Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
Szymon Starowolski
StarKaz 1649 oryginał
Arka Testamentu zamykająca… kazania...

http://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=15657&from=FBC, https://polona.pl/item-view/09197ff3-cecb-415c-a621-05a65d52c45a?
Odnotowano 786 cytatów z tego źródła
– Wyprowádzeni Zydźi przez Moyzeszá ná puszczą/ gdy się poráchowawszy wiele ich wszytkich/ náleźli że sześćkroć sto tyśięcy było mężow do boiu/ procz dźiádkow/ niewiast/ y dźieći/ ktorych się we troynasob więcey znáydowáło/ poczęli się Moyzeszá pytáć/ coż tu ná puszczy będźiemy ieść. StarKaz 79.
patrz:
– Kładzie ná początku słow swoich iednę literę z obiecádłá Zydowskiego. StarKaz II, 55.
patrz: ABECADŁO, ABECADŁO, ABĘCADŁO, ABIECADŁO, OBIECADŁO
– Cháldeyczycy piszą imię Boskie kłádąc tę literę z obiecádłá swoiego Iod, trzy rázy/ iáko trzy osoby w Bostwie wyrażáiąc/ á iednę literę Camez, ktora znáczy iednę essencyą/ ábo istność w Pánu Bogu nászym. StarKaz II, 9.
patrz: ABECADŁO, ABECADŁO, ABĘCADŁO, ABIECADŁO, OBIECADŁO
– A krolowie záś Abisyńscy/ y po dziś dzień ten zwyczay záchowuią/ iż ile rázy wychodzą in publicum, tedy przed nimi krzyż złoty niosą/ y naczynie pełne ziemie. StarKaz 642.
patrz: ABISYŃSKI
– Owce Ablowe ná iego [Kaina] gruncie pasły się/ ktory on chciwością swoią sobie przywłaszczał/ á brátu nic nie życzył. StarKaz 555.
patrz: ABLOWY
– A przeto dzisia do obłudnych Pharyzeuszow mówi [Chrystus]/ ktorzy się zakonem Moyzeszowym szczycąc/ y z pokolenia Abrahamowego Analogią pokazuiąc/ zwali się szlachtą Jzraelską. StarKaz II, 174.
patrz: ABRAHAMOWY, ABRAHAMÓW
– [...] krol Pyrrhus miał pierścionek ná pálcu/ z kámieniem Achátesem/ ná ktorym kámieniu wyryte były dziewięć Muz z znákami swoiemi. StarKaz II, 562.
patrz: ACHATES
– Drugą corkę Czart wydał Simoniam za Kapłany y Prałaty [...] Aby za administracyią sakramentow y pracą około zbawienia ludzkiego/ zapłatę iako naywiększą wyciągali. StarKaz II, 329-330.
patrz: ADMINISTRACJA
– Rządzenie świata od Pana Boga/ iest podobne administracyiey krolestwa ziemskiego. StarKaz II, 526.
patrz: ADMINISTRACJA
– Kazanie Wtore, Na śmierć Przevielebnego Prałata, Jana Karola Konopackiego, Administratora Opactwa Tynieckiego. StarKaz II, 638.
patrz: ADMINISTRATOR
– Ile rázy kápłan w grzechu śmiertelnym czuiąc się/ bez żalu y skruchy Serdeczney przystępuie do ádministrowánia sákrámentow świętych [...] záwsze sobie ná piekło zárabia. StarKaz II, 339.
patrz: ADMINISTROWANIE, ADMINISTROWANIE, AMINISTROWANIE
– Ostátnią mu iuż ádmonicyią dáie/ zpłáczem do niego mowiąc; Circumdabunt te inimici tui vallo. StarKaz II, 234.
patrz: ADMONICJA
– V nas zaś w Polszcze stary był zwyczay/ mieć wielki Krucyfix w pośrzodku kościoła/ aby się y kaznodzieia do niego obracał/ [...] y ludzie wchodząc do kościoła/ aby naprzod adoracyą krzyża świętego czynili. StarKaz II, 118.
patrz: ADORACJA
– Wszytko dorocznie nabożeństwo swoie Kościoł ś. Kátholicki ná trzy części dzieli [...] Pierwsza część iest/ od pierwszych Rorat aż do Narodzenia Páńskiego/ przez wszytek czás Adwentowy. StarKaz 598.
patrz: ADWENTOWY
– Ze mocy w sobie nie ma/ áby dał odpor nieprzyiaciołom swoim/ niechay vcząszcza ná wieczerzą Páńską/ á strásznym zostánie wszytkim áduersarzom swoim. StarKaz II, 81.
patrz: ADWERSARZ
– Żebysmy ná strásznym sądzie Páńskim nie byli przekonáni od ich ádwersarzow/ Czartow piekielnych/ teraz poki żyiemy ná świecie pilno nas bronią [Aniołowie] od ich poduszczenia i pokus wszelkich. StarKaz II, 303-304.
patrz: ADWERSARZ
– Ten postępek Páński vważáiąc/ ták mowi/ iż Pan náucza nas tym swoim postepkiem leczyć choroby y áffekcye cielesne/ lecząc pierwey áffekcye y choroby duszne. StarKaz II, 130.
patrz: AFEKCJA
– Zwykli więc ieszcze ludzie y w tym nárzekáć y mruczeć przeciwko Pánu Bogu/ że ich długo w chorobie trzyma/ y rozmáitemi affekcyámi náwiedza. StarKaz II, 589.
patrz: AFEKCJA
– Periánder stánowiąc prawá Koryntczykom/ nie kazał był tákich ludzi [...] wieszać/ co to cudzego rádzi ruszaią/ ále ich tylko na czele kazał piątnowáć/ áby ich wszyscy ználi; iákiego są ánimuszu y áffekcyiey; áżeby ná nie pátrząc/ drudzy się tákiego grzechu wystrzegáli y nie ruszáli cudzego. StarKaz II, 110.
patrz: AFEKCJA
– Tak też y w leczeniu áffekcyi dusznych/ kto nie zniesie przyczyny grzechu/ y nie Strzeże się okázyiey/ znowu się powroci do swoich nałogow. StarKaz II, 462.
patrz: AFEKCJA
– Pokażę [...] iako przez opuchłego w piśmie ś rozumie się człowiek chciwy. A druga, iáko chciwy nie może bydź od tey złey affektacyiey swoiey uleczony/ ieno przez sámego Chrystusá Pána. StarKaz II, 408.
patrz: AFEKTACJA, AFEKTACJA, EFEKTACJA
– Chrystus Jezus chcący ták tryumphuiącego iáko y woiuiącego Kościołá áffektácyiey wygodzić/ rozdzielił Ciáło Swoie święte ná dwoie. StarKaz II, 39.
patrz: AFEKTACJA, AFEKTACJA, EFEKTACJA
– Mámmoná z Zydowskiego ięzyká/ mowi Augustyn święty znáczą się bogáctwá/to iest dostátek wsi/ zamkow/ miast/ Prowincyey/ srebrá/ złotá/ kleynotow/ y pieniędzy gotowych/ ábo dobytkow rozmáitych. A z ięzyká Afrykáńskiego powiáda/ rozumie się lucru[m] ábo zysk. StarKaz 355.
patrz: AFRYKAŃSKI
– Gdy Naiaśnieyszy Krol Nasz [...] Biskupstwo Krakowskie raczył iemu konferować [...] Akceptował nie dla intraty ktorą miał pinquiorem, ale aby miał większy plac exercende virtutis. StarKaz II, 628.
patrz: AKCEPTOWAĆ
– To iest z pisma świętego wyięte Axioma/ iż Hilarem datorem diligit Deus. StarKaz II, 645.
patrz: AKSJOMA
– Iáko toz Ewángelistow świętych łácno káżdy widzieć może/ gdy powiádáią: Vespre autem facto, discumbebat duodecim cliscipulis suis. Ale rzetelniey ieszcze z Hymnu Thomaszá świętego Aquináckiego/ kędy ták mowi: Post aguum typicum, expletis epulis [...]". StarKaz II, 59.
patrz: AKWINACKI
– Chciał Pan Bog [...] żeby kápłan nie miał szaty ná sobie iedwabney/ ktorą my Albą zowiemy/ ále tylko lnianą od wierzchu głowy aż do ziemie. StarKaz II, 341.
patrz: ALBA
– Kápłani/ gdy chwałę Bożą w Kościele odpráwuią/ záwsze Komży/ ábo Alby z białego płotna urobioney záżywáią. StarKaz II,493.
patrz: ALBA
– Powiedział/ iż nie ma czym płácić/ bo to práwi wszytko przekurzyłem ná Alchimiiey/ chcący doyść sekretow pewnych około robienia złotá. StarKaz II, 521.
patrz: ALCHIMIA, ALCHIMIA, ALCHYMIA
– Máią pokoie swoie krolowie y pánowie wielcy/ dla listow pisánia/ czytánia; máią álkirzyki swoie y studiola pisárze. StarKaz II, 24.
patrz: ALCHIRZYK, ALKIERZYK, ALKIERZYK, ALKIRZYK
– [król Dawid] wyidzie sobie czásu iednego po obiedzie ná áltánę/ y vyzrzy iednę białogłowę kąpiącą się w sadzawce/ poszle wskok pytáć się kto iest/ zkąd iest/ y prosząc do siebie ná podwieczorek... StarKaz 277.
patrz: ALTANA, ALTANA, ALTANNA
– Powiádáią Skryptorowie/ iż w Libiey kędy gorąca są wielkie/ niezmierna rzecz rodzi się Skorpionow [...] Ludzie tedy támeczni nie sypiáią dla nich/ ieno ná wysokich áltánách na domu. StarKaz 452-453.
patrz: ALTANA, ALTANA, ALTANNA
– Mnich to vsłyszawszy zámarszczy się záraz/ y záczerwieni od gniewu. A Swięty Serápion mu rzecze: bráciszku/ átoś dopiero wyznawał swoie defekty ná się/ y iam powiedział że to prawdá co powiádasz/ czemuż się teraz alteruiesz/ áboś chciał żebychmy cię byli pochwalili/ y świątobliwym názwáli. StarKaz II, 407.
patrz: ALTEROWAĆ SIĘ
– Pnie się na honory [...] byleby swoiey ambicyiey wygodził/ a dopiął na co się usadził. StarKaz II, 314.
patrz: AMBICJA
– Wymawia go [św. Jakuba] tedyAuthor Imperfecti Operfecti Operis, iż nie z ambicyiey to uczynił/ że się starał bydź0 przy boku Pańskim/ ale z doskonałey bogomyślności. StarKaz II, 627.
patrz: AMBICJA
– Miasto perfumow vchoway Boże/ bysmy w niewoli pogańskiey około gnoiu nie robili [...] miasto kabatów z Ambrą/ żeby nie włożono gunie iakiey na grzbiet. StarKaz II, 369.
patrz: AMBRA
– Gdy Pan Bog słowem swoim stworzył z niszczego świat/ [...] Na niebie chciał mieć szczyre duchy/ które my Anyołami zowiemy/ aby mu na wieki chwałę oddawali. StarKaz II, 84.
patrz: AMNIOŁ, ANGIOŁ, ANIOŁ, ANIOŁ, ANJOŁ, ANNIOŁ, JAMIOŁ, JANIOŁ, JENIOŁ
– Przyiął na się naturę naszę ludzką/ użaliwszy się/ iż człowiek zgrzeszył/ przez zdradę złego Anyoła/ ktory go do tego namowił/ aby był pożywał owocu zakazanego. StarKaz II, 86-87.
patrz: AMNIOŁ, ANGIOŁ, ANIOŁ, ANIOŁ, ANJOŁ, ANNIOŁ, JAMIOŁ, JANIOŁ, JENIOŁ
– . Franciszek święty/ obaczywszy Anyola trzymaiącego ampułkę kryształową pełną wody co zamyślawał był zostać kapłanem [...] zarazem przedsięwzięcia swego poniechał. StarKaz II, 51.
patrz: AMPUŁKA, AMPUŁKA, JAMPOŁKA, JAMPUŁKA
– Tych tylko w domu y Analogijey Jakubowey rachuiemy/ ktorzy wiarą y uczynkami dobrymi Panu Bogu się podobali. StarKaz II, 459.
patrz: ANALOGIA
– A przeto dzisia do obłudnych Pharyzeuszow mówi [Chrystus]/ ktorzy się zakonem Moyzeszowym szczycąc/ y z pokolenia Abrahamowego Analogią pokazuiąc/ zwali się szlachtą Izraelską. StarKaz II, 174.
patrz: ANALOGIA
– Takową wątpliwość [...] mieć będą ludzie przy skończeniu świata od Antychrysta zwiedzieni. StarKaz .
patrz: ANCYCHRYST, ANCYKRYST, ANTYCHRYST, ANTYCHRYST, ANTYKRYST
– Y odpowiáda Doktor Anyelski/ nie bez przyczyny to Pan Bog uczynił/ iż Adámowi w pocie czoła kazał chleba pożywać/ bo że owocu zákázánego pożywał z smákiem/ tedy chlebá zá tę winę ma pożywáć z gorzkością: że nie robił ná on czás w Ráiu nic/ y ták nic nie prácuiąc chciał záżywáć delikáckiego owocu/ tedy teraz z pracą y potem wielkiem musi sobie ná chleb robić. StarKaz 523.
patrz: ANGELSKI, ANGIELSKI, ANIELSKI, ANIELSKI, ANJELSKI, JANIELSKI, JENIELSKI
– [...] teraz do niego nabożnie z Doktorem Anyelskim wołamy. StarKaz II, 75.
patrz: ANGELSKI, ANGIELSKI, ANIELSKI, ANIELSKI, ANJELSKI, JANIELSKI, JENIELSKI
– Chciwość y łakomstwo/ są to znaki chłopskiego ladaiakiego animuszu. StarKaz II, 511.
patrz: ANIMUS, ANIMUSZ, ANIMUSZ
– Jest to rzecz pospolita, że z miast bogatych, a zwłaszcza Stołecznych by nauboższy ludzie byli, przecię bywaią pyszni y animuszowaci. StarKaz II, 402 marg..
patrz: ANIMUSZOWATY
– Powstaną też y fałszywi Prorocy [...] którzy y cuda będą czynić mocą szatańską/ w imię Antychrystusowe/ aby ludzi omamili cnotliwych. StarKaz II, 600.
patrz: ANTYCHRYSTUSOWY
– Każdy ma appetyt do inszego napoiu. StarKaz II, 129.
patrz: APETYK, APETYT, APETYT
– Ty bądź Panem namiętności twoich/ ty rządź appetytem twoim. StarKaz II, 562.
patrz: APETYK, APETYT, APETYT
– [Człowiek] z Raiu wygnanym będąc na nędzę y mizeryią tego appetytu poniechać nie może/ ale owszem im się nędznieyszym y uboższym bydź widzi/ tym chciwiej pragnie dostatków tego świata/ jako głodny. StarKaz II, 365.
patrz: APETYK, APETYT, APETYT
– Służmy mu [Jezusowi] ze wszelką ochotą/ wszytkie siły/ zmysły/ y rozum nasz do tego applikuiąc. StarKaz II, 429.
patrz: APLIKOWAĆ
– Obaczył ná ołtarzu báłwan Bogá Apolliná z rękoma wyciągnionemi/ á ná pálcach ma pełno pierścionkow drogich/ ktorych mu głupie pospolstwo z nabożenstwá náwdziewáł. StarKaz 166.
patrz: APOLLIN, APOLLO
– Jeden tylko cudowny przykład przypomnię/ iáko w Krolestwie Babilonskim zá rządu Márká Antoniusá Senatorá Rzymskiego/ łákomi żołnierze z regimentu Awidiusá Kasyusa kościoł Apollinow w mieście Selewcyiey plondruiąc/ miedzy inszemi rzeczámi/ náleźli też iednę puszkę złotą ná ołtárzu iego/ ktorą gdy otworzyli/ vderzył z niey ták záráźliwy smrod záráze[ń]/ ktory nietylko onych żołnierzow nátychmiast pozábiiał: ále też wszytko powietrze krolestwa onego záráźił/ że nie tylko w tym Páństwie y pogránicznych krolestwách powietrzem ludźie wymarli ále też y w Rzymie/ y we wszytkich zachodnich kráiách/ ták/ że nád trzydźieśći millionow ludźi ráchowano/ co oną zarázą wyginęli. StarKaz 508.
patrz: APOLLINOWY, APOLLINÓW
– [...] dwánaście kámieni drogich [...] znáczyły dwánaście Artykułow skłádu Apostolskiego. StarKaz II, 45.
patrz: APOSTOLSKI, APOSTOLSKI, APOSTOŁSKI
– [...] był w sukcessyiey urzędu apostolskiego posádzony tu ná Káthedrze Stánisłáwá świętego/ gdzie ták wiele ludzi zacnych y świątobliwych siedziáło. StarKaz II, 625.
patrz: APOSTOLSKI, APOSTOLSKI, APOSTOŁSKI
– A że [arianie] nie wierzą [w podwójną naturę Chrustusa] dla tegoż nie mogą się szczycic wiarą Apostolską/ y prawdziwymi zwać Chrześciany. StarKaz II, 73.
patrz: APOSTOLSKI, APOSTOLSKI, APOSTOŁSKI
– Iudász zdraycá [...] wypadł z Kollegium Apostolskiego/ y kościołá Chrystusowego. StarKaz II, 537.
patrz: APOSTOLSKI, APOSTOLSKI, APOSTOŁSKI
– Zwyczay ten máią od Apostolskich czásow/ [...] w kościele Bożym záchowány/ Ruś y Grekowie/ w Liturgiey swoiey/ iż kiedy máią ludzie iść do kommuniey świętey/ tedy wprzod wynidzie Diákon ná pośrzodek kościołá [...] obrociwszy się do ludzi twárzą/ mowi głosem do nich: Sancta Sanctis. StarKaz II, 79.
patrz: APOSTOLSKI, APOSTOLSKI, APOSTOŁSKI
– Jest bowiem Naświętszy Sakrament [...] iako Apteka iakaś pełna/ maści/ oleiow/ balsamow/ y zapachow drogich/ ktoremi leczy rany sumnienia naszego. StarKaz II, 41.
patrz: APOTEKA, APTEKA, APTEKA, APTYKA, HAPTEKA, JAPTYKA
– Pytać go trzeba (...) obyczaynie napominaiąc/ aby się w czym nie ztrwożył konaiący/ abo nie apprendował sobie erroru iakiego w spowiedzi świętey. StarKaz II, 591.
patrz: APREENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APRENDOWAĆ
– Nawet y o rzeczach duchownych mowiąc/ im kto zbytnie co apprehenduie/ tym mu mniey szczęśliwie według iego myśli powiedzie się. StarKaz II, 114.
patrz: APREENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APREHENDOWAĆ, APRENDOWAĆ
– APPROBACYA. Ia X. Iakub Vstiensis, świętego Pisma, y Prawa oboyga Doktor, Proboszcz Kościoła Kollegiackiego ś. Floryana na Kleparzu, Ksiąg idących do Druku Censor [...] zeznawam, iżem czytał Kazania Niedzielne, od Wielebnego X. SZYMONA STAROWOLSKIEGO [...] godnie napisane [...] pozwalam [...] aby były drukowane. StarKaz II, 12 nlb..
patrz: APROBACJA
– Athenczycy chcący pałac ieden kosztowny w mieście swoim zbudować [...] Zawołali dwu Architektow aby modelusz vczynili. StarKaz II, 176.
patrz: ARCHITEKT
– Gdyć piasku na oczy nasypią/ iuż w ten czas choćbyś rad odpuszczał [...] nie możesz; sam abowiem iuż pod aresztem trudnym zostaniesz/ z którego na wieki się nie wywikłasz. StarKaz II, 539.
patrz: AREST, ARESZT, ARESZT
– Swiadkiem [zabiegów biskupa Zadzika] zniesienie Aryanizmu Rakowskiego/ y sprawa zboru wileńskiego Kalwińska. StarKaz II, 631.
patrz: ARIANIZM
– W Rakowie [...] pierwey niezbożność Aryańska kwitnęła. StarKaz II, 630.
patrz: ARIAŃSKI
– [...] kápłáni [...] máią się wywiádować/ od iákiey sekty przychodzą [przystępujący do Komunii]/ y ieśliże okrzczonymi są. Bo ináczey nie mogą bydź uczestnikámi tego Chlebá Anyelskiego/ ieśli z sekty Aryáńskiey [...] przychodzą [...]. StarKaz II, 52-52.
patrz: ARIAŃSKI
– Figurę tego mieli Żydowie w starym zakonie swoim onę Arkę w Swiątnicy Pańskiey/ w ktorey trzy rzeczy chowano [rózgę Aarona, dekalog i mannę]. StarKaz II, 9.
patrz: ARKA
– Izraelczycy z Iozuem wodzem swoim/ nosząc Arkę Pańską około miasta Ierycho/ modlili się idąc. StarKaz II, 264.
patrz: ARKA
– Gdy Pan Bog miał świat potopem zagubić/ rozkazał Noemu/ aby sobie zbudował Arkę/ w ktoreyby się y sam zamknął/ y zwierzęta [...] rozmaite/ dla rozmnożenia świata zachował. StarKaz II, 272.
patrz: ARKA
– Zeznawam, iżem czytał Kazania Niedzielne [...] nazwane Arki Testamentu Część Wtora. StarKaz II, 6b.
patrz: ARKA
– Zeznawam, iżem czytał Kazania Niedzielne [...] nazwane Arki Testamentu Część Wtora. StarKaz II, 6b.
patrz: ARKA
– Cassianus święty uważaiąc ten Artykuł wyznania naszego/ Descendit ad inferos, powiada iż Zbawiciel nasz umarszy/ wstąpił do Otchłani piekielnych. StarKaz II, 45.
patrz: ARTYKUŁ
– Tales Philosoph biegi niebieskie uważał/ y wszytek Astrologią się zabawiał. StarKaz II, 66.
patrz: ASTROLOGIA
– Bellarminus [...] dziwuie się/ skąd to nabrało się tak siła Atheistow na świecie/ co nie wierzą aby był Pan Bog na niebie. StarKaz II, 497-498.
patrz: ATEISTA
– Athenczycy chcący pałac ieden kosztowny w mieście swoim zbudować [...] Zawołali dwu Architektow aby modelusz vczynili. StarKaz II, 176.
patrz: ATEŃCZYK
– Chrystus Pan [...] do nas to Kapłanow wszytkich mowi/ abysmy sami godnie do ołtarza iego świętego przystępuiąc/ godnym tylko [...] ten Naświętszy Sakrament rozdawali/ nie iawnym lichwiarzom/ cudzołożnikom/ abo tyranom/ ktorzy do Kommuniey świętey/ tylko dla obyczaiu przystępuią/ aby sie nie zdali bydź Heretykami niezbożnymi/ abo niewiernymi Atheuszami. StarKaz II, 52.
patrz: ATEUSZ
– A on zląkszy się wpádnie do Refektarzá z trzaskiem y powie im/ iáko z Czártem miał vmowę/ y iáko go iuż áwizował/ że ma trzeciego dniá vmrzeć. StarKaz II, 161.
patrz: AWIZOWAĆ
– Potkał [...] babę/ ktora w iedney ręce niosłá skorupę węgla rozzarzonego/ á w drugiey flászkę wody. StarKaz II, 313.
patrz: BABA
– Przy onym okręcie/ w ktorym on iáchał/ był ná zádzi uwiązány bacik ieden mały ná powrozie. StarKaz II, 47.
patrz: BACIK
– Ieśliże bestya niema ták byłá báczna/ że umiáłá dobrodzieiowi swoiem[u] wdzięczność pokázowáć/ y nie zápomniáłá go nigdy/ toć dáleko słuszniej człowiekowi rozumnemu zá wzięte dobrodzieystwá/ bydź záwsze wdzięcznym. StarKaz II, 511.
patrz: BACZNY
– Nie tylko ná vbogie był szczodry/ ale y na niedostátnie ktorzyby się wstydzili żebráć/ báczny y rostropnie hoyny. StarKaz II, 200.
patrz: BACZNY
– Káżdą rzecz sobie sámi tłumáczymi; áboli też nie baczemy o Pánu Bogu/ á żyiemy podług woley y zdánia nászego nie spowiádáiąc się/ nie słucháiąc kazánia. StarKaz II, 53.
patrz: BACZYĆ
– Bádácze pismá świętego/ pytáią się z pilnością/ czemu Chrystus Pan posyłáiąc vcznie swoie na przepowiádánia Ewángeliey/ naybárziey się im kazał strzec pieniędzy/ srebrá/ y złotá. StarKaz 133.
patrz: BADACZ
– Podziśdzień ludzie złośliwi kumáią się z nim [czartem], od niego rády szukáią/ od niego przyszłych rzeczy się badáią, niepomniąc iż kto z nim konwersuie káżdy záginie. StarKaz II, 617.
patrz: BADAĆ SIĘ
– Nie naszá rzecz bádáć się o táiemnicách Boskich/ y nie nászego też dowcipu roztrząsáć subtelne rácyie Doktorow świętych. StarKaz II, 572.
patrz: BADAĆ SIĘ
– Iáko się wda [człowiek] w głębokie bádánia/ tedy wielkość táiemnic zátłumi miáłki rozum iego/ ták że nic zrozumieć nie mogąc/ nic potym wierzyć nie będzie. StarKaz II, 7.
patrz: BADANIE
– Ieśli siełá Bogow iest/ iáko wy Poetowie báiecie [...] powiedzcież mi iáko się ich siełá mogło ná ieden świát zgodzić áby go wystáwili ták ślicznie/ áby go rozrządzili ták porządnie. StarKaz II, 18.
patrz: BAJAĆ
– Stárzy zmyślili byli báykę/ iż zgromádziwszy się na Capitolium Rzymskie wszyscy bogowie Pogáńscy/ zápomnieli zásiadáiąc mieyscá zostáwić Iowiszowi. StarKaz II, 394.
patrz: BAJKA
– Pisze Laertius o Ezopie Philozophie/ co iego bayki mądrze bárzo nápisane czytywamy. StarKaz II, 405.
patrz: BAJKA
– Do wozu wszeteczney Wenery dwa białe łabędzie zaprzęgli [...] do wozu Oceanowego dwie ryby morskie rzeczone Baleny. StarKaz II, 449.
patrz: BALENA
– Umyśliłá byłá obiesić się sámá/ y [...] záwlokła powroz zá bálk wielki/ ktory przez śrzodek izby szedł/ insze cięższe bálki ná sobie trzymáiąc. StarKaz II, 37.
patrz: BALK, BALK, BALKA, BALKA, BAŁK, BELK, BELKA, BEŁK, BEŁKA
– [...] kościoły buduią y funduią/ drogi ná ten czás bálsam ná głowę Páná Chrystusową wylewáią. StarKaz II, 398-399.
patrz: BALSAM, BALSAM, BALZAM, BAŁSAM, BAŁZAM
– Obaczył ná ołtarzu báłwan Bogá Apolliná z rękoma wyciągnionemi/ á ná pálcach ma pełno pierścionkow drogich/ ktorych mu głupie pospolstwo z nabożenstwá náwdziewáł. StarKaz 166.
patrz: BAŁWAN
– Ludzie Stworce niebá y ziemie Bogá opuściwszy/ chwalili báłwány drewniáne/ ábo z kruszcu iákie[go]kolwiek zrobione/ miásto Bogá ktore sámiż swoiemi rękomá porobili byli. StarKaz II, 1.
patrz: BAŁWAN
– Nauczył sam Pan Bog Zydow przez Moyzeszá/ iáko onego tylko samego powinni byli chwalić/ nie rożne báłwany Czártowskie. StarKaz II, 437.
patrz: BAŁWAN
– Tám [do nieba] zuchwálcow nie puszczą [...] áni wszetecznikow/ mężoboycow/ báłwochwálcow/ Sodomitow/ y fáłszerzow wszelkich. StarKaz 483.
