Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
Anonim
MerkPol 1661 oryginał
Merkuriusz polski ordynaryjny

http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/merkuriusz/start/start.htm
Odnotowano 438 cytatów z tego źródła
– Abdánkowano tu 26. chorągwi cudzoziemskiego woyská/ to iest 9. Fráncuskiego/ 11. Angielskiego/ y 6. Szotskiego; á ná to mieysce Niemcow/ Niderlándow y Wallonow záciągáią. MerkPol 152.
patrz: ABDANKOWAĆ, ABDANKOWAĆ, HABDANKOWAĆ
– Rádá Woienna postánowiłá ábdánkowáć Woyská co niepotrzebne/ á zátrzymáć tylko pewne Pułki ná Praesidia Fortec Pogránicznych/ á ná Gwárdyą Krolewską 300. człowieká/ szczegulne Officyery. MerkPol 130.
patrz: ABDANKOWAĆ, ABDANKOWAĆ, HABDANKOWAĆ
– WYszłá Resolutiá stánow tutecznych Generálńych[!]/ áby Consilium status tantisper sie zátrzymał z ábdankowániem Chorągwi Cudzoziemskich/ az obaczą co zá effekt wezmą ich Legácye do roznych Potentatow/ á osóbliwie Legatia do Angliey/ ná ktorey náywiecey tym tu Prowincyom należy. MerkPol 176.
patrz: ABDANKOWANIE
– Do tego czasu siedzi w więzieniu więcey niż 400. osob dla opisáney przedtym Conspirácyey przeciwko Krolowi; ktora że zpráktykowána iest od ábdánkowánych Zołnierzow/ przeto zákazánie wyszło áby żaden z nich nie ważył się przystąpić do tego Miástá blisko ná 20. mil tutecznych. MerkPol 83.
patrz: ABDANKOWANY
– Siedm z Regimentow ábdánkowánych pozwolone są Cesárzowi ná woynę Turecką. MerkPol 150.
patrz: ABDANKOWANY
– Doszedł Kárdynałá Mázáryniego list z Coństántynopolá od Wielkiego Wezyrá/ w ktorym skárży ná Posłá Fráncuskieg[o] v Porty rezyduiącego/ y oznáymuie/ że musiał go kázáć wziąć do więzienia/ z cżego dáie táką iustyfikácyą/ że wpádł w ręce iego list od tegoż Posłá do Wenecyey pisány/ ktorego nie mogąc przecżytáć/ bo cále hárákterámi nieznácznymi był wyráżony/ prosił go był o klucż ábo obiecádło/ potrzebuiąc się dowiedzieć/ ieśli co przeciwko nich nie pisał; á że oraz kazał mu powiedzieć/ że iákby się tego wzbraniał/ nie miałby go zá Posłá Fráncuskiego Krolá/ ále zá Szpiegá Wenetow: Nie mogąc sobie perswádowáć/ áżeby ták Wielki Monárchá miał Vrzedniká swego chowáć w Constántynopolu/ áby sekretá wydawał nieprzyiaciołom Porty Ottomáńskiey. MerkPol 144.
patrz: ABECADŁO, ABECADŁO, ABĘCADŁO, ABIECADŁO, OBIECADŁO
– Przyszłá wiádomośc z Liuorno, iakoby tam miáł przypłynąc okręt samym Tabakiem náłádowány/ udáią żeby ten tabák miał bydz trucizną napusczony/ co táką abhorrescencyą do tábaku spráwiło/ ze się go ludzie boią/ y iuż áni piąta część nie przedaie się tego/ iáko się przedtym przedawáło. MerkPol 305.
patrz: ABHORESCENCJA
– Inquisitor tuteczny chcąc do abiuracyey przywieść Portugálczykow pewnych ná gołą suspicyą Iudaismi/ powstał populus przeciwko niemu z tak wielkim tumultem/ że vchodząc periculum zdrowia/ przyszło mu przez kilka dni nie pokazać się. MerkPol 194.
patrz: ABIURACJA
– Przyiechał tu że Szwecyey Comes Gualdo, Ablegat Rzeczypospolitey Weneckiey. MerkPol 222.
patrz: ABLEGAT
– Z táką rekollekcyą z tego świátá zeszłá [księżna de Oranges]/ że wszytkim/ ktorzy około tego ostátniego Aktu iey życia byli/ dziwowáć się przyszło/ y oraz zbudowáć z meżnego y rostropnego vmysłu tey Xiężny przy ták strászney przepráwie. MerkPol 82.
patrz: ACHT, AKT, AKT
– Wczorá conclusum, áby Biskupom restituatur locus inter proceres Regni, in Camera Parlamenti superiore, á żeby ten ákt był konfirmowány od wszytkich trzech Stanow tey Korony. MerkPol 291.
patrz: ACHT, AKT, AKT
– Po tym Akcie [koronacji] vdáł się Krol ná modlitwę. MerkPol 224.
patrz: ACHT, AKT, AKT
– Adherentowie Kardynałá de Retz myslili fákcyie odnowić [...] dawną proskrypcią. MerkPol 183.
patrz: ADHERENT
– Zá tymi [następowali] Pięć Trębácżow z doboszámi [...] Po tych Podskárbi Krolewski z Adiutántámi. Graffow dwánaście w długich szátách. MerkPol 241.
patrz: ADIUTANT
– Constitutum, aby Commisarze y Pisarze Skarbowi/ Rachunki Administracyey y Deputacyey swoiey ab Anno 1644. począwszy/ oddali. MerkPol 15.
patrz: ADMINISTRACJA
– Post-Mágistrowie [...] bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie/ sámi chcąc Administratorá Poszty we Gdańsku chowáć. MerkPol 58-59.
patrz: ADMINISTRATOR
– Nie będzie iednák miał w dyspozycyey swoiey tych dobr/ aż dostąpi dwudziestego piątego roku/ swego wieku. á zátym Monsieur Colbert, będzie Administratorem tychże dobr. MerkPol 256.
patrz: ADMINISTRATOR
– Wszytkie Urzędy y Intraty/ co Princeps zmárły/ Ociec iego [księcia austriackiego] trzymał; ktore te są 1. Guberno wszytkich siedm Prowinciy [...] 2. Hetmánstwo Wielkie [...] 3. Admirálstwo nád wszytkiemi flottámi morskiemi. MerkPol 7.
patrz: ADMIRALSTWO, ADMIRALSTWO, AMIRALSTWO
– Admirálstwo tuteczne wysłáło ná dwudziestu y czterech wielkich Szkutách niemáło municiy y żywności do Dunkerku. MerkPol 143.
patrz: ADMIRALSTWO, ADMIRALSTWO, AMIRALSTWO
– Czwarta/ Rádá Admirálstwá/ do ktorey należą budowánie Okrętow/ Rysztowánie ich/ potrzeby do wystáwienia y opátrzenia Flotty. MerkPol 42.
patrz: ADMIRALSTWO, ADMIRALSTWO, AMIRALSTWO
– Armuią się tu zátym nad 50 Okrętow/ ktore pod Xiążęciem de Iork iako Admiráłem/ poddawáć będą w krotce wiátrom żagle. MerkPol 283.
patrz: ADMIRAŁ, ADMIRAŁ, AMIRAŁ, AMMIRAŁ
– Admirał de Ruiter tedy/ ktory miał z swą Flotą mare mediterraneum od zboycow morskich vwolniáć/ zostánie w Kánale Angielskim. MerkPol 232.
patrz: ADMIRAŁ, ADMIRAŁ, AMIRAŁ, AMMIRAŁ
– Iakoż y z sámych admonicyi/ ktore dáią im Tátárowie/ dosyć wyráźnie koniekturowáć możemy o státeczności Tátárskiey przyiáźni. MerkPol 71.
patrz: ADMONICJA
– Widząc potrzebę áffektácyey I. K. M. Chán I. M. Woyská ordynował insze z Sołtanem świeże w Vkráinę. MerkPol 101.
patrz: AFEKTACJA, AFEKTACJA, EFEKTACJA
– Wczorá dopiero miał Poseł Tátárski audiencyą v K. I M; ná ktorey audiencyey Listy oddawszy od Cháná/ áffektácyą Iego/ ktora onemi listámi continebatur, mową swoią szerzey przełożył. MerkPol 32.
patrz: AFEKTACJA, AFEKTACJA, EFEKTACJA
– Kupcy wielkie szkody w krotkim czásie podięli i podeymuią od Afrykáńskich rozboynikow morskich. MerkPol 83.
patrz: AFRYKAŃSKI
– Zostáli na placu między inszemi/ trzey Agowie, y ieden iest poimány. MerkPol 288.
patrz: AGA
– Iest tu Fáktor czyli Agent Cárá Moskiewskiego/ ktory szuka pieniędzy ná Credyt. MerkPol 64.
patrz: AGENT, AGENT, AJENT
– WYsiedli w tych dniách po długiej y niebespieczney agitácyey ná morzu/ Posłowie Extráordynáriyni Holenderscy w Gwáskoniey. MerkPol 81.
patrz: AGITACJA
– [...] część Okrętow do Cádyz się wrociłá a drugá część dotąd ná morzu/ niewiedzieć gdzie agitowána zostawa. MerkPol 13.
patrz: AGITOWANY
– Szturm do Zamku Wileńskiego nie nádał się [...] Drugą I. M. P. Woiewodá Wileński gotuie ággressyą: nádźieiá że prędko/ przy łásce Bożey/ szczęśliwiey się náda. MerkPol 136.
patrz: AGRESJA
– Ná fundusz tego Collegium y Akádemiey/ zostawuie [kardynał Mazarini] dwá Milliony złotych. MerkPol 254.
patrz: AKADEMIA
– Łaskáwie bárzo przyiął go [tureckiego posła] Krol; Prezenty ácceptował Przyiaźń obiecał. MerkPol 66.
patrz: AKCEPTOWAĆ
– Káwálkatá Krolewska byłá ozdobna bárdzo/ á liczono miédzy nimi czterdzieści y kilká Tytulatów. Skonczyła się záś z wielkim áplauzem/ y z áklámacyámi pospolitego ludu/ ktorego Kościoł Abbatiae Vest-Monasteriensis lub dosić wielki/ nie był iednák capax mnogości ogárnąć. MerkPol 231.
patrz: AKLAMACJA
– Woyská Hiszpáńskie/ te co ná Okrętách z Finału nie dawno się puściły/ dziewiątego dniá w Alikancie stanęły. MerkPol 290.
patrz: ALAKANT, ALAKANT, ALEKANT, ALIKANT, ALKANT
– [...] commercia Hiszpáńskie/ nie są Angliey potrzebne/ przy rácyách ták zmyślonych/ iáko są te drugie/ ktore álleguią w osobnym papierze. MerkPol 260.
patrz: ALEGOWAĆ, ALEGOWAĆ, ALIGOWAĆ
– Zasiada ná Stolicy Apostolskiey Ociec święty Alexander tego imienia VII. MerkPol 2.
patrz: ALEKSANDER
– We Szwecyey kazał Krol lustrowáć wszystkie dobrá Koronne/ ktore od teyże Krolowey tempore sui Regiminis, per donationem álienowáne były. MerkPol 209.
patrz: ALIENOWANY
– Kazał oráz [Kurfirst] Fortecę de Lechenitz [...] ludźmi y Artyleryą lepiey opátrzyć. MerkPol 279.
patrz: ALTELERIA, ALTYLERIA, ALTYRELIA, ALTYRERIA, ARTOLERIA, ARTYLERIA, ARTYLERIA
– MAią násze Vrzędy ode Dworu Hiszpáńskiego roskazánie [...]/ áby Artolerya ze stáynią/ y Officyerowie/ co do niey należą w swoim porządku zostawali. MerkPol 29.
patrz: ALTELERIA, ALTYLERIA, ALTYRELIA, ALTYRERIA, ARTOLERIA, ARTYLERIA, ARTYLERIA
– Deklárowáli się Komissarze nási/ że gotowi są tę álternatę przyiąc/ to iest/ álbo tractatum amicitiae et correspondentiae zawrzeć/ álbo tractatum faederis mire, wedle stárych Tráktatow/ ktore przedtym między nimi záchodziły. MerkPol 248.
patrz: ALTERNATA
– Piszą z Kándiey że Bászá Portugálczyk poturczony/ publikował Amnistią dlá chłopow rebelizantow. MerkPol 308a.
patrz: AMNESTIA, AMNESTIA, AMNISTIA
– Tráfił się v Páná Hetmáná Zaporowskiego Poseł J.M.P. Márszałká Wielkiego wtedy/ kiedy Posłánnik Moskiewski do tegoż Hetmáná przyiáchał/ y hrámoty Cárskie oddał w ktorych Amnistycyą mu przyrzeka/ y do powtornego z sobą związku znowu go námawia. MerkPol 71.
patrz: AMNISTYCJA
– Ten Przywiley in gratiam societatis humanae, ámplifikowány został pod czás ostátnich woien Niemieckich trzydziestu letnich. MerkPol 57.
patrz: AMPLIFIKOWANY
– [...] Krol 150. osob Szlácheckiego stanu ná swą Gwárdyą obrał/ to iest 50. Angielczykow/ 50. Szkotow/ á 50. Irlándczykow/ między ktorymi iest siłá Kátholikow. MerkPol 115.
patrz: ANGIELCZYK
– [...] ktore to Okręty ná pierwszym wstępie ná Kánale Angielskim Okręt Holenderski poimały/ y wiedli go do Insuły De Wight do Angliey náleżącey. MerkPol 142.
patrz: ANGIELSKI
– Antecessorowie ś. Pamięci Krolowie Polscy w roznych Expedycyách cnoty/ odwagi/ y wierności Woyská Zaporowskiego przedtym doświadczáli. MerkPol 77.
patrz: ANTECESOR
– Dano mu po dwá rázy winá Antymoniowym proszkiem przypráwionego/ po ktorym począł się lepiey mieć [...] MerkPol 151.
patrz: ANTYMONIOWY
– Rozumieią iednák niektorzy/ że apparáty Woienne Kufirsztowskie zmierzáią do odebránia Rymberge z rąk Holenderskich. MerkPol 279.
patrz: APARAT
– Posłowie Brándeburscy z ápplauzem wielkim negotiácyą swoię prowádzą ktorych Poseł Hiszpáński w tym Punkcie Matrimonij wspiera bárdzo officijs suis. MerkPol 223.
patrz: APLAUS, APLAUZ, APLAUZ, APLAWD, APLAWZ
– Káwálkatá Krolewska byłá ozdobna bárdzo/ á liczono między nimi czterdzięści y kilká Tytulátow. Skonczyłá się záś z wielkim áplauzem y z áklámacyámi pospolitego ludu. MerkPol 231.
patrz: APLAUS, APLAUZ, APLAUZ, APLAWD, APLAWZ
– Pogłowne ma bydź wybierane/ y applikowane na potrzeby Koronne. MerkPol 15.
patrz: APLIKOWANY
– Zasiada ná Stolicy Apostolskiey Ociec święty Alexander tego imienia VII. obrány po zeszciu Innocencivsza X. MerkPol 2.
patrz: APOSTOLSKI, APOSTOLSKI, APOSTOŁSKI
– Cieciura y Apostoł szczodrobliwey łáski I. K. M. y politowánia nád sobą doználi. MerkPol 99.
patrz: APOSTOŁ
– Kazał [Cesarz] wypuścić z więzienia Brátá swego/ á Wezyrowi / ktory mu to dissuadebat odpowiedział/ ze nie tylko periculum vllum nie ápprehenduie ex illius libertate, ále owszem żáłuie że wiecej nie ma Bráciey. MerkPol 11.
patrz: APREENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APRENDOWAĆ
– Nie pomáłu Dwor apprehenduie te Tráktaty/ ktore między Anglią a Portugálią záchodzą o Małzenstwo/ choć do koncá nie wierzy zeby miáły przyść do skutku. MerkPol 173.
patrz: APREENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APRENDOWAĆ
– Zákazał go [mszał] bowiem Synod authoritate sua, á práłaci ktorzy Arcybiskupstwem rządzą/ ápprobuią go y pozwaláią/ żeby káżdy go czytał y záżywał; ktorą ápprobácyą y pozwolenie dáli po Kázálnicách opowiádáć. MerkPol 143.
