Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
Jan Damasceński
DamKuligKról 1688 oryginał
Krolewic Indiyski w Polski stroy przybrany Albo Historya O Swiętym Jozaphacie [...] y o Swiętym Barlaamie [...]/ Od Swiętego Iana Damascena napisana, a z Græckiego ięzyka na Łaciński od Iakuba Billiusza [...] przetłumaczona; Teraz zaś Przez X. Matthevsza Ignacego Kvligowskiego [...] na wiersz Polski przełożona [...]

http://polona.pl/item/11623665/4/, https://crispa.uw.edu.pl/object/files/250119/display/Default
Odnotowano 416 cytatów z tego źródła
– Iák dym zniknął: ták on cień leśnego bydłá Y gádzin [straszydeł czarta]. DamKuligKról 279.
patrz:
– Ieden Anyoł nád pewną gromadą obrány Anyołow zá stárszego, Lucifer názwány, Niemáiąc żadney sobie z przyrodzenia złości Dáney od Bogá, ale stworzony w śliczności Będący do wszelkich Cnot, przyszedł dobrowolnie Do tey śmiáłości, y ták wyniosł się swawolnie, Ze powstał przeciw Bogu y konfederatem Boskim został, chcąc Mu bydz rownym dumą brátem. Z tey przyczyny z ordynku swego rugowány, Y z łaśki [!] y z godności iest ábdánkowány: [...]. DamKuligKról 42.
patrz: ABDANKOWANY
– [Złych Bóg] precz bez respektu Ableguie od Swego wdzięcznego konspektu. DamKuligKról 58.
patrz: ABLEGOWAĆ
– Ten twoj Akt wspaniały Wyświadczony po Pańsku mnie, godzien swey chwały, Ześ oczu twych na podłe szaty niezasłonił. DamKuligKról 37.
patrz: ACHT, AKT, AKT
– Niedługo szydzić Adwersarzow stroná Będzie z bogow mych. DamKuligKról 180.
patrz: ADWERSARZ
– Ponieważ niedawnoś rzekł, że Aphrá pozycie Niemoże bydź vboszsze nád twych braci bycie; Dopiero bogátemi záś tych, mnie vbogiem Náżywasz, ktory iáko szczodry Tytus, mnogiem, Opływáiąc dostátkiem, mogę czynić hoyne Codżień dáry moiemu stanowi przystoyne. DamKuligKról 132.
patrz: AFER
– Inny raz też Aquilo powstawa północny, ku południu pędzi. DamKuligKról 199.
patrz: AKWILO, AKWILON
– I wczásy mieli [pustelnicy] zánic, y wszelkie wygody [...] leśnemi ziołkámi, Twárdem z chlebá sucharem [...] Wiodąc byt, mieli to miast, żyrownych bażántow, A wodę piiąc, z krynic, miasto Alekántow. DamKuligKról 87.
patrz: ALAKANT, ALAKANT, ALEKANT, ALIKANT, ALKANT
– Ieśli prawdziwy Był proceder, Bogámi nie są, ktorych dziwy Tákie są opisáne; ieśli záś powieści Allegoryczne, tedy są te baiek wieści. DamKuligKról 207.
patrz: ALEGORYCZNY
– Kray vstawicznem płaczem y threnmi zapchany Szatanu, y Aniołom iego zgotowany. DamKuligKról 104.
patrz: AMNIOŁ, ANGIOŁ, ANIOŁ, ANIOŁ, ANJOŁ, ANNIOŁ, JAMIOŁ, JANIOŁ, JENIOŁ
– Wszyscy zaś, ktorym weszło w słuch o Iozaphata Zyciu Anielskim [...] Y to, gdy o miłości gorącey słyszeli Iego przeciwko Bogu, w podziwieniu mieli. DamKuligKról 297.
patrz: ANGELSKI, ANGIELSKI, ANIELSKI, ANIELSKI, ANJELSKI, JANIELSKI, JENIELSKI
– Niewiasty, chcąc mu [Jozafatowi] gwałtem wziąć czystość ślubowną, Dawały do nierządu ansę powierzchowną. DamKuligKról 224.
patrz: ANSA
– Pokazany idąc w gorę Tytan złoty Od ciemnych Antypodow. DamKuligKról 131.
patrz: ANTYPOD, ANTYPODA
– Raz nam świeci [słońce] drugi kroć zaś Antypodom. DamKuligKról 200.
patrz: ANTYPOD, ANTYPODA
– Potym go do niektorych Kapłanow posyła [...] aby przyniosł Apparata Do Mszy przynależyte. DamKuligKról 288.
patrz: APARAT
– Owdzie pod gáiem smukłym Faunus wygolony z Przybránemi Dryády śpiewa, skacze, kleszcze Rękomá: tu Apollo rythmy składa wieszcze. DamKuligKról 28.
patrz: APOLLIN, APOLLO
– [Bogowie greccy] Architektami wszelkiey nieprawości, Y Mistrzami pierwszemi wszytkich byli złości. DamKuligKról 201.
patrz: ARCHITEKT
– Świadom iest Pisma arcydoktor złości [czart]. DamKuligKról 230.
patrz: ARCYDOKTOR
– Na mieysce ich będzie roztropność stawiona sprawiedliwością sądow prawych opatrzona, Jako w Areopagu. DamKuligKról 7.
patrz: AREOPAG
– Także z mądrych magistrow naszych mąż wsławiony Nauką [Barlaam], iako z iakiey wysokiey ambony Też pieśń z Arfistą Pańskiem, gra. DamKuligKról 108.
patrz: ARFISTA, ARFISTA, HARFISTA
– Ktoryż Arythmetyk świadomy rachuby Może zliczyć złe świata pełne bied, y zguby? DamKuligKról 12.
patrz: ARYTMETYK
– Te [przydatki] są odmiennym drukiem abo z asteryskami ad margines. DamKuligKról 5 nlb..
patrz: ASTERYSK
– Boś Ty nie iest Barlaam, on moy Mistrz kochany, Aleś Astrolog biegły Nachor mianowany. DamKuligKról 211.
patrz: ASTROLOG
– W Państwie po Krolu w pierwszem był honorze [Araches], A miał z Astrologiey w głowie gorne zorze Policzone. DamKuligKról 160.
patrz: ASTROLOGIA
– Abyś się, na tem rostąc fundamencie, mnożył, Y krzewił w cnoty święte, a był Chrystusowem Do vtarczki na zawsze athletą gotowem. DamKuligKról 141.
patrz: ATLETA
– Ammonius miał osła niemego Za auditora świeckiey mądrości pilnego. DamKuligKról 37.
patrz: AUDYTOR
– Duchowny moy Oycze, y Authorze drogi Wszelkich dobr, chcesz wędrować na zakonne progi. DamKuligKról 152.
patrz: AUKTOR, AUTOR, AUTOR, AWTOR
– Powiadał [...] Także o mieyscu onym w przeklętym Awernie, Gdzie vpał wieczny trapić będzie złych mizernie. DamKuligKról 261.
patrz: AWERN, AWERNO
– Odpráwuiąc zábáwy pilne, y bez chlebá, Y bez Bachá zostawam gdy tego potrzebá? DamKuligKról 183.
patrz: BACH, BACH, BACHUS, BACHUS, BAKCHUS
– Niemiałeś vbránego rozumu w doyrzáłe Baczenie, áleś prawie iáko dziecię małe Vwierzył chytrym słowom szálbierzow zdradliwych. DamKuligKról 171.
patrz: BACZENIE
– Tákże dochodzi [mowa Boska] duchá táiemney wnętrzności, Y bádáczem iest myśli, y serca skrytości. DamKuligKról 65.
patrz: BADACZ
– Czemu opák gadasz, gdy się mie o tem, co zwiodł Krolewicá, badasz? DamKuligKról 162.
patrz: BADAĆ SIĘ
– Z wielką álbowiem pracą bádałem się o tem, Y ták szukałem tego [co jest na świecie najpotrzebniejsze] z krwáwem niemal potem. DamKuligKról 184.
patrz: BADAĆ SIĘ
– Ieśli prawdziwy Był proceder, Bogámi nie są, ktorych dziwy Takie są opisáne; ieśli záś powieści Allegoryczne, tedy są te baiek wieści. DamKuligKról 207.
patrz: BAJKA
– Więc, pod złotym ná Thronie śiadszy báldekinem, Ma tę mowę przed Szláchtą, Senatem, y gminem: DamKuligKról 267.
patrz: BALDACHIM, BALDACHIN, BALDACHYN, BALDAKIN, BALDECHIN, BALDEKIN, BALDEKIN, BALDYKIN, BELDAKIN, BELDEKIN
– Gdy záś Pháráo z woyskiem gonił Lud wybrány Zalały go y z woyskiem dzdzyste wod báłwány. DamKuligKról 46.
patrz: BAŁWAN
– Bałwochwálcy głupi do owego Są podobni w swem głupstwie głupiego ptászniká [który łowi ptaki]. DamKuligKról 68.
patrz: BAŁWOCHWALCA
– Ponieważ iák Mieszczanie, ták y o gránice Wmieszkáni ludzie, w krotkim czáśie táiemnice Poymuiąc z náuk iego, práwą przyymowáli Wiárę, á fałszywych się Bogow wyrzekáli, Ofiáry báłwochwálne, y czczenie Báłwánow Rzucáiąc, vchodźili od obłud szátánow, A w prawdźiwey się Wierze gruntownie mocnili, Y z iego się náuki z Chrystusem łączyli. DamKuligKról 252.
patrz: BAŁWOCHWALNY
– Ktory kray [India] z nierządu Báłwochwálstwa z dawnych lat sprośnie prżedtym słynął. DamKuligKról 1.
patrz: BAŁWOCHWALSTWO
– Bog rozgniewány Złorzeczne wydał Bando, áby wymázány Był Potopem Swiát wszytek. DamKuligKról 43.
patrz: BANDO
– Miásto Aniołow, imię diabłow otrzymáli [upadli aniołowie]: [...] záczym y ci, Wytrąbieni są z Boskiey czci, iáko bandyci. DamKuligKról 43.
patrz: BANDYT
– Y ktory był cáłego świátá známienitem Pánem, sstał się wygnáńcem, mizernym bánitem. DamKuligKról 10.
patrz: BANIT, BANIT, BANITA, BANITA, BANNIT
– Przeszedł [Jozafat] do kráiu żywych, gdzie bánkietuiących Dzwięk, kędy iest mieszkánie wspoł się ráduiących. DamKuligKról 296.
patrz: BANKIETUJĄCY
– Bárány kosmátemi miał [czarnoksiężnik Theudas] grzbiet swoy do kostek przybrány. DamKuligKról 218.
patrz: BARAN
– Ręce, y nogi obie bartą poobcinać [król rozkazał]. DamKuligKról 168.
patrz: BARDA, BARTA, BARTA
– Iak wieprz wzwyczaiony Lega w błocie; tak grzesznik w grzechu zanurzony [...] Niechce powstać do Boga z występków barłogu. DamKuligKról 143.
patrz: BARŁÓG
– Ieśli wásze złości [...] będą iák robak czerwone, Iáko báwełná czysta będą wybielone. DamKuligKról 248.
patrz: BAWEŁNA
– Áni my báwełny Pieszczoney záżywamy, ále ostre z wełny włosiennice nosimy, tákże vrobiony Zgrubego habit sukná. DamKuligKról 129.
patrz: BAWEŁNA
– Duszne mu [Nachorowi] zdrowie tak zostawił [Królewicz], Ze go więcey paroxyzm rospaczy niebawił. DamKuligKról 214.
patrz: BAWIĆ
– [Mnisi pustelnicy] leśnemi ziołkami, Twárdem z chlebá suchárem y z drzewá iábłkámi, Wiodąc byt, mieli to miast, żyrownych báżántow, A wodę piiąc, z krynic, miasto Alękántow. DamKuligKról 87.
patrz: BAZANT, BAŻAN, BAŻANT, BAŻANT
– Po Zmiiách zá pomocą chodzić Chrystusową, Tákże po Bázyliszkách będę nogą zdrową. DamKuligKról 279.
patrz: BAZYLISZEK
– Nákoniec słodkiego Miodu bombel, roskoszy znáczy świátá tego... DamKuligKról 95.
patrz: BĄBEL, BĄBEL, BĄBEŁ, BĄBOL, BEBEL, BĘBEL
– Mowę twą dla dawney mey ku tobie miłości Znoszę, y niekarzę twey bespieczney śmiałości. DamKuligKról 13.
patrz: BEŚPIECZEN, BEŚPIECZNY, BEZPIECZEN, BEZPIECZEN, BEZPIECZNY, BEZPIECZNY, BIEZPIECZNY
– Tá Historya Wierszem Polskim wyráżona, dla dálekiey odległośći Authorá, niemáło w sobie ma w Druku omyłek; ktorych co znácznieyszych, táka bydź ma popráwá, gdźie nie są popráwione [...] Kol: 26. W. 3. bezbronney, bezbroyney [.] DamKuligKról errata 1-2.
patrz: BEZBROJNY, BEZZBROJNY, BEZZBROJNY
– A to dla tey przyczyny osobliwie, święty Młodzian ták postępował, áby czárt przeklęty Niezástał duszy iego prożney, y bezbronney. DamKuligKról 226.
patrz: BEZBRONNY
– A drudzy, ktorzy srogich mąk cierpieć nie śmieli, Hołdowáć bezecnemu rozkazu woleli. DamKuligKról 5.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Weyrzyy, ponieważ serce moie vpragnione Ząda ćiebie vśilnie, y tak zapalone, Iak dzdza bezwodna źiemia w ćięszkie letnie znoie, Ciebie żywego Zrzodła pragnie serce moie. DamKuligKról 181.
patrz: BEZWODNY
– [...] tá bowiem Pustynia [na której Jozafat szukał Barlaama] poniekąd bezwodna, Niebyłá ku iedzeniu w zgodne źiołká płodna. DamKuligKról 280.
patrz: BEZWODNY
– [Syn marnotrawny] przystał do iednego służyć Gospodarza stron onych, kędy cięszkiey vżyć Musiał biády: bowiem go páść gnał wieprze w pole. DamKuligKról 80.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– Bo mu [królewiczowi] dobrą przerywał mysl dyskurs słyszány Od Mágistrá o nędzy, y biádach wydány. DamKuligKról 28.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– Lecz ktoryż Arythmetyk świádomy ráchuby Może zliczyć złe świátá pełne bied, y zguby? DamKuligKról 12.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– Záczym [kiedy człowiek po przyjęciu chrztu wraca do starych grzechów] bywáią poślednie Gorsze biády człowieká, á niż były przednie. DamKuligKról 75.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– Dwoch się ná Krolewicá wzrok mężow nágodzi, Ieden sprosnym ná twarzy trądem záráżony, A drugi był ślepotą ciemną skáleczony [...] Odpowiedzą [słudzy], że te są ná człowieká biedy, Często przypadáiące z humorow złych, ktore z máteryey skażoney czyniom ludziom chore Ciáłá. DamKuligKról 29.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– [...] przez wiele trudow y biad nam do Niebá Gdzie iest Krolestwo wieczne wędrować potrzebá [...]. DamKuligKról 85.
patrz: BIADA, BIDA, BIEDA, BIEDA
– Ktorym [pannom] [...] Cerusy, y bielidłká trześnie bursztynowe po vszách [...] wdzięczności więcey przydawáły. DamKuligKról .
