– Na Ozenę, wprzod ciało dobrze przepurgowawszy applikacye czynić czyszczące, a potym goiące. CompMed 57.

– Weś korzenia wężowniku, korzenia kozi álbo Aronowey brody, Rad. Aaronis zwáney [...] po ośmi łotow. CompMed 464.

– Absorbentia takowe są. Unicornu fossile, unicornu Groenlanticum. CompMed 622.

– Pewne lekárstwo [na podagrę] Abstinencya, y drugie tákze Kontinencya. CompMed 391.

– TRAKTAT VI [...] w ktorym zamykaią się choroby [...] także Additamenta do niektorych chorob. CompMed 443.

– Przyczyny kaszlu pospolite. Naprzod piersi zaziębienie, tak aeryą ostrą, iako też piciem nagłym zimnego napoiu. CompMed 145.

– Enemá ná wypędzenie wiátrow w kolicznych áffekcyách. CompMed 469.

– Defekt duchow ożywiaiących, ktory pochodzi z postow zbytnich [...] z aprehensiey [...] z affektu nieporządnego [...] sprawuie drzenie [serca]. CompMed 173.

– Z koron Beginami Z dziwnemi Angazantami [...] Ozdobiały swoie głowy [kobiety]. CompMed 707.

– Rzecz pewna; Weś Pulpae Thamarindorum unc. 1. albo mniej, przydaj stali subtelno piłowanej scrup. 1. Sal. Tamarisei gr. 8. zmieszaj wraz, niech tego chory co dzień zażywa, a przytym po zażyciu, niech się bawi agitacją. CompMed 312.

– Napada też Paralisz [...] z zbytniey agitacyey, co się trafi w tańcach; kiedy rospaliwszy się dla ochłodzenia na wiatr wychodzą. CompMed 121.

– Weś Mercurij dulcis gran ośm [...] przyday Mercurij vitae grano iedno, ágituy długo w możdzierzyku kámiennym. CompMed 557.

– Agituiemy w człeku humory, Wypędzamy ie na wierzch do skory [mówią podagra i Wenus]. CompMed 389.

– Szkodzi wiem dobrze agitowanie [...] Leżeć na łoszku w miękki pościeli, Przymuszam wszystkich by leżeć chcieli [mówi podagra]. CompMed 390.

– Weś Agrestu wielkiego, wybierz z niego ziarka. CompMed 646.

– Lubo się [sok żołądkowy] wielekroć Circuluie, y dilátuie, iednak go serce do swey doskonáłości, y subtelności swoią ákcyą przywieść nie może. CompMed 632.

– Pełności [humorów] przyczyny są [...] utrácenie ákcyey żołądká, y kiszek, ták że chory áni trawić, áni pozbywáć z siebie exkrementow może. CompMed 126.

– Sposoby leczenia akkomodować się maią rożnościom ich [ran]. CompMed 593.

– [...] áby [...] umieli poznawáć choroby, náczym wszystká rzecz należy, według áxiomá pospolitego. Medicus in tantum bene curat, in quantum bene cognoscit. CompMed 3.

– Weś Cynámonu [...] przepal przez álembik wolnym ogniem. CompMed 633-634.

– Álchermes z winem rozmąciwszy, przykładáć ku sercu, płátek Szkárłatny, tym nápuściwszy. CompMed 629.

– Spytam [...] ktora [czaszka jest] [...] Alchimisty ciekawego, z złota istność robiącego. CompMed 711.

– [...] tákże náráżenie się ná dym iáki záráźliwy, iáko się przytrafia Złotnikom, Alchimistom, tákże Mulárzom, Kámieniarzom [jest przyczyną suchot]. CompMed 132.

– Lepiey záwiązáć go [szafran] w węzełek, y wpráwić w kápitel to iest czápkę álembikową. CompMed 637.

– Weś Cynamonu [...] záwini do chustki, włoż do kápitelá, to iest Czapki álembikowey, záłoż drewienkámi dobrze żeby nie wpadł do álembiká y przepal. CompMed 669.

– Do przepaloney wodki przyday [...] Cytwaru, Rad doronici, drzewa Aloesowego [...]. CompMed 637.

– Trzecia [przyczyna poronień] posty częste, zkąd płod alimentu potrzebnego mieć niemoże. CompMed 532.

– Temperámentá też, nátur nászych nábywáią się nie tylko z álimentow, ále też z Rodzicow, y ex influxu astrorum. CompMed 633.

– Białogłowom ciężárnym, boiáźliwi Medycy krwi puszczáć zákázuią, dla subtrákcyi álimentu płodowi. CompMed 35.

– Tákże álimentá bárdzo gorące, iáko pieprz, imber [powodują kamienie nerkowe]. CompMed 328.

– Weś nasienia Alkekingi, Stłucz, namocz w winie. CompMed 370.

– Alkekingi w winie moczone: piiąc to wino co dzień piásek y kámień pędzi. CompMed 336-337.

– Ma [Wenus] [...] Roskoszne wodki Alkiermesowe, Ma Háłunowe y Gryszpanowe [leki na dworską chorobę]. CompMed 413.

– Aloe z sokiem rzodkwiánym zmieszáne wpuszczay w ucho. CompMed 52.

– Weś [...] Aloesu Succotrinum názwánego, Modrzewiowey gębki Agaricus zwáney. CompMed 667-668.

– Bywa też Odrá záráźliwa, ktora pánuiąc między ludźmi w znáczne wprowadza álterácye. CompMed 562.

– Ktorzy [źli lekarze] nieumieiąc rozeznawáć chorob, ich różności, y przyczyn, przeciwne dáiąc lekárstwá, czym náturę y chorobę alteruiąc, wielom miásto pomocy szkodzili. CompMed 3.

– Pokárm zepsowány |...] ále też długo tam [w żołądku] przetrzymány, suchy álteruiąc tę chorobę spráwuie. CompMed 620.

– Kolor Ponso, y Amorant [!], Aurora, Kafe Blamorant, Dyszer, y Gryalinowy, Papuży, y Sosenkowy. CompMed 709.

– Przyczyna tey choroby iest [...] materya osobliwym sposobem w macicy zkorumpowana [...] z zapachu rzeczy pachniących, Piżma, Zibetu, Ambry, albo co podobnego. CompMed 612.

– Ambra w czym kolwiek dana, znacznie posila także Kamfora. CompMed 171.

– Troiaka iest puchlina. Pierwsza nazywa się Anasarca, albo Hiposarca, albo Sarcites [...] Znaki Anasarki. Ciała wszytkiego nabrzmiałość, cera blada. CompMed 293.

– W cudzych Kraiach, nie Anatomistowie, ale Chirurgowie tę operacyą [wyjęcie kamienia z pęcherza] odprawuią. CompMed 350.

– Leżą kości z ich głowami, Tu y Anatomistowa, odpoczywa znami głowa. Ktora insze rozbierała, żyły, kości uważała, wnętrzności rewidowała. CompMed 712-713.

– Taka Roża bywa pod czas niebespieczna, tak względem gorączki, iako y Anginy, to iest: że podczas przynosi wrzod w gardle niebespieczny. CompMed 485.

– Na częste bolenie Głowy dobra rzecz aperturę mieć w ręce, albo brać często purgans głowny. PromMed. 19. Położ plasterek z dziurką, tam gdzie ma bydz Apertura. CompMed 191.

– Przyczyny zbytniego apetytu. SĄ humory kwasne, y cierpkie, Orficjum żołądka ściskaiące, marsczące y sczypiące, zkąd się ten fałszywy rodzi apetyt. CompMed 180.

– Przyczyny zbytniego apetytu. CompMed 180.

– Gdy kto zbytnim apetytem iedząc, oraz żołądek oblewa piwem [miewa kolki]. CompMed 206.

– Na Ozenę, wprzod ciało dobrze przepurgowawszy applikacye czynić czyszczące, a potym goiące. CompMed 57.

– Przy tym [na kolkę] służą formentacye, kąpieli, smarowania, Kathaplasmy, plastry, y insze applikacye. CompMed 208.

– Katar pozbywa się przez poty [...] przez applikacyje powierzchowne. CompMed 47.

– Na Ozenę, wprzod ciało dobrze przepurgowawszy applikacye czynić czyszczące, a potym goiące. CompMed 57.

– Sposoby do Leczenia [śledziony] Naprzod służą [...] powierzchne aplikacye: to iest plastry, materace, linimenta, etc. CompMed 310.

– Ieżeli chory dla słabości wielkiey Enemy brać niemoże, a na [ma] zatwardzenie, na ten czas czopek applikować się ma. CompMed 494.

– Serzysko Zaięcze, tak do używania iako y do applikowania, iest pomocne. CompMed 608.

– Dla ich [chirurgów] niedbalstwa w applikowaniu się do tego [usuwania kamieni z pęcherza] tak wiele znacznych ludzi umierać musi. CompMed 350.

– Apoplexya znaczy się nagła śmierć. CompMed 113.

– Zwyczaynie Paralisz zakończa Apoplexyą. CompMed 120.

– Pod nosem nácieráć Bálsamem, apoplektycznym. CompMed 109.

– Niekiedy do tákich álbo podobnych Enem ná Biegunki krwáwe, dodáią Gumi Arábskiey [...]. CompMed 498.

– Weś ná nię [fistułę] Gumi Arábskiego ćwierć łotá. CompMed 65.

– [...] weś grochu [...] przyday Gumi Arábskiego, formuy tábliczki [...]. CompMed 674.

– Chłopek wolny za swoy grosz, napiiać się wszędzie. Pan przykazał by nie pił tylko na Harendzie. CompMed 399.

– Pospolity iest zwyczay przepalania wodek z rozmaitemi aromatami, to iest korzeniami. CompMed 669.

– Na Cancer wrzodowaty między wszystkiemi do leczenia sposobami, naylepszy iest Arszenik. CompMed 465.

– Kto iest podległy częstym bolom zębow, temu trzeba przypalić Arteryi na skroni z tey strony, kędy się bol często odzywa. CompMed 75.

– POżyteczne są naprzod Enemy [...] Haemorhoidow otworzenie, Arteritonomia [!], Kauterye, Pryscze, & c [na melancholię]. CompMed 92.

– Arteriotomia, znaczy puszczenie krwi z arteryi, to iest z pulsowych żył. CompMed 34.

– Kurzyć trzeba rzeczami smrodliwemi, iako to pierzem Pawim, Kuropatwim, skorą starą, Assą faetidą. CompMed 110.

– WEś Assy Faetydy, Galbanu [...] rospuść octem, wysmasz. CompMed 118.