patrz: APROBACJA
– Ale inquantumby Dzierżawcy z Commissárzami zgodzić się nie mogli/ dopiero on [król] do tego przystąpi iáko Arbiter, controwersye decydowáć będzie. MerkPol 27.
patrz: ARBITER
– Spráwá z ArchiXiążęciem z Inszpruku zstrony trzech milionow talerow/ ktore náznáczone iemu są w nagrodę Alsácyey/ vigore Pacis Monasteriensis vstąpioney/ iuż iest konkludowana y podána do podpisu. MerkPol 43.
patrz: ARCHIKSIĄŻĘ
– Flota Turecka ktorá z Aleksandryey ku Cáneiey żeglowáłá z prowiantem y z ludzmi/ obaczywszy zdaleká iako weszła do Archipelágu kilka Okrętow Weneckich/ retyrowała się coprędzey do Insuły Tenedos. MerkPol 308a.
patrz: ARCHIPELAG
– A gdy rzuczono honoris darunek Pospolstwu Srebrne y złote mynice/ począwszy od Arcybiskupá/ wszyscy kołem rękę Krolowi całowáli. MerkPol 244.
patrz: ARCYBISKUP
– Jest náznáczony Gubernatorem w Niderlándziech pro interim, áż do przyiázdu Arcyksiążęciá Zygmuntá z Inszpruku. MerkPol 64.
patrz: ARCYKSIĄŻĘ
– Rozkazuie [Porta] Grekom poddánym/ ktorzy po Insułach w Arcipelagu mieszkáią / áby áni haraczu zadnego áni żywotności zadnych nászym nie dawáli. MerkPol 162.
patrz: ARCYPELAG
– Iest w Korszuniu przy Cerkwi Spásłey [!] Area wielka: Tám się zeszłá Czerń/ y Cyrkuł wedle zwyczáiu vczyniłá. MerkPol 22.
patrz: AREA
– Żaden obcy/ iákiego stanu y godności bydź może/ nie będzie mogł [...] długie Arendy do czwartego Pokolenia [...] trzymáć. MerkPol 93.
patrz: ARENDA, ARENDA, HARENDA
– Z Hagi 4. Ianuarij, 1661. POseł fráncuski potrzebuie po Stanách tutecznych/ żaby [!] Okręt zápłácili ktory vtonął/ máiąc tę rácyą/ że nie potrzebnie Arresztem swoim go zátrzymawszy/ dáli do tej szkody przyczynę. MerkPol 63.
patrz: AREST, ARESZT, ARESZT
– Holendrowie dwá Okręty fráncuskie u siebie áresztowáli/ którzy z Księżą rożną puściły sie do Chiny. MerkPol 7.
patrz: ARESTOWAĆ, ARESZTOWAĆ, ARESZTOWAĆ, HARESTOWAĆ
– WIelki Hetman dowiedziawszy się/ że Prouisor Extráordynáryiny Armaty Morskiey vdał się tu do Senatu/ przysłał Proces in Contumaciam ná nim przewiedziony. MerkPol 185.
patrz: ARMATA, ARMATA, HARMATA
– Szwecyá niezwyczáynie wielką gotuie Armatę ná morzu/ głos pospolity iest że na woynę Bremenską. MerkPol 194.
patrz: ARMATA, ARMATA, HARMATA
– Skoro się ieno skończy Armistitium zawarte z Moskwą/ wszytkie siły na nich obrocić. MerkPol 685.
patrz: ARMISTYCJUM
– ARmuie Anglia 15. okrętow ná pomoc Portugálczykom, ale Holendrowie suspikuiąc żeby daley nie posli odbieráć Miastá/ ktore Krol Portugálski puscza Krolowi Angielskiemu w Indiey/ wyprawili oni też 15. okrętow/ głos puściwszy/ że chcą tentare recuperationem tego/ co niedawno im odięto apud Promontorium Bonae Spei. MerkPol 209-210.
patrz: ARMOWAĆ
– Ná ry[n]sztowánie y ármowánie záś tych Galer/ co ieno ludzi może dostáć/ wszytko ná to obraca [basza]/ z Krzymu y zewsząd do wioseł robotnikow záciągáiąc. MerkPol 54.
patrz: ARMOWANIE
– Vmárł w tych dniách w Konstántynopolu Kikáie/ to iest Márszałek z Arsenału/ gdzie się Okręty y Galery robią. MerkPol 54.
patrz: ARSENAŁ
– TO też Goniec Moskiewski ná A[.]dyencycy proponował/ áżeby Krol nász Wielkiego swego Posła wzáiemnie do Moskwy posłał/ wedle opiewánia dwudziestego y siodmego Artykułu/ ostátniego przymierza między námi záwártego. MerkPol 142.
patrz: ARTYKUŁ
– Między inszemi tego pokoiu Artykuły/ był i ten/ że tak iedna iák drugá strona miáłá in perpetua et pacifica possesione zostáwáć/ tego co przesz czás Woyny áz do dniá conclusae pacis acquisiuerat. MerkPol 201-202.
patrz: ARTYKUŁ
– WIelkiego Hospodará Nászego Ieg[o]. Cárskiegó [!] Przeswietłeg[o] Wielicżestwá/ Woyská Zaporowskiego ná Zaporozu Kosowemu/ y Pułkownikom/ Asáwułom/ Setnikom/ y wszytkim Stárszym y Mnieyszym Kozákom od Páná Bogá dobrego zdrowia/ y szcżęsliwego przebywánia/ ná látá długie życżymy. MerkPol 169.
patrz: ASAWUŁ, ASAWUŁ, ASAWUŁA, ASAWUŁA, ASSAWOŁA, ASSAWUŁ, ASSAWUŁA
– Pokornie prosi Woysko/ áby ták K. I. M. iáko Ich MM. PP. Senatorowie przy boku I. K. M. ná ten czás zostáiący/ chcieli dáć ássekurátią osobną/ że ná przyszłym da Bog Seymie Wárszáwskim/ Páktá Hádyáckie authoritate Conuentus potwierdzone będą. MerkPol 75.
patrz: ASEKURACJA
– Ludziom/ ktorymi chcieli im [gubernatorom] dáć ássystencyą/ kazano ná stánowiska do Insuły de Paris. MerkPol 53.
patrz: ASYSTENCJA
– PRzyiachał tu Poseł Wenecki/ ná áudyencyey prosił o assystencyą kilku okrętow przeciwko Turkom. MerkPol 181.
patrz: ASYSTENCJA
– Nie obiecuiąc sobie Portugalczykowie od nikogo w Chrześciaństwie assystencyey/ vdali się do Afryki do Murzynow/ y z nimi ligę zawarli. MerkPol 6.
patrz: ASYSTENCJA
– ZAkonnicy Augustiniani, obrawszy nie dawno Generała Zakonu swego/ postąpili byli dáley obieráć y insze osoby ná mnieysze vrzędy [...] obráli Assistentá do Portugaliey ktory zwykł bydz konfirmowány per Breue Pontificium. MerkPol 300.
patrz: ASYSTENT
– WIerność Poddánstwá swego Atáman Koszowy y wszyscy ná Zaporozu zostáiący/ W. K. M. Pánu Memu Miłościwemu oświadczáiąc [...] przysłáli mnie Hrámotę od Romadánowskiego do siebie pisáną. MerkPol 170.
patrz: ATAMAN, ATAMAN, WATAMAN
– Przysłáli Hrámotę [kozacy] od Romadánowskiego do siebie pisáną/ á przy oney y Moskalá; ktory rozmáitemi vsiłował sposobámi Atámaná Záporowskiego odstrychnąć [od wierności królowi]. MerkPol 170.
patrz: ATAMAN, ATAMAN, WATAMAN
– W Kándiey vciekło co zywo z polá przed srogością/ z ktorą Turcy po świezych nászych áttentátách z chłopstwem się obchodzą. MerkPol 30.
patrz: ATENTAT
– Nazaiutrz miał Ociec S. Consystor/ przy ktorym Akcie Kardynałowie mieć Audyencyą publiczną/ y Rada taiemna bywać/ zwykła. MerkPol 92.
patrz: AUDIENCJA, AUDIENCJA, AWDIENCJA
– Te auxilia iednák/ ktore daie Koroná Fráncuska Wenetom/ przenikáią sercá Turkom. MerkPol 19.
patrz: AUKSYLIUM
– Krol Kátholicki proponnie [! zam. proponuje] y prezentuie W. K. M. wszytkie te áwántádzi/ których życzyć sobie możesz/ á co naywiększa bez turbacyey/ y szwánku wiernych Poddánych oboygá Koron. MerkPol 260.
patrz: AWANTADŹ, AWANTAŻ, AWANTAŻ
– MAmy listy z Gwiney w Affryce; że stánął tám nász okręt/ wypráwióny ztąd kilká Miesięcy temu ná odebránie Zamku Capo Corso názwánego/ ktory pod czás ostátniey woyny Dunskiey opánowány był od pewnego Awenturyerá Dunczyká. MerkPol 206.
patrz: AWENTURIER
– Iáko też/ że Poseł Fráncuski był in procinctu itineris także ku domowi/ iednák sine recredentialibus, dla awersyey ktorą ma Wezyr wielki do niego. MerkPol 311.
patrz: AWERSJA
– Są tu Awizy iákoby Fáltz Gráff z Sultzbáku miał bydź Polnym Hetmanem Woysk Rzeszy Niemieckiey przeciwko Turkom. MerkPol 116.
patrz: AWIZA, AWIZY
– LVbo dla zátrzymánia Nászych Listow Gdanskich, naywiększa y naypotrzebnieysza część Awizow nam nie dostaie, iednák, áby co Tydzień bez przestanku zwyczáyny Merkuryusz wychodził, niektore wiádomości, dla ścisłości mieyscá przedtym opuszczone, teraz zdaią się przydać. MerkPol 69.
patrz: AWIZA, AWIZY
– Nie w smák poszło Dworowi/ że Commercia y hándle między Anglią y Portugálią wolne ná potym będą; á przypisuie to Párlámentowi/ rozumieiąc o támtym Krolu/ że on sam z osoby swoiey/ ná bárdzo przyiáźliwym baczeniu ma to wszytko/ co do wygody nászego Krolá należeć może. MerkPol 113.
patrz: BACZENIE
– Vdáią żeby ten tabák miał bydz trucizną napusczony/ co táką abhorrescenyae do tábaku spráwiło/ ze się go ludzie boią. MerkPol 305.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Insignia zaś victoriae przed nogi I. K. M. v Báldáchinu Zołnierstwo rzuczáło. MerkPol 271.
patrz: BALDACHIM, BALDACHIN, BALDACHYN, BALDAKIN, BALDECHIN, BALDEKIN, BALDEKIN, BALDYKIN, BELDAKIN, BELDEKIN
– Temu się záś przećiwia Párláment y Duchowieństwo támecżne/ prosząc Krolá/ żeby niechćiał Kátolicżką Krolową Królową [królowa:subst:sg:inst:f] wprowádźić do Angliey/ proponuiąc/ áby rácżey poiął Krolewnę Duńską/ ktorey kryskę swoię dáią Kupcy Londyńscy w nádźieię pożytkow/ ktorych przez to dostąpić sobie obiecuią w Commercyách swoich ná Báltyckiem morzu. MerkPol 6.
patrz: BALTYCKI
– Co dzień mamy nowe wiádomości o wielkich szkodách/ od wiátrow y náwáłności morskich tám y sám poczynionych/ osobliwie w Rosztoku gdzie część wielką wáłow y kilká Baluárdow przerwáły. MerkPol 28.
patrz: BALUARD, BALWARD, BALWARDA, BELLOARD, BELLOARDA, BELLUARD, BELLUARDA, BELOARD, BELUARD, BELUARD, BELUARDA, BELUARDA, BELWARD, BELWARDA, WELUARD, WELUARDA
– [Na Odrze koło Szczecina] Bálwárdy wodą opłynęły: most był pod wodą/ grobla wtąż; ktora nie w iednym mieyscu rysowáć się poczęła. MerkPol 154.
patrz: BALUARD, BALWARD, BALWARDA, BELLOARD, BELLOARDA, BELLUARD, BELLUARDA, BELOARD, BELUARD, BELUARD, BELUARDA, BELUARDA, BELWARD, BELWARDA, WELUARD, WELUARDA
– Wyiechał z Zácynthu nowy Hetman wielki/ wespoł z Galerámi Maltanskimi/ ktore się tam z nim zeszły: wziął z sobą kilká okrętow z prowiantem wszelákim nałádowánych/ á przytym kilká set bándytow. MerkPol 301.
patrz: BANDYT
– Máią Grymánowie ná wygnánie poyśdź do Cerigo [...] á Qwerynowie do Insuły Corfu; [...] A ieśliby tám nie poszli/ ábo ták długo tám się nie báwili áż do záwárcia między sobą pokoiu/ tedy w bánnicyą wpádną/ á nie będą mogli o zniesieniu iey supplikowáć. MerkPol 135.
patrz: BANICJA, BANICJA, BANNICJA
– Xiąże Lotárynskie przyiechawszy do Baru, gdzie był liberi sui iuris, potwierdził páktá z Krolem nászym. MerkPol 230.
patrz: BAR
– Odnowiono na tę drogę dla niego [cesarza] dwie Galerze a dla Princ Roberta/ ktory snadz z nim poiedzie/ buduią nową barkę. MerkPol 303.
patrz: BARKA
– Zlecił [dwór] Comando Komesowi Montecuccolemu przydawszy do niego Barona de Suze, zá Genrałá Artilleriey. MerkPol 155.
patrz: BARON
– Postánowił był Bászá Generał morski nowe posiłki przewieść do Káneey. MerkPol 54.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– PRzyiáchał drugi Currier z Konstántynopolá/ od Rezydentá támecznego wypráwiony: Przywiozł z sobą listy de Datae 20. Decembris, w ktorych oznáymuie/ iż Portá Ottomáńska informowána z vdánia Aly Bászego/ iákby Generał Cesarski de Souches a woyskámi Niemieckimi w Siedmigrodzką ziemię (quod falsum) wpaść/ y wespoł z Kemeny Ianem w Dziorgowie Bárczáiego obledz miał. MerkPol 54.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Zbiegł do Káney [Durach bej] y z Kommendántem Bássą się zniosł. Rozumięmy że około sposobow prowiántowánia tám tego Miástá. MerkPol 211.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Galery Tureckie/ ktore w tych dniach przeszłych przypłynęły do Káneiey/ nic innego tám nie przywiezli tylko co nowego Kápitana Bászę. MerkPol 301.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Graff Zryni, wpádszy w Bosnę [...] ták poráził/ [Turków] że máło co ich uciekło. [...] Dziwna to rzecż/ że Generał Ali, który iest Bászą Bosny, dissimulat te wtárgnienia. MerkPol 228.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– W Piątek przeszły/ wypráwiono z tąd Agę do AliBászego z podárunkámi. MerkPol 280.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Sekretarz Bászy Tureckiego w Káneey rezyduiącego/ vciekł od niego do Nászych/ prosząc o Pászport do Insuły Chios. MerkPol 47.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Przypłynęło do Káneiey 10. Galer Tureckich znowym Generałem Bászą/ ktory kázał zaraż szyię vciąć dawnemu Bászy/ y 2 Officyerom náyprzednieyszym támteg[o] Miástá. MerkPol 266.
patrz: BASA, BASSA, BASZA, BASZA
– Prosimy tez was iáko Przyiacioł naszych/ ábyście nászych Posłáńcow nie báwiąc/ o wszytkim co się tám dzieie wypisawszy odpráwili. MerkPol 170.
patrz: BAWIĆ
– Poseł do Polski dawno wyiechał/ ale ten nie co będzie się báwił w Skaniey około spraw pozostáłych Dunskich. MerkPol 174.
patrz: BAWIĆ SIĘ
– Ociec ś. báwi się do tych cżas a Castel-Gandolfo, gdzie kazał murowáć Kościoł in honorem ś Thomaszá de Villa noua nie dawno od niego Kánonizowánego/ y poświęcić go chce w przyszłą Niedzielę. MerkPol 249.
patrz: BAWIĆ SIĘ
– Doszedł go [wodza floty tureckiej] Emir od Porty áby záraz z Galerámi do Konstántynopolá się wrocił / iákoż / nic się nie báwiąc / vczynił. MerkPol 54.
