Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
Grzegorz Knapiusz (Cnapius, Knapius, Knapski)
KnAd oryginał
Thesauri polono-latino- graecus. ... t. 3. Adagia...

http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=105517&from=FBC
Odnotowano 1598 cytatów z tego źródła
– Wiédzą to i báby ná trecie. KnAd 304.
patrz:
– I bábá zá murem biié. KnAd 1062.
patrz:
– Gniew béz-silny/ nié iést silny. KnAd 257.
patrz:
– Wiédzą to i báby w szpitalu. v. Jáwna rzécz. KnAd 1234.
patrz:
– Ná włosku/ ná łyczku. i słábo/ niéwárowno. KnAd 545.
patrz:
– Nié miáła babá kłopotu/ kupiłá sobié prosię. KnAd 619.
patrz:
– Vbogi gdy bogátemu daruié/ żebrzé/ ábo co kupuié. KnAd 1185.
patrz: ABO
– Zaymiész mi káczki ná błocie ábo ná wodzie. KnAd 1307.
patrz: ABO
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: ABO
– Afekt/ nałog/ przyrodzenie/ zataić trudno/ wnet się wyda. KnAd 730.
patrz: AFEKT
– Vulgo dicitur. Nie iusz amen. i[dem] nondum est finis. KnAd 8.
patrz: AMEN
– Anyoła Stroża każdy człowiek ma. KnAd 6.
patrz: AMNIOŁ, ANGIOŁ, ANIOŁ, ANIOŁ, ANJOŁ, ANNIOŁ, JAMIOŁ, JANIOŁ, JENIOŁ
– Ani be áni me. [...] Ne gry quidem loquitur. [...] Nihil respondit, nec adduci potuit vt mutiret. V. Milczący. Vsurpatur hoc dictum Polonicum [et] aliter, de homine inepto. V. Nic wart. Ni to ni owo. Ni pachnié ni śmiérdźi. KnAd 5.
patrz: ANI
– Apteka gnoykowi śmierdzi. Nie zna co dobrego. KnAd 7.
patrz: APOTEKA, APTEKA, APTEKA, APTYKA, HAPTEKA, JAPTYKA
– Mądremu zawsze na wszystko dobry aspekt. KnAd 462.
patrz: ASPEKT
– Wiédzą to i báby w szpitalu. v. Jáwna rzécz. KnAd 1234.
patrz: BABA
– Wiédzą to i báby ná trecie. KnAd 304.
patrz: BABA
– I bábá zá murem biié. KnAd 1062.
patrz: BABA
– Pijanstwo mądremu baczenia odeimuié. KnAd 843.
patrz: BACZENIE
– Powodzeniem ludzié spráwy miérzą/ nié mądrem baczęniem. KnAd 916.
patrz: BACZENIE
– Przyiaciélá bácznié obieray/ á obrawszy mocno trzymay. KnAd 961.
patrz: BACZNIE, BACZNO
– Jéden nié wiéle możé: nié wszystkiego baczy. Jéden iáko nic. KnAd 308.
patrz: BACZYĆ
– Głodny kiiá się nié boi. KnAd 246.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Boiáźliwy. Tchorz. Záięczego sércá człowiék. Cieniá się swego boi. KnAd 38.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Ná málé ma probowáć/ kto się boi szkodowáć. KnAd 536.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Gdy piéska biią/ i léwék się boi/ ábo/ léwék się niéch boi. KnAd 231.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Nié potka cię to. Nié boy się nie będziész doktorem/ woiéwodą/ biskupem. KnAd 640.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Bać się trzébá trzcinié/ Gdy wiátr dąb wywinié. KnAd 8.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Jéden kot stadá myszy się nie boi. KnAd 307.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Czégo więc bárdzo pragniémy/ o to się bárdzo boiemy. KnAd 127.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Gdy piéska biią/ i léwék się boi/ ábo/ léwék się niéch boi. KnAd 231.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Czásu pogody/ boy się wiélkiéy wody/ ábo náwałności. KnAd 122.
patrz: BAĆ, BAĆ SIĘ, BOIĆ SIĘ, BOJAĆ SIĘ
– Plotki/ bayki. Plotki to są. KnAd 860.
patrz: BAJKA
– O táki bánkiet nié dbam/ gdzié społsiédzących nié znam. KnAd 800.
patrz: BANKIET
– Skromne życie. Skromny bánkiet/ obiad/ wiéczerza. KnAd 1039.
patrz: BANKIET
– Dobrego/ cnotliwego bánkiet/ krotofilá nié zepsuié. KnAd 168.
patrz: BANKIET
– Jédnem bánkiétem dwoié wéséle odpráwić. KnAd 313.
patrz: BANKIET
– Gość na bánkiet niéproszony/ nié bárzo bywa uczczony. KnAd 266.
patrz: BANKIET
– Wszyscy głód cierpią/ a on bánkiety stroi. KnAd 1128.
patrz: BANKIET
– Chodzi iák owiéczká/ á tryka iák báran. KnAd 64.
patrz: BARAN
– Miłuié go/ iák wilk báráná. KnAd 506.
patrz: BARAN
– Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55.
patrz: BARAN
– Winien mu/ iák báran wilkowi. KnAd 711.
patrz: BARAN
– Cáły báran a wilk syt záraz być nié może. KnAd 55.
patrz: BARAN
– Znáć wilká choć w bárániey skórzé. KnAd 1361.
patrz: BARANI
– Czégo więc bárdzo pragniémy/ o to się bárdzo boiemy. KnAd 127.
patrz: BARDZO, BARZO, BARZO
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: BARDZO, BARZO, BARZO
– Ni pachnie/ ni śmierdzi. Barszczyk. Miękki człowiek. KnAd 739.
patrz: BARSZCZYK
– Insza barwa; insza strawa/ abo potrawa. KnAd 326.
patrz: BARWA
– Insza barwa; insza strawa/ abo potrawa. KnAd 326.
patrz: BARWA
– Co kto dobrze umie/ tem się rad bawi. KnAd 93.
patrz: BAWIĆ SIĘ
– Bąki strzelać. abo/ Bąki strzela. KnAd 8.
patrz: BĄK
– Ani be áni me. [...] Ne gry quidem loquitur. [...] Nihil respondit, nec adduci potuit vt mutiret. V. Milczący. Vsurpatur hoc dictum Polonicum [et] aliter, de homine inepto. V. Nic wart. Ni to ni owo. Ni pachnié ni śmiérdźi. KnAd 5.
patrz: BE
– Z inszey béczki pocznimy. KnAd 1331.
patrz: BECZKA
– KnAd 1372.
patrz: BECZKA
– KnAd 55.
patrz: BECZKA
– KnAd 265.
patrz: BECZKA
– Dziękuiéć vbogi z bédłék/ ma domá dość rydzow. Kazał ci podziękować. KnAd 225.
patrz: BEDŁKA, BEDŁKA, BETKA, BETŁKA
– Z kuszą ná wroblé […] prożną/ béz béłtow. KnAd 1331.
patrz: BELT, BEŁT, BEŁT
– Czapka zá biret. KnAd 117.
patrz: BERET, BIERET, BIERLET, BIRET, BIRET, BIRETR, BIRLET, BITER
– Każ temu smrodowi ábo béstyiey gębę pieniędzmi zátkáć. KnAd 242.
patrz: BESTIA
– Poséł wszędy iést béspiéczny/ wszéch narodow wyrok wiéczny. KnAd 902.
patrz: BEŚPIECZEN, BEŚPIECZNY, BEZPIECZEN, BEZPIECZEN, BEZPIECZNY, BEZPIECZNY, BIEZPIECZNY
– Miéysce społéczne/ ma być béspiéczne. KnAd 492.
patrz: BEŚPIECZEN, BEŚPIECZNY, BEZPIECZEN, BEZPIECZEN, BEZPIECZNY, BEZPIECZNY, BIEZPIECZNY
– Gdy się co tráfi wątpliwego/ czyń co iést béspiéczniéyszego. KnAd 233.
patrz: BEŚPIECZEN, BEŚPIECZNY, BEZPIECZEN, BEZPIECZEN, BEZPIECZNY, BEZPIECZNY, BIEZPIECZNY
– Vbogi wszędy béspiéczny. KnAd 1188.
patrz: BEŚPIECZEN, BEŚPIECZNY, BEZPIECZEN, BEZPIECZEN, BEZPIECZNY, BEZPIECZNY, BIEZPIECZNY
– Lépiey być béspiécznem/ niż śmiáłem. KnAd 436.
patrz: BEŚPIECZEN, BEŚPIECZNY, BEZPIECZEN, BEZPIECZEN, BEZPIECZNY, BEZPIECZNY, BIEZPIECZNY
– Łácno śmiélé mowić w béspiéczeństwié. KnAd 413.
patrz: BEŚPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO, BEZPIECZEŃSTWO
– Ná wilká okrzyk/ á wroná świnię béspiécznié skubié. KnAd 314.
patrz: BEŚPIECZNIE, BEZPIECZNIE, BEZPIECZNIE, BEZPIECZNO, BEZPIECZNO
– Lépiey béspiécznié niż serdécznié. KnAd 436.
patrz: BEŚPIECZNIE, BEZPIECZNIE, BEZPIECZNIE, BEZPIECZNO, BEZPIECZNO
– Béspiéczniey/ ciszey zá murem. KnAd 1062.
patrz: BEŚPIECZNIE, BEZPIECZNIE, BEZPIECZNIE, BEZPIECZNO, BEZPIECZNO
– Biésiádá rzadka béz iakiégo błazná. KnAd 24.
patrz: BEZ, BEZ, BEZE
– Zdraycá choć pożytéczny/ iédnák brzytki i bezecny. KnAd 1316.
patrz: BEZECNY, BEZECNY, BEZECZNY
– Lądem ábo ná lądzié béspiéczniey/ péwniey/ niż ná lédzié. KnAd 415.
patrz: BEZPIECZNIE, BEZPIECZNO
– Gniew béz-śilny/ nié iést śilny. KnAd 257.
patrz: BEZSILNY
– Bez-żęństwo spokoyne/ vciészne/ wolne. KnAd 22.
patrz: BEZZENSTWO, BEZŻENSTWO, BEZŻEŃSTWO, BEZŻEŃSTWO, BEŻŻEŃSTWO
– Béz-żęniéc. Białych głow nienáwidzi. Czystości miłośnik. KnAd 22.
patrz: BEZŻENIEC
– Niéwiast niénawidzi. Bézżeniéc. KnAd 692.
patrz: BEZŻENIEC
– Bębęn zá gorą ábo w lésié coś wiélkiego/ choć iák cébrzyk wiélkość iego. KnAd 1055.
patrz: BĘBEN
– Bębęn zá gorą ábo w lésie coś wiélkiego/ choć iák cébrzyk wiélkość iego. KnAd 1055-1056.
patrz: BĘBEN
– Ják zaiąc bębná rad tego słucha. KnAd 295.
patrz: BĘBEN
– Biádá temu domowi/ gdzie krowa dobodzié wołowi. KnAd 710.
patrz: BIADA, BIEDA
– Biádá tey kokoszy/ ná ktorey iástrzębá zápráwuią. KnAd 23.
patrz: BIADA, BIEDA
– A biało biało: A czarno? czarno KnAd 1.
patrz: BIAŁO
– Wziąłéś koniá/ wéźmi i bicz. KnAd 1229.
patrz: BICZ
– Bicz z piasku nié będzie. KnAd 23.
patrz: BICZ
– Gdy piéska biią/ i léwék się boi/ ábo/ léwék się niéch boi. KnAd 231.
patrz: BIĆ
– Gdy piéska biią/ i léwék się boi/ ábo/ léwék się niéch boi. KnAd 231.
patrz: BIĆ
– I bábá zá murem biié. KnAd 1062.
patrz: BIĆ
– Bies pogáná. Vide Nálazł swoy swego. KnAd 24.
patrz: BIES, BIES, BIS
– Gdzie gości gromádá/ niesmáczna biesiádá. KnAd 240.
patrz: BIESIADA, BIESIADA, BIESIEDA
– Biésiádá rzadka béz iakiégo błazná. KnAd 24.
patrz: BIESIADA, BIESIADA, BIESIEDA
– Bogátégo pokutá/ vbogiégo biésiádá. KnAd 34.
patrz: BIESIADA, BIESIADA, BIESIEDA
– Bigos. Wczoráysza potráwá. Przygrzewánego/ przypiekánego co. KnAd 25.
patrz: BIGOS
– Nié potka cię to. Nié boy się nie będziész doktorem/ woiéwodą/ biskupem. KnAd 640.
patrz: BISKUP
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády. KnAd 161.
patrz: BLADY, BLADY, BLIADY
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády [...] Raz rumiány á stokroć blády. KnAd 161[153].
patrz: BLADY, BLADY, BLIADY
– Mił-éś mi iák sol w oku. Kolé mię w oczy. Blask mi od niego. [...] V. Nie mogę ná to pátrzyć. KnAd 499.
patrz: BLASK
– Bliższa koszulá niż kaftan. KnAd 26.
patrz: BLISKI
– Bliszszy sobie káżdy niż drugiemu. KnAd 26.
patrz: BLISKI
– Dálékie rzéczy vpátruiemy/ á bliskich nié widziemy. KnAd 141.
patrz: BLISKI
– Nié wiélka obrádá. Podárék błáhy. Obdárzyłéś mię/ ábo go. KnAd 702.
patrz: BŁACHY, BŁAGI, BŁAHY, BŁAHY
– Nié czyń się błaznem. KnAd 570.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Kuglarz. Figlarz. Smieszék. Błazen. KnAd 406.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Nié tráfiłéś ná dudká. Naydzi sobié błazna. KnAd 668.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Biésiádá rzadka béz iakiégo błazná. KnAd 24.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Nié czyń się błaznem gdyś nié iést. KnAd 564.
patrz: BŁAZEN, BŁAZEN, BŁAŻEN
– Potrzébá roskoszy nié pátrzy/ ozdoby nié szuka. Komu przynagła co gwałtownego/ nie zátrzyma go nic błażeńskiego/ roskosznego. KnAd 911.
patrz: BŁAZENSKI, BŁAZEŃSKI, BŁAZEŃSKI, BŁAŻEŃSKI
– Błázeńskie rzéczy rychley niż dobre poymuiemy/ i długo pomniemy. KnAd 26.
patrz: BŁAZENSKI, BŁAZEŃSKI, BŁAZEŃSKI, BŁAŻEŃSKI
– Odwłoká ábo przyczyná odwłoki błazeńska. KnAd 699.
patrz: BŁAZENSKI, BŁAZEŃSKI, BŁAZEŃSKI, BŁAŻEŃSKI
– Komu przynagła co gwałtownego/ nie zátrzyma go nic błażeńskiego/ roskosznego. KnAd 911.
patrz: BŁAZENSKI, BŁAZEŃSKI, BŁAZEŃSKI, BŁAŻEŃSKI
– Cudze zá swe vdawáć/ błazeństwo. KnAd 112.
patrz: BŁAZENSTWO, BŁAZEŃSTWO, BŁAZEŃSTWO, BŁAŻEŃSTWO
– Polski most/ Niemiecki post/ N. Nabożeństwo/ wszystko błażeństwo. KnAd 888.
patrz: BŁAZENSTWO, BŁAZEŃSTWO, BŁAZEŃSTWO, BŁAŻEŃSTWO
– Wymowká/ głupstwá/ błędu zasłoná/ ochroná. KnAd 1283.
patrz: BŁĄD
– Potrzébá wiélu błędow ochroná i obroná. KnAd 912.
patrz: BŁĄD
– Lépiey się wrócić/ niż dáley w błąd iść. KnAd 443.
patrz: BŁĄD
– Káżdy błąd ma swoię wymowkę. KnAd 338.
patrz: BŁĄD
– Gdzié ogon rządzi/ tám głowá błądzi. KnAd 236.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Drugich prowádziémy/ á sami błądziemy. KnAd 213.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Sam błądzisz/ á drugich rządzisz. KnAd 213.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Gdzié ich wiéle rządzi/ tám się często błądzi/ ábo łácno zbłądzi. KnAd 237.
patrz: BŁĄDZIĆ
– Co mi do kogo/ gdy mnié błogo! gdy moy grzbiét cáły. KnAd 95.
patrz: BŁOGO
– Zaymiész mi káczki ná błocie ábo ná wodzie. KnAd 1307.
patrz: BŁOTO
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: BŁOTO
– Podeptáć/ z błotem zmięszáć/ zélżyć kogo. KnAd 875.
patrz: BŁOTO
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: BŁOTO
– Jak w błoto wrzucił pieniądzé/ koszt. KnAd 294.
patrz: BŁOTO
– Lépsza cnotá wé błocié/ niż niécnotá ẃe złocié. KnAd 447.
patrz: BŁOTO
– Jak w błoto wrzucił pieniądzé/ koszt. KnAd 294.
patrz: BŁOTO
– Vgrozisz mi/ abo/ mu. Vczynisz mi. Zaymiesz mi káczki ná błocie. KnAd 1199.
patrz: BŁOTO
– Bogáctwá rod i godności/ Są piękne pokrywki złości. KnAd 31.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Bogáctwá tę własność máią. Mądrego głupiem dziáłáią. KnAd 31.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Bogáctwá teraz przodkuią/ Cnoty iem vstępuią. KnAd 31.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Sławá dobra/ rzécz niéoszácowána/ niéskázitélna/ stoi zá bogáctwá. KnAd 1048.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Bogáctwá często powod do złego. KnAd 30.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Szczodremu bogactw nié żal. KnAd 240.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Bogáctwá wiéle mogą. KnAd 31.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Przyiacioł wiéle/ bogactw wiéle. KnAd 968.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Bogáctwá wiélkie ná máłé przestáwáć. KnAd 1185.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Pięniędzmi bogactwy mądry władnié/ głupi iem służy. KnAd 837.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Bogáctwá z mądrością vciészne. KnAd 32.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Bogactw przybywa/ cnoty vbywa. KnAd 30.
patrz: BOGACTWO, BOGACTWO, BOGACZTWO, BOGASTWO
– Bogacz a świniá/ po smiérci źwierzyná. KnAd 32.
patrz: BOGACZ
– Vbogi niema tego owego/ á bogacz łákomy wszystkiego. KnAd 1186.
patrz: BOGACZ
– Bogaczu ná vbogie pámiętay. KnAd 33.
patrz: BOGACZ
– Bogaczá béz potomká chorego/ stárego/ wszyscy náwiedzáią/ szánuią nié szczerzé. KnAd 33.
patrz: BOGACZ
– Do bogaczá/ iák zrźodła/ wszyscy się zbiégáią. Wziąwszy dość/ á zmąciwszy wodę odbiégáią. KnAd 162.
patrz: BOGACZ
– Bogacz/ niéwolnik. KnAd 32.
patrz: BOGACZ
– Proznuiącemu nié przybywa choć bogátemu. KnAd 935.
patrz: BOGATY
– Przéz sen bogáty. KnAd 949.
patrz: BOGATY
– Bogátemu dobrzé czynić/ strátá. KnAd 36.
patrz: BOGATY
– Bogátégo pokutá/ vbogiégo biésiádá. KnAd 34.
patrz: BOGATY
– Mądry oyciéc syná ma mieć głupiégo/ á bogáty vbogiego. KnAd 803.
patrz: BOGATY
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: BOGATY
– Nié płáci bogáty/ alé wynowáty. KnAd 635.
patrz: BOGATY
– Vbogi obiad i bogátemu podczás smáczniéyszy. KnAd 1186.
patrz: BOGATY
– Dziédzicowi płáczącemu śmierci dobrodziéiá bogátego/ nié wierz. KnAd 225.
patrz: BOGATY
– Vbogi gdy bogátemu daruié/ żebrzé/ ábo co kupuié. KnAd 1185.
patrz: BOGATY
– Bogátego nié vczyni Ccze sércé/ choć pełno w skrzyni. KnAd 33.
patrz: BOGATY
– Głupi możny (bogáty)/ niéznośny. KnAd 253.
patrz: BOGATY
– Bogátego ty nié máiętnością/ lécz vskromioną mierzay chciwością. KnAd 33.
patrz: BOGATY
– Kto spada z wysoká/ nátrąca boká. KnAd 401.
patrz: BOK
– Koláná go bolą [...] Pyszny. Niénabożny. KnAd 353.
patrz: BOLEĆ
– Zélżywość bárziey boli niż ráná/ ábo szkodá. KnAd 1322.
patrz: BOLEĆ
– Od dobrodziéiá nié boli. KnAd 765.
patrz: BOLEĆ
– Co kogo boli/ o tym mowić woli. KnAd 238.
patrz: BOLEĆ
– I ia nié chybię/ nié zborguię. I od mego-ć boli. Zrownam-ci KnAd 280.
patrz: BOLEĆ
– Mow choć do woli/ od słow nié boli. KnAd 1054.
patrz: BOLEĆ
– Boli go káletá/ ábo mieszek. Vide infrà Skąpy. KnAd 42.
patrz: BOLEĆ
– Vgodzi abo tráfi Bog gdzié boli. KnAd 1199.
patrz: BOLEĆ
– Od słowá do słowá/ áż boli głowá. KnAd 771.
patrz: BOLEĆ
– Bárziey boli od podłego. KnAd 10.
patrz: BOLEĆ
– Od wracania głowa boli. KnAd 774.