– Zaczym czyli dobry, czyli zły Aspekt, czyli kwadra, Now, albo Pełnia [...] gdy gwałtowna choroba przymusza, bespiecznie puścić się ma [krew]. CompMed 34.

– Odwłoczenie bowiem puszczenia [krwi] dla przeciwnych aspektow, wielom ruinę w zdrowiu przynosi. CompMed 34.

– Naprzod powietrza constitutia nieprzyiazna [...] oczym y Astronomowie w Kalendarzach dorocznych piszą y prognostykuią [jest przyczyną poronień]. CompMed 532.

– Kolor Ponso, y Amorant, Aurora, Kafe Blamorant. CompMed 709.

– [Te] Ktore żyiąc wydziwiáły, Wstroiach mody wymysláły. Mántolety z Węgierkami, Y Házuczki z Korszetámi [...] Podkładáiąc ie breklámi, Sciskáiąc się iák prásami [...] Wszystko zgniło [po śmierci, w grobie]. CompMed 708-709.

– Jeżeli też bol głowy pochodzi z mácice, Ná to máią baby swe rożne táiemnice. CompMed 42.

– Weś Ruty [...] Babki kończátey, to iest psich ięzyczkow. CompMed 540.

– A osobliwie owi Pánowie, co piią wino iák Bachusowie. Y owi co im Venus smákuie, Temi się serce me delektuie [mówi podagra]. CompMed 389.

– Mániacy [...] Sposobni są czásami do wesołości, y śmiechu zbytniego, á czásami názbyt się smucą y boią. CompMed 89.

– Potym chorego párzy nád párą ziela warzonego [...] to záś ziele názywa się Bágnem iákosz ná bágnách roście, wielkie, żołto kwitnące, y niewdzięcznie pachniące. CompMed 410-411.

– Pod nosem nácieráć Bálsamem, apoplektycznym. CompMed 109.

– Bálsam náturalny, iest bárdzo skuteczny [na kamień nerkowy]. CompMed 337.

– Balsamus Bori, iest dobry ná rány iáko go zálecáią, tákże Balsam Hiszpáński. CompMed 598.

– Zrázu tá wodá będzie bez koloru [...] potym iák się wystoi, powlewáy do Bań, dobrze pozáwięzuy, y schoway. CompMed 681.

– Sposob robienia Bań szklánych okrągłych koloru rozmáitego. Tákie bánie pospolicie wieszáią w izbách, w Aptekách dla ozdoby. CompMed 697.

– Báńkámi ociągánie, znácznie pomaga [na ischias]. CompMed 462.

– WEś kwieciá Podrożnikowego świeżego, co mieć możesz, nápchay go w skláną Bánkę. CompMed 64.

– Weś żołądek świeżo zábitego Báráná, uwarz go w wodzie, posiekay drobno. CompMed 690.

– Weś nerek báránich coć się zda. CompMed 457.

– Pierwszy piiak iest mądry [...] Nálazł się też dwánásty, (ni bárełá) bluie, Ostátni iák furyat, ludzi nápástuie. CompMed 85.

– BAchus [...] Jáko w báreły leiąc w káłdony, Womitem trapi ná obie strony. CompMed 105-106.

– Zrazu ta woda będzie bez koloru, podobna barszczowi. CompMed .

– WEś [...] liścia Barsczu ogrodowego, Rzepiku [...] po puł garści. CompMed 497.

– Weś barsczu ziela, babiego muru, ktory też zowią mchem większym [...] warz to wraz. CompMed 397.

– Branca ursina, Barszcz ogrodny [regestr ziół]. CompMed 21.

– Bárwinek w winie wárzony przycukrowawszy, piiąc polewkę zniego iest doświadczony ná Káthar. CompMed 50.

– Oneyże [trupiej] głowy pytałem. czy znáć teraz między wámi, Ktore się więc sobolámi Zdobiły, lub kleynotámi, Ktore głowy Fontáziámi. Kornetámi, Bátálniámi, [...] Ozdabiały CompMed 707.

– Rzecz pewna; Weś Pulpae Thamarindorum unc. 1. albo mniej, przydaj stali subtelno piłowanej scrup. 1. Sal. Tamarisei gr. 8. zmieszaj wraz, niech tego chory co dzień zażywa, a przytym po zażyciu, niech się bawi agitacją. CompMed 312.

– Czy znać teraz między wami, ktore [...] Kornetami, Batalniami, Kwefy y Bawoletami [...] ozdobiały swoie głowy. CompMed 707.

– Zyłá zwána Hepatica, álbo Bázyliká, zostáiąca niżey pod Medyánną, otwierána bywa ná wszelkie áffekcye wątroby. CompMed 31.

– NAprzod krwie pusczenie [...] naypotrzebnieysze, z żyły Bázyliki [...] y z powtorzeniem, ieżeliby tego byłá potrzebá. CompMed 159.

– Basilicum, Bázyliká większa [rejestr ziół]. CompMed 20.

– Potrzebne iest puszczenie z salwateli, álbo Bázyliki, tákże parganse wolne. CompMed 309.

– Człowiek pewny miał zwyczay wącháć często ziołká Bázyliki. CompMed 40.

– Záraz z Wiosny zbieray te kwiecia [...] bázylikowe, gwoździkowe, cząmbrowe. CompMed 636-637.

– Maść Denna. Weś Dennych bedłek co chcesz, wysmaż ie w oliwie. CompMed 656.

– W tym iá tu mowę przerwałem, Oneyże głowy [trupiej] pytałem, Czy znáć teraz między wámi, Ktore [...] Z koron Beginámi, Zdziwnemi Angázántámi [...] Ozdobiáły swoie głowy. CompMed 707.

– Weś gałki muszkátowey puł łotá [...] Benzoinu, korzenia fiałkowego. CompMed 638.

– Weś [...] Benzoinu skrupuł ieden. CompMed 146.

– Syropy, iáko to porzeczkowy, Málinowy, Berberysowy, Wiśniowy, Poziomkowy iednákowym sposobem smáżą się. CompMed 644.

– Weś skorki Berberysowey zieloney coć się zda, námocz ią w winie. CompMed 501.

– Służą w gorączkách rożne soki smażone iáko wiśniowy, poziemkowy, porzeczkowy, á osobliwie Berbesowy. CompMed 426-427.

– Drzewo Berberysowe fladrzyste. Pod iesień, álbo w Márcu, náwyrzynay kiiow Berberysowych. CompMed 698.

– Ludzie ubodzy [...] mogą bespiecznie z domowych drzew wárzyć go [dekokt] Iáko to z drzewá Iáłowcowego, Berberysowego. CompMed 556.

– Záraz z Wiosny zbieray te kwiecia [...] ze bzu włoskiego, z hiszpáńskiego, biedrzeńcowe etc. CompMed 636-637.

– Záraz z Wiosny zbieray te kwiecia [...] ze bzu włoskiego, z hiszpáńskiego, biedrzeńcowe etc. CompMed 636-637.

– Dałbym połowę swey substáncyi, Bym iáko pozbył tey zły bestyi [podagry]. CompMed 388.

– Ná ukąszenie Psczoły, lub Osy, Lub Szerszeniá. Weś tęż bestyikę [...] rozetrzyi w pálcách, y przyłoż. CompMed 543.

– WEś Betoniki Máieranu, Szalwiey [...] warz. CompMed 98.

– Więc że ten omierzły narod [Żydzi] iest w głowę nieprzyiaciel Chrześcianom [...] ná to się usadził, áby też y oni byli ich obrzydłości bezecnych uczestnikámi. CompMed 393.

– Ieżeliby malignitas gorę bráła [...] ná ten czás alexifarmaca są naypotrzebnieysze, iáko konfekt Hiacyntowy, kámień Bezoárdowy. CompMed 565.

– Weś [...] kámieniá Bezoárowego, korzenia Dzięgielowego, káżdego po skrupule. CompMed 541.

– Nábrzmiáłość iest miękka, gdy palcámi nátłoczysz ustepuie, y gdy w nię trącisz iak bęben dzwięk wydaie. CompMed 511.

– Spada [humor katarowy] y do uszu, kędy sprawuie szumy, dzwonienia, pisk, bębnienia, zátkánie. CompMed 46.

– Miasto zwyczáynego czerwonego [płynu], blądé, sine, zielone, żołte, białáwe odchodzą máterye [opis miesiączki]. CompMed 586.

– Unquis [et] sagitra Iest błoneczká żyłowáta białáwa, ktora od większych kącikow oczu wychodzi, y rozszerza się po nich. CompMed 12.

– O Rożnych chorobách piersi Białogłowskich CompMed 570.

– To mydło [...] czyści ciáło od wszelkich zmaz, krost, plam, y białość spráwuie. CompMed 692.

– SMáruy máścią Topolową z winem zmieszawszy nád ogniem, ná wierzch kłádź bibułę. CompMed 597.

– Wpráwiwszy kiszki w moszná, weś bibuły, z mocz octem, uczyń piełkę okrągłą, przyłoż ná słábiznę kędy Ruptura. CompMed 506.

– [...] rospuściwszy [sól] przecedź przez bibułę, y wysmaż ná tyglu, aż do suchości, potym włoż do tygla [...]. CompMed 507.

– Gdy chory uryny puścić niemoże, stłucz ziele Biedrzeniec, przysmasz z másłem, przyłoż ciepło ná łono. CompMed 345.

– Pimpinella Germanica Biedrzeniec mnieyszy. [rejestr ziół] CompMed 26.

– záraz z wiosny zbieray te kwiecia [...] ze bzu włoskiego, z hiszpáńskiego, biedrzeńcowe etc. CompMed 636-637.

– Po czwarte, gdy się dziąsłá bieleią [to znak, że dziecku wychodzą ząbki]. CompMed 450.

– Suffusto, Hypofitis, Catharacta, to iest ztwárdnienie humoru lipkiego, ktory Oko zákrywa [...] co pospolicie zowią Bielmem. CompMed 60.

– Weś czosnku, zwierć go, rozmąć mlekiem maczay chustę; przyłoż ná biodro. CompMed 385.

– Ná ktorey [głowie] kápelusz drogi, Albo więc kaptur ubogi, Albo Infułá Biskupia [...] záiácháłá do wieczności. CompMed 710-711.

– Iezeli fluxus seminis pochodzi z gorącości wielkiey, dobra rzecz nosić blachę ołowiáną ná ná krzyżách. CompMed 580.

– Nie tylko białości, ále też obrzydłey bládości, (ktora w ták wielu śmiercią się zakończyłá) dostąpiły [modne kobiety wybielające twarz]. CompMed 83.

– Znáki Anasarki. Ciáłá wszytkiego nábrzmiáłość, cerá bláda, gorączká wnętrzna wolna. CompMed 293.