patrz: BIELIDŁKO
– Tobie zásię należy, ábyś przepasáne Máiąc biodrá myśli twey, ták się pokázował Swiętem iák on iest święty, Ktory cię wokował. DamKuligKról 147.
patrz: BIODRA, BIODRO
– Był człowiek bogáty Ktory siebie przybierał codzień w drogie száty w purpurę y w bisiory. DamKuligKról 63.
patrz: BISIOR
– Zmiie zásię cztery, są cztery elementá, Z ktorych, káżdego z nas, iest mássá ciáłá wzięnta. Te poki z sobą w godzie, poty człowiek zdrowy, A skoro bitwę w zniecą, kres życia gotowy. DamKuligKról 95.
patrz: BITWA
– Wielce záś od przeklętych duchow nágábány Pokusámi y częstą bywał turbowány bitwą [Józafat]. DamKuligKról 280.
patrz: BITWA
– Raz od smutku był blády [Abener], drugi raz czerwony Wściekłem gniewu ránkorem wewnątrz rospalony. DamKuligKról 160.
patrz: BLADY, BLADY, BLIADY
– [...] blády goniec Z dekretu Rządcy niebá przymknie zycia koniec [...] [śmierć]. DamKuligKról 98.
patrz: BLADY, BLADY, BLIADY
– Były też w tymże polu krzesłá postáwione, I złotem, y kámieńmi pięknie ozdobione Drogiemi, ktore z siebie iásny blásk ciskáły. DamKuligKról 231-232.
patrz: BLASK
– Obrotem cyrklá zrobił [czarnoksiężnik] cháráktery wkoło, Po ktorych y tám, y sám bosą trzykroć deptał Nogą, á depcząc, rymy niezbádáne szeptał: Ktorego bluźnierskiemi słowy wywołáni Zli duchowie ná świátło z poziemney odchłáni Pokazáli się rożno: ow Sphingiem, á drugi Meduzą... DamKuligKról 218.
patrz: BLUŹNIERSKI
– Ey czás porzucić mylnym bogom czynic śluby, A práwemu wyrządzáć Bogu pokłon luby Bo aczkolwiekeś grzeszył wszytek czas przed Bogiem, Gdyś go ták wiele rázy bluznierstwem lzył srogiem, [...] Iednák w nieogárnioney ku grzesznym miłości Iego, nietracę zwykłey bynaymniey dufności, Ze cie, gdy się náwrocisz, do swoiey przypuści Łáski... DamKuligKról 179.
patrz: BLUŹNIERSTWO, BLUŹNIERSTWO, BLUŹNIERZTWO
– Potym Boski Máiestat błaga [Józafat] za Kápłáński Stan modlitwą. DamKuligKról 270.
patrz: BŁAGAĆ
– Tę wnoszę Mą prośbę: błágay zá mną Bogá naywyszszego. DamKuligKról 287.
patrz: BŁAGAĆ
– [Józafata] Włosiennicá Ostra wsławiłá, nie miękkie błáwaty. DamKuligKról ded. I.
patrz: BŁAWAT
– [...] słudzy Iedni pięknie przybráni stali, w kupie drudzy Wychodzili z pokoiow, iedni w drogich szátách, Ci w lámách rożnych, insi w Syriyskich bławatách. DamKuligKról 28.
patrz: BŁAWAT
– A po długiey dispucie będzie zwyciężony Od nas árgumentámi, płákáć ná to będzie, Ze ták długo wiodł zywot w Chrześciańskiem błędzie [Nachor]. DamKuligKról 161.
patrz: BŁĄD
– Miesiąc [...] od punktu do punktu bez błędu przechodzi, Rospuszczáiąc po ziemi swych promieni końce Ludziom ná pomoc. DamKuligKról 200.
patrz: BŁĄD
– Z tąd tu z odległych krain przybyłem dla tego, Abym cię wyprowádził z błędu pogáńskiego. DamKuligKról 72.
patrz: BŁĄD
– Krol wzruszony Większą cholerą, bárziey Zakon prześládowáć Począł, á báłwochwálcow w znácznieyszey czci chowáć [...] Gdy záś Krol w tákim błędzie, y vporze chodzi, Syn mu się komplexyey ozdobney vrodzi. DamKuligKról 13.
patrz: BŁĄD
– Błágay zá mną Bogá naywyszszego, Abym po twym odeściu z tąd, y dniá iednego W tey Pustyni niebłądził, y w nędznym żywocie Więcey niepielgrzymował przy tákim kłopocie. DamKuligKról 287.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Gdy plugástwem ten sądzisz Stan, zdami się, że bárdzo przeciw prawdzie błądzisz. DamKuligKról 228.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Wszytkie záś inne błądzą w swey Wierze Národy, Y sobie zgubę knuią. DamKuligKról 209.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Krolewic prágnął, áby ktokolwiek życzliwy Podał rękę w ciemnościách błędnych będącemu. DamKuligKról 31.
patrz: BŁĘDNY
– [W królestwie Józafata] Pogańskiego Obrzędu wywrácáno błędne Synágogi, A skárby, ktore były ná fałszywe Bogi Od Pogan zgromádzone, z Meszkit odbieráno, Zaś miast onych Kościoły Páńskie budowáno. DamKuligKról 253.
patrz: BŁĘDNY
– Wyiezdza [królewicz] tedy stroyno, w tym, gdy ná szeroki Błoń wyiedzie, wesołe obaczy widoki. DamKuligKról 28.
patrz: BŁONIE, BŁONIE, BŁOŃ, BŁOŃ, BŁÓNIE
– Dość masz, iák mniemam, ná tem, Ażebyś w swiátowe był dostátki bogátem, Ktore są rowne błotu. DamKuligKról 167.
patrz: BŁOTO
– Powiedz, iáko pámiątkę zostawili godną [pogańscy filozofowie, mędrcy i retorzy]? Cobyś w nich miał pochwalić? chibá czci niegodną Wszelką szpetnośc, y głupstwo, y naukę prozną Ktorą swych pokrywáli niecnot sprosność rozną, Aby pod krzyształowym mogło błoto lodem Bydź vtáione, brzydkim zaráżone smrodem. DamKuligKról 245.
patrz: BŁOTO
– Był [Królewicz] podobny bogaczu onemu Po vtrácie drogiego skárbu stęsknionemu, Ktory w szukániu iego wszytek zánurzony. DamKuligKról 32.
patrz: BOGACZ
– Z tákowey powieści [że nie ma w państwie człowieka, który mógłby mu opowiedzieć o wierze chrześcijańskiej] Więcey przydał Krolewic do smutku boleści sobie. DamKuligKról 32.
patrz: BOLEŚĆ
– [...] ten, ktory Niepodlega boleściom żadnym z swey Nátury, Cierpiał męki, áby nas wolnemi vczynił Od występkow, lub sam nic nigdy nie záwinił. DamKuligKról 286.
patrz: BOLEŚĆ
– Grzechy sprosne y występki [...] przeciw Bogu bunt podnieśli, Y rokosz. DamKuligKról 44.
patrz: BONT, BUNT, BUNT
– Gymnozophistowie Zgromadzili się też tám, y Bonzyuszowie Z Prowincyy rozmáitych Indiyskiego Páństwá. DamKuligKról 191.
patrz: BONZYJUSZ
– Żeby codzienne o tym były gadki, Iák świát przyiemne w sobie zawiera dostátki, [...] áby z młodu serce vgłaskáne Młodziencá chytrą mową w gnusnościách butwiáło. DamKuligKról 15.
patrz: BOTWIEĆ, BÓTWIEĆ, BUTNIEĆ, BUTWIEĆ, BUTWIEĆ
– [W królestwie Józafata] Pogańskiego Obrzędu wywrácáno błędne Synágogi, A skárby, ktore były ná fałszywe Bogi Od Pogan zgromádzone, z Meszkit odbieráno, Zaś miast onych Kościoły Páńskie budowáno. DamKuligKról 253.
patrz: BÓG
– ...[Jezus] z własney dobroci bramę chciał zostáwić Otworzoną do Niebá tym, ktorzy popráwić Chcą życie... DamKuligKról 213.
patrz: BRAMA, BRAMA, BRANA, BROMA, BRONA
– Nieday mi brnąć zá wolą ciáłá mego, ále Náucz mie pełnić wolą twą ku wieczney chwale. DamKuligKról 157.
patrz: BRNĄĆ
– Szedł lud do Zboru orszákiem, Wziąwszy z sobą ofiáry dla niemych báłwánow Ten kozłá brodátego, ow parę báránow. DamKuligKról 14.
patrz: BRODATY
– Tám Fiiołki bárwiste, owdźie Tulipany Pieszczone; tám bronatne Modrki ná przemiány Z Sosenkámi. DamKuligKról 231.
patrz: BRONATNY, BRUNATNY, BRUNATNY
– Lubo ma [człowiek] wieści [o wierze] niechce bydź swemu posłuszny Szczęściu. ták siła brozdzi nieprzyiáciel duszny. DamKuligKról 113.
patrz: BROŹDZIĆ, BROŹDZIĆ, BRÓŹDZIĆ, BRUŹDZIĆ
– Tedy przeprowádziwszy [Królewicza w jego widzeniu] te strászne osoby Przez mieyscá zámożyste w ták śliczne ozdoby, Przywiedli go do Miástá, w ktorym wielki świecił Splendor [...] Były kámienie drogie nieoszácowáne, Ktoremi y vlyce były brukowáne. Bászty narożne złote, y ogromne wieże Były, ktorych moc sámá niedobyta strzeże. DamKuligKról 232.
patrz: BRUKOWAĆ, BRUKOWAĆ, BURKOWAĆ
– Tedy przeprowádziwszy [Królewicza w jego widzeniu] te strászne osoby Przez mieyscá zámożyste w ták śliczne ozdoby, Przywiedli go do Miástá, w ktorym wielki świecił Splendor [...] Były kámienie drogie nieoszácowáne, Ktoremi y vlyce były brukowane. Bászty narożne złote, y ogromne wieże Były, ktorych moc sámá niedobyta strzeże.. DamKuligKról 232.
patrz: BRUKOWANY, BRUKOWANY, BURKOWANY
– Co budynku duszy Przez grzech z ciáłá krewkości słábego náruszy, Może bydź przez pokutę szczyrą nápráwiono. DamKuligKról 80.
patrz: BUDENK, BUDUNEK, BUDUNK, BUDYNEK, BUDYNEK
– Cháldeyskiey [...] wieży, ktorą się zmieszáły Narody, budowniczych wnuku pozostáły! Zły stárcze! DamKuligKról 237.
patrz: BUDOWNICZY
– Trześnie bursztynowe Po vszách, y trzęsidłá po szyiách perłowe [...] wdzięczności więcey przydawáły [pannom]. DamKuligKról 223.
patrz: BURSZTYNOWY
– [Wiara chrześcijańska] Głupim mądrością, pewnym iest choremu zdrowiem; Szátánom wielkim stráchem [...]. DamKuligKról 34.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Iák dym zniknął: ták on cień leśnego bydłá Y gádzin [straszydeł czarta]. DamKuligKról 279.
patrz: BYDŁO
– Krol tego był wiádom, że ci vtrapiony Dobrowolnie byt wiodą Bogu poślubiony. DamKuligKról 38.
patrz: BYT
– Więc, wnet roskaże go Vbráć w szátę, y pierśćień dáć ná rękę iego. Tę pokazawszy miłość, y áffekt wrodżony, Przywroćił mu on pierwszy honor vtrácony, A dla spolney bieśiády, z powrotu onego Ciesząc się, kazał zábić czábáná karmnego. DamKuligKról 81.
patrz: CABAN, CZABAN, CZABAN
– Tę pokazawszy miłość, y áffekt wrodżony, Przywroćił mu [synowi marnotrawnemu] on pierwszy honor vtrácony, A dla spolney bieśiády, z powrotu onego Ciesząc się, kazał zábić czábáná karmnego. DamKuligKról 81.
patrz: CABAN, CZABAN, CZABAN
– Wdzięczne Mirty, y Laury, Cedry, y Lybány, Y Cyprysy; y wszytkie drzewá niesłychány Zápách czynią. DamKuligKról 231.
patrz: CEDR
– Rzecze Aráches: Pokaz nam iego mieszkánie. Odpowie mu Zakonnik ták ná to pytánie: Ieśli was zechce vyrzeć, sam się wam nágodzi, A nam się celi iego pokazáć niegodzi. DamKuligKról 163.
patrz: CELA, CELA, CELLA
– Gdy z áppáratem do Mszy przywędrował [Jozafat], Bárláám ofiárę Mszy straszney celebrował. DamKuligKról 289.
patrz: CELEBROWAĆ
– Wiem, że niegdy ták droga Kleopatry byłá Perła, że w iedney cenie z iey Páństwem chodziłá. DamKuligKról 34.
patrz: CENA, CENA, CZYNA
– A niesłáwę nikczemną w droższey chowasz cenie Nád sławę, nád bogáctwá, y nád dobre mienie. DamKuligKról 6.
patrz: CENA, CENA, CZYNA
– Dusza moiá byłá gwałtem oderwána Od Bogá; bo z chciwością iakąś wyuzdána Iako do centrum swego, do Bogá się bráłá. DamKuligKról 144.
patrz: CENTR, CENTRUM
– Tenże Księżyc, gdy ziemiá słoneczne promienie Zástąpi w centrze cieniem, západa w záćmienie. DamKuligKról 200.
patrz: CENTR, CENTRUM
– Rano zasię biegł [koziołek] nieustrzeżony, Y chadzał strzyąc trawę z kozkámi w gromádzie. DamKuligKról 131.
patrz: CHADZAĆ, CHADZAĆ, CHADŻAĆ, CHODZAĆ
– Niewstydźicie się nędzni, ogniá piekielnego Stráwo! á do národu rowni Cháldeyskiego! Chwalić zá Bogi żywe, vmárłe báłwány. DamKuligKról 237.
patrz: CHALDAJSKI, CHALDEJSKI, CHALDEJSKI, HALDEJSKI
– Ná tenże czás Imienin w Cháldeyskiem vczonych Ięzyku pod pięcdziesiąt mędrcow zgromádzonych Przyszło do Krolá. DamKuligKról 14.
patrz: CHALDAJSKI, CHALDEJSKI, CHALDEJSKI, HALDEJSKI
– Słuchay złych zdrad przepáści, nád okropne cienie, Strásznieyszy! Bábilonu hárdego nasienie! Cháldeyskiey zásie wieży, ktorą się zmieszáły Narody, budowniczych wnuku pozostáły! Zły stárcze! DamKuligKról 236-237.
patrz: CHALDAJSKI, CHALDEJSKI, CHALDEJSKI, HALDEJSKI
– Z wysokich Niebios hoyne dzdze wywodzi, A wilgotną wod kroplą dobrych, y złych chłodzi [Bóg]. DamKuligKról 77.
patrz: CHŁODZIĆ
– Nie ták po długim czásie powrot mátki iście Chłopięciu wiele niesie pociech: ták twe przyście Przydáło mi wesela. DamKuligKról 37.
patrz: CHŁOPIĘ
– Gdy człowiek prosty Grzeszy, siebie samego, á nie wszytkich chłosty Nábáwia. DamKuligKról 271.
patrz: CHŁOSTA
– Ptástwo witáć ránne chłody Poczęło. DamKuligKról 28.
patrz: CHŁÓD
– Czart [...] rzuca ná serce me gęste pokus chmury, Abym niemogł kiedy wznieść oczu mych do gury. DamKuligKról 213.
