Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
Anonim
MerkPol 1661 oryginał
Merkuriusz polski ordynaryjny

http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/merkuriusz/start/start.htm
Odnotowano 418 cytatów z tego źródła
– Abdánkowano tu 26. chorągwi cudzoziemskiego woyská/ to iest 9. Fráncuskiego/ 11. Angielskiego/ y 6. Szotskiego; á ná to mieysce Niemcow/ Niderlándow y Wallonow záciągáią. MerkPol 152.
patrz: ABDANKOWAĆ
– Rádá Woienna postánowiłá ábdánkowáć Woyská co niepotrzebne/ á zátrzymáć tylko pewne Pułki ná Praesidia Fortec Pogránicznych/ á ná Gwárdyą Krolewską 300. człowieká/ szczegulne Officyery. MerkPol 130.
patrz: ABDANKOWAĆ
– WYszłá Resolutiá stánow tutecznych Generálńych[!]/ áby Consilium status tantisper sie zátrzymał z ábdankowániem Chorągwi Cudzoziemskich/ az obaczą co zá effekt wezmą ich Legácye do roznych Potentatow/ á osóbliwie Legatia do Angliey/ ná ktorey náywiecey tym tu Prowincyom należy. MerkPol 176.
patrz: ABDANKOWANIE
– Siedm z Regimentow ábdánkowánych pozwolone są Cesárzowi ná woynę Turecką. MerkPol 150.
patrz: ABDANKOWANY
– Do tego czasu siedzi w więzieniu więcey niż 400. osob dla opisáney przedtym Conspirácyey przeciwko Krolowi; ktora że zpráktykowána iest od ábdánkowánych Zołnierzow/ przeto zákazánie wyszło áby żaden z nich nie ważył się przystąpić do tego Miástá blisko ná 20. mil tutecznych. MerkPol 83.
patrz: ABDANKOWANY
– Doszedł Kárdynałá Mázáryniego list z Coństántynopolá od Wielkiego Wezyrá/ w ktorym skárży ná Posłá Fráncuskieg[o] v Porty rezyduiącego/ y oznáymuie/ że musiał go kázáć wziąć do więzienia/ z cżego dáie táką iustyfikácyą/ że wpádł w ręce iego list od tegoż Posłá do Wenecyey pisány/ ktorego nie mogąc przecżytáć/ bo cále hárákterámi nieznácznymi był wyráżony/ prosił go był o klucż ábo obiecádło/ potrzebuiąc się dowiedzieć/ ieśli co przeciwko nich nie pisał; á że oraz kazał mu powiedzieć/ że iákby się tego wzbraniał/ nie miałby go zá Posłá Fráncuskiego Krolá/ ále zá Szpiegá Wenetow: Nie mogąc sobie perswádowáć/ áżeby ták Wielki Monárchá miał Vrzedniká swego chowáć w Constántynopolu/ áby sekretá wydawał nieprzyiaciołom Porty Ottomáńskiey. MerkPol 144.
patrz: ABECADŁO, ABECADŁO, ABĘCADŁO, ABIECADŁO, OBIECADŁO
– Przyszłá wiádomośc z Liuorno, iakoby tam miáł przypłynąc okręt samym Tabakiem náłádowány/ udáią żeby ten tabák miał bydz trucizną napusczony/ co táką abhorrescencyą do tábaku spráwiło/ ze się go ludzie boią/ y iuż áni piąta część nie przedaie się tego/ iáko się przedtym przedawáło. MerkPol 305.
patrz: ABHORESCENCJA
– Inquisitor tuteczny chcąc do abiuracyey przywieść Portugálczykow pewnych ná gołą suspicyą Iudaismi/ powstał populus przeciwko niemu z tak wielkim tumultem/ że vchodząc periculum zdrowia/ przyszło mu przez kilka dni nie pokazać się. MerkPol 194.
patrz: ABIURACJA
– Przyiechał tu że Szwecyey Comes Gualdo, Ablegat Rzeczypospolitey Weneckiey. MerkPol 222.
patrz: ABLEGAT
– Z táką rekollekcyą z tego świátá zeszłá [księżna de Oranges]/ że wszytkim/ ktorzy około tego ostátniego Aktu iey życia byli/ dziwowáć się przyszło/ y oraz zbudowáć z meżnego y rostropnego vmysłu tey Xiężny przy ták strászney przepráwie. MerkPol 82.
patrz: ACHT, AKT, AKT
– Po tym Akcie [koronacji] vdáł się Krol ná modlitwę. MerkPol 224.
patrz: ACHT, AKT, AKT
– Wczorá conclusum, áby Biskupom restituatur locus inter proceres Regni, in Camera Parlamenti superiore, á żeby ten ákt był konfirmowány od wszytkich trzech Stanow tey Korony. MerkPol 291.
patrz: ACHT, AKT, AKT
– Adherentowie Kardynałá de Retz myslili fákcyie odnowić [...] dawną proskrypcią. MerkPol 183.
patrz: ADHERENT
– Zá tymi [następowali] Pięć Trębácżow z doboszámi [...] Po tych Podskárbi Krolewski z Adiutántámi. Graffow dwánaście w długich szátách. MerkPol 241.
patrz: ADIUTANT
– Constitutum, aby Commisarze y Pisarze Skarbowi/ Rachunki Administracyey y Deputacyey swoiey ab Anno 1644. począwszy/ oddali. MerkPol 15.
patrz: ADMINISTRACJA
– Nie będzie iednák miał w dyspozycyey swoiey tych dobr/ aż dostąpi dwudziestego piątego roku/ swego wieku. á zátym Monsieur Colbert, będzie Administratorem tychże dobr. MerkPol 256.
patrz: ADMINISTRATOR
– Post-Mágistrowie [...] bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie/ sámi chcąc Administratorá Poszty we Gdańsku chowáć. MerkPol 58-59.
patrz: ADMINISTRATOR
– Wszytkie Urzędy y Intraty/ co Princeps zmárły/ Ociec iego [księcia austriackiego] trzymał; ktore te są 1. Guberno wszytkich siedm Prowinciy [...] 2. Hetmánstwo Wielkie [...] 3. Admirálstwo nád wszytkiemi flottámi morskiemi. MerkPol 7.
patrz: ADMIRALSTWO, ADMIRALSTWO, AMIRALSTWO
– Czwarta/ Rádá Admirálstwá/ do ktorey należą budowánie Okrętow/ Rysztowánie ich/ potrzeby do wystáwienia y opátrzenia Flotty. MerkPol 42.
patrz: ADMIRALSTWO, ADMIRALSTWO, AMIRALSTWO
– Admirálstwo tuteczne wysłáło ná dwudziestu y czterech wielkich Szkutách niemáło municiy y żywności do Dunkerku. MerkPol 143.
patrz: ADMIRALSTWO, ADMIRALSTWO, AMIRALSTWO
– Armuią się tu zátym nad 50 Okrętow/ ktore pod Xiążęciem de Iork iako Admiráłem/ poddawáć będą w krotce wiátrom żagle. MerkPol 283.
patrz: ADMIRAŁ, ADMIRAŁ, AMIRAŁ, AMMIRAŁ
– Admirał de Ruiter tedy/ ktory miał z swą Flotą mare mediterraneum od zboycow morskich vwolniáć/ zostánie w Kánale Angielskim. MerkPol 232.
patrz: ADMIRAŁ, ADMIRAŁ, AMIRAŁ, AMMIRAŁ
– Iakoż y z sámych admonicyi/ ktore dáią im Tátárowie/ dosyć wyráźnie koniekturowáć możemy o státeczności Tátárskiey przyiáźni. MerkPol 71.
patrz: ADMONICJA
– Wczorá dopiero miał Poseł Tátárski audiencyą v K. I M; ná ktorey audiencyey Listy oddawszy od Cháná/ áffektácyą Iego/ ktora onemi listámi continebatur, mową swoią szerzey przełożył. MerkPol 32.
patrz: AFEKTACJA, AFEKTACJA, EFEKTACJA
– Widząc potrzebę áffektácyey I. K. M. Chán I. M. Woyská ordynował insze z Sołtanem świeże w Vkráinę. MerkPol 101.
patrz: AFEKTACJA, AFEKTACJA, EFEKTACJA
– Kupcy wielkie szkody w krotkim czásie podięli i podeymuią od Afrykáńskich rozboynikow morskich. MerkPol 83.
patrz: AFRYKAŃSKI
– Zostáli na placu między inszemi/ trzey Agowie, y ieden iest poimány. MerkPol 288.
patrz: AGA
– Iest tu Fáktor czyli Agent Cárá Moskiewskiego/ ktory szuka pieniędzy ná Credyt. MerkPol 64.
patrz: AGENT, AGENT, AJENT
– WYsiedli w tych dniách po długiej y niebespieczney agitácyey ná morzu/ Posłowie Extráordynáriyni Holenderscy w Gwáskoniey. MerkPol 81.
patrz: AGITACJA
– [...] część Okrętow do Cádyz się wrociłá a drugá część dotąd ná morzu/ niewiedzieć gdzie agitowána zostawa. MerkPol 13.
patrz: AGITOWANY
– Szturm do Zamku Wileńskiego nie nádał się [...] Drugą I. M. P. Woiewodá Wileński gotuie ággressyą: nádźieiá że prędko/ przy łásce Bożey/ szczęśliwiey się náda. MerkPol 136.
patrz: AGRESJA
– Ná fundusz tego Collegium y Akádemiey/ zostawuie [kardynał Mazarini] dwá Milliony złotych. MerkPol 254.
patrz: AKADEMIA
– Łaskáwie bárzo przyiął go [tureckiego posła] Krol; Prezenty ácceptował Przyiaźń obiecał. MerkPol 66.
patrz: AKCEPTOWAĆ
– Káwálkatá Krolewska byłá ozdobna bárdzo/ á liczono miédzy nimi czterdzieści y kilká Tytulatów. Skonczyła się záś z wielkim áplauzem/ y z áklámacyámi pospolitego ludu/ ktorego Kościoł Abbatiae Vest-Monasteriensis lub dosić wielki/ nie był iednák capax mnogości ogárnąć. MerkPol 231.
patrz: AKLAMACJA
– Woyská Hiszpáńskie/ te co ná Okrętách z Finału nie dawno się puściły/ dziewiątego dniá w Alikancie stanęły. MerkPol 290.
patrz: ALAKANT, ALAKANT, ALEKANT, ALIKANT, ALKANT
– [...] commercia Hiszpáńskie/ nie są Angliey potrzebne/ przy rácyách ták zmyślonych/ iáko są te drugie/ ktore álleguią w osobnym papierze. MerkPol 260.
patrz: ALEGOWAĆ, ALEGOWAĆ, ALIGOWAĆ
– Zasiada ná Stolicy Apostolskiey Ociec święty Alexander tego imienia VII. MerkPol 2.
patrz: ALEKSANDER
– We Szwecyey kazał Krol lustrowáć wszystkie dobrá Koronne/ ktore od teyże Krolowey tempore sui Regiminis, per donationem álienowáne były. MerkPol 209.
patrz: ALIENOWANY
– MAią násze Vrzędy ode Dworu Hiszpáńskiego roskazánie [...]/ áby Artolerya ze stáynią/ y Officyerowie/ co do niey należą w swoim porządku zostawali. MerkPol 29.
patrz: ALTELERIA, ALTYLERIA, ALTYRELIA, ALTYRERIA, ARTOLERIA, ARTYLERIA, ARTYLERIA
– Kazał oráz [Kurfirst] Fortecę de Lechenitz [...] ludźmi y Artyleryą lepiey opátrzyć. MerkPol 279.
patrz: ALTELERIA, ALTYLERIA, ALTYRELIA, ALTYRERIA, ARTOLERIA, ARTYLERIA, ARTYLERIA
– Deklárowáli się Komissarze nási/ że gotowi są tę álternatę przyiąc/ to iest/ álbo tractatum amicitiae et correspondentiae zawrzeć/ álbo tractatum faederis mire, wedle stárych Tráktatow/ ktore przedtym między nimi záchodziły. MerkPol 248.
patrz: ALTERNATA
– Piszą z Kándiey że Bászá Portugálczyk poturczony/ publikował Amnistią dlá chłopow rebelizantow. MerkPol 308a.
patrz: AMNESTIA, AMNESTIA, AMNISTIA
– Tráfił się v Páná Hetmáná Zaporowskiego Poseł J.M.P. Márszałká Wielkiego wtedy/ kiedy Posłánnik Moskiewski do tegoż Hetmáná przyiáchał/ y hrámoty Cárskie oddał w ktorych Amnistycyą mu przyrzeka/ y do powtornego z sobą związku znowu go námawia. MerkPol 71.
patrz: AMNISTYCJA
– Ten Przywiley in gratiam societatis humanae, ámplifikowány został pod czás ostátnich woien Niemieckich trzydziestu letnich. MerkPol 57.
patrz: AMPLIFIKOWANY
– [...] Krol 150. osob Szlácheckiego stanu ná swą Gwárdyą obrał/ to iest 50. Angielczykow/ 50. Szkotow/ á 50. Irlándczykow/ między ktorymi iest siłá Kátholikow. MerkPol 115.
patrz: ANGIELCZYK
– [...] ktore to Okręty ná pierwszym wstępie ná Kánale Angielskim Okręt Holenderski poimały/ y wiedli go do Insuły De Wight do Angliey náleżącey. MerkPol 142.
patrz: ANGIELSKI
– Antecessorowie ś. Pamięci Krolowie Polscy w roznych Expedycyách cnoty/ odwagi/ y wierności Woyská Zaporowskiego przedtym doświadczáli. MerkPol 77.
patrz: ANTECESOR
– Dano mu po dwá rázy winá Antymoniowym proszkiem przypráwionego/ po ktorym począł się lepiey mieć.. MerkPol 151.
patrz: ANTYMONIOWY
– Rozumieią iednák niektorzy/ że apparáty Woienne Kufirsztowskie zmierzáią do odebránia Rymberge z rąk Holenderskich. MerkPol 279.
patrz: APARAT
– Káwálkatá Krolewska byłá ozdobna bárdzo/ á liczono między nimi czterdzięści y kilká Tytulátow. Skonczyłá się záś z wielkim áplauzem y z áklámacyámi pospolitego ludu. MerkPol 231.
patrz: APLAUS, APLAUZ, APLAUZ, APLAWD, APLAWZ
– Posłowie Brándeburscy z ápplauzem wielkim negotiácyą swoię prowádzą ktorych Poseł Hiszpáński w tym Punkcie Matrimonij wspiera bárdzo officijs suis. MerkPol 223.
patrz: APLAUS, APLAUZ, APLAUZ, APLAWD, APLAWZ
– Pogłowne ma bydź wybierane/ y applikowane na potrzeby Koronne. MerkPol 15.
patrz: APLIKOWANY
– Zasiada ná Stolicy Apostolskiey Ociec święty Alexander tego imienia VII. obrány po zeszciu Innocencivsza X. MerkPol 2.
patrz: APOSTOLSKI, APOSTOLSKI, APOSTOŁSKI
– Cieciura y Apostoł szczodrobliwey łáski I. K. M. y politowánia nád sobą doználi. MerkPol 99.