– Skoro się Roża ná ktorey części ciáłá wyda: okładay lniankámi [...] posypuiąc ie krydą lubo Bleywasem. CompMed 484.

– Plámy ná suknie od wina chędożyć. CompMed 689.

– [Po śmierci] Wszystko zgniło same gnaty. Nágie oraz leżą známi, Ktore tu więc z kolorámi. Wydziwiáły názwiskámi, KolorPouso, y Amorant [...] Káfe Blámoránt, Dyszer, y Gryálinowy, Papieży, y sosenkowy. Według mody dobieráiąc, One drogo przepłacáiąc. CompMed 709.

– Gdy w podniebieniu dziurá będzie, trudno iey zagoić, ále trzebá w nię blászkę wpráwiáć. CompMed 409-410.

– Czy znáć teraz miedzy wámi [...] ktora [...] modno blechowáłá. Wodkámi się záwsze myłá. CompMed 707-708.

– [...] przez te niezwyczáyne sposoby blechuiąc się, iak wiele sobie szkodzą widzieć się dáie [...]. CompMed 83.

– Weś [...] Iáskołczego ziela, z korzeniem Blusczu ktory się po drzewach pnie [...] po garści. CompMed 518.

– Hedera terrestris. Konrádek, Bluszcz ziemny. CompMed 23.

– Pierwszy piiak iest mądry [...] Nálazł się też dwánásty, (ni bárełá) bluie, Ostátni iák furyat, ludzi nápástuie. CompMed 85.

– Rádam w bławacie chodziłá, Y w kleynotym się zdobiłá. CompMed 706.

– Cyanos, Błáwat. CompMed 21.

– Ieżeli kto w czym iáki błąd postrzeże, niech wybaczy nieudolności moiey. CompMed 4.

– Należy też do tego [do pleury] zápalenie błony, dzielącey płucá (ktora názywa się Mediastinum. CompMed 156.

– Unquis et sagitra, Iest błoneczká żyłowáta białáwa, ktora od większych kącikow oczu wychodzi, y rozszerza się po nich czásem y zrzenice zákrywa. CompMed 12.

– Mgłą zaście Oká [...] to iest zaście oká, od kątá większego, błonką żyłowátą nákształt strzałki, czásem áż do zrzenice. CompMed 60.

– Moy Ociec Bachus [...] Zwádzi się prędko, rad da przyczynę, Wsadzi do błotá, iáko w pierzynę [mówi podagra]. CompMed 390.

– Bokámi świeci, iákby z niewoli, Głod niedostátek, áż głowa boli [wielbiciel Wenus]. CompMed 413.

– Gdy się przyzwyczai, wlecze co nádybie [niewiasta do szynku] Choć iey mąż bokow zmáca, gdy ią przy czym zdybie. CompMed 399-400.

– Niektorzy ná boku boleiącym báńkę siekáną, álbo z piiáwkámi przystawiáią [...]. CompMed 165.

– Iest żyłká przy samym uchu, tę gdy otworzy láncetem z tey strony gdzie ząb boli, iuż więcey z tey strony zęby bolewać nie będą. CompMed 446.

– Borago, Borak ziele [regestr ziół]. CompMed 21.

– Záraz z wiosny zbieray te kwiacia [...] borákowe, miodunczáne, száłwiowe, lewándowe. CompMed 636-637.

– Konfekty też rożne posiláiące [dawać] iáko Gwozdzikowy, Melissowy, Borakowy. CompMed 170.

– WEś Wodki Rożánej, Fiałkowey, Borakowey, Melissowey, po dwie Uncye. CompMed 171.

– Chodzenie bosemi nogámi po gołey ziemi, pomaga do solutiey náturálney. CompMed 502.

– ... tákże kąpiel Lágrowa, álbo bráchá skuteczne są [na ischias]... CompMed 463.

– Wstroiach mody wymysláły. Mántolety z Węgierkami, Y Házuczki z Korszetámi [...] Podkładáiąc ie breklámi, Sciskáiąc się iák prásami [...] Wszystko zgniło [po śmierci, w grobie]. CompMed 708-709.

– Weś białek iaiowy, trzyi go zbrełką Háłunu ná misce gliniáney áż zgęśnie iák śmietána, CompMed 64.

– Wykrzywienie Twarzy, Warg, Brwi, Oczu, ábo Nosa, gdy się tráfi w gorączce, częstokroć znáczy śmierć. CompMed 127.

– Osobliwie Meláncholikom suchey komplexyey ludziom, iest rzecz pospolita, że ná brodzie osobliwie álbo mało co álbo nic nie maią [włosów]. CompMed 521.

– Zyły zostáiące pod brodą otwieráne bywáią piiawkámi, ná bol w sczekach. CompMed 31.

– Weś korzenia wężowniku, korzenia kozi álbo Aronowey brody, Rad. Aaronis zwáney [...] po ośmi łotow. CompMed 464.

– Vlmaria, Barba Caprina, Kozia brodá [regestr ziół]. CompMed 29.

– Tráfiá się czásem, że Brodawká wyrośnie ná końcu ięzyká, ktora bywa nie tylko przykra lecz y bolesna, á do zleczenia trudna. CompMed 471.

– Antidotum, Lekárstwo broniące od zarázy. CompMed 6.

– Skorá ieżowa ná popioł spalona, y záżywána, broni od poronienia. CompMed 538.

– Złemi [głowami] piekło brukowáne, Z dobrych będzie zbudowáne, W Niebie Miásto BOGA mego. CompMed 712.

– Złemi [głowami] piekło brukowane, Z dobrych będzie zbudowáne, W Niebie Miásto BOGA mego. CompMed 712 CompMed 712.

– Centuryey kwiát [...] warząc w wodzie z pod brusa kowálskiego [...] y przykładáiąc ná rány proste y dawne goi ie prędko. CompMed 596.

– Weś wody háłunowey [...] námocz w niey tártey álbo strugáney, lubo Bryzeliey czerwoney, lubo drzewá sándáłowego, niech moknie. CompMed 683.

– Pić przytym dekokcyą, z drzewá Sándałowego, y Bryzeliey. CompMed 134.

– Dáie się też przestrogá, áby dla bespieczeństwá nieyrzynáć kołtona nożyczkámi, nożem, álbo brzytwą, áni żadnym żeláznym instrumentem. CompMed 298.

– Popioł z kozich łaien, iest skuteczny: tákże popioł z Bufoná. CompMed 367.

– Máią też niektorzy zá Sekret proszek z ususzonego Bufoná [...] (trzebá mu łep uciąć, nogi y wnętrzności wyrzucić) Bufo názywa się żábá ziemna. CompMed 302.

– Weś Bufoná, to iest żábę ziemną, usiekay ią żywo. CompMed 465.

– Po kiszkách burkotánie, pod czás tez nápada biegunka z ostrości wielkiey humorow. CompMed 316.

– Weś [...] oleyku Bursztynowego puł ćwierci łotá. CompMed 105.

– Gdy chory nie czuie przelewánia, álbo burzenia po kiszkách, przy tym ma prágnienie wielkie y kászel, zły bárdzo znák. CompMed 296.

– Krew z świeżo zábitego Byká, nácieráiąc nią, tráci brodawki. CompMed 471.

– Weś Mydłá przedniego [...] przyday do niego oleyku Szpikánárdowego łotow dwá, żołci bykowey łyżek cztery. CompMed 661.

– Oko 9...0 Bystro iásne iest zdrádliwe CompMed 702,703.

– Wodká wypalona z korzenia Hebdowego, y Bzowego wraz, znácznie puchlinę ściąga: piiąc ią. CompMed 306.

– Lepiey záwiązáć go [szafran] w węzełek, y wpráwić w kápitel to iest czápkę álembikową. CompMed 637.

– Weś Cynamonu [...] záwini do chustki, włoż do kápitelá, to iest Czapki álembikowey, záłoż drewienkámi dobrze żeby nie wpadł do álembiká y przepal. CompMed 669.

– WArz Cząber w wodzie [...] możesz osłodzić miodkiem Rożánym. CompMed 76.

– Weś [...] cząbru, száłwiey, ruty, lewándy. CompMed 661-662.

– WEś ziela CZąbru, Bábki. CompMed 528.

– Saturegia, Cząber [regestr ziół]. CompMed 28.

– Záraz z Wiosny zbieray te kwiecia [...] cząmbrowe, mácierzanki, kopru włoskiego. CompMed 636-637.

– Warz [zioła] w piwie, wyley do cebrzyká, niech chory moczy nogi w tym iák przestygnie. CompMed 95.

– Cebulá w mleku wárzona, y ná bok przykładáná, znaczną folgę czyni. CompMed 166.

– Warz Cybulę w mleku, przecedziwszy przysłodź miodem, piy ciepło. CompMed 146.

– WEŚ [...] Cybule zwyczayney głowek dwánaście. CompMed 549.

– WEś korzenia Slazowego Cybul liliowych, oboygá po funcie. CompMed 549.

– Weś nasienia Száleiowego, Porowego, Cybulánego, rowne części. CompMed 75.

– Żyła głowna Cephalica zwána. CompMed 31.

– Oprocz tego pomocne są Vesicatoria, krwie puszczenie z cefaliki [na ból głowy]. CompMed 44-45.

– Weś proszku z cegłey subtelno tártego łot ieden. CompMed 72.

– Weś Lagru winnego [...] day go wypalić do piecá gdzie wapno álbo cegłę palą, żeby go podwierzch włożono. CompMed 679.

– WEś Celidonij, Mácierzanki [...] zwierć. CompMed 43.

– Gorący [ocet] wyley ná cynowe náczynie, niech postoi trochę, nábędzie koloru bárdzo pięknego od Cyny. CompMed 675.

– Niech się chory potrosze nápiia, y ustá tym niech płocze charkáiąc. CompMed 528.

– Przyłoż ná zęby chlebá ośrzodkę ćiepłą, ieżelić to niepomoże, wytrway, á samo ustánie. CompMed 71.

– Kąpieli chłodne są pomocne, ktore obacz iák się gotowáć máią między kąpielámi. CompMed 591.

– Ná spárzelinę y ná inne zápálenia Máść chłodząca pewna. CompMed 480.

– Służą przytym płokánia rożne chłodzące [na zapalenie gardła]. CompMed 79.

– Woreczki z zioł chłodzących y odmiękczáiących dobre [na zapalenie uszu]. CompMed 51.

– By odrobił Pánsczyznę, Pan oto niestoi, Ze chłop o głodzie robi, bo się plagi boi. CompMed 399.

– Wielu álbowiem iest niedoskonáłych lekárzow, ktorzy leczenia tey choroby [dworskiej] podeymuią się, á náwet y báby, chłopi prości, żydzi, etc. CompMed 406.