patrz: BOLEĆ
– Srebrny/ złoty guz nié boli. KnAd 765.
patrz: BOLEĆ
– Bárziey boli od ięzyká niż od miéczá. KnAd 10.
patrz: BOLEĆ
– I gwoli i boli. KnAd 280.
patrz: BOLEĆ
– Tknął-em go w sedno. Tráfiłem gdzié boli. Poczuł. KnAd 1161.
patrz: BOLEĆ
– Pociéchá gdy co boli/ námowić się/ ábo wypowiedzieć do woli. KnAd 538.
patrz: BOLEĆ
– Boli go káletá/ ábo mieszek. Vide infrà Skąpy. KnAd 42.
patrz: BOLEĆ
– Cudza ráná nie boli. KnAd 109.
patrz: BOLEĆ
– Kto sobié woli/ tego głowá nié boli. KnAd 401.
patrz: BOLEĆ
– Bárziey boli od swoiego. KnAd 11.
patrz: BOLEĆ
– Od łáskáwey ręki ábo nátury nié ták boli. KnAd 764.
patrz: BOLEĆ
– Od łáskáwey ręki ábo nátury bárziey boli. KnAd 764.
patrz: BOLEĆ
– Ręká gdzié boli/ oko gdzié gwoli. KnAd 238.
patrz: BOLEĆ
– Niémász téraz Stánisłáwow. Nié wiélé téraz tákich Stánisłáwow/ ábo Biskupow/ Zołnierzow/ Oycow/ Studentow/ Burmistrzow. KnAd 614.
patrz: BORMISTRZ, BUŁMISTR, BURMISTR, BURMISTRZ, BURMISTRZ
– W wiliią śmierci szczęście go potkało/ Stárostą/ Burmistrzem/ etc został. Grób ozdobił. Ná nagrobék piękny zárobił. KnAd 1273.
patrz: BORMISTRZ, BUŁMISTR, BURMISTR, BURMISTRZ, BURMISTRZ
– Zá lédá co dać/ vczynić. Zá borową szyszkę. KnAd 1298.
patrz: BOROWY
– KnAd 131.
patrz: BOSKI
– KnAd 519.
patrz: BOSKI
– Pámiętamy kiédyś piészo/ boso/ chodził. KnAd 570.
patrz: BOSO, BOSO, BOSSO
– Byłéś też kiédyś iáko i my: nam rowny. Pámiętamy kiédyś piészo/ boso/ chodził. KnAd 570.
patrz: BOSO, BOSO, BOSSO
– Jákby z Bogiem trzéciego dniá gadał. [...] Boszkuié się. KnAd 288.
patrz: BOSZKOWAĆ SIĘ
– Bieży iák szwiéc z bótámi. KnAd 24.
patrz: BOT, BOT, BÓT, BUT
– Nagorsze bóty v széwcá/ siékierá v kowalá. KnAd 529.
patrz: BOT, BOT, BÓT, BUT
– KnAd 292.
patrz: BOŻY
– Iák Bożego grobu/ iák czégo drogiego broni/ strzéżé. KnAd 285.
patrz: BOŻY
– Niéwstydliwy. Psu oczy przédał. Ni wstydu ni Bogá. KnAd 716.
patrz: BÓG
– Bolé duszne więtsze niż ciélésne. KnAd 275.
patrz: BÓL
– Ból wszélki nié ták się czuié/ Gdy go kto lékko przyymuié. KnAd 42.
patrz: BÓL
– Bólu nié máłe vlżenie/ Płácz/ ktemu wypowiédzenie. KnAd 42.
patrz: BÓL
– Táiemny ból cięższy. KnAd 1152.
patrz: BÓL
– Roskosz bolu nábawiá. KnAd 999.
patrz: BÓL
– Ból/ ieśli máły/ ia go zniosę: ieśli wiélki/ on mnié. KnAd 41.
patrz: BÓL
– Nié wiélkie bolu vlżenie/ toż cierpiących zgromádzenie. KnAd 704.
patrz: BÓL
– Nié odnawiay bolu/ rány/ wrzodu zgoionego. KnAd 629.
patrz: BÓL
– Lżey ból cierpiemy spolny z drugiemi. KnAd 457.
patrz: BÓL
– Ból káżdy mniéyszy/ zda się naniéznośniéyszy. KnAd 41.
patrz: BÓL
– Ból milczeć nié umie/ ábo nié da. KnAd 41.
patrz: BÓL
– Ból zá czásem ustáié. KnAd 42.
patrz: BÓL
– Ná ból głowy/ lekárstwo chleb. KnAd 524.
patrz: BÓL
– Ból swoy wyznawa/ kto złe oddawa. KnAd 892.
patrz: BÓL
– Ból máły/ znośny: wiélki krótki. KnAd 41.
patrz: BÓL
– Gmatwáć rzéczy/ sprawy. Siła ná się brać/ á nié rospráwiać. KnAd 257.
patrz: BRAĆ
– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.
patrz: BRAĆ
– Brácia zgodliwi/ są wiélkie dziwy. KnAd 44.
patrz: BRAT
– Brodacz. Brodá. KnAd 45.
patrz: BRODA
– Brody dość/ by tyle rozumu. KnAd 45.
patrz: BRODA
– Mądrość przychodzi i roście z láty: ácz nie káżdy iést mądry/ brodáty. KnAd 463.
patrz: BRODATY
– Stárzy podczas dziwy broią/ gdy ich czem dobrem nápoią. KnAd 1102.
patrz: BROIĆ
– Tu stoi á indzié swe broi. KnAd 1181.
patrz: BROIĆ
– Milczy á złe broi. KnAd 497.
patrz: BROIĆ
– Język broń niépoślédnia. KnAd 321.
patrz: BRONIA, BRONIA, BROŃ, BROŃ, BRÓŃ
– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.
patrz: BRONIA, BRONIA, BROŃ, BROŃ, BRÓŃ
– Iéden drugiego broni/ wymawia. KnAd 306.
patrz: BRONIĆ
– Smierci vchodzi káżdy iák możé. Żywotá co żywo broni. KnAd 1071.
patrz: BRONIĆ
– Dobry záwsze czás dobrzé czynić/ oyczyzny bronić/ etc. KnAd 186.
patrz: BRONIĆ
– KnAd 292.
patrz: BRONIĆ
– Iák oká w głowie strzéżé/ broni/ szánuié. KnAd 292.
patrz: BRONIĆ
– Przészłe przygody/ bronią od szkody. KnAd 950.
patrz: BRONIĆ
– Iák Bożego grobu/ iák czégo drogiego broni/ strzéżé. KnAd 285.
patrz: BRONIĆ
– Iáko kto możé broni się. KnAd 302.
patrz: BRONIĆ SIĘ
– Złé vczyniwszy/ gorzey się wymawia/ broni/ chwali. KnAd 1342.
patrz: BRONIĆ SIĘ
– Ná bruku mężny/ śmiáły/ dokázuié. KnAd 524.
patrz: BRUK, BRUK, BURK
– Smiáły ná bruku. KnAd 1061.
patrz: BRUK, BRUK, BURK
– Zdraycá choć pożytéczny/ iédnák brzytki i bezecny. KnAd 1316.
patrz: BRZYDKI
– Nié mogę ná to pátrzyć/ tego słucháć. Lédwiem żyw na to. Niémiło/ brzydko/ przykro. KnAd 621.
patrz: BRZYDKO
– Jak po brzytwách/ po szydłách stąpáć. KnAd 554.
patrz: BRZYTEW, BRZYTWA
– Jédnemu szydłá golą/ drugiemu i brzytwy nié chcą. KnAd 314.
patrz: BRZYTEW, BRZYTWA
– Chłop ná nowe buczno każé/ sporo piie. KnAd 62.
patrz: BUCZNO
– Buczno każé. KnAd 49.
patrz: BUCZNO
– Buczno/ á w pięty zimno. KnAd 49.
patrz: BUCZNO
– Chłop ná nowe buczno każé/ sporo piié. KnAd 62.
patrz: BUCZNO
– Buczno/ á w mieszku pusto. KnAd 49.
patrz: BUCZNO
– Podczás gdzié szatá podléysza/ tai się pychá buczniéysza. KnAd 872.
patrz: BUCZNY, BUCZNY, BUSZNY
– Zołnierz zuchwáła buczna rzécz. KnAd 1366.
patrz: BUCZNY, BUCZNY, BUSZNY
– Zołnierz zuchwáła buczna rzécz. KnAd 1366.
patrz: BUCZNY, BUCZNY, BUSZNY
– Niéch też drugi robi/ mowi/ buduié/ opátrzy. KnAd 560.
patrz: BUDOWAĆ
– Ogięń buduié. KnAd 775.
patrz: BUDOWAĆ
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: BUDOWAĆ
– Iéden buduié/ drugi psuié. KnAd 308.
patrz: BUDOWAĆ
– Ná lédzié budowáć/ niéwárowno. KnAd 532.
patrz: BUDOWAĆ
– O frászkę się kłopotáć/ burdy stroić. KnAd 775.
patrz: BURDA
– Iédna to bursa. Tegoż to abo iednegoż to płotu kół. KnAd 310.
patrz: BURSA, BURSA, BURSZA
– Z máłey burzé wiélki dészcz. KnAd 1356.
patrz: BURZA
– Gniew wynurzy/ co się w sercu burzy. KnAd 258.
patrz: BURZYĆ SIĘ, BURZYĆ SIĘ, BURŻYĆ SIĘ
– Godność wynurzy/ co się w kiem burzy. KnAd 263.
patrz: BURZYĆ SIĘ, BURZYĆ SIĘ, BURŻYĆ SIĘ
– Twarz łácno wynurzy/ co się w sércu burzy. KnAd 1181.
patrz: BURZYĆ SIĘ, BURZYĆ SIĘ, BURŻYĆ SIĘ
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Nié czyń się błaznem gdyś nié iést. KnAd 564.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Człowiék nié bydlę/ to iest/ nié ma żyć iák bydlę. KnAd 132.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Lepiey być dobrem chłopem/ niż złem popem. KnAd 482.
patrz: BYĆ, BYĆ, BYDŹ
– Człowiék nié bydlę/ to iest/ nié ma żyć iák bydlę. KnAd 132.
patrz: BYDLĘ
– Dáléko páś świnié/ bydło/ od ogrodá/ zboża. KnAd 142.
patrz: BYDŁO
– Ná rześ cię byśku chowáią przétoć dobry obrok dáią. KnAd 977.
patrz: BYSIEK
– Otoż tobie byśku maziia. KnAd 801.
patrz: BYSIEK
– Wroćił śię ná stáry byt. KnAd 541.
patrz: BYT
– Wolność rzécz nié oszácowána/ nié przépłacona Stoi zá dobry byt. KnAd 1256.
patrz: BYT
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: BYWAĆ
– Dobrodziéystwo tréfunkiem dáne/ podło bywa szácowáne. KnAd 181.
patrz: BYWAĆ
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: BYWAĆ
– Małe winy gryziemy/ wiélkie całkiem połykamy. KnAd 470.
patrz: CAŁKIEM
– Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55.
patrz: CAŁY
– Cáły báran a wilk syt záraz być nié może. KnAd 55.
patrz: CAŁY
– Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55.
patrz: CAŁY
– Czapka zá biret. KnAd 117.
patrz: CAPKA, CZAPKA, CZAPKA
– Kto ma umrzeć/ i w cébrzé wody utonié. KnAd 381.
patrz: CEBER, CEBER, CEBR, CEBR, CĘBR, CZEBER, CZEBR
– Bębęn zá gorą ábo w lésié coś wiélkiego/ choć iák cébrzyk wiélkość iego. KnAd 1055.
patrz: CEBRZYK, CEBRZYK, CZEBRZYK
– Céchowánych się strzéż. KnAd 55.
patrz: CECHOWANY
– Zbladł iák Toruńska cégłá. KnAd 129.
patrz: CEGŁA, CEGŁA, CZEGŁA
– Zbladł iák Toruńska cégłá. KnAd 129.
patrz: CEGŁA, CEGŁA, CZEGŁA
– Tráfił do celu / ábo w cel. KnAd 1169.
patrz: CEL, CEL, CYL, CZEL
– Przéłożony wszystkiem iák cél wystáwiony. KnAd 943.
patrz: CEL, CEL, CYL, CZEL
– Tráfił podlé celu. sążen od celu. KnAd 1169.
patrz: CEL, CEL, CYL, CZEL
– Tráfił do celu / ábo w cel. KnAd 1169.
patrz: CEL, CEL, CYL, CZEL
– Drożey cęń/ á w miáręć zápłácą. KnAd 211.
patrz: CENIĆ
– Drogo ceń ná początku. KnAd 839.
patrz: CENIĆ
– Lépszy funt szczęścia/ niż cętnar rozumu. KnAd 437.
patrz: CENTNAR, CENTNAR, CETNAR
– Do szturmu chałástrę puszczáć. KnAd 548.
patrz: CHAŁASTRA, CHAŁASTRA, HALASTRA, HAŁASTRA, SAŁASTRA
– Kto nigdzié nié bywał/ swoię cháłupkę napiękniéyszą być rozumie. KnAd 390.
patrz: CHAŁUPKA
– Iédná iáskołká nié czyni láta; nié czyni miástá iedná chátá. KnAd 309.
patrz: CHATA, CHATA, HATA
– Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
patrz: CHCIEĆ
– Niédospáć trzébá/ kto chcé dostáć (ábo/ dość mieć) chlébá. KnAd 577.
patrz: CHCIEĆ
– Sowá gdy ziástrzębiéié/ wyżey niż Sokoł chcé látáć. KnAd 812.
patrz: CHCIEĆ
– Bogátego ty nié máiętnością/ lécz vskromioną mierzay chciwością. KnAd 33.
patrz: CHCIWOŚĆ
– Niédospáć trzébá/ kto chcé dostáć (ábo/ dość mieć) chlébá. KnAd 577.
patrz: CHLEB, CHLEB, KLEB
– Ná ból głowy/ lekárstwo chleb. KnAd 524.
patrz: CHLEB, CHLEB, KLEB
– Dość/ mieć chlébá/ ile komu trzébá. KnAd 203.
patrz: CHLEB, CHLEB, KLEB
– Stroyno á głodno. Swietno á chłodno. KnAd 1107.
patrz: CHŁODNO
– Niénawiść złem cudzem się chłodzi/ choć iey to sámey rowno szkodzi. KnAd 628.
patrz: CHŁODZIĆ SIĘ
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: CHŁOP
– Chłop na klaczy iéździ/ á kláczé szuka. KnAd 52.
patrz: CHŁOP
– Lepiey być dobrem chłopem/ niż złem popem. KnAd 482.
patrz: CHŁOP
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: CHŁOP
– Chłopá korcem nié miérzą. KnAd 63.
patrz: CHŁOP
– Nié ládáś chłop/ pisarz/ etc. KnAd 610.
patrz: CHŁOP
– Wino chłopá obáli. KnAd 148.
patrz: CHŁOP
– Zyzność chłopá czyni śmiáłego/ zuchwáłego. KnAd 62.
patrz: CHŁOP
– Kot nié łowny/ chłop (ábo żak) nie mowny/ często głodny. KnAd 360.
patrz: CHŁOP
– Chłop ná nowe buczno każé/ sporo piié. KnAd 62.
patrz: CHŁOP
– Pánowié dáwnoby pozdycháli/ by iem vbodzy (chłopkowié) nié dawáli. KnAd 819.
patrz: CHŁOPEK
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: CHŁOPEK
– Pánowié nic nié robią/ á dobrzé się máią: A chłopkowié zaś/ robiąc ná onych/ wzdychaią. KnAd 819.
patrz: CHŁOPEK
– Chodzi iák owiéczká/ á tryka iák báran. KnAd 64.
patrz: CHODZIĆ
– Zak béz ksiąg chodząc do szkoły/ zgodzi się potem páść woły. KnAd 1297.
patrz: CHODZIĆ
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżnem poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: CHODZIĆ
– Dla grzmotu do młyná nie iść; dla szumu do lasá. KnAd 156-157.
patrz: CHODZIĆ
– Chodzi zá niem iák cięń. KnAd 636a.
patrz: CHODZIĆ
– Iéden chodzi w miérzé/ drugi suknią dziérzé. KnAd 509.
patrz: CHODZIĆ
– Pijánemu świát ábo wszystko w koło chodzi. KnAd 843.
patrz: CHODZIĆ
– Przygody po ludziách, nié po drzéwách chodzą. KnAd 956.
patrz: CHODZIĆ
– Koło płotow chodzi. Nié wyráźnie mowi. KnAd 353.
patrz: CHODZIĆ
– Kto dobrzé chodzi/ koszt nogámi nágrodzi. KnAd 377.
patrz: CHODZIĆ
– Chodzi iák owiéczká/ á tryka iák báran. KnAd 64.
patrz: CHODZIĆ
– Kto nogami máło chodzi/ językiem/ ábo vszymá sobié nágrodzi. KnAd 390.
patrz: CHODZIĆ
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżném poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: CHODZIĆ
– W mászkárzé chodzi. KnAd 481.
patrz: CHODZIĆ
– Nié do rzéczy to. Nic to do rzéczy. Odstąpił od rzéczy. Koło płotow chodzi. KnAd 576.
patrz: CHODZIĆ
– Musiáło by słońce ináczey chodzić. KnAd 737.
patrz: CHODZIĆ
– Kto nié postánowi żywotá/ záwsze chodzi koło płotá. KnAd 386.
patrz: CHODZIĆ
– Podź robić. O nié mogęć chodzić. Podźże iéść. Toć muszę leść. KnAd 164.
patrz: CHODZIĆ
– Pámiętamy kiédyś piészo/ boso/ chodził. KnAd 570.
patrz: CHODZIĆ
– Pámiętamy kiédyś piészo/ boso/ chodził. KnAd 570.
patrz: CHODZIĆ
– Gębá v niego iák choléwá. KnAd 841.
patrz: CHOLEWA
– Dobra w chomąto słomá/ w káftan báwéłná. KnAd 162.
patrz: CHOMĄT, CHOMĄT, CHOMĄTO, CHOMĄTO, CHOMUNT, CHOMUNTO
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: CHOWAĆ
– Ná rześ cię byśku chowáią przétoć dobry obrok dáią. KnAd 977.
patrz: CHOWAĆ
– Słodkiś iáko chrzan. KnAd 1050.
patrz: CHRZAN, CHRZAN, CHRZON, KRZON
– Dobry chrzan z miodem/ miod sam. KnAd 1025.
patrz: CHRZAN, CHRZAN, CHRZON, KRZON
– Chrzan z miodem dobry/ á miod sam. KnAd 70.
patrz: CHRZAN, CHRZAN, CHRZON, KRZON
– Złé vczyniwszy/ gorzey się wymawia/ broni/ chwali. KnAd 1342.
patrz: CHWALIĆ SIĘ
– Bolé duszne więtsze niż ciélésne. KnAd 275.
patrz: CIELESNY
– Chodzi zá niem iák cięń. KnAd 636a.
patrz: CIEŃ
– Boiáźliwy. Tchorz. Záięczego sércá człowiék. Cieniá się swego boi. KnAd 38.
patrz: CIEŃ
– Nié wiélkie bolu vlżenie/ toż cierpiących zgromádzenie. KnAd 704.
patrz: CIERPIĄCY
– Lżey ból cierpiemy spolny z drugiemi. KnAd 457.
patrz: CIERPIEĆ
– Táiemny ból cięższy. KnAd 1152.
patrz: CIEŻKI, CIĘŻKI, CIĘŻKI
– Sytość zdrowiu i cnocié szkodliwa. KnAd 1124.
patrz: CNOTA
– Cnotę dość pochwalić/ á daley nic. KnAd 84.
patrz: CNOTA
– Lépsza cnotá wé błocié/ niż niécnotá ẃe złocié. KnAd 447.
patrz: CNOTA
– Bogactw przybywa/ cnoty vbywa. KnAd 30.
patrz: CNOTA
– Cnotá samá się záleca. Sámá sobie dostátnia i płátna. KnAd 82.
patrz: CNOTA
– Bogáctwá teraz przodkuią/ Cnoty iem vstępuią. KnAd 31.
patrz: CNOTA
– Bębęn zá gorą ábo w lésié coś wiélkiego/ choć iák cébrzyk wiélkość iego. KnAd 1055.
patrz: COŚ
– Gość częsty i długi/ rychło się sprzykrzy. Gość i rybá trzéciego dniá précz/ nie wart/ cuchnié. KnAd 265.
patrz: CUCHNĄĆ
– Cudze zá swe vdawáć/ błazeństwo. KnAd 112.
patrz: CUDZY
– Cudza ráná nie boli. KnAd 109.
patrz: CUDZY
– Cudze niészczęście podczás gwoli. KnAd 109.
patrz: CUDZY
– Kto cudze nędzé vważy/ lékcey sobié swoie waży. KnAd 457.
patrz: CUDZY
– KnAd 1059.
patrz: CZART
– KnAd 665.
patrz: CZART
– KnAd 11.
patrz: CZART
– KnAd 598.
patrz: CZART
– Nié gryź z czártem orzéchow. KnAd 598.
patrz: CZART
– KnAd 549.
patrz: CZART
– Czásu pogody/ boy się wiélkiéy wody/ ábo náwałności. KnAd 122.
patrz: CZAS
– Dobry záwsze czás dobrzé czynić/ oyczyzny bronić/ etc. KnAd 186.