patrz: APOSTOŁ
– Kazał [Cesarz] wypuścić z więzienia Brátá swego/ á Wezyrowi / ktory mu to dissuadebat odpowiedział/ ze nie tylko periculum vllum nie ápprehenduie ex illius libertate, ále owszem żáłuie że wiecej nie ma Bráciey. MerkPol 11.
patrz: APREENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APRENDOWAĆ
– Nie pomáłu Dwor apprehenduie te Tráktaty/ ktore między Anglią a Portugálią záchodzą o Małzenstwo/ choć do koncá nie wierzy zeby miáły przyść do skutku. MerkPol 173.
patrz: APREENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APRENDOWAĆ
– Zákazał go [mszał] bowiem Synod authoritate sua, á práłaci ktorzy Arcybiskupstwem rządzą/ ápprobuią go y pozwaláią/ żeby káżdy go czytał y záżywał; ktorą ápprobácyą y pozwolenie dáli po Kázálnicách opowiádáć. MerkPol 143.
patrz: APROBACJA
– Ale inquantumby Dzierżawcy z Commissárzami zgodzić się nie mogli/ dopiero on [król] do tego przystąpi iáko Arbiter, controwersye decydowáć będzie. MerkPol 27.
patrz: ARBITER
– Spráwá z ArchiXiążęciem z Inszpruku zstrony trzech milionow talerow/ ktore náznáczone iemu są w nagrodę Alsácyey/ vigore Pacis Monasteriensis vstąpioney/ iuż iest konkludowana y podána do podpisu. MerkPol 43.
patrz: ARCHIKSIĄŻĘ
– Flota Turecka ktorá z Aleksandryey ku Cáneiey żeglowáłá z prowiantem y z ludzmi/ obaczywszy zdaleká iako weszła do Archipelágu kilka Okrętow Weneckich/ retyrowała się coprędzey do Insuły Tenedos. MerkPol 308a.
patrz: ARCHIPELAG
– A gdy rzuczono honoris darunek Pospolstwu Srebrne y złote mynice/ począwszy od Arcybiskupá/ wszyscy kołem rękę Krolowi całowáli. MerkPol 244.
patrz: ARCYBISKUP
– Jest náznáczony Gubernatorem w Niderlándziech pro interim, áż do przyiázdu Arcyksiążęciá Zygmuntá z Inszpruku. MerkPol 64.
patrz: ARCYKSIĄŻĘ
– Rozkazuie [Porta] Grekom poddánym/ ktorzy po Insułach w Arcipelagu mieszkáią / áby áni haraczu zadnego áni żywotności zadnych nászym nie dawáli. MerkPol 162.
patrz: ARCYPELAG
– Iest w Korszuniu przy Cerkwi Spásłey [!] Area wielka: Tám się zeszłá Czerń/ y Cyrkuł wedle zwyczáiu vczyniłá. MerkPol 22.
patrz: AREA
– Żaden obcy/ iákiego stanu y godności bydź może/ nie będzie mogł [...] długie Arendy do czwartego Pokolenia [...] trzymáć. MerkPol 93.
patrz: ARENDA, ARENDA, HARENDA
– Z Hagi 4. Ianuarij, 1661. POseł fráncuski potrzebuie po Stanách tutecznych/ żaby [!] Okręt zápłácili ktory vtonął/ máiąc tę rácyą/ że nie potrzebnie Arresztem swoim go zátrzymawszy/ dáli do tej szkody przyczynę. MerkPol 63.
patrz: AREST, ARESZT, ARESZT
– Holendrowie dwá Okręty fráncuskie u siebie áresztowáli/ którzy z Księżą rożną puściły sie do Chiny. MerkPol 7.
patrz: ARESTOWAĆ, ARESZTOWAĆ, ARESZTOWAĆ, HARESTOWAĆ
– Szwecyá niezwyczáynie wielką gotuie Armatę ná morzu/ głos pospolity iest że na woynę Bremenską. MerkPol 194.
patrz: ARMATA, ARMATA, HARMATA
– WIelki Hetman dowiedziawszy się/ że Prouisor Extráordynáryiny Armaty Morskiey vdał się tu do Senatu/ przysłał Proces in Contumaciam ná nim przewiedziony. MerkPol 185.
patrz: ARMATA, ARMATA, HARMATA
– Skoro się ieno skończy Armistitium zawarte z Moskwą/ wszytkie siły na nich obrocić. MerkPol 685.
patrz: ARMISTYCJUM
– ARmuie Anglia 15. okrętow ná pomoc Portugálczykom, ale Holendrowie suspikuiąc żeby daley nie posli odbieráć Miastá/ ktore Krol Portugálski puscza Krolowi Angielskiemu w Indiey/ wyprawili oni też 15. okrętow/ głos puściwszy/ że chcą tentare recuperationem tego/ co niedawno im odięto apud Promontorium Bonae Spei. MerkPol 209-210.
patrz: ARMOWAĆ
– Ná ry[n]sztowánie y ármowánie záś tych Galer/ co ieno ludzi może dostáć/ wszytko ná to obraca [basza]/ z Krzymu y zewsząd do wioseł robotnikow záciągáiąc. MerkPol 54.
patrz: ARMOWANIE
– Vmárł w tych dniách w Konstántynopolu Kikáie/ to iest Márszałek z Arsenału/ gdzie się Okręty y Galery robią. MerkPol 54.
patrz: ARSENAŁ
– Między inszemi tego pokoiu Artykuły/ był i ten/ że tak iedna iák drugá strona miáłá in perpetua et pacifica possesione zostáwáć/ tego co przesz czás Woyny áz do dniá conclusae pacis acquisiuerat. MerkPol 201-202.
patrz: ARTYKUŁ
– TO też Goniec Moskiewski ná A[.]dyencycy proponował/ áżeby Krol nász Wielkiego swego Posła wzáiemnie do Moskwy posłał/ wedle opiewánia dwudziestego y siodmego Artykułu/ ostátniego przymierza między námi záwártego. MerkPol 142.
patrz: ARTYKUŁ
– WIelkiego Hospodará Nászego Ieg[o]. Cárskiegó [!] Przeswietłeg[o] Wielicżestwá/ Woyská Zaporowskiego ná Zaporozu Kosowemu/ y Pułkownikom/ Asáwułom/ Setnikom/ y wszytkim Stárszym y Mnieyszym Kozákom od Páná Bogá dobrego zdrowia/ y szcżęsliwego przebywánia/ ná látá długie życżymy. MerkPol 169.
patrz: ASAWUŁ, ASAWUŁ, ASAWUŁA, ASAWUŁA, ASSAWOŁA, ASSAWUŁ, ASSAWUŁA
– Pokornie prosi Woysko/ áby ták K. I. M. iáko Ich MM. PP. Senatorowie przy boku I. K. M. ná ten czás zostáiący/ chcieli dáć ássekurátią osobną/ że ná przyszłym da Bog Seymie Wárszáwskim/ Páktá Hádyáckie authoritate Conuentus potwierdzone będą. MerkPol 75.
patrz: ASEKURACJA
– Nie obiecuiąc sobie Portugalczykowie od nikogo w Chrześciaństwie assystencyey/ vdali się do Afryki do Murzynow/ y z nimi ligę zawarli. MerkPol 6.
patrz: ASYSTENCJA
– PRzyiachał tu Poseł Wenecki/ ná áudyencyey prosił o assystencyą kilku okrętow przeciwko Turkom. MerkPol 181.
patrz: ASYSTENCJA
– Ludziom/ ktorymi chcieli im [gubernatorom] dáć ássystencyą/ kazano ná stánowiska do Insuły de Paris. MerkPol 53.
patrz: ASYSTENCJA
– ZAkonnicy Augustiniani, obrawszy nie dawno Generała Zakonu swego/ postąpili byli dáley obieráć y insze osoby ná mnieysze vrzędy [...] obráli Assistentá do Portugaliey ktory zwykł bydz konfirmowány per Breue Pontificium. MerkPol 300.
patrz: ASYSTENT
– Przysłáli Hrámotę [kozacy] od Romadánowskiego do siebie pisáną/ á przy oney y Moskalá; ktory rozmáitemi vsiłował sposobámi Atámaná Záporowskiego odstrychnąć [od wierności królowi]. MerkPol 170.
patrz: ATAMAN, ATAMAN, WATAMAN
– WIerność Poddánstwá swego Atáman Koszowy y wszyscy ná Zaporozu zostáiący/ W. K. M. Pánu Memu Miłościwemu oświadczáiąc [...] przysłáli mnie Hrámotę od Romadánowskiego do siebie pisáną. MerkPol 170.
patrz: ATAMAN, ATAMAN, WATAMAN
– W Kándiey vciekło co zywo z polá przed srogością/ z ktorą Turcy po świezych nászych áttentátách z chłopstwem się obchodzą. MerkPol 30.
patrz: ATENTAT
– Nazaiutrz miał Ociec S. Consystor/ przy ktorym Akcie Kardynałowie mieć Audyencyą publiczną/ y Rada taiemna bywać/ zwykła. MerkPol 92.
patrz: AUDIENCJA, AUDIENCJA, AWDIENCJA
– Te auxilia iednák/ ktore daie Koroná Fráncuska Wenetom/ przenikáią sercá Turkom. MerkPol 19.
patrz: AUKSYLIUM
– Krol Kátholicki proponnie [! zam. proponuje] y prezentuie W. K. M. wszytkie te áwántádzi/ których życzyć sobie możesz/ á co naywiększa bez turbacyey/ y szwánku wiernych Poddánych oboygá Koron. MerkPol 260.
patrz: AWANTADŹ, AWANTAŻ, AWANTAŻ
– MAmy listy z Gwiney w Affryce; że stánął tám nász okręt/ wypráwióny ztąd kilká Miesięcy temu ná odebránie Zamku Capo Corso názwánego/ ktory pod czás ostátniey woyny Dunskiey opánowány był od pewnego Awenturyerá Dunczyká. MerkPol 206.
patrz: AWENTURIER
– Iáko też/ że Poseł Fráncuski był in procinctu itineris także ku domowi/ iednák sine recredentialibus, dla awersyey ktorą ma Wezyr wielki do niego. MerkPol 311.
patrz: AWERSJA
– Są tu Awizy iákoby Fáltz Gráff z Sultzbáku miał bydź Polnym Hetmanem Woysk Rzeszy Niemieckiey przeciwko Turkom. MerkPol 116.
patrz: AWIZA, AWIZY
– LVbo dla zátrzymánia Nászych Listow Gdanskich, naywiększa y naypotrzebnieysza część Awizow nam nie dostaie, iednák, áby co Tydzień bez przestanku zwyczáyny Merkuryusz wychodził, niektore wiádomości, dla ścisłości mieyscá przedtym opuszczone, teraz zdaią się przydać. MerkPol 69.
patrz: AWIZA, AWIZY
– Nie w smák poszło Dworowi/ że Commercia y hándle między Anglią y Portugálią wolne ná potym będą; á przypisuie to Párlámentowi/ rozumieiąc o támtym Krolu/ że on sam z osoby swoiey/ ná bárdzo przyiáźliwym baczeniu ma to wszytko/ co do wygody nászego Krolá należeć może. MerkPol 113.
patrz: BACZENIE
– Vdáią żeby ten tabák miał bydz trucizną napusczony/ co táką abhorrescenyae do tábaku spráwiło/ ze się go ludzie boią. MerkPol 305.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Insignia zaś victoriae przed nogi I. K. M. v Báldáchinu Zołnierstwo rzuczáło. MerkPol 271.
patrz: BALDACHIM, BALDACHIN, BALDACHYN, BALDAKIN, BALDECHIN, BALDEKIN, BALDEKIN, BALDYKIN, BELDAKIN, BELDEKIN
– Temu się záś przećiwia Párláment y Duchowieństwo támecżne/ prosząc Krolá/ żeby niechćiał Kátolicżką Krolową Królową [królowa:subst:sg:inst:f] wprowádźić do Angliey/ proponuiąc/ áby rácżey poiął Krolewnę Duńską/ ktorey kryskę swoię dáią Kupcy Londyńscy w nádźieię pożytkow/ ktorych przez to dostąpić sobie obiecuią w Commercyách swoich ná Báltyckiem morzu. MerkPol 6.
patrz: BALTYCKI
– [Na Odrze koło Szczecina] Bálwárdy wodą opłynęły: most był pod wodą/ grobla wtąż; ktora nie w iednym mieyscu rysowáć się poczęła. MerkPol 154.
patrz: BALUARD, BALWARD, BALWARDA, BELLOARD, BELLOARDA, BELLUARD, BELLUARDA, BELOARD, BELUARD, BELUARD, BELUARDA, BELUARDA, BELWARD, BELWARDA, WELUARD, WELUARDA
– Co dzień mamy nowe wiádomości o wielkich szkodách/ od wiátrow y náwáłności morskich tám y sám poczynionych/ osobliwie w Rosztoku gdzie część wielką wáłow y kilká Baluárdow przerwáły. MerkPol 28.
patrz: BALUARD, BALWARD, BALWARDA, BELLOARD, BELLOARDA, BELLUARD, BELLUARDA, BELOARD, BELUARD, BELUARD, BELUARDA, BELUARDA, BELWARD, BELWARDA, WELUARD, WELUARDA
– Wyiechał z Zácynthu nowy Hetman wielki/ wespoł z Galerámi Maltanskimi/ ktore się tam z nim zeszły: wziął z sobą kilká okrętow z prowiantem wszelákim nałádowánych/ á przytym kilká set bándytow. MerkPol 301.
patrz: BANDYT
– Máią Grymánowie ná wygnánie poyśdź do Cerigo [...] á Qwerynowie do Insuły Corfu; [...] A ieśliby tám nie poszli/ ábo ták długo tám się nie báwili áż do záwárcia między sobą pokoiu/ tedy w bánnicyą wpádną/ á nie będą mogli o zniesieniu iey supplikowáć. MerkPol 135.
patrz: BANICJA, BANICJA, BANNICJA
– Xiąże Lotárynskie przyiechawszy do Baru, gdzie był liberi sui iuris, potwierdził páktá z Krolem nászym. MerkPol 230.
patrz: BAR
– Odnowiono na tę drogę dla niego [cesarza] dwie Galerze a dla Princ Roberta/ ktory snadz z nim poiedzie/ buduią nową barkę. MerkPol 303.
patrz: BARKA
– Zlecił [dwór] Comando Komesowi Montecuccolemu przydawszy do niego Barona de Suze, zá Genrałá Artilleriey. MerkPol 155.