patrz: BAŁWOCHWALCA
– Przez Pháryzeuszow mogą się teraz rozumieć Pogánie báłwochwalcy/ Máchometanie obrzezáńcy [...] Heretycy bluŹniercy/ vporni Schizmátycy. StarKaz II, 149.
patrz: BAŁWOCHWALCA
– Wiedzcież tedy Pogánie báłwochwálcy/ Zydowie niewierni/ sprośni Máchometani […] iż Fides catholica haec est, ut unum Deum in Trinitate, et Trinitatem in unitate veneremur. StarKaz II, 21.
patrz: BAŁWOCHWALCA
– Niemniey zá czásow Ewángeliey Kościoł ś. utrápili niezbożni Chrześciánie, iáko zá Stárego Zakonu báłwochwálni Tyrani, y pogáńscy Cesárze. StarKaz 473.
patrz: BAŁWOCHWALNY
– Doktorowie święći/ czytáiąc list Páwłá świętego do Gálatow/ pytáią się między sobą/ czemu to on łákomstwo názwał niewolą báłwochwálską? Auaritia est Idolorum seruitus? Y mowią ták; łákomy człowiek kiedy názbie ra złotá/ srebrá/ iuż się nie kłánia Pánu Bogu Stworcy niebá y źiemie/ ále się kłánia workom swoim [...]. StarKaz 373.
patrz: BAŁWOCHWALSKI
– Izáiasz Prorok nápomniał Zydow swoich/ áby się niemieszáli miedzy pogany/ y niekonwersowáli z nimi/ by się snać od nich báłwochwálstwem nie zárazili. StarKaz II, 288.
patrz: BAŁWOCHWALSTWO
– Powiádáią/ że […] Świętych Bożych/ y szánowánie ich obrázow/ iest báłwochwálstwem. StarKaz II, 422.
patrz: BAŁWOCHWALSTWO
– Zydzi wychowawszy się w dostátkách w ziemi obiecáney poczęli się wracáć do báłwochwálstwá pogáńskiego; poczęli Zakon Moyzeszow ná rożne sekty rozrywáć. StarKaz II, 437.
patrz: BAŁWOCHWALSTWO
– Ktochwały powinney iáko trybutu iákiego nie oddáie Krolowi niebieskiemu ten sam się bánitem czyni y niegodnym niebá. StarKaz II, 566 marg.
patrz: BANIT, BANIT, BANITA, BANITA, BANNIT
– A drudzy y w podeszłym wieku mo wią/ nie opuszczaymy bánkiećiku żadnego/ win wybornych y korzennych potraw; błáwatno się stroymy/ muzyki/ podwiki/ y piiátyki záżywaymy [...]. StarKaz 640.
patrz: BANKIECIK
– Dwá rázy o godziech y známięnitym bánkiecie Páńskim w Ewángeliey świętey czytamy. StarKaz II, 472.
patrz: BANKIET
– Chrystus Pan [...] ná ostátniey wieczerzy swoiey/ podał nam zá pokarm sámego siebie [...]. Do ktorego to pokármu y bánkietu wieczornego/ áby był rownie wszytkich pociągnął ták Zydow iáko y Pogan [...] szedł srzodkiem gránic Sámáryiskich [...] y gránic Gálileyskich. StarKaz II, 344.
patrz: BANKIET
– Piiánice/ y obżercy niepowściągliwi dla márnych drozdzy/ ktoremi się zálewáć náuczyli/ trácą wieczny on bánkiet w niebie. StarKaz II, 567.
patrz: BANKIET
– Tyktá w Perskim ięzyku rozumie się bánkiet záwołany. StarKaz II, 58.
patrz: BANKIET
– Stárzy Rzymiánie bánkietuiąc się ná wieczerzách swoich [...] zbytkow wielkich záżywáli. StarKaz II, 61.
patrz: BANKIETOWAĆ SIĘ
– Chrystus Iezus/ secundùm ordinem Melchisedech, Pontifex factus in aeternum dáleko bánkietem swoim przewyższył Caenas Pontificales Romanorum, bo nie tylko do bánkietowánia miał Caenaculum grande stratum, ále też wszytkich swoich Cõuiuas co z nim v stołu śiedźieli poczynił Biskupámi/ y dał im moc ná odpuszczenie grzechow. StarKaz 63.
patrz: BANKIETOWANIE
– Ten ábowiem zwyczay bánkietowánia się wszytkich Vrzędnikow Rzeczypospolitey wespoł/ wźięli byli Rzymiánie od Grekow/ ktorzy dla tego to byli postánowili v siebie/ áby zgodá y miłość wzáiemna między obywátelámi pomnażáłá się/ przez konwersácyą przyiaćielską [...]. StarKaz 61.
patrz: BANKIETOWANIE SIĘ
– Tákże potwárcy/ wykrętarze/ pieniácze/ fałszerze/ y wszyscy nieprawdę miłuiący/ zápáłáć się muszą; ábowiem Tradiditillos Deus in passiones ignominiae. Przy nich stáną y piiacy/ bánkietownicy/ stroie wymyśláiący/ y pompę tego świátá miłuiący. StarKaz 103.
patrz: BANKIETOWNIK
– Synowie Helego kápłáná [...] ludowi nie dopuszczáli ofiárowáć kozłow y báránow. StarKaz II, 290.
patrz: BARAN
– Iż powiedziano Piotrowi ś. Pasce Agnos pasce oues, tedy nie tylko/ do łodzi kościołá Chrystusowego [...] zábrał Zydy/ iáko owieczki wybráne [...] ále też wprowádził y bárány/ to iest pogáńskie narody. StarKaz II, 120.
patrz: BARAN
– Powiada [święty Ezdras] iż kápłani z Naywyższym Biskupem swoim zbudowáli [w Jerozolimie] z wieżą bramę iednę kościelną/ przez ktorą prowádzono báránki y owieczki ná ofiarę Panu Bogu. StarKaz II, 335.
patrz: BARANEK
– Kto tedy godnie do tey wieczerzy Pańskiey przystępuie Ad caenam magnam vocatus Agni, áby po śmierci záżywał w niebie chwały Báránká wiecznie kroluiącego/ gdzie iuż inszego bánkietu y drugiey wieczerzy nigdy nie będzie. StarKaz II, 78.
patrz: BARANEK
– Owi [ psy dworskie] ná káżdy dzień máią swoie osypki [...] máią nogi báránie/ pod czás im y mleká náleią. StarKaz II, 557.
patrz: BARANI
– Obaczcie się [...] grzesznicy/ co w barłogach nieczystości waszych leżycie/ iużeście pognili. StarKaz 42.
patrz: BARŁÓG
– A osobliwie nád ubogiemi czyńmy politowánie y miłosierdzie/ niewyrzucay mu ná oczy grzechu iego/ że przez pijáństwo/ ábo básarynki strácił ; ále day co masz dáć ochotnie. StarKaz II, 155.
patrz: BASARONEK, BASARUNEK, BASARUNEK, BASARYNEK, BASSARUNEK
– Imię zbáwienne Iezus, iest básztą niezwyciężoną, przeciwko stráchom śmierci. StarKaz II, 392 marg..
patrz: BASTA, BASZTA
– Człowieká iuż ták długo záchowáć nie możesz/ byś go też y w báwełnę záwiiał. StarKaz II, 391.
patrz: BAWEŁNA
– Gdy się człowiek w rzeczy iakiey zakocha/ wszytkie swoie myśli około rzeczy oney bawi/ ninac [sic!] innego nie respektuiąc. StarKaz II, 314.
patrz: BAWIĆ
– Gdy złą kompaniykę natraficie [...] nie społkuicie z nimi/ bo stracicie y ten żywot doczesny przy nich bawiąc się/ y on wiekuisty. StarKaz II, 387.
patrz: BAWIĆ SIĘ
– Boście nie tylko sami zgrzeszyli/ áleście y drugich zgorszyli/ zárażáiąc ich smrodem vst wászych wszetecznych/ iako Bázyliszek drzewá/ zbożá/ y trawę/ kędy mieszka tchem swoim záraża y wniwecz obraca. StarKaz II, 205.
patrz: BAZYLISZEK
– Pierwszą corkę Pychę dał w małżenstwo Panom wielkim [...] Drugą corkę Czárt wydał Simoniam zá Kápłany y Práłaty, áby beneficyą przez fawory/ przez pokrewność/ przez upominki/ przez usługowánie łápáli. StarKaz 329.
patrz: BENEFICJA
– Śmierć [...] korony krolewskie/ Infuły Biskupie/ mitry Xiążęce/ y bierety Doktorskie z głowy zdeymuie. StarKaz II, 639.
patrz: BERET, BIERET, BIERLET, BIRET, BIRET, BIRETR, BIRLET, BITER
– Muł się rodzi z rożnych bestyey/ nie z swoiego rodzáiu. StarKaz II, 606.
patrz: BESTIA
– Bestyią dziką łátwiey iest uśmierzyć niżeli ięzyk wielomowny. StarKaz II, 419 marg.
patrz: BESTIA
– W korytách wodá stoi/ áby szkorpion nie przelazł [...] Te tedy bestyie/ wiedząc że ludzie ták wysoko ná domiech sypiáią/ łáżą do nich po ścienie/ ieden drugiego trzymáiąc się zá ogon. StarKaz .
patrz: BESTIA
– Wszytkie ptástwá powietrzne ták się zgromádzą do kupy/ iáko y ryby/ y bestyie leśne. StarKaz II, 604-605.
patrz: BESTIA
– Rzymiánie y niemym bestyom wdzięczność pokázowáli zá rozmáitemi okázyiámi. StarKaz II, 272.
patrz: BESTIA
– Poetowie zmyślili bestyią wodną Hydrę. StarKaz II, 407-408.
patrz: BESTIA
– Chrystus Pan tryumphuie iádąc do Jeruzalem z tego/ iż ludzi grzesznych/ iáko bestyie iákie przemienił słowem Ewángeliey swoiey/ w ludzi rozumnych. StarKaz II, 292.
patrz: BESTIA
– Iuż trudno ná godność ábo urząd wysoki wstąpiwszy swe[go] wczásu przestrzegáć/ trzebá záwsze myślić iákoby wszyscy w pokoiu y w bespieczeństwie żyli. StarKaz II, 515.
patrz: BEŚPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO
– Kto płynie przez to morze [tego świata] ma płynąć wciąż/ áby iáko nayprędzey przepłynął/ y stánął w porcie bespieczeństwá niebieskiego. StarKaz II, 456.
patrz: BEŚPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO
– Y chcący go [św. Agatona] niektorzy bespiecznikowie zuchwáli zprobowáć/ poczęli mu mowić/ żesmy słyszeli o tobie śiłá złego/ iáko się vpiiasz/ iáko się pysznisz z świątobliwośći swoiey/ iáko tylko zmyślasz pobożność/ á nierządem y nieczystośćią się skryćie báwisz/ y chowasz nałożnicę sobie. StarKaz 191.
patrz: BEŚPIECZNIK, BEZPIECZNIK, BEZPIECZNIK
– Siłá bezbożni Heretycy bluźnią y plotek wnoszą między wierne Páńskie. StarKaz II, 312.
patrz: BEZBOZNY, BEZBOŻNY, BEZBOŻNY
– Tę iego myśl bezbożną drudzy ze złych y swawolnych postępkow iego zrozumiawszy/ Chwycili się też tákieyże niezbożności. StarKaz II, 498.
patrz: BEZBOZNY, BEZBOŻNY, BEZBOŻNY
– Tráfiło się że żołnierz ieden/ zábił Oycá towárzyszá swoiego/ ktory z nim pod iedną chorągwią służył; ten chcący się zemścić śmierci Oycá swoiego [...] upátrował nań pogody/ áby go mogł kędy zdybáć bezbronnego. Y upátrzył sobie czás kiedy on boso y bez broniey obchodził groby. StarKaz II, 539.
patrz: BEZBRONNY
– Ludzie iáko owieczki iákie bezbronne/ żadnego rysztunku nie máią/ czymby się bronić mogli nieprzyiaciołom swoim dusznym. StarKaz II, 92.
patrz: BEZBRONNY
– Osądzili go [Chrystusa] bydź bezecnieyszym nád Bárábaszá. StarKaz II, 232.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Ludzie głupi [...] ná rozkazánie groszá/ są posłuszni dla chciwości swoiey tym/ ktorzy im zápłácić mogą/ luboby byli nabezecnieyszy/ naniespráwiedliwszy/ y napodleyszy ludzie ná świecie. StarKaz II, 562.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Dáleko bárziey ma bydź kárány gárdłem iáko zá grzech śmiertelny ten/ ktory mię złupił z honoru słowy niepoczciwemi/ y vdáie mię między ludźmi zá bezecnego y ládáiákiego człowieká. StarKaz II, 139.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Ludzie głupi [...] ná rozkazánie groszá/ są posłuszni dla chciwości swoiey tym/ ktorzy im zápłácić mogą/ luboby byli nabezecnieyszy/ naniespráwiedliwszy/ y napodleyszy ludzie ná świecie. StarKaz II, 562.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Bezrozumnego człowieka iest temu nie wierzyć, czemu wierzy Koscioł S. powszechny. StarKaz II, 311-312 marg.
patrz: BEZROZUMNY
– A że kráiná tám tá [prowincja Alesa w Azji] iest sucha y bezwodna/ obywátele támeczni kiedy im ná polá/ ná łąki/ y ná ogrody wody potrzebá/ zszedszy się ze wszytkiey okolice/ stoią po brzegách ieźiorá onego/ gráiąc ná rozmáitych instrumentách: á wodá oná melodyą ich muzyki vbłagána/ podnośi się z brzegow swoich/ y roźlewa strumieniámi [...]. StarKaz 572-573.
patrz: BEZWODNY
– Com się powiáda był obłąkał/ y zászedł ná pustynią/ bezwodną/ y nieurodzáyną/ gdźiebym był od głodu zdechnąć muśiał: to mię on z miłośierdźia swoiego przeniosł ná pástwisko buyne/ obfite y roskoszne/ źrzodłámi wdźięcznemi opływáiące. StarKaz 85.
patrz: BEZWODNY
– Żeby rodzicy płáczu ich [dzieci] wrzeszczących nie słyszeli/ w bębny y trąby bić kazáli/ y wrzask wielki sámi czynili. StarKaz 592-593.
patrz: BĘBEN
– [...] tobie záś sámemu będzie biádá/ gdy [...] nie będziesz miał nikogo coby cię rátował [...]. StarKaz 319.
patrz: BIADA, BIEDA
– Biádá przeto będzie w on dzień sądny tym głuchym y niemym/ ktorzy teraz niechcą słucháć mándatow Páńskich [...]. StarKaz 280.
patrz: BIADA, BIEDA
– Ieśli trąd twoy [...] czerwonáwy, znáczy mściwe serce twoie y ná krew ludzką chciwe. Ieśli biáłáwy, znáczy obłudę. [marg.: Iáko rożne sprosności trądu rożność grzechow nászych sprosnych znaczyły]. StarKaz II, 335.
patrz: BIAŁAWY
– Bo on sam Inquirit in mores in corpus, in vitam Y dla tego chciał Pan Bog/ mowi Philo Zydowin/ y święty Izydor z nim żeby kapłan niemiał szaty ná sobie iedwabney/ ktorą my Albą zowiemy/ ále tylko lnianą od wierzchu głowy áż do ziemie/ aby kapłan pamiętáł/ iż duszá y sumnienie iego ma bydź tak czyste/ iako iest białe płotno ono/ ktore im częściey do prania poydzie tym bielsze będzie, á báwełnicá y kitayká nie tak/ ále coraz to żołcieysza będzie. StarKaz II, 341.
patrz: BIAŁŁY, BIAŁY, BIAŁY, BIEŁY
– Nie wszystką iednák Bibliią ludowi pospolitemu kościoł ś. z Kázálnice wykłádáć roskazał, ále pewne tylko [...] Epistoły y Ewángelie. StarKaz 2b.
patrz: BIBLIA
– Páná nászego ten policzek naybárdziey bolał/ że się nań odezwał/ nic nie mowiąc gdy go biczowano y policzkowano w domu Piłatowym oczy záwiązawszy. StarKaz 276.
patrz: BICZOWAĆ
– Są y tácy ktorzy mowią/ iż się nam nie zeydzie pościć służyć przy dworze/ nie zeydzie biczowáć y po kościołách chodzić będąc ná wysokich godnościách. StarKaz 370.
patrz: BICZOWAĆ
– [...] bárdziey ten chwali Páná Bogá/ ktory [...] sam ciáło swoie y przymioty iego przystoyne obráca ku czci Boskiey [..] płácząc/ poszcząc/ biczuiąc się/ y inne utrudzenia ciáłá swoiego czyniąc. StarKaz 25.
patrz: BICZOWAĆ SIĘ
– [Grzesznica] poszłá ná pokutę do klasztoru [...] we włosienicy ustáwnie chodząc y biczuiąc się, zá onę swawolą ktorey ná świecie záżywáłá. StarKaz 528.
patrz: BICZOWAĆ SIĘ
– A potym wieczne karánie/ ktore był zásłużył/ w doczesne odmieniáiąc/ áby płákał zá grzechy swoie/ biczował się/ pościł [...]. StarKaz II, 165.
patrz: BICZOWAĆ SIĘ
– [...] chce tego po nas Pan Bog ábysmy go ze wszystkich sił miłowáli [...] prácyy fátygi nie uchraniáiąc się/ iáko to w pielgrzymowaniu/ w niesypianiu/ w biczowániu się/ y w innych dobrych uczynkách. StarKaz 427.
patrz: BICZOWANIE SIĘ
– Żeby rodzicy płáczu ich [dzieci] wrzeszczących nie słyszeli/ w bębny y trąby bić kazáli/ y wrzask wielki sámi czynili. StarKaz 592-593.
patrz: BIĆ
– Bo lubo prawdá to iest iż pierwszy iest Sákrament krztu świętego/ bo przezeń/ iáko przezedrzwi iakie wchodziemy do kościołá Chrystusowego. A potym przez Bierzmowánie wpisuiemy się w poczet żołnierzow Páná Chrystusowych/ y vtwierdzamy się w nadziei/ iż go w niebie oglądać mamy [...]. StarKaz 40.
patrz: BIERZMOWANIE
– Nákoniec y kto krotofile/ y biesiády/ y tego świátá zabaw záżywa/ áby w nich nie vtapiał sercá swoiego/ ále chwaląc Páná Bogá zá iego dáry/ ták tego vżywał/ iáko rzeczy ná vżywánie ludzkie stworzoney. StarKaz 641.
patrz: BIESIADA, BIESIADA, BIESIEDA
– Piąta [przyczyna], áby w grzech iáki sprosny nie wpádli. Y ták gdy sobie synowie Jobowi z siostrámi biesiádowáli y podpiiáli/ áby było nie przyszło do grzechu iákiego między nimi. Pan Bog kazał Czártu dom ná nich obálić/ áby ták bez grzechu / lubo to z záfrasowániem Oycowskiem stáwili się przed máiestat iego. StarKaz 386.
patrz: BIESIADOWAĆ
– A biie tp serce grzeszne sám człowiek dla tego/ áby nie był od Páná Bogá zágniewánego bity/ ktory tego srodze biia/ ktory sam siebie zá złości swoie nie karze/ y sam siebie nie sądzi. StarKaz 250.
patrz: BIJAĆ
– Ludzie złośliwi nie chcieli przyiść ná gody/ nie chcieli się przybráć w bisior świątobliwości. StarKaz II, 482.
patrz: BISIOR
– Nie wspomnię tu koszul [...] ná popráwę/ Biskupstwá/ ná okupowánie stácyi żołnierskich/ na budowanie dworow y folwarkow. StarKaz 630.
patrz: BISKUPSTWO
– Widział [św. Jan] czterech ieźdźcow ná koniech rożney sierzci [...] z ktorych ieden [..] ná koniu białym siedział [...] A czwarty nakoniec siedział ná koniu bladym/ á sámego zwano śmierć. StarKaz II, 586.
patrz: BLADY, BLADY, BLIADY
– Ieśli trąd twoy blády, znáczy niestáteczność w wierze świętey. Ięśli czerwonáwy, znáczy mściwe serce twoie y ná krew ludzką chciwe. StarKaz II, 335.
patrz: BLADY, BLADY, BLIADY
– Człowiek [...] we mgnieniu oká rozchoruie się/ y z ládá gorączki nagłey zostanie słábym/ bládym/ zemdlonym. StarKaz II, 277.
patrz: BLADY, BLADY, BLIADY
– [...] płotno nie może bydź wybielone ieno przez ogień á wodę/ kiedy ie odwarzaią/ y polewáią na blechu. StarKaz 493.
patrz: BLECH, BLECH, BLICH
– ... przeto ty [Euzebiuszu] powiada [diabeł] bluźni Bogá zá to że cię zwiodł z tey drogi prawdziwey. StarKaz II, 361.
patrz: BLUŹNIĆ
– Lubo siłá bezbożni Heretycy bluźnią y plotek wnoszą między wierne Páńskie/ iáko po wszytkie wieki/ ták y teraz. StarKaz II, 312.
patrz: BLUŹNIĆ
– ... [kawaler] począł publicé obrázy gánić/ y bluźnić przeciwko Chrystusowi Pánu [...] przeto go Pan Bog tegoż dniá záraz zkarał... StarKaz II, 392.
patrz: BLUŹNIĆ
– Osobliwie pomstę bluźnienia Troyce świętey Baroniusz opisuie ná iednym Biskupie Arryáńskim. StarKaz 6.
patrz: BLUŹNIENIE
– Co wszytko czárci ná on czás ukáżą iemu/ y poprzynoszą sámi/ áby nimi do siebie ludzi záciągnął ná bluźnienie Páná Bogá. StarKaz 609.
patrz: BLUŹNIENIE
– [marg.] Bluźnierce śmierć nagła y okrutna. StarKaz 392.
patrz: BLUŹNIERCA
– Przez Pháryzeuszow mogą się teraz rozumieć Pogánie báłwochwalcy/ Máchometanie obrzezáńcy [...] Heretycy bluźniercy/ vporni Schizmátycy. StarKaz II, 149.
patrz: BLUŹNIERCA
– Vmyślnie tedy/ y pod wielką klątwą kościoł święty Kátholicki zákázuie kśiąg Heretyckich czytáć/ y w domu swoim chować; áżby ná to miał kto osobliwe pozwolenie/ áby ie czytáiąc ná one odpisywał/ y pokazywał błąd bluźnierski ludziom/ áby się go strzegli. StarKaz II, 190.
patrz: BLUŹNIERSKI
– Naprzod dobrzy Kátholicy máią się strzec iáko naybárziey konwersácyiey z heretykámi/ żeby się od nich bluźnierstwá/ y niedowiárstwá nie vczyli/ słucháiąc ich mow swowolnych y niezbożnych. StarKaz II, 54.
patrz: BLUŹNIERSTWO, BLUŹNIERSTWO, BLUŹNIERZTWO
– OD początku kościołá záraz/ byłá tá quaestia między Chrześciány/ ieśliże tylko w kościele się mamy modlić/ y błagáć Páná Bogá zá grzechy násze? czyli też ná káżdym mieyscu. StarKaz II, 247.
patrz: BŁAGAĆ
– Rozumiem żeby ich [gości weselnych] nie wiele zá stołem zostáło [...] gdyby ná iednym poznano rysie wyszálbierowáne/ ná drugim sobole z krzywdy vbogich poddánych spráwione/ ná trzecim błáwat zá lichwiárskie pieniądze kupiony. StarKaz II, 483.
patrz: BŁAWAT
– Ciáło nasze nie błáwátami drogiemi/ ále według kondycyiey przystoynemi mierney ceny máteryámi okrywáć mamy. StarKaz II, 368.
patrz: BŁAWAT
– A drudzy y w podeszłym wieku mo wią/ nie opuszczaymy bánkiećiku żadnego/ win wybornych y korzennych potraw; błáwatno się stroymy/ muzyki/ podwiki/ y piiátyki záżywaymy [...]. StarKaz 640.
patrz: BŁAWATNO
– Kto száty biáłe błáwatne máiąc ná sobie/ nie dáie z sobą zásiadáć ukopconemu węglarzowi. StarKaz II, 327.
patrz: BŁAWATNY
– Błąd to był wielki/ y wyklęto go [Manicheusza] też z kościołá. StarKaz 354.
patrz: BŁĄD
– Papież wyznawa Chrystusá Páná bydź prawdziwym Bogiem y prawdziwym człowiekiem [...] y wszytkie około tego Sektarzow błędliwe opinie gáni y odrzuca. StarKaz II, 611.
patrz: BŁĄDLIWY, BŁĘDLIWY, BŁĘDLIWY
– Dlatego P. Chrystus przyszedł był ná świát [...] áby był ludzi błądzących około znáiomości Bogá/ drogi prawdziwey náuczył. StarKaz II, 545.
patrz: BŁĄDZĄCY
– Przeto y nas grzesznikow [...] od Máiestatu twoiego Boskiego nieodgániay/ ále iáko Ociec łáskáwy przyimi błądzących/ y stráconych iáko pieniądz márny. StarKaz II, 102.
patrz: BŁĄDZĄCY
– Kościoł moy błądzić nie może/ bo się Duchem świętym rządzi. StarKaz II, 73.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Philozophowie wielcy około chwały prawdziwego Bogá błądzili bárzo. StarKaz II, 450 marg.-451 marg.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Dlatego P. Chrystus przyszedł był ná świát [...] áby był ludzi błądzących około znáiomości Bogá/ drogi prawdziwey náuczył. StarKaz II, 545.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Przeto y nas grzesznikow [...] od Máiestatu twoiego Boskiego nieodgániay/ ále iáko Ociec łáskáwy przyimi błądzących/ y stráconych iáko pieniądz márny. StarKaz II, 102.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Ciáło iego [pewnego bogatego człowieka] w iednę błotnistą przykopę wrzucono/ y zásypano piaskiem z wierzchu. StarKaz II, 482.
patrz: BŁOTNISTY
– Obaczysz iż cię z błotá stworzono/ y że przed stem lat nie było żadney noty o tobie/ ieśliś miał żyć kiedy ná świecie/ ábo nie? StarKaz II, 264.
patrz: BŁOTO
– Kto tedy Konfessyą odpráwiwszy z skruchą serdeczną y z żalem zá popełnione niepráwości do tego stołu Páńskiego przystąpi/ otrzyma wszytkich grzechow swoich oczyszczenie doskonáłe/ ták iákoby się w źrzodle omył z błotá niepráwości swoich. StarKaz II, 42.
patrz: BŁOTO
– Pan Bog [...] názwány iest Bogiem dla tego że nas bogáci/ y duchownymi skárbámi/ ábo łáskámi niebieskiemi ná duszy/ y doczesnemi dostátkámi ná tym świecie. StarKaz II, 354.
patrz: BOGACIĆ
– A mátká nászá Ewá/ áza nie byłá pięknym páłacem/ y bogato przybránym? StarKaz II, 452.
patrz: BOGACIE, BOGACIE, BOGATO, BOGATO, BOHATO
– Mámmoná z zydowskiego ięzyká/ [...] znáczą się bogáctwá/ to iest dostátek wsi/ zamkow/ miast/ Prowincyey/ srebrá/ złotá/ kleynotow/ y pieniędzy gotowych/ ábo dobytkow rozmáitych. StarKaz II, 355.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Zeby tedy táka niezbożność między Kátholikámi/ y tákie niedbálstwo zbáwienia między bogátymi nie náydowało się. StarKaz II, 54.
patrz: BOGATY
– Wymawia go [św. Jakuba] tedy Author Imperfecti Operfecti Operis, iż nie z ambicyiey to uczynił/ że się starał bydź przy boku Pańskim/ ale z doskonałey bogomyślności. StarKaz II, 627.
patrz: BOGOMYŚLNOŚĆ
– Chodzisz sobie po klasztorze prożnuiąc pod boki podpárszy się/ á mowisz iam ksiądz/ iam zakonnik/ trzebá mię szánowáć. StarKaz II, 505.