– Chłopek wolny zá swoy grosz, nápiiáć się wszędzie. Pan przykazał by nie pił tylko ná Hárendzie. CompMed 399.

– Wyżey podobno chłopkowá, Leży, niźli Pańska głowá. CompMed 713.

– Iak się wypali [lager winny], rospuść wodą, warz, przecedź, potym wywarz do połowy, postaw ná zimno w chłodzie. CompMed 679.

– Chmiel [...] wárząc w winie, álbo w piwie, co raz ciepło przykładáiąc pomaga. CompMed 312.

– Byłá stárodawnych Medykow opinia [...] iákoby Matrix miáła tam y sám chodzić po żywocie; podstępować pod żołądek. CompMed 615.

– Ozwała się trupia głowá [...] Rádam w bławacie chodziłá, Y w kleynotym się zdobiłá. CompMed 705-706.

– Śni się im [melancholikom] często o pogrzebách, o trupách, o grobách, że po nich chodzą, y z umárłemi gádáią. CompMed 701.

– Cię szkość y bol w práwym boku, á osobliwie chodząc, biegáiąc, iádąc wydáie się. CompMed 310.

– Osmy znák iest [kamienia w nerkach]. Náuzea, y womity dla społeczności nerek z żołądkiem przez membránę á peritoneo per nervum sextae coniugationis z ktorych dwie od nogi od zołądká idą do nerek: zkąd flegmá, cholerá żołtá, álbo rdzáwá odchodzi. CompMed 330.

– Szosta Chorobá Zołądká iest Cholerá. To iest gwałtowne humorow cholerycznych, ostrych, y zepsowunych [!] przez womit, raz y przez stolce odchodzenie. CompMed 190.

– Osmy znák iest [kamienia w nerkach]. Náuzea, y womity dla społeczności nerek z żołądkiem przez membránę á peritoneo per nervum sextae coniugationis z ktorych dwie od nogi od zołądká idą do nerek: zkąd flegmá, cholerá żołtá, álbo rdzáwá odchodzi. CompMed 330.

– Náturá Cholerycznego. Dátny, śmiáły, zárosły, sczupły y fałszywy. CompMed 702.

– Kwaskowáte Medykámentá; służą cholerykom. CompMed 200.

– Jeżeli chory śpiąc powoli, y zchrapániem oddycha, tákże kiedy drzy [...] są znáki bárdzo złe CompMed 96.

– Druga zowie się asthma. w ktorey cięszkość większa w piersiách oddech częsty z chrapániem, y swistem CompMed 139.

– rąk y nog ziębnienie, chrapánie z cięszkim oddychániem, páznokty sine, znáki są wielkiego niebespieczeństwá. CompMed 158.

– Pies wściekły, áni ie, áni piie, uszy y ogon opuściwszy, ięzyk wywiesiwszy biega ziáiąc y wyiąc chrápliwie CompMed 119.

– Także sen niespokoyny, chrapliwość, włosów opádnienie, rozumu pomieszánie, nog nabrzmienie, wszy mnogość, flegma smrodliwa, tákże znáki są bliskie śmierci. CompMed 133.

– Weś Cynamonu [...] przepal przez alembik wolnym ogniem. CompMed .

– Weś wody háłunowey [...] námocz w niey tártey álbo strugáney, lubo Bryzeliey czerwoney, lubo drzewá sándáłowego, niech moknie. CompMed 683.

– Ieżeli chory dla słabości wielkiey Enemy brać niemoże, a na [ma] zatwardzenie, na ten czas czopek applikować się ma. CompMed 494.

– Na Ozenę, wprzod ciało dobrze przepurgowawszy applikacye czynić czyszczące, a potym goiące. CompMed 57.

– Náturá Cholerycznego. Dátny, śmiáły, zárosły, sczupły y fałszywy. CompMed 702.

– [...] chwianie się zębow z częstych defluxow z głowy [...]. CompMed 70.

– Służy tá dekokcya ná wiele innych chorob [...]. CompMed 58.

– Maść Denna. Weś Dennych bedłek co chcesz, wysmaż ie w oliwie. CompMed 656.

– Maść denna. Weś dennych bedłek co chcesz, wysmaż ie w oliwie [...]. CompMed 656.

– Sczkawká iest poruszenie ściągáiące, álbo kurczące Diafrágmę [...] z ostrości słoney pochodzące [...]. CompMed 183.

– Śmierć [...] się prędko domniemała, Ze to konik z grzywą młody [...]. CompMed 711.

– Pewnym doświadczeniem leczy Ráká wodká z slimakow [...]. CompMed 469.

– Bárwinek w winie wárzony przycukrowawszy, piiąc polewkę zniego iest doświadczony ná Káthar. CompMed 50.

– ARthritis iest dwoiáka [...] Vaga záś ta iest; ktora po stáwách tám y sám swoie drámmátá odpráwuie [...]. CompMed 375.

– Pan, by naywiększy honor mi dáie, Wpraszá się w łáskę, gdy mnie uznáie Zá przyiaciołkę, wiernie służącą, W swoich dramatach nieustáiącą [...]. CompMed 389.

– Do przepaloney wodki przyday [...] Cytwaru, Rad doronici, drzewa Aloesowego [...]. CompMed 637.

– Ieżeli konwulsye pochodzą z zákłocia, álbo przecięcia Nerwow ránę trzebá dylátowáć, y wlać w nię oleyku Terpentynowego [...]. CompMed 129.

– Succus brwi flegmistey [...] lubo się wielekroć circuluie y dilátuie, iednák go serce do swey doskonáłości, y subtelności swoią ákcyą przywieść nie może [...]. CompMed 632.

– Bubo, Dyminica, ktorey rożne są rodzáie, iáko to prosta, álbo zwyczáyna, iadowita, powietrzna to iest, w powietrzách się wydáiąca, tákże w Dworskiey chorobie. CompMed 8.

– Drugie [glisty] názywáią się Lumbrici Cucurbitini, ktore są ná kształt Dyniowego naśienia, te pospolicie rodzą się w niższych kiszkách, to iest, in recto intestino, álbo in coli cellulis. CompMed 250.

– [..] tákże dobry ná to [kolkę] iest Oleum Cucurbitinum, z włoskich Dyniek [...]. CompMed 209.

– Dysuria, Iest trudne odchodzenie uryny z wielką boleścią [...]. CompMed 367.

– Na Mdłość w Gorączce. WEś wodki Rozáney kwáterkę, przyday Kámfory, Cynámonu, Száfránu potrosze, Octu mocnego puł kieliszká, zmięszay, okładay pulsy, y serce. Item. Wodká wypalona z kwiátu Dziewánny, dáiąc do picia, iest doświadczona. CompMed 171.

– Weś [...] kámieniá Bezoárowego, korzenia Dzięgielowego, káżdego po skrupule. CompMed 541.

– Szárpy trafione z fálbami, z żałobnemi koronámi. CompMed 709.

– Fártuszki z fálbánámi, Spodnice też z ogonámi [...] Wszystko zgniło. CompMed 709.

– Przyczyny zbytniego apetytu. SĄ humory kwasne, y cierpkie, Orficjum żołądka ściskaiące, marsczące y sczypiące, zkąd się ten fałszywy rodzi apetyt. CompMed 180.

– Ieżeli chylus [...] z defektu należytego fermentu nie dobrze rozrzedzony będzie, na ten czas rodzi się z niego succus krwi. CompMed 632.

– [...] humory [...] ostrością swoią Fibry, Nerwy, y membrany sczypią [...]. CompMed 461.

– Jáko naczynie szkláne Stłuczone sklyić tákże Filzány. CompMed 694.

– Znáki, ktore z Phisiognomiey początkow y Reguł o ludzkich komplexyách [...] dochodzą się [...]. CompMed 698-699.

– Ieżeli z flegmy zbytni bol głowy, nie ták dokucza, flegmá z ust, z nosá dobywa się. CompMed 40.

– Knotek z fleytuchá zrobiwszy, nápuścić go Oleykiem kminkowym [...] wkłádáć w uszy [...]. CompMed 53.

– [...] gdy ząb boli, nápuść báwełnę [olejkiem], lubo fleytuszek, y przyłoż ná ząb. CompMed 443.

– Náturá Flegmátycznego. Spioch, leniwiec, otyły, á rad często pluie [...]. CompMed 702.

– Znáki komplexyey flegmátyczney. Tácy nie są wzrostu bárdzo wielkiego, iednák ogromni, á pod czás otyli [...]. CompMed 700.

– [...] w Flegmátycznych [kompleksjach] wodniste, wilgotne y kliowáte przez ustá wychodzą humory. CompMed 200.

– [...] nayczęściey nápada [paraliż] flegmátykow, owych pospolicie co się sedentáryą bawią, á wiele iedzą y piią [...]. CompMed 121.

– Weś kostek Brzoskwiniowych [...] nákłádź do nowego garnuszká, zálep pokrywkę, włoż do ognia. CompMed 674.

– WEś gębki morskiey, gębek ktore na Roży polney wyrastáią, oboygá co chcesz [...]. CompMed 454.

– Weś [...] Aloesu Succotrinum názwánego, Modrzewiowey gębki Agaricus zwáney. CompMed 667-668.

– Namocz gębkę w urynie własney, wyzmiy trochę, przyłoż ciepło na sledzionę. CompMed 312.

– [...] robaczkámi, (ktore bywáią w gębkách roży polney) skronie nácieráć, rostarszy ich. CompMed 425.

– WEś gębki morskiey, gębek ktore na Roży polney wyrastáią, oboygá co chcesz [...]. CompMed 454.

– Fandivenis ponderaty, wszystko zgniło same gnaty. CompMed 709.

– Na Ozenę, wprzod ciało dobrze przepurgowawszy applikacye czynić czyszczące, a potym goiące. CompMed 57.

– Chodzenie bosemi nogámi po gołey ziemi, pomaga do solutiey náturálney. CompMed 502.

– Uwarz grámatkę z piwá, z chlebá, przyley octu trochę [...]. CompMed 43-44.

– Weś skorek Gránatowych łot ieden [...]. CompMed 63.

– [...] weś polewki pułkwarty, przyday Bobrowego stroiu tártego, co pięć gran pieprzowych záważy [...]. CompMed 497.

– Wieszáią też ná szyiách dzieci dla ochrony od tey choroby rożne graty, iáko to korzeń piwoniey, żęby wilcze [...]. CompMed 625.

– Zmięszáłá głoẃę, snu niepozwoli, Sumnienie gryzie dla swoiey woli [Wenus - choroba dworska]. CompMed 412.