patrz: BARON
– Zbiegł do Káney [Durach bej] y z Kommendántem Bássą się zniosł. Rozumięmy że około sposobow prowiántowánia tám tego Miástá. MerkPol 211.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Galery Tureckie/ ktore w tych dniach przeszłych przypłynęły do Káneiey/ nic innego tám nie przywiezli tylko co nowego Kápitana Bászę. MerkPol 301.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Przypłynęło do Káneiey 10. Galer Tureckich znowym Generałem Bászą/ ktory kázał zaraż szyię vciąć dawnemu Bászy/ y 2 Officyerom náyprzednieyszym támteg[o] Miástá. MerkPol 266.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– W Piątek przeszły/ wypráwiono z tąd Agę do AliBászego z podárunkámi. MerkPol 280.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Graff Zryni, wpádszy w Bosnę [...] ták poráził/ [Turków] że máło co ich uciekło. [...] Dziwna to rzecż/ że Generał Ali, który iest Bászą Bosny, dissimulat te wtárgnienia. MerkPol 228.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– PRzyiáchał drugi Currier z Konstántynopolá/ od Rezydentá támecznego wypráwiony: Przywiozł z sobą listy de Datae 20. Decembris, w ktorych oznáymuie/ iż Portá Ottomáńska informowána z vdánia Aly Bászego/ iákby Generał Cesarski de Souches a woyskámi Niemieckimi w Siedmigrodzką ziemię (quod falsum) wpaść/ y wespoł z Kemeny Ianem w Dziorgowie Bárczáiego obledz miał. MerkPol 54.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Postánowił był Bászá Generał morski nowe posiłki przewieść do Káneey. MerkPol 54.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Sekretarz Bászy Tureckiego w Káneey rezyduiącego/ vciekł od niego do Nászych/ prosząc o Pászport do Insuły Chios. MerkPol 47.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Prosimy tez was iáko Przyiacioł naszych/ ábyście nászych Posłáńcow nie báwiąc/ o wszytkim co się tám dzieie wypisawszy odpráwili. MerkPol 170.
patrz: BAWIĆ
– Doszedł go [wodza floty tureckiej] Emir od Porty áby záraz z Galerámi do Konstántynopolá się wrocił / iákoż / nic się nie báwiąc / vczynił. MerkPol 54.
patrz: BAWIĆ SIĘ
– Ociec ś. báwi się do tych cżas a Castel-Gandolfo, gdzie kazał murowáć Kościoł in honorem ś Thomaszá de Villa noua nie dawno od niego Kánonizowánego/ y poświęcić go chce w przyszłą Niedzielę. MerkPol 249.
patrz: BAWIĆ SIĘ
– Poseł do Polski dawno wyiechał/ ale ten nie co będzie się báwił w Skaniey około spraw pozostáłych Dunskich. MerkPol 174.
patrz: BAWIĆ SIĘ
– Vrosłá też tám w tam tey stronie swieżo druga controuersia, ktora w iáwną woynę obrocić się może/ między Ferrat Beiem, á Bászą z Aldzieru, ktorzy pocżynaią ludzi zbierać przeciwko sobie. MerkPol 274.
patrz: BEG, BEG, BEJ, BIEJ
– Interim z Kandyey mamy/ że rożne Okręty z Afryki pokázuią się ná támtey okolicżey/ y sam Durách Bey (sławny iest to Turczyn á Pirátá wielki sinus Adriatici) w kilku Okrętach zbiegł do Káney, y z Kommendántem Bássą się zniosł. MerkPol 210-211.
patrz: BEG, BEG, BEJ, BIEJ
– Powiát Tokáyski był zrázu w wielkim stráchu/ ále w lepszym teraz zostawa bespieczeństwie. MerkPol 140.
patrz: BEŚPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO
– O co ia/ y wszytko Woysko Cháná I. Mci pilnie prosi/ ábyś W. M. Pan bezodwłocznie/ dokąd ieszcze woienna porá służyć będzie/ do nas przybywáć raczył. MerkPol 138.
patrz: BEZODWŁOCZNIE
– A naprzod szli przed Krolem/ Trębaczow y bębenistow liczbá nie máłá/ zá nimi Káwalerowie de la Iartiere wszyscy pieszo z odkrytymi głowámi. MerkPol 242.
patrz: BĘBENISTA
– Po tym Akcie vdáł się Krol ná modlitwę/ y odpasał Miecz od boku/ pocáłowawszy połozył ná Ołtarzu/ á záraz Milord Lancaster, przypiął mu do nóg ostrogi/ y wdział mu ná ręce iego [króla] białe rękawiczki. MerkPol 244.
patrz: BIAŁŁY, BIAŁY, BIAŁY, BIEŁY
– Skonczył się w Piątek przeszły sczęsliwie Seymik tutecznego Woiewodzstwá; ná ktorym obrano Posłow ná Seym I. M. P. Ianá z Pieskowey Skáły Wielopolskiego/ Bieckiego/ Bochenskiego Stárostę. MerkPol 164.
patrz: BIECKI, BIECKI, BIEDZKI
– Poimáli Zołnierze Biskupi pod Munsterem Kurierá od Miástá gdzieś wypráwionego/ y kazano go záraz obiesić. MerkPol 92.
patrz: BISKUPI
– Rwáły się były Tráktaty między Biskupem á Miástem Munsterem/ á wypádli byli z Miástá obleżeńcy z tákim impetem/ ze niemáło legło Biskupich ná plácu/ á między inszymi został Generał Maior Willich. MerkPol 117.
patrz: BISKUPI
– Oraz roskazał Cesarz/ áby dwá Regimenty/ ktore w Obozie Biskupim miał/ ná Kwátery do Państw iego Dziedzicznych się wrociły. MerkPol 53.
patrz: BISKUPI
– Do Munsteru weszło dwá tysiącá piechoty/ á 400. koni Biskupich. MerkPol 210.
patrz: BISKUPI
– Przyszłá wiádomość/ że około Goa między Portugalczykámi/ á Holendrami/ była na morzu bitwá/ ktorey particularia iescze nie wiemy. MerkPol 306.
patrz: BITWA
– [Komisarze angielscy] żądáli suspensiionem armorum z Portugalią á żeby Societas Indica retirowałá Flotę/ ktorą w blokádzie trzyma Miásto Goá. MerkPol 248.
patrz: BLOKADA, BLOKADA, BLOKKADA
– Niektorzy iednák rozumieią/ ze zbiegną podobno áż do Miástá Goa, ktora iest od Floty ich blokowana. MerkPol 210.
patrz: BLOKOWANY
– Służę W.K.M. oraz do szczęśliwości Vkráinę Oyczyznę moię miłą prowádząc/ á to/ dobrych vtwierdzaiąc łaską W.K.M. á poniekąd błądzących wszelako wiodąc do vpamiętánia. MerkPol 79.
patrz: BŁĄDZĄCY
– Służę W.K.M. oraz do szczęśliwości Vkráinę Oyczyznę moię miłą prowádząc/ á to/ dobrych vtwierdzaiąc łaską W.K.M. á poniekąd błądzących wszelako wiodąc do vpamiętánia. MerkPol 79.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Wczora w dzień Bożego Wstąpienia/ wiechał do Wárszáwy ż Błoniá (gdzie się ná ten wiazd gotował trzy dni) Senator y Poseł Extra-Ordynaryiny Korony Szwedzkiey. MerkPol 228.
patrz: BŁONIE
– Flota gdzie w krotce poydzie á boday nie do Wesery/ to iest/ gdzie tá rzeká w Morze Niemieckie wpada/ á ztámtąd do Bremy/ bo Márynarzow z pilnością zbieráią. MerkPol 150-151.
patrz: BODAJ, BODAJ, BODEJ, BOGDAJ
– Náwáłność morska [...] pogrąziłá do gruntu Gáleoná Hiszpáńskiego do Indyey żegluiącego/ á bogáto náłádowánego. MerkPol 82.
patrz: BOGACIE, BOGACIE, BOGATO, BOGATO, BOHATO
– Prowádzono naprzod 8 Koni/ bárdzo bogáto od złotá y drogich Kámieni vbránych/ zá ktorymi iecháło 100. Drágániey. MerkPol 269-270.
patrz: BOGACIE, BOGACIE, BOGATO, BOGATO, BOHATO
– Opánowáli {Holendrzy] pewne mieyscá/ gdzie są gory w kruszcach bárdzo bogáte. MerkPol 69.
patrz: BOGATY
– O Szeremetu żadney wiádomości nie mamy o tym iednák namniey się nie frásuycie/ Bog bogáty. Szerzey o wszytkim opowie Dedes Agá Nász. MerkPol 35.
patrz: BOGATY
– Woyská záś W.W.M.M. Páństwá gdyby się záwsze przy Ordách nászych trzymáły/ w Bogu mamy nadzieię/ iżby Páństwo Moskiewskie wprętce było v Was. Bog bogáty y spráwiedliwy/ lubo ten nieprzyiaciel w wielkiey kupie bywa/ máło kogo wybije/ iego káżdy. MerkPol 37.
patrz: BOGATY
– Kupcy Portugálscy proponuią Kurfirsztowi Pálátynusowi wystáwić w Heydelberku tákie Commercia wielkie/ y hándle bogáte/ że z wielkim pożytkiem Mieszczánow y Obywátelow odpráwowáć się będą. MerkPol 64.
patrz: BOGATY
– Po tym Akcie vdáł się Krol ná modlitwę/ y odpasał Miecz od boku/ pocáłowawszy połozył ná Ołtarzu. MerkPol 244.
patrz: BOK
– Posłáli bowiem Kozácy [królowi] świeżo powtorne listy/ ktore od Czárá Moskiewskiego pisáne są do Stárszyzny ZaDnieprskiey w posłuszenstwie K. I. M. y w iedności woyská Záporowskiego będączey/ buntuiąc ich do złámánia powinney poprzysiężoney wiáry y do powstániá przeciwko Rzeczypospolitey. MerkPol 163.
patrz: BONTOWAĆ, BUNTOWAĆ, BUNTOWAĆ
– STánęły tu w tych dniách przez Deputatow swoich Miástá y Wsi tey Korony [...] to iest/ káżdego Miástá ieden Burmistrz/ y ieden Predykánt/ y z káżdey Wsi Sołtysz y Chłop. MerkPol 62.
patrz: BORMISTRZ, BUŁMISTR, BURMISTR, BURMISTRZ, BURMISTRZ
– Woyská záś W.W.M.M. Páństwá gdyby się záwsze przy Ordách nászych trzymáły/ w Bogu mamy nadzieię/ iżby Páństwo Moskiewskie wprętce było v Was. Bog bogáty y spráwiedliwy/ lubo ten nieprzyiaciel w wielkiey kupie bywa/ máło kogo wybije/ iego káżdy. MerkPol 37.
patrz: BÓG
– O Szeremetu żadney wiádomości nie mamy o tym iednák namniey się nie frásuycie/ Bog bogáty. Szerzey o wszytkim opowie Dedes Agá Nász. MerkPol 35.
patrz: BÓG
– Koronácya Krolewska pewnie będzie w dzień ś. Jerzeg[o] styl: vet: á gotuią się iuz Bramy tryumphálne/ y inne do takowey funkciey przynależyte apparaty... MerkPol 191.
patrz: BRAMA, BRAMA, BRANA, BROMA, BRONA
– Wielki HospodarMasz Ieg[o] Cár. Prześwietłe Wieliczestwo/ was sług swoich wiernych będzie miał w swoiey wielkiey opátrzności Cárskiey lepiey nizeli przedtym/ y od kazdego Nieprzyiacielá będzie was bronił. MerkPol 169.
patrz: BRONIĆ
– Post-Mágistrowie [kurfirsta brandenburskiego]/ contra Ius gentium, bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie. MerkPol 58-59.
patrz: BRONIĆ
– Proszą tedy [posłowie holenderscy]/ áby Fráncya chciáłá się też ożywáć/ á bronić ich od tey impeticyey [konfliktu z Anglią w sprawie połowu ryb 10 mil od brzegu morskiego]. MerkPol 247.
patrz: BRONIĆ
– [Rebelianci w Kandii] Czekac máią ná przyiażd nowego Hetmaná/ od ktorego spodziewáią się assystencyey/ áby się mogli w domách swoich od impeticyey Tureckiey bronic. MerkPol 308.
patrz: BRONIĆ SIĘ
– Nowe Okręty ktore Portugália buduie/ są nam suspecti. MerkPol 221.
patrz: BUDOWAĆ
– Arcybiskup támtego Miástá [Bragi] nie był nigdy życzliwym tutecznemu Domowi Krolewskiemu [dynastii Braganza]/ y kilká rázy chciał rebellią podnieść: Prawdá że dawno ten Arcybiskup vmárł/ ále bez máłá záwsze nie zostáie ktorykolwiek tákowych burzliwych zamysłow/ Dziedzic. MerkPol 69-70.
patrz: BURSZLIWY, BURZLIWY, BURZLIWY, BURŻLIWY
– W tych dniách było zgromádzenie Tureckie blisko Agryey. Powiát Tokáyski był zrázu w wielkim stráchu/ ále w lepszym teraz zostawa bespieczeństwie. MerkPol 140.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Krol Fráncuski Pan iego/ zásadzáiąc się ná negocyácyey Czausá do niego posłánego/ kázał mu tám przyiácháć. MerkPol 67.
patrz: CAUSZ, CZAUS, CZAUSZ, CZAUSZ, CZAUZ
– Kazano zatym Czausowi ná to czekáć y zátrzymáć się. MerkPol 227.
patrz: CAUSZ, CZAUS, CZAUSZ, CZAUSZ, CZAUZ
– Cesarz Turecki Czausá náznáczył do Krolá Fráncuskiego z tákowym Poselstwem. MerkPol 47.
patrz: CAUSZ, CZAUS, CZAUSZ, CZAUSZ, CZAUZ
– Cechy supplikowáli/ áby Rzemieślnikom Cudzoziemskim zákazano Rzemiesłá tu y po wszytkiey Angliey robić. MerkPol 26.
patrz: CECH, CECH, CZECH
– Twiedzą tu niektorzy/ że tenże był Kikáią w Cechauzie ná ten czas kiedy woynę záczęto z námi. MerkPol 118.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Iest rodem z Hiszpániey/ w rzeczách zręczny y biegły/ względem czego do tákowey przyszedł vwagi v Porty/ że nie tylko ieden ze 7. Wezyrow tám rezyduiących/ ále też Kikáię (to iest Stárszym) nád Cechauzem go vczyniono. MerkPol 118.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Poczyna ogień nas trapić; ktory záiąwszy się w tych dniách w Cechauzie nászym/ niemáło naczynia y sprzętow do żeglárstwá potrzebnych spalił. MerkPol 133.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Tuteczne Cekausy są in continuo opere około Armowánia 20. Okrętow woiennych. MerkPol 193.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Przyprowádzono tu w Piątek przeszły Bissurmáńcá Kikáię Cechauzu Constántynopolskiego. MerkPol 118.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Vlice przez ktore miał Krol iechać sztákietámi rozprzestrzenili Mieszczánie/ y sámi szá[t]ámi pięknymi/ iáko też y Cechowym ordynkiem ożdobnie bárdzo Akt ten wyrázili. MerkPol 241.
patrz: CECHOWY, CECHOWY, CZECHOWY
– Wszystkich sposobow przeto tu ruszáią/ áby mogli Tráktaty ż Portugalią rozerwáć/ y do tego celu zmierza pono droga Principis de Ligni, ktory znowu puścił się z tąd do Londynu. MerkPol 192.
patrz: CEL, CEL, CYL, CZEL
– Pan Szeremet z ośmią Boiárow naycelnieyszych zostáwáć będzie w zastawie Ich MM. PP. Hetmánow/ y Sułtaná. MerkPol 9.
patrz: CELNY, CELNY, CZELNY
– List od Chánowey do Krolowey I. M. MerkPol 35.