patrz: BAWIĆ SIĘ
– Vrosłá też tám w tam tey stronie swieżo druga controuersia, ktora w iáwną woynę obrocić się może/ między Ferrat Beiem, á Bászą z Aldzieru, ktorzy pocżynaią ludzi zbierać przeciwko sobie. MerkPol 274.
patrz: BEG, BEG, BEJ, BIEJ
– Interim z Kandyey mamy/ że rożne Okręty z Afryki pokázuią się ná támtey okolicżey/ y sam Durách Bey (sławny iest to Turczyn á Pirátá wielki sinus Adriatici) w kilku Okrętach zbiegł do Káney, y z Kommendántem Bássą się zniosł. MerkPol 210-211.
patrz: BEG, BEG, BEJ, BIEJ
– Powiát Tokáyski był zrázu w wielkim stráchu/ ále w lepszym teraz zostawa bespieczeństwie. MerkPol 140.
patrz: BEŚPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO
– O co ia/ y wszytko Woysko Cháná I. Mći pilnie prośi/ ábyś W. M. Pan bezodwłocżnie/ dokąd ieszcze woienna porá służyć będźie/ do nas przybywáć racżył. MerkPol 138.
patrz: BEZODWŁOCZNIE
– A naprzod szli przed Krolem/ Trębaczow y bębenistow liczbá nie máłá/ zá nimi Káwalerowie de la Iartiere wszyscy pieszo z odkrytymi głowámi. MerkPol 242.
patrz: BĘBENISTA
– Po tym Akcie vdáł się Krol ná modlitwę/ y odpasał Miecz od boku/ pocáłowawszy połozył ná Ołtarzu/ á záraz Milord Lancaster, przypiął mu do nóg ostrogi/ y wdział mu ná ręce iego [króla] białe rękawiczki. MerkPol 244.
patrz: BIAŁŁY, BIAŁY, BIAŁY, BIEŁY
– Skonczył się w Piątek przeszły sczęsliwie Seymik tutecznego Woiewodzstwá; ná ktorym obrano Posłow ná Seym I. M. P. Ianá z Pieskowey Skáły Wielopolskiego/ Bieckiego/ Bochenskiego Stárostę. MerkPol 164.
patrz: BIECKI, BIECKI, BIEDZKI
– Do Munsteru weszło dwá tysiącá piechoty/ á 400. koni Biskupich. MerkPol 210.
patrz: BISKUPI
– Poimáli Zołnierze Biskupi pod Munsterem Kurierá od Miástá gdzieś wypráwionego/ y kazano go záraz obiesić. MerkPol 92.
patrz: BISKUPI
– Rwáły się były Tráktaty między Biskupem á Miástem Munsterem/ á wypádli byli z Miástá obleżeńcy z tákim impetem/ ze niemáło legło Biskupich ná plácu/ á między inszymi został Generał Maior Willich. MerkPol 117.
patrz: BISKUPI
– Oraz roskazał Cesarz/ áby dwá Regimenty/ ktore w Obozie Biskupim miał/ ná Kwátery do Państw iego Dziedzicznych się wrociły. MerkPol 53.
patrz: BISKUPI
– Przyszłá wiádomość/ że około Goa między Portugalczykámi/ á Holendrami/ była na morzu bitwá/ ktorey particularia iescze nie wiemy. MerkPol 306.
patrz: BITWA
– [Komisarze angielscy] żądáli suspensiionem armorum z Portugalią á żeby Societas Indica retirowałá Flotę/ ktorą w blokádzie trzyma Miásto Goá. MerkPol 248.
patrz: BLOKADA, BLOKADA, BLOKKADA
– Niektorzy iednák rozumieią/ ze zbiegną podobno áż do Miástá Goa, ktora iest od Floty ich blokowana. MerkPol 210.
patrz: BLOKOWANY
– Służę W.K.M. oraz do szczęśliwości Vkráinę Oyczyznę moię miłą prowádząc/ á to/ dobrych vtwierdzaiąc łaską W.K.M. á poniekąd błądzących wszelako wiodąc do vpamiętánia. MerkPol 79.
patrz: BŁĄDZĄCY
– Służę W.K.M. oraz do szczęśliwości Vkráinę Oyczyznę moię miłą prowádząc/ á to/ dobrych vtwierdzaiąc łaską W.K.M. á poniekąd błądzących wszelako wiodąc do vpamiętánia. MerkPol 79.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Wczora w dzień Bożego Wstąpienia/ wiechał do Wárszáwy ż Błoniá (gdzie się ná ten wiazd gotował trzy dni) Senator y Poseł Extra-Ordynaryiny Korony Szwedzkiey. MerkPol 228.
patrz: BŁONIE
– Flota gdzie w krotce poydzie á boday nie do Wesery/ to iest/ gdzie tá rzeká w Morze Niemieckie wpada/ á ztámtąd do Bremy/ bo Márynarzow z pilnością zbieráią. MerkPol 150-151.
patrz: BODAJ, BODAJ, BODEJ, BOGDAJ
– Prowádzono naprzod 8 Koni/ bárdzo bogáto od złotá y drogich Kámieni vbránych/ zá ktorymi iecháło 100. Drágániey. MerkPol 269-270.
patrz: BOGACIE, BOGACIE, BOGATO, BOGATO, BOHATO
– Náwáłność morska [...] pogrąziłá do gruntu Gáleoná Hiszpáńskiego do Indyey żegluiącego/ á bogáto náłádowánego. MerkPol 82.
patrz: BOGACIE, BOGACIE, BOGATO, BOGATO, BOHATO
– Woyská záś W.W.M.M. Páństwá gdyby się záwsze przy Ordách nászych trzymáły/ w Bogu mamy nadzieię/ iżby Páństwo Moskiewskie wprętce było v Was. Bog bogáty y spráwiedliwy/ lubo ten nieprzyiaciel w wielkiey kupie bywa/ máło kogo wybije/ iego káżdy. MerkPol 37.
patrz: BOGATY
– Opánowáli {Holendrzy] pewne mieyscá/ gdzie są gory w kruszcach bárdzo bogáte. MerkPol 69.
patrz: BOGATY
– O Szeremetu żadney wiádomości nie mamy o tym iednák namniey się nie frásuycie/ Bog bogáty. Szerzey o wszytkim opowie Dedes Agá Nász. MerkPol 35.
patrz: BOGATY
– Kupcy Portugálscy proponuią Kurfirsztowi Pálátynusowi wystáwić w Heydelberku tákie Commercia wielkie/ y hándle bogáte/ że z wielkim pożytkiem Mieszczánow y Obywátelow odpráwowáć się będą. MerkPol 64.
patrz: BOGATY
– Po tym Akcie vdáł się Krol ná modlitwę/ y odpasał Miecz od boku/ pocáłowawszy połozył ná Ołtarzu. MerkPol 244.
patrz: BOK
– Posłáli bowiem Kozácy [królowi] świeżo powtorne listy/ ktore od Czárá Moskiewskiego pisáne są do Stárszyzny ZaDnieprskiey w posłuszenstwie K. I. M. y w iedności woyská Záporowskiego będączey/ buntuiąc ich do złámánia powinney poprzysiężoney wiáry y do powstániá przeciwko Rzeczypospolitey. MerkPol 163.
patrz: BONTOWAĆ, BUNTOWAĆ, BUNTOWAĆ
– STánęły tu w tych dniách przez Deputatow swoich Miástá y Wsi tey Korony [...] to iest/ káżdego Miástá ieden Burmistrz/ y ieden Predykánt/ y z káżdey Wsi Sołtysz y Chłop. MerkPol 62.
patrz: BORMISTRZ, BUŁMISTR, BURMISTR, BURMISTRZ, BURMISTRZ
– Woyská záś W.W.M.M. Páństwá gdyby się záwsze przy Ordách nászych trzymáły/ w Bogu mamy nadzieię/ iżby Páństwo Moskiewskie wprętce było v Was. Bog bogáty y spráwiedliwy/ lubo ten nieprzyiaciel w wielkiey kupie bywa/ máło kogo wybije/ iego káżdy. MerkPol 37.
patrz: BÓG
– O Szeremetu żadney wiádomości nie mamy o tym iednák namniey się nie frásuycie/ Bog bogáty. Szerzey o wszytkim opowie Dedes Agá Nász. MerkPol 35.
patrz: BÓG
– Koronácya Krolewska pewnie będzie w dzień ś. Jerzeg[o] styl: vet: á gotuią się iuz Bramy tryumphálne/ y inne do takowey funkciey przynależyte apparaty... MerkPol 191.
patrz: BRAMA, BRAMA, BRANA, BROMA, BRONA
– Wielki HospodarMasz Ieg[o] Cár. Prześwietłe Wieliczestwo/ was sług swoich wiernych będzie miał w swoiey wielkiey opátrzności Cárskiey lepiey nizeli przedtym/ y od kazdego Nieprzyiacielá będzie was bronił. MerkPol 169.
patrz: BRONIĆ
– Proszą tedy [posłowie holenderscy]/ áby Fráncya chciáłá się też ożywáć/ á bronić ich od tey impeticyey [konfliktu z Anglią w sprawie połowu ryb 10 mil od brzegu morskiego]. MerkPol 247.
patrz: BRONIĆ
– Post-Mágistrowie [kurfirsta brandenburskiego]/ contra Ius gentium, bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie. MerkPol 58-59.
patrz: BRONIĆ
– [Rebelianci w Kandii] Czekac máią ná przyiażd nowego Hetmaná/ od ktorego spodziewáią się assystencyey/ áby się mogli w domách swoich od impeticyey Tureckiey bronic. MerkPol 308.
patrz: BRONIĆ SIĘ
– Nowe Okręty ktore Portugália buduie/ są nam suspecti. MerkPol 221.
patrz: BUDOWAĆ
– Arcybiskup támtego Miástá [Bragi] nie był nigdy życzliwym tutecznemu Domowi Krolewskiemu [dynastii Braganza]/ y kilká rázy chciał rebellią podnieść: Prawdá że dawno ten Arcybiskup vmárł/ ále bez máłá záwsze nie zostáie ktorykolwiek tákowych burzliwych zamysłow/ Dziedzic. MerkPol 69-70.
patrz: BURSZLIWY, BURZLIWY, BURZLIWY, BURŻLIWY
– W tych dniách było zgromádzenie Tureckie blisko Agryey. Powiát Tokáyski był zrázu w wielkim stráchu/ ále w lepszym teraz zostawa bespieczeństwie. MerkPol 140.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Kazano zatym Czausowi ná to czekáć y zátrzymáć się. MerkPol 227.
patrz: CAUSZ, CZAUS, CZAUSZ, CZAUSZ, CZAUZ
– Cesarz Turecki Czausá náznáczył do Krolá Fráncuskiego z tákowym Poselstwem. MerkPol 47.
patrz: CAUSZ, CZAUS, CZAUSZ, CZAUSZ, CZAUZ
– Krol Fráncuski Pan iego/ zásadzáiąc się ná negocyácyey Czausá do niego posłánego/ kázał mu tám przyiácháć. MerkPol 67.
patrz: CAUSZ, CZAUS, CZAUSZ, CZAUSZ, CZAUZ
– Cechy supplikowáli/ áby Rzemieślnikom Cudzoziemskim zákazano Rzemiesłá tu y po wszytkiey Angliey robić. MerkPol 26.
patrz: CECH, CECH, CZECH
– Poczyna ogień nas trapić; ktory záiąwszy się w tych dniách w Cechauzie nászym/ niemáło naczynia y sprzętow do żeglárstwá potrzebnych spalił. MerkPol 133.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Twiedzą tu niektorzy/ że tenże był Kikáią w Cechauzie ná ten czas kiedy woynę záczęto z námi. MerkPol 118.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Iest rodem z Hiszpániey/ w rzeczách zręczny y biegły/ względem czego do tákowey przyszedł vwagi v Porty/ że nie tylko ieden ze 7. Wezyrow tám rezyduiących/ ále też Kikáię (to iest Stárszym) nád Cechauzem go vczyniono. MerkPol 118.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Przyprowádzono tu w Piątek przeszły Bissurmáńcá Kikáię Cechauzu Constántynopolskiego. MerkPol 118.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Tuteczne Cekausy są in continuo opere około Armowánia 20. Okrętow woiennych. MerkPol 193.
patrz: CECHAUZ, CEJHAUS, CEJHAUZ, CEKAUS, CEKAUZ, CEKAUZ, CEKAWZ, CEKHAUZ, CEKTAUZ
– Vlice przez ktore miał Krol iechać sztákietámi rozprzestrzenili Mieszczánie/ y sámi szá[t]ámi pięknymi/ iáko też y Cechowym ordynkiem ożdobnie bárdzo Akt ten wyrázili. MerkPol 241.
patrz: CECHOWY, CECHOWY, CZECHOWY
– Wszystkich sposobow przeto tu ruszáią/ áby mogli Tráktaty ż Portugalią rozerwáć/ y do tego celu zmierza pono droga Principis de Ligni, ktory znowu puścił się z tąd do Londynu. MerkPol 192.
patrz: CEL, CEL, CYL, CZEL
– Pan Szeremet z ośmią Boiárow naycelnieyszych zostáwáć będzie w zastawie Ich MM. PP. Hetmánow/ y Sułtaná. MerkPol 9.
patrz: CELNY, CELNY, CZELNY
– List od Chánowey do Krolowey I. M. MerkPol 35.
patrz: CHANOWA
– Był potym ná audiencyey v Krolowey I. Mci. do ktorey miał list od Chánowey. MerkPol 32.
patrz: CHANOWA
– MERKVRYVSZ POLSKI EXTRAORDYNARYINY. De Data 11. Ianuarij, 1661. Zámykáiący w sobie 1. List Cháná Tátárskiego do K. I. M. 2. List Chánowey do Krolowey Iey Mci. MerkPol 33.
patrz: CHANOWA
– Imię to iest Chánowey/ to iest/ Pierwsza między żonámi Cháńskimi. MerkPol 36.
patrz: CHANOWA
– W tym liście to godno było vwagi/ ze podpisáłá się (Pierwsza Zoná Chánowá) czym rozsądnie wyráziłá poszánowánie/ ktore debetur tey wielkiey Monárchiniey. MerkPol 32.
patrz: CHANOWY
– Turcy w Wárádynie publikowáć kazali po wszytkiey Siedmigrodzkiey y Węgierskiey ziemi Vniwersały/ w ktorych chłopkom roskázuią/ żeby posłuszenstwá żadnego Szláchcie Panom swoim nie oddawáli. MerkPol 111.
patrz: CHŁOPEK
– Chłopstwo poczęło było bárdzo Pánow swoich chwytáć y Turkom ich oddáwáć. MerkPol 140.
patrz: CHŁOPSTWO
– Od Dworu Hiszpáńskiego mamy pewną wiádomość/ że Krolowa nászá nowym Potomstwem chodzi. MerkPol 247.
patrz: CHODZIĆ
– Przed wczorem poiechał Krol do Fonteneblo z Krolową/ ktora pewnie chodzi pierwszym Krolewskim Potomkiem/ iuż od trzech Miesięcy. MerkPol 215.
patrz: CHODZIĆ
– Proszę vniżenie tylko/ ábyś z námi łączyć się raczył/ y to zadánie swoie skutkiem swoim ziścił. O co ia y wszytko Woysko Cháná I. Mci pilnie prosi/ ábyś W. M. Pan bezodwłocznie dokąd ieszcze woienna porá służyć będzie/ do nas przybywáć raczył Wiem ia/ że W. M. Pan vmiesz po Tátársku chodzić/ y łátwo w to potráfisz/ że wprędce z námi spolnie robotę y vsługę Rzeczypospolitey tráktowáć będziesz. MerkPol 138.
patrz: CHODZIĆ
– Teraz tylko Bychow sam nád Dnieoprem ná Białey Rusi zostawa w ręku nieprzyiacielskich/ około ktorego chodzi rożnymi sposobámi I. M. P. Woiewodá Wileński. MerkPol 136.
patrz: CHODZIĆ
– Posłowie Holendersczy/ nie spráwili sobie żáłoby po śmierci Xiężney de Oranges, choć Krolestwo y wszytek Dwor po niey w żáłobie chodzili. MerkPol 205.