– Wodká złotnicza zielona, ostrożnie nią nácieray [liszaje], bo gryzie [...]. CompMed 86.

– Drugi [rak] ktory nayczęściey tráfia się, otwárty bywa, y ciáło rozszerzáiąc się gryzie, psuie, y záraża [...]. CompMed 464.

– Ma [Wenus] [...] Roskoszne wodki Alkiermesowe, Ma Háłunowe y Gryszpanowe [leki na dworską chorobę]. CompMed 413.

– [...] iák przestydnie [miód] przyday mąki posledniey to iest gryzu záczyń ciásto [...]. CompMed 672.

– Ma [Wenus] y pomaty, pięknie pachniące, Co smárowania zbytnie gryzące [leki na dworską chorobę]. CompMed 413.

– Corrosivum, To iest trawiące, álbo gryzące [lekarstwo]. CompMed 7.

– [...] z kurzenia álbo gryzienia częstego Tutoniu [powstaje wrzód żołądka]. CompMed 196.

– [...] w żołądku gryzienie, ślin z ust płynienie [objawy epilepsji] [...]. CompMed 108.

– Ten Elixir sekretny ma dziwne skutki ná rozmáite choroby, osobliwie [...] ná kolki y gryzienie w żywocie. CompMed 668.

– Trzecia [przyczyna poronień] Motsus, to iest gryzienie, álbo sczypánie, pochodzące z humorow ostrych, zlewáiących się do niey [macicy] [...]. CompMed 531.

– [...] zmięszawszy [olejki] smáruy Pacierze, grzeiąc ręce nád Fáierką [...]. CompMed 116.

– WEś Wáysztynu y Soli rowne części, włoż do worká, grzey ná Panwi. CompMed 76.

– Niekiedy do tákich álbo podobnych Enem ná Biegunki krwáwe, dodáią Gumi Arábskiey [...]. CompMed 498.

– [...] weś grochu [...] przyday Gumi Arábskiego, formuy tábliczki [...]. CompMed 674.

– Weś ná nię [fistułę] Gumi Arábskiego ćwierć łotá. CompMed 65.

– CompMed .

– Mozg [...] gwałtownie się mięsza, y wzrusza, usiłuiąc pozbyć z siebie przeciwnych waporow, ktore pory iego pozatykáły. CompMed 621.

– Womity w gwałtowney gorączce niezwyczayne, złym bywáią znakiem [...]. CompMed 188.

– Ieżeli sczkawká pochodzi z wyproznienia, znák tego iest, ieżeli poprzedziłá gwałtowna biegunká. CompMed 183.

– Dáią tám leki chłopy odmienne, Y po łopácie w piece wsadzaią, Duszno im áże gwałtu wołáią [...]. CompMed 414.

– Piłem Herba The, piłem y káwe, Rożne mixtury, bárdzo plugáwe. CompMed 387.

– Záraz z Wiosny zbieray te kwiecia [...] ze bzu włoskiego, z hiszpáńskiego, biedrzeńcowe etc. CompMed 636-637.

– Balsamus Bori, iest dobry ná rány iáko go zálecáią, tákże Balsam Hiszpáński. CompMed 598.

– Znáki nástępuiącey choroby, naprzod ciáłá cáłego ocieżáłość, y osłábienie, osobliwie w nogách się wydáiące, twarz bláda y smutna, ckliwości ná żołądku, podczás y womity częste przypadáią, tęskliwości, potraw obrzydzenie, y po żywocie przelewánie się, y hurkotánie co nie záwsze bywa. CompMed 611.

– Uryná bywa biała, niestrawna, iednák nie záwsze: (czym się mylą Medycy) przytym bywa konstypácya wielka; y trudność w upusczániu uryny. Ieżeli pochodzi z samych wiátrow, w ten czás bol bywa rozciągáiący, y nádętość żywotá, przytym przelewánie się y hurkotánie po kiszkách, czego łátwo doyść. CompMed 206.

– Rugitus, Hurkotánie po kiszkách. CompMed 14.

– Ná przod nábrzmiáłość pępká, áni zbyt twárda, áni też zbyt miękka, á gdy w sobie chory dech zátrzyma, ná ten czas przybywa iey, á gdy się chory wznak położy, kiszki z hurkotániem ná swoie mieysce wstępuią [...]. CompMed 510.

– Ná ktorey [głowie] kápelusz drogi, Albo więc kaptur ubogi, Albo Infułá Biskupia [...] záiácháłá do wieczności. CompMed 710-711.

– Niektorzy kłádą száfran do álembiká, z inszemi ingrdyencyámi, co zle czynią. CompMed 637.

– Ingrediencye z ktorych wárzone bywáią [dekokty] są te: Salsa Parilla, Radices Chinae, Lignum Sanctum. CompMed 551.

– O Ischuryey, Stranguryey, y Dysuryey. CompMed 367.

– Oko [...] pomrugliwe, znáczy serce boiaźliwe. Iáskrawe záś zapálczywe [...]. CompMed 702-703.

– Iasminum, Iásmin [...]. CompMed 24.

– [...] przyday [...] Oleyku iásminowego, álbo Tubae Rosae, schoway od potrzeby. CompMed 681.

– Skorá ieżowa ná popioł spalona, y záżywána, broni od poronienia [..]. CompMed 538.

– Ktora głowá Iubilatá, A ktora prostego brátá [...] záiácháłá do wieczności. CompMed 710-711.

– Iulep Rożany purguiący delikátny. CompMed 639.

– Insi robią z soku wiśniowego Iulepek, ktory też ma moc iáko y konfekt. CompMed 640.

– przyday Aloesu tártego łotow dwá, kadzidłá, kolofoniey, oboygá po pułtorá łotá. CompMed 687.

– BAchus zuchwáły, záwraca głowę, Oczy záślepia, odmienia mowę. Rzuca iak káduk, niby co złego, Piiaká Trunkiem zára[...] nego. Iáko w báreły leiąc w káłdony, Womitem trapi ná obie strony. CompMed 106.

– [...] Czyli ią [podagrę] Etná z siebie wydáłá, Z ogniem siárczystym by kátowáłá. Członki, junktury moie páliła, Dárłá, wierciáłá, y one mdliłá [...]. CompMed 386.

– Nárzekasz ná mnie, że cię morduię, Strzykam y palę, srodze kátuię [mówi podagra] [...]. CompMed 390.

– Iák ná kátowni zostawáć muszę, Gdyż ze mnie práwie wypiera duszę [podagra]. CompMed 388.

– Katar słony spływający. R. Succi LIquir drach: 2. Aloe lotae dr: 1. Mass: Pill: d. Cynoglos drach. S. cum Syrop: Viol: f. m. na raz brać po pięć pigułek małych idąc spać, kto zaś jest podległy ustawicznemu Katarowi, ten niech sobie każe otworzyć Kauterią w ręce, albo w nodze. CompMed 50.

– Weś Ruty [...] Babki kończátey, to iest psich ięzyczkow. CompMed 540.

– Ziele, ktore Się názywa kotcza miętá, często Się podkurzáiąc, czyni sposobnosć do poczęcia. CompMed 608.

– Vlmaria, Barba Caprina, Kozia brodá [regestr ziół]. CompMed 29.

– Kurzyć trzeba rzeczami smrodliwemi, iako to pierzem Pawim, Kuropatwim, skorą starą, Assą faetidą. CompMed 110.

– Czy znać teraz między wami, ktore [...] Kornetami, Batalniami, Kwefy y Bawoletami [...] ozdobiały swoie głowy. CompMed 707.

– Weś Láchmusu tábliczkę, pokray, námocz w wodzie wapienney [...]. CompMed 681.

– [...] tákże kąpiel Lágrowa, ábo brácká skuteczne są. CompMed 463.

– Orzechy láskowe przypiekáne, z miodem prásnym záżywáne pomagáią. CompMed 151.

– Oleyki destillowáne/ to iest: kminkowy, Hányszkowy, z Kopru Włoskiego, z Kopru prostego, látáwcowy, etc./ tákim robią sposobem [...]. CompMed 651.

– Gorącość Wątroby, nie ma w sobie niebespieczeńśtwá, iednák ieżeli żołądek będźie źimny, á Wątrobá gorąca, (iáko pospolićie bywa) trudna iest do leczenia, chłodząc bowiem Wątrobę żołądek się bárdziey słábi. CompMed 271.

– Sposobni są czásami do wesołośći, y śmiechu zbytniego, á czásami názbyt się smucą y boią, nágo rádzi legáią, zimná nie czuią, pámięć pospolićie miewáią wielką, że y dawne rzeczy wspomináią. CompMed 89.

– [śmierć na suchoty] pospolicie bywa lekka przy dobrey rekollekcyey [...]. CompMed 132.

– LIenteria iest Biegunká, w ktorey potráwy niestrawne (iák ták bywáią iedzone) przez stolec wychodzą. CompMed 219.

– Serwatká czysta często (z sokiem Limoniowym, álbo Rożowym syropem) záżywána, nád insze bárdźiey chłodzi Wątrobę, może iey zażyć y cum solo Anodyno minerali. CompMed 272.

– Weś kwáśney wodki puł ćwierći łotá, spiritus vini 4. łoty, miodu prásnego dwá łoty, uczyń z tego liniment, ktorym nácieray często ięzyk. CompMed 78.

– Ieżeli krwie z kászlem máło co (y z łechtániem Arteryey) wychodźi: znák iest że z nieyże samey zránioney pochodźi. CompMed 153.

– [...] rożny bywa [kołtun], ieden szkodliwy, spráwuiący po kościach łupánie; bol głowy, w oczách záćmienie [...]. CompMed 396.

– Ná szum w głowie y łupánie [lek]. CompMed 43.

– [...] pospolicie czyli drapiąc, czyli nie, opadáią łupierze niby łupiná z ryb [świerzb]. CompMed 487.

– Ná suche strupy z łupierzámi [leki]. CompMed 519.

– Łupierze z Głowy spędza wodká wypalona z kwiátu wierzbowego [...]. CompMed 89.

– Porrigo. Furfuratio, Łupieże z głowy [...]. CompMed 11.

– Druga przyczyna jest, zatwardzenie mecherzynki, w której żółć zostaje, które przeszkadza w chodzenia jej per ductum Chelidochum, do kiszek. CompMed 284.

– Pimpinella Germanica Biedrzeniec mnieyszy. [rejestr ziół] CompMed 26.

– Choroba tá, iáko y pierwsza iest długa, do leczenia bárdzo trudna, zkąd názywa się flagelium, álbo illusto Medicorum. Obraca się poczás w Mánią. CompMed 92.

– Menta Saracenica, seu Graeca Márzymięta álbo Piwonia CompMed 25.