patrz: CHANOWA
– MERKVRYVSZ POLSKI EXTRAORDYNARYINY. De Data 11. Ianuarij, 1661. Zámykáiący w sobie 1. List Cháná Tátárskiego do K. I. M. 2. List Chánowey do Krolowey Iey Mci. MerkPol 33.
patrz: CHANOWA
– Był potym ná audiencyey v Krolowey I. Mci. do ktorey miał list od Chánowey. MerkPol 32.
patrz: CHANOWA
– Imię to iest Chánowey/ to iest/ Pierwsza między żonámi Cháńskimi. MerkPol 36.
patrz: CHANOWA
– W tym liście to godno było vwagi/ ze podpisáłá się (Pierwsza Zoná Chánowá) czym rozsądnie wyráziłá poszánowánie/ ktore debetur tey wielkiey Monárchiniey. MerkPol 32.
patrz: CHANOWY
– Turcy w Wárádynie publikowáć kazali po wszytkiey Siedmigrodzkiey y Węgierskiey ziemi Vniwersały/ w ktorych chłopkom roskázuią/ żeby posłuszenstwá żadnego Szláchcie Panom swoim nie oddawáli. MerkPol 111.
patrz: CHŁOPEK
– Chłopstwo poczęło było bárdzo Pánow swoich chwytáć y Turkom ich oddáwáć. MerkPol 140.
patrz: CHŁOPSTWO
– Teraz tylko Bychow sam nád Dnieoprem ná Białey Rusi zostawa w ręku nieprzyiacielskich/ około ktorego chodzi rożnymi sposobámi I. M. P. Woiewodá Wileński. MerkPol 136.
patrz: CHODZIĆ
– Posłowie Holendersczy/ nie spráwili sobie żáłoby po śmierci Xiężney de Oranges, choć Krolestwo y wszytek Dwor po niey w żáłobie chodzili. MerkPol 205.
patrz: CHODZIĆ
– Proszę vniżenie tylko/ ábyś z námi łączyć się raczył/ y to zadánie swoie skutkiem swoim ziścił. O co ia y wszytko Woysko Cháná I. Mci pilnie prosi/ ábyś W. M. Pan bezodwłocznie dokąd ieszcze woienna porá służyć będzie/ do nas przybywáć raczył Wiem ia/ że W. M. Pan vmiesz po Tátársku chodzić/ y łátwo w to potráfisz/ że wprędce z námi spolnie robotę y vsługę Rzeczypospolitey tráktowáć będziesz. MerkPol 138.
patrz: CHODZIĆ
– Od Dworu Hiszpáńskiego mamy pewną wiádomość/ że Krolowa nászá nowym Potomstwem chodzi. MerkPol 247.
patrz: CHODZIĆ
– Przed wczorem poiechał Krol do Fonteneblo z Krolową/ ktora pewnie chodzi pierwszym Krolewskim Potomkiem/ iuż od trzech Miesięcy. MerkPol 215.
patrz: CHODZIĆ
– Dołhoruki od Mohiłowá ná Czausy ruszył się z woyskiem. MerkPol 55.
patrz: CZAUSY
– Rádá Woienna postánowiłá ábdánkowáć Woyská co niepotrzebne/ á zátrzymáć tylko pewne Pułki ná Praesidia Fortec Pogránicznych/ á ná Gwárdyą Krolewską 300. człowieká/ szczegulne Officyery. MerkPol 130.
patrz: CZŁOWIEK
– 140 Raytarow/ y 40 Pokoiowych tegoż X. nástępowali [...] Za tymi czterdźieśći Pokoiowych Krolewskich. MerkPol 241.
patrz: CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCIE, CZTERYDZIEŚCI, CZTYRDZIEŚCI, SZTERDZIEŚCI, ŚTERDZIEŚCI
– Káwálkatá Krolewska byłá ozdobna bárdzo/ á liczono między nimi czterdzieści y kilká Tytulátow. MerkPol 231.
patrz: CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCIE, CZTERYDZIEŚCI, CZTYRDZIEŚCI, SZTERDZIEŚCI, ŚTERDZIEŚCI
– Wiádomo wam Przyiáciołom nászym czyniemy; iż Hetman Ierzy Chmielnicki/ y ż wielu Pułkow Zádnieprskich Kozacy/ przepomniawszy Bogá y obietnice swoie/ y przysięgi odmienili/ y Wielkiego Hospodára Naszego/ I[e]g[o] Cárskie Wieliczestwo zdradzili/ y poddali się Krolowi Polskiemu [...]. MerkPol 169.
patrz: CZYNIĆ
– Dowiedziáwszy się o tym Poseł Hiszpánski/ wziął to sobie zá praeiuditium, y postáráł się o to v Dworu Pápieskiego/ że Datária suspendowáłá konfirmátią huius Electionis. MerkPol 300.
patrz: DATARIA
– Mamy z Koszyc wiádomość/ że Tureckie Woysko położyło się Obozem w polách Debereckich/ ná cztery álbo naydaley pięć mil od gránic Cesárskiego Páństwá. MerkPol 211.
patrz: DEBERECZKI
– Debreczánom roskazáli pod gárdłem/ żeby więcey mostow nad tąż Rzeką stáwili/ á żeby drzewá dáli pewną Summę kop ná Sztákiety/ y inne roboty około wyżey rzeczonego Szańcu. MerkPol 211.
patrz: DEBRECZANIN
– [...] zátym gotuie się Krol ná Koronácyą/ po ktorey/ resztá Delinquentow ná śmierć od Párlámentu wskazánych/ spodziewa się locum náleść gratia. MerkPol 14.
patrz: DELIKWENT, DELIKWENT, DELINKWENT
– Pisze y to/ że nie mogł tego weścia im praepedire, bo dementowány traktátami nie vprzedził tam ze swoim ludem wczás [...]. MerkPol 308.
patrz: DEMENTOWANY
– [...] Miastá y Zámki iedne cale absorptae, drugie wniwecz desolowáne y zruinowáne zostawáły [...]. MerkPol 204.
patrz: DESOLOWANY
– [...] Woiewodá Wileński/ tu nam hyberna expressit, ráił i dezygnował [...]. MerkPol 139.
patrz: DESYGNOWAĆ, DESYGNOWAĆ, DEZYGNOWAĆ
– Wiele bardzo Pánow prowádziło go/ áż do Kościołá Abtáykirche názwánego/ gdzie Koronácyey mieysce designowano. MerkPol 243.
patrz: DESYGNOWAĆ, DESYGNOWAĆ, DEZYGNOWAĆ
– Miasteczko de Meldela, y de Mercato Cerasino, Xiężnie de Rossano náleżące/ tą deuástácyą náwiedzione/ budynkow nie máło zbyły/ że [!] strátą z piąciudziesiąt ludzi. MerkPol 204.
patrz: DEWASTACJA
– [Żołnierze wysłani z miasta Cattaro] Záłożyliby byli ogień y w ostátek Tureckich Okrętow/ ále skoro dnieć poczęło/ postrzegszy ich Turcy/ wypádli ná nich/ y musieli się do morzá do swoich Okrętow retirowáć. MerkPol 134.
patrz: DNIEĆ
– Dobrzeczáno[m] kazáno mieć pogotowiu 300. wozow do kázdego ośm wołow/ mosty buduią; wszędzie fortyfikuią/ Albam Graecam, miánowicie/ y insze Miásta potęznie. MerkPol 179.
patrz: DOBRZECZANIN
– Okrom drogich Kámieni/ Kleynotow/ Opon/ złotego Kredensu/ Biblioteki/ Obrázow/ Krolewsczyzn/ Páłacu Rzymskieg[o] tákże sprzętow ktore w nim są/ y ktore máią bydź tám przesłáne/ Statuy/ Dopásow/ Vrzędow/ Powozow/ y podrożnych vnkosztow/ sprzętow/ y Páłacu Mons: Colbertá y Xięstwa de Neuers. MerkPol 257-258.
patrz: DOPAS
– [...] dosyć się sstáło woley y przykazániu J.K.M./ y do tych czas się dzieie od tych do ktorych to nalezy [...]. MerkPol 98.
patrz: DOSIĆ, DOSYĆ, DOSYĆ
– Co tydzień práwie przychodzą Awizy o szkodách wielkich/ co nászy Kupcy ponoszą od morskich Rozboynikow z Bárbáryey/ w ktorych ręku zostały niedawno trzy Okręty bogáto bárdzo náłádowáne/ y ná dwádzieściákroć sto tyśięcy talerow szácowáne [...]. MerkPol 91.
patrz: DWADZIEŚCIAKROĆ
– Zá táką odpowiedzią gwałtem ich dostawszy/ wszytkich zábito. Legło Qwakkerow w ten dzień ná plácu ze dwánaście set/ á kilká set poimano. MerkPol 107.
patrz: DWANAŚCIESET
– Przyczyniá się zá Ciciurę/ Apostołá/ Dworeckiego/ y innych/ ktorzy [...] ná niełáskę I. K. M. zásłużyli [...] MerkPol 76.
patrz: DWORECKI
– Nasze Woysko iuż iest około Oliuentiey: Don Ioannes ma z Officyerámi Woyskowemi námowioną imprezę/ ále ieszcze nie diuulgowáną. MerkPol 289.
patrz: DYWULGOWANY
– Doszedł go [wodza floty tureckiej] Emir od Porty aby zaraz z Galerami do Konstantynopola sie wrocił/ iakoż/ nic się nie bawiąc/ vczynił. MerkPol 54.
patrz: EMIR
– Druga, Xiążęciá Mutyńskiego/ tákże contra eandem Cameram Ieziorá de Comacchio názwáne/ nad morzem leżace/ ktore Camerales odebráli Antecessorom iego przy Xięstwie Ferrárskiem. MerkPol 3.
patrz: FERARSKI, FERRARSKI, FERRARSKI
– O Posiłku Fráncuskim znowu są gadki vdaiąc że 2000. ludzi co są około Merzu/ tám do Obozu Biskupiego vdáć się maią. MerkPol 117.
patrz: GADKA
– Nowa náwáłność morska/ ktora w Oceanie w dźien świętego Andrzeiá nástáłá/ pogrąźiłá do gruntu Gáleoná Hiszpáńskiego do Indyey żegluiącego/ á bogáto náłádowánego. MerkPol 82.
patrz: GALEON
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: GĘSTY
– Inquisitor tuteczny chcąc do abiuracyey przywieść Portugálczykow pewnych ná gołą suspicyą Iudaismi/ powstał populus przeciwko niemu z tak wielkim tumultem/ że vchodząc periculum zdrowia/ przyszło mu przez kilka dni nie pokazać się. MerkPol 194.
patrz: GOŁY
– Graff Zryni, wpádszy w Bosnę [...] ták poráził/ [Turków] że máło co ich uciekło. [...] Dziwna to rzecz/ że Generał Ali, który iest Bászą Bosny, dissimulat te wtárgnienia. MerkPol 228.
patrz: GRAF, GRAF, GROF
– Zá tymi [następowali] Pięć Trębáczow z doboszámi [...] Po tych Podskárbi Krolewski z Adiutántámi. Graffow dwánaście w długich szátách. MerkPol 241.
patrz: GRAF, GRAF, GROF
– Poseł Fráncuski powrocił w tych dniách ze Szwecyey do nas/ Krolową Krystynę w Kolmárze zostáwiwszy. Grátulował nászemu Krolowi imieniem Páná swego/ dostąpienia prawá Dziedzicznego ná to Krolestwo. MerkPol 130.
patrz: GRATULOWAĆ
– Rychło po przyieździe swym kazał Krol publikowáć Pokoy z Hiszpanem/ od ktorego magnificâ Legatione był grátulowány/ przy ktorey instáncyą wniosł oraz/ áby Portugálczykom nie dał Posiłkow/ y owszem/ żeby iego spráwiedliwszey stronie chciał fauere. MerkPol 6.
patrz: GRATULOWANY
– POwrocił Poseł nász z Londynu/ á po częstych z tutecznym Pánstwem Conferencyách/ puścił się znowu morzem ku Angliey. Nie publikowáło się około tego nic pewnego/ ále to gruchnęło/ że Instrukcyą niemáłą z sobą wiezie z strony Małżeństwá Krolewney nászey z Krolem Angielskim/ á że ma w mocy pozwolić támtemu Krolowi wielką summę gotowizny w posag/ á nádto ieszcze iedno Miásto w Brásiliey/ ktore sobie obierze. MerkPol 82.
patrz: GRUCHNĄĆ
– Jest náznáczony Gubernatorem w Niderlándziech pro interim, áż do przyiázdu Arcyksiążęciá Zygmuntá z Inszpruku. MerkPol 64.
patrz: GUBERNATOR
– Przyszły Okręty z Kándyey/ na iednym z ktorych ciało przywieziono Xiążęciá de Este, ktory tám w kilká dni ná gorączkę gwałtowną vmárł/ á Senat náznáczył funebralia publice sumptu. MerkPol 19.
patrz: GWAŁTOWNY
– SEkretarz Fráncuski Monsieur Akakia wyiáchał dziś ztąd do Polski z rátyfikowáną od Krolá swego Gwárántią/ zstrony ztrzymánia Pokoiu między Námi á Szwedámi pod Klasztorem Oliwskim záwártego. MerkPol 70.
patrz: GWARANCYJA
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeci ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– KNiáś Lew Kirełowicz Sákowski/ Comendánt y inszy Officyerowie Cárá Moskiewskiego/ powinni będą oddáć Zamek Brzeski ze wszytką Armatą y municyámi/ niżey podpisánym Commissarzom K. I. M./ Polskiego y Szwedzkiego/ bez żadney zdrády/ tákim sposobem: Trzeciego dniá po Dacie tey Cápitulácyey/ to iest 22: Decembris, oddádzą Bramy pod Gwárdyą Commissárską/ á po drugich trzech dniách/ to iest 26. tegoż/ wynidą cále wszyscy z Zamku. MerkPol 39.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Ná bokách Krolewskich 100. Alabartnikow okrywáli przystęp. Záráz Gwárdyey Krolewskiey 200. koni. Gwárdyey Generałá Monká 100. ludzi. Gwárdyey z Tour 69 Mężow/ y trwáł ten wiazd przez dwie godzinie MerkPol 242.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Xiążę nasz Gunernator, wyiechał przeciwko niey [księżnej de Talia-Cozzo] ze wszytką swoią Gwárdyą na milę [...] MerkPol 274.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– [...] Krol 150. osob Szlácheckiego stanu ná swą Gwárdyą obrał/ to iest 50. Angielczykow/ 50. Szkotow/ á 50. Irlándczykow/ między ktorymi iest siłá Kátholikow. MerkPol 115.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Ná bokách Krolewskich 100. Alabartnikow okrywáli przystęp. Záráz Gwárdyey Krolewskiey 200. koni. Gwárdyey Generałá Monká 100. ludzi. Gwárdyey z Tour 69 Mężow/ y trwáł ten wiazd przez dwie godzinie. MerkPol 242.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Będąc tedy teraz Woyská rospuszczone/ Gwárdyą Páłacu Krolewskiego odpráwiáć będą/ wedle zwyczáiu dawnego/ Wybráńcy z West-Munster/ ktorzy popisani iuż są y przysięgę oddáli. MerkPol 27.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeci ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– W teyże Rádźie było Consilium, iáko Moskwę wyprowádźić z Horodow. MerkPol 24.