patrz: CHMORA, CHMURA, CHMURA
– Słonce szeroki Swiát oświeca w dzień, lub go ćmią chmurne obłoki. DamKuligKról 15.
patrz: CHMURNY
– Słońce bowiem z potrzeby w koło świátá chodzi A przechodząc z punktu w punkt wschodzi, y záchodzi. DamKuligKról 200.
patrz: CHODZIĆ
– Wiem, że niegdy ták droga Kleopatry byłá Perła, że w iedney cenie z iey Páństwem chodziłá. DamKuligKról 34.
patrz: CHODZIĆ
– Krol wzruszony Większą cholerą, bárziey Zakon prześládowáć Począł, á báłwochwálcow w znácznieyszey czci chowáć [...] Gdy záś Krol w tákim błędzie, y vporze chodzi, Syn mu się komplexyey ozdobney vrodzi. DamKuligKról 13.
patrz: CHODZIĆ
– Gdy záś Krol w tákim błędzie, y vporze chodzi, Syn mu się komplexyey ozdobney vrodzi. DamKuligKról 13.
patrz: CHODZIĆ
– Wprzod Słońce bieg swoy stráci, Wprzod swiát będzie nowy. A niż ia Krolu będę woli twey hołdowáł, Y w teyze niezbożności z tobą konwersowáł [...]. DamKuligKról 11.
patrz: CHOŁDOWAĆ, HOŁDOWAĆ, HOŁDOWAĆ, HUŁDOWAĆ
– [...] Niemáło Mężow w wierze sstáło się chwieiących, A drudzy, ktorzy srogich mąk cierpieć nie śmieli, Hołdowáć bezecnemu roskazu woleli [...]. DamKuligKról 5.
patrz: CHOŁDOWAĆ, HOŁDOWAĆ, HOŁDOWAĆ, HUŁDOWAĆ
– A po długiey dispucie będzie zwyciężony Od nas árgumentámi, płákáć ná to będzie, Ze ták długo wiodł zywot w Chrześciańskiem błędzie [Nachor]. DamKuligKról 161.
patrz: CHRZEŚCIAŃSKI, CHRZEŚCIJAŃSKI, CHRZEŚCIJAŃSKI, KRZEŚCIAŃSKI
– Bo gdy miał vmor Páński, á vmysł wspániáły, Nie sczyptem, ále garśćią skarb dla wieczney chwały Sypał vbogim, áby, gdy czás zámierzony Przyydźie świátu, a termin płáty náznáczony, Odebrał obiecáną zápłátę stokrotnie, Zá iáłmuznę vbogim wydáną ochotnie. DamKuligKról 256.
patrz: CHUMOR, HUMOR, HUMOR, UMOR
– Y z tey miáry, gdy będźiesz v własnych chowány W łásce Bogow, będźiesz ták świátu záwołány, Ze ćie wszyscy będą czćić chwalebnemi głosy, Wynaszáiąc twą zacność pod sáme niebiosy [...]. DamKuligKról 182.
patrz: CHWALEBNY
– [...] Dla zbáwienia człowieká, gdy na świát przychodźił Z czystey Pánny Máryey człowiekiem się zrodźił, Y mięszkał między ludźmi, y poległ surowie Ná krzyżu śmierći zá nas niewdźięcznych sług zdrowie, Przez ktorą potępienie pierwsze skássowáne Z występkiem iest, á bramy zátárásowáne Do niebá są otworem, gdźie ludzką wprowádźił Náturę, y na thronie chwalebnem posádźił[...]. DamKuligKról 174.
patrz: CHWALEBNY
– Tę tedy wiárę masz rozwazać sobie Bez ćiekáwego o tem badánia, y troski, Iákiem śiebie sposobem wyniszczył Syn Boski? DamKuligKról 136.
patrz: CIEKAWY
– Lat czterdziestu pięć [...] mam zrachowany Regestr w głowie. DamKuligKról 126.
patrz: CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCIE, CZTERYDZIEŚCI, CZTYRDZIEŚCI, SZTERDZIEŚCI, ŚTERDZIEŚCI
– Synu moy życzliwy, Proszę, ábyś pamiętał ná moy włos szędziwy, A czyniąc dość prośbie mey chciał iść do meszkity wspoł zemną oddáć pokłon Bogu należyty [...]. DamKuligKról 182.
patrz: CZYNIĆ
– Ieśli wásze złości [...] będą iák robak czerwone, Iáko báwełná czysta będą wybielone. DamKuligKról 248.
patrz: CZYSTY
– Iák Cię mam błogosłáwić, iákieć mam dáć dzięki, A naprzod Bogu memu, ktoregom iest ręki Mocą przez Cię rátowan [...]. DamKuligKról 265.
patrz: DAĆ
– Radbym przebiegł w momencie zá záwárte mury, Albo Dedalowemi wymknął się z ich piory. DamKuligKról 27.
patrz: DEDALOWY
– Dedykácya Kościoła zdawná. DamKuligKról 253 marg.
patrz: DEDYKACJA
– [...] teráźnieyszy czás ná pracą dány, A przyszły iest ná płátę determinowány. DamKuligKról 56.
patrz: DETERMINOWANO, DETERMINOWANY
– Y znowu gdźieś tak: Lepsza żyć w Małżeństwie, A niż palić się. DamKuligKról 228.
patrz: DOBRA
– Tedy ludzi świátowych tá doczesność krotká Iest ná máły czás bárzo iákaś roskosz słodka [...]. DamKuligKról 92.
patrz: DOCZESNOŚĆ
– [...] iuż mych siodmny krzyżyk lat iest dokończony. DamKuligKról 126.
patrz: DOKOŃCZONY
– [...] ieśli dosić Ná tem, mieć chrzest, y wiárę práwą w sercu nosić O Bogu? czy są insze iákie przykazáne Páńskie mandata, ktore máią bydź chowáne? DamKuligKról 74.
patrz: DOSYĆ
– [...] dotąd wiernie służyłem wam dosić, Y nic nieomieszkałem, ábym niemiał głosić, Náukę o pokucie wam opowiádáiąc, Y o Wierze w Iezusá Páná oświadczáiąc. A teraz idę w drogę [...]. DamKuligKról 270.
patrz: DOSYĆ
– Ieśli słowu twemu Któreś wyrzekł, vczynisz dość, będziesz iednemu Podobny młodzianowi, ktory z przyrodzenia roztropnego dowcipu był, á z vrodzenia Zacny z możnych rodzicow. DamKuligKról 117.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Synu moy życzliwy, Proszę, ábyś pamiętał ná moy włos szędziwy, A czyniąc dość prośbie mey chciał iść do meszkity wspoł zemną oddáć pokłon Bogu należyty [...]. DamKuligKról 182.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Owdzie pod gáiem smukłym Faunus wygolony z Przybránemi Dryády śpiewa, skacze, kleszcze Rękomá: tu Apollo rythmy składa wieszcze. DamKuligKról 28.
patrz: DRIADA
– Niech się tedy ci wstydzą, ktorzy swe dufánie, Y spezę pokładáią w rzezánem báłwánie. DamKuligKról 70.
patrz: DUFANIE
– Tám Fiiołki bárwiste, owdzie Tulipany Pieszczone; [...]. DamKuligKról 231.
patrz: DULIPAN, TULIPAN, TULIPAN, TULIPANT
– Záczym, piękne konie, Y Dźiánety roskaże gotowáć ná stronie Dla Iozáphátá stroyno ktoreby mu przyśli Gdy zechce zá mur ná świát wyiechać, do myśli. DamKuligKról 27.
patrz: DZIANET
– [...] zátrácenie, Y zgubá z nich [pieniedzy] dzierzącym częstokroć pochodzi. DamKuligKról 153.
patrz: DZIERZĄCY, DZIERŻĄCY, DZIERŻĄCY
– Iák Cię mam błogosłáwić, iákieć mam dáć dzięki, A naprzod Bogu memu, ktoregom iest ręki Mocą przez Cię rátowan [...]. DamKuligKról 265.
patrz: DZIĘKA
– [W królestwie Józafata] Pogańskiego Obrzędu wywrácáno błędne Synágogi, A skárby, ktore były ná fałszywe Bogi Od Pogan zgromádzone, z Meszkit odbieráno, Zaś miast onych Kościoły Páńskie budowáno. DamKuligKról 253.
patrz: FALSZYWY, FAŁSZYWY, FAŁSZYWY
– Owdzie pod gáiem smukłym Faunus wygolony z Przybránemi Dryády śpiewa, skacze, kleszcze Rękomá: tu Apollo rythmy składa wieszcze. DamKuligKról 28.
patrz: FAUN, FAUNUS
– Day ty pokoy tey figlarskiey mowie, A gdzie ten szálbierz, co się Bárláámem zowie, Powiedz prędzey [...]. DamKuligKról 167.
patrz: FIGLARSKI
– Tą porádą wiernego sobie przyiacielá Sprowádzony z frásunku przyszedł do wesela Ná vmyśle Abenner, á w spárty dáremną Nádzieią, mniemał rádę bydź náder foremną. DamKuligKról 161.
patrz: FOREMNY
– Ten gdy w uściech głos ścisnął, záraz szept powstánie Między ludem żáłosny. DamKuligKról 268.
patrz: GŁOS
– A on wszytkim tym, ktorzy ták wiele vćisku, Y biad, y trudow znieśli dla Chrystusá zysku Cerpliwie, z chęćią w drogę z Páłácu zachadzał, Y do własnego mile pokoiu wprowádzał, Omywáiąc im nogi, á głowę zbrudzoną, Y zárosłą włosámi wyochędożoną Czyniąc; y rożne, ktore ku Bogu z miłośći Pochodzą, wyświadczáiąc onym vczynnośći. DamKuligKról 253.
patrz: GŁOWA
– [...] A czárty, ktorych wy się, iák Bogá boicie, Y miásto Bogá w niemych báłwánách chwalicie, Nietylko z ludzkich gnáli ciał znákiem świętego Krzyżá, ále przegnáli z okręgu ziemskiego Do piekłá [apostołowie]. DamKuligKról 244.
patrz: GNAĆ
– Potem, kiedy one Kráie, w ktorych trawił czas, były przyciśnione Głodem, odszedł, y przystał do iednego służyć Gospodarza stron onych, kędy cięszkiey vżyć Musiał biády: bowiem go páść gnał wieprze w pole. DamKuligKról 80.
patrz: GNAĆ
– A przetoż, ták masz czynic po wszystkie swe látá Ktore będziesz gnał; chowac masz Boskie mándátá [...]. DamKuligKról 289.
patrz: GNAĆ
– A DVCH Swięty w postáci zstąpił gołębicy Nań z wysokiego Niebá. Po tey Táiemnicy Záczął po Swiecie czynić Cudá niesłycháne, Y znáki od początku Swiátá niewidziáne: To iest; vmárłych wskrzeszáć, chod przywracác chromym, Z ludzkich ciał gnáć czárty, wzrok dawáć niewidomym, Trędowátych oczyszczáć, słuch głuchym nápráwiáć, Y nászę zástárzáłą náturę odnawiáć, Prowádzić do Cnot Swiętych, od zguby odwodzić, A drogę do Zywotá wiecznego przywodzić. DamKuligKról 48.
patrz: GNAĆ
– Znowu Krol: Ieśli, iáko stwierdza wásze zdánie, Pożytek przynosi wam śmierci pamiętánie, Co zá przyczyná, że wy nie w ciał wászych kościách, Ktore tez prędko mogą gnić w ziemi wnętrznościách, Ale w cudzych nosicie zepsowánych gnatách Pámięć, myśląc o śmierci nieodmiennych fátách? DamKuligKról 165.
patrz: GNAT
– [...] blády goniec Z dekretu Rządcy niebá przymknie zycia koniec [...] [śmierć]. DamKuligKról 98.
patrz: GONIEC
– TĘ gdy prawdę bespiecznie Náchor przepowiádał, Krol, że go wściekły gryzł gniew, ledwie z sobą włádał [...]. DamKuligKról 210.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Wtem wznioższy w zrok do gory, obaczy dwie myszy, Iednę białą, á drugą czarną, y vsłyszy, Ze beż [!] przestánku gryżą korzeń tego drzewá, Ktorem się on zátrzymáć, y dźwignąć spodziewa. DamKuligKról 94.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– [...] A nástąpi on vpał w piekle niezgászony, Y tego ciemnościámi kárcer otoczony, Do ktorego skazáni miłośnicy świátá Będą dekretem Boskiem w nieskończone látá, Kędy robák bez końcá gryść będzie sumnienie [...]. DamKuligKról 178.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Ná tę Bárláám prośbę ták wyrzekł do niego: Ieden bogáty człowiek z młodości dzikiego Wziąwszy z lásow koziełká pielęgował, ktory Gdy dorosł swych lat więtszych, ciągniony z nátury Ná pustynią wybiegał: tam dniá niektorego Wybiegszy wpadł ná trzodę zwierząt stádá swego Gryżących trawy polne [...]. DamKuligKról 130-131.
patrz: GRYZĄCY
– [...] w tem opalaiącem Piekielnem ogniu wspomniał, tákże o gryżącem Złe sumnienie robaku, kędy noc beż słońcá Zámierzchłá, y o mękách nie máiących końca Nigdy swego, na ktore męki zárabiáią Ci, ktorzy żyiąc, w służbie występkow zostáią. DamKuligKról 150.
patrz: GRYZĄCY
– Drzewo, ktore gryzione od dwuch kretow bywa, Iest bieg życia ludzkiego, ktorego vbywa Co raz przez dzień, y przez noc, á Láchezys dzika Co dzień swego kres bliżey dekretu przymyka. DamKuligKról 94.
patrz: GRYZIONY
– Krol záś, ácz się sam w sobie gryzł skrycie z rankoru, Y ziádły gniew niosł w sercu przeciwko Náchoru, iednák nieśmiał go iáwnie w dyspucie strofowáć [...]. DamKuligKról 210.
patrz: GRYŹĆ SIĘ, GRYŹĆ SIĘ, GRZYŹĆ SIĘ
– [...] záłowáć będziesz, żeś Páńskie mándátá Gwałcił [...]. DamKuligKról 178.
patrz: GWAŁCIĆ
– [...] tákże iáko stworzył z miłosierdzia swego Ná podobieństwo Swoie człowieká pierwszego, Ktorego zá gwałt swego mándátu ná ziemie Prostą z Ráiu wypędził, kędy wszytko plemie Iego podpádło, y on był podpadł chorobie Rożney, biedzie, y śmierci. DamKuligKról 149-150.
patrz: GWAŁT
– Wspoł Adonis myśliwiec Bogiem iest názwány, Ktory był od dzikiego wieprzá rozszárpány Kłem gniewliwym ná puszczy; y ták poległ gwałtem. DamKuligKról 204.
patrz: GWAŁTEM
– Theûdas tedy Pogáńskich zá prozbą, y rádą Kápłánow, bez odwłoki, piekielney z gromádą Gwárdyey, ktorą się był znáuk swych otoczył, Wędruie z puszczy, áby z prawdą bitwę stoczył [...]. DamKuligKról 217.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Áni my báwełny Pieszczoney záżywamy, ále ostre z wełny włosiennice nosimy, tákże vrobiony Zgrubego habit sukná. DamKuligKról 129.
patrz: HABIT
– TEdy rostropny stárzec podawszy ták zdrowy Ná cnot świętych nábycie instruktarz do głowy Krolewicu, sam odszedł [...]. DamKuligKról 148.