patrz: BOK
– Z tey przeto náuki Páńskiey/ trzech rzeczy ná kazániu dzisieyszym náuczyć się nam trzebá [...] iáko miłuiąc Páná Bogá/ y bliźniego nászego/ bárziey mamy boleć nád nędzą cudzą/ niżeli nád nászą własną. StarKaz 314.
patrz: BOLEĆ
– Stárzy Pogánie mieli to w zwyczáiu/ iż gdy sobie głowę kto ostrzygł/ to włosy one zebrawszy/ ofiárował ie Eskulápiusowi Bogu lekarstw wszytkich/ dziękując mu iż go uchował bolenia głowy/ y niepotrzebnego myślenia/ ktore tak nie użyteczne człowiekowi/ iáko włosy ogolone z głowy. StarKaz 449.
patrz: BOLENIE
– [...] ná ten czás śmierć przypádnie niespodziewánie/ y pomiesza wszytkie zamysły chciwego człowieká boleści/ boiaźni/ y męki wiekuistey nábáwiwszy go [...]. StarKaz 409-410.
patrz: BOLEŚĆ
– [Pewien młodzieniec] wciężką wpadł chorobę; y ták leżąc w boleściách/ zdáło mu się że był porwány ná sąd Páński [...]. StarKaz 622.
patrz: BOLEŚĆ
– Ciáło cię tedy w ten czás okrąży boleściámi/ strachem y tęsknicą wielką; duszni nieprzyiaciele obtoczą cię w koło/ wyliczániem grzechow twoich: A świát cię opasze ná koło żalem. StarKaz 242.
patrz: BOLEŚĆ
– [Diabeł] podwodzi nas do szemrania w przody/ potym do nárzekánia/ nákoniec do bluźnierstwá y desperácyiey [...] bo przeźnie boleść serdeczną wyrzucamy z siebie [...]. StarKaz 397.
patrz: BOLEŚĆ
– [Zmarły syn] Vkazał się Oycu/ y rzecze/ iuż się oycze nie modł zá mię/ bom iest potępiony ná wieki; y tákie męki cierpię/ iż/ bym miał ták wiele ięzykow iáko iest gwiazd ná niebie/ tedybym tych boleści/ ktore ponoszę nie wypowiedział dostátecznie. StarKaz 543.
patrz: BOLEŚĆ
– bożki StarKaz II, 437.
patrz: BOŻEK
– bożek StarKaz II, 365.
patrz: BOŻEK
– bozkiem pogáńskim StarKaz 254.
patrz: BOŻEK
– Y gdzie teraz Boże przykazánie Zydzi w swoiey Bożnicy chowaią/ tám przed tą szafą lichtarz ná koło z kágáńcámi/ iáko koronę iáką záwieszáią. StarKaz II, 425.
patrz: BOŻNICA, BOŻNICA, BÓŻNICA, BUŻNICA
– Stárzy zmyślili byli báykę/ iż zgromádziwszy się na Capitolium Rzymskie wszyscy bogowie Pogáńscy/ zápomnieli zásiadáiąc mieyscá zostáwić Iowiszowi. StarKaz II, 394.
patrz: BÓG
– Obaczył ná ołtarzu báłwan Bogá Apolliná z rękoma wyciągnionemi/ á ná pálcach ma pełno pierścionkow drogich/ ktorych mu głupie pospolstwo z nabożenstwá náwdziewáł. StarKaz 166.
patrz: BÓG
– Gorzey iuż człowiek mowić nie może/ ieno kiedy obmawia bliźniego swoiego/ kiedy brámuie postępki iego poczciwe/ kiedy nicuie intencyią iego dobrą. StarKaz II, 420.
patrz: BRAMOWAĆ
– Tákowych zuchwalcow y brawow hárdych/ co to fukáią ná drugich/ y szkáluią vbogich ludzi/ nie puszczáią do niebá. StarKaz II, 108.
patrz: BRAW, BRAWO
– Po Oceanie żaden człowiek brodzić nie może. StarKaz II, 7.
patrz: BRODZIĆ
– Y ták wzgárdziwszy spráwiedliwością iego świętą/ ábo iey zápomniawszy/ broiemy wszytko złe. StarKaz II, 161.
patrz: BROIĆ
– Siłá też to Czárci broicie/ obrażacie ludzi y ná ciele y ná duszy/ czego wam nie pozwolono było. StarKaz II, 363.
patrz: BROIĆ
– Brazidas też Hetman Grecki/ będąc od nieprzyiácielá swoiego bronią ręczną przebity/ gdy go ułápił/ tąż bronią iego sam go przebił. StarKaz II, 521.
patrz: BRONIA, BRONIA, BROŃ, BROŃ, BRÓŃ
– Owce nie máią żadney z nátury broniey/ ktorąby się nieprzyiáciołom swoim broniły/ áni rogow ostrych/ áni pázurow/ áni kopyt mocnych. StarKaz II, 92.
patrz: BRONIA, BRONIA, BROŃ, BROŃ, BRÓŃ
– Siłá ludzi chodzi z broniámi/ ktore ná ludzi nágotowáli [...] iáko są száble/ szpady/ miecze/ poinały/ łuki y rusznice. StarKaz II, 420.
patrz: BRONIA, BRONIA, BROŃ, BROŃ, BRÓŃ
– Wesoł tedy był [cesarz rzymski Berengariusz Wtóry] z wygraney bitwy/ y Ludowiká [króla burgundyjskiego] vczęstowawszy/ puścił wolno do domu/ przysięgą go obowiązawszy/ áby więcey broni nań nie podnosił. StarKaz II, 95.
patrz: BRONIA, BRONIA, BROŃ, BROŃ, BRÓŃ
– Tym mieczem [...] má [prawdziwy szlachcic] iáko práwy Rycerz/ bronić wdow/ sirot/ y ubogich/ od tych ktorzyby ich krzywdzili. StarKaz II, 512.
patrz: BRONIĆ
– Owce nie máią żadney z nátury broniey/ ktorąby się nieprzyiaciołom swoim broniły/ áni rogow ostrych/ áni pázurow/ áni kopyt mocnych. StarKaz II, 92.
patrz: BRONIĆ SIĘ
– Stárzy Rzymiánie wystáwili byli statuam [...] Horácyusowi Koklesowi [...] pokazuiąc wdzieczność zá iego odwagi/ ktore czynił w bronieniu miástá od nieprzyiacioł. StarKaz II, 272.
patrz: BRONIENIE
– Adam nie wiedząc iáko ziemię Spráwowáć/ iáko oráć/ siáć/ bronować/ żąć/ młocić/ mleć/ a potym piec chleb; bárzo się frásował. StarKaz II, 303.
patrz: BRONOWAĆ
– Od niego [słupa zwanego Terminus na Circus Maximus w Rzymie] ná wszytkie strony szły drogi burkowáne po Włoskiey ziemi/ rozmierzone ná mile. StarKaz II, 345.
patrz: BRUKOWAĆ, BRUKOWAĆ, BURKOWAĆ
– Od niego [słupa zwanego Terminus na Circus Maximus w Rzymie] ná wszytkie strony szły drogi burkowáne po Włoskiey ziemi/ rozmierzone ná mile. StarKaz II, 345.
patrz: BRUKOWANY, BRUKOWANY, BURKOWANY
– Gdy się ná kogo rozgniewał [Jan Galeacius, książę mediolański]/ by znaymnieyszey przyczyny/ tedy zewlekszy chłopá nago kazał go przed oczymá swoiemi związánego położyć/ á brytany srogie/ ktore náurząd ná to morzył/ do niego przypuszczał/ áby go szárpáli. StarKaz II, 137.
patrz: BRYTAN
– Trafiło się gdy woiował [król francuski Karol Ósmy] z Annaszem Xiążęciem Brytáńskim/ miał w woysku swoiem żołnierzá iednego Brytańczyká. StarKaz II, 581.
patrz: BRYTANSKI, BRYTANSKI, BRYTAŃSKI
– [...] kiedy się odstroi żaden by nagrubszy człowiek brzmienia iey słuchać niemoże StarKaz II, 129.
patrz: BRZMIENIE
– Niepátrzymy ná ołtarz [...] ále pátrzemy po ludziách [...] y po szátách nászych/ ieślismy się bucznie postroili. StarKaz II, 248.
patrz: BUCZNIE
– [Pewien bogaty człowiek] Kochał się sam w sobie bárzo/ że był urodziwym/ y przeto się stroił buczno/ y pyszno sobie áż názbyt poczynał wszytkich inszych pogardzáiąc. StarKaz .
patrz: BUCZNO
– Arkę tedy sercá nászego mamy ochędożyć spowiedzią świętą y pokutą ze wszystkich niepráwości nászych/ ták iákobysmy to pierwey drzewo iákie do budynku náczynia iákiego ze skory y niepotrzebnych trzasek ostrugáli. StarKaz II, 49.
patrz: BUDENK, BUDUNEK, BUDUNK, BUDYNEK, BUDYNEK
– Ociec dzieci swoie/ á Gospodarz czeladkę dobrymi y cnotliwymi postępkámi swoiemi buduie y nápráwuie. StarKaz II, 499.
patrz: BUDOWAĆ
– Muszę powiáda to gumno rozwálić y stodoły/ bo się tu nie włoży wszytko zboże/ y będę budował gumno insze wielkie/ y stodoły tákże. StarKaz II, 112.
patrz: BUDOWAĆ
– Chrystus Pan [...] naybárziey nam pokorę y cichość sercá zálecił/ áby się ná niey/ iáko ná fundámencie głęboko zásádzonym/ inne dobre uczynki budowáły. StarKaz II, 650.
patrz: BUDOWAĆ SIĘ
– Drogi pospolitey nikt sobie nie może przywłaszczáć y budowáć się ná niey/ ále wszytkim iest zárowno wolna do przeieżdżania. StarKaz II, 345.
patrz: BUDOWAĆ SIĘ
– Zbytne pogrzeby z budowániem pysznych nagrobkow y wyliczánie[m] spraw dobrych, nietylko niepomagáią duszy vmárłego, ále ią ieszcze tym bárziey potępiáią. StarKaz II, 405 marg.
patrz: BUDOWANIE
– Scaurus Senator Rzymski niesłusznie práwem turbował Rutiliusá [...] á to dla tego czynił/ żeby był zráził Rutiliusá z Burmistrzowstwá. StarKaz II, 235.
patrz: BURMISTRZOSTWO, BURMISTRZOSTWO, BURMISTRZOWSTWO
– Hoynie opátrzył Bursę Ieruzalem w ktorey mieszkał czás niemáły ucząc się w sławney Akádemiey Krákowskiey [biskup krakowski Jakub Zadzik]. StarKaz II, 630.
patrz: BURSA, BURSA, BURSZA
– Kazanie Wtore, O szczęśliwym przepłynieniu burzliwego morzá światá tego, do miástá Páná Iezusowego. StarKaz II, 454.
patrz: BURSZLIWY, BURZLIWY, BURZLIWY, BURŻLIWY
– Drzewo iákie od srogiey burze z korzeniá wywrocone/ nigdy iuż do pierwszey zieloności swoiey nie przychodzi. StarKaz II, 639.
patrz: BURZA
– Bo iáko nas mocą swoią wszechmocną stworzył [Bóg]/ ták też mądrością swoią/ y opátrznośćią páśie/ iáko bydełko swoie. StarKaz 91.
patrz: BYDEŁKO
– W Stárym Zakonie/ tylko nieme bydlętá kápłáni ofiárowali/ cielce/ kozły/ bárány/ ptástwo. StarKaz II, 50.
patrz: BYDLĘ
– A Chrystus im [bałwochwalcom i mahometanom] Pan powiada: Widzę & vos de hoc mundo estis, w ziemię tylko iáko bydlętá nieme pátrzycie. StarKaz II, 72.
patrz: BYDLĘ
– A kożuch iest ze skory zábitego bydlęcia wespoł z wełną/ ábo siercią [!] złupioney. StarKaz II, 395.
patrz: BYDLĘ
– Ná co temu Báálowi ofiáruiecie corki y syny wásze/ iáko bydlętá iákie ná ofiárę rzeżąc tyráńsko bárzo. StarKaz II, 359.
patrz: BYDLĘ
– Ciáło chlubi się że ma swoie członki/ swoie zmysły/ swoię wymowę/ swoy rozsądek/ ktorym bydlętá nieme przechodzi. StarKaz II, 332.
patrz: BYDLĘ
– Báránek [...] iest napokornieyszy między wszytkiemi bydlęty domowemi. StarKaz II, 309.
patrz: BYDLĘ
– Mięsá się też od dawnych wiekow iádáć náuczyli [Żydzi]/ iákoby ciáło swoie ciáłem bydlęcym posiláiąc. StarKaz II, 80.
patrz: BYDLĘCI, BYDLĘCI, BYDLĘCY, BYDLĘCY, BYDLĘCZY, BYDLIĘCZY
– Kto [...] Pánu Bogu nie dziękuie za dobrodzieystwá/ y ludziom/ ten [...] przeciwko przyrodzeniu ludzkiemu y bydlęcemu czyni/ niepokázuiąc wdzięczności Dobrodzieiowi swemu/ czego y leśne zwierzę[t]a nie zwykły czynić. StarKaz II, 511.
patrz: BYDLĘCI, BYDLĘCI, BYDLĘCY, BYDLĘCY, BYDLĘCZY, BYDLIĘCZY
– Pnie się na honory [...] byleby swoiey ambicyiey wygodził/ a dopiął na co się usadził. StarKaz II, 314.
patrz: BYLEBY
– Z tey też to złości/ iáko iednegoż cechu ludzie/ dniá dzisieyszego [...] obwiniwszy go potwarzą swoią/ ná śmierć go osądzili. StarKaz II. 555.
patrz: CECH, CECH, CZECH
– Pewny narod w Páństwie Perskim/ rzeczeni Pardani, ná monecie swoiey cechę bili dwu kurow biiących się z sobą. StarKaz II, 133.
patrz: CECHA, CECHA, CYCHA, CZECHA, CZYCHA
– Trędowáty by kropiony hizopem/ cedrem/ y purpurą ze krwią zmieszáną. StarKaz II, 331.
patrz: CEDR
– Seth [...] zbudował był dwie kolumny wielkie/ iednę z cegły wypaláney/ ná ktorey nápisał/ iż będzie czásu swego Pan Bog karał złości ludzkie ogniem z niebá. A drugą kolumnę wystáwił z kámienia ciosánego. StarKaz 614.
patrz: CEGŁA, CEGŁA, CZEGŁA
– Kiedy Zydzi byli w niewoli u Fáráoná/ ustáwnie im robic kazano około cegły y kamieniá/ plewy mieszáiąc z gliną. StarKaz II, 449.
patrz: CEGŁA, CEGŁA, CZEGŁA
– A że ták iest Pan łáskáwy y dobrotliwy/ że wszytkich do siebie przyimuie/ á nikogo nieodrzuca/ podźmy też y my Kátholicy nabożni do niego/ ábyśmy ziáwnogrzesznikámi y celnikámi wespoł vsprawiedliwienie od niego odnieśli. StarKaz II, 102.
patrz: CELNIK, CELNIK, CZELNIK
– Siedziáło tám v stołu niemáło iáwnogrzesznikow/ lichwiarzow/ y celnikow z Pánem Iezusem. StarKaz II, 186.
patrz: CELNIK, CELNIK, CZELNIK
– Biskupá nászego [...] wszyscy żegnáli/ z żálem wielkim niesposobności zdrowia iego/ y Krol iego M. sam Pan nasz Mściwy/ y senat iego Prześwietny/ y z izby Poselskiey co celnieysze persony. StarKaz II, 633.
patrz: CELNY, CELNY, CZELNY
– Moyżesz [...] wybrał ze wszystkich dwunastu pokolenia Mężow co celnieyszych/ y poczynił ich Principes, tribunos, centuriones. StarKaz II, 550.
patrz: CELNY, CELNY, CZELNY
– Tego bánkietu iego/ żadnego ná świecie Monárchy bánkiet/ żadna wieczerza celowáć nie może. StarKaz II, 60.
patrz: CELOWAĆ, CELOWAĆ, CYLOWAĆ, CZELOWAĆ
– Ia [...] Ksiąg idących do Druku Censor, á ná ten czas Akádemiey Krákowskiey Rektor, zeznawam, iżem czytał Kazánia Niedzielne. StarKaz II, 4.
patrz: CENZOR
– Stárzy Rzymiánie mieli Censorow swoich/ ktorzy co trzy látá od miástá do miástá [...] ieździli/ pytáiąc się iákie są obyczáie między poddánymi. StarKaz II, 614.
patrz: CENZOR
– Kto niechce bydź synem Bożym/ á dla marnego zysku iákiego/ ábo vciechy swoiey/ leży vstáwnie y dobrowolnie w grzechu; ten luboby ná każdą godzinę chadzał do kościołá/ przecię wysłuchány nie będzie [...] Y dla tego będzie z kościołá wyrzucony/ bo kłamliwie Pater noster mowi. StarKaz II, 228.
patrz: CHADZAĆ, CHADZAĆ, CHADŻAĆ, CHODZAĆ
– O Ferdynandzie záś królu Neapolitáńskim/ powiádaią/ iż poddanych swoich zágniewawszy się/ rozmáitymi sposobámi trácił/ á głowy ich poucinane w sklepie iednym chował/ porządkiem rozłożywszy gdzie ná káżdy dzień miásto rekreácyiey przypatrować się im chadzał. StarKaz II, 109.
patrz: CHADZAĆ, CHADZAĆ, CHADŻAĆ, CHODZAĆ
– Gdy Izráelczycy wychodzili z Egiptu/ áby byli nie pobłądzili ná puszczy/ y nie uchybili drogi sobie náznáczoney od Páná Bogá/ Anyoł Páński chadzał ustáwnie przed nimi. StarKaz II, 300.
patrz: CHADZAĆ, CHADZAĆ, CHADŻAĆ, CHODZAĆ
– Gdzie się ieno obrocił [św. Wincenty zakonu dominikańskiego]/ wszędzie kupámi zá nim chadzáli/ słucháiąc słowá Bożego od niego. StarKaz II, 122.
patrz: CHADZAĆ, CHADZAĆ, CHADŻAĆ, CHODZAĆ
– Pięknieto uważył Ioachimus Albas, pisząc ná owe dwánaście kámieni drogich/ z ktorych zrobione są bramy Jeruzalem niebieskiego/ gdy o trzecim w porządku kámieniu Cálcedoniusie rzeczonym powiáda/ iż znáczy Jákubá świętego Większego. StarKaz 632.
patrz: CHALCEDONIUS, CHALCEDONIUS, KALCEDONIUS
– Cháldeyski text te ostátnie słowá; Ne sit inter [...] ták ie wykłada. StarKaz II, 447.
patrz: CHALDAJSKI, CHALDEJSKI, CHALDEJSKI, HALDEJSKI
– Figurą tego małżeństwá dusze nászey z Chrystusem Pánem byłá oná Murzynká/ żoná Moyżeszowá/ ktora lubo szpetná byłá/ y czarna wszytká/ przecię byłá názwána Sephora, to iest śliczna iáko Hieronim święty z Chaldeyskiego wykłada. StarKaz II, 490.
patrz: CHALDAJSKI, CHALDEJSKI, CHALDEJSKI, HALDEJSKI
– Erit substantificus panis, iáko versya ma Cháldeyska. StarKaz II, 43.
patrz: CHALDAJSKI, CHALDEJSKI, CHALDEJSKI, HALDEJSKI
– Ieno co strzeláć ná iego cháłástrę poczęli/ záraz sámemu bluźniercy nos ustrzelili. StarKaz II, 522.
patrz: CHAŁASTRA, CHAŁASTRA, HALASTRA, HAŁASTRA, SAŁASTRA
– Tákże [...] Mágdálena grzesznicá/ niewiástá Chánáneyska/ niewiásta Sámárytáńska/ Swiekra Piotrá świętego/ y tá coreczká Arcykápłaná dzisieyszego [doznaje uzdrowienia]. StarKaz II, 581.
patrz: CHANANEJSKI
– Ten też sam będzie się ráchował z námi/ kto ten obraz [Boży] oszpeci/ ábo zmáże napis iego/ y chárákter ná Krzcie świętym ná dusze násze włożony/ ten będzie karány/ y między bestyie piekielne odesłány. StarKaz II, 564.
patrz: CHARAKTER, CHARAKTER, HARAKTER, KARAKTER
– Zeby tedy ludzie tego obrázu Boskiego/ ktory przy stworzeniu dusze swoiey ná siebie wzięli/ nie gubili y tego chárákteru ktory ná Chrzcie świętym przyięli/ [...] dał nam Odkupiciel nász rożne remedia ná to. StarKaz II, 564.
patrz: CHARAKTER, CHARAKTER, HARAKTER, KARAKTER
– Antychrystá z Luciperem/ y tych co iego chárákter ábo známię ná się przyięli/ bez wszelkiego miłosierdzia wrzucono w iezioro siarczyste związawszy. StarKaz II, 621.
patrz: CHARAKTER, CHARAKTER, HARAKTER, KARAKTER
– [Ciało] y chorobom rozmáitym/ y przypadkom rożnym/ y chciwościom nienásyconym/ y skázitelności wszelákiey podlega. StarKaz 332.
patrz: CHCIWOŚĆ
– Miásto káżde iest złożone z ludzi zacnieyszych/ ktorych szláchtą/ ábo przełożonemi zowiemy; y z ludzi podleyszych/ ktorych niewolnikámi/ ábo chłopámi zowiemy/ ábo ráczey gminem pospolitym StarKaz II, 459.
patrz: CHŁOP
– Kto się szláchcicem urodzi/ á nie żyie przystoynie iáko wokácyia iego niesie [...] ten szláchectwo swoie máże/ y sromotę przodkom swoim czyni/ sam zá chłopá prostego nie stoiąc. StarKaz II, 509.
patrz: CHŁOP
– Ciceronowi ieden z Szláchty Rzymskiey/ y stárey fámiliey zárzucił/ żeś ty nie godzien siedzieć między námi/ boś chłop. StarKaz II, 509.
patrz: CHŁOP
– Ná káżdy dzień máią [psy dworskie] swoie osypki tłustością okraszone/ máią nogi báránie/ pod czás im y mleká náleią/ chłopkowi vbogiemu odiąwszy/ czym on dziátki swoie miał żywić. StarKaz II, 557.
patrz: CHŁOPEK
– W domách nászych widziemy/ iż gdy chłopiec ma izbę umiátáć/ tedy osobom zacnieyszym mowi ustąpcie z izby/ byście się nie przykurzyli. StarKaz II, 632.
patrz: CHŁOPIEC, CHŁOPIEC, CHŁOPIECZ
– Zemdlał chłopiec młody Izmáel/ y iuż práwie poczynał od prágnieniá umieráć. StarKaz II, 303.
patrz: CHŁOPIEC, CHŁOPIEC, CHŁOPIECZ
– Wszedszy [żołnierz] we wsi do kościołá gdzie tám chłopkowie ubodzy przed żołnierzámi rzeczy swoie zwieźli byli/ odbił skrzynkę iednę/ rozumieiąc że w niey rzeczy chłopskie były. StarKaz II, 581.
patrz: CHŁOPSKI
– Duszá ma [...] nogi gotowe ná chodzenie po drogách mándatow Páńskich. StarKaz II, 332-333.
patrz: CHODZENIE, CHODZENIE, CHODZIENIE
– Nic tákowemu nie są pomocne iáłmużny iego/ y wszytkie dobre uczynki/ nic posty/ nic modlitwy/ y chodzenie do kościołá/ y inne pobożne postępki/ kiedy on postáremu leży w grzechu. StarKaz II, 467.
patrz: CHODZENIE, CHODZENIE, CHODZIENIE
– Chodzisz sobie po klasztorze prożnuiąc pod boki podpárszy się/ á mowisz iam ksiądz/ iam zakonnik/ trzebá mię szánowáć. StarKaz II, 505.
patrz: CHODZIĆ
– Caelius Rodiginus pisze o Kotysie Krolu Tráckim/ że był z nátury koleryk wielki/ y kiedy mu kto bynamniey co záwinił/ to nie miał miary w karániu. StarKaz II, 463.
patrz: CHOLERYK, CHOLERYK, HOLERYK, KOLERYK
– Iáko mánná topniáłá ná słońcu nákształt śniegu/ y znikáłá w oczách ludzkich/ á záś przy ogniu twárdniáłá iáko Dyáment: ták y ten Naświętszy Sákráment znika/ kto nań świátłem przyrodzone[g]o rozumu pátrzy/ y nie da się vznáć/ kto się o nim ćiekáwie pyta/ á záś vtwierdza człowieká y oświeca ná duszy/ kto do niego z wiárą/ y ogniem miłośći przystępuie. StarKaz 39.
patrz: CIEKAWIE, CIEKAWO
– Ten postępek Páński vważáiąc/ ták mowi/ iż Pan náucza nas tym swoim postepkiem leczyć choroby y áffekcye cielesne/ lecząc pierwey áffekcye y choroby duszne. StarKaz II, 130.
patrz: CIELESNY
– Potym Aáron uczyni trzecie cudo/ że pluskwy Robáctwo śmierdzące iáko woysko iákie pocznie po powietrzu latáć [...]. StarKaz 13.
patrz: CUD, CUD, CUDO, CUDO, CZUD
– [...] to iedno cudo Pan Bog uczynił w człowieku/ iż w nim ieden iest człowiek podobny sámemu Pánu Bogu/ to iest duszá/ nád wszytkie stworzenia rzecz naślicznieysza [...]. StarKaz 332.
patrz: CUD, CUD, CUDO, CUDO, CZUD
– Obaczywszy się tedy bydź uzdrowionym/ pocznie on trędowáty dzięki oddáwáć Panu padszy na twarz swoię/ y to cudo Páńskie pocznie przed ludem wszytkim wysławiáć. StarKaz 273.
patrz: CUD, CUD, CUDO, CUDO, CZUD
– Trzeci znak, iż wszytkie bestyie y cudá ábo poczwáry morskie/ zgromádzą się do kupy/ y ryczeć będą áż pod niebiosá [...]. StarKaz 604.
patrz: CUD, CUD, CUDO, CUDO, CZUD
– Periander stanowiąc prawa Koryntczykom/ nie kazał był takich ludzi [...] wieszać/ co to cudzego radzi ruszaią/ ale ich tylko na czele kazał piątnować/ aby ich wszyscy znali; iakiego są animuszu y affekcyiey. StarKaz II, 110.
patrz: CUDZY
– Bernat święty pisząc do Eugeniusá Papieżá/ ktory iego mnichem był/ y od niego Hábit Cystercyeński przyiął był/ mowi do niego: Ego nomen Patris deposui, sed non timorem, [...]. StarKaz 515.
patrz: CYSTERCJEŃSKI
– Nauczył sam Pan Bog Zydow przez Moyzeszá/ iáko onego tylko samego powinni byli chwalić/ nie rożne báłwany Czártowskie. StarKaz II, 437.
patrz: CZARTOWSKI
– Zwyczay ten máią od Apostolskich czásow/ [...] w kościele Bożym záchowány/ Ruś y Grekowie/ w Liturgiey swoiey/ iż kiedy máią ludzie iść do kommuniey świętey/ tedy wprzod wynidzie Diákon ná pośrzodek kościołá [...] obrociwszy się do ludzi twárzą/ mowi głosem do nich: Sancta Sanctis. StarKaz II, 79.
patrz: CZAS
– A gdy go drudzy zakonnicy nápomináli/ áby sobie nie czynił gwáłtu/ y niepsował zdrowia ták wielkimi mortyfikácyámi. Odpowiedział. Iákoż mi żyć bráciszkowie moi każecie; ieślim się ták bárzo mátki moiey záwstydał/ ktora mię strofowáłá o swowolne życie moie/ á coż rozumiecie/ iáko się będę sámego Sędziego strásznego sromał y lękał? [...]. StarKaz II, 622.