patrz: HOROD
– [...] Roku 1648. pokoy po wszytkiey Niemieckiey ziemi z vkontentowániem wszytkich Interessatow/ y wielką iego chwalą/ stánął. MerkPol 2.
patrz: INTERESSAT
– Przyiechawszy do residencyey Papieskiey/ był introdukowány in Consistorium od dwuch Kárdynáłow naymłodszych Dyákonow/ Manciniego y Azzoliniego [...]. MerkPol 277.
patrz: INTRODUKOWANY
– Synod wszytkich ministrow Ecclesiae Anglicanae, iest w tych dniách intymowány/ y poczynáią się iuż ziezdzáć. MerkPol 284.
patrz: INTYMOWANY
– [...] ále Brándenburgska w Berlinie postáremu zátrzymuie násze Listy/ vdáiąc że nie powinien Kurfirszt I. M. dotrzymáć ten Tráktat Iohánsdorffski/ dla tego/ że się też Onemu dosyć nie dzieie w oddáwaniu Elbiągá/ wedle Traktatu Bydgoskiego. MerkPol 59-60.
patrz: JOHANSDORFFSKI
– Zá tymi Sędziowie Iusticyey Nadworney w Togách tákże/ w kápeluszách iedwabnych. MerkPol 241.
patrz: JUSTYCJA
– W Poniedziáłek [...] Ich M. PP. Hetmáni Koronni/ summo et splendidio comitatu, o dziewiątey godzinie/ wiezdzáli prosto ná Zamek/ y tám Krolá I. M. witáli. Piechoty/ Drágánie/ Kozáckie Chorągwie/ á przytym Káwálkaty kilká set koni poprzedzáły/ czym ten Akt/ dziwnie ozdobiony zostawał. MerkPol 228.
patrz: KALWAKATA, KAWALKATA, KAWALKATA
– [...] ktore to Okręty ná pierwszym wstępie ná Kánale Angielskim Okręt Holenderski poimały/ y wiedli go do Insuły De Wight do Angliey náleżącey. MerkPol 142.
patrz: KANAŁ
– Zá nim Herczog/ Mąż śiwy/ prowádził ná powodzie koniá Krolewskiego/ przy ktorym 8. Rycerzow w szátách Pielgrzymskich/ kápálusze szerokie po Pielgrzymsku/ máiąc włosy zawiązáne. MerkPol 242.
patrz: KAPALUSZ, KAPELUS, KAPELUSZ, KAPELUSZ
– Káráwan ktory co Rok idźie z Alexandryey do Constántinoṕola ze zwycżaynym ṕrowiantem/ ná wyżywienie ludnego tego Miástá/ dostawszy ięzyká/ że cżęść nászey Floty zásadziła się nań/ vdał się do Natoliey/ y tám w Porćie nie wielkim odṕocżywa sobie ná wiátr dobry cżekáiąc/ coby naśi nie mogli dogonic go kiedy się do Dárdánelow ṕuśći. MerkPol 302.
patrz: KARAWAN, KARAWANA
– Do Sámeżenká tákże nápisáli/ áby się więcey nie kręcił/ y nie zárabiał ná kátowská rękę. MerkPol 24.
patrz: KATOWSKI
– [...] te Panstwo podległe záwsze bywało przypádkom Interregni, miánowicie ná ten czas gdy schodziło ná krwi y Potomkách Krolewskich á szukáć po obcych Kráiách Pánow tym Narodom potrzebá kázałá [...]. MerkPol 167.
patrz: KAZAĆ
– NAznácżona iest ode Dworu tutecżnego Deputácya ná powrocenie Principi de Monaco konfiszkowánych dobr/ z tą kondycyą/ żeby wroćił Dźierżawcom wszytkie nápráwy y przebudynki/ co kilkąkroć sto tyśięcy talerow nie odpráwi. MerkPol 92.
patrz: KILKAKROĆ
– KNiáś Lew Kirełowicz Sákowski/ Comendánt y inszy Officyerowie Cárá Moskiewskiego/ powinni będą oddáć Zamek Brzeski ze wszytką Armatą y municyámi/ niżey podpisánym Commissarzom K. I. M./ Polskiego y Szwedzkiego/ bez żadney zdrády/ tákim sposobem: Trzeciego dniá po Dacie tey Cápitulácyey/ to iest 22: Decembris, oddádzą Bramy pod Gwárdyą Commissárską/ á po drugich trzech dniách/ to iest 26. tegoż/ wynidą cále wszyscy z Zamku. MerkPol 39.
patrz: KOMISARSKI
– WIerność Poddánstwá swego Atáman Koszowy y wszyscy ná Zaporozu zostáiący/ W. K. M. Pánu Memu Miłościwemu oświadczáiąc [...] przysłáli mnie Hrámotę od Romadánowskiego do siebie pisáną. MerkPol 170.
patrz: KOSZOWY
– Ná bokách Krolewskich 100. Alabartnikow okrywáli przystęp. Záráz Gwárdyey Krolewskiey 200. koni. Gwárdyey Generałá Monká 100. ludzi. Gwárdyey z Tour 69 Mężow/ y trwáł ten wiazd przez dwie godzinie MerkPol 242.
patrz: KRÓLEWSKI
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeci ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: KRÓLEWSKI
– Przyiáchał wcżorá do I. M. X. Legatá Kurrier z Rzymu/ ktory do wszytkich innych Ich MM. XX. Legatow po drodze/ miał od Oycá S. listy. MerkPol 96.
patrz: LEGAT
– We czwártek przeszły wyiáchał ztąd do Wárszáwy I. M. X. Legat Papieski. MerkPol 119.
patrz: LEGAT
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Leytnantem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeći ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: LEJTENANT, LEJTMANT, LEJTNANT, LEJTNANT, LENTNANT, LEUTENANT, LEUTNANT, LIETENANT, LIEUTENANT, LIEUTNANT, LIEUTNENT
– Xiąże Lotárynskie przyiechawszy do Baru, gdzie był liberi sui iuris, potwierdził páktá z Krolem nászym. MerkPol 230.
patrz: LETARYŃSKI, LOTARYŃSKI, LOTARYŃSKI
– STánął Traktat Ligi między tą Koroną á Koroną Duńską ná wzáiemną obronę/ trzydźieśći Artyułow w sobie máiący/ międźy ktoremi iest y ten/ że z obu stron ṕoddáni będą mogli w obudwu Pánstwach hándle wszelakie wieść zá rownemi wolnośćiámi y libertácyámi od ćięzárow. MerkPol 159.
patrz: LIBERTACJA
– Leguie Mádamie Mártinociey iego Siostrze 14. tyśięcy złotych ná rok dożywotnie. MerkPol 255.
patrz: MADAMA
– Trżećia záś Mádámoisellá Maryanná ṕoydźie ṕodobno za Xiążęćiá de Bouillon, z ktorym Tráktaty są bárżo blisko skoncżenia. MerkPol 159.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– W Niedźielę ṕrzeszłą ṕrzyiechał Kuryer z Páryzá do Kardynałá Colonnego z Intercyzą Málżenstwá międży tymże Xiążęćiem á Madámoyselą Máryą de Mancini/ zá konsensem oboyga Krolow od ktorych te dwá Domy máią swoię deṕendencią/ vmowionego. MerkPol 161.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– Przećiwko temu Xiążę potrzebuie/ żeby Mádámoyzellá ṕuśćiłá iemu in perpetuum 100. tyśięcy talerow Intraty z swoich dobr. MerkPol 253.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– Xiążę Lotáryngskie co dźien to bardźiey pokázuie/ że nie mysli o ozenieniu Synowcá swego z Mádámoizelą de Orlans starszą. MerkPol 299.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– Po wydániu bowiem Mádámoizelli Máryey de Mancini żá Xiążęćiá Colonnego/ wydał drugą Siestrzenicę Mádámoizellę Hortensią zá Generałá Artyleryey Korony Francuskiey syná Máresalá Fráncuskiego de la Miliarae, ktory ma zwáć się Mázárynim y Herbem tego domu się ṕiecżętowáć. MerkPol 158.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– Z Hagi 13. Decembris, 1660. Poseł Pránouski petitum wniosł imieniem Kárdynałá de Hassia, áby Status Hollandiae wroćili dobrá/ y Káwálerskie Comendy/ Málteńczykom przed tym odięte. MerkPol 28.
patrz: MALTEŃCZYK
– Chcąc się tez dowiedźieć w iákim postánowieniu y gotowośći iest nieprzyiaćiel/ wyṕráwił 6. okrętow w południową stronę ku gorze Mámorskiey/ ś. Wincentego názwáney/ áby od nich miał relácyą/ co zá śiły ná morzu są Hiszpanskie/ á gdzie iest podóbienstwo zeby ich chćieli obroćić. MerkPol 150.
patrz: MAMORSKI
– Po wydániu bowiem Mádámoizelli Máryey de Mancini żá Xiążęćiá Colonnego/ wydał drugą Siestrzenicę Mádámoizellę Hortensią zá Generałá Artyleryey Korony Francuskiey syná Máresalá Fráncuskiego de la Miliarae, ktory ma zwáć się Mázárynim y Herbem tego domu się ṕiecżętowáć; Trżećia záś Mádámoisellá Maryanná ṕoydźie ṕodobno za Xiążęćiá de Bouillon, z ktorym Tráktaty są bárżo blisko skoncżenia. MerkPol 159.
patrz: MARESAL, MARESAL, MARESCHAL, MARESCHALL
– Syn Mareschala de la Melliarae, ktory teraz zowie się Dux Mazarinus, naylepiey będzie się miał między wszystkiemi. MerkPol 208.
patrz: MARESAL, MARESAL, MARESCHAL, MARESCHALL
– Prośi Krolá/ áby chćiał od niego przyiąć 13. pięknych Diámentow/ y inkorporowáć ich do Kleynotow Koronnych/ á żeby były nazywáne Diámentámi Mázárynowskiemi. MerkPol 253-254.
patrz: MAZARYNOWSKI
– Leguie [...] Siestrzencowi swemu Manciniemu, Xięstwo de Neuers połowicę Páłácu Mázárinskiego/ álbo ná to mieysce trzykroć sto tyśięcy złotych ktore Haeres Generalis powinien mu będźie odliczyć ná kupienie inszego páłácu. MerkPol 2.
patrz: MAZARYŃSKI
– Nie w smák poszło Dworowi/ że Commercia y hándle między Anglią y Portugálią wolne ná potym będą; á przypisuie to Párlámentowi/ rozumieiąc o támtym Krolu/ że on sam z osoby swoiey/ ná bárdzo przyiáźliwym baczeniu ma to wszytko/ co do wygody nászego Krolá należeć może. MerkPol 113.
patrz: MIEĆ
– Innych párticularia dotąd nie wiemy/ tylko że evácuatio Fortec ma bydz w ośm Niedźiel ṕo ṕodṕisaniu instrumenti pacis: Maią w nich zostáwac dźiáłá/ municye/ y inne oręża/ ktore tam były/ kiedy tych Fortec dostáwáli: Prowiantow też maią tak wiele zostáwic/ coby praesidium miáło dosyc ná trzy mięśiące. MerkPol 305.
patrz: MIESIĄC, MIESIĄC, MIĘSIĄC
– Pokazałá się w tych dniách Kometá (po nászemu miotłowáta gwiazdá) na niebie, (á napierwey tu w nászey okoliczy cobym wiedźiał) osberwowano ią w Ołomuńcu; ktorą dostawszy obserwácyą, tu ią kommunikuię. MerkPol 103.
patrz: MIOTŁOWATY
– Non deerant, ktorzy obiecowáli osobliwie z Pereásłáwiá wyrznąć ich/ ále conclusum ruszyć zárázem Pułku Czehryńskiego y Kániowskiego cżęść/ y Przyłuski/ Pułtáwski/ y Mirogrodzki wszytek pod Pereásłáw. MerkPol 24.
patrz: MIROGRODZKI
– Mohilowiánie 11. Februarij, gdy cżęść Moskwy ná podiazd wyszłá z Fortece/ pozostáłych wyrznęli/ y przy Pánu Dźiedźicznym się deklárowáli. MerkPol 136.
patrz: MOHILOWIANIN
– Przetoż dálszym molestácyom zágradzáiąc drogę/ w Poniedziáłek przeszły Iego Świątobliwość in Consistorio publico incorporował go Camerae Apostolicae, táką ábo podobną mowę wprzod miawszy do Kárdynałow. MerkPol 45.
patrz: MOLESTACJA
– WE Włoskiey źiemi/ zá pokoiem między Hiszpanem á Fráncuzem zwártym/ vstáły wszytkie te woyny/ ktore dependencyą miáły od wyżey miánowánych dwoch Monárchow/ to iest/ w Páństwie Medyoláńskiem/ Sábaudzkiem/ y Monferráckiem. MerkPol 3.
patrz: MONFERRACKI
– Trzećia, zachodźi między Xiążęty/ Sábaudzkiem y Mantuáńskiem/ o gránice Monferráckie/ y o summy pewne hinc inde winne/ y hucusq nie zápłácone. MerkPol 3.
patrz: MONFERRACKI
– WIelki Hetman dowiedziawszy się/ że Prouisor Extráordynáryiny Armaty Morskiey vdał się tu do Senatu/ przysłał Proces in Contumaciam ná nim przewiedziony. MerkPol 185.
patrz: MORSKI
– Temu się záś przećiwia Párláment y Duchowieństwo támecżne/ prosząc Krolá/ żeby niechćiał Kátolicżką Krolową Królową [królowa:subst:sg:inst:f] wprowádźić do Angliey/ proponuiąc/ áby rácżey poiął Krolewnę Duńską/ ktorey kryskę swoię dáią Kupcy Londyńscy w nádźieię pożytkow/ ktorych przez to dostąpić sobie obiecuią w Commercyách swoich ná Báltyckiem morzu. MerkPol 6.
patrz: MORZE
– WYsiedli w tych dniách po długiej y niebespieczney agitácyey ná morzu/ Posłowie Extráordynáriyni Holenderscy w Gwáskoniey. MerkPol 81.
patrz: MORZE
– Przysłáli Hrámotę [kozacy] od Romadánowskiego do siebie pisáną/ á przy oney y Moskalá; ktory rozmáitemi vsiłował sposobámi Atámaná Záporowskiego odstrychnąć [od wierności królowi]. MerkPol 170.
patrz: MOSKAL
– TO też Goniec Moskiewski ná A[.]dyencycy proponował/ áżeby Krol nász Wielkiego swego Posła wzáiemnie do Moskwy posłał/ wedle opiewánia dwudziestego y siodmego Artykułu/ ostátniego przymierza między námi záwártego. MerkPol 142.
patrz: MOSKIEWSKI
– [Chan] Więźniow nászych wszytkich co są w Krymie/ zá Moskwe ná zámian oddáć chce. MerkPol 103.