patrz: INSTRUKTARZ
– Wiem, że niegdy ták droga Kleopatry byłá Perła, że w iedney cenie z iey Páństwem chodziłá. DamKuligKról 34.
patrz: JEDEN
– Pan moy IEZUS CHRYSTUS iest, SYN iednorodzony BOGA OYCA, sam ieden on błogosłáwiony. DamKuligKról 41.
patrz: JEDNORODZONY
– [...] iednorożeć zá niem zapędzony Bieży [...]. DamKuligKról 94.
patrz: JEDNOROZEC, JEDNOROZEĆ, JEDNOROZIEC, JEDNOROZIECZ, JEDNOROŻEC, JEDNOROŻEC, JEDNOROŻECZ, JEDNOROŻEĆ
– Ná kształt iętcá v Getow surowy [!] związány A bez winá, iák mowi Prorok, był piiány. DamKuligKról 215.
patrz: JĘCIEC, JĘCIEC, JĘCIECZ
– Ná tenże czás Imienin w Cháldeyskiem vczonych Ięzyku pod pięcdziesiąt mędrcow zgromádzonych Przyszło do Krolá. DamKuligKról 14.
patrz: JĘZYK
– Pytam przytem co zá towárzystwu twemu, Y tobie w pustem lesie wspoł mieszkáiącemu? Czy są tam Kakusowe spizarnie gdzie bliskie, Czyli wam przynoszą chleb pola Gargaryskie? DamKuligKról 128.
patrz: KAKUSOWY
– A gdyby vmieiętność álbo Kámienniká, Abo Kowalá, Cieśli, álbo rzemieślniká Inszego nieprzybyłá, ktorym muśisz płáćić, Niemiałbyś Bogá: tákże muśiałbyś go stráćić, Gdyby go straż niestrzegłá; ktorego záś mnogá Ludźi głupich gromádá wychwala zá Bogá Prosząć, áby był strożem ich, tego niewiele Strożow vstáwnie w twoim pilnuie Kościele. DamKuligKról 239.
patrz: KAMIENNIK
– bogáte páłáce Y drogie száty ná nas, one kánáwáce, Błáwaty, y inny sprzęt świętym względem onych Páłácow ręką Boską w niebie sporządzonych, Y względem szat, y wielkich ozdob, ktore w niebie Nágotował Stworzyćiel miłuiącym śiebie, Zdádzą się iáko błoto [...] DamKuligKról 115.
patrz: KANAWAC, KANAWAC, KANAWACA, KANAWACA, KANAWAĆ
– Te bowiem ćieni biegłe, y sny, ktore słyną Do terminu krotkiego, prędko w lot przeminą, A nástąpi on vpał w piekle niezgászony, Y tego ćiemnośćiámi kárcer otoczony, Do ktorego skazáni miłośnicy świátá Będą dekretem Boskiem w nieskończone látá [...]. DamKuligKról 178.
patrz: KARCER, KARCER, KARCERZ
– Od Krolám iest ná dekret z długu powołany, Przeto mie kárcerz ná śmierć czeka zbudowány. DamKuligKról 96.
patrz: KARCER, KARCER, KARCERZ
– Więc, wnet roskaże go Vbráć w szátę, y pierśćień dáć ná rękę iego. Tę pokazawszy miłość, y áffekt wrodżony, Przywroćił mu on pierwszy honor vtrácony, A dla spolney bieśiády, z powrotu onego Ciesząc się, kazał zábić czábáná karmnego. DamKuligKról 81.
patrz: KARMNY
– Y nátychmiast bić kazał [król] nágo rozebranych Srodze, ktorych gdy iednák widział skátowánych, Począł w sobie zwierzęcą surowość hámowáć, Y wyrzekł hásło, przestáć zmęczonych kátowáć! DamKuligKról 164.
patrz: KATOWAĆ
– Te bowiem kráie były pełne zámieszánia, Pełne zgrzytánia zębow, płáczu, nárzekánia, Potym w okropnym zmierzchu byłá obaczona Od niego srogim ogniem hutá rospalona, Wkoło ktorey ćmá strásznych robakow czołgáłá, A kupá cnot, chcąc mścić się, nád tym piecem stałá. Támże doyrzał, że ludzkie męczone osoby Płomieniem były gorzey nád kátowskie proby. DamKuligKról 233.
patrz: KATOWSKI
– Tedy Krol Aráchesá wzywa názwánego. W rádách Konsyliarza táiemnych wiernego, Ktory w Páństwie po Krolu w pierwszem był honorze, A miał z Astrologiey w głowie gorne zorze Policzone; bo wiedźiał Spher obrot ná Niebie. DamKuligKról 160.
patrz: KONSYLIARZ
– Ten, ktory Wzbudźi wsytkim strach táki, że Anyelskie Chory Lękać się będą. Stanie bowiem liczba oná Duchow Pańskich z tyśięcy tyśięcow złożona Y dźieśięć stu tyśięcy kroć przy Iego boku. A wszytko drzeć będźie, strách máiąc ná widoku. DamKuligKról 188.
patrz: KROĆ
– Słońce bowiem z potrzeby w koło świátá chodźi, A przechodząc z punktu w punkt wschodźi, y záchodźi, Aby lud, y zwierzętá zwierzchu ogrzewáło Swym promieniem, y zmárłe w źiemi ożywiáło Owoce ná pożytek rozległym Národom. Bo raz nam świeći, drugi kroć záś Antypodom. DamKuligKról 200.
patrz: KROĆ
– Przetoż nád wszytko proszę, ábyś w Bogá Twego Vwierzył, a prędzey się brał do Chrztu Swiętego Krom zwłoki [...]. DamKuligKról 52.
patrz: KROM
– [...] iest od wieku Zgotowáne Krolestwo niebieskie człowieku, W ktorem niezwiędła roskosz, wieczne pánowánie, Wesele nieskończone, bespieczne mieszkánię, Zywot wolny od práwá Láchezyney kosy, Bogáctwá bez vbostwá, pokoy złotowłosy Wolny od niepryiáźni, miłość starożytnie Szczyra, rádość bez smutku nieodmiennie kwitnie. DamKuligKról 115.
patrz: LACHEZYNY
– [...] wyprowádźić roskazał z iáskini Krol Syná swego; ktory, że w niey dotąd śiedźiał, Niewidząc słońcá, tedy o świećie niewiedźiał. Iáko tedy swym wzrokiem iásny świát obaczył, Praezentowáć mu rożne rzeczy Krol náznáczył. Záczym w iedney przybráni w kirys, y w oręże Lampártem przepasáni stronie stali męże, A niektorzy w hártownych páncerzách przy boku, Trzymáiąc krzywe szabli, byli ná widoku Młodego Krolewicá. DamKuligKról 222.
patrz: LAMPARD, LAMPART, LAMPART
– [...] echo latáło Nagle między pospolstwem; że iest poimány Bárláám [...]. DamKuligKról 170.
patrz: LATAĆ
– Co to zá sławá zła o tobie lata Synu? DamKuligKról 171.
patrz: LATAĆ
– Iáko Lemnieyskiey kuźnie twárdemi káydány Więźień, ták on náłogiem złym był skrępowány: Wszytek się bowiem vdał ná roskoszy ćiáłá, A to wypełniał, czego chęć ćielesna chćiáłá. DamKuligKról 215.
patrz: LEMNEJSKI, LEMNEJSKI, LEMNIEJSKI
– Y iuż sfátygowány będąc po leśie Krok strudzony leniwo, y powłokiem nieśie [...]. DamKuligKról 280.
patrz: LENIWIE, LENIWO
– Iák dym zniknął: ták on cień leśnego bydłá Y gádzin [straszydeł czarta]. DamKuligKról 279.
patrz: LESTNY, LEŚNI, LEŚNI, LEŚNY, LEŚNY
– Bo czyś pámięć w Letheyskiey vtopił powodźi, Y niewiesz, iákie dobro Synu z tąd pochodźi, Gdy posłusznym Rodźicu będąc, swe vsługi Oddaie, y skłonnym iest do wszelkiey posługi? DamKuligKról 185.
patrz: LETEJSKI
– Do ktorego Abráhám ták rzekł z Niebá: Synu Odebrałeś ná źiemi dobra, według czynu Teraz ćierp: á Łázarz swe ponośił kłopoty, On się teraz weseli, ty znoś swe lichoty. DamKuligKról 63.
patrz: LICHOTA
– Tedy śkoro wieść o tem [o ochrzczeniu Królewicza] rączszem nád AEthoná Lotem byłá do Krolá vszu zánieśiona, Záraz z między życzliwych sług sługę iednego Wysłał do Krolewicá [...]. DamKuligKról 158.
patrz: LOT
– W tym powstawszy vpadł ná koláná, Y tę modłę wzczął z płáczem, y z łkániem do Páná. DamKuligKról 225.
patrz: ŁKANIE
– Tedy iáko runęłá wieść opowiedziána, Záraz srogich siepáczow drużyná niemáła Niewinnych zakonnikow w koło otoczyłá, Y tygrysowem práwie iádem się pastwiłá Nád niemi, łupiąc oczy hakami, zárázem Vrzynáiąc ięzyki okrutnie żelázem A ná potem ciz kaci obcináli srodze Niewinnym ludziom obie ręce, y nodze. DamKuligKról 168.
patrz: ŁUPIĆ
– Tedy roskázał mieysce w twárdey skále ćiemne Mármurarzom wykowáć, ktoremu táiemne Dał drzwi z boku, y w tym go ćiemnym lochu chował Przy Mámkách dotąd, poki Phaebus odpráwował Rok dwánasty po Niebie. DamKuligKról 222.
patrz: MARMURARZ
– Miał, rzekł, ieden dwoch Synow Oćiec, do ktorego Przemowá byłá z prośbą tá Syná młodszego: Oycze day mi dobr cząstkę, ktora należy mi, A gdy Rodźic podźielił dobra między nimi, Zgromádźiwszy to wszytko młodszy vwiedźiony Prożną świátá rádą szedł gdźieś w dálekie strony Y strawił márnotrawnie ow sprzęt wźięty wszytek Ná rospustę ćielesną, y świátowy zbytek, Niepomniąc ná przyszły czás. DamKuligKról 80.
patrz: MARNOTRAWNIE
– Bo skoro się vmyiesz w świętey Chrztu Fontánie, Wszytek stárego mężá brud w wodźie zostánie, Y wszytek ćiężar grzechow będźie oddalony Od ciebie, á ty iáko dopiero zrodzony, Wolny od wszelkiey zmazy żadney marszczki duszny Niebędźiesz miał; lecz potym masz Boskim posłuszny Bydź Mándatom przy Bogá opátrzney litośći, Abyś do końcá chował dar wźiętey czystośći. DamKuligKról 248.
patrz: MARSZCZKA
– Gdyż iák nietoperz ciemny od słońcá promieni Stroniąc, pogodny trawi dzień w zápádłey cieni. DamKuligKról 117.
patrz: MENTOPERZ, NIEDOPERZ, NIETOPERZ, NIETOPERZ, NIETOPYRZ
– Drugie dwie skrzynie zaśię szpećiłá do kołá Z rozkázu iego z czarną fárbą lgnąca smołá, A w nie Meroyskich pereł, y kámieni drogich Woni, y inszych kazał nákłáść ozdob mnogich, A powrozem okręćić z wierzchu, dla zászczytu, Y skryćia drogiego w niey wewnątrz depozytu. DamKuligKról 39.
patrz: MEROJSKI
– Biádá wam, ktorzy niepráwość ćiągniećie Sznurem proznośći. biádá, ktorzy vdáiećie Złe zá dobre, á gorzkość przykrą miast słodkośći Zálecaćie, słodkość záś opák miast gorzkośći. DamKuligKról 65.
patrz: MIAST
– IOzáphát po odeśćiu wielebnego w Bodze Bárláámá, gdy iuz był w przedśięwziętey drodze, Vdał się ná modlitwę, y twarz łez mokremi Zálawszy kroplámi, wszczął modłę słowy temi: Boże ku w’spomożeniu memu litośćiwy Przybądź, á ku rátunku memu bądź skwápliwy. DamKuligKról 156.
patrz: MODŁA
– ám Fiiołki bárwiste, owdźie Tulipany Pieszczone; tám bronatne Modrki ná przemiány Z Sosenkámi. DamKuligKról 231.
patrz: MODRAK, MODRAK, MODREK
– Ieśli słowu twemu Któreś wyrzekł, vczynisz dość, będziesz iednemu Podobny młodzianowi, ktory z przyrodzenia roztropnego dowcipu był, á z vrodzenia Zacny z możnych rodzicow. DamKuligKról 117.
patrz: MOŻNY
– Niemożemy go tedy do tych grzechow muśić Záczym trwa sentencya, więcey go niekuśić. DamKuligKról 235.
patrz: MUSIĆ
– Prágniesz bowiem mieć wiele, á zwłászczá z bogaczow W Krolestwie do łákomstwá twego posługáczow, Ażeby gotowáli tobie korzyść lubą, A sobie szkodę z wieczną duszy swoiey zgubą. Iák gdy łupu myśliwy chce, rosforowáne Psy z folgá ludźi chlebem, tákże vgłaskáne Ptástwo głádźi, á kiedy iákie w pádnie zwierze W paszczekę, álbo w spony, myśliwiec łup bierze [...]. DamKuligKról 166.
patrz: MYŚLIWY
– Tedy znowu odpowie Bárláám sędźiwy: Práwie ták nieináczey Krolu miłościwy: Tá to iest Táiemnicá Oná Známienita, Ktora od Wiekow przeszłych, y Narodow skryta Byłá, á w latách poźnych ludzkiemu ziáwiona Plemieniu; Oná wielka Táiemnicá Oná, Ktorą przedtym Prorocy Swięći nádárzeni DVCHEM Swiętym, y rożnym w Duchu wyucżeni Sposobem z Dárow Niebá, Swiátu ogłośili. DamKuligKról 51.
patrz: NADARZONY
– Wielce záś od przeklętych duchow nágábány Pokusámi y częstą bywał turbowány bitwą . DamKuligKról 280.
patrz: NAGABANY
– [Królewicz] miłością Chrystusa zrániony Tego żądał, ktory ma bydż práwie żądány. Ktory iest wszytek słodki, wszytek pożądány. Y táki, ktorego my do wieku skończenia Nászego, mamy záwsze chcieć bez násycenia. DamKuligKról 216.
patrz: NASYCENIE
– [Jozafat i Barlaam] Potym się, rzekszy Amen, obłapią wzáiemnie, Ciesząc bez násycenia swe żądze przyiemnie. DamKuligKról 281.
patrz: NASYCENIE
– Bárláám Iozaphátá náucza wiáry, y táiemnicy Naświętszego Sakrámentu, o czczęniu obrázow opowiáda. á przełożywszy Synod Nicaeński ochrzćił go. DamKuligKról 10v nlb.
patrz: NICAEŃSKI
– Dwoch się ná Krolewicá wzrok mężow nágodzi, Ieden sprosnym ná twarzy trądem záráżony, A drugi był ślepotą ciemną skáleczony [...] Słudzy widząc, że tego záprzec niełza, tedy Odpowiedzą, że te są ná człowieká biedy, Często przypadáiące z humorow złych, ktore z máteryey skażoney czyniom ludziom chore Ciáłá. DamKuligKról 29.