patrz: CZAS
– Ból zá czásem ustáié. KnAd 42.
patrz: CZAS
– Strách pod czás gorszy niż sámá rzécz. KnAd 1355.
patrz: CZAS
– Bogátego nié vczyni Ccze sércé/ choć pełno w skrzyni. KnAd 33.
patrz: CZCZY
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: CZELADŹ
– Gdzié ich wiéle rządzi/ tám się często błądzi/ ábo łácno zbłądzi. KnAd 237.
patrz: CZESTO, CZĘSTO, CZĘSTO
– Bogáctwá często powod do złego. KnAd 30.
patrz: CZESTO, CZĘSTO, CZĘSTO
– Nié obiécuy nigdy skoro: bo spéłnić często nié sporo. KnAd 628.
patrz: CZESTO, CZĘSTO, CZĘSTO
– Kot nié łowny/ chłop (ábo żak) nie mowny/ często głodny. KnAd 360.
patrz: CZESTO, CZĘSTO, CZĘSTO
– Vstáwiczność wiéle możé/ i sam gwałt często przémożé. KnAd 1217.
patrz: CZESTO, CZĘSTO, CZĘSTO
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: CZESTOWAĆ, CZĘSTOWAĆ, CZĘSTOWAĆ
– Naleganie częste/ długie/ za gwałt stoi. KnAd 532.
patrz: CZĘSTY
– Nié záwsze człéku wszystko g-myśli/ powoli. KnAd 731.
patrz: CZŁEK
– Człowiék nié bydlę/ to iest/ nié ma żyć iák bydlę. KnAd 132.
patrz: CZŁOWIEK
– Jédná nędzá nié dokuczy: ábo/ niédość ná człowiéká. KnAd 310.
patrz: CZŁOWIEK
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: CZUĆ
– Ból wszélki nié ták się czuié/ Gdy go kto lékko przyymuié. KnAd 42.
patrz: CZUĆ
– Namyśl się wolno/ á spiészno czyń. KnAd 1008.
patrz: CZYNIĆ
– Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
patrz: CZYNIĆ
– Zyzność chłopá czyni śmiáłego/ zuchwáłego. KnAd 62.
patrz: CZYNIĆ
– Bogátemu dobrzé czynić/ strátá. KnAd 36.
patrz: CZYNIĆ
– Dobry záwsze czás dobrzé czynić/ oyczyzny bronić/ etc. KnAd 186.
patrz: CZYNIĆ
– Iédná iáskołká nié czyni láta; nié czyni miástá iedná chátá. KnAd 309.
patrz: CZYNIĆ
– Nié czyń się błaznem gdyś nié iést. KnAd 564.
patrz: CZYNIĆ SIĘ
– Nié czyń się błaznem. KnAd 570.
patrz: CZYNIĆ SIĘ
– Jákie przéwinienie/ tákie dość czynienie. KnAd 286.
patrz: CZYNIENIE
– Ból milczeć nié umie/ ábo nié da. KnAd 41.
patrz: DAĆ
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: DAĆ
– Dálékie rzéczy vpátruiemy/ á bliskich nié widziemy. KnAd 141.
patrz: DALEKI
– Dáléko páś świnié/ bydło/ od ogrodá/ zboża. KnAd 142.
patrz: DALEKO
– Cnotę dość pochwalić/ á daley nic. KnAd 84.
patrz: DALEKO
– Lépiey się wrócić/ niż dáley w błąd iść. KnAd 443.
patrz: DALEKO
– Dobrodziéystwo tréfunkiem dáne/ podło bywa szácowáne. KnAd 181.
patrz: DANY
– Lekko sobié szácuiemy/ czégo dármo dostáiemy. KnAd 94.
patrz: DARMO
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: DARMO
– Vbogi gdy bogátemu daruié/ żebrzé/ ábo co kupuié. KnAd 1185.
patrz: DAROWAĆ
– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.
patrz: DAWAĆ
– Pánowié dáwnoby pozdycháli/ by iem vbodzy (chłopkowié) nié dawáli. KnAd 819.
patrz: DAWAĆ
– Ná rześ cię byśku chowáią przétoć dobry obrok dáią. KnAd 977.
patrz: DAWAĆ
– Pánowié dáwnoby pozdycháli/ by iem vbodzy (chłopkowié) nié dawáli. KnAd 819.
patrz: DAWNO
– Bać się trzébá trzcinié/ Gdy wiátr dąb wywinié. KnAd 8.
patrz: DĄB
– Nié gryź z czártem orzéchow. KnAd 598.
patrz: DIABEŁ, DIABEŁ, DIACHEŁ, DYJABEŁ, DYJABOŁ
– Naleganie częste/ długie/ za gwałt stoi. KnAd 532.
patrz: DŁUGI
– Długo trwáć nie możé/ co mus/ gwałt przemożé. KnAd 160.
patrz: DŁUGO
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády. KnAd 161.
patrz: DŁUŻNIK
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: DO
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: DO
– Biádá temu domowi/ gdzié krowá dobodzie wołowi. KnAd 710.
patrz: DOBÓŚĆ
– Dziédzicowi płáczącemu śmierci dobrodziéiá bogátego/ nié wierz. KnAd 225.
patrz: DOBRODZIEJ, DOBRODZIEJA
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: DOBRODZIEJSTWO
– Dobrodziéystwo tréfunkiem dáne/ podło bywa szácowáne. KnAd 181.
patrz: DOBRODZIEJSTWO
– Sławá dobra/ rzécz niéoszácowána/ niéskázitélna/ stoi zá bogáctwá. KnAd 1048.
patrz: DOBRY
– Lepiey być dobrem chłopem/ niż złem popem. KnAd 482.
patrz: DOBRY
– Dobry záwsze czás dobrzé czynić/ oyczyzny bronić/ etc. KnAd 186.
patrz: DOBRY
– Począték dobry/ koniéc miewa podobny. KnAd 865.
patrz: DOBRY
– Ná rześ cię byśku chowáią przétoć dobry obrok dáią. KnAd 977.
patrz: DOBRY
– Stárzy podczas dziwy broią/ gdy ich czem dobrem nápoią. KnAd 1102.
patrz: DOBRY
– Chrzan z miodem dobry/ á miod sam. KnAd 70.
patrz: DOBRY
– Tréfunek podczas lépszy niż rozum. Szczęście podczás rozmysł przéchodzi. KnAd 1173.
patrz: DOBRY
– Dobry chrzan z miodem/ miod sam. KnAd 1025.
patrz: DOBRY
– Dobry záwsze czás dobrzé czynić/ oyczyzny bronić/ etc. KnAd 186.
patrz: DOBRZE
– Kto śię sam czégo dobrzé náuczył/ słuszna áby drugich vczył. KnAd 398-399.
patrz: DOBRZE
– Kto dobrzé chodzi/ koszt nogámi nágrodzi. KnAd 377.
patrz: DOBRZE
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: DOBRZE
– Bogátemu dobrzé czynić/ strátá. KnAd 36.
patrz: DOBRZE
– Wolę swey potrzébié niż cudzem oczom dogadzáć. KnAd 1253.
patrz: DOGADZAĆ
– Dogodzić ábo podobáć się wszystkiem trudno/ niépodobno. KnAd 195.
patrz: DOGODZIĆ
– Łácno począć/ nie łácno dokonáć. KnAd 413.
patrz: DOKONAĆ
– Nié potka cię to. Nié boy się nie będziész doktorem/ woiéwodą/ biskupem. KnAd 640.
patrz: DOKTOR
– Kto łácno wiérzy/ ten swem domiérzy. KnAd 404.
patrz: DOMIERZYĆ
– Mądremu dość skinąć/ ostátka się domyśli. KnAd 461.
patrz: DOMYŚLIĆ SIĘ
– Cnotá samá się záleca. Sámá sobie dostátnia i płátna. KnAd 82.
patrz: DOSTATNI
– Lekko sobié szácuiemy/ czégo dármo dostáiemy. KnAd 94.
patrz: DOSTAWAĆ
– Vrody dość á sércá máło. KnAd 905.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Vrody dość/ rozumu ni kąská. KnAd 248.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Niédospáć trzébá/ kto chcé dostáć (ábo/ dość mieć) chlébá. KnAd 577.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Jákie przéwinienie/ tákie dość czynienie. KnAd 286.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Nié szukay zwády/ masz-li dość rády. KnAd 663.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Co nié dość/ to nié wiélé. KnAd 99.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Brody dość/ by tyle rozumu. KnAd 45.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Kto dość ma/ więcey nié żąda. KnAd 385.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Roboty dość/ á pożytku máło. KnAd 997.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Słow dość rozumu nié wiéle. KnAd 1051.
patrz: DOŚCI, DOŚĆ, DOŚĆ
– Wstyd dość raz vtrácić. KnAd 1264.
patrz: DOŚĆ
– Dość/ mieć chlébá/ ile komu trzébá. KnAd 203.
patrz: DOŚĆ
– Podobáć się mądremu/ dość i iédnemu. KnAd 880.
patrz: DOŚĆ
– Mądremu dość skinąć/ ostátka się domyśli. KnAd 461.
patrz: DOŚĆ
– Dość iest vczniowi podobáć się mistrzowi. KnAd 880.
patrz: DOŚĆ
– Cnotę dość pochwalić/ á daley nic. KnAd 84.
patrz: DOŚĆ
– Raz dość omylić się/ zgrzeszyć. KnAd 992.
patrz: DOŚĆ
– Jédno słońcé dość ná niébié. Pánowánie towárzyszá nié lubi/ nié cierpi. KnAd 316.
patrz: DOŚĆ
– Jédná nędzá nié dokuczy: ábo/ niédość ná człowiéká. KnAd 310.
patrz: DOŚĆ
– Raz dość ná woynié szwánkowáć Polegszy/ trudno wétowáć. KnAd 992.
patrz: DOŚĆ
– Psu vbitemu dość kiy vkázáć. KnAd 907.
patrz: DOŚĆ
– Złego dość raz skosztowáć: ábo zákusić. KnAd 1334.
patrz: DOŚĆ
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżnem poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: DOTKNIENIE
– Niéwola dowcip zátłumia. KnAd 712.
patrz: DOWCIP
– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.
patrz: DOWÓD
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: DROGA
– Iák Bożego grobu/ iák czégo drogiego broni/ strzéżé. KnAd 285.
patrz: DROGI
– KnAd 292.
patrz: DROGI
– Głód tani/ sytość droga. KnAd 244.
patrz: DROGI
– Drogo ceń ná początku. KnAd 839.
patrz: DROGO
– Drożey cęń/ á w miáręć zápłácą. KnAd 211.
patrz: DROGO
– Lżey ból cierpiemy spolny z drugiemi. KnAd 457.
patrz: DRUGI
– Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
patrz: DRUGI
– Sam błądzisz/ á drugich rządzisz. KnAd 213.
patrz: DRUGI
– Iéden chodzi w miérzé/ drugi suknią dziérzé. KnAd 509.
patrz: DRUGI
– Bliszszy sobie káżdy niż drugiemu. KnAd 26.
patrz: DRUGI
– Iéden drugiego broni/ wymawia. KnAd 306.
patrz: DRUGI
– Niéch też drugi robi/ mowi/ buduié/ opátrzy. KnAd 560.
patrz: DRUGI
– Bliszszy sobie káżdy niż drugiemu. KnAd 26.
patrz: DRUGI
– Drugich prowádziémy/ á sami błądziemy. KnAd 213.
patrz: DRUGI
– Liszka głodna/ drzęmié. Łow sobie kotku. KnAd 453-454.
patrz: DRZEMAĆ
– Niedźwiedź srogo ná żołądź ryka: gdy gáłąź spádnié/ milczkiem umyka. KnAd 593.
patrz: DRZEWO
– Przygody po ludziách, nié po drzéwách chodzą. KnAd 956.
patrz: DRZEWO
– Nié tráfiłéś ná dudká. Naydzi sobié błazna. KnAd 668.
patrz: DUDEK
– Bolé duszne więtsze niż ciélésne. KnAd 275.
patrz: DUSZNY
– Kto dość ma/ więcey nié żąda. KnAd 385.
patrz: DUŻO
– Bolé duszne więtsze niż ciélésne. KnAd 275.
patrz: DUŻY
– Gniew béz-śilny/ nié iést śiłny. Sierdzit á nié duż. KnAd 257.
patrz: DUŻY
– Dwié robocié rázem robić trudno/ niépodobno. KnAd 219.
patrz: DWA
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżnem poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: DYM
– Bogáctwá tę własność máią. Mądrego głupiem dziáłáią. KnAd 31.
patrz: DZIAŁAĆ
– Diécinne [!] obyczáié/ zábáwy. W piasku gmeráć. Ná lásce iéździć/ etc. KnAd 224.
patrz: DZIECINNY
– Dziédzicowi płáczącemu śmierci dobrodziéiá bogátego/ nié wierz. KnAd 225.
patrz: DZIEDZIC
– Gość częsty i długi/ rychło się sprzykrzy. Gość i rybá trzéciego dniá précz/ nie wart/ cuchnié. KnAd 265.
patrz: DZIEŃ
– Iéden chodzi w miérzé/ drugi suknią dziérzé. KnAd 509.
patrz: DZIERAĆ
– Mieszká dziękámi nié nápéłnisz/ ále dzięgámi. KnAd 489.
patrz: DZIĘKA
– Dziękuiéć vbogi z bédłék/ ma domá dość rydzow. Kazał ci podziękować. KnAd 225.
patrz: DZIĘKOWAĆ
– Stárzy podczas dziwy broią/ gdy ich czem dobrem nápoią. KnAd 1102.
patrz: DZIW, DZIWO
– Brácia zgodliwi/ są wiélkie dziwy. KnAd 44.
patrz: DZIW, DZIWO
– Vderz w gárnéc dźwięk go wyda. KnAd 1161.
patrz: DŹWIĘK
– Łácno wykręcać/ fałszowáć. KnAd 414.
patrz: FAŁSZOWAĆ
– Bru ná bru; Fu ná fu. KnAd 46.
patrz: FU
– Lépszy funt szczęścia/ niż cętnar rozumu. KnAd 437.
patrz: FUNT
– Niedźwiedź srogo ná żołądź ryka: gdy gáłąź spádnié/ milczkiem umyka. KnAd 593.
patrz: GAŁĄŹ, GAŁĘZIE
– Kocioł gárncowi przygania. KnAd 1031.
patrz: GARNEC, GARNIEC, GARNIEC
– Vderz w gárnéc dźwięk go wyda. KnAd 1161.
patrz: GARNEC, GARNIEC, GARNIEC
– Kokoszká zniosłá iayko y gdaczé. KnAd 623.
patrz: GDAKAĆ
– Nié czyń się błaznem gdyś nié iést. KnAd 564.
patrz: GDY
– Stárzy podczas dziwy broią/ gdy ich czem dobrem nápoią. KnAd 1102.
patrz: GDY
– Vbogi gdy bogátemu daruié/ żebrzé/ ábo co kupuié. KnAd 1185.
patrz: GDY
– Ręká gdzié boli/ oko gdzié gwoli. KnAd 238.
patrz: GDZIE
– Gdzié ogon rządzi/ tám głowá błądzi. KnAd 236.
patrz: GDZIE
– Gdzié ich wiéle rządzi/ tám się często błądzi/ ábo łácno zbłądzi. KnAd 237.
patrz: GDZIE
– Każ temu smrodowi ábo béstyiey gębę pieniędzmi zátkáć. KnAd 242.
patrz: GĘBA
– Gębá v niego iák choléwá. KnAd 841.
patrz: GĘBA
– Każ temu smrodowi ábo béstyiey gębę pieniędzmi zátkáć. KnAd 242.
patrz: GĘBA
– Głodny kiiá się nié boi. KnAd 246.
patrz: GŁODNY
– Kot nié łowny/ chłop (ábo żak) nie mowny/ często głodny. KnAd 360.
patrz: GŁODNY
– Liszka głodna/ drzęmié. Łow sobie kotku. KnAd 453-454.
patrz: GŁODNY
– Gdzié ogon rządzi/ tám głowá błądzi. KnAd 236.
patrz: GŁOWA
– Iák oká w głowie strzéżé/ broni/ szánuié. KnAd 292.
patrz: GŁOWA
– Od słowá do słowá/ áż boli głowá. KnAd 771.
patrz: GŁOWA
– Ná ból głowy/ lekárstwo chleb. KnAd 524.
patrz: GŁOWA
– Od wracania głowa boli. KnAd 774.
patrz: GŁOWA
– Głodu nié kupić/ sytość wiéle kosztuié. KnAd 244.
patrz: GŁÓD
– Głód tani/ sytość droga. KnAd 244.
patrz: GŁÓD
– Bogáctwá tę własność máią. Mądrego głupiem dziáłáią. KnAd 31.
patrz: GŁUPI
– Mądry oyciéc syná ma mieć głupiégo/ á bogáty vbogiego. KnAd 803.
patrz: GŁUPI
– Głupi możny (bogáty)/ niéznośny. KnAd 253.
patrz: GŁUPI
– Pięniędzmi bogactwy mądry władnié/ głupi iem służy. KnAd 837.
patrz: GŁUPI
– Wymowká/ głupstwá/ błędu zasłoná/ ochroná. KnAd 1283.
patrz: GŁUPSTWO
– Gmatwáć rzéczy/ sprawy. Siła ná się brać/ á nié rospráwiać. KnAd 257.
patrz: GMATAĆ, GMATWAĆ, GMATWAĆ
– Diécinne [!] obyczáié/ zábáwy. W piasku gmeráć. Ná lásce iéździć/ etc. KnAd 224.
patrz: GMERAĆ, GMERAĆ, GMYRAĆ
– Nié káżdemu będzie gmyśli/ ná co iédno więc pomyśli. KnAd 721.
patrz: GMYŚLI, KU MYŚLI
– Nié záwsze człéku wszystko g-myśli/ powoli. KnAd 731.
patrz: GMYŚLI, KU MYŚLI
– Nié wie gdzié kozy gnano. Inszego świátá człowiék. KnAd 556.
patrz: GNAĆ
– Apteka gnoykowi śmierdzi. Nie zna co dobrego. KnAd 7.
patrz: GNOJEK
– Bogáctwá rod i godności/ Są piękne pokrywki złości. KnAd 31.
patrz: GODNOŚĆ
– Złé vczyniwszy/ gorzey się wymawia/ broni/ chwali. KnAd 1342.
patrz: GORZEJ
– Gdzie gości gromádá/ niesmáczna biesiádá. KnAd 240.
patrz: GOŚĆ
– Gość częsty i długi/ rychło się sprzykrzy. Gość i rybá trzéciego dniá précz/ nie wart/ cuchnié. KnAd 265.
patrz: GOŚĆ
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: GOTOWAĆ
– Bębęn zá gorą ábo w lésié coś wiélkiego/ choć iák cébrzyk wiélkość iego. KnAd 1055.
patrz: GÓRA
– Bicz z piasku nié będzie. KnAd 23.
patrz: GÓWNO
– Káżdy ma swego molá co go gryzie. KnAd 339.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Nié gryź z czártem orzéchow. KnAd 598.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Małe winy gryziemy/ wiélkie całkiem połykamy. KnAd 470.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Iédnego to/ drugiego owo gryzié. KnAd 339.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– I kwáśne iábłko robak gryzié. KnAd 283.
patrz: GREŹĆ, GRYŹĆ, GRYŹĆ, GRZYŹĆ
– Gdzie gości gromádá/ niesmáczna biesiádá. KnAd 240.
patrz: GROMADA
– Zysk nié słuszny szkodą grozi. KnAd 1379.
patrz: GROZIĆ
– KnAd 292.
patrz: GRÓB
– Iák Bożego grobu/ iák czégo drogiego broni/ strzéżé. KnAd 285.
patrz: GRÓB
– Omyliłá go/ ábo mię nádziéiá. Iákby mu psi obiad ziédli. Spádło mu z grzanki. Chucha w garść [...] Dobry byt vtrácił [...]. KnAd 785.
patrz: GRZANKA, GRZANKA, GRZONKA, GRŻANKA
– Táńszy téraz. Spádło mu z grzanki. Spuścił [...] Affine, Obcięto mu skrzydłá. Odmieniło się. Omyliłá go nádziéiá. KnAd 1158.
patrz: GRZANKA, GRZANKA, GRZONKA, GRŻANKA
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżnem poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: GRZECH, GRZECH, GRZYCH
– Dla grzmotu do młyná nie iść; dla szumu do lasá. KnAd 156-157.
patrz: GRZMOT
– Srebrny/ złoty guz nié boli. KnAd 765.
patrz: GUZ
– Vstáwiczność wiéle możé/ i sam gwałt często przémożé. KnAd 1217.
patrz: GWAŁT
– Naleganie częste/ długie/ za gwałt stoi. KnAd 532.
patrz: GWAŁT
– Gdzié gwałt pánuié. rząd słusz vstępuié. KnAd 237.
patrz: GWAŁT
– Długo trwáć nie możé/ co mus/ gwałt przemożé. KnAd 160.
patrz: GWAŁT
– Mocą gwałtem wypchnąć/ wyrzucić iák żábę z wierszé. KnAd 512.
patrz: GWAŁTEM
– Komu przynagła co gwałtownego/ nie zátrzyma go nic błażeńskiego/ roskosznego. KnAd 911.