patrz: NA ZAMIAN
– Wychodząc/ powinni będą Chorągwie rzucáć pod nogi Pánow Commissarzow/ á potym záraz ie zwinąć/ y ná wozy włożyć/ á nie máią ich rozwijáć/ áż do Gránic Moskiewskich przyszedszy: Bembnić/ trąbić nie powinni/ áż ná tychże swych gránicách; Muszkiety y oręża wszelakie ná do zwieszone máią trzymác: Prochu y kul nie ma wziąć żaden z sobą więcey nád pięcioro nábicia/ y pięć łokci lontu. MerkPol 39.
patrz: NABICIE
– Duński Poseł [...] wybrał się w drogę do Holsátiey/ aby snadź nie przyszło mu ná przeciw iemu [grafowi Kenigsmark] iecháć. MerkPol 201.
patrz: NAPRZECIW
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: NIEDZIELA
– [Wojsko Zaporoskie] Przyczynia się zá Ciciurę/ Apostołá/ Dworeckiego/ y innych/ ktorzy lubo ná niełáskę I.K.M. zásłużyli/ iednákże obacżywszy Beneficiati Cárscy skutek ták obfity przyrodzoney I.K.M. Clemencyey/ zmiękcżeią/ y serce do Przyrodzonego skłonią Páná/ buntow poniechawszy. MerkPol 76.
patrz: NIEŁASKA
– Proponuią K.I.M. przywrocenie ná Páństwo Konstántego Szczerbáná [...] Lecz/ ieśliby to nie można/ tedy przynamniey prosi [wojsko zaporoskie]/ áby z łáski I.K.M. mogł w Iego Páństwách mieć Reclinatorium. MerkPol 76.
patrz: NIEMOŻNA
– Commissarze nászy podáli Holenderskim Posłom [...] ze pretenduią rewidować wszytkie Okręty z ktoremiby do Państw nieprzyiácioł Korony Angielskiey żeglowáli [...] ná co Posłowie nie pozwaláią/ zá niesłuszną to máiąc pretensyą. MerkPol 142-143.
patrz: NIESŁUSZNY
– Záchorzał był w tych dniách Krolewic nász/ á choć do tego czásu od choroby niewolen/ przychodzi iednák znácznie do siebie. MerkPol 289.
patrz: NIEWOLEN, NIEWOLNY
– Pan Teterá modestè deklárował/ że ieśliby miáłá bydź iaka odmiáná w Woysku Zaporowskim/ y nieżycżliwość przećiwko PAnu Przyrodzonemu/ tedy ia nie tylko Piecżęći/ ále y Vkráiny znáć niechcę. MerkPol 23.
patrz: NIEŻYCZLIWOŚĆ
– Do Kijowá tákież listy do Kniáźiá Borotynskiego posłáne/ á Vniwersały do wszytkich Zádnieprskich Pułkownikow/ áby Sámeżeńká mieli zá zdraycę/ y nie słucháli iego Vniwersałow z iákoż Zadnieprzánie krom sámego Sámeżeńká nie rebelizuią/ y o Niżyńskim y o Czerniechowskim Pułkách słycháć/ że iuż powroćili/ y iedno trzymáią z Chmielnickim. MerkPol 24.
patrz: NIŻYŃSKI
– Skody nie oszácowáne od ṕowodźi wielkiey ṕonosimy/ między inszemi rżeka Meler ták zebrałá/ iż żwszystkie ṕiwnice w tym miescie zatoṕiła: mieśne iárki zniosłá: y młyn wielki ṕrzy Nordowym mośćie ṕrecż ṕorwáłá/ y nie mogło się temu zabieżec/ aż groblę rozkoṕano/ ktorą zá cżásu Krola Karola IX. nie daleko zamku rzucżono. MerkPol 305.
patrz: NORDOWY
– Rozumięmy że około sposobow prowiántowánia tám tego Miástá/ w ktorym wuemy że żywnośći y prochow o mále. MerkPol 221.
patrz: O MALE
– XIążę Colonna Koniuszy Korony Neápolitánskiey záwárł kontrákt kupná z Xiązęciem de Monaco dobr lennych/ ktore miał in Regno Neapolitano odbieráć/ wedle opiewania Tráktatow pokoiu v gór Pireneyskich záwártego. MerkPol 160.
patrz: OPIEWANIE
– TO też Goniec Moskiewski ná Audyencyey proponował/ á żeby Krol nász Wielkiego swego Posłá wzáiemnie do Moskwy posłał/ wedle opiewánia dwudziestego y siodmego Artykułu/ ostátniego przymierza między námi záwártego. MerkPol 142.
patrz: OPIEWANIE
– [...] ktora/ wedle opiewánia Artykułow zgody nie dawno záwártey/ ma się zá wyżey rzeczoną nagrodą przy nas zostáć; ktorey nagrody Summá/ 8500. beczek złotá wynosić ma. MerkPol 150.
patrz: OPIEWANIE
– Z táką rekollekcyą z tego świátá zeszłá [księżna de Oranges]/ że wszytkim/ ktorzy około tego ostátniego Aktu iey życia byli/ dziwowáć się przyszło/ y oraz zbudowáć z meżnego y rostropnego vmysłu tey Xiężny przy ták strászney przepráwie. MerkPol 82.
patrz: OSTATNI
– Nie mász pámiętniká ták ozdobney y wspániáłey Koronácyey/ iáko tá teráznieyszego Krolá/ ktora się trzy temu odpráwowáłá. MerkPol 231.
patrz: PAMIĘTNIK
– Nie zgrzesze pono, że opisuiąc w tych pápirách mötus Politicus Orbis, do wiadomości też podáć będą. MerkPol 103.
patrz: PAPIER, PAPIER, PAPIOR, PAPIR
– Dochodzić się może [...] że commercia Hiszpáńskie/ nie są Angliey potrzebne/ przy rácyách ták zmyślonych/ iako są te drugie/ ktore álleguią w osobnym papierze; w ktorym vsurpationem Ducis Braganoise authorisare usiłuią/ y lus aliquod in Coronam Portugaliae illi praetexere. MerkPol 260.
patrz: PAPIER, PAPIER, PAPIOR, PAPIR
– Przyszło do moiey wiádomości, iz niektorzy chowáią sobie te drukowáne pápiery ktore co tydzień in publicum wychodzą. MerkPol 56.
patrz: PAPIER, PAPIER, PAPIOR, PAPIR
– Tegosz Miesiącá/ w kościele ś. Stánisłáwá Narodu Polskiego/ Muzycy Kápelli Papieskiey vroczyście Te Deum śpiewáli. MerkPol 84.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Iecháł prosto do Papiezá/ y był vniego prywátnie ad osculum pedum, y záraz potym oddał prywátną wizytę Pápieskim pokrewnym. MerkPol 284.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Wrociły się w tych dniach Galery Papiezkie z Liuorno, ktore Xsiężnę Floreńską odprowadzáły. MerkPol 306-307.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– We czwártek przeszły wyiáchał ztąd do Wárszáwy I. M. X. Legat Papieski. MerkPol 119.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Iest to táka dignitas, że po Papiestwie między Duchownymi niemasz większey, MerkPol 44.
patrz: PAPIESTWO
– To Xięstwo od Antecessorow Xiążęcych Hipotekowáne było/ kiedy Montem Farnesianum zá konsensem przeszłych Papieżow/ w Rzymie záłożyli. MerkPol 3.
patrz: PAPIEŻ
– Biskupstwo Chełmińskie dáne iest I. M. X. Olszewskiemu/ Referendarzowi Koronnemu; á Referendárya I. M. X Wierzbowskiemu/ Opatowi Párádyskiemu się dostáłá. MerkPol 112.
patrz: PARADYJSKI, PARADYSKI
– Miasto Kolno bárdzo się obawia, żeby Kurfirszt Kolenski w Kontrowersiey ktora zdawná miedzy nimi záchodzi/ armis experiri niechciał/ y parat záwczásu média suae conseruationis. MerkPol 294.
patrz: PARAT
– Zda się ták/ iákoby niebo nas nápomináło kiedy czásem Komety/ záćmienia/ nie często widziáne parelia [et] multiplicatae Solis facies, ogniste kule y inne Meteora nam się na niebie pokázuią. MerkPol 203.
patrz: PARELIA
– Zeszedł z tego świátá ostátni z owych sześciu z ktorych okázyey záczełá się/ 20. lat temu/ woyná między Krolem Károlem Pierwszym/ á Párlámentem MerkPol 107.
patrz: PARLAMENT
– Má tákże Krol wiecznemi czásy mieć w mocy Parlámenty skłádáć y one konczyć/ kiedy mu się bedzie zdało żeby sprawy Koronne tego potrzebowáły. MerkPol 160.
patrz: PARLAMENT
– Donkerk/ y Iámáyká są iuż do Korony Angielskiey od Párlámentu incorporowáne. MerkPol 62-63.
patrz: PARLAMENT
– Z Londynu 27. Maii. 1661. We Wtorek/ Párlamentarze tak z gorney iák z dolney izby/ byli v Krola/ dziękuiąc mu zá komunikácyą iego Małżeństwá z Krolewną Portugálską. MerkPol 275-276.
patrz: PARLAMENTARZ
– Krol przez Párlámentowy Dekret powrócił Kátolikom w Irlándyey ich dobrá. MerkPol 50.
patrz: PARLAMENTOWY
– Dekretowi Párlámentowemu dosyć czyniąc/ wygrzebiono w tych dniách ciáłá/ Kromuelá stárego/ Agertoná/ y Brádszáwá y powleczono ich do szubienice/ á tám ich powieszono. MerkPol 142.
patrz: PARLAMENTOWY
– Qwákkerow siłá z Dekretu Párlámentowego ibieszoná. Niechcieli Krolá przepraszáć/ áni namnieyszego znáku żałowánia swego występku pokázáć/ y owszem głosem grozili Krolowi/ powiadáiąc/ że ich potomstwo zemści się tego. MerkPol 114.
patrz: PARLAMENTOWY
– Don Luizemu de Haro, Primo Ministro Status Krolá Hispanskiego/ ieden znaypiekniyszych iego Obrazow/ y wielki pektoralik szczerozłoty. MerkPol 257.
patrz: PEKTORALIK
– Káwáler/ ktory nie nágotował się był ná strawienie tákowego responsu/ rozgniewawszy się potwarzał mu perfidyą z groźbą że inszego cżásu powrocić chciał z większą potęgą/ y mścić się z tego affrontu. MerkPol 67.
patrz: PERFIDIA
– Chcąc się tedy Senat opátrzyc za wcżásu ná przyszłe potrzeby/ publikował Vniwersały swoie/ ze ktoby miał pieniądże v siebie leżące y chciałby ie in fidem publicam dáć na płát rocżny po 6. od sta/ że wezmie Rzecżpospolita od nich z kilká milionow. MerkPol 162.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Był introdukowány od Kardynáłow między ktoremi procumbens, pocáłowáł Oycu świętemu nogi/ i witał wszytkich Kárdynáłow (vt moria est) amplexu. MerkPol 277.
patrz: POCAŁOWAĆ
– Po tym Akcie vdáł się Krol ná modlitwę/ y odpasał Miecz od boku/ pocáłowawszy położył ná Ołtarzu/ á záraz Milord Lancáster, przypiął mu do nog ostrogi/ y wdział mu ná ręce iego białe rękawiczki. MerkPol 244.
patrz: POCAŁOWAĆ
– Post-Mágistrowie [...] bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie/ sámi chcąc Administratorá Poszty we Gdańsku chowáć. MerkPol 58-59.
patrz: POCZTA, POSZTA
– Tedy przyiáchał w tych dniách tu do nas Namiestnik Naywyższego Post Mágistrá Hiszpáńskiego/ áby z tutecznym Dworem námowił sposoby/ iákoby listy prędko tám y sám przenoszone były. MerkPol 91.
patrz: POCZTMAGISTER
– Vpárli się bowiem Mieszcżánie y zprzyśięgli/ nie tylko nie podáć się áż do ostátniego tchu/ ále winę postánowili ná tego/ ábo ná tych/ coby o zgodę z Biskupem wzmiankę cżynić się wazyli. MerkPol 85.
patrz: PODAĆ SIĘ
– Ze z tą hrámotą posyłá Goncá Poddyáczego Zenona Iwánowiczá/ prosząc/ áby bez zátrzymánia z rezponsem był odprawiony. MerkPol 74.
patrz: PODDIACZY
– A że kupá swáwolnych tych podDniestrskich kozakow teraz powrácáć sie będzie/ przeto czuyność naszych wodzow przy Hetmánie Zaporowskim zostáwaiących/ starali się o to/ żeby zaraz cdn. MerkPol 156.
patrz: PODDNIESTRSKI
– Nadzieiá o zgodzie około spráwy Mutyńskiey znowu ostygłá/ á pono iuż z niey nic nie będzie. MerkPol 133.
patrz: PODNO, PONNO, PONO, PONO
– KRolowa Krystyná wroćiłá się z Kolmáru do Nordkoṕingu/ gdzie każe w zamku ponápráwiáć y obiiáć ṕewne ṕokoie: Odṕráwiłá ṕrżed wyiázdem z Komáru kilká sług Kátholikow; á do tych co tu ná nię cżekáią kazáłá pisáć/ aby iedni do niey ṕrzyiechali/ á drudzy do Włoch się ṕrzenieśli. MerkPol 153.
patrz: PONAPRAWIAĆ
– Służcie Pánu z boiáźnią y z drzeniem Ciż Qwákkerowie nád świtániem z Niedziele na Poniedziáłek/ straz wysiekszy/ opánowáli bramę Niugett rzeczoną y prosto biegli ku kościołowi świętego Páwłá/ gdzie konna straż Qwártier swoy ma/ wołáiąc po ulicách ze wszystkiego gárdłá/ (...) MerkPol 106-107.
patrz: PONIEDZIAŁEK
– W Poniedziáłek przeszły Wielkonocny/ podpisana zostáłá Interciza między Mádámoizellą de Orleans stárszą secundi thori, a Xiążęciem Florentskim/ (...). MerkPol 215.
patrz: PONIEDZIAŁEK
– Niewolnikow Wászych/ ktorych iest siłá po rożnych mieyscach Moskiewskich [...]tych tákże poodszukiwawszy/ stáray się o to W.K.M. ábyś z Námi tey zimy ná Vkráinie co dobrego spráwił... MerkPol 35.
patrz: POODSZUKIWAĆ
– Tu zá Dnieprem I.Mć. moy Woysko rozłoży poprácowáne/ y chce bydź na Seymie. MerkPol 139.
patrz: POPRACOWANY
– Przyieżdżaią zewsząd do Londynu ci/ ktorzy trzymáią dobrá należące ábo Domowi Krolewskiemu/ ábo Biskupom/ przed tym od Párlamentu confiskowáne/ y plus offerenti poprzedáne... MerkPol 27.
patrz: POPRZEDANY
– Jeszcze hándle y Commercia z postronnymi nie przyszły po woynie do pierwszey pory [...]. MerkPol 70.
patrz: PORA
– ...wy przyiaciele naszy pámiętáiąc ná Bogá [...] y przysięgi ku Cárskiemu Wieliczestwu/ zwodzicielow Hetmáná Ierzego Chmielnickiego/ y inszych iego poradcow/ ktorzy zdrádzili Ieg[o]... MerkPol 169.