patrz: CHODZIĆ
– Dołhoruki od Mohiłowá ná Czausy ruszył się z woyskiem. MerkPol 55.
patrz: CZAUSY
– Rádá Woienna postánowiłá ábdánkowáć Woyská co niepotrzebne/ á zátrzymáć tylko pewne Pułki ná Praesidia Fortec Pogránicznych/ á ná Gwárdyą Krolewską 300. człowieká/ szczegulne Officyery. MerkPol 130.
patrz: CZŁOWIEK
– 140 Raytarow/ y 40 Pokoiowych tegoż X. nástępowali [...] Za tymi czterdźieśći Pokoiowych Krolewskich. MerkPol 241.
patrz: CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCIE, CZTERYDZIEŚCI, CZTYRDZIEŚCI, SZTERDZIEŚCI, ŚTERDZIEŚCI
– Káwálkatá Krolewska byłá ozdobna bárdzo/ á liczono między nimi czterdzieści y kilká Tytulátow. MerkPol 231.
patrz: CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCI, CZTERDZIEŚCIE, CZTERYDZIEŚCI, CZTYRDZIEŚCI, SZTERDZIEŚCI, ŚTERDZIEŚCI
– Wiádomo wam Przyiáciołom nászym czyniemy; iż Hetman Ierzy Chmielnicki/ y ż wielu Pułkow Zádnieprskich Kozacy/ przepomniawszy Bogá y obietnice swoie/ y przysięgi odmienili/ y Wielkiego Hospodára Naszego/ I[e]g[o] Cárskie Wieliczestwo zdradzili/ y poddali się Krolowi Polskiemu [...]. MerkPol 169.
patrz: CZYNIĆ
– Dowiedziáwszy się o tym Poseł Hiszpánski/ wziął to sobie zá praeiuditium, y postáráł się o to v Dworu Pápieskiego/ że Datária suspendowáłá konfirmátią huius Electionis. MerkPol 300.
patrz: DATARIA
– Mamy z Koszyc wiádomość/ że Tureckie Woysko położyło się Obozem w polách Debereckich/ ná cztery álbo naydaley pięć mil od gránic Cesárskiego Páństwá. MerkPol 211.
patrz: DEBERECZKI
– Debreczánom roskazáli pod gárdłem/ żeby więcey mostow nad tąż Rzeką stáwili/ á żeby drzewá dáli pewną Summę kop ná Sztákiety/ y inne roboty około wyżey rzeczonego Szańcu. MerkPol 211.
patrz: DEBRECZANIN
– [...] zátym gotuie się Krol ná Koronácyą/ po ktorey/ resztá Delinquentow ná śmierć od Párlámentu wskazánych/ spodziewa się locum náleść gratia. MerkPol 14.
patrz: DELIKWENT, DELIKWENT, DELINKWENT
– Pisze y to/ że nie mogł tego weścia im praepedire, bo dementowány traktátami nie vprzedził tam ze swoim ludem wczás [...]. MerkPol 308.
patrz: DEMENTOWANY
– [...] Miastá y Zámki iedne cale absorptae, drugie wniwecz desolowáne y zruinowáne zostawáły [...]. MerkPol 204.
patrz: DESOLOWANY
– [...] Woiewodá Wileński/ tu nam hyberna expressit, ráił i dezygnował [...]. MerkPol 139.
patrz: DESYGNOWAĆ, DESYGNOWAĆ, DEZYGNOWAĆ
– Wiele bardzo Pánow prowádziło go/ áż do Kościołá Abtáykirche názwánego/ gdzie Koronácyey mieysce designowano. MerkPol 243.
patrz: DESYGNOWAĆ, DESYGNOWAĆ, DEZYGNOWAĆ
– Miasteczko de Meldela, y de Mercato Cerasino, Xiężnie de Rossano náleżące/ tą deuástácyą náwiedzione/ budynkow nie máło zbyły/ że [!] strátą z piąciudziesiąt ludzi. MerkPol 204.
patrz: DEWASTACJA
– [Żołnierze wysłani z miasta Cattaro] Záłożyliby byli ogień y w ostátek Tureckich Okrętow/ ále skoro dnieć poczęło/ postrzegszy ich Turcy/ wypádli ná nich/ y musieli się do morzá do swoich Okrętow retirowáć. MerkPol 134.
patrz: DNIEĆ
– Dobrzeczáno[m] kazáno mieć pogotowiu 300. wozow do kázdego ośm wołow/ mosty buduią; wszędzie fortyfikuią/ Albam Graecam, miánowicie/ y insze Miásta potęznie. MerkPol 179.
patrz: DOBRZECZANIN
– Okrom drogich Kámieni/ Kleynotow/ Opon/ złotego Kredensu/ Biblioteki/ Obrázow/ Krolewsczyzn/ Páłacu Rzymskieg[o] tákże sprzętow ktore w nim są/ y ktore máią bydź tám przesłáne/ Statuy/ Dopásow/ Vrzędow/ Powozow/ y podrożnych vnkosztow/ sprzętow/ y Páłacu Mons: Colbertá y Xięstwa de Neuers. MerkPol 257-258.
patrz: DOPAS
– [...] dosyć się sstáło woley y przykazániu J.K.M./ y do tych czas się dzieie od tych do ktorych to nalezy [...]. MerkPol 98.
patrz: DOSIĆ, DOSYĆ, DOSYĆ
– Co tydźień práwie przychodzą Awizy o szkodách wielkich/ co nászy Kupcy ponoszą od morskich Rozboynikow z Bárbáryey/ w ktorych ręku zostały niedawno trzy Okręty bogáto bárdzo náłádowáne/ y ná dwádźieściákroć sto tyśięcy talerow szácowáne [...]. MerkPol 91.
patrz: DWADZIEŚCIAKROĆ
– Zá táką odpowiedzią gwałtem ich dostawszy/ wszytkich zábito. Legło Qwakkerow w ten dzień ná plácu ze dwánaście set/ á kilká set poimano. MerkPol 107.
patrz: DWANAŚCIESET
– Przyczyniá się zá Ciciurę/ Apostołá/ Dworeckiego/ y innych/ ktorzy [...] ná niełáskę I. K. M. zásłużyli [...] MerkPol 76.
patrz: DWORECKI
– Nasze Woysko iuż iest około Oliuentiey: Don Ioannes ma z Officyerámi Woyskowemi námowioną imprezę/ ále ieszcze nie diuulgowáną. MerkPol 289.
patrz: DYWULGOWANY
– Doszedł go [wodza floty tureckiej] Emir od Porty aby zaraz z Galerami do Konstantynopola sie wrocił/ iakoż/ nic się nie bawiąc/ vczynił. MerkPol 54.
patrz: EMIR
– Druga, Xiążęciá Mutyńskiego/ tákże contra eandem Cameram Ieziorá de Comacchio názwáne/ nad morzem leżace/ ktore Camerales odebráli Antecessorom iego przy Xięstwie Ferrárskiem. MerkPol 3.
patrz: FERARSKI, FERRARSKI, FERRARSKI
– O Posiłku Fráncuskim znowu są gadki vdaiąc że 2000. ludzi co są około Merzu/ tám do Obozu Biskupiego vdáć się maią. MerkPol 117.
patrz: GADKA
– Nowa náwáłność morska/ ktora w Oceanie w dźien świętego Andrzeiá nástáłá/ pogrąźiłá do gruntu Gáleoná Hiszpáńskiego do Indyey żegluiącego/ á bogáto náłádowánego. MerkPol 82.
patrz: GALEON
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: GĘSTY
– Inquisitor tuteczny chcąc do abiuracyey przywieść Portugálczykow pewnych ná gołą suspicyą Iudaismi/ powstał populus przeciwko niemu z tak wielkim tumultem/ że vchodząc periculum zdrowia/ przyszło mu przez kilka dni nie pokazać się. MerkPol 194.
patrz: GOŁY
– Zá tymi [następowali] Pięć Trębáczow z doboszámi [...] Po tych Podskárbi Krolewski z Adiutántámi. Graffow dwánaście w długich szátách. MerkPol 241.
patrz: GRAF, GRAF, GROF
– Graff Zryni, wpádszy w Bosnę [...] ták poráził/ [Turków] że máło co ich uciekło. [...] Dziwna to rzecz/ że Generał Ali, który iest Bászą Bosny, dissimulat te wtárgnienia. MerkPol 228.
patrz: GRAF, GRAF, GROF
– Poseł Fráncuski powrocił w tych dniách ze Szwecyey do nas/ Krolową Krystynę w Kolmárze zostáwiwszy. Grátulował nászemu Krolowi imieniem Páná swego/ dostąpienia prawá Dziedzicznego ná to Krolestwo. MerkPol 130.
patrz: GRATULOWAĆ
– Rychło po przyieździe swym kazał Krol publikowáć Pokoy z Hiszpanem/ od ktorego magnificâ Legatione był grátulowány/ przy ktorey instáncyą wniosł oraz/ áby Portugálczykom nie dał Posiłkow/ y owszem/ żeby iego spráwiedliwszey stronie chciał fauere. MerkPol 6.
patrz: GRATULOWANY
– POwrocił Poseł nász z Londynu/ á po częstych z tutecznym Pánstwem Conferencyách/ puścił się znowu morzem ku Angliey. Nie publikowáło się około tego nic pewnego/ ále to gruchnęło/ że Instrukcyą niemáłą z sobą wiezie z strony Małżeństwá Krolewney nászey z Krolem Angielskim/ á że ma w mocy pozwolić támtemu Krolowi wielką summę gotowizny w posag/ á nádto ieszcze iedno Miásto w Brásiliey/ ktore sobie obierze. MerkPol 82.
patrz: GRUCHNĄĆ
– Jest náznáczony Gubernatorem w Niderlándziech pro interim, áż do przyiázdu Arcyksiążęciá Zygmuntá z Inszpruku. MerkPol 64.
patrz: GUBERNATOR
– Przyszły Okręty z Kándyey/ na iednym z ktorych ciało przywieziono Xiążęciá de Este, ktory tám w kilká dni ná gorączkę gwałtowną vmárł/ á Senat náznáczył funebralia publice sumptu. MerkPol 19.
patrz: GWAŁTOWNY
– SEkretarz Fráncuski Monsieur Akakia wyiáchał dziś ztąd do Polski z rátyfikowáną od Krolá swego Gwárántią/ zstrony ztrzymánia Pokoiu między Námi á Szwedámi pod Klasztorem Oliwskim záwártego. MerkPol 70.
patrz: GWARANCYJA
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeci ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– [...] Krol 150. osob Szlácheckiego stanu ná swą Gwárdyą obrał/ to iest 50. Angielczykow/ 50. Szkotow/ á 50. Irlándczykow/ między ktorymi iest siłá Kátholikow. MerkPol 115.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Będąc tedy teraz Woyská rospuszczone/ Gwárdyą Páłacu Krolewskiego odpráwiáć będą/ wedle zwyczáiu dawnego/ Wybráńcy z West-Munster/ ktorzy popisani iuż są y przysięgę oddáli. MerkPol 27.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Ná bokách Krolewskich 100. Alabartnikow okrywáli przystęp. Záráz Gwárdyey Krolewskiey 200. koni. Gwárdyey Generałá Monká 100. ludzi. Gwárdyey z Tour 69 Mężow/ y trwáł ten wiazd przez dwie godzinie. MerkPol 242.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Ná bokách Krolewskich 100. Alabartnikow okrywáli przystęp. Záráz Gwárdyey Krolewskiey 200. koni. Gwárdyey Generałá Monká 100. ludzi. Gwárdyey z Tour 69 Mężow/ y trwáł ten wiazd przez dwie godzinie MerkPol 242.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeci ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Xiążę nasz Gunernator, wyiechał przeciwko niey [księżnej de Talia-Cozzo] ze wszytką swoią Gwárdyą na milę [...] MerkPol 274.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– KNiáś Lew Kirełowicz Sákowski/ Comendánt y inszy Officyerowie Cárá Moskiewskiego/ powinni będą oddáć Zamek Brzeski ze wszytką Armatą y municyámi/ niżey podpisánym Commissarzom K. I. M./ Polskiego y Szwedzkiego/ bez żadney zdrády/ tákim sposobem: Trzeciego dniá po Dacie tey Cápitulácyey/ to iest 22: Decembris, oddádzą Bramy pod Gwárdyą Commissárską/ á po drugich trzech dniách/ to iest 26. tegoż/ wynidą cále wszyscy z Zamku. MerkPol 39.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– W teyże Rádźie było Consilium, iáko Moskwę wyprowádźić z Horodow. MerkPol 24.
patrz: HOROD
– [...] Roku 1648. pokoy po wszytkiey Niemieckiey ziemi z vkontentowániem wszytkich Interessatow/ y wielką iego chwalą/ stánął. MerkPol 2.
patrz: INTERESSAT
– Przyiechawszy do residencyey Papieskiey/ był introdukowány in Consistorium od dwuch Kárdynáłow naymłodszych Dyákonow/ Manciniego y Azzoliniego [...]. MerkPol 277.
patrz: INTRODUKOWANY
– Synod wszytkich ministrow Ecclesiae Anglicanae, iest w tych dniách intymowány/ y poczynáią się iuż ziezdzáć. MerkPol 284.
patrz: INTYMOWANY
– [...] ále Brándenburgska w Berlinie postáremu zátrzymuie násze Listy/ vdáiąc że nie powinien Kurfirszt I. M. dotrzymáć ten Tráktat Iohánsdorffski/ dla tego/ że się też Onemu dosyć nie dzieie w oddáwaniu Elbiągá/ wedle Traktatu Bydgoskiego. MerkPol 59-60.
patrz: JOHANSDORFFSKI
– Zá tymi Sędziowie Iusticyey Nadworney w Togách tákże/ w kápeluszách iedwabnych. MerkPol 241.
patrz: JUSTYCJA
– W Poniedziáłek [...] Ich M. PP. Hetmáni Koronni/ summo et splendidio comitatu, o dziewiątey godzinie/ wiezdzáli prosto ná Zamek/ y tám Krolá I. M. witáli. Piechoty/ Drágánie/ Kozáckie Chorągwie/ á przytym Káwálkaty kilká set koni poprzedzáły/ czym ten Akt/ dziwnie ozdobiony zostawał. MerkPol 228.
patrz: KALWAKATA, KAWALKATA, KAWALKATA
– [...] ktore to Okręty ná pierwszym wstępie ná Kánale Angielskim Okręt Holenderski poimały/ y wiedli go do Insuły De Wight do Angliey náleżącey. MerkPol 142.
patrz: KANAŁ
– Zá nim Herczog/ Mąż śiwy/ prowádził ná powodzie koniá Krolewskiego/ przy ktorym 8. Rycerzow w szátách Pielgrzymskich/ kápálusze szerokie po Pielgrzymsku/ máiąc włosy zawiązáne. MerkPol 242.
patrz: KAPALUSZ, KAPELUS, KAPELUSZ, KAPELUSZ
– Káráwan ktory co Rok idźie z Alexandryey do Constántinoṕola ze zwycżaynym ṕrowiantem/ ná wyżywienie ludnego tego Miástá/ dostawszy ięzyká/ że cżęść nászey Floty zásadziła się nań/ vdał się do Natoliey/ y tám w Porćie nie wielkim odṕocżywa sobie ná wiátr dobry cżekáiąc/ coby naśi nie mogli dogonic go kiedy się do Dárdánelow ṕuśći. MerkPol 302.
patrz: KARAWAN, KARAWANA
– Do Sámeżenká tákże nápisáli/ áby się więcey nie kręcił/ y nie zárabiał ná kátowská rękę. MerkPol 24.
patrz: KATOWSKI
– [...] te Panstwo podległe záwsze bywało przypádkom Interregni, miánowicie ná ten czas gdy schodziło ná krwi y Potomkách Krolewskich á szukáć po obcych Kráiách Pánow tym Narodom potrzebá kázałá [...]. MerkPol 167.
patrz: KAZAĆ
– NAznácżona iest ode Dworu tutecżnego Deputácya ná powrocenie Principi de Monaco konfiszkowánych dobr/ z tą kondycyą/ żeby wroćił Dźierżawcom wszytkie nápráwy y przebudynki/ co kilkąkroć sto tyśięcy talerow nie odpráwi. MerkPol 92.
