyna zPaniey Siostry, w ktorey nietylko nic Matki nie znac ale ani Wdowy. Vestitus, incessus procax. Słowa wolne, smiechu zbytniego nie wspominaiąc. OpalKListy 180.

– Ale nade wszystko ze się wstydu vidzie, a mianowicie ta[k] facili remedio; tydzien tylko na drogę ile prostą [na] Kalisz odlozywszy. OpalKListy 48.

– O nadgrodę tesz debow wycietych proszą. OpalKListy 65.

– Bernardynom zgorzały wszystkie szopy y Cegielnie na gorze, tylko WMci została na dole zpiecem. Ten casus me absente stał się przes niecnotliwe podniecenie cegłę wypalaiąc. OpalKListy 218.

– Przyiaciela wysle się do niey wpszod a za nim pozwy. OpalKListy 27.

– ZStrony puszczenia Tuliszkowa X, Kazimirzowi mało nie posłucham WMMPana. Mendel nie wytraci nic WMMP-u zsummy, bo tesz nie moze Interim racz go confirmare wtym ze na S. Ian zapłatę odniesie. OpalKListy 457.

– Proszę WMM-o MPana iako mniey nisz ia pod te czasy zabawnego abys y pracy y papiru nie załuiąc wypisał mi wszystkie Acta Coronacy Krolowey Imci. OpalKListy 358.

– chciałem ią zacząc z inszey beczky OpalKListy 461.

– Obawiam się zgoła, aby tysz baby nie dzwigały tesz koła. OpalKListy 72.