patrz: PORADCA
– Portá myśliłá z námi zácząć woynę. MerkPol 1661, 118.
patrz: PORTA
– Doszedł go [wodza floty tureckiej] Emir od Porty áby záraz z Galerámi do Konstántynopolá się wrocił / iákoż / nic się nie báwiąc / vczynił. MerkPol 54.
patrz: PORTA
– Zdumiał się Dwor widząc Posłá Hiszpáńskiego oddáiącego wizytę Kárdynałowi Vrsyniemu/ Protektorowi Korony Portugálskiey. MerkPol 65.
patrz: PORTOGALSKI, PORTUGALSKI
– Tak nieprzyiemna iest w oczách nászego Dworu Małżeństwo Angielskie z Portugaliczką/ że Ministri huius status częste odpráwuią z Posłámi Holenderskiemi Sessye bardzo długie/ sposobu szukaiąc/ iákoby temu zábieżeć. MerkPol 189.
patrz: PORTUGALICZKA, PORTUGALKA
– Dostáwszy Dwor nász w przeszłym tygodniu wiádomość/ publicati Matrimonij Krolá Angielskiego z Portugálką [...] bárdzo pilną báwił się reflexią... MerkPol 282.
patrz: PORTUGALICZKA, PORTUGALKA
– Z Bruxellu 17 Aprilis, 1661. Na supplikę kupcow Londynskich posłał tu Krol Angielski swego Post-Mágistrá, dlá sporządzenia Poszt tutecżnych z Anglią/ á z tąd poiedzie do Antuerpiey/ chcąc to spráwić/ żeby listy z tąd trzy rázy ná tydzien do Londynu przychodzić mogły; MerkPol 208.
patrz: POSTMAGISTER
– Za Gdáńská 2. Februarij. 1661. Nie tylko Post-Mágistrowie Kurfirstowcy zátrzymuią listy/ ále náwet y wozy Formáńskie idące z Hámburku do nas/ hámuią y wytrząsáią ich/ áby iákie listy między towárem nie wieźli. MerkPol 87.
patrz: POSTMAGISTER
– Ponieważ Post-Mágistrowie Kurfirstá J. M. Brándeburgskiego przy swoim przedsięwzięciu stoią/ y Poszty násze ná swoim gruncie záhámuią (wyszedł Ordynans żeby ich Poszty záhámowano). MerkPol 88.
patrz: POSTMAGISTER
– Post/ Mágistrowie contra Ius gentium. bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie/ sámi chcąc Administratorá Poszty we Gdańsku chowáć. MerkPol 58-59.
patrz: POSTMAGISTER
– Ná czarnym morzu w przeszłym Miesiącu/ ták srogie wiátry pánowáły/ że Flottá Turecka (ktora ná támtym morzu zwyczáynie excubias odpráwuie przeciwko Kozakom Duńskim) máiąca w sobie 29. Galer/ funditus zginęłá; porwał bowiem strászny wicher 24. ich/ y cále potopił; á 5. z táką furyą pędził do lądu/ że się wniwecz potłukły y rozbiły. MerkPol 19.
patrz: POTŁUC
– Przed wczorem poiechał Krol do Fonteneblo z Krolową/ ktora pewnie chodzi pierwszym Krolewskim Potomkiem/ iuż od trzech Miesięcy. MerkPol 215.
patrz: POTOMEK
– Od Dworu Hiszpáńskiego mamy pewną wiádomość/ że Krolowa nászá nowym Potomstwem chodzi. MerkPol 247.
patrz: POTOMSTWO
– [...] nie słuszna się zda wygádzáiąc nieumieiętnym Domowym/ wypędzić cudzych dobrych z Korony/ z ktorych większą lud pospolity y Krol sam ma wygodę; ktorzy też więcey zárabiáiąc/ więcey ná publiczne potrzeby contribuere mogą. MerkPol 26.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– [...] te Panstwo podległe záwsze bywało przypádkom Interregni, miánowicie ná ten czas gdy schodziło ná krwi y Potomkách Krolewskich á szukáć po obcych Kráiách Pánow tym Narodom potrzebá kázałá [...]. MerkPol 167.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– Snadź chce Krol ludzie obrocić gdzie indziey/ ná własną potrzebę [...]. MerkPol 248.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– ...náznáczył Krol Commissarzow ná Tráktaty/ z nim/ z strony powracánia Insuły Iamaica/ y Miástá Donkerku Krolowi Hiszpáńskiemu MerkPol 131.
patrz: POWRACANIE
– Pánu Szeremetowi iednák sámemu/ Boiárom/ y Pułkownikom/ ktorzy w zástáwie zostáną/ pozwala się broń ręczna. MerkPol 9.
patrz: POZWALAĆ SIĘ
– Arcybiskup támtego Miástá [Bragi] nie był nigdy życzliwym tutecznemu Domowi Krolewskiemu [dynastii Braganza]/ y kilká rázy chciał rebellią podnieść: Prawdá że dawno ten Arcybiskup vmárł/ ále bez máłá záwsze nie zostáie ktorykolwiek tákowych burzliwych zamysłow/ Dziedzic. MerkPol 69-70.
patrz: PRAWDA
– W Andálucyey pilno werbuią: Chcą ztámtąd 2000 ludzi do Kátháloniey posłáć/ y po Prezydyách ich rozdzielić/ ná przemiánę stárych/ ktorych máią do Portugálliey obrocić. MerkPol 61.
patrz: PRZEMIANA
– ...trzeci Rok iuż minął po przypadániu terminu náznáczonego Xiążęciu/ do satisfakcyey Credytorom Montia Farnesiani... MerkPol 45.
patrz: PRZYPADANIE
– Záczym/ przystoyną to bydź rozumiemy/ żebysmy Wászey Krolewskiey Mci w tey mierze z cáłego vmysłu y sercá/ z dobrego Sąsiedzkiego affektu y przyiáźni congrátulowáli/ y sżczęścia powinszowali [...]. MerkPol 37.
patrz: PRZYSTOJNA
– [...] nie słuszna się zda wygádzáiąc nieumieiętnym Domowym/ wypędzić cudzych dobrych z Korony/ z ktorych większą lud pospolity y Krol sam ma wygodę; ktorzy też więcey zárabiáiąc/ więcey ná publiczne potrzeby contribuere mogą. MerkPol 26.
patrz: PUBLICZNY
– Nazaiutrz miał Ociec S. Consystor/ przy ktorym Akcie Kardynałowie mieć Audyencyą publiczną/ y Rada taiemna bywać/ zwykła. MerkPol 92.
patrz: PUBLICZNY
– Z tey okázyey publikowało się/ ze okrom negotium zgody między Brandeburskim á Neoburskim Domámi: proponował też Kurfirsztowi buławę Woysk Rzeszy Niemieckiey... MerkPol 279.
patrz: PUBLIKOWAĆ SIĘ
– Inopinato bárdzo accidit to Posłowi Hispánskiemu/ ktory vsilnie się starał to negotium retractare, máiąc po sobie tę rátią: ze podział ten był (prawdá) od Komisárzow vczyniony/ ále iescze nie ratifikowany ode Dworu/ záczym niemogł haberi pro opere perfecto. MerkPol 202.
patrz: RACYJA
– Po tym Akcie vdáł się Krol ná modlitwę/ y odpasał Miecz od boku/ pocáłowawszy połozył ná Ołtarzu/ á záraz Milord Lancaster, przypiął mu do nog ostrogi/ y wdział mu ná ręce iego białe rękawiczki. MerkPol 244.
patrz: RĘKAWICZKA
– A w tym Graff Southanpton wziął z Ołtarza Miecz/ y zpochew wyiąwszy/ podniosł go przed Krolem/ y uderzył końcem w ziemię/ Krol powstawszy/ vsiadł potym ná Thronie/ ktoremu tenże Graff pokazał Priuilegia Koronne/ y zdiąwszy rękawiczki białe z ręku Krolewskich/ włozył Mannelle żelazne/ á Krol też zaraz ná Miecz goły połozył dwá palcá ná potwierdzenie tey przysięgi/ ktorą iuż przedtym ná Seymie Koronnym Stanom vczynił był. MerkPol 244.
patrz: RĘKAWICZKA
– Chcąc się tedy Senat opátrzyc za wczásu ná przyszłe potrzeby/ publikował Vniwersały swoie/ ze ktoby miał pieniądże v siebie leżące y chciałby ie in fidem publicam dáć na płát roczny po 6. od sta/ że wezmie Rzeczpospolita od nich z kilká milionow. MerkPol 162.
patrz: ROCZNI, ROCZNY
– Po ktoreg[o] [marszałka] odpráwie y rospráwie Woyská/ á wszytko cokolwiek należáło cżásowi ninieyszemu gruntownie dysponowawszy/ I. M. P. Márszałek obrocił do Ołyki/ á I. M. P. Woiewodá do domu swego ná Wołhyń. MerkPol 24.
patrz: ROZPRAWA
– Restant teraż [!] do vspokoienia praetensie cudze/ od Dworu Fráncuskiego promowowáne; iáko to Kurfirsztá Kolenskieg[o]/ ktory stára się o rumácyą praesidij z ieg[o] miast Rhimbeyga, y Orsoy: y Xiążęciá Náyburskiego/ ktory się toż dopomaga z Coesfelt swego Miástá. MerkPol 218.
patrz: RUMACYJA
– [...] wiadoma też rzecz iest światu wszystkiemu/ że toż vczynić musieli Anno 1595. y Anno 1617. nie tylko teraz [o Moskwie, która musiała zapłacić Polsce po przegranych wojnach]. MerkPol 305.
patrz: RZECZ
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: RZETELNY, RZETELNY, ZRZETELNY, ŹRZETELNY
– Pan Poseł I.K.M. był zátrzymány/ áby dał tey vstney Cháná I. Mći rozmowy rzetelną Krolowi I. Mći. Relácyą. MerkPol 102.
patrz: RZETELNY, RZETELNY, ZRZETELNY, ŹRZETELNY
– [...] y o Niżyńskim y o Czerniechowskim Pułkách słycháć/ że iuż powrocili/ y iedno trzymaią z Chmielnickim. MerkPol 24.
patrz: SŁYCHAĆ
– O Rebelliey Miástá Brági nic nie słycháć nowego. MerkPol 69.
patrz: SŁYCHAĆ
– Widząc potrzebę áffektácyey I. K. M. Chán I. M. Woyská ordynował insze z Sołtanem świeże w Vkráinę. MerkPol 101.
patrz: SOŁTAN
– Chćiałby Dwor zá dwá Mieśiąca robotę Woienną zácżąć/ na co Armatę każe w Seuilliey śṕieszno gotowáć: iuż iest tám ze 40. sztuk śṕiżowych dźiał vłożonych/ y ze wszytkim opátrzonych/ y gotowych. MerkPol 149.
patrz: SPIŻOWY, SPIŻOWY, ŚPIŻOWY
– We Francyey negotiatia nászych Posłow ták sporo nie postępuie/ iákośmy się spodziewáli iż postapić miáłá [...]. MerkPol 278.
patrz: SPORO
– Teraz tylko Bychow sam nád Dnieoprem ná Białey Rusi zostawa w ręku nieprzyiacielskich/ około ktorego chodzi rożnymi sposobámi I. M. P. Woiewodá Wileński. MerkPol 136.
patrz: SPOSÓB
– Zasiada ná Stolicy Apostolskiey Ociec święty Alexander tego imienia VII. obrány po zeszciu Innocencivsza X. MerkPol 2.
patrz: STOLICA
– W tych dniách było zgromádzenie Tureckie blisko Agryey. Powiát Tokáyski był zrázu w wielkim stráchu/ ále w lepszym teraz zostawa bespieczeństwie. MerkPol 140.
patrz: STRACH
– W Pomorskiey ziemi od kilká czásow pokázuią się po lasách y po wsiách/ osobliwie w stodołach/ stráchy częste y rożne między inszemi widuią támeczni obywátele podczas woyska wielkie iakby były w ciągnieniu/ z Armatą/ y z Taborámi wielkiemi. MerkPol 153-154.
patrz: STRACHY
– ANglikowie wielkim sumptem Dunkerk fortifikuią/ y pewne piaskowe págorki w około niego zwálą/ chcąc Fortecę (iáko zowią) Realną z niego vczynić. MerkPol 85.
patrz: SUMPT
– Szturm do Zamku Wileńskiego nie nádał się [...] Drugą I. M. P. Woiewodá Wileński gotuie ággressyą: nádźieiá że prędko/ przy łásce Bożey/ szczęśliwiey się náda. MerkPol 136.
patrz: SZTURM
– Wyszli z Munsteru cżterey z Duchowieństwá prośić o Pászporty: zátrzymano ich/ á ostro y śćisło bárdzo ná pytánie ich wźięto [...]. MerkPol 92.
patrz: ŚCISŁO, ŚCIŚLE
– Proszę vniżenie tylko/ ábyś z námi łączyć się raczył/ y to zadánie swoie skutkiem swoim ziścił. O co ia y wszytko Woysko Cháná I. Mci pilnie prosi/ ábyś W. M. Pan bezodwłocznie dokąd ieszcze woienna porá służyć będzie/ do nas przybywáć raczył Wiem ia/ że W. M. Pan vmiesz po Tátársku chodzić/ y łátwo w to potráfisz/ że wprędce z námi spolnie robotę y vsługę Rzeczypospolitey tráktowáć będziesz. MerkPol 138.
patrz: TATARSKI
– A naprzod szli przed Krolem/ Trębaczow y bębenistow liczbá nie máłá/ zá nimi Káwalerowie de la Iartiere wszyscy pieszo z odkrytymi głowámi. MerkPol 242.
patrz: TRĘBACZ
– Przyszłá wiádomośc z Liuorno, iakoby tam miáł przypłynąc okręt samym Tabakiem náłádowány/ udáią żeby ten tabák miał bydz trucizną napusczony/ co táką abhorrescencyą do tábaku spráwiło/ ze się go ludzie boią/ y iuż áni piąta część nie przedaie się tego/ iáko się przedtym przedawáło. MerkPol 305.
patrz: TRUCIZNA, TRUCIZNA, TRUJCIZNA
– Koronácya Krolewska pewnie będzie w dzień ś. Jerzeg[o] styl: vet: á gotuią się iuz Bramy tryumphálne/ y inne do takowey funkciey przynależyte apparaty... MerkPol 191.
patrz: TRYUMFALNY
– W Niedziele przeszłą 16. tegosz Mieśiącá/ w kośćiele ś. Stánisławá Narodu Polskiego/ Muzycy Kápelli Papieskiey vrocżyśćie Te Deum śpiewáli/ Panu Bogu zá wielkie y niesłycháne dotąd/ Zwyciestwá otrzymáne przećiwko Moskwie. MerkPol 84.