patrz: GWAŁTOWNY
– Ręká gdzié boli/ oko gdzié gwoli. KnAd 238.
patrz: GWOLI
– Cudze niészczęście podczás gwoli. KnAd 109.
patrz: GWOLI
– Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
patrz: GWOLI
– I gwoli i boli. KnAd 280.
patrz: GWOLI
– Nie mow hup/ áż przéskoczysz. KnAd 623.
patrz: HUP
– Dość/ mieć chlébá/ ile komu trzébá. KnAd 203.
patrz: ILE
– Musiáło by słońce ináczey chodzić. KnAd 737.
patrz: INACZEJ
– Tu stoi á indzié swe broi. KnAd 1181.
patrz: INDZIE
– Sąd niésłuszny gdzie sam sędzia instiguié. KnAd 1020.
patrz: INSTYGOWAĆ
– Insza barwa; insza strawa/ abo potrawa. KnAd 326.
patrz: INSZY
– Insza barwa; insza strawa/ abo potrawa. KnAd 326.
patrz: INSZY
– Lépiey się wrócić/ niż dáley w błąd iść. KnAd 443.
patrz: IŚĆ
– I kwáśne iábłko robak gryzié. KnAd 283.
patrz: JABŁKO
– Biésiádá rzadka béz iakiégo błazná. KnAd 24.
patrz: JAKI
– Jákie przéwinienie/ tákie dość czynienie. KnAd 286.
patrz: JAKI
– Iédná iáskołká nié czyni láta; nié czyni miástá iedná chátá. KnAd 309.
patrz: JASKÓŁKA
– Jédno słońcé dość ná niébié. Pánowánie towárzyszá nié lubi/ nié cierpi. KnAd 316.
patrz: JEDEN
– Jédná nędzá nié dokuczy: ábo/ niédość ná człowiéká. KnAd 310.
patrz: JEDEN
– Iéden chodzi w miérzé/ drugi suknią dziérzé. KnAd 509.
patrz: JEDEN
– Podobáć się mądremu/ dość i iédnemu. KnAd 880.
patrz: JEDEN
– Jéden nié wiéle możé: nié wszystkiego baczy. Jéden iáko nic. KnAd 308.
patrz: JEDEN
– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.
patrz: JEDEN
– Nié káżdemu będzie gmyśli/ ná co iédno więc pomyśli. KnAd 721.
patrz: JEDEN
– Iéden drugiego broni/ wymawia. KnAd 306.
patrz: JEDEN
– Iédná iáskołká nié czyni láta; nié czyni miástá iedná chátá. KnAd 309.
patrz: JEDEN
– Iéden buduié/ drugi psuié. KnAd 308.
patrz: JEDEN
– Jéden kot stadá myszy się nie boi. KnAd 307.
patrz: JEDEN
– Zdraycá choć pożytéczny/ iédnák brzytki i bezecny. KnAd 1316.
patrz: JEDNAK
– Podź robić. O nié mogęć chodzić. Podźże iéść. Toć muszę leść. KnAd 164.
patrz: JEŚĆ
– Diécinne [!] obyczáié/ zábáwy. W piasku gmeráć. Ná lásce iéździć/ etc. KnAd 224.
patrz: JEŹDZIĆ
– Chłop na klaczy iéździ/ á kláczé szuka. KnAd 52.
patrz: JEŹDZIĆ
– Bárziey boli od ięzyká niż od miéczá. KnAd 10.
patrz: JĘZYK
– Niéwolnik ma ięzyk wolny. KnAd 714.
patrz: JĘZYK
– Kto nogami máło chodzi/ językiem/ ábo vszymá sobié nágrodzi. KnAd 390.
patrz: JĘZYK
– Język broń niépoślédnia. KnAd 321.
patrz: JĘZYK
– Vgrozisz mi/ abo/ mu. Vczynisz mi. Zaymiesz mi káczki ná błocie. KnAd 1199.
patrz: KACKA, KACZKA, KACZKA
– Zaymiész mi káczki ná błocie ábo ná wodzie. KnAd 1307.
patrz: KACKA, KACZKA, KACZKA
– Boli go káletá/ ábo mieszek. Vide infrà Skąpy. KnAd 42.
patrz: KALETA, KALETA, KALITA
– Nié sporo z miésca. Ni kam z miéscá. KnAd 251.
patrz: KAM
– Pijánicá wielki. Gębá v niego iák choléwá. Léié iák ná kámionkę. Kufel mu pátrzy z oczu/ ábo tkwi z gęby. KnAd 841.
patrz: KAMIENKA, KAMIONKA, KAMIONKA
– Vydziész sędziego karánia/ nié sumnienia kátowánia. KnAd 646.
patrz: KARANIE
– Roskosz przychodząc smákuié/ álé odchodząc kátuié. KnAd 999.
patrz: KATOWAĆ
– Vydziész sędziego karánia/ nié sumnienia kátowánia. KnAd 646.
patrz: KATOWANIE
– Chłop ná nowe buczno każé/ sporo piié. KnAd 62.
patrz: KAZAĆ
– Każ temu smrodowi ábo béstyiey gębę pieniędzmi zátkáć. KnAd 242.
patrz: KAZAĆ
– Smierci vchodzi káżdy iák możé. Żywotá co żywo broni. KnAd 1071.
patrz: KAŻDY
– Bliszszy sobie káżdy niż drugiemu. KnAd 26.
patrz: KAŻDY
– Káżdy błąd ma swoię wymowkę. KnAd 338.
patrz: KAŻDY
– Ból káżdy mniéyszy/ zda się naniéznośniéyszy. KnAd 41.
patrz: KAŻDY
– Nié káżdemu będzie gmyśli/ ná co iédno więc pomyśli. KnAd 721.
patrz: KAŻDY
– Káżdy ma swego molá co go gryzie. KnAd 339.
patrz: KAŻDY
– Piés gorszy co milczkiem kąsa. KnAd 840.
patrz: KĄSAĆ
– Vrody dość/ rozumu ni kąská. KnAd 248.
patrz: KĄSEK
– Psu vbitemu dość kiy vkázáć. KnAd 907.
patrz: KIJ
– Głodny kiiá się nié boi. KnAd 246.
patrz: KIJ
– Chłop na klaczy iéździ/ á kláczé szuka. KnAd 52.
patrz: KLACZ, KLACZA
– Kocioł gárncowi przygania. KnAd 1031.
patrz: KOCIEŁ, KOCIOŁ, KOCIOŁ
– Koláná go bolą [...] Pyszny. Niénabożny. KnAd 353.
patrz: KOLANO
– Począték dobry/ koniéc miewa podobny. KnAd 865.
patrz: KONIEC
– Nié do kordá Pánié Hordá KnAd 664-665.
patrz: KORD
– Chłopá korcem nié miérzą. KnAd 63.
patrz: KORZEC
– Jak w błoto wrzucił pieniądzé/ koszt. KnAd 294.
patrz: KOSZT
– Kto dobrzé chodzi/ koszt nogámi nágrodzi. KnAd 377.
patrz: KOSZT
– Głodu nié kupić/ sytość wiéle kosztuié. KnAd 244.
patrz: KOSZTOWAĆ
– Kot nié łowny/ chłop (ábo żak) nie mowny/ często głodny. KnAd 360.
patrz: KOT
– Jéden kot stadá myszy się nie boi. KnAd 307.
patrz: KOT
– Liszka głodna/ drzęmié. Łow sobie kotku. KnAd 453-454.
patrz: KOTEK
– Nié wie gdzié kozy gnano. Inszego świátá człowiék. KnAd 556.
patrz: KOZA
– Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55.
patrz: KOZA
– Sroká záwsze pstra zostáié/ w ktorekolwiék léci kráié. KnAd 393.
patrz: KRAJ
– Krotkomowność/ trudnomowność. KnAd 365.
patrz: KROTKOMOWNOŚĆ
– Ból máły/ znośny: wiélki krótki. KnAd 41.
patrz: KRÓTKI
– Vmárły od zazdrości od krzywdy wolen. KnAd 1202.
patrz: KRZYWDA
– Zak béz ksiąg chodząc do szkoły/ zgodzi się potem páść woły. KnAd 1297.
patrz: KSIĘGA
– Sąsiádá gdy masz potężnego/ á ktemu złego: odbież wszystkiego. KnAd 1033.
patrz: KTEMU
– Kto nogami máło chodzi/ językiem/ ábo vszymá sobié nágrodzi. KnAd 390.
patrz: KTO
– Niédospáć trzébá/ kto chcé dostáć (ábo/ dość mieć) chlébá. KnAd 577.
patrz: KTO
– Kto ma umrzeć/ i w cébrzé wody utonié. KnAd 381.
patrz: KTO
– Dość/ mieć chlébá/ ile komu trzébá. KnAd 203.
patrz: KTO
– Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
patrz: KTO
– Kto dobrzé chodzi/ koszt nogámi nágrodzi. KnAd 377.
patrz: KTO
– Kto dość ma/ więcey nié żąda. KnAd 385.
patrz: KTO
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: KTO
– Kto spada z wysoká/ nátrąca boká. KnAd 401.
patrz: KTO
– Iáko kto możé broni się. KnAd 302.
patrz: KTO
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: KTÓRY
– Sroká záwsze pstra zostáié/ w ktorekolwiék léci kráié. KnAd 393.
patrz: KTÓRYKOLWIEK
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: KUNSZTARZ
– Głodu nié kupić/ sytość wiéle kosztuié. KnAd 244.
patrz: KUPIĆ
– Kup sobié ábo pożycz wstydu/ rozumu etc. .i. Niewstydliwyś/ głupiś/ száléiész KnAd 406.
patrz: KUPIĆ
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: KUPNO
– Vbogi gdy bogátemu daruié/ żebrzé/ ábo co kupuié. KnAd 1185.
patrz: KUPOWAĆ
– O niépodobne rzéczy się kusisz/ ábo nié kuś. Nie miéc się z motyką ná słońce. KnAd 787.
patrz: KUSIĆ SIĘ
– I kwáśne iábłko robak gryzié. KnAd 283.
patrz: KWAŚNY
– Nié ládáś chłop/ pisarz/ etc. KnAd 610.
patrz: LADA, LADA, LEDA
– Dla grzmotu do młyná nie iść; dla szumu do lasá. KnAd 156-157.
patrz: LAS
– Diécinne [!] obyczáié/ zábáwy. W piasku gmeráć. Ná lásce iéździć/ etc. KnAd 224.
patrz: LASKA
– Sowá gdy ziástrzębiéié/ wyżey niż Sokoł chcé látáć. KnAd 812.
patrz: LATAĆ
– Káżdy chcé latáć wysoko/ przéd sobą máiąc głęboko. KnAd 141.
patrz: LATAĆ
– Sowá choćby pod niébiosá latáłá/ sokołem nigdy nié będzié. KnAd 1074.
patrz: LATAĆ
– Iédná iáskołká nié czyni láta; nié czyni miástá iedná chátá. KnAd 309.
patrz: LATO
– Sroká záwsze pstra zostáié/ w ktorekolwiék léci kráié. KnAd 393.
patrz: LECIEĆ
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: LECZ, LECZ, LEĆ
– Bogátego ty nié máiętnością/ lécz vskromioną mierzay chciwością. KnAd 33.
patrz: LECZ, LECZ, LEĆ
– Ná ból głowy/ lekárstwo chleb. KnAd 524.
patrz: LEKARSTWO, LEKARSTWO, LIKARSTWO
– Lżey ból cierpiemy spolny z drugiemi. KnAd 457.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– Ból wszélki nié ták się czuié/ Gdy go kto lékko przyymuié. KnAd 42.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– Lekko sobié szácuiemy/ czégo dármo dostáiemy. KnAd 94.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– Przyiaciélá sobie szanuy/ á z niego lékcé nié żártuy. KnAd 962.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– Kto cudze nędzé vważy/ lékcey sobié swoie waży. KnAd 457.
patrz: LEKCE, LEKCE, LEKKO, LEKKO, LETKO
– Ná lékki chleb się vdał. KnAd 532.
patrz: LEKI, LEKKI, LEKKI, LETKI, LIEKKI
– Chorobá lékka cięszkiego lekarstwá nie potrzébuié. KnAd 66.
patrz: LEKI, LEKKI, LEKKI, LETKI, LIEKKI
– Lepiey być dobrem chłopem/ niż złem popem. KnAd 482.
patrz: LEPIEJ
– Możniéyszych wády przéglądáć/ lépiey. KnAd 522.
patrz: LEPIEJ
– Lépiey się wrócić/ niż dáley w błąd iść. KnAd 443.
patrz: LEPIEJ
– Lépszy funt szczęścia/ niż cętnar rozumu. KnAd 437.
patrz: LEPSZY
– Lépsza cnotá wé błocié/ niż niécnotá ẃe złocié. KnAd 447.
patrz: LEPSZY
– Gdy piéska biią/ i léwék się boi/ ábo/ léwék się niéch boi. KnAd 231.
patrz: LEWEK
– Gdy piéska biią/ i léwék się boi/ ábo/ léwék się niéch boi. KnAd 231.
patrz: LEWEK
– Podź robić. O nié mogęć chodzić. Podźże iéść. Toć muszę leść. KnAd 164.
patrz: LEŹĆ
– Liszka głodna/ drzęmié. Łow sobie kotku. KnAd 453-454.
patrz: LISZKA
– Ná lédzié budowáć/ niéwárowno. KnAd 532.
patrz: LÓD
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżnem poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: LUBIEZNY, LUBIEŻNY, LUBIEŻNY
– Powodzeniem ludzié spráwy miérzą/ nié mądrem baczęniem. KnAd 916.
patrz: LUDZIE
– Przygody po ludziách, nié po drzéwách chodzą. KnAd 956.
patrz: LUDZIE
– Lutnistá gráć nie zácznié/ áż gáyda vmylknié. KnAd 466.
patrz: LUTNISTA
– Łácno śmiélé mowić w béspiéczeństwié. KnAd 413.
patrz: ŁACNIE, ŁACNIE, ŁACNO, ŁACNO, ŁACZNO
– Gdzié ich wiéle rządzi/ tám się często błądzi/ ábo łácno zbłądzi. KnAd 237.
patrz: ŁACNIE, ŁACNIE, ŁACNO, ŁACNO, ŁACZNO
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: ŁACNY, ŁACNY, ŁACZNY
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: ŁACNY, ŁACNY, ŁACZNY
– Zoná stroyna i łákotká obżarta/ zgubá gospodarstwá. KnAd 1367.
patrz: ŁAKOTKA
– Łákotliwy. Zdéchł ná łákoći. Smáczne kąski rad iada. KnAd 426.
patrz: ŁAKOTLIWY
– Łaską syt sługa nié będzié. KnAd 428.
patrz: ŁASKA
– Od łáskáwey ręki ábo nátury bárziey boli. KnAd 764.
patrz: ŁASKAW, ŁASKAWY
– Liszka głodna/ drzęmié. Łow sobie kotku. KnAd 453-454.
patrz: ŁOWIĆ
– Bogátego ty nié máiętnością/ lécz vskromioną mierzay chciwością. KnAd 33.
patrz: MAJĘTNOŚĆ
– Mądremu nié wiélé trzébá. Mądry ná málé przestáié. KnAd 463.
patrz: MALE
– Roboty dość/ á pożytku máło. KnAd 997.
patrz: MAŁO
– Vrody dość á sércá máło. KnAd 905.
patrz: MAŁO
– Kto nogami máło chodzi/ językiem/ ábo vszymá sobié nágrodzi. KnAd 390.
patrz: MAŁO
– Ból káżdy mniéyszy/ zda się naniéznośniéyszy. KnAd 41.
patrz: MAŁY
– Bogáctwá wiélkie ná máłé przestáwáć. KnAd 1185.
patrz: MAŁY
– Ból máły/ znośny: wiélki krótki. KnAd 41.
patrz: MAŁY
– Małe winy gryziemy/ wiélkie całkiem połykamy. KnAd 470.
patrz: MAŁY
– Ból/ ieśli máły/ ia go zniosę: ieśli wiélki/ on mnié. KnAd 41.
patrz: MAŁY
– W mászkárzé chodzi. KnAd 481.
patrz: MASKARA, MASZKARA, MASZKARA
– Otoż tobie byśku maziia. KnAd 801.
patrz: MAZIA, MAZJA
– Bogáctwá tę własność máią. Mądrego głupiem dziáłáią. KnAd 31.
patrz: MĄDR, MĄDRY
– Pięniędzmi bogactwy mądry władnié/ głupi iem służy. KnAd 837.
patrz: MĄDR, MĄDRY
– Mądry oyciéc syná ma mieć głupiégo/ á bogáty vbogiego. KnAd 803.
patrz: MĄDR, MĄDRY
– Pijanstwo mądremu baczenia odeimuié. KnAd 843.
patrz: MĄDR, MĄDRY
– Powodzeniem ludzié spráwy miérzą/ nié mądrem baczęniem. KnAd 916.
patrz: MĄDR, MĄDRY
– Bogáctwá z mądrością vciészne. KnAd 32.
patrz: MĄDROŚĆ
– Podobáć się mądremu/ dość i iédnemu. KnAd 880.
patrz: MĄDRY
– Mądremu dość skinąć/ ostátka się domyśli. KnAd 461.
patrz: MĄDRY
– Ani be áni me. [...] Ne gry quidem loquitur. [...] Nihil respondit, nec adduci potuit vt mutiret. V. Milczący. Vsurpatur hoc dictum Polonicum [et] aliter, de homine inepto. V. Nic wart. Ni to ni owo. Ni pachnié ni śmiérdźi. KnAd 5.
patrz: ME
– Nié męska rzécz stroić śię. KnAd 617-618.
patrz: MĘSKI, MĘSKI, MĘŻKI
– Iéden chodzi w miérzé/ drugi suknią dziérzé. KnAd 509.
patrz: MIARA
– Drożey cęń/ á w miáręć zápłácą. KnAd 211.
patrz: MIARA
– Iédná iáskołká nié czyni láta; nié czyni miástá iedná chátá. KnAd 309.
patrz: MIASTO
– Bárziey boli od ięzyká niż od miéczá. KnAd 10.
patrz: MIECZ
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: MIEĆ
– Mądry oyciéc syná ma mieć głupiégo/ á bogáty vbogiego. KnAd 803.
patrz: MIEĆ
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: MIEĆ
– Káżdy ma swego molá co go gryzie. KnAd 339.
patrz: MIEĆ
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: MIEĆ
– Dość/ mieć chlébá/ ile komu trzébá. KnAd 203.
patrz: MIEĆ
– Káżdy błąd ma swoię wymowkę. KnAd 338.
patrz: MIEĆ
– Nié szukay zwády/ masz-li dość rády. KnAd 663.
patrz: MIEĆ
– Niédospáć trzébá/ kto chcé dostáć (ábo/ dość mieć) chlébá. KnAd 577.
patrz: MIEĆ
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády. KnAd 161.
patrz: MIEĆ
– Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
patrz: MIEĆ
– Kto dość ma/ więcey nié żąda. KnAd 385.
patrz: MIEĆ
– Człowiék nié bydlę/ to iest/ nié ma żyć iák bydlę. KnAd 132.
patrz: MIEĆ
– Kto ma umrzeć/ i w cébrzé wody utonié. KnAd 381.
patrz: MIEĆ
– Dobry chrzan z miodem/ miod sam. KnAd 1025.
patrz: MIED, MIÓD, MIÓD
– Chrzan z miodem dobry/ á miod sam. KnAd 70.
patrz: MIED, MIÓD, MIÓD
– Niedźwiedź srogo ná żołądź ryka: gdy gáłąź spádnié/ milczkiem umyka. KnAd 593.
patrz: MIEDŹWIEDŹ, NIEDŹWIEDŹ, NIEDŹWIEDŹ
– Bogátego ty nié máiętnością/ lécz vskromioną mierzay chciwością. KnAd 33.
patrz: MIERZAĆ
– Powodzeniem ludzié spráwy miérzą/ nié mądrem baczęniem. KnAd 916.
patrz: MIERZYĆ
– Chłopá korcem nié miérzą. KnAd 63.
patrz: MIERZYĆ
– Boli go káletá/ ábo mieszek. Vide infrà Skąpy. KnAd 42.
patrz: MIESZEK
– Począték dobry/ koniéc miewa podobny. KnAd 865.
patrz: MIEWAĆ
– Ból milczeć nié umie/ ábo nié da. KnAd 41.
patrz: MILCZEĆ
– Niedźwiedź srogo ná żołądź ryka: gdy gáłąź spádnié/ milczkiem umyka. KnAd 593.
patrz: MILCZEĆ
– Milczy á złe broi. KnAd 497.
patrz: MILCZEĆ
– Piés gorszy co milczkiem kąsa. KnAd 840.
patrz: MILCZKIEM
– Miłuié go/ iák wilk báráná. KnAd 506.
patrz: MIŁOWAĆ
– Dość iest vczniowi podobáć się mistrzowi. KnAd 880.
patrz: MISTR, MISTRZ, MISTRZ
– Iak w kiéráćie/ wé młynié/ w kárczmié trzask/ grzmot etc. KnAd 294.
patrz: MŁYN
– Dla grzmotu do młyná nie iść; dla szumu do lasá. KnAd 156-157.
patrz: MŁYN
– Mocą gwałtem wypchnąć/ wyrzucić iák żábę z wierszé. KnAd 512.
patrz: MOC
– Przyiaźń się tám mocna stáié/ gdzié podobne obyczáié. KnAd 969.