patrz: KILKAKROĆ
– KNiáś Lew Kirełowicz Sákowski/ Comendánt y inszy Officyerowie Cárá Moskiewskiego/ powinni będą oddáć Zamek Brzeski ze wszytką Armatą y municyámi/ niżey podpisánym Commissarzom K. I. M./ Polskiego y Szwedzkiego/ bez żadney zdrády/ tákim sposobem: Trzeciego dniá po Dacie tey Cápitulácyey/ to iest 22: Decembris, oddádzą Bramy pod Gwárdyą Commissárską/ á po drugich trzech dniách/ to iest 26. tegoż/ wynidą cále wszyscy z Zamku. MerkPol 39.
patrz: KOMISARSKI
– WIerność Poddánstwá swego Atáman Koszowy y wszyscy ná Zaporozu zostáiący/ W. K. M. Pánu Memu Miłościwemu oświadczáiąc [...] przysłáli mnie Hrámotę od Romadánowskiego do siebie pisáną. MerkPol 170.
patrz: KOSZOWY
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeci ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: KRÓLEWSKI
– Ná bokách Krolewskich 100. Alabartnikow okrywáli przystęp. Záráz Gwárdyey Krolewskiey 200. koni. Gwárdyey Generałá Monká 100. ludzi. Gwárdyey z Tour 69 Mężow/ y trwáł ten wiazd przez dwie godzinie MerkPol 242.
patrz: KRÓLEWSKI
– Przyiáchał wcżorá do I. M. X. Legatá Kurrier z Rzymu/ ktory do wszytkich innych Ich MM. XX. Legatow po drodze/ miał od Oycá S. listy. MerkPol 96.
patrz: LEGAT
– We czwártek przeszły wyiáchał ztąd do Wárszáwy I. M. X. Legat Papieski. MerkPol 119.
patrz: LEGAT
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Leytnantem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeći ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: LEJTENANT, LEJTMANT, LEJTNANT, LEJTNANT, LENTNANT, LEUTENANT, LEUTNANT, LIETENANT, LIEUTENANT, LIEUTNANT, LIEUTNENT
– Z Woysk/ ktore przedtym tá Koroná miáłá/ nie zátrzymáno tylko trzy Regimenty; Ieden ná Gwárdyą Krolewską pod Generáłem Leytnantem Alefeltem; Drugi ná Gwárdyą Krolowey pod Gráffem de Rantzau; á trzeći ná Gwardyą Krolewicá Sukcessorá/ pod Pułkownikiem Guldenlew. MerkPol 158.
patrz: LEJTENANT, LEJTMANT, LEJTNANT, LEJTNANT, LENTNANT, LEUTENANT, LEUTNANT, LIETENANT, LIEUTENANT, LIEUTNANT, LIEUTNENT
– Xiąże Lotárynskie przyiechawszy do Baru, gdzie był liberi sui iuris, potwierdził páktá z Krolem nászym. MerkPol 230.
patrz: LETARYŃSKI, LOTARYŃSKI, LOTARYŃSKI
– STánął Traktat Ligi między tą Koroną á Koroną Duńską ná wzáiemną obronę/ trzydźieśći Artyułow w sobie máiący/ międźy ktoremi iest y ten/ że z obu stron ṕoddáni będą mogli w obudwu Pánstwach hándle wszelakie wieść zá rownemi wolnośćiámi y libertácyámi od ćięzárow. MerkPol 159.
patrz: LIBERTACJA
– Leguie Mádamie Mártinociey iego Siostrze 14. tyśięcy złotych ná rok dożywotnie. MerkPol 255.
patrz: MADAMA
– Xiążę Lotáryngskie co dźien to bardźiey pokázuie/ że nie mysli o ozenieniu Synowcá swego z Mádámoizelą de Orlans starszą. MerkPol 299.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– Przećiwko temu Xiążę potrzebuie/ żeby Mádámoyzellá ṕuśćiłá iemu in perpetuum 100. tyśięcy talerow Intraty z swoich dobr. MerkPol 253.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– Po wydániu bowiem Mádámoizelli Máryey de Mancini żá Xiążęćiá Colonnego/ wydał drugą Siestrzenicę Mádámoizellę Hortensią zá Generałá Artyleryey Korony Francuskiey syná Máresalá Fráncuskiego de la Miliarae, ktory ma zwáć się Mázárynim y Herbem tego domu się ṕiecżętowáć. MerkPol 158.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– Trżećia záś Mádámoisellá Maryanná ṕoydźie ṕodobno za Xiążęćiá de Bouillon, z ktorym Tráktaty są bárżo blisko skoncżenia. MerkPol 159.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– W Niedźielę ṕrzeszłą ṕrzyiechał Kuryer z Páryzá do Kardynałá Colonnego z Intercyzą Málżenstwá międży tymże Xiążęćiem á Madámoyselą Máryą de Mancini/ zá konsensem oboyga Krolow od ktorych te dwá Domy máią swoię deṕendencią/ vmowionego. MerkPol 161.
patrz: MADAMOISELLA, MADAMOISSELLA, MADAMOIZELA, MADAMOIZELLA, MADAMOIZELLA, MADAMOJSELA, MADAMOJZELLA
– Z Hagi 13. Decembris, 1660. Poseł Pránouski petitum wniosł imieniem Kárdynałá de Hassia, áby Status Hollandiae wroćili dobrá/ y Káwálerskie Comendy/ Málteńczykom przed tym odięte. MerkPol 28.
patrz: MALTEŃCZYK
– Chcąc się tez dowiedźieć w iákim postánowieniu y gotowośći iest nieprzyiaćiel/ wyṕráwił 6. okrętow w południową stronę ku gorze Mámorskiey/ ś. Wincentego názwáney/ áby od nich miał relácyą/ co zá śiły ná morzu są Hiszpanskie/ á gdzie iest podóbienstwo zeby ich chćieli obroćić. MerkPol 150.
patrz: MAMORSKI
– Po wydániu bowiem Mádámoizelli Máryey de Mancini żá Xiążęćiá Colonnego/ wydał drugą Siestrzenicę Mádámoizellę Hortensią zá Generałá Artyleryey Korony Francuskiey syná Máresalá Fráncuskiego de la Miliarae, ktory ma zwáć się Mázárynim y Herbem tego domu się ṕiecżętowáć; Trżećia záś Mádámoisellá Maryanná ṕoydźie ṕodobno za Xiążęćiá de Bouillon, z ktorym Tráktaty są bárżo blisko skoncżenia. MerkPol 159.
patrz: MARESAL, MARESAL, MARESCHAL, MARESCHALL
– Syn Mareschala de la Melliarae, ktory teraz zowie się Dux Mazarinus, naylepiey będzie się miał między wszystkiemi. MerkPol 208.
patrz: MARESAL, MARESAL, MARESCHAL, MARESCHALL
– Prośi Krolá/ áby chćiał od niego przyiąć 13. pięknych Diámentow/ y inkorporowáć ich do Kleynotow Koronnych/ á żeby były nazywáne Diámentámi Mázárynowskiemi. MerkPol 253-254.
patrz: MAZARYNOWSKI
– Leguie [...] Siestrzencowi swemu Manciniemu, Xięstwo de Neuers połowicę Páłácu Mázárinskiego/ álbo ná to mieysce trzykroć sto tyśięcy złotych ktore Haeres Generalis powinien mu będźie odliczyć ná kupienie inszego páłácu. MerkPol 2.
patrz: MAZARYŃSKI
– Nie w smák poszło Dworowi/ że Commercia y hándle między Anglią y Portugálią wolne ná potym będą; á przypisuie to Párlámentowi/ rozumieiąc o támtym Krolu/ że on sam z osoby swoiey/ ná bárdzo przyiáźliwym baczeniu ma to wszytko/ co do wygody nászego Krolá należeć może. MerkPol 113.
patrz: MIEĆ
– Innych párticularia dotąd nie wiemy/ tylko że evácuatio Fortec ma bydz w ośm Niedźiel ṕo ṕodṕisaniu instrumenti pacis: Maią w nich zostáwac dźiáłá/ municye/ y inne oręża/ ktore tam były/ kiedy tych Fortec dostáwáli: Prowiantow też maią tak wiele zostáwic/ coby praesidium miáło dosyc ná trzy mięśiące. MerkPol 305.
patrz: MIESIĄC, MIESIĄC, MIĘSIĄC
– Pokazałá się w tych dniách Kometá (po nászemu miotłowáta gwiazdá) na niebie, (á napierwey tu w nászey okoliczy cobym wiedźiał) osberwowano ią w Ołomuńcu; ktorą dostawszy obserwácyą, tu ią kommunikuię. MerkPol 103.
patrz: MIOTŁOWATY
– Non deerant, ktorzy obiecowáli osobliwie z Pereásłáwiá wyrznąć ich/ ále conclusum ruszyć zárázem Pułku Czehryńskiego y Kániowskiego cżęść/ y Przyłuski/ Pułtáwski/ y Mirogrodzki wszytek pod Pereásłáw. MerkPol 24.
patrz: MIROGRODZKI
– Mohilowiánie 11. Februarij, gdy cżęść Moskwy ná podiazd wyszłá z Fortece/ pozostáłych wyrznęli/ y przy Pánu Dźiedźicznym się deklárowáli. MerkPol 136.
patrz: MOHILOWIANIN
– Przetoż dálszym molestácyom zágradzáiąc drogę/ w Poniedziáłek przeszły Iego Świątobliwość in Consistorio publico incorporował go Camerae Apostolicae, táką ábo podobną mowę wprzod miawszy do Kárdynałow. MerkPol 45.
patrz: MOLESTACJA
– WE Włoskiey źiemi/ zá pokoiem między Hiszpanem á Fráncuzem zwártym/ vstáły wszytkie te woyny/ ktore dependencyą miáły od wyżey miánowánych dwoch Monárchow/ to iest/ w Páństwie Medyoláńskiem/ Sábaudzkiem/ y Monferráckiem. MerkPol 3.
patrz: MONFERRACKI
– Trzećia, zachodźi między Xiążęty/ Sábaudzkiem y Mantuáńskiem/ o gránice Monferráckie/ y o summy pewne hinc inde winne/ y hucusq nie zápłácone. MerkPol 3.
patrz: MONFERRACKI
– WIelki Hetman dowiedziawszy się/ że Prouisor Extráordynáryiny Armaty Morskiey vdał się tu do Senatu/ przysłał Proces in Contumaciam ná nim przewiedziony. MerkPol 185.
patrz: MORSKI
– WYsiedli w tych dniách po długiej y niebespieczney agitácyey ná morzu/ Posłowie Extráordynáriyni Holenderscy w Gwáskoniey. MerkPol 81.
patrz: MORZE
– Temu się záś przećiwia Párláment y Duchowieństwo támecżne/ prosząc Krolá/ żeby niechćiał Kátolicżką Krolową Królową [królowa:subst:sg:inst:f] wprowádźić do Angliey/ proponuiąc/ áby rácżey poiął Krolewnę Duńską/ ktorey kryskę swoię dáią Kupcy Londyńscy w nádźieię pożytkow/ ktorych przez to dostąpić sobie obiecuią w Commercyách swoich ná Báltyckiem morzu. MerkPol 6.
patrz: MORZE
– Przysłáli Hrámotę [kozacy] od Romadánowskiego do siebie pisáną/ á przy oney y Moskalá; ktory rozmáitemi vsiłował sposobámi Atámaná Záporowskiego odstrychnąć [od wierności królowi]. MerkPol 170.
patrz: MOSKAL
– TO też Goniec Moskiewski ná A[.]dyencycy proponował/ áżeby Krol nász Wielkiego swego Posła wzáiemnie do Moskwy posłał/ wedle opiewánia dwudziestego y siodmego Artykułu/ ostátniego przymierza między námi záwártego. MerkPol 142.
patrz: MOSKIEWSKI
– RZecżpospolita Holenderska vspokoiwszy woynę między Krolem Szwedzkim á Krolem Duńskim/ w ktorey się byłá nie pomáłu interessowáłá/ życżyłáby sobie byłá tákże vspokoienia drugiey woyny/ wyżey pomienioney/ między Biskupem Munsterskim/ á Miástem Munsterem/ y wielkie stáránia około tego cżyni/ nie rádá widząc/ że ten ogień woienny blisko Iey gránic ták długo trwa. MerkPol 7.
patrz: MUNSTERSKI
– Zgodá między Cameram Apostolica á Xiążęćiem Mutyńskim zstrony Comacchio, dobrze postępuie/ á nadźieiá iest że przyidźie do skutku. MerkPol 116.
patrz: MUTYŃSKI
– Nádźieiá o zgodźie około sprawy Mutyńskiey znowu ostygłá/ á pono iuż z niey nic nie będźie. MerkPol 133.
patrz: MUTYŃSKI
– Leguie [...] Xiężnie Mutynskiey iego Siestrzenicy/ puł cźwártá stá tyśięcy złotych gotowych pieniędzy; 60. tyśięcy złotych intraty; zá 40 tyśięcy sprzętow domowych/ y ieden gátunek opon. MerkPol 255.
patrz: MUTYŃSKI
– Xiążę Mutyńskie każe do swoich Państw zwoźić wszytko co ma pod Papieżem/ po Máiętnośćiách swoich w Xięstwie Ferárskim/ ták w zbożu/ iáko w sprzętách rożnych. MerkPol 67.
patrz: MUTYŃSKI
– Do tego/ zostawáią we Włoszech trzy wielkie kontrowersye nie decydowáne [...] Druga, Xiążęćiá Mutynskiego/ tákże contra candem Cameram, o Ieźiorá de Comacchio názwane/ nad morzem leżące/ ktore Camerales odebráli Antecessorom iego przy Xiestwie Ferrárskiem. MerkPol 3.
patrz: MUTYŃSKI
– Spráwá Xiążęćiá Mutyńskiego niespodźiewánie do zgody się bierze. MerkPol 93.
patrz: MUTYŃSKI
– [Chan] Więźniow nászych wszytkich co są w Krymie/ zá Moskwe ná zámian oddáć chce. MerkPol 103.
patrz: NA ZAMIAN
– Wychodząc/ powinni będą Chorągwie rzucáć pod nogi Pánow Commissarzow/ á potym záraz ie zwinąć/ y ná wozy włożyć/ á nie máią ich rozwijáć/ áż do Gránic Moskiewskich przyszedszy: Bembnić/ trąbić nie powinni/ áż ná tychże swych gránicách; Muszkiety y oręża wszelakie ná do zwieszone máią trzymác: Prochu y kul nie ma wziąć żaden z sobą więcey nád pięcioro nábicia/ y pięć łokci lontu. MerkPol 39.
patrz: NABICIE
– Duński Poseł [...] wybrał się w drogę do Holsátiey/ aby snadź nie przyszło mu ná przeciw iemu [grafowi Kenigsmark] iecháć. MerkPol 201.
patrz: NAPRZECIW
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: NIEDZIELA
– [Wojsko Zaporoskie] Przyczynia się zá Ciciurę/ Apostołá/ Dworeckiego/ y innych/ ktorzy lubo ná niełáskę I.K.M. zásłużyli/ iednákże obacżywszy Beneficiati Cárscy skutek ták obfity przyrodzoney I.K.M. Clemencyey/ zmiękcżeią/ y serce do Przyrodzonego skłonią Páná/ buntow poniechawszy. MerkPol 76.
patrz: NIEŁASKA
– Proponuią K.I.M. przywrocenie ná Páństwo Konstántego Szczerbáná [...] Lecz/ ieśliby to nie można/ tedy przynamniey prosi [wojsko zaporoskie]/ áby z łáski I.K.M. mogł w Iego Páństwách mieć Reclinatorium. MerkPol 76.
patrz: NIEMOŻNA
– Kemin Ianusz záś/ położył wielkie praesidium w Hust Fortecy znacżney od Wołoch/ dlá zabronienia Pássu Tatárom/ ale te iusz się słábo nadáły/ bo wieść przyszłá ṕewná/ że iuż Turcy ze 40000. ludu wesli w sámę Siedmigrodźką ziemię Kemin Ianusza znośić/ ṕrzy ktorym tylko ṕięć tyśięcy ludźi Cesarskich pod Generałem Sraremberkiem, ále nie ṕewna/ żeby w tak małey kuṕie ṕuśćić się mieli na rátunek. MerkPol 304.