– NAprzod zyzowátość żadną miárą uleczona bydź nie może, w dziećiách iednák świeżo urodzonych może, temi sposobámi, zrobić Mászkárkę z dziurkámi ná oczy, ktore máią bydź prosto oczu wyrobione, tę Mászkárkę zawsze kłáść ná twarz, żeby dziećię owemi dziurkámi prosto pátrzáło, czym się wzrok zyzowáty wyprostuie, miásto Mászkárki może z płotná kliionego zrobić nákryćie, ná same oczy, dziurki w nim porobiwszy. CompMed 61.

– Ná spárzelinę y ná inne zápálenia Máść chłodząca pewna. CompMed 480.

– [...] dáie się przestrogá, że iák chory záżył czego z pomienionych rzeczy; trzebá żeby chodził, álbo się ruszał ustáwnie, á ná żywot położyć Máterac z zioł odmiękczáiących, nápić się oleyku Migdałowego, z oleykiẽ Hányszkowym. CompMed 217.

– Ná okładánie żywotá, służą rożne Kátháplásmy, Máterace, Fomentá, Plastry, o czym masz náukę in Dyarrhaea y Lienteriae. CompMed 238.

– Womity pod czás bywáią kwáśne, czarne zielone, odrzygánia częste, po kiszkách burkotánie, pod czás tez nápada biegunkáz ostrości wielkiey humorow: uryná bywa pod czás mątná z czerwonym sedymentem, nápada y sercá drzenie, strzykánie w lewym boku y skakánie, co drudzy rozumieią że serce drzy, prágnienie wolne, dufność, bol głowy, szum w uszách, oczu záćmienie. CompMed 316.

– Dáię się przestrogá ná záwsze żeby (záżywszy ze stali praeparowánego Medykámentu) nie siedzieć, áni leżeć, ále chodzić przynamniey z puł godziny. CompMed 282.

– Ziele, ktore Się názywa kotcza miętá, często Się podkurzáiąc, czyni sposobnosć do poczęcia. CompMed 608.

– Weś rosołu kurzego, warz w niem Slaz, Fiołkowe liście, Podrożnik, Mlecz. CompMed 197.

– Endivia silvestris, Sonchus Mlecz [regestr ziół] CompMed 23.

– Weś [...] Aloesu Succotrinum názwánego, Modrzewiowey gębki Agaricus zwáney. CompMed 667-668.

– WEś gębki morskiey, gębek ktore na Roży polney wyrastáią, oboygá co chcesz [...]. CompMed 454.

– [...] do gárcá álbo álembiká, zá káżdym nábiciem, włożyć kilká trzasek sczyp smolnych [...]. CompMed 653.

– [...] niech ták moknie [nasienie] [...] nábiy w álembik czysty [...]. CompMed 651.

– Bálsam náturalny, iest bárdzo skuteczny [na kamień nerkowy]. CompMed 337.

– Ieżeli kto w czym iáki błąd postrzeże, niech wybaczy nieudolności moiey. CompMed 4.

– [...] nieprzystoyna rzecz polskim ięzykiem opisywáć ią [gonoreę]. CompMed 411.

– Iezeli fluxus seminis pochodzi z gorącości wielkiey, dobra rzecz nosić blachę ołowiáną ná ná krzyżách. CompMed 580.

– Przyłoż ná zęby chlebá ośrzodkę ćiepłą, ieżelić to niepomoże, wytrway, á samo ustánie. CompMed 71.

– [chorzy na suchoty] ieść máią ćielęćinę [...] ráki [...] ślimaki, ostrygi, zołwie [...]. CompMed 134.

– Sposoby leczenia osutki. CompMed 476.

– Bywa też osutká ze złey dyspozycyey, nayczęściey wątroby. CompMed 478.

– Z Dwoiákiey przyczyny przydáie się Osutká, to iest álbo z chumorow złych, ostrych ... we krwi zostáiących [...] álbo z czárow, co się nayczęśćiey przytrafia. CompMed 476.

– Maculae Hepaticae Osutká CompMed 11.

– Pospolicie osutki leczą kąpielámi, y smárowaniem. CompMed 477.

– I tá kąpiel ná osutkę pewna. CompMed 477.

– Ná Plámy y Osutkę Dobry iest oleiek z wosku, smáruiąc niem. CompMed 86.

– Likwor twarz czyszczący,to iest spędzaiący wszelkie plámy,osutkę, liszáie, piegi, krosty, ogorzelinę. CompMed 678.

– Przyczyná tey choroby iest [...] materya osobliwym sposobem w macicy zkorumpowána lubo samá przez się lubo z przyczyn powierzchownych, iáko z zápachu rzeczy pachniących, Pizmá, Zibetu, Ambry. CompMed 612.

– Swinskie łáyno, zmieszáne z pácyną z piecá piekárskiego wziętą znácznie krew zátrzymywa. CompMed 452.

– Ná czoło y skronie y kark przyłoż pácynę z piecá rostworzoną octem. CompMed 452.

– Niemász teraz pálatynki, Ni szrynkierki, ni szmácinki. Wszystko w trunnie, w ropie zgniło, Czym się marny proch zdobiło. CompMed 708.

– Julep z Octu [...] służy osobliwie w gorączkách, mieszáiąc z wodą y piiąc, tákże ná palenie w żołądku, y zgagę. CompMed 645.

– Ten bol y palenie ku nocy bárdziey się wzmaga [karbunkuł]. CompMed 601.

– Weś Lagru winnego [...] day go wypalić do piecá gdzie wapno álbo cegłę palą, żeby go podwierzch włożono. CompMed 679.

– Ieżeli zäś w samym sercu urośnie kamyk álbo kostká: [...] Palpita infestuie tákich áż do śmierci. CompMed 174.

– Palpitatia nie tylko wydaie się przez dotykánie, ále pod czás ták wielka bywa, że áż żebrá podnosi. CompMed 173.

– Częsta y nagła mdłość (przy Pálpitácyey) nápádaiąca, częstokroć śmierć przynosi nagłą. CompMed 174.

– WEś Wáysztynu y Soli rowne części, włoż do worká, grzey ná Panwi. CompMed 76.

– Weś Terpentyny Weneckiey [...] włoż do panwi, álbo kociełká [...] naley wody w kociełek, podpal żeby woda wrzáłá. CompMed 685-686.

– Pánią dziedziczną iestem ia w tobie [mówi podagra]. CompMed 391.

– Febris alba, Mortus virgineus, Cerá bláda Pánieńska. CompMed 15.

– By odrobił Pánszczyznę, Pan oto niestoi, Ze chłop o głodzie robi, bo się plagi boi. CompMed 399.

– S. pulv. divid. in 6. part. aequal daway codzień po iednym pápierku w serwatce przewárzoney. CompMed 320.

– Polipodium, Páproć dębowa [regestr ziół]. CompMed 27.

– Kto chce więcey wiedzieć, niech czyta Autorow szeroko o tey chorobie piszczących, y sposoby do leczenia podáiących, tu dość ná pápugę. CompMed 581.

– Kolor Ponso, y Amorant [!], Aurora, Kafe Blamorant, Dyszer, y Gryalinowy, Papuży, y Sosenkowy. CompMed 709.

– Na poiedynki nie raz wyzywa, Zkąd párágrafy po gębie miewa [Bachus]. CompMed 390.

– Oprocz Bálsamu nácieráć głowę często wodką Páráliżową z mrowek zrobioną. CompMed 115.

– Lepra Iudaeorum, Parchy. CompMed 16.

– Zmieszay [maść] y smáruy párchy, czyli świerzb. CompMed 488.

– Nie tylko kołtony moczą [żydzi], ále też y sami się w piwách, w gorzałkách kąpią, y one párchámi zárażáią. CompMed 393.

– O Parchach. PArchow álbo Swierzbu iest kilká rodzáiow. CompMed 487.

– Gorączká wolnieysza, párcie y bol w boku nie ták dokuczáiący [objawy nieprawdziwej pleury]. CompMed 156.

– Iliaca passio, Párcie, álbo bol bárdzo cięszki w kiszkách cieńszych z womitámi przydáiący się. CompMed 14.

– Koliczny záś [ból] niestáteczny iest, raz w tym, drugi raz w owym mieyscu párcie, y bole spráwuiący. CompMed 207.

– Naprzod bol w boku lewym álbo w práwym z kłociem z párciem. CompMed 156.

– Przypadáią też pod czás przed Pároxysmem womity, párcia, rozdymánie {objawy epilepsji]. CompMed 108-109.

– WEś liścia wierzbowego, Párietáryey polney Dryakwi, Zánklu, káżdego po dobrey garści. CompMed 517.

– Samę Páryetáryą z Trybulą zwierciawszy przyłoż ná krzyże. CompMed 333.

– Trzecia [febra] zowie się Duplex, to iest: kiedy ieden dzień wolny, á dwá nástępuiące niewolne od pároxysmu. CompMed 417.

– Po Pároxysmie chory nie pámięta co się z nim działo. CompMed 109.

– Jeżeli w tey chorobie oddech nie bárdzo się tłumi, y pároxysmy nie często się odbywáią, są znáki dobre. CompMed 612.

– W Sámym Pároxyzmie obudzić chorego á naylepiey strzelić mu nád głową. CompMed 155.

– Choćby skorá oblázłá z chłopá párszywego, Pan tego nieuważa, dla zysku swoiego. CompMed 399.

– Łatwo kámień urodzić się może, należy do tego dziedziczna dispozycya, to iest z Rodzicow na dzieci spadáiąca choroba, y inne pártikularne przyczyny. CompMed 616.

– W pártykularnym Páráliżu, ktory pochodzi, álbo ze krwie złey, álbo z spadku [...] może krew bespiecznie puścić CompMed 122-123.

– W rożnościách potraw nayduie się wiele pártykuł ostrych, iáko to siárczystych, Sáletrzánych, Słonych. CompMed 515.

– Tákże powiesiwszy ná szyi Jaspisz czerwony stánowi krew, álbo Krwáwnik kámień, ktory często w pierścieniách bywa. CompMed 592.

– O Rożnych chorobách piersi Białogłowskich CompMed 570.

– Weś korzenia tátárskiego ziela, ostruż ie, y pokray płásko, włoż do garnká. CompMed 648.

– [...] przecedziwszy [dekokt] przez płat sukienny, schoway ná zimno [...]. CompMed 404.

– WYkroy z Sáfianu cztery okrągłe płateczki [...]. CompMed 511.

– [...] álchermes z winem rozmąciwszy/ przykładáć ku sercu płatek szkárłátny, tym nápuściwszy. CompMed 629.

– [...] nácieray [maścią] wprzod mieysce płatkiem Sukiennym nátárszy, áż záczerwienieie [...]. CompMed 521.