patrz: NIE LZA, NIE LZA, NIE LŻA, NIE ŁZA
– Przetoż nád wszytko proszę, ábyś w BOGA Twego Vwierzył, á prędzey się brał do Chrztu Swiętego Krom zwłoki: bo odkładáć niebespieczna będźie Dla tego, że niewiemy, kiędy śmierć przybędźie. DamKuligKról 52.
patrz: NIEBEZPIECZNA
– Bo chytrośćią dawnych zdrad czártow oszukány, Iáko niebiegły szermierz lęgę przekonány, Y wieczną śmierć podeymę. DamKuligKról 287.
patrz: NIEBIEGŁY
– Potym go do niektorych Kápłánow posyła Mieszkáiących nieblisko, ktorych táż chroniłá Puszcza przed świátem, áby prżyniosł Appárátá Do Mszy przynależyte: á on wskok Mándátá Iego pełni, boiąc się, áby niewypłáćił Długu śmierći bez niego, y tym swey niestráćił Poćiechi, ponieważby y ostátniey mowy, Y modły przez to pozbył, y spolney rozmowy. DamKuligKról 288.
patrz: NIEBLISKO
– Tyś ginącego w grzechu rátował od winy; Y iuż iuż oddánego dźikim zwierzom w zęby Otwárte ná zgryżenie, wyrwałes mie z gęby, A przywiodłeś mie owcę, ze wszytkich miar błędną W trzodę między owieczki Chrystusá niebłędną: Tyś mie ná drogę práwdy niemylney wprowádźił, Y z ćiemnośći, y z cienia śmierći wyprowádźił. DamKuligKról 155.
patrz: NIEBŁĘDNY
– Ná tę mowę Theûdásá dał Krol respons táki: Y zwyćięstwo, y triumf nász iest ládáiáki Z Gálileyczykow stárcze: bosmy spráwą máłą Zwyćiężeni zostáli á znászą niechwałą. DamKuligKról 218.
patrz: NIECHWAŁA
– [...] co záś po odchodzie Twym z nami będzie, w nászym Indiyskim Národzie, Y ktora niefortuná w tym ná nas przypádnie? DamKuligKról 274.
patrz: NIEFORTUNA
– Tak trudna y niełatwa, kto iest przywiązány Do świátá iák łańcuchem, áby bez nágány Mogł żyć: bo niepodobná, áby zánurzony W stárániu dobr doczęsnych, álbo otoczony Roskoszą, y bogáctwy; mogł mándátá chowáć Páńskie cále, y śiebie od zmázy záchowáć. DamKuligKról 84.
patrz: NIEŁATWA
– On [Bóg] może się zmiłowáć Nademną, y grzechi me w niepámięci schowáć: Lubo mi w prawdzie się zda, że to rzecz niemożna, Aby mi przepuszczona miáłá bydź niezbożna Moiá złość [...]. DamKuligKról 213.
patrz: NIEMOŻNY
– V ludźi niepodobna iest to, (rzekł do niego Znowu stárzec) v Bogá nic niepodobnego, Coby się stać niemogło. DamKuligKról 113.
patrz: NIEPODOBNA
– [Theudas] Płácze serdecznie, y łzy leie z oczu choyne, Oraz mu [mnichowi] swe przekłáda życie nieprzystoyne. DamKuligKról 249.
patrz: NIEPRZYSTOJNY
– Słyszałeś bowiem, że Dał moc tym, z rządu Swego Bydź Synámi Bożemi, ktorzy w imie Iego Wierzą. Więc, rzec niemożem, że niesnádna temu Dośc czynić; bo niemász nic trudnego chcącemu. DamKuligKról 141.
patrz: NIESNADNA
– [Barlaam] bez ludne pustynie zbiegał, y niewiádome rozbadał iáskinie. DamKuligKról 161.
patrz: NIEWIADOM, NIEWIADOMY
– Niewiasty, chcąc mu [Jozafatowi] gwałtem wziąć czystość ślubowną, Dawały do nierządu ansę powierzchowną. DamKuligKról 224.
patrz: NIEWIASTA
– [Wenera] ták wiele sprosnych popełniłá złości: Bo się raz zległá z Marsem drugi raz niewstydem Páráła z Anchizesem, niegdy z Adonisem. DamKuligKról 204.
patrz: NIEWSTYD
– Tákiey tedy są chwały Theûdáśie Bogi twe: Tym, ábym pokłon czynił, y Boską modlitwe [!] Oddawał nápominasz? twemu to głupiemu Niezmysłowi przystoi, á nie stanu memu. DamKuligKról 240.
patrz: NIEZMYSŁ
– Bo coż Synu rozumiesz, ieśli ia namyślnie Z boczyłem z drogi prostey, á krzywą niezmyślnie, Y niepewną wolałem wźiąć? DamKuligKról 183.
patrz: NIEZMYŚLNIE
– Ani się czcic Kreátur niezmyślnych wstydźili Ludźie, ktorzy rozumem obdárzeni byli. DamKuligKról 44.
patrz: NIEZMYŚLNY
– Co ieśli ták iest, tedy do Bogá swoy zdrowy Obroćiwszy vmysł z niem swe mieway rozmowy A iákiem záś sposobem doydźiesz, ábyś z twoiem Mogł mieć rozmowę Pánem, tego zdaniem moiem Dostąpisz przez modlitwę do Niego się bliżąc, A śiebie przed ogromnem thronem Iego niżąc: Bo kto żądzą gorącą, máiąc vwolnione Od występkow sumnienie swe, á odwrocone Serce od dobr doczesnych, ktore myśl zá świátem Ciągną, przed nies kończonem Bogá Máiestatem Iákby stoi, á oraz z głęboką pokorą Błaga Máiestat Iego modlitwy perorą, Ten z Bogiem ná tem świećie duchownem obcuie Sposobem, ktory twarzą w twarz z niem rosprawuie, Ná kożdem bowiem mieyscu Bog nász Dobrotliwy Z lutośćią swą przybywa, á słuch Swoy skwápliwy Nakłániá tym, ktorzy Go szczerem sercem proszą, Y czyste swe z pokorą prośby k niemu w noszą [...]. DamKuligKról 145.
patrz: NIŻYĆ
– A on wszytkim tym, ktorzy ták wiele vćisku, Y biad, y trudow znieśli dla Chrystusá zysku Cerpliwie, z chęćią w drogę z Páłácu zachadzał, Y do własnego mile pokoiu wprowádzał, Omywáiąc im nogi, á głowę zbrudzoną, Y zárosłą włosámi wyochędożoną Czyniąc; y rożne, ktore ku Bogu z miłośći Pochodzą, wyświadczáiąc onym vczynnośći. DamKuligKról 253.
patrz: NOGA
– Porzuciwszy rodzice, żony swe, y dziatki [...] Szli iák nędzni wygnáńcy głuche miedzy lásy, Zebracy vciśnieni, vtrapieni codzien. Dla Chrystusá, ktorych świat niebył nigdy godzien. Tám błądząc po pustyniách ná gorách o chłodzie, A w iámách, y pieczárach mieszkáli o głodzie [słudzy Chrystusa, naśladowcy męczenników]. DamKuligKról 86.
patrz: O CHŁODZIE
– Nákoniec, do omyćia wszelkiey rzeczy w brudźie Będącey, często wody záżywáią ludźie. DamKuligKról 199.
patrz: OMYCIE
– Tym y ia iestem ślubem wiecznie skrępowány Chrystusowi ná ten czás, kiedym Chrztu fontány Był vczestnikiem, ktorą omyłem swe złości, Y zbrodnie popełnione w źieloney młodości. DamKuligKról 228.
patrz: OMYĆ
– Znowu ták przez Proroka drugiego do ludu Izraelskiego mowi: Omyyćie swe z brudu Dusze, á mieyćie czyste swe sercá. DamKuligKról 248.
patrz: OMYĆ
– On [Bóg] woła przez Proroká ná káżdego z ludu Leżącego w grzechách, ták: Omyyćie się z brudu, Bądźćie czystemi; wászych myśli prozne złośći Odrzucćie precz ná stronę, od mey oblicznośći, Vczćie się dobrze czynić. DamKuligKról 264.
patrz: OMYĆ SIĘ
– A ktorzy tą fontáną Chrztu omyci byli, Nietylo sobie zdrowia czerstwego nábyli, Lecz iákąkolwiek mieli chorobę przećiwną Swemu zdrowiu, pozbywszy tą mocą Chrztu dźiwną, Ná ćiele, y ná duszy zdrowi powracáli, A Bogu zá doznáną dobroć dźiękowáli. DamKuligKról 253.
patrz: OMYTY
– A on wszytkim tym, ktorzy ták wiele vćisku, Y biad, y trudow znieśli dla Chrystusá zysku Cerpliwie, z chęćią w drogę z Páłácu zachadzał, Y do własnego mile pokoiu wprowádzał, Omywáiąc im nogi, á głowę zbrudzoną, Y zárosłą włosámi wyochędożoną Czyniąc; y rożne, ktore ku Bogu z miłośći Pochodzą, wyświadczáiąc onym vczynnośći. DamKuligKról 253.
patrz: OMYWAĆ
– A on wszytkim tym, ktorzy ták wiele vćisku, Y biad, y trudow znieśli dla Chrystusá zysku Cerpliwie, z chęćią w drogę z Páłácu zachadzał, Y do własnego mile pokoiu wprowádzał, Omywáiąc im nogi, á głowę zbrudzoną, Y zárosłą włosámi wyochędożoną Czyniąc; y rożne, ktore ku Bogu z miłośći Pochodzą, wyświadczáiąc onym vczynnośći. DamKuligKról 253.
patrz: OMYWAĆ
– Wdzięczny zápách, y wyborne Sprzęty odkryte wszytkich przytomnych w pokoiu Vweselą, po onym zle pachniącym gnoiu. DamKuligKról 40.
patrz: PACHNĄCY, PACHNIĄCY
– Grzechi, iák wiele iest ich, liczbá osiáda, A dobroć Boska nigdy pod miárę niepáda. DamKuligKról 265.
patrz: PADAĆ
– Bo iego miłosierdzia liczbá niezliczona, Ani pada pod miárę dobroć nieskończona. DamKuligKról 80.
patrz: PADAĆ
– Przy skończeniu Swiátá wyśle swe Anioły SYN BOŻY z gornych krain ná ziemskie pádoły. DamKuligKról 60.
patrz: PADOŁ, PADÓŁ, PADÓŁ
– Zadne ná nas niewolnice Nierobią, ni ná miękkie przędą iedwabnice Páiąki morwiorodne. DamKuligKról 129.
patrz: PAJĄK
– Koronę, y purpurę, y wszytek sprzęt drogi, Zá páięczynę ważąc, podrzuca pod nogi. DamKuligKról 276.
patrz: PAJĘCZYNA
– Bo kto ták doydzie portu w życia swego biegu Czeka go pewnie pálmá zwycięska v brzegu. DamKuligKról 75.
patrz: PALMA
– Bo kto ták doydzie portu w życia swego biegu, Czeka go pewnie pálmá zwycięska v brzegu. DamKuligKról 75.
patrz: PALMA
– Ták przybránego w Polski stroy Pánicá Gdyć prezentuię Wielki Senatorze, Mniemam, że będzie v ludzi w Honorze. DamKuligKról I ded..
patrz: PANIC, PANIC, PANICZ
– Więc wprzod Senatorowie, y możni Xiążętá, Vrzędnicy, Mágistrat, y inni Paniętá [...] chrzest przyymuią. DamKuligKról 253.
patrz: PANIĘ
– Co świát ma vciechy, y ozdoby w sobie, Aby to sporządzáli Panięcey osobie. DamKuligKról 27.
patrz: PANIĘCY
– Także z mądrych magistrow naszych mąż wsławiony Nauką [Barlaam], iako z iakiey wysokiey ambony Też pieśń z Arfistą Pańskiem, gra. DamKuligKról 108.
patrz: PAŃSKI
– [Wenera] ták wiele sprosnych popełniłá złości: Bo się raz zległá z Marsem drugi raz niewstydem Páráła z Anchizesem, niegdy z Adonisem. DamKuligKról 204.
patrz: PARAĆ, PARAĆ SIĘ
– Szedł [król] záraz do budynku Iozáfáta swego, Y pytał się przyczyny pároxyzmu [choroby] tego. DamKuligKról 234.
patrz: PAROKSYZM
– Duszne mu zdrowie ták zostáwił Ze go więcey pároxyzm rospaczy niebáwił. DamKuligKról 214.
patrz: PAROKSYZM
– Tám Fiiołki bárwiste, owdzie Tulipany Pieszczone; [...]. DamKuligKról 231.
patrz: PIESZCZONY
– Więc gdy nam ten obiecány Sprzęt rozdasz ná vbogie, będziesz nieprzebrány Miał skarb w Niebie; bowiem ci będą Bogá zácię Prosić, ábyś ku wieczney w Niebie przyszedł płácie. DamKuligKról 134.
patrz: PŁAT, PŁATA
– [...] ci, co pierwszey godziny, Także trzeciey, y szostey y dálszey przybeli Do Winnicy ná pracą, rowną płátę wzieli. DamKuligKról 213.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Tákże będzie spraw liczbá w życiu popełnionych, Y o płácie, y o karách wiemy náznaczonych, To iest, ná Chrystusowym onym ostátecznym Przyściu, y Dniu, Dekretem vtwierdzonych wiecznym, Ná ktorym sáme Niebá Ogniem spustoszone, Y Elementá będą pożarem zniszczone, A innych według Iego obietnic czekamy Niebios nowych, y nowey Ziemi wyglądamy. DamKuligKról 62.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Bo gdy miał vmor Páński, á vmysł wspániáły, Nie sczyptem, ále garścią skarb [d]la wieczney chwały Sypał vbogim, áby, gdy czás zámierzony Przyydzie świátu, á termin płáty náznáczony, Odebrał obiecáną zápłátę stokrotnie, Zá iáłmuznę vbogim wydáną ochotnie. DamKuligKról 256.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Bo znowu przyidzie ná świát z Chwałą niewymowną, Y z gromádą Niebieskich Rycerzow nierowną Swiátowey, SYN CZŁOWIECZY, áby ná Ziemiány Wydał wiecznemi czásy swoy nieodwołány Dekret, zá ktorym będzie płátá zgotowána Káżdemu według iego vczynkow oddána. DamKuligKról 54-55.
patrz: PŁAT, PŁATA
– A przetoż Temu, Ktory to wszytko z niszczego Wywiodł, y dotąd wszytko Wszechmocnością Iego Stáie się, nietrudna rzecz będzie Ciáłá one, ktore są przez Śmierć zwykłą w ziemię obrocone, Powrocić záś ná Zywot z grobu podziemnego, Aby káżdy odebrał płátę według swego Czynu. bo teráźnieyszy czás ná pracą dány, A przyszły iest ná płátę determinowány. DamKuligKról 56.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Ci siebie świátu samych tu vkrzyżowáli, Aby tám po práwicy Chrystusowey stali. Tu swe biodrá czystością mieli przepasáne, A w ręku lámpy iásną świátłością nádáne Na przyście Oblubieńcá: bowiem ostáteczny, On dzień sądu Bożego, y on Dekret wieczny Płaty, y kary ták w swey myśli rozbadáli, Ze się od niey y ná czás oderwáć niedáli. DamKuligKról 91.