patrz: NIEPEWNA
– Commissarze nászy podáli Holenderskim Posłom [...] ze pretenduią rewidować wszytkie Okręty z ktoremiby do Państw nieprzyiácioł Korony Angielskiey żeglowáli [...] ná co Posłowie nie pozwaláią/ zá niesłuszną to máiąc pretensyą. MerkPol 142-143.
patrz: NIESŁUSZNY
– Záchorzał był w tych dniách Krolewic nász/ á choć do tego czásu od choroby niewolen/ przychodzi iednák znácznie do siebie. MerkPol 289.
patrz: NIEWOLEN, NIEWOLNY
– Pan Teterá modestè deklárował/ że ieśliby miáłá bydź iaka odmiáná w Woysku Zaporowskim/ y nieżycżliwość przećiwko PAnu Przyrodzonemu/ tedy ia nie tylko Piecżęći/ ále y Vkráiny znáć niechcę. MerkPol 23.
patrz: NIEŻYCZLIWOŚĆ
– Do Kijowá tákież listy do Kniáźiá Borotynskiego posłáne/ á Vniwersały do wszytkich Zádnieprskich Pułkownikow/ áby Sámeżeńká mieli zá zdraycę/ y nie słucháli iego Vniwersałow z iákoż Zadnieprzánie krom sámego Sámeżeńká nie rebelizuią/ y o Niżyńskim y o Czerniechowskim Pułkách słycháć/ że iuż powroćili/ y iedno trzymáią z Chmielnickim. MerkPol 24.
patrz: NIŻYŃSKI
– Skody nie oszácowáne od ṕowodźi wielkiey ṕonosimy/ między inszemi rżeka Meler ták zebrałá/ iż żwszystkie ṕiwnice w tym miescie zatoṕiła: mieśne iárki zniosłá: y młyn wielki ṕrzy Nordowym mośćie ṕrecż ṕorwáłá/ y nie mogło się temu zabieżec/ aż groblę rozkoṕano/ ktorą zá cżásu Krola Karola IX. nie daleko zamku rzucżono. MerkPol 305.
patrz: NORDOWY
– Rozumięmy że około sposobow prowiántowánia tám tego Miástá/ w ktorym wuemy że żywnośći y prochow o mále. MerkPol 221.
patrz: O MALE
– Záwołáli/ iż gotowi wszyscy do przyśięgi/ á z tym szli do Cerkwi: tám actae Deo gratiae: potym postáwiono Ołtarz w puł Cerkwie/ Ewángelią ná nim Cum magna Solemnitate in forma głośno/ dictante Notario przyśięgli: Non coacti; ále vltrò z wielką chęćią ćisnęli się do przyśięgi/ y odprzyśięgáli się Cárá Moskiewskiego/ y iego Rządow. MerkPol 23.
patrz: ODPRZYSIĘGAĆ SIĘ
– TO też Goniec Moskiewski ná Audyencyey proponował/ á żeby Krol nász Wielkiego swego Posłá wzáiemnie do Moskwy posłał/ wedle opiewánia dwudziestego y siodmego Artykułu/ ostátniego przymierza między námi záwártego. MerkPol 142.
patrz: OPIEWANIE
– XIążę Colonna Koniuszy Korony Neápolitánskiey záwárł kontrákt kupná z Xiązęciem de Monaco dobr lennych/ ktore miał in Regno Neapolitano odbieráć/ wedle opiewania Tráktatow pokoiu v gór Pireneyskich záwártego. MerkPol 160.
patrz: OPIEWANIE
– [...] ktora/ wedle opiewánia Artykułow zgody nie dawno záwártey/ ma się zá wyżey rzeczoną nagrodą przy nas zostáć; ktorey nagrody Summá/ 8500. beczek złotá wynosić ma. MerkPol 150.
patrz: OPIEWANIE
– Interea Traktaty z Portugalią są cale námowione choć do tąd nie ṕodṕisane/ á ludzie non postremae cognitionis rerum huius Status innuunt non obscurare, że Korona Portugalská condecit nomine dotis Koronie tutecżney/ perpetuis temporibus, Regna de Congo, Angola, Tangier, y Goá; Krolowi záś ośmkroć kroć[!] sto tyśięcy libr Sterlinskich, co ucżynia cżtery Milliony talerow. MerkPol 215-216.
patrz: OSIEMKROĆ, OŚMKROĆ, OŚMKROĆ
– Kommisarze deṕutowáni do konferencyey z Posłem Portugálskim strony ṕokoiu/ zkońcżyli iuż zgodnie swoie Traktaty/ y Artykuły między sobą sṕisáli/ tákie: Naṕrżod; Ponieważ nieṕodobna/ żeby Krol Portugálski ṕowroćił Stanom Generálnym mieysca/ ktore im odiął w Brásilu, tedy ná to mieysce obliguie się dáć im 9. millionow złotych Holenderskich (ucżynia to Polskich 10. millionow/ y ośmkroć sto tyśięcy złotych) [...]. MerkPol 292-293.
patrz: OSIEMKROĆ, OŚMKROĆ, OŚMKROĆ
– Z táką rekollekcyą z tego świátá zeszłá [księżna de Oranges]/ że wszytkim/ ktorzy około tego ostátniego Aktu iey życia byli/ dziwowáć się przyszło/ y oraz zbudowáć z meżnego y rostropnego vmysłu tey Xiężny przy ták strászney przepráwie. MerkPol 82.
patrz: OSTATNI
– Nie mász pámiętniká ták ozdobney y wspániáłey Koronácyey/ iáko tá teráznieyszego Krolá/ ktora się trzy temu odpráwowáłá. MerkPol 231.
patrz: PAMIĘTNIK
– Nie zgrzesze pono, że opisuiąc w tych pápirách mötus Politicus Orbis, do wiadomości też podáć będą. MerkPol 103.
patrz: PAPIER, PAPIER, PAPIOR, PAPIR
– Dochodzić się może [...] że commercia Hiszpáńskie/ nie są Angliey potrzebne/ przy rácyách ták zmyślonych/ iako są te drugie/ ktore álleguią w osobnym papierze; w ktorym vsurpationem Ducis Braganoise authorisare usiłuią/ y lus aliquod in Coronam Portugaliae illi praetexere. MerkPol 260.
patrz: PAPIER, PAPIER, PAPIOR, PAPIR
– Przyszło do moiey wiádomości, iz niektorzy chowáią sobie te drukowáne pápiery ktore co tydzień in publicum wychodzą. MerkPol 56.
patrz: PAPIER, PAPIER, PAPIOR, PAPIR
– Wrociły się w tych dniach Galery Papiezkie z Liuorno, ktore Xsiężnę Floreńską odprowadzáły. MerkPol 306-307.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– We czwártek przeszły wyiáchał ztąd do Wárszáwy I. M. X. Legat Papieski. MerkPol 119.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Tegosz Miesiącá/ w kościele ś. Stánisłáwá Narodu Polskiego/ Muzycy Kápelli Papieskiey vroczyście Te Deum śpiewáli. MerkPol 84.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Iecháł prosto do Papiezá/ y był vniego prywátnie ad osculum pedum, y záraz potym oddał prywátną wizytę Pápieskim pokrewnym. MerkPol 284.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Iest to táka dignitas, że po Papiestwie między Duchownymi niemasz większey, MerkPol 44.
patrz: PAPIESTWO
– To Xięstwo od Antecessorow Xiążęcych Hipotekowáne było/ kiedy Montem Farnesianum zá konsensem przeszłych Papieżow/ w Rzymie záłożyli. MerkPol 3.
patrz: PAPIEŻ
– Biskupstwo Chełmińskie dáne iest I. M. X. Olszewskiemu/ Referendarzowi Koronnemu; á Referendárya I. M. X Wierzbowskiemu/ Opatowi Párádyskiemu się dostáłá. MerkPol 112.
patrz: PARADYJSKI, PARADYSKI
– Miasto Kolno bárdzo się obawia, żeby Kurfirszt Kolenski w Kontrowersiey ktora zdawná miedzy nimi záchodzi/ armis experiri niechciał/ y parat záwczásu média suae conseruationis. MerkPol 294.
patrz: PARAT
– Zda się ták/ iákoby niebo nas nápomináło kiedy czásem Komety/ záćmienia/ nie często widziáne parelia [et] multiplicatae Solis facies, ogniste kule y inne Meteora nam się na niebie pokázuią. MerkPol 203.
patrz: PARELIA
– Zeszedł z tego świátá ostátni z owych sześciu z ktorych okázyey záczełá się/ 20. lat temu/ woyná między Krolem Károlem Pierwszym/ á Párlámentem MerkPol 107.
patrz: PARLAMENT
– Donkerk/ y Iámáyká są iuż do Korony Angielskiey od Párlámentu incorporowáne. MerkPol 62-63.
patrz: PARLAMENT
– Má tákże Krol wiecznemi czásy mieć w mocy Parlámenty skłádáć y one konczyć/ kiedy mu się bedzie zdało żeby sprawy Koronne tego potrzebowáły. MerkPol 160.
patrz: PARLAMENT
– Z Londynu 27. Maii. 1661. We Wtorek/ Párlamentarze tak z gorney iák z dolney izby/ byli v Krola/ dziękuiąc mu zá komunikácyą iego Małżeństwá z Krolewną Portugálską. MerkPol 275-276.
patrz: PARLAMENTARZ
– Dekretowi Párlámentowemu dosyć czyniąc/ wygrzebiono w tych dniách ciáłá/ Kromuelá stárego/ Agertoná/ y Brádszáwá y powleczono ich do szubienice/ á tám ich powieszono. MerkPol 142.
patrz: PARLAMENTOWY
– Krol przez Párlámentowy Dekret powrócił Kátolikom w Irlándyey ich dobrá. MerkPol 50.
patrz: PARLAMENTOWY
– Qwákkerow siłá z Dekretu Párlámentowego ibieszoná. Niechcieli Krolá przepraszáć/ áni namnieyszego znáku żałowánia swego występku pokázáć/ y owszem głosem grozili Krolowi/ powiadáiąc/ że ich potomstwo zemści się tego. MerkPol 114.
patrz: PARLAMENTOWY
– Don Luizemu de Haro, Primo Ministro Status Krolá Hispanskiego/ ieden znaypiekniyszych iego Obrazow/ y wielki pektoralik szczerozłoty. MerkPol 257.
patrz: PEKTORALIK
– Káwáler/ ktory nie nágotował się był ná strawienie tákowego responsu/ rozgniewawszy się potwarzał mu perfidyą z groźbą że inszego cżásu powrocić chciał z większą potęgą/ y mścić się z tego affrontu. MerkPol 67.
patrz: PERFIDIA
– Chcąc się tedy Senat opátrzyc za wcżásu ná przyszłe potrzeby/ publikował Vniwersały swoie/ ze ktoby miał pieniądże v siebie leżące y chciałby ie in fidem publicam dáć na płát rocżny po 6. od sta/ że wezmie Rzecżpospolita od nich z kilká milionow. MerkPol 162.
patrz: PŁAT, PŁATA
– Był introdukowány od Kardynáłow między ktoremi procumbens, pocáłowáł Oycu świętemu nogi/ i witał wszytkich Kárdynáłow (vt moria est) amplexu. MerkPol 277.
patrz: POCAŁOWAĆ
– Po tym Akcie vdáł się Krol ná modlitwę/ y odpasał Miecz od boku/ pocáłowawszy położył ná Ołtarzu/ á záraz Milord Lancáster, przypiął mu do nog ostrogi/ y wdział mu ná ręce iego białe rękawiczki. MerkPol 244.
patrz: POCAŁOWAĆ
– Post-Mágistrowie [...] bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie/ sámi chcąc Administratorá Poszty we Gdańsku chowáć. MerkPol 58-59.
patrz: POCZTA, POSZTA
– Tedy przyiáchał w tych dniách tu do nas Namiestnik Naywyższego Post Mágistrá Hiszpáńskiego/ áby z tutecznym Dworem námowił sposoby/ iákoby listy prędko tám y sám przenoszone były. MerkPol 91.
patrz: POCZTMAGISTER
– Vpárli się bowiem Mieszcżánie y zprzyśięgli/ nie tylko nie podáć się áż do ostátniego tchu/ ále winę postánowili ná tego/ ábo ná tych/ coby o zgodę z Biskupem wzmiankę cżynić się wazyli. MerkPol 85.
patrz: PODAĆ SIĘ
– Ze z tą hrámotą posyłá Goncá Poddyáczego Zenona Iwánowiczá/ prosząc/ áby bez zátrzymánia z rezponsem był odprawiony. MerkPol 74.
patrz: PODDIACZY
– A że kupá swáwolnych tych podDniestrskich kozakow teraz powrácáć sie będzie/ przeto czuyność naszych wodzow przy Hetmánie Zaporowskim zostáwaiących/ starali się o to/ żeby zaraz cdn. MerkPol 156.
patrz: PODDNIESTRSKI
– Nadzieiá o zgodzie około spráwy Mutyńskiey znowu ostygłá/ á pono iuż z niey nic nie będzie. MerkPol 133.
patrz: PODNO, PONNO, PONO, PONO
– KRolowa Krystyná wroćiłá się z Kolmáru do Nordkoṕingu/ gdzie każe w zamku ponápráwiáć y obiiáć ṕewne ṕokoie: Odṕráwiłá ṕrżed wyiázdem z Komáru kilká sług Kátholikow; á do tych co tu ná nię cżekáią kazáłá pisáć/ aby iedni do niey ṕrzyiechali/ á drudzy do Włoch się ṕrzenieśli. MerkPol 153.
patrz: PONAPRAWIAĆ
– Służcie Pánu z boiáźnią y z drzeniem Ciż Qwákkerowie nád świtániem z Niedziele na Poniedziáłek/ straz wysiekszy/ opánowáli bramę Niugett rzeczoną y prosto biegli ku kościołowi świętego Páwłá/ gdzie konna straż Qwártier swoy ma/ wołáiąc po ulicách ze wszystkiego gárdłá/ (...) MerkPol 106-107.
patrz: PONIEDZIAŁEK
– W Poniedziáłek przeszły Wielkonocny/ podpisana zostáłá Interciza między Mádámoizellą de Orleans stárszą secundi thori, a Xiążęciem Florentskim/ (...). MerkPol 215.
patrz: PONIEDZIAŁEK
– Niewolnikow Wászych/ ktorych iest siłá po rożnych mieyscach Moskiewskich [...]tych tákże poodszukiwawszy/ stáray się o to W.K.M. ábyś z Námi tey zimy ná Vkráinie co dobrego spráwił... MerkPol 35.
patrz: POODSZUKIWAĆ
– Tu zá Dnieprem I.Mć. moy Woysko rozłoży poprácowáne/ y chce bydź na Seymie. MerkPol 139.
patrz: POPRACOWANY
– Przyieżdżaią zewsząd do Londynu ci/ ktorzy trzymáią dobrá należące ábo Domowi Krolewskiemu/ ábo Biskupom/ przed tym od Párlamentu confiskowáne/ y plus offerenti poprzedáne... MerkPol 27.
patrz: POPRZEDANY
– Jeszcze hándle y Commercia z postronnymi nie przyszły po woynie do pierwszey pory [...]. MerkPol 70.
patrz: PORA
– ...wy przyiaciele naszy pámiętáiąc ná Bogá [...] y przysięgi ku Cárskiemu Wieliczestwu/ zwodzicielow Hetmáná Ierzego Chmielnickiego/ y inszych iego poradcow/ ktorzy zdrádzili Ieg[o]... MerkPol 169.
patrz: PORADCA
– Doszedł go [wodza floty tureckiej] Emir od Porty áby záraz z Galerámi do Konstántynopolá się wrocił / iákoż / nic się nie báwiąc / vczynił. MerkPol 54.
patrz: PORTA
– Portá myśliłá z námi zácząć woynę. MerkPol 1661, 118.
patrz: PORTA
– Zdumiał się Dwor widząc Posłá Hiszpáńskiego oddáiącego wizytę Kárdynałowi Vrsyniemu/ Protektorowi Korony Portugálskiey. MerkPol 65.