– Służą przytym płokánia rożne chłodzące [na zapalenie gardła]. CompMed 79.

– W tákiey chorobie Opiata są záwsze podeyrzáne, lepiey się od nich wstrzymáć miásto nich warz mákowski w wodzie, maczaiąc w niey chustę, okładay głowę. CompMed 94.

– Tinea, Kiedy włosy sztukámi od nieiákich robakow podgryzione wypadáią. CompMed 11.

– Podkurzanie koziemi rogámi, wielce skuteczne iest [przy porodzie], tákże Gálbánem. CompMed 603.

– Częste podkurzanie się rozmárynem, tákże drzewem Lignum Aloes, zwánym, wielom pomaga. CompMed 608.

– O Podnoszeniu się Mácicznym. Byłá stárodawnych Medykow opinia, ktorą y teraz niezupełni Medycy trzymáią, iákoby Matrix miałá tám y sám chodzić po żywocie. CompMed 615.

– Pokurczenie onych z wiátrow [...] tákże ściśnienie kiszek, od humoru ná wierzchu zostáiącego [jest przyczyną kolki]. CompMed 206.

– Weś korzenia Polipodij, Kopru włoskiego, Szpárágowego. CompMed 516.

– Ból wielki w żołądku pałający, kolący, siepający, rozszerzający, który w grzbiecie czuć się daje, przytym nabrzmiałość żołądka znaczna, pod czas tak znaczna, że nietylko dotykaniem, ale i naoko widzieć się daje łopatki się na dół ociągają, oddech cięszki, w połykaniu trudność, rzyganie częste, womity podczas podczás nieco pomieszane ze krwią, gorączka wnętrzna znaczna. CompMed 196.

– Dla pomagánia prędkiego zbieránia, iest osobliwy Plaster. CompMed 598.

– Pomatá. Weś sadłá wieprzowego [...] warz w soku iábłecznym świeżym, a wystałym. CompMed 660.

– Pomex rospalony zgaś w Winie po dwá rázy. CompMed 72.

– Oko [...] wypukłe, pomrugliwe, znáczy serce boiaźliwe. CompMed 702.

– Trzeci czás Supparationis, to iest gdy się [ospa] doskonále wyda y ponábiera. CompMed 563.

– Zyły in Orificio ani to iest, w pośladku [...] otwieráne bywáią piiawkámi, gdy świerzbią y gdy ponábrzmiewáią. CompMed 32-33.

– Fandievenis ponderaty, wszystko zgniło... CompMed 709.

– ...náwyrzynay kiiow Berberysowych, z ktorych iedne poostruguy ze skory... CompMed 698.

– Kurcz z rány w ktorey są Nerwy poprzecináne, czásem śmierć przynosi. CompMed 127.

– Jeżeli będzie opárzenie prochem, ą spryszczy się ciáło, trzeba pryszcze poprzestrzygáć, á proch igłą, álbo czym innym powybieráć. CompMed 479.

– ...lipkość onychże [humorów złych] gdy do zmarszczkow żołądká poprzylegáią [przyczyna braku apetytu]. CompMed 177.

– ...kiedy máterya Sczkawkę spráwuiąca, w samym żołądku iest, iáko to humory ostre: do zmarczkow[!] żołądká po przylegáłe. CompMed 182.

– Przyczyny Dycháwice są te. Naprzod poprzylegánie humorow kliiowátych, w około Arteryey dechowi służącey. CompMed 140.

– Posadzą chorego [...] ná padołku Mężá iákiego mocnego [...] Strząśnie nim z gory ná doł kilká rázy, y záraz obie ręce do stop dobrze poprzywięzuie. CompMed 348.

– Dysenterya, iest rożnych humorow, z ropa y ze krwią zmieszánych, z morzyskámi, zgorączką, z prágnieniem z niespániem, ápetytu utráceniem, z kiszek ustáwicznego poruszenia, álbo sczypánia od humorow ostrych, niekiedy z poránieniem, y owrzedzeniem onychże, przez stolec odchodzenie CompMed 228.

– Weś nasienia száleiowego, Porowego, Cybulánego, rowne części... CompMed 75.

– Vpiecz chlebá dwá bochny ięczmiennych, prosto z piecá poroskraway, uwiń w chusty y poprzykładay do bokow chorego. CompMed 550.

– Iusi iáskołki żywo porozrzynáne przykłádaią [na głowę - lek na szaleństwo]. CompMed 94.

– ...przyday Aloesu [...] posmaż z godzinę, iák się ustoi schoway, iest [ten pokost] bárdzo schnący, y rány świeże bárdzo prędko goiący, zápusczáiąc nim ciepło. CompMed 687.

– [...] áby [...] umieli poznawáć choroby, náczym wszystká rzecz należy, według áxiomá pospolitego. Medicus in tantum bene curat, in quantum bene cognoscit. CompMed 3.

– [...] wszystko pokráiawszy y potłukszy, włoż do naczynia szklánego [...]. CompMed 636.

– Wszystko potłukszy, y pokráiáwszy, warz w kwarcie winá [...]. CompMed 58.

– Iedno drugie potłucze, oczy popodbiia [małżeństwo pijackie]. CompMed 400.

– Ziołá drobno pokray, insze rzeczy zgrubá potłucz [...]. CompMed 49.

– [...] guzy po głowie, potłuczone lice [...] [pijak po bójce]. CompMed 400.

– [...] wszystkie medicamentá w ktore castereum wchodzi skuteczne są do potłumienia kwáśności [...]. CompMed 623.

– NAprzod uważyć pilnie, z iákiye przyczyny bol głowy pochodzi, ktorą przez należyte sposoby oddalić potrzebá. Ieżeli z powierzchniey przyczyny łátwo y prędko uleczyć się może ieżeli ze wnętrzney, trudniey ná to podáią się sposoby ták w pospolitośći, iáko y w osobnośći. CompMed 41.

– Sposoby do Leczenia [śledziony] Naprzod służą [...] powierzchne aplikacye: to iest plastry, materace, linimenta, etc. CompMed 310.

– Katar pozbywa się przez poty [...] przez applikacyje powierzchowne. CompMed 47.

– Piąta [ruptura] Carnosa to iest mięsista. Szosta Varicosa, to iest gdy się żyły w kupę powiklą. CompMed 503.

– Varix, Iest powikłánie álbo pozbiegánie się żył, z ktorych gdy się iedná otworzy, záledwie krew się ustánowić może. CompMed 10.

– Cienie Kryształowe weź wody wapienney czystey, powleway do Bań. CompMed 682-683.

– ...warz z pułgodziny [...] iák powre odley [wodę] y przepłocz inszą... CompMed 649.

– W eś Pigew [...] ostruż ie y powydrożay, włoż do garnká, náley wodą, warz áż zmiękną. CompMed 648.

– Więc y z przyodziewku ogołociłá, Suknie, rządziki powywłoczyłá [Wenus- dworska choroba]. CompMed 413.

– w dmuchuy [...] Cinober, Gryszpan, gdy pozásypuiesz, wsyp ná ostatku mąki rżany... CompMed 697.

– WĄtroby zatwárdzenie, iest pośćiskánie, álbo pozátykánie żył, idących á Porta et cara, á pod czás y samey Parenchimatis, to iest, istności wątroby, do prześcia humorow náturálnych, y álimentu dystrybucyey przeszkadzaiące Máterya zátykáiąca pory, lubo żyły... CompMed S2.

– ...zrázu tá wodá będzie bez koloru [...] potym iák się wystoi powlewáy do Bań, dobrze pozáwięzuy, y schoway. CompMed 681.

– Varix, Iest powikłánie, álbo pozbiegánie się żył, z ktorych gdy się iedná otworzy, záledwie krew się ustánowić może [słownik]. CompMed 10.

– NAprzod Káthar pozbywa się przez poty, przez purgánse, przez Enemy... CompMed 47.

– Gdy glisty przez ustá álbo przez stolce w gorączce pozdycháłe pokażą się: znák iest máligny. CompMed 419.

– Hedera terrestris. Konrádek, Bluszcz ziemny. CompMed 23.

– Milum solis, Wroble proso. CompMed 26.

– Wielu álbowiem iest niedoskonáłych lekárzow, ktorzy leczenia tey choroby [dworskiej] podeymuią się, á náwet y báby, chłopi prości, żydzi, etc. CompMed 406.

– Odwłoczenie bowiem puszczenia [krwi] dla przeciwnych aspektow, wielom ruinę w zdrowiu przynosi. CompMed 34.

– Weś Cynámonu [...] przepal przez álembik wolnym ogniem. CompMed 633-634.

– Ustá też trzebá przez gwałt otworzyć dla wolnieyszego oddechu [...]. CompMed 115.

– Cetula faetida, Psi rumienek [...]. CompMed 22.

– Y owszem wielu sie ná tę ckorobę uzdawiáią, záżywáiąc proszku z samego Rhabarbarum w Konfekcie Rożowym co dzien, dokłada się iednák żeby Rhabarbarum było práwdziwe, wielkie bowiem oszukánie bywa w niem [...]. CompMed 248.

– Osmy znák iest [kamienia w nerkach]. Náuzea, y womity dla społeczności nerek z żołądkiem przez membránę á peritoneo per nervum sextae coniugationis z ktorych dwie od nogi od zołądká idą do nerek: zkąd flegmá, cholerá żołtá, álbo rdzáwá odchodzi. CompMed 330.

– Czy znać teraz [po śmierci] [...], które rączki w rękáwiczkách, Nogi w przepysznych trzewiczkách. Zá żywotá więc bywáły, Gdy się ludziom podobáły. CompMed 707-708.

– Czy znáć teraz między wámi [...] Ktora w mászkárce chodziłá. Gębę w pokrowcu nosiłá. Rumieniec zmyslony miáłá [...]. CompMed 707-708.

– Znáki pospolite nástępuiącey Ospy [...] oczu odmiáná, y świerzbienie, twarzy nábrzmiáłość, y rumieniec [...]. CompMed 561.

– Modá bowiem teráźnieysza świátowa: ochydziwszy sobie rumieniec, (na ktory przedtym rożnych sposobow záżywáłá) niezwyczáynych y bárdzo szkodzących zdrowiu sposobow używa, áby białości dostąpiłá [...]. CompMed 82-83.

– Powierzchowne sposoby do zgłádzenia zbytniego rumieńcu są te [...]. CompMed 83.

– Wodká z żabiego skrzeku [...] czyści twarz, y rumieniec gási [...]. CompMed 84.

– Wodká wypalona z przestępowego korzenia (myiąc się nią) spędza rumieniec, krosty [...]. CompMed 84.