patrz: UROCZYŚCIE
– Czego Chrześćiáńskim życżąc sercem/ vpadam do nog W. K. M. ábyś mię/ iáko raz wźiął pod skrzydłá swoie/ ták y daley w Oycowskiey chował pámięći że tu ná tym mieyscu kłopotliwym y bardzo śliskim/ szcżerze służę W. K. M. oraz do szcżęśliwośći Vkráinę Oycżyznę moię miłą prowádząc/ á to/ dobrych vtwierdzaiąc łáską W. K. M. á poniekąd błądzących wszeláko wiodąc do vpámiętánia y vspokaiania się ná łono wiernego Poddáństwá W. K. M. Woysko Zaporowskie Semioná Gołuchowskiego bywszigo Pisarzá Generalnego/ z iuszym Towárzystwem do W. K. M. Páná mego Miłośćiwego w swoich desideryách posyła; ktorego chciey W. K. M. osobliwie swoią okryć łáską/ áby tym prędzey/ zmyślone ná násze złe powaby Cudzoźiemskiego Páná/ przy dobrotliwey Clementiey W. K. M. Páná nászego Przyrodzonego/ w sercu y w myśli káżdego z nászych/ znikneły y zgászły. MerkPol 79-80.
patrz: USPOKAJANIE SIĘ
– Spodźiewał się znáć nowy Kápitan Bászá/ ze skoro ieno Bászy stáremu/ y inszym Komendantom Tureckim/ głowy ná źiemię spádną/ záraz vstánąć miáły bunty chłopskie przećiwko nich/ ále się omylił. MerkPol 286.
patrz: USTAĆ, USTANĄĆ
– W tych dniách było zgromádzenie Tureckie blisko Agryey. Powiát Tokáyski był zrázu w wielkim stráchu/ ále w lepszym teraz zostawa bespieczeństwie. MerkPol 140.
patrz: W
– ...a ták wiele ludzi pod wálinámi poginęło/ że spectaculum było lachrymabila y od dawnych czasow nie widane. MerkPol 204.
patrz: WALINA
– ...dostawszy ięzyká ze zá nimi był wciągnieniu Ali Bászá sam ze wszystkim woyskiem/ ktorego ráchuią na 40. tysięcy/ przyszło mu się názad retyrować. MerkPol 309.
patrz: WCIĄGNIENIE
– ...zacżym wy ṕrzyiaćiele naszy pámiętáiąc ná Bogá/ y ná ṕráwosławną Chrżeśćiáńską wiárę/ y na swoię obietnicę/ y ṕrzyśięgi ku Cárskiemu Wielicżestwu/ zwodźićielow Hetmáná Ierzego Chmielnickiego/ y inszych iego ṕoradcow/ ktorzy zdrádźili Ieg[o]. MerkPol 169.
patrz: WELICZESTWO, WIELICZEŃSTWO, WIELICZESTWO, WIELICZESTWO
– Carskie Wielicżestwo zdradźili/ y poddáli się Krolowi Polskiemu/ y z Tátárami ṕrzymierze vcżynili/ á Cárskiego Wielicżestwá Boiarżyná Woiewodę y Námięstniká Biáłoieźierskiego Wáśiłá Boryszowicá/ Szeremetá z Towárzystwem Woyskowym/ y z Kozakámi ktorzy po tey stronie Dnieṕrá z dalszych Miást w oboźie byli ṕorzućili/ á sam Hetman z Woyskiem odstąṕił ku Biáłey-Cerkwi/ y ṕosiłku zadnego nie dał... MerkPol 169.
patrz: WELICZESTWO, WIELICZEŃSTWO, WIELICZESTWO, WIELICZESTWO
– Prześwietłe Wielicżestwo/ was sług swoich wiernych będźie miał w swoiey wielkiey oṕátrznośći Cárskiey lepiey nizeli przedtym/ y od kazdego Nieprzyiaćielá będźie was bronił. MerkPol 169.
patrz: WELICZESTWO, WIELICZEŃSTWO, WIELICZESTWO, WIELICZESTWO
– PRzybyły w ten tydźień Galery z Dálmacyey z ludem tám werbowánym ktory po Prezydyách ma bydź rozsyłány ná przemiánę starych y wyćwicżonych Zołnierzow. MerkPol 86.
patrz: WERBOWANY
– Iest rodem z Hiszpániey/ w rzeczách zręczny y biegły/ względem czego do tákowey przyszedł vwagi v Porty/ że nie tylko ieden ze 7. Wezyrow tám rezyduiących/ ále też Kikáię (to iest Stárszym) nád Cechauzem go vczyniono. MerkPol 118.
patrz: WEZER, WEZYR, WEZYR
– Kazał [Cesarz] wypuścić z więzienia Brátá swego/ á Wezyrowi / ktory mu to dissuadebat odpowiedział/ ze nie tylko periculum vllum nie ápprehenduie ex illius libertate, ále owszem żáłuie że wiecej nie ma Bráciey. MerkPol 11.
patrz: WEZER, WEZYR, WEZYR
– [...] wiadoma też rzecz iest światu wszystkiemu/ że toż vczynić musieli Anno 1595. y Anno 1617. nie tylko teraz [o Moskwie, która musiała zapłacić Polsce po przegranych wojnach]. MerkPol 305.
patrz: WIADOM, WIADOMY
– Wiádomo wam Przyiáciołom nászym czyniemy; iż Hetman Ierzy Chmielnicki/ y ż wielu Pułkow Zádnieprskich Kozacy/ przepomniawszy Bogá y obietnice swoie/ y przysięgi odmienili/ y Wielkiego Hospodára Naszego/ I[e]g[o] Cárskie Wieliczestwo zdradzili/ y poddali się Krolowi Polskiemu [...]. MerkPol 169.
patrz: WIADOMIE, WIADOMO
– [...] ziednáły mu [angielskiemu inżynierowi] tu iego Machiny y instrumentá/ ktore dał porobić/ credit wielki/ á osobliwie ze wszystkim wiádomo/ iż Fráncuzowie zá iego stárániem dostáli Arras, Grauenlingen, Mommedy, Donkerken, y innych Fortec wiele. MerkPol 233.
patrz: WIADOMO
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: WIADOMOŚĆ
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: WIADOMOŚĆ
– Wyszło ná morzu pod nászym Vice Admirałem de Ruyter 40. Okrętow porządnie ármowánych... MerkPol 266.
patrz: WICEADMIRAŁ
– Wypráwił Dwor do Indyey Mándat do Vice-Reiá. MerkPol 89.
patrz: WICEREJ
– Pensye są do H[i]szpániey przeniesione aby Vice Rex nasz tym wolnieyszy zostawał... MerkPol 194.
patrz: WICEREKS
– [...] Miástá i Zamki iedne cale absorptae, drugie wniwecz desolowáne y zruinowáne zostawáły/ á ták wiele ludzi pod wálinámi poginęło/ że spectaculum było lachrymabile y od dawnych czasow nie widáne. MerkPol 204.
patrz: WIDANY
– Ale że Rezydent rożnymi widocznymi dowodámi/ mocno stał przy negátywie; tedy náznáczyłá mu Portá termin 40 dni/ przed ktorego expirácyą ma pisáć i otrzymáć respons [...]. MerkPol 54-55.
patrz: WIDOCZNY
– W Pomorskiey ziemi od kilká czásow pokázuią się po lasách y po wsiách/ osobliwie w stodołach/ stráchy częste y rożne między inszemi widuią tameczni obywátele podczás woyska wielkie iakby były w ciągnieniu/ z Armatą/ y z Taborámi wielkiemi. MerkPol 153-154.
patrz: WIDOWAĆ, WIDYWAĆ
– Dziedzicá, y Násladniká y Hospodara władce Iego Carskiego Przeswietłego wieńczestwá od okoliczego don. [wojewody i namiestnika]. MerkPol 158.
patrz: WIEŃCZESTKO
– ...otrzymali od Krolá Hiszpáskiego/ zá wkłádániem się w to y sámey Fráncyey/ ze w wożenie Angielskich sukien z Londynu do Antwerpiey ma bydź ná potym wolne... MerkPol 70.
patrz: WKŁADANIE SIĘ
– ...przyiáchał Confident Chmielnickiego prosząc áby disciplina Militaris y skromność byłá między Nászymi záchowána/ vdáiąc to zá naylepszy y nayskutecznieyszy sposob do wkorzenienia dawney między sobą miłości... MerkPol 46.
patrz: WKORZENIENIE
– Snadź chce Krol ludzie obrocić gdzie indziey/ ná własną potrzebę [...]. MerkPol 248.
patrz: WŁASNY
– ...á żeby się powagą swoią w to włożyć raczył v Xiążąt y Pánow Włoskich/ námawiáiąc ich do Ligi z nim przeciwko ták wielkiemu Potentatowi. MerkPol 109.
patrz: WŁOŻYĆ SIĘ
– Rozumieią iednák niektorzy/ że apparáty Woienne Kufirsztowskie zmierzáią do odebránia Rymberge z rąk Holenderskich. MerkPol 279.
patrz: WOJENNY
– Anglikowie wielkim sumptem Dunkerk fortifikuią/ y pewne piaskowe págorki w około niego zwálą/ chcąc Fortecę (iáko zowią) Reálną z niego vczynić. MerkPol 85.
patrz: WOKOŁO
– Máią Grymánowie ná wygnánie poyśdź do Cerigo [...] á Qwerynowie do Insuły Corfu; [...] A ieśliby tám nie poszli/ ábo ták długo tám się nie báwili áż do záwárcia między sobą pokoiu/ tedy w bánnicyą wpádną/ á nie będą mogli o zniesieniu iey supplikowáć. MerkPol 135.
patrz: WPAŚĆ
– Dwá cáłe Kornety Ráytáryey/ przed nászymi vchodząc pod Zamkiem ná Dzwinie záłamawszy się ze wszytkim y z Chorągwiámi potonęły; y to záłamánie cáłą nám było przeszkodą/ żesmy wszytkiey nie zabiegli Piechocie/ y onę do iednego nie wycięli/ bo támtędy tylko drogá byłá/ gdzie indziey brzegi wysokie Dźwiny/ y Sumieci nie dopuściły konnym przebieráć się/ musielismy iednák z koni pozsiádáć/ á onych powoduiąc/ przy wysokich brzegách przebywáć Sumieci/ ábysmy Piechotę vchodzącą migli przeymowáć/ ktorey tym sposobem pocżęści nácięlismy. MerkPol 120.
patrz: WYCIĄĆ
– W teyże Rádzie było Consilium, iáko Moskwę wyprowádzić z Horodow. Non deerant, ktorzy obiecowáli osobliwie z Pereásłáwiá wyrznąć ich/ ále conclusum ruszyć zárázem Pułku Czehryńskiego y Kániowskiego cżęść/ y Przyłuski/ Pułtáwski/ y Mirogrodzki wszytek pod Pereásłáw. MerkPol 24.
patrz: WYRZNĄĆ
– Mieli od Hetmáná y Woyská wszytkiego Informácyą zápiecżętowáną Piecżęcią Woyskową/ ná ktorey był napis Cárski/ táki: Pieczát Cárskoho Weliczestwá Máłoy Rusy Woyská Záporoskoho. Pytáni Posłowie zstrony tego napisu/ wymawiáli się że nie máią Rzemieślniká/ ktoryby inákszą wyrznął/ ále że teraz w Krakowie drugą chcą dáć sobie zrobić. MerkPol 72.
patrz: WYRZNĄĆ
– Mohilowiánie 11. Februarij, gdy cżęść Moskwy ná podiazd wyszłá z Fortece/ pozostáłych wyrznęli/ y przy Pánu Dziedzicznym się deklárowáli/ prosząc I. K. M. Hetmáná W. X. L./ áżeby iáko ich dysponował swemi perswázyámi do dedycyey/ ták chciał spráwy ich promowowáć v Krola I. K. M. MerkPol 136.
patrz: WYRZNĄĆ
– [...] Ciż Qwákkerowie nád świtániem z Niedziele na Poniedziáłek/ straż wysiekszy/ opánowáli bramę Niugett rzeczoną y prosto biegli ku Kościołowi świętego Páwłá/ gdzie konna straż Qwártier swoy ma/ wołáiąc po vlicách ze wszytkiego gárdłá [...]. MerkPol 106-107.
patrz: WYSIEC
– MerkPol 87.
patrz: Z BLISKA
– ZAkonnicy Augustiniani, obrawszy nie dawno Generała Zakonu swego/ postąpili byli dáley obieráć y insze osoby ná mnieysze vrzędy [...] obráli Assistentá do Portugaliey ktory zwykł bydz konfirmowány per Breue Pontificium. MerkPol 300.
patrz: ZAKONNIK
– Przysłáli Hrámotę [kozacy] od Romadánowskiego do siebie pisáną/ á przy oney y Moskalá; ktory rozmáitemi vsiłował sposobámi Atámaná Záporowskiego odstrychnąć [od wierności królowi]. MerkPol 170.
patrz: ZAPOROWSKI
– [Wojsko Zaporoskie] Przyczynia się zá Ciciurę/ Apostołá/ Dworeckiego/ y innych/ ktorzy lubo ná niełáskę I.K.M. zásłużyli/ iednákże obacżywszy Beneficiati Cárscy skutek ták obfity przyrodzoney I.K.M. Clemencyey/ zmiękcżeią/ y serce do Przyrodzonego skłonią Páná/ buntow poniechawszy. MerkPol 76.
patrz: ZASŁUŻYĆ
– Z Hagi 4. Ianuarij, 1661. POseł fráncuski potrzebuie po Stanách tutecznych/ żaby [!] Okręt zápłácili ktory vtonął/ máiąc tę rácyą/ że nie potrzebnie Arresztem swoim go zátrzymawszy/ dáli do tej szkody przyczynę. MerkPol 63.
patrz: ZATRZYMAĆ
– Wszystkich sposobow przeto tu ruszáią/ áby mogli Tráktaty ż Portugalią rozerwáć/ y do tego celu zmierza pono droga Principis de Ligni, ktory znowu puścił się z tąd do Londynu. MerkPol 192.
patrz: ZMIERZAĆ
– Rozumieią iednak niektorzy/ że apparaty Woienne Kufirsztowskie zmierzaią do odebrania Rymberge z rąk Holenderskich. MerkPol 279.
patrz: ZMIERZAĆ
– Między inszemi tego pokoiu Artykuły/ był i ten/ że tak iedna iak też druga strona miała in perpetua [et] pacifica possesione zostawać. MerkPol 201-202.
patrz: ZOSTAWAĆ
– Przybliża się wyiazd Krolestwá Ich MM. z żalem tego Miástá [Krakowa]/ ktore smákowáć sobie poczęło obronę y ozdobę z bytności y pomieszkánia Osob Krolewskich pochodzącą. MerkPol 48.
patrz: ŻAL
– Generał Papieski Don Innocentius Conti dziś z żalem wielkim Dworu y Miástá tego [Rzymu]/ dni swoie zkońcżył. MerkPol 116.
patrz: ŻAL
– Posłowie Holendersczy/ nie spráwili sobie żáłoby po śmierci Xiężney de Oranges, choć Krolestwo y wszytek Dwor po niey w żáłobie chodzili. MerkPol 205.
patrz: ŻAŁOBA
– Z táką rekollekcyą z tego świátá zeszłá [księżna de Oranges]/ że wszytkim/ ktorzy około tego ostátniego Aktu iey życia byli/ dziwowáć się przyszło/ y oraz zbudowáć z meżnego y rostropnego vmysłu tey Xiężny przy ták strászney przepráwie. MerkPol 82.
patrz: ŻYCIE