patrz: CZYNIĆ
– [...] gdy się wszytkie oraz kámienia [w szacie arcykapłana] świeciły/ ábo ćmiły; dobrą otuchę ábo złą nowinę wszytkiemu narodowi Zydowskiemu znaczyły. StarKaz 603.
patrz: ĆMIĆ SIĘ
– [...] Ieszcze y trzećia przyczyná iest/ czemu nas Chrystus Pan chćiał Ciáłem swoim Przenaświętszym ná wieczerzy swoiey karmić/ áby nas koniecznie bogámi poczynił/ y ná despekt y zniewagę Czártowi przeklętemu ktory chcący rodzice násze w Ráiu przywieść do vpadku/ námowił ich áby pożywáli owocu z drzewá zákazánego/ mowiąc im iż Eritis sicut Dij. StarKaz 82.
patrz: DESPEKT
– [...] sam Piotr święty determinował in Concilio Apostolorum, iż nie potrzebá przy krzcie świętym starozákonnego obrzezowánia [...]. StarKaz II, 120.
patrz: DETERMINOWAĆ
– StarKaz 586.
patrz: DIABEŁ, DIABEŁ, DIACHEŁ, DYJABEŁ, DYJABOŁ
– Y ten to syn Agágá krolá/ Amálechites vroższy/ dobił krolá Saulá ná gorze Gelboe/ kiedy bitwę z Philistynámi przegrał/ y wziąwszy koronę z głowy iego/ przybieżał do Dawidá powiádáiąc nowinę/ iż Saulá krolá zábito nágorze Gelboe/ iám go práwi sam dobił bo mię prosił o to/ y przyniosłem ci koronę iego. StarKaz II, 569.
patrz: DOBIĆ
– Trzecia, iż iáko niewiástá iáka tenensfusum, niesposobny y nieduży będzie siłámi swoiemi dobić się niebá. StarKaz II, 328.
patrz: DOBIĆ SIĘ
– Mowi tedy Biskup święty przerzeczony/ iż Cathechumenus ieden/ człowiek stáry/ płynął w státku iednym pomiernym/ ktory batem zowią przez morze z drugimi Chrześciány: álić niespodziewánie burza powstánie ná morzu/ y pocznie zálewáć on bácik wáłámi/ że nie mogą żadną miárą do brzegu dobić się. StarKaz II, 178.
patrz: DOBIĆ SIĘ
– Kto się bowiem niebá dobiia/ temu nie tylko się trzebá potykáć ná plácu/ ále też y vciekáć z plácu częstokroć. StarKaz II, 618.
patrz: DOBIJAĆ SIĘ
– Y odpowiáda Doktor Anyelski/ nie bez przyczyny to Pan Bog uczynił/ iż Adámowi w pocie czoła kazał chleba pożywać/ bo że owocu zákázánego pożywał z smákiem/ tedy chlebá zá tę winę ma pożywáć z gorzkością: że nie robił ná on czás w Ráiu nic/ y ták nic nie prácuiąc chciał záżywáć delikáckiego owocu/ tedy teraz z pracą y potem wielkiem musi sobie ná chleb robić. StarKaz 523.
patrz: DOKTOR
– [...] teraz do niego nabożnie z Doktorem Anyelskim wołamy. StarKaz II, 75.
patrz: DOKTOR
– Śmierć [...] korony krolewskie/ Infuły Biskupie/ mitry Xiążęce/ y bierety Doktorskie z głowy zdeymuie. StarKaz II, 639.
patrz: DOKTOROWSKI
– Śmierć [...] korony krolewskie/ Infuły Biskupie/ mitry Xiążęce/ y bierety Doktorskie z głowy zdeymuie. StarKaz II, 639.
patrz: DOKTORSKI
– Báránek [...] iest napokornieyszy między wszytkiemi bydlęty domowemi. StarKaz II, 309.
patrz: DOMOWY
– [...] według przyrodzoney Philozophiey/ gdzie dym obaczysz/ tám domyślaway się y ogniá [...]. StarKaz II, 233.
patrz: DOMYŚLAWAĆ SIĘ
– [...] kupiłęm pięć iarzm wołow: á idę ich doświádczáć. StarKaz II, 57-58.
patrz: DOSWIADCZAĆ, DOŚWIADCZAĆ, DOŚWIADCZAĆ
– [...] P. Bog nie według dostátniego dośćuczynienia spráwiedliwości iego świętey grzechy nam odpuszcza; ále według wielkiego y niewymownego miłosierdzia swoiego [...]. StarKaz 532.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Pan Bog [...] názwány iest Bogiem dla tego że nas bogáci/ y duchownymi skárbámi/ ábo łáskámi niebieskiemi ná duszy/ y doczesnemi dostátkámi ná tym świecie. StarKaz II, 354.
patrz: DUCHOWNY
– Tak też y w leczeniu áffekcyi dusznych/ kto nie zniesie przyczyny grzechu/ y nie Strzeże się okázyiey/ znowu się powroci do swoich nałogow. StarKaz II, 462.
patrz: DUSZA
– Tak też y w leczeniu áffekcyi dusznych/ kto nie zniesie przyczyny grzechu/ y nie Strzeże się okázyiey/ znowu się powroci do swoich nałogow. StarKaz II, 462.
patrz: DUSZNY
– Zadna rzecz stworzona/ niemoże nic czynić nád siły przyrodzenia swoiego: á zátym y ia/ niemáiąc więcey oleiu/ ieno co w kágániec sercá moiego (á serce ludzkie figurą swoią kágániec przykryty reprezentuie) z niebá wlano/ święćić lepiey niemogę/ ieno iáko rozumu moiego knot od Duchá Swiętego zápalony świátłá wydawáć może/ poprostu/ y bez wybornośći słow krásomowskich/ ták iákom/ záczął te moie Kázánia kończąc. StarKaz 5 nlb.
patrz: DUŻO
– [...] ták tych/ iáko y owych chciał mnieć robotnikámi w domu swoim/ nie dysputátorámi/ kiedy powiedział: Hoc fac, et vives. StarKaz II, 313.
patrz: DYSPUTATOR
– Obaczywszy się tedy bydź uzdrowionym/ pocznie on trędowáty dzięki oddáwáć Panu padszy ná twarz swoię/ y to cudo Páńskie pocznie przed ludem wszytkim wysławiáć. StarKaz 273.
patrz: DZIĘKA
– Chrystus Pan tryumphuie iádąc do Jeruzalem z tego/ iż ludzi grzesznych/ iáko bestyie iákie przemienił słowem Ewángeliey swoiey/ w ludzi rozumnych. StarKaz II, 292.
patrz: DZIKI
– Bestyią dziką łátwiey iest uśmierzyć niżeli ięzyk wielomowny. StarKaz II, 419 marg.
patrz: DZIKI
– Przyszedł Czárt do niego iáwnie/ y powiedział mu/ że od dzisiá dniá vmrzesz w trzeci dzień ktoryć náznáczam ábyś był gotowym. StarKaz II, 161.
patrz: DZISI
– Kazanie Wtore, O chytrości y zdrádzie Pháryzeyskiey. StarKaz II, 430.
patrz: FARYZAJSKI, FARYZEJSKI, FARYZEJSKI
– Saul [...] miásto tego co miał mu podziękowáć/ iż ono miásto od oblężenia oswobodził/ y Filistyiczyki pogromił/ to się ruszył sam co wskok z woyskiem swoim/ áby tám Dawidá obległ [...]. StarKaz II, 166.
patrz: FILISTEŃCZYK, FILISTYJCZYK, FILISTYNCZYK, FILISTYNCZYK
– [...] niechcę inszey żony mieć ieno Dálilę Philistyiskiego rodu. StarKaz II, 521.
patrz: FILISTYJSKI, FILISTYNSKI, FILISTYŃSKI, FILISTYŃSKI
– [...] każdy człowiek [...] życzy sobie końca iáko naylepszego/ y śmierci iáko nayszczęśliwszey/ według oney powieści Philozophowey [...]. StarKaz II, 586-587.
patrz: FILOZOFOWY
– Poczynił fundusze wew wszytkich práwie Kościołách co przednieyszych w Polszcze. StarKaz II, 630.
patrz: FUNDUSZ
– Kazał się nam Pan Bog o się stárać: nikomu z niebá pieczone gołębie pádác do gęby nie będą. StarKaz 370.
patrz: GĘBA
– [...] nie mogąc wypowiedzieć dostátecznie/ wyliczał ie poczęści/ ták głucho y niepoiętnie/ iáko gdy po rosie krople z listeczká ná listeczek po ziołách ogrodnych spadáią. StarKaz II, 123.
patrz: GŁUCHO
– Ludzie złośliwi nie chcieli przyiść ná gody/ nie chcieli się przybráć w bisior świątobliwości. StarKaz II, 482.
patrz: GODY
– Kazał się nam Pan Bog o się stárać: nikomu z niebá pieczone gołębie pádác do gęby nie będą. StarKaz 370.
patrz: GOŁĄB
– Trzeba suknie/ trzebá mieszkánia/ trzebá chlebá. Y przeto pilniey w drogę z towárem/ niżeli do spowiedzi się gotowáć/ ktorą nie powinienem ieno raz w roku czynić Bo kiedybym vstáwnie kościołá pilnował/ nic bym nie zárobił/ nic nie vhándlował. StarKaz 74.
patrz: GOTOWAĆ SIĘ
– Tłumácząc te słowá Rábin Abenhdzara powiáda/ iż to słowo Bara według Grámmátyki iest Singulare, et in plurali habet Barau. A to záś słowko Eloym iest plurale, et in singulari habet El, aut Elhoa. Gdy tedy mowi Moyzesz Bara Eloym, nie mowi według porządku Grámmátycznego dobrze/ ále opácznie iákoś Creauit Dij. StarKaz II, 10.
patrz: GRAMATYCZNY, GRAMATYCZNY, GRAMMATYCZNY
– NIc bárziey Pánu Bogu nászemu nie przystoi/ iáko dobroć/ szczodrobliwość/ y miłosierdzie/ Chrześciánie w Pánu Bogu mili/ y ztąd Grámmátycy powiádáią/ że Deus à dando dictus. Bog od bogátych dárow/ ktore nam dáie/ Bogiem iest názwány. StarKaz II, 150.
patrz: GRAMATYK
– A Zydowie w ięzyku swoim ták mowią: Berishonah bara Eloym. Tłumácząc te słowá Rábin Abenhdzara powiáda/ iż to słowo Bara według Grámmátyki iest Singulare, & in plurali habet Barau. A to záś słowko Eloym iest plurale, & in singulari habet El, aut Elhoa. StarKaz II, 10.
patrz: GRAMATYKA
– Głupia bowiem iest rzecz tobie młodzieńcowi ták grzecznemu/ wiedzieć kędy przedáią sukná/ chleb/ mięso/ wino/ y inne rzeczy do życia ludzkiego nalężące; á niewiedzieć kędy cnoty uczą [...]. StarKaz II, 565.
patrz: GRECZNY, GRZECZNY, GRZECZNY, GRZĘCZNY
– [...] w bestyie się prożne obrocili/ co mieli bydź ludźmi grzecznemi. StarKaz 334.
patrz: GRECZNY, GRZECZNY, GRZECZNY, GRZĘCZNY
– Licurgus iednák/ práwodawcá Lácedemoński/ obywátelow swoich chcący grzecznieyszymi uczynić niżeli ich stare obyczáie niosły/ częstokroć im to powtarzał [tekst łac.]. StarKaz II, 509.
patrz: GRECZNY, GRZECZNY, GRZECZNY, GRZĘCZNY
– Et coangustabunt te vndique, nieprzyiaciele duszni wyliczáiąc grzechy twoie; á sumnienie gryżąc cię ná duszy/ żeś się ważył ṕrzeciwko mándatom Páńskim wykraczáć: y świádcząc iż to wszytko ták iest/ coć Czárci ná regestrze vkázuią. StarKaz II, 239.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Robacy go [grzesznika] toczą/ ále naybárziey go robak sumnienia gryzie. StarKaz II, 336.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Plutarchus, ieśli się nie mylę pisze o iednym/ iż zábił człowieká niewinnego/ bá ieszcze Oycá swego; ná skrytym mieyscu/ że nikt o tym niewiedział. Gryzło go sumnienie/ że nie mogł tego zátáić [...]. StarKaz II, 199.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Pátrzcie iáko ich sumnienie gryzie/ że sámi ná się wywoływáć muszą. StarKaz II, 148.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Omnes in sanguine insidiantur, vir fratrem suum ad mortem venatur, iáko źwierz dziki/ ieden drugiefgo gryżąc lubo przez zdrádę/ lubo przez pochlebstwo/ lubo też przez okrucieństwo iáwne/ tylo żeby po nim máiętności/ ábo sukcessyiey iákiey dostał. StarKaz II, 593.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Ták też y w winnicach nie kazał zbieráć tych gron/ ktore się między liściem zákryły ábo po ziemi leżáły. StarKaz II, 219.
patrz: GRONO
– Aże Pan Bog neminem vult perire wszytkich ktorzy ieno sługámi się iego liczą/ chętnie do siebie pociąga y piástuie w łásce swoiey świętey. Pierwszych wabiąc do siebie/ dostátkámi temi doczesnemi y honorámi iáko dzieci máłe gruszkámi y iábłkámi. StarKaz II, 165.
patrz: GRUSKA, GRUSZKA, GRUSZKA
– A przeciwnym záś sposobem będąc niemym w niepráwościách musiemy vstáwnie gryzienie sumnienia cierpieć/ vstáwnie bydź w strachu y boiáźni śmierci vstáwne piekło cierpieć ná duszy. StarKaz II, 279.
patrz: GRYZIENIE
– Et tamen nihil amplius, mundi honores habẽt, nisi salutiones externas, verba adulatoria, caeremonias honorificas A wewnątrz gryzienie sumnienia/ y boiaźń vstáwna śmierci. StarKaz II, 73-74.
patrz: GRYZIENIE
– A widząc iż go Pan Bog iáwnie nie zkarał/ y nie wygnał z kościołá/ był bespieczen ná sumnieniu swoim rozumieiąc/ iż iuż zápomniał Pan Bog grzechu iego; y chodził po wszytkie dni do kościołá rowno z drugimi/ lubo miał gryzienie sumnienia vstáwne wewnątrz. StarKaz II, 228.
patrz: GRYZIENIE
– Miasto perfumow vchoway Boże/ bysmy w niewoli pogańskiey około gnoiu nie robili [...] miasto kabatów z Ambrą/ żeby nie włożono gunie iakiey na grzbiet. StarKaz II, 369.
patrz: GRZBIET
– Bierzem poświącenie duszne/ ktorym omytemi z grzechow/ zostáiemy podobnymi Odkupićielowi swoiemu/ y w iego poniekąd istność odmieniamy się. StarKaz 44.
patrz: GRZECH, GRZECH, GRZYCH
– Miásto perfumow uchoway Boż/ bysmy w niewoli pogáńskiey około gnoiu nie robili; miásto opasánia perłowego/ áby nie był łáńcuch żelázny/ miásto kánakow powroz ná szyi; miásto trafionych włosow/ żeby nie byłá głowá po Tatársku wygolona; miásto kábatow z Ambrą/ żeby nie włożono gunie iákiey ná grzbiet. StarKaz 369.
patrz: GUNIA
– Heretycy [...] męczą zakonniki/ pánienki poślubione Pánu Bogu gwałcą [...]. StarKaz II, 606.
patrz: GWAŁCIĆ
– Przykłádow tego mamy gwałt w Historyách; ále osobliwie w Pismie świętym czytamy/ iáko Izmáel z nałoznice Agár/ Izáákowi práwdziwemu synowi Abráhámowemu z Sary żony własney zpłodzonemu/ nigdy nie był przychylny? StarKaz II, 606.
patrz: GWAŁT
– I iáłmużny násze hoyną ręką ná trzy części rozdzielamy/ ná porátowánie ludzi ubogich/ ná ochronienie ludzi Chrześciáńskich od náwáłności iákiey y gwałtu pogáńskiego/ ábo Heretyckiego: y ná pomnożenie chwały Páńskiey/ ábo ozdobę domu iego świętego? StarKaz II, 23.
patrz: GWAŁT
– Gdy ieno do miásteczká przerzeczonego wchodził/ Kátholicy ktorzy się gwałtowi iego bronili [...] ieno co strzeláć ná iego cháłastrę poczęli/ záraz samemu bluźniercy nos ustrzelili. StarKaz II, 522.
patrz: GWAŁT
– A gdy go drudzy zakonnicy nápomináli/ áby sobie nie czynił gwáłtu/ y niepsował zdrowia ták wielkimi mortyfikácyámi. Odpowiedział. Iákoż mi żyć bráciszkowie moi każecie; ieślim się ták bárzo mátki moiey záwstydał/ ktora mię strofowáłá o swowolne życie moie/ á coż rozumiecie/ iáko się będę sámego Sędziego strásznego sromał y lękał? [...]. StarKaz II, 622.
patrz: GWAŁT
– Ioseph Pátryárchá/ kiedy był zpotwarzony od Pániey swoiey/ iákoby iey gwałt chciał uczynić/ był wrzucon do więzienia/ y siedział tám czás niemáły. StarKaz II, 578.
patrz: GWAŁT
– [...] czytamy w księgách krolewskich/ że Dawid zpłodził był z cudzołostwá syná/ żonę Uryaszową gwałtem sobie zá żonę wziąwszy. StarKaz II, 385.
patrz: GWAŁTEM
– W tym gdy przecie rumor czynią około namiotu/ krol się ocknie/ y poczną mu powiádáć/ że iuż nieprzyiaciel nástępuie gwałtownie/ á ty krolu spisz/ nic o nas nie myśląc. StarKaz II, 299.
patrz: GWAŁTOWNIE
– Ieśli tedy tego opuchłego vleczy/ to my záraz zárzuciemy mu/ iż iest gwałtownikiem zakonu/ y nie święci Sábátu. StarKaz II, 415.
patrz: GWAŁTOWNIK
– Y dla tego gdy głod nań [na człowieka] gwałtowny nástąpi/ nie tylko da zá chleb to co ma nadroższego u siebie [...] Ale też y siebie sámego záprzeda w niewolą [...]. StarKaz II, 31.
patrz: GWAŁTOWNY
– Bo wziąwszy złoto/ będą zá nie grzechy pełnić rozmáite/ piiáństwo/ stroie pyszne/ gwárdyie sług niepotrzebne. StarKaz II, 560.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– [...] w ogroycu [...] będąc w liczbie Apostołow dwánaście/ á vczniow siedmdziesiąt y dwá/ mogli się byli Zydowskiey oprzeć bárzo dobrze gwárdyiey. StarKaz II, 413.
patrz: GWARDA, GWARDIA, GWARDIA
– Przeto vbostwo sobie vpodobawszy/ [święty Jacek] przyjął ná się hábit z ręku Dominiká świętego/ y został Ordinis me[n]dicantium brátem: pomnąc ná to dobrze/ iż ktory ná tym świecie będą zażywć roskoszy y dostátkow według lubości swoiey/ po śmierci Famem patientur vt canes. StarKaz 362.
patrz: HABIT
– Bernat święty pisząc do Eugeniusá Papieżá/ ktory iego mnichem był/ y od niego Hábit Cystercyeński przyiął był/ mowi do niego: Ego nomen Patris deposui, sed non timorem, [...]. StarKaz 515.
patrz: HABIT
– [...] dziećię iedno w piąćiu lećiech [...] obaczywszy Fránćzszká świętego zakonnika bárzo sobie upodobało on habit [...] y poczęło prośic rodźicow swoich bárzo áby mu też takie sukienki spráwiono. StarKaz 369.
patrz: HABIT
– Vpadszy tedy do nog Opátowi/ prosił go z płáczem áby go przyiął do zakonu y w hábit święty oblokł chcąc z nimi w kompaniey omywać pokutą grzechy swoie. StarKaz 466.
patrz: HABIT
– Więc mu mowią/ áby hábit Benedyktá świętego ná się ptzyiął/ y ták w tym zakonie świętym iáko Opát klasztoru tego/ żywotá swoiego dokonał? StarKaz 643.
patrz: HABIT
– Vpadszy tedy do nog Opátowi/ prosił go z płáczem áby go przyiął do zakonu y w hábit święty oblokł chcąc z nimi w kompaniey omywać pokutą grzechy swoie. StarKaz 466.
patrz: HABIT
– Vmyślnie tedy/ y pod wielką klątwą kościoł święty Kátholicki zákázuie kśiąg Heretyckich czytáć/ y w domu swoim chować; áżby ná to miał kto osobliwe pozwolenie/ áby ie czytáiąc ná one odpisywał/ y pokazywał błąd bluźnierski ludziom/ áby się go strzegli. StarKaz II, 190.
patrz: HERETYCKI
– I iáłmużny násze hoyną ręką ná trzy części rozdzielamy/ ná porátowánie ludzi ubogich/ ná ochronienie ludzi Chrześciáńskich od náwáłności iákiey y gwałtu pogáńskiego/ ábo Heretyckiego: y ná pomnożenie chwały Páńskiey/ ábo ozdobę domu iego świętego? StarKaz II, 23.
patrz: HERETYCKI
– [...] Izychius wziąwszy nożá oderznie zárázem księgi one Heretyckie od Ewángeliey świętey/ y w ogień wrzuciwszy/ żáłuie zá ten swoy grzech/ iż niewiadomie księgi Heretyckie chował v siebie. StarKaz II, 190.
patrz: HERETYCKI
– Chrystus Pan [...] do nas to Kapłanow wszytkich mowi/ abysmy sami godnie do ołtarza iego świętego przystępuiąc/ godnym tylko [...] ten Naświętszy Sakrament rozdawali/ nie iawnym lichwiarzom/ cudzołożnikom/ abo tyranom/ ktorzy do Kommuniey świętey/ tylko dla obyczaiu przystępuią/ aby sie nie zdali bydź Heretykami niezbożnymi/ abo niewiernymi Atheuszami. StarKaz II, 52.
patrz: HERETYK, HERETYK, JERATYK
– Przez Pháryzeuszow mogą się teraz rozumieć Pogánie báłwochwalcy/ Máchometanie obrzezáńcy [...] Heretycy bluŹniercy/ vporni Schizmátycy. StarKaz II, 149.
patrz: HERETYK, HERETYK, JERATYK
– Piękny nam tego przykład przywodzi święty Saphronius Pátryárchá Ierozolimitáński. StarKaz II, 383.
patrz: HIEROSOLIMITAŃSKI, JEROZOLIMITAŃSKI, JEROZOLIMITAŃSKI
– Trędowáty by kropiony hizopem/ cedrem/ y purpurą ze krwią zmieszáną. StarKaz II, 331.
patrz: HIZOP, HIZOP, ISOP, IZOP
– [...] gdy śmierć nástąpi [...] ięzyk ztrętwieie/ trudno się będzie stáráć o intercessory/ trudno czynić modlitwę do Páná Bogá [...]. StarKaz II, 280.
patrz: INTERCESOR, INTERCESSOR, INTERCESSOR
– Pan Bog [...] w niebie da wieczerzą w widzeniu istności Bostwá swoiego [...]. StarKaz II, 472.
patrz: ISTNOŚĆ
– [...] im bárziey skępiec prácuie około gospodárstwá swego/ tym mu wszytko nie sporzey idzie. StarKaz II, 154.
patrz: IŚĆ
– A Chrystus im [bałwochwalcom i mahometanom] Pan powiada: Widzę & vos de hoc mundo estis, w ziemię tylko iáko bydlętá nieme pátrzycie. StarKaz II, 72.
patrz: JAKO
– Ná co temu Báálowi ofiáruiecie corki y syny wásze/ iáko bydlętá iákie ná ofiárę rzeżąc tyráńsko bárzo. StarKaz II, 359.
patrz: JAKO
– [...] w Niedzielę ábo w Swięto iáko/ odpráwuie się iármáreczek ábo targ w miásteczku [...]. StarKaz II, 224.
patrz: JARMARECZEK
– On porwawszy się/ weźmie drągá/ y poobala gniazdá one/ y iáskołczętá máłe pocznie nogámi deptáć. StarKaz II, 199.
patrz: JASKÓŁCZĘ
– Pożywáiąc ábowiem tego Naświętszego Sákrámentu/ dusze násze iednoczą się z Pánem Chrystusem y wieczności dostępuią [...]. StarKaz II, 67.
patrz: JEDNOCZYĆ SIĘ
– [...] krolikowi iednemu rozchorował się syn iedynak [...]. StarKaz II, 15.
patrz: JEDYNAK
– Są mu służyć gotowi/ w káżdey potrzebie/ ktoraby ienokolwiek pádłá ná niego [...]. StarKaz II, 300.
patrz: JENOKOLWIEK
– [...] z tego to groná oczekiwáią liquoru/ poránieni ná drodze Ierychońskiey/ żeby nim rány swoie poleczyli. StarKaz II, 580.
patrz: JERYCHOŃSKI
– [...] poprzestał biegu swego vporczywego/ y był posłuszny iezdzy [!] siedzącemu ná sobie. StarKaz II, 160.
patrz: JEŹDZIEC, JEŹDŹCA
– Mámmoná z Zydowskiego ięzyká/ mowi Augustyn święty znáczą się bogáctwá/to iest dostátek wsi/ zamkow/ miast/ Prowincyey/ srebrá/ złotá/ kleynotow/ y pieniędzy gotowych/ ábo dobytkow rozmáitych. A z ięzyká Afrykáńskiego powiáda/ rozumie się lucru[m] ábo zysk. StarKaz 355.
patrz: JĘZYK
– [...] chcący mu się przysłużyć nástąpił z Ionakámi swoiemi ná nieprzyiacielá/ y pogromił ich. StarKaz II, 166.
patrz: JONAK, JUNAK, JUNAK
– [...] Iubilerzá iednego/ ktory perły y kámienie drogie przedawał/ ná oskárżenie żony iego/ iż iey miásto pereł szkláne posrebrzáne gałki przedał/ kazał go ná Theátrum wyprowádzić/ iákoby ná podkánie się zelwy y tygrysámi/ ktorzyby go między sobą rozszárpáli [...]. StarKaz II, 213.
patrz: JUBILERZ
– Iudaszow ślad w ogroycu podziśdzień znáć. StarKaz II, 617-618 marg.
patrz: JUDASZOWY, JUDASZÓW
– [...] wrocił się do powiátu káphárnáyskiego/ przewiozszy sie przez morze/ y szedł do miastá swoiego [...] StarKaz 454.
patrz: KAFARNAJSKI
– Ták też y ná syná tego kroliká kápharnáumskiego Pan Bog chorobę przepuścił/ áby zdesperowawszy o zdrowiu iego ociec/ uciekł się do Medyká niebieskiego o rátunek. StarKaz 503.
patrz: KAFARNAUMSKI
– Kaimskie to serce tákie; ktory gniewáiąc się na brátá swego rodzonego Ablá/ iż się w nim rodzicy bárziey kocháli [...]. StarKaz 130.
patrz: KAIMSKI
– Drugi [tom], Iáśnie Wielmożnemu Iego Mści P. Ianowi Zamoyskiemu stároście Káłuskiemu, iáko Pánu y Dobrodzieiowi swoiemu, ktorgo chlebem y łáską żyię dotąd szczodrobliwą, ná znák wdzięczności dedykowałem. StarKaz 4 nlb.
patrz: KAŁUSKI
– Bo iákoć zá żywotá służyły zastępy rozmáitych dobrodzieystw Boskich/ ták cię też potym zastępy mąk roźlicznych kátowáć będą. StarKaz II, 476.
patrz: KATOWAĆ
– A Chrystus Pan nie pieniądzmi/ ále nadroższą krwią swoią nas odkupić raczył z niewoli szátáńskiey/ nie ná to/ áby nas kátował y dręczył/ iáko dręczy sług swoich Szátan przeklęty w piekle; ále ná to áby nas od iego okrucieństwá oswobodziwszy/ uczy nił [!] dziedzicámi krolestwá niebieskiego. StarKaz II, 360. StarKaz II, 360.