patrz: PORTOGALSKI, PORTUGALSKI
– Dostáwszy Dwor nász w przeszłym tygodniu wiádomość/ publicati Matrimonij Krolá Angielskiego z Portugálką [...] bárdzo pilną báwił się reflexią... MerkPol 282.
patrz: PORTUGALICZKA, PORTUGALKA
– Tak nieprzyiemna iest w oczách nászego Dworu Małżeństwo Angielskie z Portugaliczką/ że Ministri huius status częste odpráwuią z Posłámi Holenderskiemi Sessye bardzo długie/ sposobu szukaiąc/ iákoby temu zábieżeć. MerkPol 189.
patrz: PORTUGALICZKA, PORTUGALKA
– Post/ Mágistrowie contra Ius gentium. bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie/ sámi chcąc Administratorá Poszty we Gdańsku chowáć. MerkPol 58-59.
patrz: POSTMAGISTER
– Z Bruxellu 17 Aprilis, 1661. Na supplikę kupcow Londynskich posłał tu Krol Angielski swego Post-Mágistrá, dlá sporządzenia Poszt tutecżnych z Anglią/ á z tąd poiedzie do Antuerpiey/ chcąc to spráwić/ żeby listy z tąd trzy rázy ná tydzien do Londynu przychodzić mogły; MerkPol 208.
patrz: POSTMAGISTER
– Za Gdáńská 2. Februarij. 1661. Nie tylko Post-Mágistrowie Kurfirstowcy zátrzymuią listy/ ále náwet y wozy Formáńskie idące z Hámburku do nas/ hámuią y wytrząsáią ich/ áby iákie listy między towárem nie wieźli. MerkPol 87.
patrz: POSTMAGISTER
– Ponieważ Post-Mágistrowie Kurfirstá J. M. Brándeburgskiego przy swoim przedsięwzięciu stoią/ y Poszty násze ná swoim gruncie záhámuią (wyszedł Ordynans żeby ich Poszty záhámowano). MerkPol 88.
patrz: POSTMAGISTER
– Ná czarnym morzu w przeszłym Miesiącu/ ták srogie wiátry pánowáły/ że Flottá Turecka (ktora ná támtym morzu zwyczáynie excubias odpráwuie przeciwko Kozakom Duńskim) máiąca w sobie 29. Galer/ funditus zginęłá; porwał bowiem strászny wicher 24. ich/ y cále potopił; á 5. z táką furyą pędził do lądu/ że się wniwecz potłukły y rozbiły. MerkPol 19.
patrz: POTŁUC
– Przed wczorem poiechał Krol do Fonteneblo z Krolową/ ktora pewnie chodzi pierwszym Krolewskim Potomkiem/ iuż od trzech Miesięcy. MerkPol 215.
patrz: POTOMEK
– Od Dworu Hiszpáńskiego mamy pewną wiádomość/ że Krolowa nászá nowym Potomstwem chodzi. MerkPol 247.
patrz: POTOMSTWO
– [...] nie słuszna się zda wygádzáiąc nieumieiętnym Domowym/ wypędzić cudzych dobrych z Korony/ z ktorych większą lud pospolity y Krol sam ma wygodę; ktorzy też więcey zárabiáiąc/ więcey ná publiczne potrzeby contribuere mogą. MerkPol 26.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– Snadź chce Krol ludzie obrocić gdzie indziey/ ná własną potrzebę [...]. MerkPol 248.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– [...] te Panstwo podległe záwsze bywało przypádkom Interregni, miánowicie ná ten czas gdy schodziło ná krwi y Potomkách Krolewskich á szukáć po obcych Kráiách Pánow tym Narodom potrzebá kázałá [...]. MerkPol 167.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– ...náznáczył Krol Commissarzow ná Tráktaty/ z nim/ z strony powracánia Insuły Iamaica/ y Miástá Donkerku Krolowi Hiszpáńskiemu MerkPol 131.
patrz: POWRACANIE
– Pánu Szeremetowi iednák sámemu/ Boiárom/ y Pułkownikom/ ktorzy w zástáwie zostáną/ pozwala się broń ręczna. MerkPol 9.
patrz: POZWALAĆ SIĘ
– Arcybiskup támtego Miástá [Bragi] nie był nigdy życzliwym tutecznemu Domowi Krolewskiemu [dynastii Braganza]/ y kilká rázy chciał rebellią podnieść: Prawdá że dawno ten Arcybiskup vmárł/ ále bez máłá záwsze nie zostáie ktorykolwiek tákowych burzliwych zamysłow/ Dziedzic. MerkPol 69-70.
patrz: PRAWDA
– W Andálucyey pilno werbuią: Chcą ztámtąd 2000 ludzi do Kátháloniey posłáć/ y po Prezydyách ich rozdzielić/ ná przemiánę stárych/ ktorych máią do Portugálliey obrocić. MerkPol 61.
patrz: PRZEMIANA
– ...trzeci Rok iuż minął po przypadániu terminu náznáczonego Xiążęciu/ do satisfakcyey Credytorom Montia Farnesiani... MerkPol 45.
patrz: PRZYPADANIE
– Záczym/ przystoyną to bydź rozumiemy/ żebysmy Wászey Krolewskiey Mci w tey mierze z cáłego vmysłu y sercá/ z dobrego Sąsiedzkiego affektu y przyiáźni congrátulowáli/ y sżczęścia powinszowali [...]. MerkPol 37.
patrz: PRZYSTOJNA
– [...] nie słuszna się zda wygádzáiąc nieumieiętnym Domowym/ wypędzić cudzych dobrych z Korony/ z ktorych większą lud pospolity y Krol sam ma wygodę; ktorzy też więcey zárabiáiąc/ więcey ná publiczne potrzeby contribuere mogą. MerkPol 26.
patrz: PUBLICZNY
– Nazaiutrz miał Ociec S. Consystor/ przy ktorym Akcie Kardynałowie mieć Audyencyą publiczną/ y Rada taiemna bywać/ zwykła. MerkPol 92.
patrz: PUBLICZNY
– Z tey okázyey publikowało się/ ze okrom negotium zgody między Brandeburskim á Neoburskim Domámi: proponował też Kurfirsztowi buławę Woysk Rzeszy Niemieckiey... MerkPol 279.
patrz: PUBLIKOWAĆ SIĘ
– Inopinato bárdzo accidit to Posłowi Hispánskiemu/ ktory vsilnie się starał to negotium retractare, máiąc po sobie tę rátią: ze podział ten był (prawdá) od Komisárzow vczyniony/ ále iescze nie ratifikowany ode Dworu/ záczym niemogł haberi pro opere perfecto. MerkPol 202.
patrz: RACYJA
– Generálstwo ná tę woynę náznácżył Dom Ioanni de Austria Filio naturali, ktory iednák nie będźie mogł nic głownego rezolwowáć bez rády Primi Ministri Status Dom Luijs de Haro, ktory blisko onego záwsze będźie. MerkPol 5.
patrz: REZOLWOWAĆ
– A w tym Graff Southanpton wziął z Ołtarza Miecz/ y zpochew wyiąwszy/ podniosł go przed Krolem/ y uderzył końcem w ziemię/ Krol powstawszy/ vsiadł potym ná Thronie/ ktoremu tenże Graff pokazał Priuilegia Koronne/ y zdiąwszy rękawiczki białe z ręku Krolewskich/ włozył Mannelle żelazne/ á Krol też zaraz ná Miecz goły połozył dwá palcá ná potwierdzenie tey przysięgi/ ktorą iuż przedtym ná Seymie Koronnym Stanom vczynił był. MerkPol 244.
patrz: RĘKAWICZKA
– Po tym Akcie vdáł się Krol ná modlitwę/ y odpasał Miecz od boku/ pocáłowawszy połozył ná Ołtarzu/ á záraz Milord Lancaster, przypiął mu do nog ostrogi/ y wdział mu ná ręce iego białe rękawiczki. MerkPol 244.
patrz: RĘKAWICZKA
– Chcąc się tedy Senat opátrzyc za wczásu ná przyszłe potrzeby/ publikował Vniwersały swoie/ ze ktoby miał pieniądże v siebie leżące y chciałby ie in fidem publicam dáć na płát roczny po 6. od sta/ że wezmie Rzeczpospolita od nich z kilká milionow. MerkPol 162.
patrz: ROCZNI, ROCZNY
– Po ktoreg[o] [marszałka] odpráwie y rospráwie Woyská/ á wszytko cokolwiek należáło cżásowi ninieyszemu gruntownie dysponowawszy/ I. M. P. Márszałek obrocił do Ołyki/ á I. M. P. Woiewodá do domu swego ná Wołhyń. MerkPol 24.
patrz: ROZPRAWA
– Restant teraż [!] do vspokoienia praetensie cudze/ od Dworu Fráncuskiego promowowáne; iáko to Kurfirsztá Kolenskieg[o]/ ktory stára się o rumácyą praesidij z ieg[o] miast Rhimbeyga, y Orsoy: y Xiążęciá Náyburskiego/ ktory się toż dopomaga z Coesfelt swego Miástá. MerkPol 218.
patrz: RUMACYJA
– [...] wiadoma też rzecz iest światu wszystkiemu/ że toż vczynić musieli Anno 1595. y Anno 1617. nie tylko teraz [o Moskwie, która musiała zapłacić Polsce po przegranych wojnach]. MerkPol 305.
patrz: RZECZ
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: RZETELNY, RZETELNY, ZRZETELNY, ŹRZETELNY
– Pan Poseł I.K.M. był zátrzymány/ áby dał tey vstney Cháná I. Mći rozmowy rzetelną Krolowi I. Mći. Relácyą. MerkPol 102.
patrz: RZETELNY, RZETELNY, ZRZETELNY, ŹRZETELNY
– [...] y o Niżyńskim y o Czerniechowskim Pułkách słycháć/ że iuż powrocili/ y iedno trzymaią z Chmielnickim. MerkPol 24.
patrz: SŁYCHAĆ
– O Rebelliey Miástá Brági nic nie słycháć nowego. MerkPol 69.
patrz: SŁYCHAĆ
– Widząc potrzebę áffektácyey I. K. M. Chán I. M. Woyská ordynował insze z Sołtanem świeże w Vkráinę. MerkPol 101.
patrz: SOŁTAN
– Chćiałby Dwor zá dwá Mieśiąca robotę Woienną zácżąć/ na co Armatę każe w Seuilliey śṕieszno gotowáć: iuż iest tám ze 40. sztuk śṕiżowych dźiał vłożonych/ y ze wszytkim opátrzonych/ y gotowych. MerkPol 149.
patrz: SPIŻOWY, SPIŻOWY, ŚPIŻOWY
– We Francyey negotiatia nászych Posłow ták sporo nie postępuie/ iákośmy się spodziewáli iż postapić miáłá [...]. MerkPol 278.
patrz: SPORO
– Teraz tylko Bychow sam nád Dnieoprem ná Białey Rusi zostawa w ręku nieprzyiacielskich/ około ktorego chodzi rożnymi sposobámi I. M. P. Woiewodá Wileński. MerkPol 136.
patrz: SPOSÓB
– Zasiada ná Stolicy Apostolskiey Ociec święty Alexander tego imienia VII. obrány po zeszciu Innocencivsza X. MerkPol 2.
patrz: STOLICA
– W tych dniách było zgromádzenie Tureckie blisko Agryey. Powiát Tokáyski był zrázu w wielkim stráchu/ ále w lepszym teraz zostawa bespieczeństwie. MerkPol 140.
patrz: STRACH
– W Pomorskiey ziemi od kilká czásow pokázuią się po lasách y po wsiách/ osobliwie w stodołach/ stráchy częste y rożne między inszemi widuią támeczni obywátele podczas woyska wielkie iakby były w ciągnieniu/ z Armatą/ y z Taborámi wielkiemi. MerkPol 153-154.
patrz: STRACHY
– ANglikowie wielkim sumptem Dunkerk fortifikuią/ y pewne piaskowe págorki w około niego zwálą/ chcąc Fortecę (iáko zowią) Realną z niego vczynić. MerkPol 85.
patrz: SUMPT
– Długi Xiążęćiá Pármáńskiego/ ná ktore Cástro iest hipotekowáne/ wyniosą Milion y sześćkroć sto tyśięcy skutow Włoskich/ co vczyni circiter dwá Miliony talerow; nie ráchuiąc expensá ná woyne z nim A. 1642 et 43. MerkPol 52.
patrz: SZEŚĆKROĆ
– Madámoiselli Máryánnie/ sześć kroć sto tyśięcy złotych ná poság/ y zá 40 tyśięcy złotych sprzętow domowych. MerkPol 256.
patrz: SZEŚĆKROĆ
– Szturm do Zamku Wileńskiego nie nádał się [...] Drugą I. M. P. Woiewodá Wileński gotuie ággressyą: nádźieiá że prędko/ przy łásce Bożey/ szczęśliwiey się náda. MerkPol 136.
patrz: SZTURM
– Wyszli z Munsteru cżterey z Duchowieństwá prośić o Pászporty: zátrzymano ich/ á ostro y śćisło bárdzo ná pytánie ich wźięto [...]. MerkPol 92.
patrz: ŚCISŁO, ŚCIŚLE
– Proszę vniżenie tylko/ ábyś z námi łączyć się raczył/ y to zadánie swoie skutkiem swoim ziścił. O co ia y wszytko Woysko Cháná I. Mci pilnie prosi/ ábyś W. M. Pan bezodwłocznie dokąd ieszcze woienna porá służyć będzie/ do nas przybywáć raczył Wiem ia/ że W. M. Pan vmiesz po Tátársku chodzić/ y łátwo w to potráfisz/ że wprędce z námi spolnie robotę y vsługę Rzeczypospolitey tráktowáć będziesz. MerkPol 138.
patrz: TATARSKI
– A naprzod szli przed Krolem/ Trębaczow y bębenistow liczbá nie máłá/ zá nimi Káwalerowie de la Iartiere wszyscy pieszo z odkrytymi głowámi. MerkPol 242.
patrz: TRĘBACZ
– Przyszłá wiádomośc z Liuorno, iakoby tam miáł przypłynąc okręt samym Tabakiem náłádowány/ udáią żeby ten tabák miał bydz trucizną napusczony/ co táką abhorrescencyą do tábaku spráwiło/ ze się go ludzie boią/ y iuż áni piąta część nie przedaie się tego/ iáko się przedtym przedawáło. MerkPol 305.
patrz: TRUCIZNA, TRUCIZNA, TRUJCIZNA
– Koronácya Krolewska pewnie będzie w dzień ś. Jerzeg[o] styl: vet: á gotuią się iuz Bramy tryumphálne/ y inne do takowey funkciey przynależyte apparaty... MerkPol 191.
patrz: TRYUMFALNY
– Oycom Theátynom/ trzy kroć sto tyśięcy złotych Polskich ná murowánie Kośćiołá. MerkPol 254.
patrz: TRZYKROĆ
– W Niedziele przeszłą 16. tegosz Mieśiącá/ w kośćiele ś. Stánisławá Narodu Polskiego/ Muzycy Kápelli Papieskiey vrocżyśćie Te Deum śpiewáli/ Panu Bogu zá wielkie y niesłycháne dotąd/ Zwyciestwá otrzymáne przećiwko Moskwie. MerkPol 84.
patrz: UROCZYŚCIE
– Czego Chrześćiáńskim życżąc sercem/ vpadam do nog W. K. M. ábyś mię/ iáko raz wźiął pod skrzydłá swoie/ ták y daley w Oycowskiey chował pámięći że tu ná tym mieyscu kłopotliwym y bardzo śliskim/ szcżerze służę W. K. M. oraz do szcżęśliwośći Vkráinę Oycżyznę moię miłą prowádząc/ á to/ dobrych vtwierdzaiąc łáską W. K. M. á poniekąd błądzących wszeláko wiodąc do vpámiętánia y vspokaiania się ná łono wiernego Poddáństwá W. K. M. Woysko Zaporowskie Semioná Gołuchowskiego bywszigo Pisarzá Generalnego/ z iuszym Towárzystwem do W. K. M. Páná mego Miłośćiwego w swoich desideryách posyła; ktorego chciey W. K. M. osobliwie swoią okryć łáską/ áby tym prędzey/ zmyślone ná násze złe powaby Cudzoźiemskiego Páná/ przy dobrotliwey Clementiey W. K. M. Páná nászego Przyrodzonego/ w sercu y w myśli káżdego z nászych/ znikneły y zgászły. MerkPol 79-80.