patrz: PŁAT, PŁATA
– AEskulápius przytym zá Bogá przyznány, Ktoremu był w lekarstwách dowcip przyczytány; Ten, cudzą lecząc swemi lekárstwy chorobę, Leczył swoy niedostátek płátą zá zárobę. DamKuligKról 203.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Tedy, gdy Smierci pewne przyidą ná nas fátá, Y w proch się obrocimy; znowu, áby płátá Byłá dána káżdemu według czynow iego Po scisłym exáminie, będzie czásu swego Ciał Zmartwychwstánie [...]. DamKuligKról 59.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Rzekę rzetelniey: ná táką wygodę Tráfia [dusza] po śmierci, iáką tu sobie gospodę Sporządziłá. iák bowiem kto się tu spráwuie, Niech się táką po śmierci płatę bráć gotuie. DamKuligKról 55.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Ná tę Syná rostropność, y gruntowne mowy, Ktore żadnemi płátne niemogły bydź słowy, Zdumiewáiąc się Krol niosł vmysł niepożyty [...]. DamKuligKról 180.
patrz: PŁATNY
– Z tych, niektorzy swą śmiercią z tego ześli świátá, Niektorych piorun pobił, á drudzy swe látá Ná wygnániu dla zbrodzień swych márnie skończyli, Niektorzy swoy ná służbie ludzkiey wiek strácili, Insi od ran. DamKuligKról 45.
patrz: POBIĆ
– A kiedysz proszę, takim Bog występkiem słynął, Aby miał się vpiiáć, y w szaleństwo wpadáć, Syny swe pobić, potym y śmierć sobie zádáć? DamKuligKról 203.
patrz: POBIĆ
– Gdy Syn zábiegł w drogę dla honoru, Krol go pocáłowániem, iák zwykł, nieprzywitał. DamKuligKról 171.
patrz: POCAŁOWANIE
– [...] ábym dobrey niezepsowáł Twey ku mnie powolności, chcę, ábyś dárował Pochodzoną, złą iáką suknią, á wzaiemnie Wytárty ná pámiątkę weźmiesz płaszcz odemnie. DamKuligKról 153.
patrz: POCHODZONY
– Więc názáiutrz gdy Phaebus vbrány w pozorne Swiátło, wywiodł ná Niebo swe z morzá poczworne, Abenner Iozáphátá záwoła do śiebie, Do ktorego tak rzecze: Ostátnia do Ciebie Tá moiá będźie mowá, ktorą ieśli hárdźie Będźiesz miał, iáko przedtym, w záwźiętey pogárdźie, Y tego mi niezmnieyszysz żalu, ktoryś zádał, Wierz mi, żeć nieprzebaczę. DamKuligKról 250.
patrz: POCZWÓRNE
– Swe podarza z ochotną powolnością niesiesz do ołtarza. DamKuligKról 76.
patrz: PODARZ, PODARZE
– [...] doday mu ták wiele Siły, áby pod nogi swe nieprzyiaciele Podrzucił, y podeptał [...]. DamKuligKról 290.
patrz: PODEPTAĆ
– [...] podepcę wyniosłość mocarzow mizernych [...]. DamKuligKról 66.
patrz: PODEPTAĆ
– Lew v mnie podeptány będzie nogą srogi, Y smoká okrutnego podbiią pod nogi. DamKuligKról 279.
patrz: PODEPTANY
– To iest, choć iednorożeć zá niem zápędzony Bieży, prágnąć go porwáć ná kieł wyszczerżony, Lub y smok iádowity ochotnie wygląda Z iámy z pod stop onego, y pozrzeć go żąda, Acz, ktorego się trzyma ręką, drzewo ono Nie zádługo od szczurow będźie podgryźiono, Y vrwáne zostánie. áczkolwiek iest w bliskiem Bárżo niebespieczęństwie stoiący ná śliskiem Stopniu, prżećię dla krotko płynącey słodkośći, Wszelkiey oraz zápomniał szalony przykrośći. DamKuligKról 94.
patrz: PODGRYŹĆ
– Pierwszy miánowány Przyiaćiel, są bogáctwá, dostátki: kochány To przyiaćiel świátowych ludzi, dla ktorego W niebespieczeństwá rozne w páść, są odważnego Sercá, y śmierći podlec, á gdy blády goniec Z dekretu Rządcy niebá przymknie zyćia koniec, Z tych wszytkich zebránych dobr bierze tylo sobie Niektore fanty, ktore będą gnić z niem w grobie. DamKuligKról 98.
patrz: PODLEC
– [...] ten, ktory Niepodlega boleściom żadnym z swey Nátury, Cierpiał męki, áby nas wolnemi vczynił Od występkow, lub sam nic nigdy nie záwinił. DamKuligKról 286.
patrz: PODLEGAĆ
– Zá tą mową Krolowi w serce m padł gniew wściekły, Iákby go Eumenidy swem ogniem podpiekły, Ták się roziadł ruszony pustelniká słowy, Y ogłośił ná wszytkich ten dekret surowy: Oczy wybráć, ięzyki wszytkim pourzynáć. Ręce, y nogi obie bártą poobćináć. DamKuligKról 168.
patrz: PODPIEC
– Z tąd tu z odległych krain przybyłem dla tego, Abym cię wyprowádził z błędu pogáńskiego. DamKuligKról 72.
patrz: POGAŃSKI
– A Bárlámá nieuyrzał (bo go znał) troskliwy Z rozgniewánego rzecze do nich tak popędu: A kędy ten zwodźiĉiel, co przywiodł do błędu Krolewicá? DamKuligKról 162.
patrz: POPĄD, POPĘD
– Coż cnotá przyrodzona, y ktorą sam Niebá Naywyszszy stworzył Rządcá, gdy zá Boską Iego Pomocą, y rátunkiem do sercá nászego, Ieśli poprácuiemy, będźie w korzeniona, Niesnádnie, y z trudnośćią może bydź skażona. DamKuligKról 144.
patrz: POPRACOWAĆ
– [...] wieczney w niebie záżywaią chwały, y potokiem dobr wiecznych opływáią. DamKuligKról 115.
patrz: POTOK
– Zbudowawszy záś ná Wschod Ray opływáiący Potokiem wszelkich roskosz, y máiem kwitnący W ktorym żyznych w owoc drzew dostátek násádźił Stworzonego Człowieká tám był záprowádził [...] DamKuligKról 42.
patrz: POTOK
– Potym Iowiszowego powiádáią Syná Herkulesá bydź Bogiem, ktory kiedy winá Spił się był, wpadł w szaleństwo, y własne swe Syny Tyráńsko pozábiiał mieczem bez przyczyny, Potym się wrzucił w ogień, od ktorego zginął, A kiedysz proszę, tákim Bog występkiem słynął. DamKuligKról 203.
patrz: POZABIJAĆ
– [...] Y chadzał [koziołek] strzygąc trawę z kozkámi w gromádzie, Ktore kiedy dáley szły, on też w tymże stádzie Szedł z niemi, co postrzegszy słudzy gospodárni Ná rącze w pádną konie, y wżiąwszy psy z psiárni Dogonią z psámi nagle z tyłu, z ktorych iedne Pozábiiáne, drugie rozszárpane biedne Zostáły, ow koziołek żywo poimány Do domu [...]. DamKuligKról 131.
patrz: POZABIJANY
– A gdy się Báráchiasz zbrániał, niechcącego Przez gwałt vczynił Krolem Páństwá Indyiskiego [...]. DamKuligKról 270.
patrz: PRZEZ GWAŁT
– Z tákowey powieści [że nie ma w państwie człowieka, który mógłby mu opowiedzieć o wierze chrześcijańskiej] Więcey przydał Krolewic do smutku boleści sobie. DamKuligKról 32.
patrz: PRZYDAĆ
– Idąc tedy, gdy częścią był sfátygowány, Częśćią vpałem słońcá iásnego przygrzany, Do vbogiego stárcá cháty wszedł, by swemu Dał odpoczynek ćiáłu drogą ztrudzonemu. DamKuligKról 117.
patrz: PRZYGRZANY
– A gdy przez sześć dni dármo biegał, sprácowany Został w iednem páłácu, ktory zbudowány, Był ná wśi. Aráchesá záś posłał przy tłuszczy Zołnierzow ná to zgodnych do Sánnáár puszczy Zá Bárláámem; ktory gdy tám przykłusował Pod Sánnáár, mieszkáńcow wszytkich poturbował, A niedopytawszy się iachał od ośiádłych Pol ná głuchą pustynią do iáskin zápádłych. DamKuligKról 161.
patrz: PRZYKŁUSOWAĆ
– ...przynamniey ná drogę Sobie chocia niewiele weź dla wyżywienia [pieniędzy], A szátę iáką nową dla się przyodzienia. DamKuligKról 153.
patrz: PRZYODZIENIE SIĘ
– Iák záś te rzeczy dáią nam znáć, ktore w chodzą W násze zmysły, respektem tego, że się rodzą, Y względem przyrastánia, y się vmnieyszenia; Y względem ich odmiány, y względem zniknienia, Ktore w swoich własnośćiách są rosporządzone, Względem też z mieysc ná mieyscá prześćia; ze stworzone Są, y dotąd w swem rządźie pięknie zátrzymáne Od Stworcy swego trwáią ták z ordynowáne. DamKuligKról 123.
patrz: PRZYRASTANIE
– Widziałem tedy Ciebie, czegom żądał mile, Widziałem, żeś porzucił świátá krotofile, A przystałeś do Páná sercem niewątpliwym, Y iesteś doskonáłym, y sługą prawdziwym Onego. DamKuligKról 284.
patrz: PRZYSTAĆ
– Potem, kiedy one Kráie, w ktorych [syn marnotrawny] trawił czas, były przyciśnione Głodem, odszedł, y przystał do iednego służyć Gospodarza stron onych, kędy cięszkiey vżyć Musiał biády: bowiem go paść gnał wieprze w pole. DamKuligKról 80.
patrz: PRZYSTAĆ
– Z Poważnego słynących godnością wyboru Ludzi był człowiek ieden, ktory miał v Dworu Krolá pierwszą powagę: Mąż w życiu przystoyny, Chwalebny pobożnością, człowiek bogoboyny, Ktory myśląc naywięcey o Niebie, w boiaźni Boskiey trwał; lecz taiemnie dla Krolá przyiáźni. DamKuligKról 16.
patrz: PRZYSTOJNY
– Bo ieśli zá pomocą BOGA łáskáwego Dostąpimy po śmieci [!] Dobrodzieystwá tego, To iest, ábysmy spolną z Bogiem Przyiaźń mieli, Ile się godzi ludziom, będziemy wiedzieli Wszytkie w Nim te Sekretá, ktore pod zasłoną Terasz iak Morpheuszem myśl ćmią przytłumioną. DamKuligKról 53.
patrz: PRZYTŁUMIONY
– Odszedł w tym do swego Pokoiu, rostrząsáiąc w głowie byt nędznego Swiáta, myśląć [!] o śmierci co dzień, nieprzerwánym Frásunkiem vciśniony, á záwsze stroskánym Zostaiąc, máwiał często ku sobie ták: Tedy Y ia strátny Krolewic, Dekret śmierci kiedy Muszę wypełnić! y ktoz piaszczystą mogiłą Przywálonego wspomni? DamKuligKról 31.
patrz: PRZYWALONY
– Záwoła z gory Niebios, y przywezwie ziemie Na Sąd, áby sądzone ludzkie było plemie. DamKuligKról 67.
patrz: PRZYWEZWAĆ
– Cny Krolewicu [...] nie w páludámencie, Ani, iák wiele gwiazd ná firmámencie W tak wielkiey lidzbie pyropow ognistych; podłey siermięgi lecz w cierniách ościstych [...] wszytka twa chluba DamKuligKról ded. III-IV.
patrz: PYROP
– [...] ktore [bałwany] w páłácu miał swym, precz wywráca A w drobne rąbiąc sztuki, vbogim obráca. Na iáłmuzny. DamKuligKról 262.
patrz: RĄBAĆ, RĄBAĆ, RĘBAĆ, RUBAĆ
– [...] w tem opalaiącem Piekielnem ogniu wspomniał, tákże o gryżącem Złe sumnienie robaku, kędy noc beż słońcá Zámierzchłá, y o mękách nie máiących końca Nigdy swego, na ktore męki zárabiáią Ci, ktorzy żyiąc, w służbie występkow zostáią. DamKuligKról 150.
patrz: ROBAK
– Wozy drogo vsłáne: ktorych w przedniey stronie Vbráne w drogie szory żuły złoto konie. Po drugim záś romaki przystroione boku W czołdáry, y wsiądzenia sost czyniły w kroku, Ná ktorych mężni kształtnie w żeláznym vbierze Iák Euryt, ábo Pholus, siedzieli Rycerze. DamKuligKról 222.
patrz: ROMAK, RUMAK, RUMAK
– Między temi Pánnámi piękna dziewká byłá Ktora s[w]oią głádkością wszytkich przenosiłá. Włos miáłá od nátury w cyrki vtráfiony, Ktory był po Krolewsku pięknie ozdobiony, Wzrok wdzięczny, twarz rumiánną, vstá koralowe Pełne pereł, pieszczoną przy skłonności mowe, Y insze wdzięki miłe, práwie vrodziwa Nimpha głádkością ábo Syrená prawdziwa: Tá byłá Krolewskiego rodzáiu poymáną Od zwyciezcow, y Krolu zá praezent oddáną. DamKuligKról 226.
patrz: ROMIANY, RUMIANNY, RUMIANY, RUMIANY, RUMIENNY, RUMIONY
– Ták masz rozumieć o tym, że przez rozgłoszenie Ewángeliey świętey, ktora To Złączenie Boskiey Nátury z Ludzką głosi w BOŻYM SYNIE, Wiádomość nieomylna w sercách nászych słynie. DamKuligKról 54.
patrz: ROZGŁOSZENIE
– Więcey popráwy życia, áni dla cierpienia Mąk cięszkich, áni będzie grzechow odpuszczenia. Ani tákiey mogą doyść rády potępieni: Aby kiedy mogli bydź z piekłá wybáwieni: Bo y oni, y męki w piekle sporządzone Trwáć wiecznie będą Boskim Dekretem stwierdzone. Zkąd káżdy może w głowie sobie ruminowáć, Iák nam ostrożnie trzebá w życiu postępowáć Względem Sądu, abyśmy mogli vyść przyszłego Gniewu, á po Práwicy stać SYNA BOŻEGO. DamKuligKról 58.
patrz: RUMINOWAĆ
– Ani tákiey mogą doyść rády potępieni: Aby kiedy mogli bydź z piekłá wybáwieni: Bo y oni, y męki w piekle sporządzone Trwáć wiecznie będą Boskim Dekretem stwierdzone. Zkąd káżdy może w głowie sobie ruminowáć, Iák nam ostrożnie trzebá w życiu postępowáć Względem Sądu, ábyśmy mogli vyść przyszłego Gniewu, á po Práwicy stać SYNA BOŻEGO. DamKuligKról 58.
patrz: RUMINOWAĆ
– On [Bóg] może się zmiłowáć Nademną, y grzechi me w niepámięci schowáć: Lubo mi w prawdzie się zda, że to rzecz niemożna, Aby mi przepuszczona miáłá bydź niezbożna Moiá złość [...]. DamKuligKról 213.
patrz: RZECZ
– Niemiałeś vbránego rozumu w doyrzáłe Baczenie, áleś prawie iáko dziecię małe Vwierzył chytrym słowom szálbierzow zdradliwych. DamKuligKról 171.