patrz: KATOWAĆ
– Tyś powiáda Oycze moy niebieski wskazał mię ná smierć zá grzechy wszytkiego narodu ludzkiego/ á oni nie exekwuiąc tego ná sámym ciele moim/ ktore rozmáicie kátowáli/ ieszcze się ważyli sroższy mi bol dáleko zádáwáć ná duszy/ słowy nieprzystoynemi vrągaiąc się ze mnie/ niżeli był bol od onych ran/ ktorem cierpiał wisząc ná krzyżu. StarKaz II, 138.
patrz: KATOWAĆ
– V Chrześcian zásię stárych/ iż w kościołách kágáńcámi (iáko teraz v nas lámpámi szklánemi) świecono/ osobliwie gdy wigilie cáłą noc odpráwowáli: robiono kágáńce gliniáne nákształt sercá/ ále ná przedzie wyrysowáne były litery stároświeckie Greckie/ ktore znáczyły/ CHRISTVS. A ná spo dzie [!] zásię to słowo FORTIS. iáko o tym świádczy Licetus. Chcąc podobno wy rázić [!]/ iż Chrystus Pan lubo miał ciáło ná sobie ludzkie/ vłomne/ y z gliny vlepione/ iáko to násze; mocnieysze iednák było/ y trwálsze dáleko/ dla złączonego z sobą Bostwá/ iż mogło ták siłá mąk y kátowánia wytrwáć; czegoby żaden człowiek inny nie wytrwał. StarKaz II, 101.
patrz: KATOWANIE
– Nász Praeceptor Chrystus Iezus/ kiedy ná iego Boską twarz niezbożni oni Kátownicy plwáli/ nie tylko nie dyszkurował sobie/ ieśli się gniewáć czy nie gniewáć/ ále poprostu Os suum non aperuit, sicut agnus ductus ad occisionem. StarKaz II, 137-138.
patrz: KATOWNIK
– Iudász zdraycá [...] wypadł z Kollegium Apostolskiego/ y kościołá Chrystusowego. StarKaz II, 537.
patrz: KOLEGIUM
– Naprzod vkazáła się/ mowi Iosephus/ nád Miástem strászliwa Kometá/ ktora rok cáły trwáłá. StarKaz 601.
patrz: KOMETA
– Zá czásow Dominiká świętego było w Rzymie około Roku 1220. w Konwenćie świętego Sixta bráćiey iego Sto/ ktorzy żadney prowizyiey nie mieli/ ieno [...] iáłmużną sie żywili. StarKaz 368.
patrz: KONWENT
– Olaus Magnus w swoiey Kosmográphiey pisze, iż w pułnocnych kráiách náyduią się tákie gory, iáskinie wielkie w sobie máiące [...]. StarKaz 205.
patrz: KOSMOGRAFIA
– Powiada [święty Ezdras] iż kápłani z Naywyższym Biskupem swoim zbudowáli [w Jerozolimie] z wieżą bramę iednę kościelną/ przez ktorą prowádzono báránki y owieczki ná ofiarę Panu Bogu. StarKaz II, 335.
patrz: KOŚCIELNY
– Jeden tylko cudowny przykład przypomnię/ iáko w Krolestwie Babilonskim zá rządu Márká Antoniusá Senatorá Rzymskiego/ łákomi żołnierze z regimentu Awidiusá Kasyusa kościoł Apollinow w mieście Selewcyiey plondruiąc/ miedzy inszemi rzeczámi/ náleźli też iednę puszkę złotą ná ołtárzu iego/ ktorą gdy otworzyli/ vderzył z niey ták záráźliwy smrod záráze[ń]/ ktory nietylko onych żołnierzow nátychmiast pozábiiał: ále też wszytko powietrze krolestwa onego záráźił/ że nie tylko w tym Páństwie y pogránicznych krolestwách powietrzem ludźie wymarli ále też y w Rzymie/ y we wszytkich zachodnich kráiách/ ták/ że nád trzydźieśći millionow ludźi ráchowano/ co oną zarázą wyginęli. StarKaz 508.
patrz: KOŚCIÓŁ
– Ze tedy dusze w Czyscu záwárte/ iáko w naczyniu iákim boleśći y męki rozmáite zá niewypokutowáne ná świećie grzechy swoie ćierpią; dla tego część trzećia hostyiey/ ná ołtarzu czásu ofiáry przenaświętszey kłádźie się do kielichá/ áby krwią nadroższą Páná Chrystusową omyte były z niepráwośći swoich/ y ochłodzone od onych mąk okrutnych/ iáko też od wiecznego zátrácenia/ przez też krew iego naświętszą odkupione były. StarKaz 46.
patrz: KREW
– A krolowie záś Abisyńscy/ y po dziś dzień ten zwyczay záchowuią/ iż ile rázy wychodzą in publicum, tedy przed nimi krzyż złoty niosą/ y naczynie pełne ziemie. StarKaz 642.
patrz: KRÓL
– Ktory to stoł/ po wszytkim świećie sławny miał bydź/ ze szczerego złotá vrobiony/ y ná káżdy dźień kosztownemi potráwámi/ ná złotych misách zástáwiony/ kędy káżdemu wolno było przyszedszy śieść ná złotym krześle/ y ieść potráwy one do vpodobánia swego... StarKaz 75.
patrz: KRZESŁO
– Vmyślnie tedy/ y pod wielką klątwą kościoł święty Kátholicki zákázuie kśiąg Heretyckich czytáć/ y w domu swoim chować; áżby ná to miał kto osobliwe pozwolenie/ áby ie czytáiąc ná one odpisywał/ y pokazywał błąd bluźnierski ludziom/ áby się go strzegli. StarKaz II, 190.
patrz: KSIĘGA
– [...] Izychius wziąwszy nożá oderznie zárázem księgi one Heretyckie od Ewángeliey świętey/ y w ogień wrzuciwszy/ żáłuie zá ten swoy grzech/ iż niewiadomie księgi Heretyckie chował v siebie. StarKaz II, 190.
patrz: KSIĘGA
– małą kupką swoich Pan názywa co zá nim idą/ względem tych ktorzy idą zá światem/ czartem/ y pożądliwościámi ciáłá swoiego. StarKaz 381.
patrz: KUPKA
– Y niech się nie dáie [człowiek] pokusom vłowić/ ieno przynamniey tym ktore ludziom przyzwoite są: [...] przynamniey iáko inni ludzie powszechnym grzechom niechay podlega/ á nieśmiertelnym/ do ktorych nas kusiciel duszny vstáwnie prowádzi [...].. StarKaz 251.
patrz: KUSICIEL
– Lia corká Lábánowá zá szczęśliwość to kłádłá kiedy człowiek może sobie poććiwe zostáwić potomstwo. StarKaz 66.
patrz: LABANOWY
– Pięknie Hieronim święty Wdowę iedną niespodźiáną śmierćią małżonká iey zfrásowáną/ nápomina do státecznośći/ áby nie lámentowáła niepotrzebnie/ ále w cnotách świętych postępuiąc ná krolestwo sobie niebieskie zárabiáła. StarKaz 506.
patrz: LAMENTOWAĆ
– [...] słusznie się P. lámentuie ná nich/ iż od ktorych naywiększą wdzięczność miał vznać/ áż żaden z nich nieukazał się od Páná ziomkámi y krwią iego będąc/ ieno sam ieden Sámárytan. StarKaz 344.
patrz: LAMENTOWAĆ SIĘ
– Umárłego záś niosą z miástá/ á zá nim Mátká płácząca y ludźi gromádá wielka lamentuiąca. StarKaz 381.
patrz: LAMENTUJĄCY
– [Sługa] wsiadł ná wierzch onego baciku/ iáko ná koniá/ y ták po morzu latał gdzie go wiátry pędziły [...]. StarKaz 47.
patrz: LATAĆ
– Niemyślemy zupełnym sercem upokorzyć się przed nim [...] Ale myślą latamy co wiedzieć kędy/ uśiłuiąc pacierz iako nayprędzey zmowić/ á znowu się [...] do domu wrocić. StarKaz 1649.
patrz: LATAĆ
– [Wyjaśnienie objawienia Zachariasza] Niewiastá znáczy nam człowieká niezbożnego/ wrzuconego wedzban latáiący po powietrzu/ to iest podánego w moc pożądliwośći swoich. StarKaz II, 93-94.
patrz: LATAJĄCY
– Ták też y o mrowce Cardanus wspomina/ iż kiedy ma zdechnąć/ tedy się iey w ten czas skrzydłá do latánia wypuszczáią. StarKaz 240.
patrz: LATANIE
– [...] iedni niemowiątkami ieszcze umieráią/ iáko kwiecie lecące z drzewá/ drudzy w dziecinnym, młodzieńskim/ ábo męskim wieku zchodzą [...]. StarKaz 385.
patrz: LECĄCY
– Trzecie nákoniec postępki násze są nieprzystoyne wpráwdzie [...] ále iednák zá legitymácyią krolá niebieskiego/ mogą bydź przyięte zá przystoyne/ kiedy ie cierpliwie znosiemy/ iáko spráwiedliwe karánie zá grzechy násze od Páná Bogá ná nas przepuszczone. StarKaz 506.
patrz: LEGITYMACJA
– Ták Vwákáryká świętego [...]/ o pokućie świętey kazącego/ gdy dway młodźieńcy lekce sobie poważyli/ słucháiąc go/ y náśmiewali się z niego/ sromotną śmierćią od robactwá roztoczeni pomárli. StarKaz II, 94.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– [...] nigdy mu [synowi] nie odpuszczay gdy co záwini; bo ćie sobie lekce ważyć bedzie/ y nápomnienia twego nieusłuchnie. StarKaz 498.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– O ktoby mi to zdárzył/ moy kochány bráciszku [...] żebym się z tobą mogłá widzieć y rozmowić/ y pocáłowáć cię ná ustroniu/ ábym potym nie byłá ni u kogo we wzgárdzie/ y lekkim uważeniu? StarKaz 305.
patrz: LEKI, LEKKI, LEKKI, LETKI, LIEKKI
– Wszytkie ptástwá powietrzne ták się zgromádzą do kupy/ iáko y ryby/ y bestyie leśne. StarKaz II, 604-605.
patrz: LESTNY, LEŚNI, LEŚNI, LEŚNY, LEŚNY
– [Pewien młodzieniec] wciężką wpadł chorobę; y ták leżąc w boleściách/ zdáło mu się że był porwány ná sąd Páński [...]. StarKaz 622.
patrz: LEŻEĆ
– Alius verò ad negotiationem suam áby hándlámi/ przekupstwem/ y kontráktámi niespráwiedliwymi/ wygodził chciwości/ y nie násyconemu łákomstwu swoiemu. StarKaz 473.
patrz: ŁAKOMSTWO
– Y omywszy łzámi sumnienie swoie przedtym/ powtore omywał ręce swoie do ofiárowánia hostyiey przystępuiąc [...]. StarKaz 51.
patrz: ŁZA
– A my powiáda ná przyięcie sámego Bogá do sercá nászego/ w tym Naświętszym Sákrámenćie nie mamy się poświęcić/ y przygotowáć przez spowiedź y pokutę świętą/ y nie mamy omyć łzámi száty sumnienia nászego? StarKaz 56.
patrz: ŁZA
– Ná bánkiet Chrystosow i dac mamy się łzami vmywáć tuwalnią pokuty v ćierać, y czołem w źiemię biiąc, pokornie gospodarzá niebá y ziemie witáć StarKaz 64.
patrz: ŁZA
– Duszo moiá ieśli chcesz pożywać tego chlebá Anyelskiego z Ołtarzá Páńskiego; iesli pożywáiąc Ciáłá y krwie Zbáwićielá twoiego/ chcesz się przemienić w náturę iego Boską/ weyźrzyże pierwey sámá w siebie/ á obacz ieśli godnie przystępuiesz/ ieśliś się vmyłá do tego stołu idąc łzámi gorzkośći zá grzechy twoie/ ieśliś otáriá ręce towálnią pokuty z niepráwośći twoich/ ieśliś się vpokorzyłá kłaniáiąc sie ná twarz swoię przed tym gospodarzem szczodrobliwym/ ktory ćię Ciáłem y krwią swoią przenadroższą bánkietuie/ ktoryć żywot wiekuisty dáruie/ ktory ćię przemienia w siebie sámego. StarKaz 64.
patrz: ŁZA
– Na siedem tonow ábo melodyi spiewánie swoie rozdzielili Anyołowie święci/ ktorym Troycę Przenaświętszą wychwálaią. StarKaz 23.
patrz: MELODIA
– Tácy [...] czynią pociechy iákieś y słodkość melodyiey tey świátowey/ áby nie obaczywszy się poszedł do piekłá. StarKaz 593.
patrz: MELODIA
– pocznie im powiádáć/ żem tey nocy Słyszał nie wypowiedziáną Muzykę świętych Bożych śpieẃájących [...] y wysławiáiących imię iego święte melodyia nie poięta / z tákim áffektem y gorącą miłością. StarKaz 460.
patrz: MELODIA
– [...] y poki ieno trwał w kościele słyszał táką wdzięczną melodyą Anyołow świętych spiewáiących| iż wyszedszy z kościołá powiedż | gdybym ieszcze ták zraz mogł słyszeć wdzięczną muzykę |porzucił bym wszytko co mam [...] StarKaz 174.
patrz: MELODIA
– Dał był y Pogáńskim narodom rozmáitych Mędrcow y Philozophow/ áby lud błędny do znáiomości prawdźiwego Bogá przywodźili/ ktory ten świát stworzył/ y ták mądrze rozrządźił/ ták pięknie przyozdobił. StarKaz 2.
patrz: MĘDRZEC
– StarKaz 385.
patrz: MĘSKI, MĘSKI, MĘŻKI
– StarKaz 586.
patrz: MIEĆ
– [...] ieśliże co bárdźiey iest przećiwko rozumowi/ iáko człowiekowi z bliźnim swoim mierźieńczyć się/ y żyć w nienáwiśći/ kiedy obáy iednáko sámi odpuszczenia potrzebuią z niebá? StarKaz 541-542.
patrz: MIERZIEŃCZYĆ SIĘ, MIERZIEŃCZYĆ SIĘ, MIERZIĘCZYĆ SIĘ
– A kto się zaś godnie do tego chleba nie przygotuje/ tak jest mierzły Panu Bogu/ jakoby kłoł w źrzenicę oka jego Boskiego. StarKaz 39.
patrz: MIERZŁY
– [...] iáko nam odpuszcza Pan miłosiernie niepráwości násze/ ták my też iego przykłádem mamy odpuszczáć wszystkie winy bliźnim nászym/ iáko się to szerzey we wtorey części pokaże. StarKaz 538.
patrz: MIŁOSIERNIE
– Im tedy kto większe politowánie ma nád ubogiemi y poddáymi swoimi/ łáskáwie z nimi rozmawia/ ludzko poczyna/ miłosiernie się obchodzi tym szlachetnieyszy iest między ludźmi y zacnieyszym u P. Bogá. StarKaz 512.
patrz: MIŁOSIERNIE
– [...] nád ułomnością nászą/ y niedoskonáłemi postępkámi nászemi litość máiąc/ miłosiernie odpuści nam niepráwości násze. StarKaz 399.
patrz: MIŁOSIERNIE
– Iuż tám nie będą miłośćiwáć/ prostym ćię imieniem názowią/ iáko y Dawidá świętego/ po śmierći iuż pismo święte więcey krolem nie názwáło. StarKaz 395.
patrz: MIŁOŚCIWAĆ
– Cudowna rzecz vpátruiemy w postępku Moyżeszowym y Aáronowym kiedy przed fáráonem Krolem cudá rozmáite czynili. StarKaz 13.
patrz: MOJŻESZOWY, MOJŻESZÓW
– Pisárzá iednego/ podobno źle regestrá Páńskie/ ábo Munimentá Sądowe piszące[g]o nászli Czárći chcący go z sobą zá iego niepráwośći porwáć/ álić on krzyknie. StarKaz 15.
patrz: MONIMENT, MUNIMENT, MUNIMENT, MUNIMENTUM
– Nikomu po śmierci tytułow nieprzypisuią, y nie Mościwáią mu. StarKaz 395 marg.
patrz: MOŚCIWAĆ
– [Aniołowie] żałuią nas [...] y rátuią ábysmy co naprędzey z niepráwości nászych powstáli/ á możnali rzecz y doczesnych przygod zá grzechy násze nie cierpieli. StarKaz 304.
patrz: MOŻNY
– Zydźi náiadszy się mánny przez rok y przez drugi/ poczęli znowu mruczeć przećiwko Moyzeszowi/ że się nam iuż tá potráwá przyiádłá/ nie możemy ná nię y pátrzyć/ kiedyby to czosnku/ cebule/ ogorkow y mięsá/ iákosmy iadáli w Egyptćie. StarKaz 80.
patrz: MRUCZEĆ
– Krył się przed honorámi Bonáwenturá święty/ y kiedy go Papieź ná Kárdynálstwo obrał/ ledwo go w klasztorze náleźiono w kuchenney komorce naczynia kuchenne myiącego. StarKaz 406.
patrz: MYJĄCY
– Niemyślemy zupełnym sercem upokorzyć się przed nim [...] Ale myślą latamy co wiedzieć kędy/ uśiłuiąc pacierz iako nayprędzey zmowić/ á znowu się [...] do domu wrocić. StarKaz 1649.
patrz: MYŚL
– [...] ná ten czás śmierć przypádnie niespodziewánie/ y pomiesza wszytkie zamysły chciwego człowieká boleści/ boiaźni/ y męki wiekuistey nábáwiwszy go [...]. StarKaz 409-410.
patrz: NABAWIĆ
– [...] ten Naś: Sákráment iednáko wszytkich násyca/ łáskámi niebieskiemi/ ták wielkiego/ iáko y máłego: ták bogátego iáko y ubogiego. StarKaz 39.
patrz: NASYCAĆ
– [Chrystus] siedmiorgiem chlebá/ cztery tysiące ludzi ták hoynie násycił/ iż siedm koszow vłomkow po obiedzie zostáło. StarKaz 168.
patrz: NASYCIĆ
– [...] grzeszny człowiek [...] nie násycił się tym co mu Pan Bog dał/ záwsze márł ná dobro sąsiedzkie. StarKaz 621.
patrz: NASYCIĆ SIĘ
– [...] mowi Psálmistá święty/ y nie násycę się áż cię stworcę moiego obaczę w chwale twoiey niebieskiey. StarKaz 564.
patrz: NASYCIĆ SIĘ
– Nie mogł [Chrystus] nas oszukáć bo iest prawdą naywyższą/ á kiedy też mogł z niszczego świát wszytek stworzyć/ tedyć mogł y chleb w Ciáło swoie przenaświętsze odmienić. StarKaz 33.
patrz: NIC
– Kazał się nam Pan Bog o się stárać: nikomu z niebá pieczone gołębie pádác do gęby nie będą. StarKaz 370.
patrz: NIEBO
– Y ták się częstokroć trafia; niebodzy chorzy/ zpuśćiwszy się ná pochlebne krewnych swoich słowá/ końcá żywotá swojego/ nie upatruią/ y bez dyspozycyey domu/ y bez przygotowánia sumnienia swoiego z tego świátá zchodzą. StarKaz 1, 592.
patrz: NIEBOGI
– [...] ludzie lekce ważąc duszę swoię przywodzą ią do strácenia przyrodzoney godności [...] Kupuiąc sobie zá monetę światá tego wieczną niecześć y háńbę przed wszytkim stworzeniem. StarKaz 566.
patrz: NIECZEŚĆ, NIECZEŚĆ, NIECZĘŚĆ
– Zeznawam, iżem czytał Kazania Niedzielne [...] nazwane Arki Testamentu Część Wtora. StarKaz II 6b.
patrz: NIEDZIELNY
– APPROBACYA. Ia X. Iakub Vstiensis, świętego Pisma, y Prawa oboyga Doktor, Proboszcz Kościoła Kollegiackiego ś. Floryana na Kleparzu, Ksiąg idących do Druku Censor [...] zeznawam, iżem czytał Kazania Niedzielne, od Wielebnego X. SZYMONA STAROWOLSKIEGO [...] godnie napisane [...] pozwalam [...] aby były drukowane. StarKaz II 12 nlb..
patrz: NIEDZIELNY
– [...] nie zárabiayże w ten czás ná drugą nie łáskę/ y nie popełniay drugich nowych grzechow siebie sámego wywyższáiąc/ á potępiáiąc drugiego. StarKaz 266.
patrz: NIEŁASKA
– A ten sługá dzisieyszy maiąc sobie odpuszczony dług od Paná swoiego/ niechciał dáleko mnieyszey summy odpuścić towárzyszowi swoiemu/ ále go uchwyciwszy zá gárdło dusił/ y dał do więzienia. A Pan też dowiedziawszy się o tákim niemiłosierdziu iego; kazał onego sámego kátom wziąć [...]. StarKaz 531.
patrz: NIEMIŁOSIERDZIE
– W Stárym Zakonie/ tylko nieme bydlętá kápłáni ofiárowali/ cielce/ kozły/ bárány/ ptástwo. StarKaz II, 50.
patrz: NIEMY
– Ciáło chlubi się że ma swoie członki/ swoie zmysły/ swoię wymowę/ swoy rozsądek/ ktorym bydlętá nieme przechodzi. StarKaz II, 332.
patrz: NIEMY
– Rzymiánie y niemym bestyom wdzięczność pokázowáli zá rozmáitemi okázyiámi. StarKaz II, 272.
patrz: NIEMY
– A Chrystus im [bałwochwalcom i mahometanom] Pan powiada: Widzę & vos de hoc mundo estis, w ziemię tylko iáko bydlętá nieme pátrzycie. StarKaz II, 72.
patrz: NIEMY
– Kazanie wtore. O nienásyceniu chciwości ludzkiey. StarKaz 407.
patrz: NIENASYCENIE
– Nákoniec y bogacze wszyscy/ y łákomcy nienásyceni/ workow swoich/ y máiętności odbieżeć muszą/ nic z sobą nie wziąwszy [...]. StarKaz 641.
patrz: NIENASYCONY
– [Ciało] y chorobom rozmáitym/ y przypadkom rożnym/ y chciwościom nienásyconym/ y skázitelności wszelákiey podlega. StarKaz 332.
patrz: NIENASYCONY
– [Chciwość] nas częścią do wyniosłych godności/ y pychy niezmierney prowádzi: częścią do łákomego zbieránia y nienásyconych bogactw [...]. StarKaz 455.
patrz: NIENASYCONY
– Alius verò ad negotiationem suam áby hándlámi/ przekupstwem/ y kontráktámi niespráwiedliwymi/ wygodził chciwości/ y nie násyconemu łákomstwu swoiemu. StarKaz 473.
patrz: NIENASYCONY
– Kto tedy Konfessyą odpráwiwszy z skruchą serdeczną y z żalem zá popełnione niepráwośći/ do tego stołu Pańskiego przystąpi/ otrzyma wszytkich grzechow swoich oczyszczenie doskonáłe/ ták iákoby się w źrzodle omył z błotá niepráwośći swoich. StarKaz 42.
patrz: NIEPRAWOŚĆ
– Zła tedy iest rzecz uymowáć sławy bliźniemu/ y szczypáć go przymowiskámi nieprzystoynymi [...]. StarKaz 419.
patrz: NIEPRZYSTOJNY
– [...] większy y duższy złodzieie są czárci/ ktorzy człowieká poduszczáią do złego; a mnieyszy złodzieykowie są myśli nieprzystoyne. StarKaz 452.
patrz: NIEPRZYSTOJNY
– Medycy niepowinni osławiáć pácyetow swoich, gdy na iáką chorobę nieprzystoyną choruią. StarKaz 267.
patrz: NIEPRZYSTOJNY
– Chrystus Pan tryumphuie iádąc do Jeruzalem z tego/ iż ludzi grzesznych/ iáko bestyie iákie przemienił słowem Ewángeliey swoiey/ w ludzi rozumnych. StarKaz II, 292.
patrz: NIEROZUMNY
– Vmartwiáiąc ćiáło swoie postem/ discypliną/ włośiennicą/ nie spáńiem/ y vpądániem ná twarz swoie/ przysposabiáiąc serce swoie/ rozmyślániem męki iego nadroższey/ dźiękowániem zá ták wielkie dobrodźieystwo/ y wyznániem niepráwośći swoich z obfitemi łzámi/ y zkruszeniem duchá/ żeby śmiele mogł z Dawidem świętym mowić: Factum est cor meum, sicutcera liquescens in medio ventris mei. StarKaz 54.
patrz: NIESPANIE
– [...] im bárziey skępiec prácuie około gospodárstwá swego/ tym mu wszytko nie sporzey idzie. StarKaz II, 154.
patrz: NIESPORO
– [...] czásu niewiádomego Chrystus Pan przyidzie w Máiestácie swoim sądzić żywych y umárłych [...]. StarKaz 610.
patrz: NIEWIADOM, NIEWIADOMY
– [...] Izychius wziąwszy nożá oderznie zárázem księgi one Heretyckie od Ewángeliey świętey/ y w ogień wrzuciwszy/ żáłuie zá ten swoy grzech/ iż niewiadomie księgi Heretyckie chował v siebie. StarKaz II, 190.
patrz: NIEWIADOMIE
– Tákże [...] Mágdálena grzesznicá/ niewiástá Chánáneyska/ niewiásta Sámárytáńska/ Swiekra Piotrá świętego/ y tá coreczká Arcykápłaná dzisieyszego [doznaje uzdrowienia]. StarKaz II, 581.
patrz: NIEWIASTA
– Ták czyniłá Magdálená święta; A qua septem Daemonia eiecerat obaczywszy iż to nie prosty człowiek iest/ ktory ią od Diabelstwá vwolnił/ przyszłá w dom Pháryzeuszá iednego/ tedy Pan był ná bánkiećie/ y poczęłá źáłviąc zá grzechy swoie/ omywáć łzámi nogi Páńskie/ y włosámi głowy swiey oćieráć. StarKaz 468.
patrz: NOGA
– Y ták odpráwiwszy wieczerzą Báránká wielkonocnego/ według zwyczáiu zakonu Moyzeszowego/ vmył nogi vczniom swoim/ y postánowił nową wieczerzą bánkietu swoiego Boskiego/ ná ktory nas wszytkich záprośił/ y ktory nam odpráwowáć co rok rozkazał/ ná pámiątkę koronácyiey swoiey/ iáko wźiął przez mękę swoię krolestwo z ręku Oycá swoiego/ nád wszytkim stworzeniem áż ná wieki. StarKaz 59.
patrz: NOGA
– Widząc Zydzi że źle/ że obrázili Páná Bogá tą pożądliwością pokármow świeckich/ wzgardziwszy pokármem niebieskim. Nu do pokuty/ nu do modlitwy/ do ofiar. StarKaz 80.
patrz: NU, NUŻ, NUŻE
– Bo z gárści mąki pszenney/ vrobi chleb do poświącánia Naświętszego Sákrámentu/ ktory będzie w sobie záwierał obronę y moc tego/ ktorego zowiemy Solum Altissimum, y ktory obecznością swoią będzie się w tym chlebie świętym záwierał. StarKaz II, 43.
patrz: OBECNOŚĆ, OBECNOŚĆ, OBECZNOŚĆ
– Drugi, Iáśnie Wielmożnemu Iego Mśći P. Ianowi Zamoyskiemu stároście Káłuskiemu, iáko Pánu y Dobrodzieiowi swoiemu, ktorego chlebem y łáską żyię dotąd szczodrobliwą, ná znák wdźięczności dedykowałem. A trzeci WM. Moiemu M. P. y dawnemu Pátronowi, z niskim oddániem posług moich teraz przynoszę, iáko temu ktoryś obecznym po większey części tych Kazań moich był słucháczem: y sam zá hoynie dánym sobie od Páná Bogá tálentem, iesteś rostropnym pismá ś. tłumaczem: nie dáremnie, iáko drudzy, tytuł Doktorski ná sobie nosząc, ále vstáwnie w Kośćiele Bożym pracuiąc, ták koło sądow y praw świeckich, iáko y około duchownych [...]. StarKaz II, 4 nlb.