patrz: MOCEN, MOCNY
– I bábá zá murem biié. KnAd 1062.
patrz: MOR, MUR, MUR
– Pan słudzé nie Mościwa/ nie Waszmościa. KnAd 811.
patrz: MOŚCIWAĆ
– Trunék odmiéni zdánie i mowę trzeźwiego. KnAd 1178.
patrz: MOWA
– Możniéyszych wády przéglądáć/ lépiey. KnAd 522.
patrz: MOŻNIEJSZY
– Głupi możny (bogáty)/ niéznośny. KnAd 253.
patrz: MOŻNY
– Bogáctwá wiéle mogą. KnAd 31.
patrz: MÓC
– Iáko kto możé broni się. KnAd 302.
patrz: MÓC
– Smierci vchodzi káżdy iák możé. Żywotá co żywo broni. KnAd 1071.
patrz: MÓC
– Vstáwiczność wiéle możé/ i sam gwałt często przémożé. KnAd 1217.
patrz: MÓC
– Podź robić. O nié mogęć chodzić. Podźże iéść. Toć muszę leść. KnAd 164.
patrz: MÓC
– Długo trwáć nie możé/ co mus/ gwałt przemożé. KnAd 160.
patrz: MÓC
– I ia nié chybię/ nié zborguię. I od mego-ć boli. Zrownam-ci KnAd 280.
patrz: MÓJ
– KnAd 339.
patrz: MÓL, MÓL, MUL
– Káżdy ma swego molá co go gryzie. KnAd 339.
patrz: MÓL, MÓL, MUL
– Mow choć do woli/ od słow nié boli. KnAd 1054.
patrz: MÓWIĆ
– Niéch też drugi robi/ mowi/ buduié/ opátrzy. KnAd 560.
patrz: MÓWIĆ
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: MÓWIĆ
– Łácno śmiélé mowić w béspiéczeństwié. KnAd 413.
patrz: MÓWIĆ
– Muniá. Nikczemnik. KnAd 522.
patrz: MUNIA
– Długo trwáć nie możé/ co mus/ gwałt przemożé. KnAd 160.
patrz: MUS, MUS, MUSZ
– Podź robić. O nié mogęć chodzić. Podźże iéść. Toć muszę leść. KnAd 164.
patrz: MUSIEĆ
– Musiáło by słońce ináczey chodzić. KnAd 737.
patrz: MUSIEĆ
– Wilká szuka/ á ślad iego vyrzawszy myka. KnAd 1061.
patrz: MYKAĆ
– Jéden kot stadá myszy się nie boi. KnAd 307.
patrz: MYSZ
– Zaymiész mi káczki ná błocie ábo ná wodzie. KnAd 1307.
patrz: NA
– Pánowié nic nié robią/ á dobrzé się máią: A chłopkowié zaś/ robiąc ná onych/ wzdychaią. KnAd 819.
patrz: NA
– Nié tráfiłéś ná dudká. Naydzi sobié błazna. KnAd 668.
patrz: NA
– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.
patrz: NA
– Ná málé ma probowáć/ kto się boi szkodowáć. KnAd 536.
patrz: NA MALE
– Roskosz bolu nábawiá. KnAd 999.
patrz: NABAWIAĆ
– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.
patrz: NABYĆ
– Kto nogami máło chodzi/ językiem/ ábo vszymá sobié nágrodzi. KnAd 390.
patrz: NADGRODZIĆ, NAGRODZIĆ, NAGRODZIĆ
– Kto dobrzé chodzi/ koszt nogámi nágrodzi. KnAd 377.
patrz: NADGRODZIĆ, NAGRODZIĆ, NAGRODZIĆ
– Naleganie częste/ długie/ za gwałt stoi. KnAd 532.
patrz: NALEGANIE
– Nié tráfiłéś ná dudká. Naydzi sobié błazna. KnAd 668.
patrz: NALEŹĆ
– Nálazł swoy swego/ ábo sobié podobnego. KnAd 532.
patrz: NALEŹĆ
– Afekt/ nałog/ przyrodzenie/ zataić trudno/ wnet się wyda. KnAd 730.
patrz: NAŁÓG
– Namyśl się wolno/ á spiészno czyń. KnAd 1008.
patrz: NAMYŚLIĆ SIĘ
– Stárzy podczas dziwy broią/ gdy ich czem dobrem nápoią. KnAd 1102.
patrz: NAPOIĆ
– Zébraka nigdy nié násycisz/ nie nátkasz. KnAd 1319.
patrz: NASYCIĆ
– Kto spada z wysoká/ nátrąca boká. KnAd 401.
patrz: NATRĄCAĆ
– Od łáskáwey ręki ábo nátury bárziey boli. KnAd 764.
patrz: NATURA
– Kto śię sam czégo dobrzé náuczył/ słuszna áby drugich vczył. KnAd 398-399.
patrz: NAUCZYĆ SIĘ
– Czásu pogody/ boy się wiélkiéy wody/ ábo náwałności. KnAd 122.
patrz: NAWAŁNOŚĆ
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: NAWIĘCEJ
– Jédná nędzá nié dokuczy: ábo/ niédość ná człowiéká. KnAd 310.
patrz: NĘDZA
– Kto cudze nędzé vważy/ lékcey sobié swoie waży. KnAd 457.
patrz: NĘDZA
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: NĘDZNIK
– Pánowié nic nié robią/ á dobrzé się máią: A chłopkowié zaś/ robiąc ná onych/ wzdychaią. KnAd 819.
patrz: NI, NIE, NIE
– Chłopá korcem nié miérzą. KnAd 63.
patrz: NI, NIE, NIE
– Proznuiącemu nié przybywa choć bogátemu. KnAd 935.
patrz: NI, NIE, NIE
– Pánowié dáwnoby pozdycháli/ by iem vbodzy (chłopkowié) nié dawáli. KnAd 819.
patrz: NI, NIE, NIE
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: NI, NIE, NIE
– Dziédzicowi płáczącemu śmierci dobrodziéiá bogátego/ nié wierz. KnAd 225.
patrz: NI, NIE, NIE
– Nié ládáś chłop/ pisarz/ etc. KnAd 610.
patrz: NI, NIE, NIE
– Niéwstydliwy. Psu oczy przédał. Ni wstydu ni Bogá. KnAd 716.
patrz: NI
– Podź robić. O nié mogęć chodzić. Podźże iéść. Toć muszę leść. KnAd 164.
patrz: NI, NIE, NIE
– Bogátego nié vczyni Ccze sércé/ choć pełno w skrzyni. KnAd 33.
patrz: NI, NIE, NIE
– Bogátego ty nié máiętnością/ lécz vskromioną mierzay chciwością. KnAd 33.
patrz: NI, NIE, NIE
– Nié gryź z czártem orzéchow. KnAd 598.
patrz: NI, NIE, NIE
– Nié płáci bogáty/ alé wynowáty. KnAd 635.
patrz: NI, NIE, NIE
– Człowiék nié bydlę/ to iest/ nié ma żyć iák bydlę. KnAd 132.
patrz: NI, NIE, NIE
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: NI, NIE, NIE
– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.
patrz: NI, NIE, NIE
– Nié tráfiłéś ná dudká. Naydzi sobié błazna. KnAd 668.
patrz: NI, NIE, NIE
– Nié czyń się błaznem. KnAd 570.
patrz: NI, NIE, NIE
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: NI, NIE, NIE
– Nié czyń się błaznem gdyś nié iést. KnAd 564.
patrz: NI, NIE, NIE
– Iédná iáskołká nié czyni láta; nié czyni miástá iedná chátá. KnAd 309.
patrz: NI, NIE, NIE
– Pánowié nic nié robią/ á dobrzé się máią: A chłopkowié zaś/ robiąc ná onych/ wzdychaią. KnAd 819.
patrz: NIC
– Cnotę dość pochwalić/ á daley nic. KnAd 84.
patrz: NIC
– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.
patrz: NIC
– Sytemu nic nié smákuié. KnAd 1124.
patrz: NIC
– Komu przynagła co gwałtownego/ nie zátrzyma go nic błażeńskiego/ roskosznego. KnAd 911.
patrz: NIC
– Sowá choćby pod niébiosá latáłá/ sokołem nigdy nié będzié. KnAd 1074.
patrz: NIEBIOSA, NIEBIOSY
– Jédno słońcé dość ná niébié. Pánowánie towárzyszá nié lubi/ nié cierpi. KnAd 316.
patrz: NIEBO
– Po mey śmierci niéch będzié co chcé. KnAd 889.
patrz: NIECH
– Lépsza cnotá wé błocié/ niż niécnotá ẃe złocié. KnAd 447.
patrz: NIECNOTA
– Niédospáć trzébá/ kto chcé dostáć (ábo/ dość mieć) chlébá. KnAd 577.
patrz: NIEDOSPAĆ
– Nié foremnié go zowią. Iáko ćię zowią? álé mi odpuśććié/ Dudá. KnAd 594.
patrz: NIEFOREMNIE
– Kot nié łowny/ chłop (ábo żak) nie mowny/ często głodny. KnAd 360.
patrz: NIEŁOWNY
– Bólu nié máłe vlżenie/ Płácz/ ktemu wypowiédzenie. KnAd 42.
patrz: NIEMAŁY
– Kot nié łowny/ chłop (ábo żak) nie mowny/ często głodny. KnAd 360.
patrz: NIEMOWNY
– Sławá dobra/ rzécz niéoszácowána/ niéskázitélna/ stoi zá bogáctwá. KnAd 1048.
patrz: NIEOSZACOWANY
– O niépodobne rzéczy się kusisz/ ábo nié kuś. Nie miéc się z motyką ná słońce. KnAd 787.
patrz: NIEPODOBIEN, NIEPODOBNY
– Dwié robocié rázem robić trudno/ niépodobno. KnAd 219.
patrz: NIEPODOBNO
– Dogodzić ábo podobáć się wszystkiem trudno/ niépodobno. KnAd 195.
patrz: NIEPODOBNO
– Język broń niépoślédnia. KnAd 321.
patrz: NIEPOŚLEDNI
– V stołu wstyd zbytéczny/ niépożytéczny. Kraść się wstydź/ nie iéść. KnAd 1218.
patrz: NIEPOŻYTECZNY
– Złość/ niéprzyiaźń skryta/ szkodliwsza. KnAd 1346.
patrz: NIEPRZYJAŹŃ
– Sławá dobra/ rzécz niéoszácowána/ niéskázitélna/ stoi zá bogáctwá. KnAd 1048.
patrz: NIESKAZITELNY
– Zbior niésłuszny/ niétrwáły. KnAd 1340.
patrz: NIESŁUSZNY
– Zysk nié słuszny szkodą grozi. KnAd 1379.
patrz: NIESŁUSZNY
– Sąd niésłuszny gdzie sam sędzia instiguié. KnAd 1020.
patrz: NIESŁUSZNY
– Co wolno/ to niésmáczno. KnAd 100.
patrz: NIESMACZNO
– Gdzie gości gromádá/ niesmáczna biesiádá. KnAd 240.
patrz: NIESMACZNY
– Przésádzana płonka nié sporo rościé. KnAd 945.
patrz: NIESPORO
– Nié obiécuy nigdy skoro: bo spéłnić często nié sporo. KnAd 628.
patrz: NIESPORO
– Cudze niészczęście podczás gwoli. KnAd 109.
patrz: NIESZCZĘŚCIE
– Zbior niésłuszny/ niétrwáły. KnAd 1340.
patrz: NIETRWAŁY
– Ná lédzié budowáć/ niéwárowno. KnAd 532.
patrz: NIEWAROWNO
– Gość częsty i długi/ rychło się sprzykrzy. Gość i rybá trzéciego dniá précz/ nie wart/ cuchnié. KnAd 265.
patrz: NIEWART
– Nié żołnierz. Nié wiéle ich pobił. KnAd 736.
patrz: NIEWIELE
– Słow dość rozumu nié wiéle. KnAd 1051.
patrz: NIEWIELE
– Co nié dość/ to nié wiélé. KnAd 99.
patrz: NIEWIELE
– Nié wiélkie bolu vlżenie/ toż cierpiących zgromádzenie. KnAd 704.
patrz: NIEWIELKI
– Niéwola dowcip zátłumia. KnAd 712.
patrz: NIEWOLA
– Niéwolnik ma ięzyk wolny. KnAd 714.
patrz: NIEWOLNIK
– Wolno było nié obiécowáć/ obiécawszy nié wolno odwołáć. KnAd 1255.
patrz: NIEWOLNO
– Ból káżdy mniéyszy/ zda się naniéznośniéyszy. KnAd 41.
patrz: NIEZNOŚNY
– Głupi możny (bogáty)/ niéznośny. KnAd 253.
patrz: NIEZNOŚNY
– Nié obiécuy nigdy skoro: bo spéłnić często nié sporo. KnAd 628.
patrz: NIGDY
– Lépszy funt szczęścia/ niż cętnar rozumu. KnAd 437.
patrz: NIŻ
– Lépiey się wrócić/ niż dáley w błąd iść. KnAd 443.
patrz: NIŻ
– Lépsza cnotá wé błocié/ niż niécnotá ẃe złocié. KnAd 447.
patrz: NIŻ
– Lepiey być dobrem chłopem/ niż złem popem. KnAd 482.
patrz: NIŻ
– Strách pod czás gorszy niż sámá rzécz. KnAd 1355.
patrz: NIŻ
– Kto nogami máło chodzi/ językiem/ ábo vszymá sobié nágrodzi. KnAd 390.
patrz: NOGA
– Kto dobrzé chodzi/ koszt nogámi nágrodzi. KnAd 377.
patrz: NOGA
– Notę tylko vmiem. Ec apologo Polonico de anicula, quae precandi formulam, quam precationem ordinarium et legitimam Tertullianus appellat, nos Dominicam, dicere iussa, respondit. Notkęć go tylko vmiem. KnAd 741.
patrz: NOTKA
– Nié nowina mu to. Bywaléc. KnAd 634.
patrz: NOWINA
– Nowiniarzá vrząd nié poczésny. KnAd 742.
patrz: NOWINIARZ
– Chłop ná nowe buczno każé/ sporo piié. KnAd 62.
patrz: NOWY
– Wino chłopá obáli. KnAd 148.
patrz: OBALIĆ
– KnAd 339.
patrz: OBFITY
– KnAd 339.
patrz: OBIAD
– Vbogi obiad i bogátemu podczás smáczniéyszy. KnAd 1186.
patrz: OBIAD
– Nié obiécuy nigdy skoro: bo spéłnić często nié sporo. KnAd 628.
patrz: OBIECOWAĆ
– Wolno było nié obiécowáć/ obiécawszy nié wolno odwołáć. KnAd 1255.
patrz: OBIECOWAĆ
– Przyiaciélá bácznié obieray/ á obrawszy mocno trzymay. KnAd 961.
patrz: OBIERAĆ
– Obmowcę pokątnego/ żmij pisz podobnego. KnAd 749.
patrz: OBMOWCA
– Przyiaciélá bácznié obieray/ á obrawszy mocno trzymay. KnAd 961.
patrz: OBRAĆ SIĘ
– Ná rześ cię byśku chowáią przétoć dobry obrok dáią. KnAd 977.
patrz: OBROK
– Potrzébá wiélu błędow ochroná i obroná. KnAd 912.
patrz: OBRONA
– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.
patrz: OBRONA
– Wymowká/ głupstwá/ błędu zasłoná/ ochroná. KnAd 1283.
patrz: OBRONA
– Diécinne [!] obyczáié/ zábáwy. W piasku gmeráć. Ná lásce iéździć/ etc. KnAd 224.
patrz: OBYCZAJ
– Przyiaźń się tám mocna stáié/ gdzié podobne obyczáié. KnAd 969.
patrz: OBYCZAJ
– Potrzébá wiélu błędow ochroná i obroná. KnAd 912.
patrz: OCHRONA
– Wymowká/ głupstwá/ błędu zasłoná/ ochroná. KnAd 1283.
patrz: OCHRONA
– Mądry oyciéc syná ma mieć głupiégo/ á bogáty vbogiego. KnAd 803.
patrz: OCIEC, OJCIEC, OJCIEC
– I ia nié chybię/ nié zborguię. I od mego-ć boli. Zrownam-ci KnAd 280.
patrz: OD
– Dáléko páś świnié/ bydło/ od ogrodá/ zboża. KnAd 142.
patrz: OD
– Przészłe przygody/ bronią od szkody. KnAd 950.
patrz: OD
– Roskosz przychodząc smákuié/ álé odchodząc kátuié. KnAd 999.
patrz: ODCHODZIĆ
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády. KnAd 161.
patrz: ODDAĆ
– Ból swoy wyznawa/ kto złe oddawa. KnAd 892.
patrz: ODDAWAĆ
– Pijanstwo mądremu baczenia odeimuié. KnAd 843.
patrz: ODEJMOWAĆ
– Trunék odmiéni zdánie i mowę trzeźwiego. KnAd 1178.
patrz: ODMIENIĆ
– Nié odnawiay bolu/ rány/ wrzodu zgoionego. KnAd 629.
patrz: ODNAWIAĆ
– Wolno było nié obiécowáć/ obiécawszy nié wolno odwołáć. KnAd 1255.
patrz: ODWOŁAĆ
– Ogięń buduié. KnAd 775.
patrz: OGIEŃ
– ogniwaczek ptak, phenix. KnAd 111.
patrz: OGNIWACZEK
– [...] 1. Tomo sub Ogniwaczék. KnAd 768.
patrz: OGNIWACZEK
– Gdzié ogon rządzi/ tám głowá błądzi. KnAd 236.
patrz: OGON
– Dáléko páś świnié/ bydło/ od ogrodá/ zboża. KnAd 142.
patrz: OGRÓD
– Dobry záwsze czás dobrzé czynić/ oyczyzny bronić/ etc. KnAd 186.
patrz: OJCZYZNA
– Oko wstydu rozsądnik. Gdzié oká niemász/ tám i wstydu. KnAd 782.
patrz: OKO
– Czégo oczy nié widzą/ tego sercu nié żal. KnAd 124.
patrz: OKO
– Iák oká w głowie strzéżé/ broni/ szánuié. KnAd 292.
patrz: OKO
– Ręká gdzié boli/ oko gdzié gwoli. KnAd 238.
patrz: OKO
– Raz dość omylić się/ zgrzeszyć. KnAd 992.
patrz: OMYLIĆ SIĘ
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: OMYŁKA
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: OMYŁKA
– Stárzy podczas dziwy broią/ gdy ich czem dobrem nápoią. KnAd 1102.
patrz: ONI
– Gdzié ich wiéle rządzi/ tám się często błądzi/ ábo łácno zbłądzi. KnAd 237.
patrz: ONI
– Niéch też drugi robi/ mowi/ buduié/ opátrzy. KnAd 560.
patrz: OPATRZYĆ
– Nié gryź z czártem orzéchow. KnAd 598.
patrz: ORZECH
– Mądremu dość skinąć/ ostátka się domyśli. KnAd 461.
patrz: OSTATEK
– Chodzi iák owiéczká/ á tryka iák báran. KnAd 64.
patrz: OWIECZKA
– Chodzi iák owiéczká/ á tryka iák báran. KnAd 64.
patrz: OWIECZKA
– Nié pięknié pachnié/ kto záwszé pięknié pachnié. KnAd 633.
patrz: PACHNĄĆ, PACHNIEĆ
– Piękny kwiaték á nié pachnié/ smáku nié pytay. KnAd 832.
patrz: PACHNĄĆ, PACHNIEĆ
– Nalepiey pachnié/ kto záwszé pięknié pachnié. KnAd 633.
patrz: PACHNĄĆ, PACHNIEĆ
– Páńska proźbá zá roskazánie stoi/ ábo roskazániem pachnié. KnAd 820.
patrz: PACHNĄĆ, PACHNIEĆ
– Mow wilku pacierz/ á on: Owcá. Mow wilku pacierz/ á on woli kozią mácierz. KnAd 518.
patrz: PACIERZ
– Jédno Bogá. Złoto páda. Jédno ku drugiemu. Jédno drugiemu pomaga. KnAd 315.
patrz: PADAĆ
– Vstáwy własna iést páięczyná: przerwie zuchwáléc/ vwięznié chudziná. KnAd 1218.
patrz: PAJĘCZYNA
– Gniewliwy. Iák osá iádowity. Rozgniewa się by mu páléc zákrzywił: by mu ná nos muchá pádłá. Rozgniewáł się. KnAd 260.
patrz: PALEC
– Palec ná kogo zákrzywić. KnAd 807.
patrz: PALEC
– Wyssał to sobié z pálcá. KnAd 1288.
patrz: PALEC
– Nié wtykay pálcá miédzy drzwi/ bo się vskrzyniész. KnAd 724.
patrz: PALEC
– Pámiętamy kiédyś piészo/ boso/ chodził. KnAd 570.
patrz: PAMIĘTAĆ
– Pámiętliwy, Pan dobry zá oycá stoi. Pan ktory się sługi boi/ ten zá niewolniká stoi KnAd 810-811.
patrz: PAMIĘTLIWY
– Pamiętno to będzie. KnAd 809.
patrz: PAMIĘTNO
– Niéwiástá na złe/ rozumna/ pámiętna: ná dobre/ głupia/ zápámiętliwa. KnAd 693.