patrz: SALBIERZ, SZALBIERZ, SZALBIERZ, SZALBIRZ
– A ieżeli przypomnię z osobná káżdego Bogá, obaczysz wielki błąd Narodu tego. Więc powiádáią pierwszym bydź Sáturná Bogiem Nád wszytkich innych Bogow, ktory był tak srogiem, Ze syny swe zábiiał: ábowiem z Cybele Małżonki swoiey máiąc spłodzonych ták wiele Potomkow, pożerał ie, iák Smok iáki głodny [...] DamKuligKról 201.
patrz: SATURN
– [...] chytrością dawnych zdrad czartow oszukány, Jáko niebiegły Szermierz legę przekonány DamKuligKról 287.
patrz: SERMIERZ, SZELMIERZ, SZERMIERZ, SZERMIERZ, SZERMIRZ, SZYRMIERZ
– Śiedmkroć ná dźień Tobie Rzekłem chwałę, ná sądy twey spráwiedliwośći, Strzegłá duszá ma twych praw, y mam ie w miłośći. DamKuligKról 146.
patrz: SIEDMKROĆ
– Y nátychmiast bić kazał [król] nágo rozebranych Srodze, ktorych gdy iednák widział skátowánych, Począł w sobie zwierzęcą surowość hámowáć, Y wyrzekł hásło, przestáć zmęczonych kátowáć! DamKuligKról 164.
patrz: SKATOWANY
– Owi stokroć szczęśliwi y błogosłáwieni, Ktorzy táką fortuną tchniećie nádárzeni! DamKuligKról 128.
patrz: STOKROĆ
– [Wiara chrześcijańska] Głupim mądrością, pewnym iest choremu zdrowiem; Szátánom wielkim stráchem [...]. DamKuligKról 34.
patrz: STRACH
– [...] w tem opalaiącem Piekielnem ogniu wspomniał, tákże o gryżącem Złe sumnienie robaku, kędy noc beż słońcá Zámierzchłá, y o mękách nie máiących końca Nigdy swego, na ktore męki zárabiáią Ci, ktorzy żyiąc, w służbie występkow zostáią. DamKuligKról 150.
patrz: SUMIENIE
– [...] słudzy Iedni pięknie przybráni stali, w kupie drudzy Wychodzili z pokoiow, iedni w drogich szátách, Ci w lámách rożnych, insi w Syriyskich bławatách. DamKuligKról 28.
patrz: SYRYJSKI
– Kray vstawicznem płaczem y threnmi zapchany Szatanu, y Aniołom iego zgotowany. DamKuligKról 104.
patrz: SZATAN
– [...] gdy gadał, mowá Pozwánym zmięte szeptem przecináłá słowá DamKuligKról ?.
patrz: SZEPT
– Ten gdy w uściech głos ścisnął, záraz szept powstánie Między ludem żáłosny. DamKuligKról 268.
patrz: SZEPT
– Záczym wewnątrz go zły duch podpalał, á wszytkie Iáko ná ćiele piękne, ták ná duszy brzydkie Niewiásty, chcąc mu gwałtem wźiąć czystość ślubowną, Dawáły do nierządu ánsę powierzchowną. DamKuligKról 224.
patrz: ŚLUBOWNY
– A gdy tákim sposobem częśćią chłopká tego, Częścią innych modlitwą ziednał Boga swego Pomoc, á łaską iego iák zbáwięnia drogą Szátą, álbo rádośći był przybrány togą: Wyszedł ná Pustelniczy żywot, áni chlebá, Ni wody niosąc z sobą, áni, czego trzebá Do wiktu ćielesnego; áni száty drogiey, Okrom z włosow zrobioney sukienki vbogiey, Iák iuż iest przypomniáno: bo pożądliwośćią Będący osobliwą, y wielką miłośćią Nieśmiertelnego Krolá Chrystusá zrániony, Wszytek był swym do tego vmysłem skłoniony, W czym się kochał, á práwie miłością zágrzany Wszytek z Bożego rządu przyszedł do odmiány. DamKuligKról 275.
patrz: TOGA
– Więc iedne w drogim złotogłowie, Máiąc koronę z pereł vwitą ná głowie, Ktorym w swoy cyrkuł kręte pukle, y kędźiory, Y pudrá, y gárzety wiewne; y kámfory, Cerusy, y bielidłká, trześnie bursztynowe Po vszách, y trzęśidłá po szyiách perłowe Ozdoby, y wdźięcznośći więcey przydawáły; Aby się Krolewicu tym pięknieysze zdáły. DamKuligKról 223.
patrz: TRZĘSIDŁO
– O szczęśliwi záprawdę, y potrzykroć rzękę Błogosłáwieni, ktorzy dawszy się w opiekę Táką Bogu, onego pałáli miłośćią, Y dla niego doczesną wzgárdźili márnośćią: Bowiem ći, ktorzy śiebie kármili tu łżámi, A wednie, y w nocy swe trudzili pracámi Ciáło, po tákich w życiu fátygách y boiu Wźięli swoy odpoczynek w niebieskiem pokoiu. DamKuligKról 91.
patrz: TRZYKROĆ
– Zakon też ná tablicách spisány kámiennych, Ktory był Typem przyszłych táiemnic zbáwiennych, Dał ná gorze Synái Wodzu Moyżeszowi, Aby Izráelskiemu podał go Ludowi; Ktory Zakon práwègo Bogá w vczćiwośći Mieć vczył, á báłwány czćić, y sprosnych złośći Zákázywał. DamKuligKról 46.
patrz: TYP
– Ná koniec, od Tytánow srogich legł zábity. DamKuligKról 203.
patrz: TYTAN
– Bo kiedy ná Rodźicá twego roskazánie Przećiwko Chrześćiánom tu prześládowanie W Páństwie iego powstáło, á drugich wygnano Precz, drugich ná srogą śmierć dekretem skazáno, O tey y tá náuká vćiszáła dobie. DamKuligKról 151.
patrz: UCISZEĆ
– Tak vczęsnikiem świátłá niebieskiego bywa, Y postępek w náuce Páńskiey czyni táki: Obránia bowiem bywa rodzay nie iednáki. Gdyz DamKuligKról 111.
patrz: UCZESNIK, UCZESTNIK, UCZESTNIK, UCZEŚNIK, UCZĘSTNIK
– Nieutáiłem namniey, ábym cię wszelkiego Wiádomem niemiał práwá vczynić Bożego. DamKuligKról 147.
patrz: UCZYNIĆ
– Ieśli słowu twemu Któreś wyrzekł, vczynisz dość, będziesz iednemu Podobny młodzianowi, ktory z przyrodzenia roztropnego dowcipu był, á z vrodzenia Zacny z możnych rodzicow. DamKuligKról 117.
patrz: UCZYNIĆ
– Przetoż z Niebá rátunku w swym trudzie doznawał [Józafat]; Bo mu Chrystus według prac Iego swych dodawał Pociech, y swey w gwałtownych potrzebách pomocy, Ciesząc go ná vmyśle y we dnie, y w nocy, A kiedy krąg słoneczny ná swym Zodyáku Od záczęcia prac Iego trzeci raz w Lwá znáku Bieg miał zácząć, on ieszcze po Pustyniách chodził, Aby ná Bárláámá mieszkánie vgodził. DamKuligKról 280.
patrz: UGODZIĆ
– [...] ták sądzę, y mniemam, że niemász zadnego Ani było ná świecie rodzicá tákiego, Ktoryby ná weselszą pociechę vgodził, Iáko ia, kiedyś się ty ná ten świat vrodził [...]. DamKuligKról 171.
patrz: UGODZIĆ
– [...] A gdy pedágog odszedł, Iozáfát te prześle Do Barlááma słowá: Ieżeli się zgodzisz W słowách z prawdą, ná drogi dar v mnie vgodzisz Względem perły, o ktorey dziwnem słyszał rzeczy, Od pedágogá mego nád rozsądek człeczy, Z kąd w niey tá moc záwárta. DamKuligKról 35.
patrz: UGODZIĆ
– [...] Bo iáko rány w ćiele máłe zániedbáne Gdy się iad w nich rozszerzy, vmitygowáne Bydź niemogą lekárstwem, owszem niech gotuie Ten ná śmierć sobie trunnę: ták, kto nieruguie Z początku mnieyszych grzechow, częstokroć znałogu W śmiertelne w pada grzechy, y vmiera Bogu [...]. DamKuligKról 142.
patrz: UMITYGOWANY
– Bo skoro się vmyiesz w świętey Chrztu Fontánie, Wszytek stárego mężá brud w wodźie zostánie, Y wszytek ćiężar grzechow będźie oddalony Od ciebie, á ty iáko dopiero zrodzony, Wolny od wszelkiey zmazy żadney marszczki duszny Niebędźiesz miał; lecz potym masz Boskim posłuszny Bydź Mándatom przy Bogá opátrzney litośći, Abyś do końcá chował dar wźiętey czystośći. DamKuligKról 248.
patrz: UMYĆ SIĘ
– Gdy záś Krol w tákim błędzie, y vporze chodzi, Syn mu się komplexyey ozdobney vrodzi. DamKuligKról 13.
patrz: UPÓR
– [...] Gdyż nałog cnot iest duszy zacnośći nádánie, Z ktoremi przyrodzone ma iákieś poznanie: Ten zá Boską pomocą ták vgrontowány Bywa często w człowieku, że niema odmiány, Iák y sam postrzedz możesz w cnotách: W rostropnośći, W mocy, w strzemieźliwośći, y w spráwiedliwośći, Ze kto swą vstalował w tę náturę cnoty, Sáme ćięszkie Brontesa nieprzełomią młoty. DamKuligKról 143.
patrz: USTALOWAĆ
– Więc w przod vwazenie, Sąd, y obránie bydź ma, potym wypełnienie. DamKuligKról 111.
patrz: UWAŻENIE
– Krol wzruszony Większą cholerą, bárziey Zakon prześládowáć Począł, á báłwochwálcow w znácznieyszey czci chowáć [...] Gdy záś Krol w tákim błędzie, y vporze chodzi, Syn mu się komplexyey ozdobney vrodzi. DamKuligKról 13.
patrz: W
– Te bowiem cieni biegłe, y sny [=rozkosze doczesne], ktore słyną Do terminu krotkiego, prędko w lot przeminą, A nástąpi on vpał w piekle niezgászony [...]. DamKuligKról 178.
patrz: W LOT
– Przyda ostrog w bok koniu, ná ktorym gdy skoczy Wártkim biegiem, áż między gęstwą drzewá zoczy... DamKuligKról 17.
patrz: WARTKI
– Ktorą [chwałę nieba] áby pokazał, y nas w Boże Syny Przeniosł, przez Wcielenie się zszedł ná te doliny. DamKuligKról 48.
patrz: WCIELENIE SIĘ
– ...ktoryż Arythmetyk w ráchubę wćwiczony złe świátá zliczyć może? DamKuligKról 187.
patrz: WĆWICZONY
– Im więtszych dobr Boskich iesteś vczestnikiem, Tym większym bydź masz Iego dobrodzieystw wdzięcznikiem. DamKuligKról 271.
patrz: WDZIĘCZNIK
– Bo, czy podobna rzecz iest, áby skrępowány Miał bydź Bog, y od Syná do piekłá wepchány Z táką swoią zniewagą? DamKuligKról 202.
patrz: WEPCHANY
– A ci są, ktorzy dla tych prożnych się dobr wędzą Z podziwieniem, y látá swe w marności pędzą. DamKuligKról 23.
patrz: WĘDZIĆ SIĘ
– Abyś niebył iuż gośćiem, y przychodniem nowem, Ale obywátelem świętych, y domowem Páńskiem ná Apostołow świętych fundámenćie, Y ná práwem Prorokow dawnych testámenćie, Ná nawyszszem węgielnem kámieniu Iezuśie Vfundowány mocno w Wierze... DamKuligKról 120.
patrz: WĘGIELNY, WĘGIELNY, WĘGIEŁNY
– ...rożną wszytkich wabi do siebie ponęta, Aby mogł wgnáć káżdego w swoię sieć rospiętą [świat]. DamKuligKról 93.
patrz: WGNAĆ
– Nieutáiłem namniey, ábym cię wszelkiego Wiádomem niemiał práwá vczynić Bożego. DamKuligKról 147.
patrz: WIADOM, WIADOMY
– Wiádomego Praw wtedy [na sądzie ostatecznym] niebędzie Pátrona, Ani wymową będzie spráwá obroniona [...]. DamKuligKról 57.
patrz: WIADOM, WIADOMY
– Odwroćiwszy wzrok podźćie, á przećię nie prożnem Odchodem, lecz wiecznego żywotá z podrożnem Wiátykiem pospieszćie; bo drogá dáleka Z niemáłem wiátykiem z nas káżdego czeka; DamKuligKról 104.
patrz: WIATYK
– otym, gdy przedwiecznego Syn iednorodzony Bogá, weyrzał ná swoy lud niewolą strudzony, Miłośierdźiem wzruszony, rownym nam człowiekiem, Procz grzechu, pokazał się, y ktory przed wiekiem Był Bogiem, niebieskiego Oycá Tron zostáwił Bostwá nietrácąc, áby ludzki narod zbáwił;... DamKuligKról 1.
patrz: WIEKO
– ...Tem tedy OYCA, SYNA, y DVCHA Swiętego W trzech osobách, á w Bostwie BOGA iedynego Masz wychwaláć sposobem; bo tym zobopolne Trzem Osobom iest Bostwo, Rząd, Iestestwo, spolne Krolestwo, Moc, Náturá, Wszechmocność, Potęga, Ktora swem wielkorządem raz wraz wszędy śięga. DamKuligKról 135.
patrz: WIELGORZĄD, WIELKORZĄD, WIELKORZĄD
– A gdy się Báráchiasz zbrániał, niechcącego Przez gwałt vczynił Krolem Páństwá Indiyskiego: Bo Go posádźił gwałtem ná Krolewskim Thronie, Y Krolewską Koroną obrámował skronie Iego, y dał mu Sygnet ná pálec przez dźięki, A Sceptrum wielorządne podał mu do ręki. DamKuligKról 270.
patrz: WIELORZĄDNY
– Bo kiedy Pogáńskiego Biskupá perorá Wszczęta byłá o wierze práwey do Náchorá, Náchor, ktory wźiął ná się tytuł Bárláámá, Náśládował onego wieszczká Báláámá, Ktory, gdy mu Baláák Krol kazał przeklináć Lud Izráelski, niechćiał vsty swemi wszczynać Przeklęctwá... DamKuligKról 194.
patrz: WIESZCZEK
– ...Wybiera Pánny, ktorym każe kłáść ozdobne Száty ná śię. Więc iedne w drogim złotogłowie, Máiąc koronę z pereł vwitą ná głowie, Ktorym w swoy cyrkuł kręte pukle, y kędźiory, Y pudrá, y gárzety wiewne; y kámfory, Cerusy, y bielidłká, trześnie bursztynowe Po vszách... DamKuligKról 223.
patrz: WIEWNY
– Abyś o ich nauce [chrześcijaństwie] vsłyszawszy, Bogow Swych niepotępił według wieżdżby Astrologow. DamKuligKról 26.
patrz: WIEŹDŹBA, WIEŻDŻBA
– ...zdięty boiáznią z wieźdzb Máthemátyká, Ten od ludzkiego táyny sekret mieć ięzyká chciał naybárdziey. DamKuligKról 15.