patrz: OBECNY, OBECNY, OBECZNY
– Vpadszy tedy do nog Opátowi/ prosił go z płáczem áby go przyiął do zakonu y w hábit święty oblokł chcąc z nimi w kompaniey omywać pokutą grzechy swoie. StarKaz 466.
patrz: OBLEC
– [...] owcá obłąknąwszy się/ głos swoy żałośliwy wydáie/ áby y od trzody/ y od Pasterzá swoiego byłá słyszaná y rátowána. StarKaz II, 92.
patrz: OBŁĄKNĄĆ
– Przez Pháryzeuszow mogą się teraz rozumieć Pogánie báłwochwalcy/ Máchometanie obrzezáńcy [...] Heretycy bluźniercy/ vporni Schizmátycy. StarKaz II, 149.
patrz: OBRZEZANIEC
– O by mi kto wody teraz przyniosł z krynice Bethleemskiey dałbym wielką rzecz ná to. StarKaz 395.
patrz: OBY
– Obaczywszy się tedy bydź uzdrowionym/ pocznie on trędowáty dzięki oddáwáć Panu padszy ná twarz swoię/ y to cudo Páńskie pocznie przed ludem wszytkim wysławiáć. StarKaz 273.
patrz: ODDAWAĆ
– [...] kiedy się odstroi żaden by nagrubszy człowiek brzmienia iey słuchać niemoże. StarKaz II, 129.
patrz: ODSTROIĆ SIĘ
– Ná co temu Báálowi ofiáruiecie corki y syny wásze/ iáko bydlętá iákie ná ofiárę rzeżąc tyráńsko bárzo. StarKaz II, 359.
patrz: OFIARA
– [Perillus] vrobił wołu miedzianego z kárkiem záłamánym/ iż kogobykolwiek w tego wołu włożywszy ná wolnym ogniu męczono/ tedy wołánie iego y nárzekánie miáło reprezentowáć ryczenie wołowe. StarKaz 524.
patrz: OGIEŃ
– [...] żaden [...] nie siedzi ták omacką ná świecie/ áby nie miał co słyszeć o Chrystusie Pánu/ iáko omacko siedzą/ ábo w ciemnościách żyią ludzie pułnocni Cimmeryi názwáni [...]. StarKaz 344.
patrz: OMACKĄ
– [...] kárbunkuł [...] się świeci iáko wągiel rozżarzony od ogniá/ iákoby zołtáwo trochę/ y kiedy go w nocy omacko ruszy/ tedy blásk z siebie wydáie/ y promienie nakształt ognia [...]. StarKaz 4.
patrz: OMACKO
– [...] żaden [...] nie siedzi ták omacką ná świecie/ áby nie miał co słyszeć o Chrystusie Pánu/ iáko omacko siedzą/ ábo w ciemnościách żyią ludzie pułnocni Cimmeryi názwáni [...]. StarKaz 344.
patrz: OMACKO
– Kto tedy Konfessyą odpráwiwszy z skruchą serdeczną y z żalem zá popełnione niepráwośći/ do tego stołu Pańskiego przystąpi/ otrzyma wszytkich grzechow swoich oczyszczenie doskonáłe/ ták iákoby się w źrzodle omył z błotá niepráwośći swoich. StarKaz 42.
patrz: OMYĆ
– Y omywszy łzámi sumnienie swoie przedtym/ powtore omywał ręce swoie do ofiárowánia hostyiey przystępuiąc [...]. StarKaz 51.
patrz: OMYĆ
– A my powiáda ná przyięcie sámego Bogá do sercá nászego/ w tym Naświętszym Sákrámenćie nie mamy się poświęcić/ y przygotowáć przez spowiedź y pokutę świętą/ y nie mamy omyć łzámi száty sumnienia nászego? StarKaz 56.
patrz: OMYĆ
– Tákim też sposobem/ mowi Rabanus, y w kośćiele Chrystusowym/ nie ma bydź nikt przypuszczony do pożywánia tego Báránká niepokalánego/ áżby się pierwey omył przez krzest święty z grzechu pierworodnego. StarKaz 53.
patrz: OMYĆ SIĘ
– Aby káżdy wierny/ omywszy się w ieźierze pokuty świętey/ y łez prawdźiwych/ mogł przystępowáć do tego stołu iego świętego. StarKaz 76.
patrz: OMYĆ SIĘ
– Kto tedy Konfessyą odpráwiwszy z skruchą serdeczną y z żalem zá popełnione niepráwośći/ do tego stołu Pańskiego przystąpi/ otrzyma wszytkich grzechow swoich oczyszczenie doskonáłe/ ták iákoby się w źrzodle omył z błotá niepráwośći swoich. StarKaz 42.
patrz: OMYĆ SIĘ
– Bierzem poświącenie duszne/ ktorym omytemi z grzechow/ zostáiemy podobnymi Odkupićielowi swoiemu/ y w iego poniekąd istność odmieniamy się. StarKaz 44.
patrz: OMYTY
– Ze tedy dusze w Czyscu záwárte/ iáko w naczyniu iákim boleśći y męki rozmáite zá niewypokutowáne ná świećie grzechy swoie ćierpią; dla tego część trzećia hostyiey/ ná ołtarzu czásu ofiáry przenaświętszey kłádźie się do kielichá/ áby krwią nadroższą Páná Chrystusową omyte były z niepráwośći swoich/ y ochłodzone od onych mąk okrutnych/ iáko też od wiecznego zátrácenia/ przez też krew iego naświętszą odkupione były. StarKaz 46.
patrz: OMYTY
– Ták czyniłá Magdálená święta; A qua septem Daemonia eiecerat obaczywszy iż to nie prosty człowiek iest/ ktory ią od Diabelstwá vwolnił/ przyszłá w dom Pháryzeuszá iednego/ tedy Pan był ná bánkiećie/ y poczęłá źáłviąc zá grzechy swoie/ omywáć łzámi nogi Páńskie/ y włosámi głowy swiey oćieráć. StarKaz 468.
patrz: OMYWAĆ
– Y omywszy łzámi sumnienie swoie przedtym/ powtore omywał ręce swoie do ofiárowánia hostyiey przystępuiąc/ y mowił: Lauabo inter innocentes manus meas etc. StarKaz 51.
patrz: OMYWAĆ
– Kazanie Wtore, Na śmierć Przevielebnego Prałata, Jana Karola Konopackiego, Administratora Opactwa Tynieckiego. StarKaz II, 638.
patrz: OPACTWO
– Vżalił się był tey ślepoty ludzkiey Pan Bog/ y dał był Zydom przez Moyzeszá ostáteczną wiádomość o sobie/ y iáko miał bydź od nich chwalony. StarKaz 2.
patrz: OSTATECZNY
– Nie widział nikt onych stárcow w sądzie/ co Zuzannę do grzechu przymusić chcieli/ á że nie zezwoliłá/ ná śmierć ią osądzili. A przecię Dániel święty pácholątko máluczkie/ ogłosiło ich niecnotę wszytkiemu ludowi. StarKaz II, 204.
patrz: PACHOLĄTKO
– Chrystus Pan [...] postáwiwszy w posrzodku uczniow swoich pácholę iedno/ powiedziáł im/ iż ieśli się nie stániecie iáko to pácholę máłe/ nie wnidziecie do krolestwá niebieskiego. StarKaz 357.
patrz: PACHOLĘ
– [...] Dobryć jest Pan Bog, odpuśći on mnie to wszytko, gdy się spowiádáć będę przy śmierći: ábo też przyszedszy do zgrzybiáłey stárośći páciorki mówić będę [...] . StarKaz 161.
patrz: PACIOREK, PACIOREK, PACIORKA, PACIORKA, PACZOREK
– Przeciwko tey Niewdzięczności/ námáluy mi obraz cierpliwości. Iákoby dáiący mu znáć/ iż trzebá pácyencyiey záżyć/ á nic nie mowić przeciwko Ordynácyiey Boskiey. StarKaz 266.
patrz: PACJENCYJA
– Postánowił przysięgę ná uczniow swoich [...] áby tego nikomu nie powiádáli/ co zá defekty máią pácyentowie ktorych leczą. StarKaz 267.
patrz: PACJENT
– Gwiazdy będą padáć z niebá/ y mocy niebieskie poruszone będą. StarKaz 597.
patrz: PADAĆ
– Tą też mánną wybránych swoich obiecał po śmierci w niebie karmić [...]. Nie táką mánnę máteryálną iáka z niebá zydom pádałá/ ále mánnę duchowną. StarKaz 38.
patrz: PADAĆ
– Kazał się nam Pan Bog o się stárać: nikomu z niebá pieczone gołębie pádác do gęby nie będą. StarKaz 370.
patrz: PADAĆ
– Opoki wzáiem będą się tłukły, y ná drobne káwałki pádáły. StarKaz 605.
patrz: PADAĆ SIĘ
– Przez nieumieiętność y upor woźnice piiánego/ wywrocony w głęboki pádoł z gory/ nie tylko się pobłocił [...] ále też y ramię sobie ták z stáwu wybił/ że kilká miesięcy chorowáć musiał. StarKaz II, 142.
patrz: PADOŁ, PADÓŁ, PADÓŁ
– Ludzie świątobliwi dla wysokich cnot swoich/ názywáni są págorkámi wysokiemi y wiecznemi. StarKaz 310.
patrz: PAGÓREK, POGOREK
– Mysz [nie śmie] gryźć świece owey ktora się iásno pali. StarKaz 318.
patrz: PALIĆ SIĘ
– Iáko u nas kosze plotą z złotowierzby/ ták w támtych kráiách z gáłęzi pálmowych; a zwyczay to od wiekow/ pálmę zwycięzcom kłáść na głowę y ręku nosić. StarKaz 620.
patrz: PALMOWY
– Pámiętaymy ná wodzá naszego Chrystusá Iezusá/ ktory nágo wisiał zá nas ná krzyżu. StarKaz 369.
patrz: PAMIĘTAĆ
– Wiedział dobrze obyczay dworu Boskiego/ kędy do stołu nie siadáią/ aż pierwey vmywszy się/ iáko też y przy dworách v tych ziemskich pánkow czynią. StarKaz II, 157.
patrz: PANEK
– Drogą powszechną idzcie/ gościńcem wielkim/ przez Apostoły święte/ Męczenniki, Wyznawce/ Doktory kościelne y Pánienki święte/ ubitym. StarKaz 345.
patrz: PANIENKA
– Lubo to was mowi ták wiele tysięcy uwierzyło w Chrystusá/ wszytkich was iednák iáko iednę pánienkę niepokaláną poszlubiłem mu zá oblubienicę/ ábyście byli z nim. StarKaz 486.
patrz: PANIENKA
– Z dzieciństwá będą mi/ ták młodzieniaszkowie/ iáko y pánienki czystość swoię ofiárowáć. StarKaz II, 103.
patrz: PANIENKA
– Wszedszy tám kędy oná pánienká umárła leżáłá/ Tenuit mascum eius, et surrexit puella. StarKaz 572.
patrz: PANIENKA
– To wszytko Heretycy teraźnieyszy/ dáleko okrutnieyszym ieszcze sposobem nád Kátholikámi żywemi y umárłemi wypráwiali. Abowiem ták wiele tysięcy kápłánow/ zakonnikow/ y pánienek tám Bogu poświęconych okrutnemi mękámi pozábiiawszy [...] palili. StarKaz 436.
patrz: PANIENKA
– Z dzieciństwá będą mi/ ták młodzieniaszkowie/ iáko y pánienki czystość swoię ofiárowáć. StarKaz II, 103.
patrz: PANIENKA
– Heretycy [...] męczą zakonniki/ pánienki poślubione Pánu Bogu gwałcą. StarKaz 606.
patrz: PANIENKA
– Stárzy Pogánie nákładszy koszyczek liliey ślicznych ofiárowáli ie Nimphom ná znák wstydu pánieńskiego [...]. StarKaz 450.
patrz: PANIEŃSKI, PANIEŃSKI, PANIĘSKI
– Lucyia święta [...] gdy iey Páskazyus Tyran powiedział/ że cię każę ná niepoczciwe mieysce kátu záprowádzić/ y złupić z pánieństwá twoiego/ státecznym sercem odpowiedziáłá. StarKaz 452.
patrz: PANIEŃSTWO
– Rzeczy tego świátá nábywáią [...] áby ieno názgromadzáli iáko naywięcey/ á zátym byli ciężscy ábo strászni potencyią swoią drugim/ y podbili ich pod swoie pánowánie. StarKaz 367.
patrz: PANOWANIE
– Dwá rázy o godziech y známięnitym bánkiecie Páńskim w Ewángeliey świętey czytamy. StarKaz II, 472.
patrz: PAŃSKI
– Obaczywszy się tedy bydź uzdrowionym/ pocznie on trędowáty dzięki oddáwáć Panu padszy na twarz swoię/ y to cudo Páńskie pocznie przed ludem wszytkim wysławiáć. StarKaz 273.
patrz: PAŃSKI
– Izraelczycy z Iozuem wodzem swoim/ nosząc Arkę Pańską około miasta Ierycho/ modlili się idąc. StarKaz II, 264.
patrz: PAŃSKI
– Iestesmy my práwowiernymi Chrześciánámi/ nie bylismy nigdy w niewoli Papieskiey záwszesmy mieli Libertatem conscientiae. StarKaz II, 73.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Gánią iurisdykcyią Papieżką/ Biskupią/ y wszytkich Przełożonych kościelnych. StarKaz II, 194.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Téraz kiedyś postąpił ná ták wysoką godność Papieską żeś został oycem naywyższym wszytkich oycow duchownych/ iuż się oycem twoim zwáć nie mogę. StarKaz 515.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Iákoż tego chce Pan po nas/ ábysmy przymuszeni do iárzmá Papieskiego/ mieli bydź wolnymi; iego tradycyiom wierząc y ceremoniom. StarKaz II, 73.
patrz: PAPIESKI, POPIESKI
– Ozionął ich Czárt przeklęty/ y ták záráźliwą párą swoią przykopcił/ że się sstali czarnymi ná duszy iáko wągle. StarKaz 334.
patrz: PARA
– Kiedy uważymy owę párábolę Páńską o dziesiąciu sługách/ ktorym do hándlowánia dał dziesięć tálentow pieniędzy. StarKaz 394.
patrz: PARABOLA, PARABOLA, PARABOŁA
– Jakoby człowiek ná ciele páráliżwem záráżony/ był podobien człowiekowi ná duszy grzechem záráżonemu: ábo ráczey grzeszny Párálitykowi łácnie to káżdy wybáczyć może/ gdy náturę Páraliżu/ y náturę grzechu wespoł uwáży. StarKaz 462.
patrz: PARALITYK
– Ale tákich bárzo máło/ żeby to towárzysz zá towárzyszá/ przyiáciel zá przyiacielá dał się wsádzić na gárdło [...] Ten nic nie winien/ ieno że zá mnie siedzi iáko párencznik. StarKaz 316-317.
patrz: PARENCZNIK
– Káżdey sekty Heretyckiey złe są owce y párszywe. StarKaz II, 188.
patrz: PARSZYWY
– Powinność to iest Pásterzá káżdego/ áby wiedząc o owieczce swoiey párszywey/ ktoráby ábo w iáwnym grzechu leżałá [...] ábo w lichwie/ nápomnieć pierwey/ á potym strofowáć. StarKaz 290.
patrz: PARSZYWY
– Niech się tedy Heretycy od swoich fałszywych Prorokow názywáią rożnie/ iáko chcą/ wszyscy iednák zárownie párszywemi owieczkámi są. StarKaz II, 196.
patrz: PARSZYWY
– Sákráme[n]t iednáko wszytkich násyca [...] Luboby kto pożywał cáłey hostyiey/ luboby też tylko pártykułki namnieyszey. StarKaz 39.
patrz: PARTYKUŁKA
– A Chrystus im [bałwochwalcom i mahometanom] Pan powiada: Widzę & vos de hoc mundo estis, w ziemię tylko iáko bydlętá nieme pátrzycie. StarKaz II, 72.
patrz: PATRZEĆ, PATRZYĆ
– Kazał się nam Pan Bog o się stárać: nikomu z niebá pieczone gołębie pádác do gęby nie będą. StarKaz 370.
patrz: PIECZONY
– Obaczył ná ołtarzu báłwan Bogá Apolliná z rękoma wyciągnionemi/ á ná pálcach ma pełno pierścionkow drogich/ ktorych mu głupie pospolstwo z nabożenstwá náwdziewáł. StarKaz 166.
patrz: PIERŚCIONEK, PIERŚCIONEK, PIERŚCIONKA, PIERŚCIONKA, PIERŚCIUNEK, PIERZCIONEK, PIERZŚCIONEK
– Krol Pyrrhus miał pierścionek ná pálcu/ z kámieniem Achatesem. StarKaz 562.
patrz: PIERŚCIONEK, PIERŚCIONEK, PIERŚCIONKA, PIERŚCIONKA, PIERŚCIUNEK, PIERZCIONEK, PIERZŚCIONEK
– Tráfiło się/ iż kupili sobie rybę morską ná obiad/ ktorą mąż sam płatáiąc/ nálazł w księcu perłę ták drogą/ iż przedawszy ią kupcowi/ sto rázy więcey wziął/ niżeli były owe pieniądze/ ktore rozdáłá byłá żoná iego między vbogie. StarKaz II, 153.
patrz: PŁATAĆ
– Xenophont pisząc o expedycyiey Cyrusá krolá Perskiego ná przeciwko Grekom/ powiáda/ iż mu przyszło woysko prowádzić przez srogie śmiegi Armeńskie/ z ktorych blásk przy słońcu bárzo szkodził oczom żołnierzow iego/ nie przyzwyczáionym támtym zimnym kráiom. Przetoż wynáleziono táki sposob/ áby káżdy miał czarny płatek nád oczymá/ ktory ten blásk z śniegu białego odtrącał/ y czynił mocnieyszy wzrok żołnierzom potykáiącym się z nieprzyiacielem. StarKaz II, 363.
patrz: PŁATEK
– Nie wyliczay cnot twoich przed Pánem Bogiem/ y nie popisuy się spráwiedliwością swoią/ ále pokorniuchno rozumiey o sobie: á Pán ktory Humilia rescipit in caelo & in terra, wie co między vczynkámi twoiemi iest mu przyiemno/ á co nie? wie coć będzie płátno ná sądnym dniu/ á co nie?. StarKaz II, 262.
patrz: PŁATNY
– Herezya ábowiem obnaża człowieká z dobrey wiáry/ á zátym y ze wszytkich cnot świątobliwych/ ktore bez wiáry prawdziwey w niebie płatne nie bywáią. StarKaz II, 191.
patrz: PŁATNY
– Ale gdy się náwroci [człowiek] do mnie/ á porzuci niepráwości swoie/ by namnieyszą rzecz dobrą tu ná świecie vczynił/ wszytko mu to w niebie nápotym będzie płatno/ choćby tylko kubek wody dał vbogiemu w Imię Boze. StarKaz ii, 462.
patrz: PŁATNY
– Cokolwiek tedy dla nich [bliźnich] vczynisz máiąc wzgląd/ iż to dla honoru Boskiego czynisz. wszytkoć to będzie płatno w niebie/ według onych słow Páńskich; Quod vni ex minimis me is fecistis, mihi fecistis. StarKaz II, 445.
patrz: PŁATNY
– Odrysowano człowieká starego z brodą siwą/ á xiąg niemáło leżało koło niego; piersi miał száfirowe / á ná nich wisiáłá ná łáńcuchu złotym ná szyię záłożonym tábliczká/ ná ktorey po białogłowsku wyrysowáno prawdę z oczymá zámrużonemi. StarKaz II, 547.
patrz: PO BIAŁOGŁOWSKU
– Drugą tego figurę mamy z synow Izráelskich/ ktiorzy gdy wyszli z Egyptu/ sześćkroć sto tysięcy ich było co mogli bronią włádáć/ y pobić się z nieprzyiacielem/ oprocz dziádow, dzieci/ y białychgłow. StarKaz II, 477.
patrz: POBIĆ SIĘ
– Y kiedy one skory od dawności wyschną/ im stársze będą/ tym bárziey poruszone tonabunt, ábo chrzęst z siebie wydáwáć będą/ áby chrzęścieniem swoiem/ gdziekolwiek się rodzicy nási ruszyli/ strászyły ich śmiercią/ iáko dzieci máłe bobem: żeby pomniąc ná to iż będą ze wszytkich dostátkow/ ktore mogą bydź ná świecie/ przez śmierć ták obnáżeni/ iáko bydlętá pobite gołe w mięsie swoim zostáią ze skory odárte. StarKaz II, 396.
patrz: POBITY
– Y ták niewinniątka od Herodá zá Chrystusá pobici/ niemniey się zá Izráelczyki swoie w niebie modlili/ iáko y Ieremiasz Prorok. StarKaz II, 386.
patrz: POBITY
– Nie chował Pan Zbawiciel nász żadnego zauszniczká/ y żadnego pochlebce ná dworze swoim. StarKaz 266.
patrz: POCHLEBCA, POCHLEBCA, POCHLIBCA, PODCHLEBCA, PODCHLEBCA, PODCHLIBCA
– Czemuż tedy [...] tylko to powiedzieli co dobrego było/ y bez urázy honoru Boskiego? Czyli to podobno byli pochlebcámi u Pana swoiego. StarKaz 266.
patrz: POCHLEBCA, POCHLEBCA, POCHLIBCA, PODCHLEBCA, PODCHLEBCA, PODCHLIBCA
– Káznodzieie niemaią nikomu pochlebiáć, ále wszytkim zarowno prawdę mowić. StarKaz 546.
patrz: POCHLEBIAĆ, PODCHLEBIAĆ
– Wspomina to y Martialis Poeta, pochlebiáiąc iákoby Domicyanowi Cesárzowi/ iż się hoynym nád mniemánie wszytkich pokazał. StarKaz 61.
patrz: POCHLEBIAĆ, PODCHLEBIAĆ
– Niechay ludzie o wászey godności rozsądek dáią bo wy sámi sobie pochlebicie/ przypiszecie y urodzenia zacność/ y nauki głębokość/ y zasług nád zamiar chlubę. StarKaz 405.
patrz: POCHLEBIĆ, PODCHLEBIĆ
– Y ták się częstokroć tráfia, niebodzy chorzy/ zpuściwszy się ná pochlebne krewnych swoich słowá/ końca żywotá swoiego/ nie upátruią/ y bez dyspozycyiey domu/ y bez przygotowánia sumnienia swoiego z tego świátá zchodząc. StarKaz 592.
patrz: POCHLEBNY, PODCHLEBNY
– Druga iest rzecz ktorą mamy mieć idąc na modlitwę/ Nádzieię z wiáry pochodzącą/ ktora nam ufność czyni/ iż Pan Bog [...] odpuści nam łáskáwie grzechy násze. StarKaz 248.
patrz: POCHODZĄCY
– Że nas pokrzczono w Imię Oycá/ y Syná/ y Duchá świętego/ przeto głębsze około tego spekulácye zostáwiwszy Doktorom kościelnym/ sámi o wierze świętey nie dyszkuruymy. StarKaz 6.
patrz: POCHRZCIĆ, POKRZCIĆ
– Nie spuszczay się ná czyściec/ bo ktoż to wie/ y vpewnić cię może/ że tám zá grzechy twoie pokutowáć będziesz/ a nie pochybisz drogi? StarKaz 241.
patrz: POCHYBIĆ
– Chodzisz sobie po klasztorze prożnuiąc pod boki podpárszy się/ á mowisz iam ksiądz/ iam zakonnik/ trzebá mię szánowáć. StarKaz II, 505.
patrz: POD
– Philip Krol Francuski/ [...] wlećiech młodźieńskich/ gdy ná koniu iáchał/ świniá ná vlicy pod koniá podbieżáłá/ ktorey gdy się koń zląkszy wspiął się bárzo/ Krolá z śiebie zrzućił/ że padszy na źiemię/ szyię złamáł/ y zárázem vmárł. StarKaz 507.
patrz: PODBIEŻEĆ
– Chodzisz sobie po klasztorze prożnuiąc pod boki podpárszy się/ á mowisz iam ksiądz/ iam zakonnik/ trzebá mię szánowáć. StarKaz II, 505.
patrz: PODEPRZEĆ SIĘ
– Co Fulgentius święty vważywszy/ pisze do iednego przyiacielá swego ná imię Engypiusá/ chwaląc mu to że pustelnikiem zostawszy/ podeptał świát y roskoszy iego/ większy w tey mierze tryumph vczyniwszy nieprzyiacielá swoiego/ depce go po głowie iego ná tryumphie. StarKaz II, 456.
patrz: PODEPTAĆ
– A potym przyszedszy kto z miotłą páięczynę otrze/ y páiąka sámego nogámi podepce. StarKaz II, 403.
patrz: PODEPTAĆ
– A myśli moie nieczyste/ nic innego nie są/ ieno plewy/ ktore do podeptánia tey gliny nieczystości Pháráon Zydom dawał. StarKaz II, 449.
patrz: PODEPTANIE
– Rządzenie świata od Pana Boga/ iest podobne administracyiey krolestwa ziemskiego. StarKaz II, 526.
patrz: PODOBIEN, PODOBNY
– Przewielebny Biskup nász/ z blisko przeszłego Seymu/ ktory się w Septembrze odprawował/ z Wárszewy odieżdżáiąc/ wszytkich Senatorow koronnych y W.X.L. tymi słowy żegnał podobno się iuż z sobą nie obaczemy. StarKaz 632.
patrz: PODOBNO
– Nie możesz się podrátowáć/ áż cię wszechmocną ręką swoią Chrystus Pan podźwignie y ubogáci łáskámi swoiemi. StarKaz 293-294.
patrz: PODRATOWAĆ SIĘ
– Gdy czásu iednego w Konstántynopolu po pokoiách przechadzał się/ myśląc podobno/ skądby potrzebom swoim domowym podrátowánie vczynić/ obaczy strefunku ná posádzce krzyż wykowány ná kámieniu, StarKaz II, 152.
patrz: PODRATOWANIE
– Przymuśmy ubogich [...] áby nam upominki przynosili y okupowáli podrożá dálekie. StarKaz 640.
patrz: PODROŻE, PODRÓŻ, PODRÓŻA
– Stárzy zmyślili byli báykę/ iż zgromádziwszy się na Capitolium Rzymskie wszyscy bogowie Pogáńscy/ zápomnieli zásiadáiąc mieyscá zostáwić Iowiszowi. StarKaz II, 394.
patrz: POGAŃSKI
– bozkiem pogáńskim StarKaz 254.
patrz: POGAŃSKI
– Z350ástał ná stole chleb suchy/ twárdy/ od myszy pogryziony/ y czárny nád zamiar. StarKaz 350.
patrz: POGRYZIONY
– A przeto dzisia do obłudnych Pharyzeuszow mówi [Chrystus]/ ktorzy się zakonem Moyzeszowym szczycąc/ y z pokolenia Abrahamowego Analogią pokazuiąc/ zwali się szlachtą Jzraelską. StarKaz II, 174.
patrz: POKOLENIE
– Duszá [...] Ma y wnętrzności do miłosierdzia y politowánia się nád bliźnim swoim skłonne bárzo. StarKaz 332-333.
patrz: POLITOWANIE SIĘ
– Żeby się był y sam/ y brácia iego wszyscy/ nie wynosili z pobożności żywotá/ y nie polśnęli potym na duszy: płaszcz y káptur czarny ná znák pokory ś. na wierzch wdziewáć kazał. StarKaz 363.