patrz: PAMIĘTNY
– Pánowié nic nié robią/ á dobrzé się máią: A chłopkowié zaś/ robiąc ná onych/ wzdychaią. KnAd 819.
patrz: PAN
– Pan słudzé nie Mościwa/ nie Waszmościa. KnAd 811.
patrz: PAN
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: PAN
– Pánowié dáwnoby pozdycháli/ by iem vbodzy (chłopkowié) nié dawáli. KnAd 819.
patrz: PAN
– Gdzié gwałt pánuié. rząd słusz vstępuié. KnAd 237.
patrz: PANOWAĆ
– Jédno słońcé dość ná niébié. Pánowánie towárzyszá nié lubi/ nié cierpi. KnAd 316.
patrz: PANOWANIE
– Jéden zły wiélu dobrych zépsuie. Jédná owcá párszywa/ wszystko stádo zárázi. KnAd 309.
patrz: PARSZYWY
– Pánom się wszystko powodzi. Pánom záwszé kostká dobrzé pádnié. KnAd 815.
patrz: PAŚĆ
– Niécoć wolno pátrz/ lécz co przystoyno. KnAd 562.
patrz: PATRZEĆ, PATRZYĆ
– Bogátego nié vczyni Ccze sércé/ choć pełno w skrzyni. KnAd 33.
patrz: PEŁNO
– Bicz z piasku nié będzie. KnAd 23.
patrz: PIASEK
– Diécinne [!] obyczáié/ zábáwy. W piasku gmeráć. Ná lásce iéździć/ etc. KnAd 224.
patrz: PIASEK
– Chłop ná nowe buczno każé/ sporo piié. KnAd 62.
patrz: PIĆ
– Kto piéczenią piéczé/ słuszna áby jey skosztował. KnAd 391.
patrz: PIEC
– Kto piéczenią piéczé/ słuszna áby jey skosztował. KnAd 391.
patrz: PIECZEŃ
– Bogáctwá rod i godności/ Są piękne pokrywki złości. KnAd 31.
patrz: PIEKNY, PIĘKNY, PIĘKNY
– Pięniędzmi bogactwy mądry władnié/ głupi iem służy. KnAd 837.
patrz: PIENIĄDZ, PIENIĄDZ, PIENIĄŻ, PINIĄDZ
– Jak w błoto wrzucił pieniądzé/ koszt. KnAd 294.
patrz: PIENIĄDZ, PIENIĄDZ, PIENIĄŻ, PINIĄDZ
– Każ temu smrodowi ábo béstyiey gębę pieniędzmi zátkáć. KnAd 242.
patrz: PIENIĄDZ, PIENIĄDZ, PIENIĄŻ, PINIĄDZ
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: PIENIĄDZ, PIENIĄDZ, PIENIĄŻ, PINIĄDZ
– Psu vbitemu dość kiy vkázáć. KnAd 907.
patrz: PIES
– Piés gorszy co milczkiem kąsa. KnAd 840.
patrz: PIES
– Gdy piéska biią/ i léwék się boi/ ábo/ léwék się niéch boi. KnAd 231.
patrz: PIESEK
– Gdy piéska biią/ i léwék się boi/ ábo/ léwék się niéch boi. KnAd 231.
patrz: PIESEK
– Pámiętamy kiédyś piészo/ boso/ chodził. KnAd 570.
patrz: PIESZO
– Pámiętamy kiédyś piészo/ boso/ chodził. KnAd 570.
patrz: PIESZO
– Pijánemu świát ábo wszystko w koło chodzi. KnAd 843.
patrz: PIJANY
– Pijanstwo mądremu baczenia odeimuié. KnAd 843.
patrz: PIJAŃSTWO
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: PISAĆ
– Obmowcę pokątnego/ żmij pisz podobnego. KnAd 749.
patrz: PISAĆ
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: PISAĆ
– Nié ládáś chłop/ pisarz/ etc. KnAd 610.
patrz: PISARZ
– Nié płáci bogáty/ alé wynowáty. KnAd 635.
patrz: PŁACIĆ
– Bólu nié máłe vlżenie/ Płácz/ ktemu wypowiédzenie. KnAd 42.
patrz: PŁACZ
– Dziédzicowi płáczącemu śmierci dobrodziéiá bogátego/ nié wierz. KnAd 225.
patrz: PŁAKAĆ
– Iák z płatká wywinął/ wszytko v niego. KnAd 228.
patrz: PŁATEK
– Cnotá samá się záleca. Sámá sobie dostátnia i płátna. KnAd 82.
patrz: PŁATNY
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżnem poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: PŁOMIEŃ
– Przésádzana płonka nié sporo rościé. KnAd 945.
patrz: PŁONKA
– Koło płotow chodzi. Nié wyráźnie mowi. KnAd 353.
patrz: PŁOT
– Nié do rzéczy to. Nic to do rzéczy. Odstąpił od rzéczy. Koło płotow chodzi. KnAd 576.
patrz: PŁOT
– Kto nié postánowi żywotá/ záwsze chodzi koło płotá. KnAd 386.
patrz: PŁOT
– Nié żołnierz. Nié wiéle ich pobił. KnAd 736.
patrz: POBIĆ
– Pochlebstwo szkodliwe/ tákżé i pochlebcá. KnAd 863.
patrz: POCHLEBCA, POCHLEBCA, POCHLIBCA, PODCHLEBCA, PODCHLEBCA, PODCHLIBCA
– Pochlebcá nie możé być dobrem przyiaciélem. KnAd 958.
patrz: POCHLEBCA, POCHLEBCA, POCHLIBCA, PODCHLEBCA, PODCHLEBCA, PODCHLIBCA
– Pochlebcá wszystko chwali. Pochlebcá z stráwy służy. KnAd 861.
patrz: POCHLEBCA, POCHLEBCA, POCHLIBCA, PODCHLEBCA, PODCHLEBCA, PODCHLIBCA
– Pochlebstwo szkodliwe/ tákżé i pochlebcá. KnAd 863.
patrz: POCHLEBSTWO, PODCHLEBSTWO
– Szérokie wrotá do piékłá. Pochodzistá drogá do piékła. Piékło záwsze otwárte. Puszą i o północy. KnAd 1137-1138.
patrz: POCHODZISTY
– Miło kiedy nas słucháią/ á zwłaszczá gdy pochwaláią. KnAd 500.
patrz: POCHWALAĆ
– Cnotę dość pochwalić/ á daley nic. KnAd 84.
patrz: POCHWALIĆ
– Zła szkápá i z gory nié pociągnié. KnAd 1332.
patrz: POCIĄGNĄĆ
– Popiłowáć czégo/ pociosáć/ pogłádzić. Poprawić chcąc pogorszył. Pomoc chcąc zászkodził. KnAd 896-897.
patrz: POCIOSAĆ
– Drogo ceń ná początku. KnAd 839.
patrz: POCZĄTEK
– Począték dobry/ koniéc miewa podobny. KnAd 865.
patrz: POCZĄTEK
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: POCZUĆ
– Orłowié się tám zlatáią: gdzié ścierzw iáki poczuwáią. KnAd 964.
patrz: POCZUWAĆ
– Cudze niészczęście podczás gwoli. KnAd 109.
patrz: PODCZAS
– Vbogi obiad i bogátemu podczás smáczniéyszy. KnAd 1186.
patrz: PODCZAS
– Stárzy podczas dziwy broią/ gdy ich czem dobrem nápoią. KnAd 1102.
patrz: PODCZAS
– Tréfunek podczas lépszy niż rozum. Szczęście podczás rozmysł przéchodzi. KnAd 1173.
patrz: PODCZAS
– Vtrapionemu/ obruszonemu lédá co zawádzi. Vtrapiony podeyrzliwy. KnAd 1220.
patrz: PODEJRZLIWY, PODEJRZYWY
– Podeptáć/ z błotem zmięszáć/ zélżyć kogo. KnAd 875.
patrz: PODEPTAĆ
– Tráfił podlé celu. sążen od celu. KnAd 1169.
patrz: PODLE
– Złem vżywániem dobra rzécz podléié/ niszczéié. KnAd 1339.
patrz: PODLEĆ
– Dobrodziéystwo tréfunkiem dáne/ podło bywa szácowáne. KnAd 181.
patrz: PODŁO
– Bárziey boli od podłego. KnAd 10.
patrz: PODŁY
– Podobáć się mądremu/ dość i iédnemu. KnAd 880.
patrz: PODOBAĆ SIĘ
– Dogodzić ábo podobáć się wszystkiem trudno/ niépodobno. KnAd 195.
patrz: PODOBAĆ SIĘ
– Dość iest vczniowi podobáć się mistrzowi. KnAd 880.
patrz: PODOBAĆ SIĘ
– Przyiaźń się tám mocna stáié/ gdzié podobne obyczáié. KnAd 969.
patrz: PODOBIEN, PODOBNY
– Począték dobry/ koniéc miewa podobny. KnAd 865.
patrz: PODOBIEN, PODOBNY
– Obmowcę pokątnego/ żmij pisz podobnego. KnAd 749.
patrz: PODOBIEN, PODOBNY
– Nálazł swoy swego/ ábo sobié podobnego. KnAd 532.
patrz: PODOBNE, PODOBNY
– Czásu pogody/ boy się wiélkiéy wody/ ábo náwałności. KnAd 122.
patrz: POGODA
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżnem poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: POJRZENIE, POJŹRENIE, POJŹRZENIE
– Obmowcę pokątnego/ żmij pisz podobnego. KnAd 749.
patrz: POKĄTNY
– Bogáctwá rod i godności/ Są piękne pokrywki złości. KnAd 31.
patrz: POKRYWKA
– Bogátégo pokutá/ vbogiégo biésiádá. KnAd 34.
patrz: POKUTA
– Raz dość ná woynié szwánkowáć Polegszy/ trudno wétowáć. KnAd 992.
patrz: POLEC, POLEGNĄĆ
– Zły człowiék. Zbrodzień. Niécnota. Ná poledni záwiesić. KnAd 1349.
patrz: POLEDNIA
– Małe winy gryziemy/ wiélkie całkiem połykamy. KnAd 470.
patrz: POŁYKAĆ
– Łápay Tomku poki ná pomku. KnAd 849.
patrz: POMEK
– Lepiey być dobrem chłopem/ niż złem popem. KnAd 482.
patrz: POP
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: POP
– Czégo pánowié náwárzą/ Tém się poddáni popárzą. KnAd 125.
patrz: POPARZYĆ SIĘ
– Grzech zamyślány smákuié/ á popéłniony kátuié. KnAd 277.
patrz: POPEŁNIONY
– Lépiey popredzić/ niż pośledzić. KnAd 441.
patrz: POPREDZIĆ
– ...poradność/ v. Rádá 1. KnAd .
patrz: PORADNOŚĆ
– Kto nié postánowi żywotá/ záwsze chodzi koło płotá. KnAd 386.
patrz: POSTANOWIĆ
– Zak béz ksiąg chodząc do szkoły/ zgodzi się potem páść woły. KnAd 1297.
patrz: POTEMNOŚĆ
– Pierwsze potknienie miewa odpuszczenie. KnAd 839.
patrz: POTKNIENIE
– Insza barwa; insza strawa/ abo potrawa. KnAd 326.
patrz: POTRAWA
– Insza barwa; insza strawa/ abo potrawa. KnAd 326.
patrz: POTRAWA
– Potrzébá wiélu błędow ochroná i obroná. KnAd 912.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– Wolę swey potrzébié niż cudzem oczom dogadzáć. KnAd 1253.
patrz: POTRZEB, POTRZEBA
– Komu się nogá powinié/ lédá kto się go nabiié. KnAd 356.
patrz: POWINĄĆ SIĘ
– Powodzeniem ludzié spráwy miérzą/ nié mądrem baczęniem. KnAd 916.
patrz: POWODZENIE
– Bogáctwá często powod do złego. KnAd 30.
patrz: POWÓD, POWÓD, PUWOD
– Pánowié dáwnoby pozdycháli/ by iem vbodzy (chłopkowié) nié dawáli. KnAd 819.
patrz: POZDYCHAĆ
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády. KnAd 161.
patrz: POŻYCZAĆ
– Kup sobié ábo pożycz wstydu/ rozumu etc. .i. Niewstydliwyś/ głupiś/ száléiész KnAd 406.
patrz: POŻYCZYĆ
– Zdraycá choć pożytéczny/ iédnák brzytki i bezecny. KnAd 1316.
patrz: POŻYTECZNY
– Roboty dość/ á pożytku máło. KnAd 997.
patrz: POŻYTEK
– Podź robić. O nié mogęć chodzić. Podźże iéść. Toć muszę leść. KnAd 164.
patrz: PÓJŚĆ
– Wstyd pozny/ prozny. KnAd 1266.
patrz: PÓŹNY
– Czégo więc bárdzo pragniémy/ o to się bárdzo boiemy. KnAd 127.
patrz: PRAGNĄĆ
– Gość częsty i długi/ rychło się sprzykrzy. Gość i rybá trzéciego dniá précz/ nie wart/ cuchnié. KnAd 265.
patrz: PRECZ
– Namyśl się wolno/ á spiészno czyń. KnAd 1008.
patrz: PRĘDKO
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: PROSIĆ
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: PROSTY
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: PROSTY
– Drugich prowádziémy/ á sami błądziemy. KnAd 213.
patrz: PROWADZIĆ
– Ná málé ma probowáć/ kto się boi szkodowáć. KnAd 536.
patrz: PRÓBOWAĆ
– Proznuiącemu nié przybywa choć bogátemu. KnAd 935.
patrz: PRÓŻNUJĄCY
– Wstyd pozny/ prozny. KnAd 1266.
patrz: PRÓŻNY
– Możniéyszych wády przéglądáć/ lépiey. KnAd 522.
patrz: PRZEGLĄDAĆ
– Przéłożony wszystkiem iák cél wystáwiony. KnAd 943.
patrz: PRZEŁOŻONY
– Vstáwiczność wiéle możé/ i sam gwałt często przémożé. KnAd 1217.
patrz: PRZEMÓC
– Długo trwáć nie możé/ co mus/ gwałt przemożé. KnAd 160.
patrz: PRZEMÓC
– Przésádzana płonka nié sporo rościé. KnAd 945.
patrz: PRZESADZANY
– Przészłe przygody/ bronią od szkody. KnAd 950.
patrz: PRZESŁY, PRZESZŁY, PRZESZŁY
– Bogáctwá wiélkie ná máłé przestáwáć. KnAd 1185.
patrz: PRZESTAWAĆ
– Ná rześ cię byśku chowáią przétoć dobry obrok dáią. KnAd 977.
patrz: PRZETO
– Jákie przéwinienie/ tákie dość czynienie. KnAd 286.
patrz: PRZEWINIENIE
– Przéz sen bogáty. KnAd 949.
patrz: PRZEZ
– Bogáctwá teraz przodkuią/ Cnoty iem vstępuią. KnAd 31.
patrz: PRZODKOWAĆ
– Bogactw przybywa/ cnoty vbywa. KnAd 30.
patrz: PRZYBYWAĆ
– Proznuiącemu nié przybywa choć bogátemu. KnAd 935.
patrz: PRZYBYWAĆ
– Roskosz przychodząc smákuié/ álé odchodząc kátuié. KnAd 999.
patrz: PRZYCHODZIĆ
– Kocioł gárncowi przygania. KnAd 1031.
patrz: PRZYGANIAĆ
– Przygody po ludziách, nié po drzéwách chodzą. KnAd 956.
patrz: PRZYGODA
– Przészłe przygody/ bronią od szkody. KnAd 950.
patrz: PRZYGODA
– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.
patrz: PRZYJACIEL
– Przyiaciélá bácznié obieray/ á obrawszy mocno trzymay. KnAd 961.
patrz: PRZYJACIEL
– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.
patrz: PRZYJACIEL
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: PRZYJACIEL
– Przyiaciélá sobie szanuy/ á z niego lékcé nié żártuy. KnAd 962.
patrz: PRZYJACIEL
– Przyiacioł wiéle/ bogactw wiéle. KnAd 968.
patrz: PRZYJACIEL
– Przyiaźń się tám mocna stáié/ gdzié podobne obyczáié. KnAd 969.
patrz: PRZYJAŹŃ
– Przyie się káżda rzécz. KnAd 969.
patrz: PRZYJEŚĆ SIĘ
– Ból wszélki nié ták się czuié/ Gdy go kto lékko przyymuié. KnAd 42.
patrz: PRZYJMOWAĆ, PRZYJMOWAĆ, PRZYMOWAĆ
– Námawiácz rowny przymusicielowi. KnAd 536.
patrz: PRZYMUSICIEL
– Słomy do ogniá niéprzymykay. Z dymu ogień znay/ á gáś nié czékay. KnAd 904.
patrz: PRZYMYKAĆ
– Komu przynagła co gwałtownego/ nie zátrzyma go nic błażeńskiego/ roskosznego. KnAd 911.
patrz: PRZYNAGLAĆ
– Afekt/ nałog/ przyrodzenie/ zataić trudno/ wnet się wyda. KnAd 730.
patrz: PRZYRODZENIE
– Niécoć wolno pátrz/ lécz co przystoyno. KnAd 562.
patrz: PRZYSTOJNIE, PRZYSTOJNO
– Nié przymierzay/ bo złe wnét przytrąci. KnAd 633a.
patrz: PRZYTRĄCIĆ
– Niedźwiedź srogo ná żołądź ryka: gdy gáłąź spádnié/ milczkiem umyka. KnAd 593.
patrz: PRZYWALIĆ
– Iéden buduié/ drugi psuié. KnAd 308.
patrz: PSOWAĆ, PSUĆ
– Biáłuchá/ Czárnuchá/ Rożychá, Pstruchá KnAd 614.
patrz: PSTRUCHA
– Sroká záwsze pstra zostáié/ w ktorekolwiék léci kráié. KnAd 393.
patrz: PSTRY
– Do szturmu chałástrę puszczáć. KnAd 548.
patrz: PUSZCZAĆ
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: RACHOWAĆ
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: RACZEJ, RACZEJ, RACZY
– Nié szukay zwády/ masz-li dość rády. KnAd 663.
patrz: RADA
– Cudza ráná nie boli. KnAd 109.
patrz: RANA
– Nié odnawiay bolu/ rány/ wrzodu zgoionego. KnAd 629.
patrz: RANA
– Raz dość ná woynié szwánkowáć Polegszy/ trudno wétowáć. KnAd 992.
patrz: RAZ, RAZA
– Wstyd dość raz vtrácić. KnAd 1264.
patrz: RAZ, RAZA
– Złego dość raz skosztowáć: ábo zákusić. KnAd 1334.
patrz: RAZ, RAZA
– Raz dość omylić się/ zgrzeszyć. KnAd 992.
patrz: RAZ, RAZA
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády [...] Raz rumiány á stokroć blády. KnAd 161[153].
patrz: RAZ, RAZA
– Dwié robocié rázem robić trudno/ niépodobno. KnAd 219.
patrz: RAZEM
– Ręká gdzié boli/ oko gdzié gwoli. KnAd 238.
patrz: RĘKA
– Od łáskáwey ręki ábo nátury bárziey boli. KnAd 764.
patrz: RĘKA
– I kwáśne iábłko robak gryzié. KnAd 283.
patrz: ROBAK
– Pánowié nic nié robią/ á dobrzé się máią: A chłopkowié zaś/ robiąc ná onych/ wzdychaią. KnAd 819.
patrz: ROBIĆ
– Podź robić. O nié mogęć chodzić. Podźże iéść. Toć muszę leść. KnAd 164.
patrz: ROBIĆ
– Dwié robocié rázem robić trudno/ niépodobno. KnAd 219.
patrz: ROBIĆ
– Niéch też drugi robi/ mowi/ buduié/ opátrzy. KnAd 560.
patrz: ROBIĆ
– Roboty dość/ á pożytku máło. KnAd 997.
patrz: ROBOTA
– Dwié robocié rázem robić trudno/ niépodobno. KnAd 219.
patrz: ROBOTA
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády [...] Raz rumiány á stokroć blády. KnAd 161[153].
patrz: ROMIANY, RUMIANNY, RUMIANY, RUMIANY, RUMIENNY, RUMIONY
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády. KnAd 161.
patrz: ROMIANY, RUMIANNY, RUMIANY, RUMIANY, RUMIENNY, RUMIONY
– Przésádzana płonka nié sporo rościé. KnAd 945.
patrz: ROSNĄĆ
– Roskosz bolu nábawiá. KnAd 999.
patrz: ROZKOSZ
– Roskosz przychodząc smákuié/ álé odchodząc kátuié. KnAd 999.
patrz: ROZKOSZ
– Komu przynagła co gwałtownego/ nie zátrzyma go nic błażeńskiego/ roskosznego. KnAd 911.
patrz: ROZKOSZNY
– Gmatwáć rzéczy/ sprawy. Siła ná się brać/ á nié rospráwiać. KnAd 257.
patrz: ROZPRAWIAĆ
– Oko wstydu rozsądnik. Gdzié oká niemász/ tám i wstydu. KnAd 782.
patrz: ROZSĄDNIK
– Słow dość rozumu nié wiéle. KnAd 1051.
patrz: ROZUM
– Tréfunek podczas lépszy niż rozum. Szczęście podczás rozmysł przéchodzi. KnAd 1173.
patrz: ROZUM
– Brody dość/ by tyle rozumu. KnAd 45.