patrz: WIEŹDŹBA, WIEŻDŻBA
– Słuchay złych zdrad przepáści, nád okropne cienie, Strásznieyszy! Bábilonu hárdego nasienie! Cháldeyskiey zásie wieży, ktorą się zmieszáły Narody, budowniczych wnuku pozostáły! Zły stárcze! DamKuligKról 236-237.
patrz: WIEŻA
– Ani się wkłáday w zwyczay nágánnych występkow, Ale się wpráwuy w cnoty święte. DamKuligKról 143.
patrz: WKŁADAĆ SIĘ
– ...trzebáć wyrzucáć świátá myśli prozne, A o Bogu myślenia w korzeniać pobozne:... DamKuligKról 142.
patrz: WKORZENIAĆ
– W Sármáckiem vbrał IOZAPHATA sźáty, Kráiow Indiyskich dawnych Krolewicá Swiętego: w szákże nie w biśior bogáty Ani w purpurę; gdyż go włośiennicá Ostra wsławiłá, nie miękkie błáwaty. DamKuligKról 3.
patrz: WŁOSIENICA, WŁOSIENNICA
– Ponieważ iák Mieszczanie, ták y o gránice Wmieszkáni ludzie, w krotkim czáśie táiemnice Poymuiąc z náuk iego, práwą przyymowáli Wiárę, á fałszywych się Bogow wyrzekáli, Ofiáry báłwochwálne, y czczenie Báłwánow Rzucáiąc, vchodźili od obłud szátánow, A w prawdźiwey się Wierze gruntownie mocnili, Y z iego się náuki z Chrystusem łączyli. DamKuligKról 252.
patrz: WMIESZKANY, WMIESZKANY, WMIĘSZKANY
– ...ci [uczniowie] się w rożne świátá Po w nieboweściu iego [Chrystusa] rozszedszy klimátá [...] roznieśli [...] wielką chwałę Iego. DamKuligKról 208.
patrz: WNIEBOWEJŚCIE
– Wyświádcz mi Twoy w tym áffekt, pokornie ćie proszę Przez nádźieię, ktorą masz w pracách twych; tę wnoszę Mą prośbę: błágay zá mną Bogá naywyszszego, Abym po twym odeściu z tąd, y dniá iednego W tey Pustyni niebłądźił, y w nędznym żywoćie Więcey niepielgrzymował przy tákim kłopoćie. DamKuligKról 287.
patrz: WNOSIĆ
– Temu że niewyrządzał żadnego honoru, Ani pokazał kiedy szczyrego faworu, Wnurzoną w ziemię twarzą, y wzrokiem wstydliwem, [...] Rzecze... DamKuligKról 97.
patrz: WNURZONY
– Mieymy o tem dysputę wolną, z ktorey właśnie, Ktory z tych Zakon lepszy, zrozumiemy iáśnie. DamKuligKról 191.
patrz: WOLEN, WOLEN, WOLEŃ, WOLIEN, WOLNY, WOLNY
– ...Zdumiewáiąc się Krol niosł vmysł niępożyty, A ránkor go zá serce szczypał iadowity Dla tego, że onego bogow lżyć dotkliwem, Y zywot iego gánić iákby vszczypliwem Ięzykiem nieprzestawał; iednák tych iásnośći Słow niepoiął rozumem dla wnętrzney ciemnośći, Gdy záś dla wrodzonego miłośći áffektu Nieśmiał go karáć, áni pomsty do effektu Przywieść, á wątpił zgołá, aby go miał z tego Przedśięwźięćia powroćić do vmysłu swego, Obawiaiąc się, áby,iż ieśli go mową Swą daley będźie drażnić, bespieczną odmową odmową [odmowa:subst:sg:inst:f] Przećiwko bogom iego wzruszon do większego Gniewu, nieuczynił mu z ránkoru co złego... DamKuligKról 180.
patrz: WRODZONY
– O to chcą mię do Krolá gwałtem ná ráchubę Wźiąć z długu, zkąd sobie dźiś pewną wrożę zgubę, Ty, co mi zá porádę, y pomoc dáć możesz, Albo iáko mię w tákiem vćisku wspomożesz? DamKuligKról 96.
patrz: WRÓŻYĆ
– Tedy dálszá do sług byłá mowá, Y ten Dekret: Związawszy zá ręce, y nogi, Wrzuććie go do ćiemnośći zewnętrzney; tám srogi Będźie płácz, y zgrzyt zębow. DamKuligKról 60 (64).
patrz: WRUCIĆ, WRZUCIĆ
– [Herkules] własne swe syny [...] pozábiiał [...] Potym się wrzucił w ogień, od ktorego zginął. DamKuligKról 203.
patrz: WRZÓCIĆ SIĘ
– Y wrzuceni zostáną tám, gdźie iest zgrzytánie Zębow, kędy wieczny płácz, gdźie trwa nárzekánie. DamKuligKról 225.
patrz: WRZUCONY
– Ná potym w turmách więźnie, w ktorych osądzeni Częścią do kruszczow byli, á częśćią wsádzeni Od kredytorow ná śmierć, pieniędzmi rátował, Y káżdemu we wszytkim pomodz okázował. DamKuligKról 255.
patrz: WSADZONY
– Tedy Niebo z potrzeby chodźi z Plánetámi W koło źiemi; ponieważ pewnemi czásámi Poruszone Plánety iedne ná świát wschodzą Pieknym porządkiem; drugie pod źiemię záchodzą, A lubo bez przestánku y noc, y dźień biegą, Niezmordowáne iednák swego toru strzegą;... DamKuligKról 198.
patrz: WSCHODZIĆ
– ...Drugie ná twárdey wśiąne opoce záległo Mieysce, gdźie się niewiele żyźney role zległo, Y nátychmiast z początku swoy wzrost skwápnie bráło Dla tego, że vpráwney źiemie było máło, A gdy Słońće promieńmi z wschodu rozświećiło, Buynym się prędko w gorę wzrostem rozkrzewiło, Lecz vschło, że niebyło w źiemi roskrzewione... DamKuligKról 36.
patrz: WSCHÓD
– A przetoż ieśli znaydę w sercu Twoim plenną, Y dobrą rolą, wśieię náukę zbáwienną, A oraz táiemnicę otworzę wysoką: Ieśli záś nieużytą zostáie opoką, Albo tarniem przerosłe, álbo gdy má drogę Bitą, tey táiemnice pokazáć niemogę: [...]. DamKuligKról 36.
patrz: WSIAĆ
– [...] Co mie ná to przywiodło, żem odstąpił świátá, A nádźieią dobr wiecznych karmię swoie látá, Słuchay: ieszcze mi służył wiek rozány, młody, Ieszcze mchem nieporosły me pierwszym iágody, Kiedym słowo vsłyszał zbáwienne, ktorego Moc mię opánowáła, y ná kształt Boskiego Naśienia pámięć iego w serce moie wśiana Tkwiáłá w nim, y nigdy bydz nie mogłá wyrwána [...]. DamKuligKról 8.
patrz: WSIANY
– Ná ostátek wielki proch w sercu iego wskłácał, Y rożnym Go sposobem do świata obrácał [czart Jozefata]. DamKuligKról 278.
patrz: WSKŁACAĆ
– Wprąwdźie Szędźiwy Stárcze żadną niezchámuie Miárą poćiechy; ktorą wsercu z twych vst czuię: Bo nową zgrzany ządzą nowey słuchác mowy, Iákoby w pierśiách czuię płomień Wulkánowy; Ktory mie do słuchánia dyskursu nowego Podżega [...]. DamKuligKról 37.
patrz: WULKANOWY
– Nád AEgypcyánow záś Národu niebędzie Głupszego pono: bo ci w tákim trẃáli błędzie, Ze niewidział świát nád nich grubszego rodzáiu, Bo niekontenci według Graeckiego zwyczáiu Czcić Bostwo poczynione z ludzi, lecz zwierzętá Niezmyślne, wodne ryby, powietrzne ptászętá; Y drzewá, ktore topor ostry, gdy námáca Wycina, álbo wicher, gdy Wstánie, wywráca, Chwalili zá Bogi swe, á nád wszytkie kráie W pożyciu swym sprośnieysze wiedli obyczáie. DamKuligKról 204-205.
patrz: WYCINAĆ
– Ten przyiaciel od śmierci okrutney nas broni, Ten od piekielnych kátow chciwości nas chroni, Ktorey ták, iák lew srogi, gdy ma wymorzony Appetit, záwsze ná łup czuwá nieuspiony: Strzegą ná nas vstáwnie, y chcą pod swą władzą Mieć: lecz, gdy ten przyiaciel będzie: nic nierádzą, Ten to tedy przyiaciel życżliwy, y práwy, Ktory z lichwą namnieysze płáci násze spráwy. DamKuligKról 99.
patrz: WYMORZONY
– A praeceptor niepodłą wypolerowány Minerwą; máiąc dowćip Młodzieńcá doznány, Y mądrość, z tych Páńskich słow vważa to snádnie, Ze mu zá powieść prawdy, włos z głowy niespádnie. DamKuligKról 25.
patrz: WYPOLEROWANY
– [...] Przybywa bowiem pełny dzień zápálcżywości Ná spustoszenie Ziemi, pełny surowości Ná wytrácenie grzesznych: ponieważ ozdobne Gwiazdy iuż więcey świecić niebędą sposobne. DamKuligKról 65-66.
patrz: WYTRACENIE
– [...] Bo iák gdy, kto miłego máiąc przyiaćielá W cudzey kráinie więźniem v nieprzyiaćielá, Iedzie chcąc go wyzwolić, száty z rzuca swoie, A bierze ná się w drogę cudzoźiemskie stroie Támtego kraiu, áby vszedł niepoznány Między nieprzyiaćiołmi w chábit ich vbrány, A mogł iákiem sposobem przyiacielá swego Wyprowádzic z niewoley tyráná iákiego: Ták y ia wźiąwszy pewną wiádomość o tobie Przybrałem tę ná drogę szaty obce sobie, Y przyszedłem, ábym ćie wiáry mego Páná Wyuczył, y wybáwił od służby tyráná Swiátá. DamKuligKról 130.
patrz: WYUCZYĆ
– Rzecze Aráches: Pokaz nam iego mieszkánie. Odpowie mu Zakonnik ták ná to pytánie: Ieśli was zechce vyrzeć, sam się wam nágodzi, A nam się celi iego pokazáć niegodzi. DamKuligKról 163.
patrz: ZAKONNIK
– Po mowie będzieć wolno, iákie chcesz, karánie Wydáć na mię. roskaż mie porąbáć ná ćwierci, Y zámęczyć: ia żadney nie lękam się śmierci. DamKuligKról 7.
patrz: ZAMĘCZYĆ
– Y wszytkie spráwy táyne, ktore cicho w mroku Ciemnem zámierzchłe leżą, będą ná widoku. DamKuligKról 57.
patrz: ZAMIERZCHŁY
– [Barlaam] opałaiącem Piekielnym ogniu wspomniał, tákże o gryżącem Złe sumnienie robaku, kędy noc beż słońcá Zámierzchłá, y o mękách nie máiących końca Nigdy swego [...]. DamKuligKról 150.
patrz: ZAMIERZCHNĄĆ
– Zły stárcze! ktory grzechom sprośnieyszym nád one Miástá pięć, ktore Boskim ogniem są spalone, Służysz? czemu zbáwienia to przepowiádánie; Przez ktore y ná ziemi, y ná Oceánie, To, co było okropną zewsząd otoczone Ciemnością, iest przyiemnym świátłem oświecone Przez ktore ná gościniec obłąkáni przyszli, A więźniowie z niewoley ná swobodę wyszli Vsiłuiesz zátłumić? DamKuligKról 237.
patrz: ZATŁOMIĆ, ZATŁUMIĆ, ZATŁUMIĆ
– Iákiegoż ty odemnie, szalonego rodu Człowiecze, potrzebuiesz lepszego dowodu, Nád ten opowiedziány? ábym Ci probował, Ze błąd z twych Mędrcow kłamstwá świát by opánował, A z nászych Apostołow prawdá rozgłoszona Kwitnie wszędzie. bo gdyby twoiá niezmyślona Wiárá była, záprawdę szczycąc się obroną Ták wielką, niebyłaby nigdy zátłumioną. DamKuligKról 243-244.
patrz: ZATŁUMION, ZATŁUMIONY
– Bárláám zaś chcąc láment iego [królewicza] miec przerwány Powstał, y do modlitwy był przygotowány, A wzniozszy swe do Niebá ręce, ták do swego Stworcy rzekł: Boze Oycze Iezusá nászego Pána, ktoryś to wszytko, co było ciemnością Strászną w prźod zátłumiono, przeniknął iásnością Ktoryś wszytko to słowem, cokolwiek wzrok moze Obiąć ludzki, y czego doyść widzieć niemoze, Stworzył, y ktoryś nas twe rátował stworzenie, A niedopuściłeś nam iśc ná zátracenie Wieczne zá głupstwem nászem. DamKuligKról 155.
patrz: ZATŁUMION, ZATŁUMIONY
– [...] zoczy Ledwie żywo człowieká zdeptánego srogą Zwierzęciá w sił impecie biezącego nogą. DamKuligKról 17.
patrz: ZDEPTANY
– Ták się spráwuy, abyś twemu stanu Powinnośći dość czyniąc, służył temu Pánu, Z ktoremeś ná cyrograf wziął pokoy stwierdzony Wszytkim obywátelom Niebá ogłoszony, W ktorem ieśli do końcá zetrwasz vmocniony Stánie, będźiesz fortunny, y błogosłáwiony. DamKuligKról 154.
patrz: ZETRWAĆ
– A w tym Tobie ślubuię, że gdy ná wysoki Iutro zodyák wstąpi Tytan złotooki, Przystánę do Chrystusá, y Twą przyymę Wiárę, A swe záraz porzucę precz obrzędy stáre. DamKuligKról 229.
patrz: ZŁOTOOKI
– Wtym, po Krolá odeściu, Titan złotooki Zgásł, á noc głucha na sen rádźiłá głęboki. DamKuligKról 27.
patrz: ZŁOTOOKI
– Tedy Niebo z potrzeby chodzi z Plánetámi W koło ziemi; ponieważ pewnemi czásámi Poruszone Plánety iedne ná świát wschodzą Pieknym [!] porządkiem; drugie pod ziemię záchodzą, A lubo bez przestánku y noc, y dzień biegą, Niezmordowáne iednák swego toru strzegą; Opowiádáią bowiem pewnych czásow świátu Zimę, y Láto według Boskiego mándátu: Gdyż ktora dána im iest od Bogá vstáwá, Tego nieprzestępuią nigdy biegiem práwá. DamKuligKról 198.
patrz: ZMORDOWANY
– Tem sposobem czcąc cnotę, wszytkie świátá gody, Y wczásy mieli zánic, y wszelkie wygody: Bo potráwą surową: leśnemi źiołkámi, Twárdem z chlebá suchárem y z drzewá iábłkámi, Wiodąc byt. mieli to miast, żyrownych báżántow, A wodę piiąc, z krynic, miasto Alekántow. DamKuligKról 87.
patrz: ŻEROWNY, ŻEROWNY, ŻYROWNY
– Zápłáczćie rozumnego człowieká niebiosá/Niech z was plynie ná żywot duszom martwym rosáWytryskayćie łzy żyźne z serdeczney fontány/Zátopćie złośći/ ktore w duszách czynią rány. DamKuligKról 36.
patrz: ŻYZNY, ŻYZNY, ŻYŹNY