patrz: POLSNĄĆ, POLŚNĄĆ
– Kiedy komu Bog dał urodę, wszyscy się iey dziwuią, gási drugich. Rzadko się tácy przybieráią [...] ále im kto żadnieyszy ná twarzy, tym chce, áby się błáwat ná nim bárdziey połyskował. StarKaz I, 335.
patrz: POLYSKIWAĆ SIĘ, POŁYSKOWAĆ SIĘ
– Mnieybysmy mieli owych pomágáczow spráwiedliwości, ktorzy ná to pod Ratuszem ná Trybunále siadáią/ áby swiadczyli czego nigdy nie widzieli, y przysięgáli zá to, czego y przez sen nie słyszeli. StarKaz 549.
patrz: POMAGACZ
– Ztąd Dawid święty o sobie powiáda/ żem nigdy nie był wolnym ná sumnieniu/ pokim grzechu swoiego nie wyznał przed Pánem Bogiem/ záwsze Persecutus est inimicus animam meam: humiliauit in terra vitam mea[m]. záwsze mię Czárt odwodził od dobrego/ á rádził mi trwáć w cudzołostwie/ y ták mię poniewierał/ że choćbym iuż rad był y przestał grzeszyć/ przecię mię on coraz to inszymi sposobámi poduszczał do tego/ ábym nie opuszczał záwziętego nałogu. StarKaz II, 279.
patrz: PONIEWIERAĆ
– Mrzemy powiáda [św. Paweł] głod trwáiąc/ ná przepowiádániu Ewángeliey Páná Chrystusowey/ prágnienie ponosim/ odárszy się práwie nágo chodzim/ y częstokroć nas policzkuią niewierni; y nie máiąc mieyscá vstáwnego do mieszkánia/ poniewieramy się od domu do domu/ zárabiáiąc sztukę chlebá ciężko rękomá swoiemi. StarKaz II, 138.
patrz: PONIEWIERAĆ SIĘ
– Sanctus Theodoretus vważaiąc te słowá Apostołá świętego mowi/ poki powiáda Páweł święty wyliczał trudy swoie zá Chrystusá poniesione/ głod/ prágnienie/ nágość/ y policzkowánie/ poniewieránie się vstáwne/ y pracą ciężką dla nábycia sztuki chlebá/ poty nie mowił/ że cierpi prześládowánie iákie zá Chrystusá. StarKaz II, 139.
patrz: PONIEWIERANIE
– ...poki [...] Paweł święty wyliczał trudy swoie zá Chrystusá poniesione/ głod/ prágnienie/ nágość/ y policzkowánie/ poniewieránie się vstáwne/ y pracą ciężką dla nábyciasztuki chlebá/ poty nie mowił/ że cierpi prześládowánie iákie zá Chrystusá. StarKaz II, 139.
patrz: PONIEWIERANIE SIĘ
– [Zmarły syn] Vkazał się Oycu/ y rzecze/ iuż się oycze nie modł zá mię/ bom iest potępiony ná wieki; y tákie męki cierpię/ iż/ bym miał ták wiele ięzykow iáko iest gwiazd ná niebie/ tedybym tych boleści/ ktore ponoszę nie wypowiedział dostátecznie. StarKaz 543.
patrz: PONOSIĆ
– ...gdy Alexander Wielki z woyskiem wyciągnął/ chcąc Páństwo iego pod się podbić mieczem/ iáko y innych krolow był popodbiiał/ wyiáchał sam ná rozmowę z nim... StarKaz 442.
patrz: POPODBIJAĆ
– Skoro się ludzie z pogrzebu rozeszli/ święty Faustynus ukaże się dzwonnikowi/ ktory świece gásił/ y poprzątał w kościele. StarKaz 347.
patrz: POPRZĄTAĆ, POSPRZĄTAĆ
– A iáko ozdoby świátá tego nie mogą się w swoiey porze y doskonáłości ostoieć/ ták też y człowiek nakształt łodzi ná morze wystáwioney/ y sám y tám od náwáłności przygod/ y szczęścia będąc długo ciskány/ śmiercią nákoniec wszytkę swoię fábułę záwiera [...]. StarKaz 390.
patrz: PORA
– ...rad iałmużny dawáł/ ile mogł mieć od Oycá/ rad posczywał/ mieyscá święte nawiedzał... StarKaz 543.
patrz: POSCZYWAĆ
– [...] myśl ciekáwą podał [czart] do iey [Ewy] sercá/ áby się pytáłá/ czemu to Pan Bog z tego drzewá co posrzod Ráiu stało owocu pożywáć zákazał? StarKaz 452.
patrz: POŚRÓD, POŚRÓD, POŚRZÓD, POŚRZÓD
– Caelius Rodiginus pisze o Kotysie Krolu Tráckim/ że był z nátury koleryk wielki/ y kiedy mu kto bynamniey co záwinił/ to nie miał miáry w karániu. Tráfiło się że mu służbę wszytkę dárowáno fárfurową/ bárzo misternie robioną/ ktorą on wziąwszy/ záraz kazał potłuc/ żeby potym nie gniewał się często nátych/ gdyby ktorą sztukę poiedynkiem kto z sług iego stłukł kiedy. StarKaz II, 463.
patrz: POTŁUC
– Byli tám przed tym miástem dwáy chłopi opętáni od Czártow ták iádowitych/ że nikogo cále nie przepuścili przez drogę/ ále każdego potłukli/ pokrwáwili/ y szkodę iáką wielką vczynili/ ktokolwiek ieno szedł ábo iáchał támtędy. StarKaz II, 363.
patrz: POTŁUC
– Bez wszelkiego tedy respektu/ bez wszelkiey prywaty/ y bez wszelkiego zysku/ wygadzaycie potrzebom/ iáko brácia ieden drugiemu. StarKaz 376.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– Stárzy ták byli w skromności vfundowani że y P Bogá ktory iest w skárby swoie nieprzebrány nie prosili o zbytki, ále tylko o potrzeby do wychowánia przystoynego ná tym świécie. StarKaz II, 115.
patrz: POTRZEBY
– Ták wielkie [...] máiąc dostátki/ wszytko poutracał/ że mu się było zostawszy Senatorem y Biskupem ták wysokim/ potrzebá we wszytko zdobywáć y fundowáć. StarKaz 644.
patrz: POUTRACAĆ
– Ták Vwákáryká świętego [...]/ o pokućie świętey kazącego/ gdy dway młodźieńcy lekce sobie poważyli/ słucháiąc go/ y náśmiewali się z niego/ sromotną śmierćią od robactwá roztoczeni pomárli. StarKaz II, 94.
patrz: POWAŻYĆ
– Wszytkie ptástwá powietrzne ták się zgromádzą do kupy/ iáko y ryby/ y bestyie leśne. StarKaz II, 604-605.
patrz: POWIETRZNY
– To iest do wyznawánia/ y chwalenia Troyce przenaświętszey/ Oycá/ Syná/ y Duchá świętego/ trzech osob w iedney istnośći Boskiey/ á Bogá iednego we trzech personách. Ktorego my Kátholicy ná káżdy dźień/ y ná káżdym mieyscu wychawáiąc spiewamy mu/ ták wiele rázy z powtarzániem. StarKaz 16.
patrz: POWTARZANIE
– Ieden tylko cudowny przykład przypomnię/ iáko w Krolestwie Bábilońskim zá rządu Márká Antoniusá Senatorá Rzymskiego/ łákomi żołnierze z-regimentu Awidiusa Kássyusá kościoł Apollinow w mieście Selewcyiey plondruiąc/ miedzy inszemi rzeczámi/ náleźli też iednę puszkę złotą ná ołtarzu iego/ ktorą gdy otworzyli/ vderzył z niey ták záráźliwy smrod záráze[m]/ ktory nietylko onych żołnierzow nátychmiast pozábiiał: ále też wszytko powietrze krolestwá onego záráził/ że nie tylko w tym Páństwie y pogránicznych krolestwách powietrzem ludzie wymárli ále też y w Rzymie/ y we wszytkich zachodnich Irdiách [!]/ ták/ że nád trzydzieści millionow ludzi ráchowano/ co oną zarázą wyginęli. StarKaz II, 508.
patrz: POZABIJAĆ
– Abowiem ták wiele tysięcy kápłánow/ zakonnikow/ y pánienek Pánu Bogu poświęconych okrutnemi mękámi pozábiiawszy/ Swiętych Bożych reliquie zgrobow wykopawszy sądzili/ palili/ y księgi ich wespoł z nimi. StarKaz II, 436.
patrz: POZABIJAĆ
– Dał pozábiiáć woły karmne y ptástwo ná ten bánkiet/ to iest vniżywszy się sam iáko woł w iárzmie lat kilká trzy dzieści dla zbáwienia nászego prácował/ y rozmáite nam łáski niebieskie dárował. StarKaz II, 472.
patrz: POZABIJAĆ
– Kto zápomina Páná Bogá y zbáwienia swoiego/ ten pozadź zfátygowány zostáie. StarKaz II, 147.
patrz: POZAD, POZADŹ
– ...gdy [...] iuż pozáwierano dobrze [...] Mąż święty zpyta [...] Jeśli ták dobrze pozáwierano y pozásłoniono áby y Pan Bog niewidział. StarKaz 528.
patrz: POZASŁONIĆ
– ...gdy Izáák Ociec Iákobow/ miał pewną rożnicę z Abimelechem krolem Pálestyńskim/ o pozasypowánie studzien/ ktore był Abráhám Izáákow ociec pokopał ná rożnych mieyscách dla nápawánia dobytku swoiego. StarKaz II, 132.
patrz: POZASYPOWANIE
– ...kápłan Naywyszy [...] miał u podołká száty swoiey iábłká ze złotá robione pozáwieszáne/ ná ktorych popisáne były imioná miast/ krolestw/ y Prowincyey co przednieyszych świátá wszytkiego... StarKaz 456.
patrz: POZAWIESZANY
– Y dla tego chciał Pan Bog/ mowi Philo Zydowin/ y święty Izydor z nim/ żeby kápłan niemiał száty ná sobie iedwabney/ ktorą my Albą zowiemy/ ále tylko lniáną od wierzchu głowy áż do ziemie/ áby kápłan pamiętáł/ iż duszá y sumnienie iego ma bydź ták czyste/ iako iest białe płotno ono/ ktore im częściey do pránia poydzie tym bielsze będzie; á báwełnicá y kitayká nie ták/ ále coraz to żołcieysza będzie. StarKaz II, 341.
patrz: PRANIE
– BYł ten zwyczay v stárych Persow/ iáko świádczy Herodotus, Chrześćiánie w Pánu Bogu mili/ iż krolowie ich ná káżdy rok hoyny bánkiet ná Senatory swoie spráwiáli na ten dźień/ ktorego byli koronowáni ná páństwo. Co y inśi krolowie práwie podźiśdźień záchowuią/ lubo káżdy inákszym sposobem rádość swoię oświadczáiąc. StarKaz 58.
patrz: PRAWIE
– Kto się szláchcicem urodzi/ á nie żyie przystoynie iáko wokácyia iego niesie [...] ten szláchectwo swoie máże/ y sromotę przodkom swoim czyni/ sam zá chłopá prostego nie stoiąc. StarKaz II, 509.
patrz: PROSTY
– Lepiey tedy nie słyszeć tego/ co ludzie o tobie mowią/ y nie widzieć coć ná przykory wyrządzáią... StarKaz II, 141.
patrz: PRZEKORA, PRZEKORA, PRZYKORA
– A gdy ták będźiem się do przyimowánia tego Naświętszego Sákrámentu/ ktory teraz publica Procesione veneramur, záwsze przygotowywáć/ nieodrzući nas od oblicznośći máiestatu swoiego Zbáwićiel nász/ ále wnidźie z ochotą do przybytku sercá násze[go]/ ieno zwiárą szczyrą á sumieniem czystym przystępuymy do niego. StarKaz 57.
patrz: PRZYGOTOWYWAĆ SIĘ
– Przeto vbostwo sobie vpodobawszy/ [święty Jacek] przyjął ná się hábit z ręku Dominiká świętego/ y został Ordinis me[n]dicantium brátem: pomnąc ná to dobrze/ iż ktory ná tym świecie będą zażywć roskoszy y dostátkow według lubości swoiey/ po śmierci Famem patientur vt canes. StarKaz 362.
patrz: PRZYJĄĆ
– ...gdy chłopiec ma izbę umiátać/ tedy Osobom zacnieyszym mowi ustąpcie z izby/ byście się nie przykurzyli. StarKaz 632.
patrz: PRZYKURZYĆ SIĘ
– ...zła tedy iest rzecz uymowáć Sławy bliźniemu/ y szczypáć go przymowiskámi nieprzystoynymi... StarKaz 419.
patrz: PRZYMÓWISKO
– Ponieważeś się tákiemi cnotámi przyozdobił przed Pánem Bogiem/ rádzęć ábyś do naywyższey doskonałości postąpić usiłował... StarKaz 321-322.
patrz: PRZYOZDOBIĆ SIĘ
– Szátá znáczy rádość/ wesele/ y przyozdobienie iákieś. StarKaz 395.
patrz: PRZYOZDOBIENIE
– Pan Bog [...] zábawia się przypátrowániem położeniu ziemi/ y ráchunkámi spraw ludzkich. StarKaz 526.
patrz: PRZYPATROWANIE
– Oni [...] mowią przypochlebiáiąc się/ że ták á ták lud pospolity chwáli wászą Krolewską Mość... StarKaz 266-267.
patrz: PRZYPOCHLEBIAĆ SIĘ, PRZYPOCHLEBYWAĆ SIĘ
– ákim też sposobem/ mowi Rabanus, y w kośćiele Chrystusowym/ nie ma bydź nikt przypuszczony do pożywánia tego Báránká niepokalánego/ áżby się pierwey omył przez krzest święty z grzechu pierworodnego. StarKaz 53.
patrz: PRZYPUSZCZONY
– Hyppocrates Xiążę Medykow wszytkich/ przysiągł się oddawáć wszeláką wdzięczność temu/ ktory go náuczył Lekárskiey náuki. StarKaz 271.
patrz: PRZYSIĄC SIĘ
– ...z dáleká przeto wołaycie o miłosierdzie/ áby tę sprosność zniosł z dusze wászey/ á nie przystępuycie się do niego/ áż was pierwey oczyści... StarKaz 348.
patrz: PRZYSTĘPOWAĆ SIĘ
– [...] iákoby ten pokarm niebieski/ własnym imieniem názwáć/ y iáki mu tytuł naprzystoynieyszy wymyślić/ nie mogą tego Doktorowie święci rozumem swoim poiąć. StarKaz 28-29.
patrz: PRZYSTOJNY
– Skutecznieysza iest nászá modlitwá w kościele/ gdy ná nię z przystoynym przygotowániem przychodziemy [...]. StarKaz 247.
patrz: PRZYSTOJNY
– Bog iest ieden w istności/ á troiáki w Personach Ociec/ Syn/ y Duch święty. Co iednym słowem Kátholicy zowiemy Troycą świętą/ y dzień dzisieyszy ná chwałę y cześć Bogu nászemu/ święcimy z vroczystością iako nayprzystoynieyszą. StarKaz 3.
patrz: PRZYSTOJNY
– Chceszli przeto mieć synaczka przystoynego Chrześciáninie dayże mu dobry przykład z siebie y dobrą náukę ábo nápomnienie. StarKaz 498.
patrz: PRZYSTOJNY
– Miał urodę przystoyną y wymowę wdzięczną [...]. StarKaz 644.
patrz: PRZYSTOJNY
– Y kto miał o co krolá prośić/ lubo w swoiey/ lubo w przyiaćielskiey spráwie przytrudnieyszey/ ná ten się czás záchowywał/ áby gdy krol był wesoły/ tym prędszy fawor od niego otrzymał. StarKaz 58.
patrz: PRZYTRUDNIEJSZY
– Ták się bowiem grzeszni ludzie polękáią/ że będą mowić gorom áby ich przywáliły/ żeby ieno nie widzieli twarzy zágniewánego Sędziego ná Máiestacie. StarKaz II, 600.
patrz: PRZYWALIĆ
– Abysmy ná tey ziemi iáko ná brzegu rzeki iákiey bystrey stoiąc/ nie fundowáli się w mieszkanie długie/ bo te wszytkie zbiory y dostátki násze/ iáko bystra iáka wodá z impetem zpadáiąca poderwie/ y nas przywáli ábo zátopi. StarKaz II, 107.
patrz: PRZYWALIĆ
– Y niech się nie dáie [człowiek] pokusom vłowić/ ieno przynamniey tym ktore ludziom przyzwoite są: [...] przynamniey iáko inni ludzie powszechnym grzechom niechay podlega/ á nieśmiertelnym/ do ktorych nas kusiciel duszny vstáwnie prowádzi [...].. StarKaz 251.
patrz: PRZYZWOITY
– Wszytkie ptástwá powietrzne ták się zgromádzą do kupy/ iáko y ryby/ y bestyie leśne. StarKaz II, 604-605.
patrz: PTACTWO, PTASTWO
– A gdy niechćiał powiedźieli mu/ iż tego Pán Bog chce po nim/ áby ich wypuśćił/ y rozkázuie mu to koniecznie vczynić/ áby ták wyzwoleni Izráelczycy szedszy ná puszczą/ oddawáli ofiáry Pánu Bogu; Pytáią się tu Doktorowie święći/ czemu to Pán Bog rozkazał iść Zydom ná puszczą trzy dni/ áby mu tám ofiáry oddali oddali? StarKaz 12.
patrz: PUSZCZA
– Tych tylko w domu y Analogijey Jakubowey rachuiemy/ ktorzy wiarą y uczynkami dobrymi Panu Bogu się podobali. StarKaz II, 459.
patrz: RACHOWAĆ SIĘ
– Swiadkiem [zabiegów biskupa Zadzika] zniesienie Aryanizmu Rakowskiego/ y sprawa zboru wileńskiego Kalwińska. StarKaz II, 631.
patrz: RAKOWSKI
– Bo co o stárych pogánách Tertullianus pisał/ zádáiąc im tákie okrucieństwo przeciwko Chrześciánom/ że y vmárłym nieprzepuszczáli/ ále dobywszy ciał zgrobow wsztuki ie rąbáli y rozrzucáli bestiiom ná pożárcie. StarKaz II, 435-436.
patrz: RĄBAĆ, RĄBAĆ, RĘBAĆ, RUBAĆ
– Brazidas też Hetman Grecki/ będąc od nieprzyiácielá swoiego bronią ręczną przebity/ gdy go ułápił/ tąż bronią iego sam go przebił. StarKaz II, 521.
patrz: RĘCZNY
– Przeto vbostwo sobie vpodobawszy/ [święty Jacek] przyjął ná się hábit z ręku Dominiká świętego/ y został Ordinis me[n]dicantium brátem: pomnąc ná to dobrze/ iż ktory ná tym świecie będą zażywć roskoszy y dostátkow według lubości swoiey/ po śmierci Famem patientur vt canes. StarKaz 362.
patrz: RĘKA
– O Philippie krolu Mácedońskim pisze Plutarchus. Iż gdy czásu iednego miał zwieść bitwę z nieprzyiaciołmi swoimi/ zámyśliwszy się/ iákoby miał woysko swoie vszykowáć/ y nieprzyiacielá zwyciężyć/ vsnął smáczno bárzo. A w tym rycerstwo iego przychodzi do namiotu/ wywiáduiąc się rychłoli każe bitwę ztoczyć; á żaden go nie śmie obu dzić; á nieprzyiaciel náciera bárzo. W tym gdy przecię rumor czynią około namiotu/ krol się ocknie/ y poczną mu powiádáć/ że iuż nieprzyiaciel nástępuie gwałtownie/ á ty krolu spisz/ nic o nas nie myśląc. StarKaz II, 299.
patrz: ROMUR, RUMOR, RUMOR
– Z tych trzech [drogich kamieni] powiáda [Pliniusz]/ iest od nátury vformowány nayprzednieyszy kámień rzeczony opalus, ktory y świeci się iáko kárbunkuł/ y rumieni się iáko Amethyst fárbą purpurową [...]. StarKaz II, 4.
patrz: RUMIENIĆ SIĘ
– A gdy sobie ruminował [Haman] w głowie/ iż powoli mogł mándaty krolewskie rozesłáć/ w ták długim czásie po wszytkim Páństwie/ áby dniá iednego náznáczonego wszytkie wybito Zydy. StarKaz II, 237.
patrz: RUMINOWAĆ
– (...) ci ktorzyby w rząd mieli wzglądáć Nescierunt, neque intellexerunt, co im rządzca Niebá y źiemie przykazał. StarKaz 554.
patrz: RZĄDCA, RZĄDCA, RZĄDZCA, RZĄDŹCA
– W księgách zásię Canticorum, iż nie tráktuie ieno o Miłośći/ dla tego Nescit se esse Regem, y nie wspomina. áby miał bydź rządzcą narodow/ ále się tylko prostym Sálomonem pisze. StarKaz II, 96.
patrz: RZĄDCA, RZĄDCA, RZĄDZCA, RZĄDŹCA
– [Aniołowie] żałuią nas [...] y rátuią ábysmy co naprędzey z niepráwości nászych powstáli/ á możnali rzecz y doczesnych przygod zá grzechy násze nie cierpieli. StarKaz 304.
patrz: RZECZ
– Rzetelne masz przykazanie o tym podane sobie od Páná Bogá. StarKaz 444.
patrz: RZETELNY, RZETELNY, ZRZETELNY, ŹRZETELNY
– Ná co temu Báálowi ofiáruiecie corki y syny wásze/ iáko bydlętá iákie ná ofiárę rzeżąc tyráńsko bárzo. StarKaz II, 359.
patrz: RZEZAĆ
– A o száfirze pisze Pierius, iż wielce iest pomocny temu/ kto go przy sobie nośi/ bo iest od sámych bogow/ iako pogánie mowią/ wynáleziony. StarKaz cz II,s. 88.
patrz: SAFIER, SAFIR, SZAFIER, SZAFIR, SZAFIR
– Jest bowiem Naświętszy Sakrament [...] iako Apteka iakaś pełna/ maści/ oleiow/ balsamow/ y zapachow drogich/ ktoremi leczy rany sumnienia naszego. StarKaz II, 41.
patrz: SAKRAMENT
– Drugą corkę Czart wydał Simoniam za Kapłany y Prałaty [...] Aby za administracyią sakramentow y pracą około zbawienia ludzkiego/ zapłatę iako naywiększą wyciągali. StarKaz II, 329-330.
patrz: SAKRAMENT
– Chrystus Pan [...] do nas to Kapłanow wszytkich mowi/ abysmy sami godnie do ołtarza iego świętego przystępuiąc/ godnym tylko [...] ten Naświętszy Sakrament rozdawali/ nie iawnym lichwiarzom/ cudzołożnikom/ abo tyranom/ ktorzy do Kommuniey świętey/ tylko dla obyczaiu przystępuią/ aby sie nie zdali bydź Heretykami niezbożnymi/ abo niewiernymi Atheuszami. StarKaz II, 52.
patrz: SAKRAMENT
– Ile rázy kápłan w grzechu śmiertelnym czuiąc się/ bez żalu y skruchy Serdeczney przystępuie do ádministrowánia sákrámentow świętych [...] záwsze sobie ná piekło zárabia. StarKaz II, 339.
patrz: SAKRAMENT
– Przez Pháryzeuszow mogą się teraz rozumieć Pogánie báłwochwalcy/ Máchometanie obrzezáńcy [...] Heretycy bluŹniercy/ vporni Schizmátycy. StarKaz II, 149.
patrz: SCHIZMATYK
– [...] kápłáni [...] máią się wywiádować/ od iákiey sekty przychodzą [przystępujący do Komunii]/ y ieśliże okrzczonymi są. Bo ináczey nie mogą bydź uczestnikámi tego Chlebá Anyelskiego/ ieśli z sekty Aryáńskiey [...] przychodzą [...]. StarKaz II, 52-52.
patrz: SEKTA
– StarKaz 397.
patrz: SERCE
– [Diabeł] podwodzi nas do szemrania w przody/ potym do nárzekánia/ nákoniec do bluźnierstwá y desperácyiey [...] bo przeźnie boleść serdeczną wyrzucamy z siebie [...]. StarKaz 397.
patrz: SERDECZNY
– StarKaz 397.
patrz: SERDECZNY
– Gdźie tráfiło się iż pierwey niżeli się dźieie zgromádzenia onego zkończyły/ y wyznanie wiáry świętey/ y potrzebnych náuk w kośćiele Bożym/ od wszytkich podpisáne było/ dwáy świątobliwi Biskupi/ y ná ktorych powadze śiełá wszytkim Kátholikom należáło/ vmárli nád spodźiewánie/ bárzo krotko záchorzawszy. StarKaz 5.
patrz: SIEŁA, SIŁA, SIŁA
– Pan Bog [...] názwány iest Bogiem dla tego że nas bogáci/ y duchownymi skárbámi/ ábo łáskámi niebieskiemi ná duszy/ y doczesnemi dostátkámi ná tym świecie. StarKaz II, 354.
patrz: SKARB
– [...] dwánaście kámieni drogich [...] znáczyły dwánaście Artykułow skłádu Apostolskiego. StarKaz II, 45.
patrz: SKŁAD
– Biskup [...] pástorałem swoim Czártá w skorze smoczey lezącego uderzy/ y każe mu iść do piekłá/ á onę skorę smoczą ná rynku zpali. StarKaz 377.
patrz: SMOCZY
– Imię zbáwienne Iezus, iest básztą niezwyciężoną, przeciwko stráchom śmierci. StarKaz II, 392.
patrz: STRACH
– Ale że przy skonániu nawiększa turbácyia ná człowieká przychodzi/ dlatego wczás się uzbráiáć trzebá przeciwko stráchowi śmierci/ y przeciwko pokusom Czártowskim. StarKaz 588.
patrz: STRACH
– dziećię iedno w piąćiu lećiech [...] obaczywszy Fránćzszká świętego zakonnika bárzo sobie upodobało on habit [...] y poczęło prośic rodźicow swoich bárzo áby mu też takie sukienki spráwiono. StarKaz 369.
patrz: SUKIENKA, SUKIENKA, SZUKIENKA
– piąty [sc. raz Chrystus krew wylał] gdy sukienkę do ran iego świętych przyschłą z niego zewłoczono. StarKaz 331.
patrz: SUKIENKA, SUKIENKA, SZUKIENKA
– umieraiąc na krzyżu Ducha Swojego oddał Bogu Oycu w ręce [...] Suknię swoię żołnierzom. StarKaz 595.
patrz: SUKNIA, SUKNIA, SZUKNIA
– Et tamen nihil amplius, mundi honores habẽt, nisi salutiones externas, verba adulatoria, caeremonias honorificas A wewnątrz gryzienie sumnienia/ y boiaźń vstáwna śmierci. StarKaz II, 73-74.
patrz: SUMIENIE
– A przeciwnym záś sposobem będąc niemym w niepráwościách musiemy vstáwnie gryzienie sumnienia cierpieć/ vstáwnie bydź w strachu y boiáźni śmierci vstáwne piekło cierpieć ná duszy. StarKaz II, 279.
patrz: SUMIENIE
– A widząc iż go Pan Bog iáwnie nie zkarał/ y nie wygnał z kościołá/ był bespieczen ná sumnieniu swoim rozumieiąc/ iż iuż zápomniał Pan Bog grzechu iego; y chodził po wszytkie dni do kościołá rowno z drugimi/ lubo miał gryzienie sumnienia vstáwne wewnątrz. StarKaz II, 228.
patrz: SUMIENIE
– Kto czego ma názbyt nád potrzebę swoię/ nigdy mu się to w dobre nie obroci: iáko mánná Zydom. Ktorey iák skoro do sytości się náiedli/ alić záraz poczęli mowić: Nauseat anima nostra, super cibo isto leuissimo. StarKaz II, 113.
patrz: SYTOŚĆ
– Chrystus Pan tryumphuie iádąc do Jeruzalem z tego/ iż ludzi grzesznych/ iáko bestyie iákie przemienił słowem Ewángeliey swoiey/ w ludzi rozumnych. StarKaz II, 292.