patrz: ROZUM
– Vrody dość/ rozumu ni kąská. KnAd 248.
patrz: ROZUM
– Lépszy funt szczęścia/ niż cętnar rozumu. KnAd 437.
patrz: ROZUM
– Bogáctwá rod i godności/ Są piękne pokrywki złości. KnAd 31.
patrz: RÓD
– Gość częsty i długi/ rychło się sprzykrzy. Gość i rybá trzéciego dniá précz/ nie wart/ cuchnié. KnAd 265.
patrz: RYBA
– Niedźwiedź srogo ná żołądź ryka: gdy gáłąź spádnié/ milczkiem umyka. KnAd 593.
patrz: RYKNĄĆ
– Biésiádá rzadka béz iakiégo błazná. KnAd 24.
patrz: RZADKI
– Gdzié gwałt pánuié. rząd słusz vstępuié. KnAd 237.
patrz: RZĄD
– Sam błądzisz/ á drugich rządzisz. KnAd 213.
patrz: RZĄDZIĆ
– Gdzié ogon rządzi/ tám głowá błądzi. KnAd 236.
patrz: RZĄDZIĆ
– Gdzié ich wiéle rządzi/ tám się często błądzi/ ábo łácno zbłądzi. KnAd 237.
patrz: RZĄDZIĆ
– Sławá dobra/ rzécz niéoszácowána/ niéskázitélna/ stoi zá bogáctwá. KnAd 1048.
patrz: RZECZ
– Zołnierz zuchwáła buczna rzécz. KnAd 1366.
patrz: RZECZ
– Dálékie rzéczy vpátruiemy/ á bliskich nié widziemy. KnAd 141.
patrz: RZECZ
– Pospołu te rzéczy chodzą/ dym zá płomieniem/ grzech zá lubieżnem poyrzeniem ábo dotknieniem. KnAd 904.
patrz: RZECZ
– Strách pod czás gorszy niż sámá rzécz. KnAd 1355.
patrz: RZECZ
– Gmatwáć rzéczy/ sprawy. Siła ná się brać/ á nié rospráwiać. KnAd 257.
patrz: RZECZ
– O niépodobne rzéczy się kusisz/ ábo nié kuś. Nie miéc się z motyką ná słońce. KnAd 787.
patrz: RZECZ
– Ná rześ cię byśku chowáią przétoć dobry obrok dáią. KnAd 977.
patrz: RZEŹ
– Strách pod czás gorszy niż sámá rzécz. KnAd 1355.
patrz: SAM
– Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
patrz: SAM
– Sąd niésłuszny gdzie sam sędzia instiguié. KnAd 1020.
patrz: SAM
– Dobry chrzan z miodem/ miod sam. KnAd 1025.
patrz: SAM
– Chrzan z miodem dobry/ á miod sam. KnAd 70.
patrz: SAM
– Smiáły béz przéćiwniká. Smiáły ná bruku. Sámotrzéć ná pustki vdérzy. Wilká szuka/ á ślad iego vyrzawszy myka. KnAd 1061.
patrz: SAMOTRZEĆ
– Sąd niésłuszny gdzie sam sędzia instiguié. KnAd 1020.
patrz: SĄD
– Tráfił podlé celu. sążen od celu. KnAd 1169.
patrz: SĄŻEŃ
– Przéz sen bogáty. KnAd 949.
patrz: SEN
– Vrody dość á sércá máło. KnAd 905.
patrz: SERCE
– Czégo oczy nié widzą/ tego sercu nié żal. KnAd 124.
patrz: SERCE
– Bogátego nié vczyni Ccze sércé/ choć pełno w skrzyni. KnAd 33.
patrz: SERCE
– Gniew béz-śilny/ nié iést śiłny. Sierdzit á nié duż. KnAd 257.
patrz: SERDYT, SIERDZIT, SIERDZIT, SIERDZITY, SIERDZITY
– Co szydłem zárobisz to szermierzom wydaiész. KnAd 309.
patrz: SERMIERZ, SZELMIERZ, SZERMIERZ, SZERMIERZ, SZERMIRZ, SZYRMIERZ
– Sąd niésłuszny gdzie sam sędzia instiguié. KnAd 1020.
patrz: SĘDZIA
– Vydziész sędziego karánia/ nié sumnienia kátowánia. KnAd 646.
patrz: SĘDZIA
– Gmatwáć rzéczy/ sprawy. Siła ná się brać/ á nié rospráwiać. KnAd 257.
patrz: SIEŁA, SIŁA, SIŁA
– Gniewliwy. Ják osá iádowity. Rozgniewa śię by mu páléc zákrzywił: by mu ná nos muchá pádłá. Rozgniewał śię. [...] Sierdźisty. Kokotliwy. KnAd 260.
patrz: SIERDZISTY
– Kup sobié ábo pożycz wstydu/ rozumu etc. .i. Niewstydliwyś/ głupiś/ száléiész KnAd 406.
patrz: SIĘ
– Nálazł swoy swego/ ábo sobié podobnego. KnAd 532.
patrz: SIĘ
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: SIŁKA
– Mądremu dość skinąć/ ostátka się domyśli. KnAd 461.
patrz: SKINĄĆ
– Nié obiécuy nigdy skoro: bo spéłnić często nié sporo. KnAd 628.
patrz: SKORO
– Złego dość raz skosztowáć: ábo zákusić. KnAd 1334.
patrz: SKOSZTOWAĆ
– Kto piéczenią piéczé/ słuszna áby jey skosztował. KnAd 391.
patrz: SKOSZTOWAĆ
– Złość/ niéprzyiaźń skryta/ szkodliwsza. KnAd 1346.
patrz: SKRYTY
– Bogátego nié vczyni Ccze sércé/ choć pełno w skrzyni. KnAd 33.
patrz: SKRZYNIA
– Sławá dobra/ rzécz niéoszácowána/ niéskázitélna/ stoi zá bogáctwá. KnAd 1048.
patrz: SŁAWA
– Słodkiś iáko chrzan. KnAd 1050.
patrz: SŁODKI
– Musiáło by słońce ináczey chodzić. KnAd 737.
patrz: SŁOŃCE
– Jédno słońcé dość ná niébié. Pánowánie towárzyszá nié lubi/ nié cierpi. KnAd 316.
patrz: SŁOŃCE
– Mow choć do woli/ od słow nié boli. KnAd 1054.
patrz: SŁOWO
– Słow dość rozumu nié wiéle. KnAd 1051.
patrz: SŁOWO
– Od słowá do słowá/ áż boli głowá. KnAd 771.
patrz: SŁOWO
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: SŁUCHAĆ
– Łaską syt sługa nié będzié. KnAd 428.
patrz: SŁUGA
– Pan słudzé nie Mościwa/ nie Waszmościa. KnAd 811.
patrz: SŁUGA
– Gdzié gwałt pánuié. rząd słusz vstępuié. KnAd 237.
patrz: SŁUSZ
– Kto piéczenią piéczé/ słuszna áby jey skosztował. KnAd 391.
patrz: SŁUSZNA
– Kto śię sam czégo dobrzé náuczył/ słuszna áby drugich vczył. KnAd 398-399.
patrz: SŁUSZNA
– Kto sam kiédy nié szwánkował/ słuszna by drugich strofował. KnAd 377-378.
patrz: SŁUSZNA
– Pięniędzmi bogactwy mądry władnié/ głupi iem służy. KnAd 837.
patrz: SŁUŻYĆ
– Vbogi obiad i bogátemu podczás smáczniéyszy. KnAd 1186.
patrz: SMACZNY
– KnAd 339.
patrz: SMAK
– Sytemu nic nié smákuié. KnAd 1124.
patrz: SMAKOWAĆ
– Roskosz przychodząc smákuié/ álé odchodząc kátuié. KnAd 999.
patrz: SMAKOWAĆ
– Sowá gdy ziástrzębiéié/ wyżey niż Sokoł chcé látáć. KnAd 812.
patrz: SOKÓŁ
– Sowá choćby pod niébiosá latáłá/ sokołem nigdy nié będzié. KnAd 1074.
patrz: SOKÓŁ
– Wszyscy ná mię iádą/ kraczą. Jak wroblé ná sowkę ná mię biją. KnAd 1269.
patrz: SOWA
– Sowá choćby pod niébiosá latáłá/ sokołem nigdy nié będzié. KnAd 1074.
patrz: SOWA
– Sowá gdy ziástrzębiéié/ wyżey niż Sokoł chcé látáć. KnAd 812.
patrz: SOWA
– Kto spada z wysoká/ nátrąca boká. KnAd 401.
patrz: SPADAĆ
– Omyliłá go/ ábo mię nádziéiá. Iákby mu psi obiad ziédli. Spádło mu z grzanki. Chucha w garść [...] Dobry byt vtrácił [...]. KnAd 785.
patrz: SPAŚĆ
– Táńszy téraz. Spádło mu z grzanki. Spuścił [...] Affine, Obcięto mu skrzydłá. Odmieniło się. Omyliłá go nádziéiá. KnAd 1158.
patrz: SPAŚĆ
– Nié obiécuy nigdy skoro: bo spéłnić często nié sporo. KnAd 628.
patrz: SPEŁNIĆ
– Namyśl się wolno/ á spiészno czyń. KnAd 1008.
patrz: SPIESZNO
– Bez-żęństwo spokoyne/ vciészne/ wolne. KnAd 22.
patrz: SPOKOJNY
– Spolnié lżey/ sporzey/ mocniey/ lepiey. KnAd 1080.
patrz: SPORO
– Nié záwsze sporo/ co bywa skoro. KnAd 1046.
patrz: SPORO
– Po wiétrze/ po wodzié/ miło iácháć i sporo. KnAd 1305.
patrz: SPORO
– Z pełnego sporo się biérzé. KnAd 1372.
patrz: SPORO
– Chłop ná nowe buczno każé/ sporo piie. KnAd 62.
patrz: SPORO
– Lżey ból cierpiemy spolny z drugiemi. KnAd 457.
patrz: SPÓLNY
– Powodzeniem ludzié spráwy miérzą/ nié mądrem baczęniem. KnAd 916.
patrz: SPRAWA
– Gmatwáć rzéczy/ sprawy. Siła ná się brać/ á nié rospráwiać. KnAd 257.
patrz: SPRAWA
– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.
patrz: SPUSZCZAĆ SIĘ
– Srebrny/ złoty guz nié boli. KnAd 765.
patrz: SREBNY, SREBRNY, SREBRNY, ŚREBRNY, ŚRZEBNY
– Sroká záwsze pstra zostáié/ w ktorekolwiék léci kráié. KnAd 393.
patrz: SROKA
– Naleganie częste/ długie/ za gwałt stoi. KnAd 532.
patrz: STAĆ
– Tu stoi á indzié swe broi. KnAd 1181.
patrz: STAĆ
– Sławá dobra/ rzécz niéoszácowána/ niéskázitélna/ stoi zá bogáctwá. KnAd 1048.
patrz: STAĆ
– Jéden kot stadá myszy się nie boi. KnAd 307.
patrz: STADO
– Stárzy podczas dziwy broią/ gdy ich czem dobrem nápoią. KnAd 1102.
patrz: STARY
– Przyiaźń się tám mocna stáié/ gdzié podobne obyczáié. KnAd 969.
patrz: STAWAĆ SIĘ
– Dłużnik pożyczáiąc rumiány; oddáć máiąc/ blády [...] Raz rumiány á stokroć blády. KnAd 161[153].
patrz: STOKROĆ
– V stołu wstyd zbytéczny/ niépożytéczny. Kraść się wstydź/ nie iéść. KnAd 1218.
patrz: STÓŁ
– Strách pod czás gorszy niż sámá rzécz. KnAd 1355.
patrz: STRACH
– Bogátemu dobrzé czynić/ strátá. KnAd 36.
patrz: STRATA
– Insza barwa; insza strawa/ abo potrawa. KnAd 326.
patrz: STRAWA
– Insza barwa; insza strawa/ abo potrawa. KnAd 326.
patrz: STRAWA
– Kto sam kiédy nié szwánkował/ słuszna by drugich strofował. KnAd 377-378.
patrz: STROFOWAĆ
– KnAd 292.
patrz: STRZEC
– Iák Bożego grobu/ iák czégo drogiego broni/ strzéżé. KnAd 285.
patrz: STRZEC
– Iák oká w głowie strzéżé/ broni/ szánuié. KnAd 292.
patrz: STRZEC
– Céchowánych się strzéż. KnAd 55.
patrz: STRZEC SIĘ
– Lépiey rękawem niż cáłą suknią zátkáć. KnAd 448.
patrz: SUKNIA, SUKNIA, SZUKNIA
– Jéden chodzi w miérzé/ drugi suknią dziérzé. KnAd 509-510.
patrz: SUKNIA, SUKNIA, SZUKNIA
– Iéden chodzi w miérzé/ drugi suknią dziérzé. KnAd 509.
patrz: SUKNIA, SUKNIA, SZUKNIA
– Vydziész sędziego karánia/ nié sumnienia kátowánia. KnAd 646.
patrz: SUMNIENIE
– Ból swoy wyznawa/ kto złe oddawa. KnAd 892.
patrz: SWÓJ
– Kto cudze nędzé vważy/ lékcey sobié swoie waży. KnAd 457.
patrz: SWÓJ
– Nálazł swoy swego/ ábo sobié podobnego. KnAd 532.
patrz: SWÓJ
– Tu stoi á indzié swe broi. KnAd 1181.
patrz: SWÓJ
– Káżdy ma swego molá co go gryzie. KnAd 339.
patrz: SWÓJ
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: SWÓJ
– Cudze zá swe vdawáć/ błazeństwo. KnAd 112.
patrz: SWÓJ
– Bárziey boli od swoiego. KnAd 11.
patrz: SWÓJ
– Káżdy błąd ma swoię wymowkę. KnAd 338.
patrz: SWÓJ
– Kto cudze nędzé vważy/ lékcey sobié swoie waży. KnAd 457.
patrz: SWÓJ
– Boiáźliwy. Tchorz. Záięczego sércá człowiék. Cieniá się swego boi. KnAd 38.
patrz: SWÓJ
– Mądry oyciéc syná ma mieć głupiégo/ á bogáty vbogiego. KnAd 803.
patrz: SYN
– Máło iada. Wiátrem syt. KnAd 473.
patrz: SYT, SYTY
– Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55.
patrz: SYT, SYTY
– Cáły báran a wilk syt záraz być nié może. KnAd 55.
patrz: SYT, SYTY
– Łaską syt sługa nié będzié. KnAd 428.
patrz: SYT, SYTY
– Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55.
patrz: SYT, SYTY
– Węchem wilk syt nié będzié/ nié tyié. KnAd 1221.
patrz: SYT, SYTY
– Głód tani/ sytość droga. KnAd 244.
patrz: SYTOŚĆ
– Głodu nié kupić/ sytość wiéle kosztuié. KnAd 244.
patrz: SYTOŚĆ
– Sytość zdrowiu i cnocié szkodliwa. KnAd 1124.
patrz: SYTOŚĆ
– Sytemu nic nié smákuié. KnAd 1124.
patrz: SYTY
– Lekko sobié szácuiemy/ czégo dármo dostáiemy. KnAd 94.
patrz: SZACOWAĆ
– Dobrodziéystwo tréfunkiem dáne/ podło bywa szácowáne. KnAd 181.
patrz: SZACOWANY
– Przyiaciélá sobie szanuy/ á z niego lékcé nié żártuy. KnAd 962.
patrz: SZANOWAĆ
– Iák oká w głowie strzéżé/ broni/ szánuié. KnAd 292.
patrz: SZANOWAĆ
– Lépszy funt szczęścia/ niż cętnar rozumu. KnAd 437.
patrz: SZCZĘŚCIE
– Szczodremu bogactw nié żal. KnAd 240.
patrz: SZCZODRY
– Széplunienie KnAd 644.
patrz: SZEPLUNIENIE
– Széptu, széptu/ á daley nic KnAd 1223.
patrz: SZEPT
– Przészłe przygody/ bronią od szkody. KnAd 950.
patrz: SZKODA
– Zysk nié słuszny szkodą grozi. KnAd 1379.
patrz: SZKODA
– Sytość zdrowiu i cnocié szkodliwa. KnAd 1124.
patrz: SZKODLIWY
– Złość/ niéprzyiaźń skryta/ szkodliwsza. KnAd 1346.
patrz: SZKODLIWY
– Ná málé ma probowáć/ kto się boi szkodowáć. KnAd 536.
patrz: SZKODOWAĆ
– Zak béz ksiąg chodząc do szkoły/ zgodzi się potem páść woły. KnAd 1297.
patrz: SZKOŁA
– Wiédzą to i báby w szpitalu. v. Jáwna rzécz. KnAd 1234.
patrz: SZPITAL, SZPITAL, ŚPITAL
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: SZPITAL, SZPITAL, ŚPITAL
– Do szturmu chałástrę puszczáć. KnAd 548.
patrz: SZTURM
– Chłop na klaczy iéździ/ á kláczé szuka. KnAd 52.
patrz: SZUKAĆ
– Nié szukay zwády/ masz-li dość rády. KnAd 663.
patrz: SZUKAĆ
– Dla grzmotu do młyná nie iść; dla szumu do lasá. KnAd 156-157.
patrz: SZUM
– Kto sam kiédy nié szwánkował/ słuszna by drugich strofował. KnAd 377-378.
patrz: SZWANKOWAĆ
– Raz dość ná woynié szwánkowáć Polegszy/ trudno wétowáć. KnAd 992.
patrz: SZWANKOWAĆ
– Wodę ten czerpa przétákiem / co béz kśiążék chce być jakiem. Zákuśił. Zásmákowało mu. Nié odpędźi go dźiéśiąćią kiiow. Zalecay ostrożnié káżdego / wiédząc człéká być odmiennego. Zálecánie zbytnie podéyrzáne. Zá lédá co dać / uczynić. Zá borową szyszkę. KnAd 1297-1298.
patrz: SZYSZKA
– Zyzność chłopá czyni śmiáłego/ zuchwáłego. KnAd 62.
patrz: ŚMIAŁY
– Łácno śmiélé mowić w béspiéczeństwié. KnAd 413.
patrz: ŚMIELE
– Smierci vchodzi káżdy iák możé. Żywotá co żywo broni. KnAd 1071.
patrz: ŚMIERĆ
– Dziédzicowi płáczącemu śmierci dobrodziéiá bogátego/ nié wierz. KnAd 225.
patrz: ŚMIERĆ
– Apteka gnoykowi śmierdzi. Nie zna co dobrego. KnAd 7.
patrz: ŚMIERDZIĆ, ŚMIERDZIEĆ
– Pijánemu świát ábo wszystko w koło chodzi. KnAd 843.
patrz: ŚWIAT
– Dáléko páś świnié/ bydło/ od ogrodá/ zboża. KnAd 142.
patrz: ŚWINIA, ŚWINIA, ŚWYNIA
– Bogacz a świniá/ po smiérci źwierzyná. KnAd 32.
patrz: ŚWINIA, ŚWINIA, ŚWYNIA
– Vprządł sobie postawę. Stąpa iák z tábulátury. KnAd 914.
patrz: TABLATURA, TABULATURA, TABULATURA
– Táiemny ból cięższy. KnAd 1152.
patrz: TAJEMNY
– Jákie przéwinienie/ tákie dość czynienie. KnAd 286.
patrz: TAKI
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: TAM
– Łácna tám bywa omyłká; Gdzié się mowi piszé/ siłká. KnAd 369.
patrz: TAM
– Głód tani/ sytość droga. KnAd 244.
patrz: TANI
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: TEN
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: TEN
– Bogáctwá teraz przodkuią/ Cnoty iem vstępuią. KnAd 31.
patrz: TERAZ
– Zbladł iák Toruńska cégłá. KnAd 129.
patrz: TORUŃSKI
– Zbladł iák Toruńska cégłá. KnAd 129.
patrz: TORUŃSKI
– Tknął-em go w sedno. Tráfiłem gdzié boli. Poczuł. KnAd 1161.
patrz: TRAFIĆ
– Tráfił do celu / ábo w cel. KnAd 1169.
patrz: TRAFIĆ
– Tráfił do celu / ábo w cel. KnAd 1169.
patrz: TRAFIĆ
– Nié tráfiłéś ná dudká. Naydzi sobié błazna. KnAd 668.
patrz: TRAFIĆ
– Tráfił podlé celu. sążen od celu. KnAd 1169.
patrz: TRAFIĆ
– Dobrodziéystwo tréfunkiem dáne/ podło bywa szácowáne. KnAd 181.
patrz: TRAFONKIEM, TRAFUNKIEM, TREFUNKIEM
– Tréfunek podczas lépszy niż rozum. Szczęście podczás rozmysł przéchodzi. KnAd 1173.
patrz: TRAFUNEK, TRAFUNEK, TREFUNEK
– Wiédzą to i báby ná trecie. KnAd 304.
patrz: TRET
– Afekt/ nałog/ przyrodzenie/ zataić trudno/ wnet się wyda. KnAd 730.
patrz: TRUDNO
– Raz dość ná woynié szwánkowáć Polegszy/ trudno wétowáć. KnAd 992.
patrz: TRUDNO
– Dogodzić ábo podobáć się wszystkiem trudno/ niépodobno. KnAd 195.
patrz: TRUDNO
– Dwié robocié rázem robić trudno/ niépodobno. KnAd 219.