patrz: USPOKAJANIE SIĘ
– Spodźiewał się znáć nowy Kápitan Bászá/ ze skoro ieno Bászy stáremu/ y inszym Komendantom Tureckim/ głowy ná źiemię spádną/ záraz vstánąć miáły bunty chłopskie przećiwko nich/ ále się omylił. MerkPol 286.
patrz: USTAĆ, USTANĄĆ
– W tych dniách było zgromádzenie Tureckie blisko Agryey. Powiát Tokáyski był zrázu w wielkim stráchu/ ále w lepszym teraz zostawa bespieczeństwie. MerkPol 140.
patrz: W
– ...a ták wiele ludzi pod wálinámi poginęło/ że spectaculum było lachrymabila y od dawnych czasow nie widane. MerkPol 204.
patrz: WALINA
– Zgodá w tych dniách stánęłá zstrony Portu de Leuet: Wyszli z niego Fráncuzowie á zostáwili go Hiszpanom; ále wárowáli to sobie/ żeby nie mogli go fortyfikowáć. MerkPol 90.
patrz: WAROWAĆ
– ...dostawszy ięzyká ze zá nimi był wciągnieniu Ali Bászá sam ze wszystkim woyskiem/ ktorego ráchuią na 40. tysięcy/ przyszło mu się názad retyrować. MerkPol 309.
patrz: WCIĄGNIENIE
– Carskie Wielicżestwo zdradźili/ y poddáli się Krolowi Polskiemu/ y z Tátárami ṕrzymierze vcżynili/ á Cárskiego Wielicżestwá Boiarżyná Woiewodę y Námięstniká Biáłoieźierskiego Wáśiłá Boryszowicá/ Szeremetá z Towárzystwem Woyskowym/ y z Kozakámi ktorzy po tey stronie Dnieṕrá z dalszych Miást w oboźie byli ṕorzućili/ á sam Hetman z Woyskiem odstąṕił ku Biáłey-Cerkwi/ y ṕosiłku zadnego nie dał... MerkPol 169.
patrz: WELICZESTWO, WIELICZEŃSTWO, WIELICZESTWO, WIELICZESTWO, WIELICZĘSTWO
– ...zacżym wy ṕrzyiaćiele naszy pámiętáiąc ná Bogá/ y ná ṕráwosławną Chrżeśćiáńską wiárę/ y na swoię obietnicę/ y ṕrzyśięgi ku Cárskiemu Wielicżestwu/ zwodźićielow Hetmáná Ierzego Chmielnickiego/ y inszych iego ṕoradcow/ ktorzy zdrádźili Ieg[o]. MerkPol 169.
patrz: WELICZESTWO, WIELICZEŃSTWO, WIELICZESTWO, WIELICZESTWO, WIELICZĘSTWO
– Prześwietłe Wielicżestwo/ was sług swoich wiernych będźie miał w swoiey wielkiey oṕátrznośći Cárskiey lepiey nizeli przedtym/ y od kazdego Nieprzyiaćielá będźie was bronił. MerkPol 169.
patrz: WELICZESTWO, WIELICZEŃSTWO, WIELICZESTWO, WIELICZESTWO, WIELICZĘSTWO
– PRzybyły w ten tydźień Galery z Dálmacyey z ludem tám werbowánym ktory po Prezydyách ma bydź rozsyłány ná przemiánę starych y wyćwicżonych Zołnierzow. MerkPol 86.
patrz: WERBOWANY
– Kazał [Cesarz] wypuścić z więzienia Brátá swego/ á Wezyrowi / ktory mu to dissuadebat odpowiedział/ ze nie tylko periculum vllum nie ápprehenduie ex illius libertate, ále owszem żáłuie że wiecej nie ma Bráciey. MerkPol 11.
patrz: WEZER, WEZYR, WEZYR
– Iest rodem z Hiszpániey/ w rzeczách zręczny y biegły/ względem czego do tákowey przyszedł vwagi v Porty/ że nie tylko ieden ze 7. Wezyrow tám rezyduiących/ ále też Kikáię (to iest Stárszym) nád Cechauzem go vczyniono. MerkPol 118.
patrz: WEZER, WEZYR, WEZYR
– [...] wiadoma też rzecz iest światu wszystkiemu/ że toż vczynić musieli Anno 1595. y Anno 1617. nie tylko teraz [o Moskwie, która musiała zapłacić Polsce po przegranych wojnach]. MerkPol 305.
patrz: WIADOM, WIADOMY
– Wiádomo wam Przyiáciołom nászym czyniemy; iż Hetman Ierzy Chmielnicki/ y ż wielu Pułkow Zádnieprskich Kozacy/ przepomniawszy Bogá y obietnice swoie/ y przysięgi odmienili/ y Wielkiego Hospodára Naszego/ I[e]g[o] Cárskie Wieliczestwo zdradzili/ y poddali się Krolowi Polskiemu [...]. MerkPol 169.
patrz: WIADOMIE, WIADOMO
– [...] ziednáły mu [angielskiemu inżynierowi] tu iego Machiny y instrumentá/ ktore dał porobić/ credit wielki/ á osobliwie ze wszystkim wiádomo/ iż Fráncuzowie zá iego stárániem dostáli Arras, Grauenlingen, Mommedy, Donkerken, y innych Fortec wiele. MerkPol 233.
patrz: WIADOMO
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: WIADOMOŚĆ
– To tylko nas trochę suspensos reddit, że słychać/ iákoby od kiku Niedziel gęste choroby miáły w nászym woysku pánowáć; O czym iednák nie mamy iescze rzetelney wiádomości. MerkPol 229-230.
patrz: WIADOMOŚĆ
– Wyszło ná morzu pod nászym Vice Admirałem de Ruyter 40. Okrętow porządnie ármowánych... MerkPol 266.
patrz: WICEADMIRAŁ
– Wypráwił Dwor do Indyey Mándat do Vice-Reiá. MerkPol 89.
patrz: WICEREJ
– Pensye są do H[i]szpániey przeniesione aby Vice Rex nasz tym wolnieyszy zostawał... MerkPol 194.
patrz: WICEREKS
– [...] Miástá i Zamki iedne cale absorptae, drugie wniwecz desolowáne y zruinowáne zostawáły/ á ták wiele ludzi pod wálinámi poginęło/ że spectaculum było lachrymabile y od dawnych czasow nie widáne. MerkPol 204.
patrz: WIDANY
– Ale że Rezydent rożnymi widocznymi dowodámi/ mocno stał przy negátywie; tedy náznáczyłá mu Portá termin 40 dni/ przed ktorego expirácyą ma pisáć i otrzymáć respons [...]. MerkPol 54-55.
patrz: WIDOCZNY
– W Pomorskiey ziemi od kilká czásow pokázuią się po lasách y po wsiách/ osobliwie w stodołach/ stráchy częste y rożne między inszemi widuią tameczni obywátele podczás woyska wielkie iakby były w ciągnieniu/ z Armatą/ y z Taborámi wielkiemi. MerkPol 153-154.
patrz: WIDOWAĆ, WIDYWAĆ
– Dziedzicá, y Násladniká y Hospodara władce Iego Carskiego Przeswietłego wieńczestwá od okoliczego don. [wojewody i namiestnika]. MerkPol 158.
patrz: WIEŃCZESTKO
– ...otrzymali od Krolá Hiszpáskiego/ zá wkłádániem się w to y sámey Fráncyey/ ze w wożenie Angielskich sukien z Londynu do Antwerpiey ma bydź ná potym wolne... MerkPol 70.
patrz: WKŁADANIE SIĘ
– ...przyiáchał Confident Chmielnickiego prosząc áby disciplina Militaris y skromność byłá między Nászymi záchowána/ vdáiąc to zá naylepszy y nayskutecznieyszy sposob do wkorzenienia dawney między sobą miłości... MerkPol 46.
patrz: WKORZENIENIE
– Snadź chce Krol ludzie obrocić gdzie indziey/ ná własną potrzebę [...]. MerkPol 248.
patrz: WŁASNY
– ...á żeby się powagą swoią w to włożyć raczył v Xiążąt y Pánow Włoskich/ námawiáiąc ich do Ligi z nim przeciwko ták wielkiemu Potentatowi. MerkPol 109.
patrz: WŁOŻYĆ SIĘ
– Rozumieią iednák niektorzy/ że apparáty Woienne Kufirsztowskie zmierzáią do odebránia Rymberge z rąk Holenderskich. MerkPol 279.
patrz: WOJENNY
– Anglikowie wielkim sumptem Dunkerk fortifikuią/ y pewne piaskowe págorki w około niego zwálą/ chcąc Fortecę (iáko zowią) Reálną z niego vczynić. MerkPol 85.
patrz: WOKOŁO
– ...ṕisał do was oznaymuiąc o zdrádźie Hetmáná Ierzego Chmielnickiego/ á ten list ṕrzesłány do nas do Białochrodá/ a my záś z tym listem ták ze y dla wiádomośći co się v was ná Záṕoroźie ṕowodźi/ ṕosyłámy do was Czárewá Boryszowskiego/ Ilászá Wołoszyná z Towarźystwem/ ṕrzeż ktorego prośimy/ ábyśćie nam dáli znáć o życżliwośći Hetmáná Ierzego Chmielnickiego... MerkPol 170.
patrz: WOŁOSZYN
– Káwálerowie/ wiádomi Cudzych Kráiow/ dáli sobie sánie porobić/ y niemi się wożą z dziwowiskiem pospolitego ludu/ ktory nigdy tego nie widział. MerkPol 141.
patrz: WOZIĆ SIĘ
– Máią Grymánowie ná wygnánie poyśdź do Cerigo [...] á Qwerynowie do Insuły Corfu; [...] A ieśliby tám nie poszli/ ábo ták długo tám się nie báwili áż do záwárcia między sobą pokoiu/ tedy w bánnicyą wpádną/ á nie będą mogli o zniesieniu iey supplikowáć. MerkPol 135.
patrz: WPAŚĆ
– [...] zátym gotuie się Krol ná Koronácyą/ po ktorey/ resztá Delinquentow ná śmierć od Párlámentu wskazánych/ spodźiewa się locum náleść gratiae. MerkPol 14.
patrz: WSKAZANY
– Dwá cáłe Kornety Ráytáryey/ przed nászymi vchodząc pod Zamkiem ná Dzwinie záłamawszy się ze wszytkim y z Chorągwiámi potonęły; y to záłamánie cáłą nám było przeszkodą/ żesmy wszytkiey nie zabiegli Piechocie/ y onę do iednego nie wycięli/ bo támtędy tylko drogá byłá/ gdzie indziey brzegi wysokie Dźwiny/ y Sumieci nie dopuściły konnym przebieráć się/ musielismy iednák z koni pozsiádáć/ á onych powoduiąc/ przy wysokich brzegách przebywáć Sumieci/ ábysmy Piechotę vchodzącą migli przeymowáć/ ktorey tym sposobem pocżęści nácięlismy. MerkPol 120.
patrz: WYCIĄĆ
– W teyże Rádzie było Consilium, iáko Moskwę wyprowádzić z Horodow. Non deerant, ktorzy obiecowáli osobliwie z Pereásłáwiá wyrznąć ich/ ále conclusum ruszyć zárázem Pułku Czehryńskiego y Kániowskiego cżęść/ y Przyłuski/ Pułtáwski/ y Mirogrodzki wszytek pod Pereásłáw. MerkPol 24.
patrz: WYRZNĄĆ
– Mieli od Hetmáná y Woyská wszytkiego Informácyą zápiecżętowáną Piecżęcią Woyskową/ ná ktorey był napis Cárski/ táki: Pieczát Cárskoho Weliczestwá Máłoy Rusy Woyská Záporoskoho. Pytáni Posłowie zstrony tego napisu/ wymawiáli się że nie máią Rzemieślniká/ ktoryby inákszą wyrznął/ ále że teraz w Krakowie drugą chcą dáć sobie zrobić. MerkPol 72.
patrz: WYRZNĄĆ
– Mohilowiánie 11. Februarij, gdy cżęść Moskwy ná podiazd wyszłá z Fortece/ pozostáłych wyrznęli/ y przy Pánu Dziedzicznym się deklárowáli/ prosząc I. K. M. Hetmáná W. X. L./ áżeby iáko ich dysponował swemi perswázyámi do dedycyey/ ták chciał spráwy ich promowowáć v Krola I. K. M. MerkPol 136.
patrz: WYRZNĄĆ
– [...] Ciż Qwákkerowie nád świtániem z Niedziele na Poniedziáłek/ straż wysiekszy/ opánowáli bramę Niugett rzeczoną y prosto biegli ku Kościołowi świętego Páwłá/ gdzie konna straż Qwártier swoy ma/ wołáiąc po vlicách ze wszytkiego gárdłá [...]. MerkPol 106-107.
patrz: WYSIEC
– MerkPol 87.
patrz: Z BLISKA
– ZAkonnicy Augustiniani, obrawszy nie dawno Generała Zakonu swego/ postąpili byli dáley obieráć y insze osoby ná mnieysze vrzędy [...] obráli Assistentá do Portugaliey ktory zwykł bydz konfirmowány per Breue Pontificium. MerkPol 300.
patrz: ZAKONNIK
– Przysłáli Hrámotę [kozacy] od Romadánowskiego do siebie pisáną/ á przy oney y Moskalá; ktory rozmáitemi vsiłował sposobámi Atámaná Záporowskiego odstrychnąć [od wierności królowi]. MerkPol 170.
patrz: ZAPOROWSKI
– [Wojsko Zaporoskie] Przyczynia się zá Ciciurę/ Apostołá/ Dworeckiego/ y innych/ ktorzy lubo ná niełáskę I.K.M. zásłużyli/ iednákże obacżywszy Beneficiati Cárscy skutek ták obfity przyrodzoney I.K.M. Clemencyey/ zmiękcżeią/ y serce do Przyrodzonego skłonią Páná/ buntow poniechawszy. MerkPol 76.
patrz: ZASŁUŻYĆ
– Z Hagi 4. Ianuarij, 1661. POseł fráncuski potrzebuie po Stanách tutecznych/ żaby [!] Okręt zápłácili ktory vtonął/ máiąc tę rácyą/ że nie potrzebnie Arresztem swoim go zátrzymawszy/ dáli do tej szkody przyczynę. MerkPol 63.
patrz: ZATRZYMAĆ
– Wszystkich sposobow przeto tu ruszáią/ áby mogli Tráktaty ż Portugalią rozerwáć/ y do tego celu zmierza pono droga Principis de Ligni, ktory znowu puścił się z tąd do Londynu. MerkPol 192.
patrz: ZMIERZAĆ
– Rozumieią iednak niektorzy/ że apparaty Woienne Kufirsztowskie zmierzaią do odebrania Rymberge z rąk Holenderskich. MerkPol 279.
patrz: ZMIERZAĆ
– Między inszemi tego pokoiu Artykuły/ był i ten/ że tak iedna iak też druga strona miała in perpetua [et] pacifica possesione zostawać. MerkPol 201-202.
patrz: ZOSTAWAĆ
– Przybliża się wyiazd Krolestwá Ich MM. z żalem tego Miástá [Krakowa]/ ktore smákowáć sobie poczęło obronę y ozdobę z bytności y pomieszkánia Osob Krolewskich pochodzącą. MerkPol 48.
patrz: ŻAL
– Generał Papieski Don Innocentius Conti dziś z żalem wielkim Dworu y Miástá tego [Rzymu]/ dni swoie zkońcżył. MerkPol 116.
patrz: ŻAL
– Posłowie Holendersczy/ nie spráwili sobie żáłoby po śmierci Xiężney de Oranges, choć Krolestwo y wszytek Dwor po niey w żáłobie chodzili. MerkPol 205.
patrz: ŻAŁOBA
– Z táką rekollekcyą z tego świátá zeszłá [księżna de Oranges]/ że wszytkim/ ktorzy około tego ostátniego Aktu iey życia byli/ dziwowáć się przyszło/ y oraz zbudowáć z meżnego y rostropnego vmysłu tey Xiężny przy ták strászney przepráwie. MerkPol 82.
patrz: ŻYCIE