patrz: SZALONY
– Wyprowádzeni Zydźi przez Moyzeszá ná puszczą/ gdy się poráchowawszy wiele ich wszytkich/ náleźli że sześćkroć sto tyśięcy było mężow do boiu/ procz dźiádkow/ niewiast/ y dźieći/ ktorych się we troynasob więcey znáydowáło/ poczęli się Moyzeszá pytáć/ coż tu ná puszczy będźiemy ieść. StarKaz 79.
patrz: SZEŚĆKROĆ
– [...] ci co ich świątaszkámi widuiemy/ gniewliwi bywáią/ y niecierpliwi bárzo/ bo niemasz w nich pokory szczerey y uniżenia prawdziwego/ ále tylko zmyślone. StarKaz 406.
patrz: ŚWIĄTASZEK, ŚWIĄTOSZEK, ŚWIĘTOSZEK, ŚWIĘTOSZEK
– Vpadszy tedy do nog Opátowi/ prosił go z płáczem áby go przyiął do zakonu y w hábit święty oblokł chcąc z nimi w kompaniey omywać pokutą grzechy swoie. StarKaz 466.
patrz: ŚWIĘTY
– Na siedem tonow ábo melodyi spiewánie swoie rozdzielili Anyołowie święci/ ktorym Troycę Przenaświętszą wychwálaią. StarKaz 23.
patrz: TON
– Żeby rodzicy płáczu ich [dzieci] wrzeszczących nie słyszeli/ w bębny y trąby bić kazáli/ y wrzask wielki sámi czynili. StarKaz 592-593.
patrz: TRĄBA
– Wyprowádzeni Zydźi przez Moyzeszá ná puszczą/ gdy się poráchowawszy wiele ich wszytkich/ náleźli że sześćkroć sto tyśięcy było mężow do boiu/ procz dźiádkow/ niewiast/ y dźieći/ ktorych się we troynasob więcey znáydowáło/ poczęli się Moyzeszá pytáć/ coż tu ná puszczy będźiemy ieść. StarKaz 79.
patrz: TRÓJNASÓB
– Iuż trudno ná godność ábo urząd wysoki wstąpiwszy swe[go] wczásu przestrzegáć/ trzebá záwsze myślić iákoby wszyscy w pokoiu y w bespieczeństwie żyli. StarKaz II, 515.
patrz: TRUDNO
– Vszy tákże/ ktore się tu w Muzyce wszeteczney/ y w pieśniách nieuczciwych kocháły/ trzáskániem onych mąk roźlicznych/ ryczeniem Czártowskim/ á wrzáskiem/ hukiem/ y krzykiem ludzi potępionych nápełnione będą. StarKaz II, 476.
patrz: TRZASKANIE
– Przez to trzykroć położone słowo Deus, rozumieią się trzy persony Troyce przenaświętszey. StarKaz 11.
patrz: TRZYKROĆ
– Jáko turowie czuynymi są ná wszelką niepráwość/ nie zásypiájąc nigdy mandatow Páńskich sobie przykazánych StarKaz 309.
patrz: TUR
– Owszem necesse habeo exire, muszę się y Kátholikiem do czásu nie zwáć/ żebych ieno Pánu się ákkomodował: muszę y sumnienia vchylić/ żebym ieno to vłápił ná co dybię/ bo mi sam dwor mowi: Omnia haec dabo tibi, si cadens adoraueris me. StarKaz 73.
patrz: UCHYLIĆ
– Ioseph Pátryárchá/ kiedy był zpotwarzony od Pániey swoiey/ iákoby iey gwałt chciał uczynić/ był wrzucon do więzienia/ y siedział tám czás niemáły. StarKaz II, 578.
patrz: UCZYNIĆ
– [...] to iedno cudo Pan Bog uczynił w człowieku/ iż w nim ieden iest człowiek podobny sámemu Pánu Bogu/ to iest duszá/ nád wszytkie stworzenia rzecz naślicznieysza [...]. StarKaz 332.
patrz: UCZYNIĆ
– Potym Aáron uczyni trzecie cudo/ że pluskwy Robáctwo śmierdzące iáko woysko iákie pocznie po powietrzu latáć [...]. StarKaz 13.
patrz: UCZYNIĆ
– [...] P. Bog nie według dostátniego dośćuczynienia spráwiedliwości iego świętey grzechy nam odpuszcza; ále według wielkiego y niewymownego miłosierdzia swoiego [...]. StarKaz 532.
patrz: UCZYNIENIE
– A ieśliże prosty człowiek z poyśrzodká ludu pospolitego grzeszy śmiertelnie/ y tráci łáskę Bożą/ fałsz y kłamstwo z vst swoich wypuszczáiąc/ á coż dopiero Przełożony sędzia y Kaznodzieiá káżdy/ od ktorych lud wszytek prawdy/ cnoty/ náuki/ y spráwiedliwości oczekiwa: y zá ich powieścią ábo powodem ná drogęzbáwienną/ ábo zátrácenia idzie: ich wyrokiem miárkuie sprawy swoie/ ich zdániem ugadza się z bliźnimi swoiemi ktorym co záwinił/ y ná ich dekretách wszytkie kłopoty swoie záwiera. StarKaz II, 549.
patrz: UGADZAĆ SIĘ
– Ták się powiáda z rożnionymi sąsiády y bliźnimi nászymi vgadzaymy/ gdy się nam tráfi między sobą poswárzyć/ áby to iednánie násze/ y Pánu Bogu było miłe/ y ludzio[m] się podobáło/ gdy odtąd w zgodzie y miłości nierozerwáney żyć będziem z sobą. StarKaz II, 131.
patrz: UGADZAĆ SIĘ
– Trzeba suknie/ trzebá mieszkánia/ trzebá chlebá. Y przeto pilniey w drogę z towárem/ niżeli do spowiedźi się gotowáć/ ktorą nie powinienem ieno raz w roku czynić Bo kiedybym vstáwnie kośćiołá pilnował/ nic bym nie zárobił/ nic nie vhándlował. StarKaz 74.
patrz: UHANDLOWAĆ
– myśl nászá záśiadszy sobie w głowie iáko krolowa iáka / co ieno uknuie dobrego złegoli do czynienia / to záraz członki násze to z ochotą wypełniáią StarKaz 448.
patrz: UKNUĆ
– Duszo moiá ieśli chcesz pożywać tego chlebá Anyelskiego z Ołtarzá Páńskiego; iesli pożywáiąc Ciáłá y krwie Zbáwićielá twoiego/ chcesz się przemienić w náturę iego Boską/ weyźrzyże pierwey sámá w siebie/ á obacz ieśli godnie przystępuiesz/ ieśliś się vmyłá do tego stołu idąc łzámi gorzkośći zá grzechy twoie/ ieśliś otáriá ręce towálnią pokuty z niepráwośći twoich/ ieśliś się vpokorzyłá kłaniáiąc sie ná twarz swoię przed tym gospodarzem szczodrobliwym/ ktory ćię Ciáłem y krwią swoią przenadroższą bánkietuie/ ktoryć żywot wiekuisty dáruie/ ktory ćię przemienia w siebie sámego. StarKaz 64.
patrz: UMYĆ
– Y ták odpráwiwszy wieczerzą Báránká wielkonocnego/ według zwyczáiu zakonu Moyzeszowego/ vmył nogi vczniom swoim/ y postánowił nową wieczerzą bánkietu swoiego Boskiego/ ná ktory nas wszytkich záprośił/ y ktory nam odpráwowáć co rok rozkazał/ ná pámiątkę koronácyiey swoiey/ iáko wźiął przez mękę swoię krolestwo z ręku Oycá swoiego/ nád wszytkim stworzeniem áż ná wieki. StarKaz 59.
patrz: UMYĆ
– Ale nim kto do onego stołu záśiadł/ trzebá mu się było w pobliskim ieźierze pierwey vmyć wszytkiemu; á wodá tego ieźiorá przeyźrzoczysta bárzo/ tákową moc w sobie miáłá/ iż kto się nią umył/ tedy ták był piękny/ że się aże połyskował od promieni słonecznych. StarKaz 75.
patrz: UMYĆ SIĘ
– Ná bánkiet Chrystosow i dac mamy się łzami vmywáć tuwalnią pokuty v ćierać, y czołem w źiemię biiąc, pokornie gospodarzá niebá y ziemie witáć StarKaz 64.
patrz: UMYWAĆ
– A przećię nie mogli do ofiar przystępowáć/ áż z pewnemi ceremoniámi y vmywániem się/ ná oczyszczenie grzechow sumnienia swoiego. StarKaz 51.
patrz: UMYWANIE SIĘ
– Czemuż wstał? Odpowiada [...] Aby to pokazał po sobie/ iż lubo pogáninem iest/ przećię się upokarza i uniża przed Pánem Bogiem/ gdy słowá iego świętego słucha. StarKaz 337.
patrz: UNIŻAĆ SIĘ
– Dla tego vpadamy ná koláná/ wźiąwszy náukę od sámego Páná Zbáwićielá/ ktory się zá nas modlił w ogroycu: Positis genibus. ábysmy pokazáli vpokorzenie násze przed Troycą przenaświetszą że proch niegodny iestesmy/ mowiąc. Tibi laus, tibi gloria, nobis autem improperium et confufio facierum. StarKaz 25.
patrz: UPOKORZENIE
– [...] był w sukcessyiey urzędu apostolskiego posádzony tu ná Káthedrze Stánisłáwá świętego/ gdzie ták wiele ludzi zacnych y świątobliwych siedziáło. StarKaz II, 625.
patrz: URZĄD
– mamy ią [sc. duszę] w ten czás modlitwámi rátowáć/ áby iey Pan/ [...] odpuścił wszytkie niepráwośći/ y włożywszy ná nię rękę swoię/ ożywił ią żywotem wiecznym po uśnieniu tym doczesnym StarKaz 590-591.
patrz: UŚNIENIE
– Y ztąd to Bázyli święty chleb ołtarzá Páńskiego názwał Munimen bellicum, iż pożywáiąc go czystym sumnieniem/ y z pokorą przynależystą/ vzbraiamy się w łáski niebieskie/ przećiwko nieprzyiáćielowi dusznemu. StarKaz 30.
patrz: UZBRAJAĆ
– A Chrystus im [bałwochwalcom i mahometanom] Pan powiada: Widzę & vos de hoc mundo estis, w ziemię tylko iáko bydlętá nieme pátrzycie. StarKaz II, 72.
patrz: W
– ...gdy sąsiad ma sąsiadá warchołowátego/ co to y w pustkách zwadę naydzie/ tedy mu pokrewni onego ná złość tym/ ktorym záskurzył zá żywotá/ piszą ná nágrobku Nemini molestus. StarKaz 650.
patrz: WARCHOŁOWATY
– [...] nigdy mu [synowi] nie odpuszczay gdy co záwini; bo ćie sobie lekce ważyć bedzie/ y nápomnienia twego nieusłuchnie. StarKaz 498.
patrz: WAŻYĆ
– [...] nigdy mu [synowi] nie odpuszczay gdy co záwini; bo ćie sobie lekce ważyć bedzie/ y nápomnienia twego nieusłuchnie. StarKaz 498.
patrz: WAŻYĆ
– Zá czym my Chrześćiánie co się temu Słowu wćielonemu kłániamy/ y ono zá Bogá nászego wyznawamy/ o to się stáráć mamy/ ábysmy o tym Słowie vstáwnie mowili... StarKaz 17.
patrz: WCIELONY
– Erubescant impij/ poki żyią/ że ták ledáiákiemi są [...] nie popráwiáli się wczás [...] wczás przeto dla Boga wczás. StarKaz 351.
patrz: WCZAS
– ...owi chciwi/ że siłá potrzebuią/ że wczásownie zyią/ łápáią iáko mogą te doczesne rzeczy; StarKaz 556.
patrz: WCZASOWNIE
– Bo insze sekty y wiarki/ w korytách dziuráwych puszczáią się przez morze/ y toną szkárádnie. StarKaz 631.
patrz: WIARKA
– Bo iáko częstokroć ná oko widuiemy/ że Diuites eguerunt, & efurierunt; ták tez vstáwnie tego doświadczámy iáko inquirentes Dominum non minuentur omni bono. StarKaz 373.
patrz: WIDOWAĆ, WIDYWAĆ
– O wilku piszą Náturálistowie/ iż kárku w szyiey nie może náchylić/ áni ná tę/ áni ná owę stronę/ iákoście to y sámi widywáli częstokroć [...]. StarKaz 621.
patrz: WIDOWAĆ, WIDYWAĆ
– Piiánice/ y obżercy niepowściągliwi dla márnych drozdzy/ ktoremi się zálewáć náuczyli/ trácą wieczny on bánkiet w niebie. StarKaz II, 567.
patrz: WIECZNY
– Chrystus Pan [...] ná ostátniey wieczerzy swoiey/ podał nam zá pokarm sámego siebie [...]. Do ktorego to pokármu y bánkietu wieczornego/ áby był rownie wszytkich pociągnął ták Zydow iáko y Pogan [...] szedł srzodkiem gránic Sámáryiskich [...] y gránic Gálileyskich. StarKaz II, 344.
patrz: WIECZORNY
– Gdy złą kompaniykę natraficie [...] nie społkuicie z nimi/ bo stracicie y ten żywot doczesny przy nich bawiąc się/ y on wiekuisty. StarKaz II, 387.
patrz: WIEKUISTY
– Bestyią dziką łátwiey iest uśmierzyć niżeli ięzyk wielomowny. StarKaz II, 419.
patrz: WIELOMOWNY
– ...tylko sámi kápłáni przed Naś. Sákrámente[m] iść máią/ iż Wikáryámi są Boskimi/ y náuczáć máią ludzi Ewángeliey Páńskiey áby zá ich náuką chodzili. StarKaz 381.
patrz: WIKARYJ
– O Stráchu przychodzącym ná człowieká, gdy sobie pomyśli, iż się ma ráchowáć z włodarstwá swoiego. StarKaz 8 nlb.
patrz: WŁODARSTWO
– Miasto perfumow vchoway Boże/ bysmy w niewoli pogańskiey około gnoiu nie robili [...] miasto kabatów z Ambrą/ żeby nie włożono gunie iakiey na grzbiet. StarKaz II, 369.
patrz: WŁOŻYĆ
– ...ták y te Niedźielne Kázánia/ do vżywánia pospolitego ofiáruiąc/ nabożnym się modlitwom wszytkim wobec oddáią/ á o iednę zdrowę Máryią proszę. StarKaz 6 nlb.
patrz: WOBEC
– Poetowie zmyślili bestyią wodną Hydrę. StarKaz II, 407-408.
patrz: WODNY
– ...ábysmy [...] mężnie podniáty ćiáłá nászego vśmierzáli/ y wszytkie zmysły násze ná wodzy mieli/ wołáiąc do Páná... StarKaz 25.
patrz: WODZA
– Cesárze Rzymscy powinni byli Senat/ y Vrzędnikow ták dworskich/ iáko y woyskowych kilká rázy do roku bánkietowáć. StarKaz 61.
patrz: WOJSKOWY
– A záś to kośćioł woiuiący odpowiádał. Dilectus meus mihi, et ego illi, qui pascitur inter lilia, donec aspiret dies, et inclinentur vmbrae. StarKaz 39.
patrz: WOJUJĄCY
– A Chrystus Iezus chcący ták tryumphuiącego iáko y woiuiącego Kośćiołá áffektácyiey wygodźić/ rozdźielił Ciáło swoie święte ná dwoie/ czyniąc gorę Oliwną/ gorę Bether. StarKaz 40.
patrz: WOJUJĄCY
– Mszą tedy odpráwiwszy kápłánie/ ieśli zápominasz wokácyiey twoiey/ á idźiesz zá pożądliwośćiámi twoiemi. StarKaz 51.
patrz: WOKACJA
– Drogi pospolitey nikt sobie nie może przywłaszczáć y budowáć się ná niey/ ále wszytkim iest zárowno wolna do przeieżdżania. StarKaz II, 345.
patrz: WOLEN, WOLEN, WOLEŃ, WOLIEN, WOLNY, WOLNY
– [Perillus] vrobił wołu miedzianego z kárkiem záłamánym/ iż kogobykolwiek w tego wołu włożywszy ná wolnym ogniu męczono/ tedy wołánie iego y nárzekánie miáło reprezentowáć ryczenie wołowe. StarKaz 524.
patrz: WOLEN, WOLEN, WOLEŃ, WOLIEN, WOLNY, WOLNY
– Ludzie wolno zrodziwszy się nie mogą srogiego tyráństwá cierpieć. StarKaz 397.
patrz: WOLNIE, WOLNO
– ...do iásnoścismy wielkiey weszli/ kędy łąka zielona/ kwiecia rozmaitego bárzo pięknie wonieiącego/ szerka bárzo byłá y długa... StarKaz II, 148.
patrz: WONIAJĄCY, WONIEJĄCY
– ...u nas Polakow [...] pospolicie ludzie dworscy każdą rzecz opák názowią/ iáko ná przykład, gdy żołnierz ma chłopcá swawolnego/ tedy go zowie Cnotą, kiedy woźniczkę ma głupiego/ tedy go zowie Hiszpanem. StarKaz 650.
patrz: WOŹNICZKA
– A potym przez Bierzmowánie wpisuiemy się w poczet żołnierzow Páná Chrystusowych/ y vtwierdzamy się w nadźiei/ iż go w niebie oglądáć mamy/ zá ktorego honor tu mężnie z nieprzyiaćioły widomymi y niewidomymi poczynáć sobie będźiemy. StarKaz 40.
patrz: WPISYWAĆ
– Stárzy Pogánie nákładszy koszyczek liliey ślicznych ofiárowáli ie Nimphom ná znák wstydu pánieńskiego [...]. StarKaz 450.
patrz: WSTYD
– Y dlatego to Chrystus Pan/ gdy mu sługá Biskupi przy sądzie policzek wyciął/ odezwał się. Si male locutus sum, testimonium perhibe de malo, si autem bene, quid me cedis? StarKaz II, 275.
patrz: WYCIĄĆ
– Y otoż Chrystus Pan w Ewángeliey swoiey rozkazał drzewo nieużyteczne wyciąć/ y w ogień na spálenie wrzucić? StarKaz II, 388.
patrz: WYCIĄĆ
– Bez wszelkiego tedy respektu/ bez wszelkiey prywaty/ y bez wszelkiego zysku/ wygadzaycie potrzebom/ iáko brácia ieden drugiemu. StarKaz 376.
patrz: WYGADZAĆ
– Zydzi wyszedszy z Egyptu ná puszczą/ że nie mieli fruktow/ y miąs/ y iárzyn tákich/ iákich zażywáli w Egyptcie/ poczęli mruczeć przeciwko Moyzeszowi y brátu iego Aaronowi/ żeście nas wywiedli vmyślnie/ ábyście nas głodem wymorzyli. StarKaz II, 113.
patrz: WYMORZYĆ
– Seth [...] zbudował był dwie kolumny wielkie/ iednę z cegły wypaláney/ ná ktorey nápisał/ iż będzie czásu swego Pan Bog karał złości ludzkie ogniem z niebá. A drugą kolumnę wystáwił z kámienia ciosánego. StarKaz 614.
patrz: WYPALANY
– Y niemász mieyscá tákiego ná świecie/ mowi Chryzostom święty: kędyby to mogł spokoynie człowiek wysiedzieć się. StarKaz II, 297.
patrz: WYSIEDZIEĆ SIĘ
– A onych mężoboycow/ co sług iego pozábiiáli/ kazał wytrácić wszytkich. StarKaz II, 478.
patrz: WYTRACIĆ
– A gdy Saul otrzymał wiktoryią nád nieprzyiácielem/ co było dobrego to wszytko sobie zábrał w zdobyczy/ á nie wygubił ná głowę/ iáko mu było rozkazano od Páná Bogá/ ále tylko rzeczy podłe wytrácił y popsował/ co się iemu/ y ludowi iego ninac nie przydáło. StarKaz II, 569.
patrz: WYTRACIĆ
– A vsłyszáwszy Krol/ rozgniewał się: y posławszy woyská swe/ wytrácił one morderce/ y miásto ich spalił. StarKaz II, 470.
patrz: WYTRACIĆ
– Cassianus święty uważaiąc ten Artykuł wyznania naszego/ Descendit ad inferos, powiada iż Zbawiciel nasz umarszy/ wstąpił do Otchłani piekielnych. StarKaz II, 45.
patrz: WYZNANIE
– [...] czytamy w księgách krolewskich/ że Dawid zpłodził był z cudzołostwá syná/ żonę Uryaszową gwałtem sobie zá żonę wziąwszy. StarKaz II, 385.
patrz: WZIĄĆ
– Heretycy [...] męczą zakonniki/ pánienki poślubione Pánu Bogu gwałcą [...]. StarKaz II, 606.
patrz: ZAKONNIK
– dziećię iedno w piąćiu lećiech [...] obaczywszy Fránćzszká świętego zakonnika bárzo sobie upodobało on habit [...] y poczęło prośic rodźicow swoich bárzo áby mu też takie sukienki spráwiono. StarKaz 369.
patrz: ZAKONNIK
– Czárt [...] przyszedł do niego [pustelnika] w nocy w osobie piękney pánny/ prosząc áby ią wpuścił do swoiey cele/ żeby iey bestyie dzikie nie pożárły/ przed ktoremi ledwo uciekłá zámierzchnąwszy ná puszczy/ gdy drogi vstąpiłá y zbłądziłá od stráchu nocnego. StarKaz II, 254.
patrz: ZAMIERZCHNĄĆ
– W krotkim potym czásie tąż drogą [św. Effrem] szedł názad/ y zámierzchł w polu/ wstąpiwszy do budy pásterskiey/ vkładł się tám y vsnął. StarKaz II, 162.
patrz: ZAMIERZCHNĄĆ
– Pomocnikow záś y oprawcow tego zámordowánia [króla Wacława przez Bolesława]/ częścią źli duchowie opánowáli/ częścią sámi się potopili w rzece z desperácyiey/ częścią też rozmáite choroby y vbostwo wniwecz obrociło. StarKaz II, 406.
patrz: ZAMORDOWANIE
– Opuściłem powiáda máiestat moy w niebie/ y Anyoły ktoryz są dziedzicámi chwały moiey/ á sstawszy się człowiekiem/ położyłem zá człowieká duszę moię ná krzyżu/ srogą śmiercią zámordowány od niewdzięcznych Zydow. StarKaz II, 440.
patrz: ZAMORDOWANY
– Gdy ábowiem zkazány był ná męczeństwo dla Chrystusá/ y idąc ná śmierć potkał ádwersarzá swoiego Nicephorá nieiákiego ná imię/ człowieká świeckiego/ ktory żáłuiąc zá to/ że go kiedy słowy niepoczciwymi obráził/ záwołał ná Sápriciusá. Martyr Chrsti [!] ignosce mihi, quia peccaui. A Sapricius máiac záiątrzenie w sercu swoim przeciwko niemu/ nic mu nie odpowiedział/ y ieszcze się odwrocił od niego. A gdy przyszedł ná plác/ gdzie miał bydź zámordowány/ opuściłá go miłość Chrystusowa nátychmiast/ że y on opuściwszy Chrystusá/ począł ná kátá wołáć/ áby mu zfolgował/ iż chce Pogáninem zostáć/ y Bogom ábo báłwanom wászym Czártowskim ofiáry oddáwáć. StarKaz II, 428-429.
patrz: ZAMORDOWANY
– [...] nie zárabiayże w ten czás ná drugą nie łáskę/ y nie popełniay drugich nowych grzechow siebie sámego wywyższáiąc/ á potępiáiąc drugiego. StarKaz 266.
patrz: ZARABIAĆ
– ...gdy sąsiad ma sąsiadá warchołowátego/ co to y w pustkách zwadę naydzie/ tedy mu pokrewni onego ná złość tym/ ktorym záskurzył zá żywotá/ piszą ná nágrobku Nemini molestus. StarKaz 650.
patrz: ZASKÓRZYĆ, ZASKURZYĆ, ZASKURZYĆ
– Rozświeciwszy ią tedy/ mowi [pewien uczony człowiek] świeć ty lámpo iáko możesz/ á świátłem swoim nie popisuy się/ boć ty przecię słońcá ná niebie swoim świátłem nie zátłumisz. StarKaz II, 144.
patrz: ZATŁOMIĆ, ZATŁUMIĆ, ZATŁUMIĆ
– Człowieká iuż ták długo záchowáć nie możesz/ byś go też y w báwełnę záwiiał. StarKaz II, 391.
patrz: ZAWIJAĆ
– Tyktá w Perskim ięzyku rozumie się bánkiet záwołany. StarKaz II, 58.
patrz: ZAWOŁAĆ
– Tyktá w Perskim ięzyku rozumie się bánkiet záwołany. StarKaz II, 58.
patrz: ZAWOŁANY
– Nákoniec y kto krotofile/ y biesiády/ y tego świátá zabaw záżywa/ áby w nich nie vtapiał sercá swoiego/ ále chwaląc Páná Bogá zá iego dáry/ ták tego vżywał/ iáko rzeczy ná vżywánie ludzkie stworzoney. StarKaz 641.
patrz: ZAŻYWAĆ
– A Chrystus im [bałwochwalcom i mahometanom] Pan powiada: Widzę & vos de hoc mundo estis, w ziemię tylko iáko bydlętá nieme pátrzycie. StarKaz II, 72.
patrz: ZIEMIA
– Przyiął na się naturę naszę ludzką/ użaliwszy się/ iż człowiek zgrzeszył/ przez zdradę złego Anyoła/ ktory go do tego namowił/ aby był pożywał owocu zakazanego. StarKaz II, 86-87.
patrz: ZŁY
– A Pan/ áby pokazał/ że ustępuie z mocą swoią y wielmożnośćią/ ktorą miał karáć grzeszniki ná świećie/ dopuszcza łzámi zmywáć potężne y strászne imię swoie [...]. StarKaz 238.
patrz: ZMYWAĆ
– Franciszek święty/ obaczywszy Anyola trzymaiącego ampułkę kryształową pełną wody co zamyślawał był zostać kapłanem [...] zarazem przedsięwzięcia swego poniechał. StarKaz II, 51.
patrz: ZOSTAĆ
– Gdyć piasku na oczy nasypią/ iuż w ten czas choćbyś rad odpuszczał [...] nie możesz; sam abowiem iuż pod aresztem trudnym zostaniesz/ z którego na wieki się nie wywikłasz. StarKaz II, 539.
patrz: ZOSTAĆ
– Potym Aáron brát Moyżeszow vczyni z wody żáby/ że nieznáć było/ áni źiemie áni wody/ co żábská one wszytko okryły: Et intendit Aaron manum suam super aquas AEgypti, & ascenderunt ranae. StarKaz 13.
patrz: ŻABSKO
– Kto tedy Konfessyą odpráwiwszy z skruchą serdeczną y z żalem zá popełnione niepráwości do tego stołu Páńskiego przystąpi/ otrzyma wszytkich grzechow swoich oczyszczenie doskonáłe/ ták iákoby się w źrzodle omył z błotá niepráwości swoich. StarKaz II, 42.
patrz: ŻAL
– Názywa iednym słowem zelum gdy się kto usádzi żárżliwie máiąc potęgę/ áby to koniecznie było co on chce/ nie co słuszność każe. StarKaz 371.
patrz: ŻARLIWIE, ŻARLIWIE, ŻARŻLIWIE
– O tey żárżliwości ludzi złośliwych/ ktorzy chciwości swoiey dość chcący uczynić/ dobrych prześláduią/ y na wszytko są łakomymi/ ták mowi w iednym kazániuswoim Cyprian święty. StarKaz 371.
patrz: ŻARLIWOŚĆ, ŻARLIWOŚĆ, ŻARŻLIWOŚĆ
– Kładzie ná początku słow swoich iednę literę z obiecádłá Zydowskiego. StarKaz II, 55.
patrz: ŻYDOWSKI