– [...] znaki Choroby. Naprzod [...] rozpalenie ktore się ná twárzy wydáie, przez rumieniec [...]. CompMed 315.

– Znáki Choroby [dworskiej] [...] cera bláda, niektorym często rumieniec się ná twárzy wydáie. CompMed 401.

– Warz ruminek w wine [!] piy często, urynę pędzi [...] toż czyni sok z belice często pity. CompMed 346.

– Chamomilla Romana, Rumienek włoski [...]. CompMed 21.

– Cetula faetida, Psi rumienek [...]. CompMed 22.

– Chamomilla, Rumienek ogrodny [...]. CompMed 21.

– Tám gdzie pluskwy przebywáią pozácieray wapnem niegászonym, rospráwnym żołcią wołową. CompMed 690.

– Gdy się iuż chorobá [suchoty] bárdzo záweźmie, iágody sinieią, ktore się przedtym rumieniły, twárz blednieie [...]. CompMed 131.

– Więc y z przyodziewku ogołoćiłá, Suknie, rządziki powywłoczyłá (=Wenus, dworska choroba). CompMed 413.

– Aloe z sokiem rzodkwiánym zmieszáne wpuszczamy w ucho. CompMed 52.

– Weś [...] drzewá Sandáłu, Cytrynowego, etc. káżdego mniey nieżeli się kładzie, do Alembika, záwiąż álbo záwiń do chustki. CompMed 669.

– Chceszli mieć sporo oleyku, każ same kwiecie osmykiwáć z piolunu do námoczenia, z nich tylko bowiem oleiek bywa, á łodygi zá nic ważą. CompMed 653.

– Plaster Wulfowski [...] Iest bárdzo skuteczny ná rány, ná bole Artektyczne, na stłuczenia etc. CompMed 663.

– Ná stłuczenie gdy ciáło zásinieie [leki]. CompMed 597.

– Ieżeli pochodzi [mdłość] z defektu álimentu, w ten czás Winem dobrym chorego posiláć, polewkámi sytnemi, bulione, etc. CompMed 169.

– Młotki, piłki, srubsztáki noże, y nożyce [...] Wlecze [pijaczka] wszystko do żyda, iákby do kramnice. CompMed 400.

– Slimaki stłuczone y przykładáne około szyi rospędzáią slinogorz. CompMed 526.

– Ná nábrzmienie iágod ślinnych [leki] CompMed 78.

– Nábrzmienie slinnych iágod, ktore Tonsillas, álbo Amygdalas zowią CompMed 71.

– Ná zápalenie slinnych iágod, ktore Tonsillas zowią, służą tákże w zwyż pomienione medykamentá CompMed 52J.

– Iedzeni tłustych potraw częste, czynią śliskośc żołądká, ápetyt odeymuią, tákże zbytnie picie Win mocnych, żołądek słábią. CompMed 177.

– Znáki są te. Naprzod krostka pod nosem, álbo nákształt brodawki guzik popieláty świerzbiący [wyrasta], ktory drapiąc y trząc śliwi się, potym oboie wárgi krostami obsypuie [...]. CompMed 57.

– W Dysenteryey nie ták często bywa wydymánie; tu záś ustáwiczne, przytym in Tenesmo wychodźi trochę śluzu, to iest, kliowatey Máteryey, álbo ropistey ze krwią, w Dysenteryey záś máterya rożnego koloru, y wiele iey odchodzi. CompMed 240.

– Śni się im [melancholikom] często o pogrzebách, o trupách, o grobách, że po nich chodzą, y z umárłemi gádáią. CompMed 701.

– Pospolita tez tá chorobá młodym, gdy w głębokim śnie pod się pusczáią, álbo też gdy się im śni, że na dworze to odpráwuią. CompMed 364.

– Z kąd ią Medycy Lues przezwáli, By się zarázy tey wárowáli [...] Młodzi rospustni, świátowniczkowie, Złego ćwiczenia, źli synaczkowie. CompMed 415.

– Bokámi świeci, iákby z niewoli, Głod niedostátek, áż głowa boli [wielbiciel Wenus]. CompMed 413.

– Ziele zwane Tránk, ná proch stárte daiąc go ná raz łyszkę w czymkolwiek: mocz zatrzymány wyprowadza. CompMed 337.

– Z ust fetor, nosa opádnienie, álbo ugnicie (sc. dworska choroba) CompMed 402.

– NAprzod uważyć pilnie , z iákiye przyczyny bol głowy pochodzi, ktorą przez należyte sposoby oddalić potrzebá. Ieżeli z powierzchniey przyczyny łátwo y prędko uleczyć się może ieżeli ze wnętrzney, trudniey ná to podáią się sposoby ták w pospolitośći, iáko y w osobnośći. CompMed 41.

– Weś stochmalu, miodu prásnego, gorzałki, soku rzodkwiánego wszystkiego coc się będżie zdáło, włoż do gárnuszká, zalep, upraż, rozłożywszy ná chuśćie, przyłoz ná śledźionę [...]. CompMed 312.

– Uwarz twárdo iaiec co chcesz, powybieray z nich żołtek, ktore usiekay drobno [...]. CompMed 654.

– Weś Bufoná, to iest, żábę ziemną, usiekay ią żywo [...]. CompMed 465.

– [...] niech mokną te rzeczy utłuczone przez kilká dni [...]. CompMed 69.

– Weś ieża, zabiy y spal ná popioł, utłucz, przesiey, y daway potrosze. CompMed 619.

– [...] utłuką ná proch Bob, przydąwszy mąki pszenney, przywarzáią w mleku, y okładáią [piersi]. CompMed 575.

– Ieżeli tá biegunká wolna iest, y z ktorey chory ná śiłách nie upada, y owszem czuie się lekszym, táka názywa się Crytica, od wielu chorob uwalniaiąca. CompMed 225.

– Weś korzenia wężowniku, korzenia kozi álbo Aronowey brody, Rad. Aaronis zwáney [...] po ośmi łotow. CompMed 464.

– Basilicum, Bázyliká większa [rejestr ziół]. CompMed 20.

– Chamomilla Romana, Rumienek włoski [...]. CompMed 21.

– Záraz z Wiosny zbieray te kwiecia [...] ze bzu włoskiego, z hiszpáńskiego, biedrzeńcowe etc. CompMed 636-637.

– Ktoby chciał mieć wolnieyszą [wódkę], niech miásto gorzałki przyda wodki Rożáney [...]. CompMed 669.

– Jeżeli stolce bywáią wolne, álbo womity czásem dobrowolnie nápadáiące, dobry znak. CompMed 316.

– Smaż do konsistentiey wolney, to iest: gdy pocznie lipnąć, álbo gęstnieć [...]. CompMed 595.

– Ma [Wenus] [...] Roskoszne wodki Alkiermesowe, Ma Háłunowe y Gryszpanowe [leki na dworską chorobę]. CompMed 413.

– Weś Piołunu garść, łaien wroblich, y gołębich po połgarści [...]. CompMed 186.

– Milum solis, Wroble proso. CompMed 26.

– Kámień w pęcherzu zostáiący dziecinny, ieżeli za wczasu lubo przez Medykámentá, lubo przez wyrznięcie pozbyty nie będzie, zá czásem większy rośnie, y w dálszym wieku o śmierć przypráwi. CompMed 617.

– Iáko się wzwyż námieniło, że ieżeli kámień będzie znáczny, y twárdy, żadne Medykámentá y naysekretnieysze skruszyć go nie mogą, ináczey pozbyć go trudno, tylko przez wyrznięcie [...]. CompMed 348.

– Iáko Krety wytrácić. Wydroż Orzech włoski, wybierz iądrá [...]. CompMed 675.

– [...] ktorym się oddech w konwulsiách zátłumia [...] tácy są w wielkim niebespieczeństwie życia. CompMed 621-622.

– Ieżeli z zátłumienia duchow ożywiaiących [jest mdłość], czynić Frykácye [...]. CompMed 170.

– Z zátłumienia duchow ożywiaiących, tákże z defektu onychże [są mdłości]. CompMed 168.

– Przyczyny tego złego [gangreny] są, ciepłá przyrodzonego w tey cześci zátłumienie y wyniszczenie od zbytniego zápalenia [...]. CompMed 480-481.

– Pochodzi też tá chorobá [moczenie się] z słábości wielkiey, y zátłumienia ciepłá przyrodzonego, iáko się trafia bliskiemu śmierci. CompMed 365.

– [...] moc kwaskowátego humoru do fermentácyéy należytego od śledziony pochodzącego zátłumiona bywa [...]. CompMed 19.

– Gdy kto zbytnim apetytem iedząc, oraz żołądek oblewa piwem [miewa kolki]. CompMed 206.

– Przyczyny zbytniego apetytu. CompMed 180.

– Woreczki z zioł chłodzących y odmiękczáiących dobre [na zapalenie uszu]. CompMed 51.

– Hedera terrestris. Konrádek, Bluszcz ziemny. CompMed 23.

– Zaczym czyli dobry, czyli zły Aspekt, czyli kwadra, Now, albo Pełnia [...] gdy gwałtowna choroba przymusza, bespiecznie puścić się ma [krew]. CompMed 34.

– Gdy się przyzwyczai, wlecze co nádybie [niewiasta do szynku] Choć iey mąż bokow zmáca, gdy ią przy czym zdybie. CompMed 399-400.

– Item. Z ukąszenia żmii, albo wężá. CompMed 96.

– WEŚ [...] Cybule zwyczayney głowek dwánaście. CompMed 549.

– Mgłą zaście Oká [...] to iest zaście oká, od kątá większego, błonką żyłowátą nákształt strzałki, czásem áż do zrzenice. CompMed 60.

– Unquis et sagitra, Iest błoneczká żyłowáta białáwa, ktora od większych kącikow oczu wychodzi, y rozszerza się po nich czásem y zrzenice zákrywa. CompMed 12.

– Wodka z żabiego skrzeku nieprzepalona, ale w piwnicy z worka ścieka, przydawszy do niej Salarmoniaku, i Kamfory w Gorzałce rozpuszczonej czyści twarz, i rumieniec gasi. CompMed 84.

– Osmy znák iest [kamienia w nerkach]. Náuzea, y womity dla społeczności nerek z żołądkiem przez membránę á peritoneo per nervum sextae coniugationis z ktorych dwie od nogi od zołądká idą do nerek: zkąd flegmá, cholerá żołtá, álbo rdzáwá odchodzi. CompMed 330.

– [...] ná káżdy dzień warz żywokostne korzenie w wodzie, ktorą odcedziwszy daway pić, przydaiąc do niey potrosze soli bálsamowey [...]. CompMed 507-508.