patrz: TRUDNO
– Afekt/ nałog/ przyrodzenie/ zataić trudno/ wnet się wyda. KnAd 730.
patrz: TRUDNO
– Krotkomowność/ trudnomowność. KnAd 365.
patrz: TRUDNOMOWNOŚĆ
– Trunék odmiéni zdánie i mowę trzeźwiego. KnAd 1178.
patrz: TRUNEK
– Długo trwáć nie możé/ co mus/ gwałt przemożé. KnAd 160.
patrz: TRWAĆ
– Chodzi iák owiéczká/ á tryka iák báran. KnAd 64.
patrz: TRYKAĆ
– Chodzi iák owiéczká/ á tryka iák báran. KnAd 64.
patrz: TRYKAĆ
– Chodzi iák owiéczká/ á tryka iák báran. KnAd 64.
patrz: TRYKSAĆ
– Bać się trzébá trzcinié/ Gdy wiátr dąb wywinié. KnAd 8.
patrz: TRZCINA
– Niédospáć trzébá/ kto chcé dostáć (ábo/ dość mieć) chlébá. KnAd 577.
patrz: TRZEBA
– Bać się trzébá trzcinié/ Gdy wiátr dąb wywinié. KnAd 8.
patrz: TRZEBA
– Dość/ mieć chlébá/ ile komu trzébá. KnAd 203.
patrz: TRZEBA
– Gość częsty i długi/ rychło się sprzykrzy. Gość i rybá trzéciego dniá précz/ nie wart/ cuchnié. KnAd 265.
patrz: TRZECI
– Trunék odmiéni zdánie i mowę trzeźwiego. KnAd 1178.
patrz: TRZEŹWI, TRZEŹWY
– Przyiaciélá bácznié obieray/ á obrawszy mocno trzymay. KnAd 961.
patrz: TRZYMAĆ SIĘ
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: TWÓJ
– Bogátego ty nié máiętnością/ lécz vskromioną mierzay chciwością. KnAd 33.
patrz: TY
– Węchem wilk syt nié będzié/ nié tyié. KnAd 1221.
patrz: TYĆ
– Brody dość/ by tyle rozumu. KnAd 45.
patrz: TYLE
– Psu vbitemu dość kiy vkázáć. KnAd 907.
patrz: UBITY
– Mądry oyciéc syná ma mieć głupiégo/ á bogáty vbogiego. KnAd 803.
patrz: UBOGI
– Pánowié dáwnoby pozdycháli/ by iem vbodzy (chłopkowié) nié dawáli. KnAd 819.
patrz: UBOGI
– Dziękuiéć vbogi z bédłék/ ma domá dość rydzow. Kazał ci podziękować. KnAd 225.
patrz: UBOGI
– Bogátégo pokutá/ vbogiégo biésiádá. KnAd 34.
patrz: UBOGI
– Vbogi gdy bogátemu daruié/ żebrzé/ ábo co kupuié. KnAd 1185.
patrz: UBOGI
– Vbogi obiad i bogátemu podczás smáczniéyszy. KnAd 1186.
patrz: UBOGI
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: UBÓSTWO
– Bogactw przybywa/ cnoty vbywa. KnAd 30.
patrz: UBYWAĆ
– Kto nogami máło chodzi/ językiem/ ábo vszymá sobié nágrodzi. KnAd 390.
patrz: UCHO
– Smierci vchodzi káżdy iák możé. Żywotá co żywo broni. KnAd 1071.
patrz: UCHODZIĆ
– Bogáctwá z mądrością vciészne. KnAd 32.
patrz: UCIESZNY
– Bez-żęństwo spokoyne/ vciészne/ wolne. KnAd 22.
patrz: UCIESZNY
– Dość iest vczniowi podobáć się mistrzowi. KnAd 880.
patrz: UCZEŃ
– Kto śię sam czégo dobrzé náuczył/ słuszna áby drugich vczył. KnAd 398-399.
patrz: UCZYĆ
– Bogátego nié vczyni Ccze sércé/ choć pełno w skrzyni. KnAd 33.
patrz: UCZYNIĆ
– Złé vczyniwszy/ gorzey się wymawia/ broni/ chwali. KnAd 1342.
patrz: UCZYNIĆ
– Vgrozisz mi/ abo/ mu. Vczynisz mi. Zaymiesz mi káczki ná błocie. KnAd 1199.
patrz: UCZYNIĆ
– Cudze zá swe vdawáć/ błazeństwo. KnAd 112.
patrz: UDAWAĆ
– Vderz w gárnéc dźwięk go wyda. KnAd 1161.
patrz: UDERZYĆ
– Niedźwiedź srogo ná żołądź ryka: gdy gáłąź spádnié/ milczkiem umyka. KnAd 593.
patrz: UDERZYĆ
– Cnotá się z człékiem nié rodzi. Tréfunkiem się nié nágodzi. Kto iey szuka w nię vgodzi. KnAd 82.
patrz: UGODZIĆ
– Vgodzi ábo tráfi Bog gdzie boli. KnAd 1199.
patrz: UGODZIĆ
– W mięś Fortuno miérzyłá/ w inszegoś vgodziłá. KnAd 1157.
patrz: UGODZIĆ
– Vgrozisz mi/ abo/ mu. Vczynisz mi. Zaymiesz mi káczki ná błocie. KnAd 1199.
patrz: UGROZIĆ
– Vydziész sędziego karánia/ nié sumnienia kátowánia. KnAd 646.
patrz: UJŚĆ, UJŚĆ, UŃŚĆ, UŚĆ
– Psu vbitemu dość kiy vkázáć. KnAd 907.
patrz: UKAZAĆ
– Bólu nié máłe vlżenie/ Płácz/ ktemu wypowiédzenie. KnAd 42.
patrz: ULŻENIE
– Nié wiélkie bolu vlżenie/ toż cierpiących zgromádzenie. KnAd 704.
patrz: ULŻENIE
– Vmárły od zazdrości od krzywdy wolen. KnAd 1202.
patrz: UMARŁY
– Ból milczeć nié umie/ ábo nié da. KnAd 41.
patrz: UMIEĆ
– Kto ma umrzeć/ i w cébrzé wody utonié. KnAd 381.
patrz: UMRZEĆ
– Dálékie rzéczy vpátruiemy/ á bliskich nié widziemy. KnAd 141.
patrz: UPATROWAĆ, UPATRYWAĆ
– Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
patrz: URAZ, URAZA
– Vrody dość/ rozumu ni kąská. KnAd 248.
patrz: URODA
– Vrody dość á sércá máło. KnAd 905.
patrz: URODA
– Bogátego ty nié máiętnością/ lécz vskromioną mierzay chciwością. KnAd 33.
patrz: USKROMIĆ
– Ból zá czásem ustáié. KnAd 42.
patrz: USTAWAĆ
– Vstáwiczność wiéle możé/ i sam gwałt często przémożé. KnAd 1217.
patrz: USTAWICZNOŚĆ
– Bogáctwá teraz przodkuią/ Cnoty iem vstępuią. KnAd 31.
patrz: USTĘPOWAĆ, USTĘPYWAĆ
– Gdzié gwałt pánuié. rząd słusz vstępuié. KnAd 237.
patrz: USTĘPOWAĆ, USTĘPYWAĆ
– Kto ma umrzeć/ i w cébrzé wody utonié. KnAd 381.
patrz: UTONĄĆ, UTONĄĆ, UTYNĄĆ
– Wstyd dość raz vtrácić. KnAd 1264.
patrz: UTRACIĆ
– Kto cudze nędzé vważy/ lékcey sobié swoie waży. KnAd 457.
patrz: UWAŻYĆ
– Bogátego nié vczyni Ccze sércé/ choć pełno w skrzyni. KnAd 33.
patrz: W
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: W
– Jak w błoto wrzucił pieniądzé/ koszt. KnAd 294.
patrz: W
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: W
– Iák oká w głowie strzéżé/ broni/ szánuié. KnAd 292.
patrz: W
– Jak w błoto wrzucił pieniądzé/ koszt. KnAd 294.
patrz: W
– Lépiey się wrócić/ niż dáley w błąd iść. KnAd 443.
patrz: W
– Możniéyszych wády przéglądáć/ lépiey. KnAd 522.
patrz: WADA
– Pan słudzé nie Mościwa/ nie Waszmościa. KnAd 811.
patrz: WASZMOŚCIAĆ
– Kto cudze nędzé vważy/ lékcey sobié swoie waży. KnAd 457.
patrz: WAŻYĆ
– Lépsza cnotá wé błocié/ niż niécnotá ẃe złocié. KnAd 447.
patrz: WE
– Z cudzego koniá/ y wśrzod błotá z siáday. KnAd 1314.
patrz: WEŚRÓD, WEŚRZÓD, WŚRÓD, WŚRÓD, WŚRZÓD
– Raz dość ná woynié szwánkowáć Polegszy/ trudno wétowáć. KnAd 992.
patrz: WETOWAĆ
– Złe dobrem się często wétuié. Złe przy dobrem vydzié. KnAd 1333.
patrz: WETOWAĆ SIĘ
– Węchem wilk syt nié będzié/ nié tyié. KnAd 1221.
patrz: WĘCH
– Bać się trzébá trzcinié/ Gdy wiátr dąb wywinié. KnAd 8.
patrz: WIATR
– Máło iada. Wiátrem syt. KnAd 473.
patrz: WIATR
– Niépodobienstwo. Niépodobne rzeczy. Niésłychána niéwidána to rzécz. KnAd 636.
patrz: WIDANY
– Czégo oczy nié widzą/ tego sercu nié żal. KnAd 124.
patrz: WIDZIEĆ
– Dálékie rzéczy vpátruiemy/ á bliskich nié widziemy. KnAd 141.
patrz: WIDZIEĆ
– Ogłaskány. Powolny. Łákomy wiédzy. KnAd 420.
patrz: WIEDZA
– Nié wie gdzié kozy gnano. Inszego świátá człowiék. KnAd 556.
patrz: WIEDZIEĆ
– Wiédzą to i báby w szpitalu. v. Jáwna rzécz. KnAd 1234.
patrz: WIEDZIEĆ
– Wiédzą to i báby ná trecie. KnAd 304.
patrz: WIEDZIEĆ
– Głodu nié kupić/ sytość wiéle kosztuié. KnAd 244.
patrz: WIELE, WIELO
– Bogáctwá wiéle mogą. KnAd 31.
patrz: WIELE, WIELO
– Gdzié ich wiéle rządzi/ tám się często błądzi/ ábo łácno zbłądzi. KnAd 237.
patrz: WIELE, WIELO
– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.
patrz: WIELE, WIELO
– Vstáwiczność wiéle możé/ i sam gwałt często przémożé. KnAd 1217.
patrz: WIELE, WIELO
– Jéden nié wiéle możé: nié wszystkiego baczy. Jéden iáko nic. KnAd 308.
patrz: WIELE, WIELO
– Potrzébá wiélu błędow ochroná i obroná. KnAd 912.
patrz: WIELE, WIELO
– Przyiacioł wiéle/ bogactw wiéle. KnAd 968.
patrz: WIELE, WIELO
– Bębęn zá gorą ábo w lésié coś wiélkiego/ choć iák cébrzyk wiélkość iego. KnAd 1055.
patrz: WIELGOŚĆ, WIELKOŚĆ, WIELKOŚĆ
– Bogáctwá wiélkie ná máłé przestáwáć. KnAd 1185.
patrz: WIELIKI, WIELKI
– Brácia zgodliwi/ są wiélkie dziwy. KnAd 44.
patrz: WIELIKI, WIELKI
– Ból/ ieśli máły/ ia go zniosę: ieśli wiélki/ on mnié. KnAd 41.
patrz: WIELIKI, WIELKI
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: WIELIKI, WIELKI
– Czásu pogody/ boy się wiélkiéy wody/ ábo náwałności. KnAd 122.
patrz: WIELIKI, WIELKI
– Małe winy gryziemy/ wiélkie całkiem połykamy. KnAd 470.
patrz: WIELIKI, WIELKI
– Ból máły/ znośny: wiélki krótki. KnAd 41.
patrz: WIELIKI, WIELKI
– Bębęn zá gorą ábo w lésié coś wiélkiego/ choć iák cébrzyk wiélkość iego. KnAd 1055.
patrz: WIELIKI, WIELKI
– Mocą gwałtem wypchnąć/ wyrzucić iák żábę z wierszé. KnAd 512.
patrz: WIERSA, WIERSZA, WIERSZA
– Dziédzicowi płáczącemu śmierci dobrodziéiá bogátego/ nié wierz. KnAd 225.
patrz: WIERZAĆ, WIERZYĆ
– Potwarz iáśnié fałszywa/ wiérzona nié bywa. KnAd 913.
patrz: WIERZANY, WIERZONY
– Grzechy wiélkie do wiérzenia trudne. KnAd 278.
patrz: WIERZENIE
– Cáły báran a wilk syt záraz być nié może. KnAd 55.
patrz: WILK
– Miłuié go/ iák wilk báráná. KnAd 506.
patrz: WILK
– Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55.
patrz: WILK
– Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55.
patrz: WILK
– Winien mu/ iák báran wilkowi. KnAd 711.
patrz: WILK
– Węchem wilk syt nié będzié/ nié tyié. KnAd 1221.
patrz: WILK
– Małe winy gryziemy/ wiélkie całkiem połykamy. KnAd 470.
patrz: WINA
– Winien mu/ iák báran wilkowi. KnAd 711.
patrz: WINIEN, WINNY
– Wino chłopá obáli. KnAd 148.
patrz: WINO
– Gębę mu zálano zálał/ i częstowániem go sobie viął/ że bedzie milczał. Winogorz mu gárdło zásiadł. Gárdło mu srebrogorz zásiadł. KnAd 242.
patrz: WINOGORZ
– Nié płáci bogáty/ alé wynowáty. KnAd 635.
patrz: WINOWAT, WINOWATY
– Lépszy mądry złodziéy/ niź głupi włodarz. KnAd 452.
patrz: WŁADARZ, WŁODARZ
– Pięniędzmi bogactwy mądry władnié/ głupi iem służy. KnAd 837.
patrz: WŁADNĄĆ
– Bogáctwá tę własność máią. Mądrego głupiem dziáłáią. KnAd 31.
patrz: WŁASNOŚĆ
– Szláchcic nowy właz. Szláchcic orłowy. Ktory szláchéctwo kupił. KnAd 1141.
patrz: WŁAZ
– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.
patrz: WNET
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: WNET
– Afekt/ nałog/ przyrodzenie/ zataić trudno/ wnet się wyda. KnAd 730.
patrz: WNET
– Nié dármo chłopká pan czéstuié/ dobrzé to nędznik wnét poczuié. KnAd 811.
patrz: WNET
– Zaymiész mi káczki ná błocie ábo ná wodzie. KnAd 1307.
patrz: WODA
– Czásu pogody/ boy się wiélkiéy wody/ ábo náwałności. KnAd 122.
patrz: WODA
– Kto ma umrzeć/ i w cébrzé wody utonié. KnAd 381.
patrz: WODA
– Nié potka cię to. Nié boy się nie będziész doktorem/ woiéwodą/ biskupem. KnAd 640.
patrz: WOJEWODA
– Raz dość ná woynié szwánkowáć Polegszy/ trudno wétowáć. KnAd 992.
patrz: WOJNA
– Mow choć do woli/ od słow nié boli. KnAd 1054.
patrz: WOLA
– Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
patrz: WOLA
– Nié záwsze człéku wszystko g-myśli/ powoli. KnAd 731.
patrz: WOLA
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: WOLEĆ
– Polakom kázdy stroy wolny. KnAd 888.
patrz: WOLEN, WOLEN, WOLEŃ, WOLIEN, WOLNY, WOLNY
– Niéwolnik ma ięzyk wolny. KnAd 714.
patrz: WOLEN, WOLEN, WOLEŃ, WOLIEN, WOLNY, WOLNY
– Bez-żęństwo spokoyne/ vciészne/ wolne. KnAd 22.
patrz: WOLEN, WOLEN, WOLEŃ, WOLIEN, WOLNY, WOLNY
– Vmárły od zazdrości od krzywdy wolen. KnAd 1202.
patrz: WOLEN, WOLEN, WOLEŃ, WOLIEN, WOLNY, WOLNY
– Namyśl się wolno/ á spiészno czyń. KnAd 1008.
patrz: WOLNIE, WOLNO
– Wolno było nié obiécowáć/ obiécawszy nié wolno odwołáć. KnAd 1255.
patrz: WOLNIE, WOLNO
– Co wolno/ to niésmáczno. KnAd 100.
patrz: WOLNIE, WOLNO
– Niécoć wolno pátrz/ lécz co przystoyno. KnAd 562.
patrz: WOLNIE, WOLNO
– Wolność rzécz nié oszácowána/ nié przépłacona Stoi zá dobry byt. Wszystko słodzi. KnAd 1256.
patrz: WOLNOŚĆ
– Dobrodzieystwo wziąć iést wolność strácić. KnAd 182.
patrz: WOLNOŚĆ
– Wolność fałszywa iést/ czynić co się podobá. KnAd 1113.
patrz: WOLNOŚĆ
– Wolność ná złe/ szkodliwa. KnAd 1113.
patrz: WOLNOŚĆ
– Brzuchowi nié podlegáć wiélka wolność. KnAd 48.
patrz: WOLNOŚĆ
– Wonno á głodno. KnAd 51.
patrz: WONNO
– Puściwszy głąb/ po miéli się woziemy. KnAd 354.
patrz: WOZIĆ SIĘ
– Zak béz ksiąg chodząc do szkoły/ zgodzi się potem páść woły. KnAd 1297.
patrz: WÓŁ
– Niémász czymby oko záproszył/ coby w oko wproszyć. KnAd 614.
patrz: WPRÓSZYĆ
– Od wracania głowa boli. KnAd 774.
patrz: WRACANIE
– Wroná kraczé/ będzié dészcz KnAd 1260.
patrz: WRONA
– Nié wronié-m z ogoná wypadł. I iać też nié srocé. KnAd 714.
patrz: WRONA
– Kiédy przyydziész miédzy wrony/ musisz (ábo pomni) Krákáć iáko ony. KnAd 345.
patrz: WRONA
– Ná wilká okrzyk/ á wroná świnię béspiécznié skubié. KnAd 314.
patrz: WRONA
– Wróbl by vniosł iégo máiętność. Mucha by z tem vléciáłá. KnAd 1259.
patrz: WRÓBEL, WRÓBEL, WRÓBL
– Wszyscy ná mię iádą/ kraczą. Jak wroblé ná sowkę ná mię biją. KnAd 1269.
patrz: WRÓBEL, WRÓBEL, WRÓBL
– Lépiey się wrócić/ niż dáley w błąd iść. KnAd 443.
patrz: WRÓCIĆ SIĘ
– Mądry béz wrożka zgádnié. KnAd 467.
patrz: WRÓŻEK
– Nié pewna to wrożká. Nié káżdy ptak wiészczy. KnAd 633.
patrz: WRÓŻKA
– Wrożká lédá z czégo. KnAd 1260.
patrz: WRÓŻKA
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: WRUCIĆ, WRZUCIĆ
– Jak w błoto wrzucił pieniądzé/ koszt. KnAd 294.
patrz: WRUCIĆ, WRZUCIĆ
– Jak w błoto wrzucił pieniądzé/ koszt. KnAd 294.
patrz: WRUCIĆ, WRZUCIĆ
– Wolałbym ie (te pieniądzé ktorych prosisz/ ábo kupno) w błoto wrzucić. ábo do szpitalá dáć. KnAd 1252.
patrz: WRUCIĆ, WRZUCIĆ
– Ják wrył stoi. KnAd 295.
patrz: WRYĆ
– Dobra kozá ná wrzosie. KnAd III, 2.
patrz: WRZOS
– Ostátni niema pochwały, podczás háńby godzien. Boday wrzod w nogi/ kto ostátni/ ábo zostánie. KnAd 795-796.
patrz: WRZÓD
– Nie tykáy go tu/ ábo w to, Wrzod tu. Nié vczéstuiész go ábo mię tem. KnAd 684.
patrz: WRZÓD
– Nié wrzod mu w gębę. Ják klékotká. Język mu iák ná kołowrocié biega. KnAd 1116.
patrz: WRZÓD
– Nié godzienéś ábym się z tobą swarzył. Piiawká wrzodu się nié ima. KnAd 558.
patrz: WRZÓD
– Nié odnawiay bolu/ rány/ wrzodu zgoionego. KnAd 629.
patrz: WRZÓD
– Ktokolwiék raz wstyd vtráci/ drugi raz się z niem nié zbráci. KnAd 1264.
patrz: WSTYD
– Niéwstydliwy. Psu oczy przédał. Ni wstydu ni Bogá. KnAd 716.
patrz: WSTYD
– Wstyd/ vczciwość wszędy záchoway. KnAd 1266.
patrz: WSTYD
– Wstyd pozny/ prozny. KnAd 1266.
patrz: WSTYD
– Oko wstydu rozsądnik. Gdzié oká niemász/ tám i wstydu. KnAd 782.
patrz: WSTYD
– Kup sobié ábo pożycz wstydu/ rozumu etc. .i. Niewstydliwyś/ głupiś/ száléiész KnAd 406.
patrz: WSTYD
– Piéczé ábo piékł ráki. .i. Zápłonął się od wstydu. KnAd 830.
patrz: WSTYD
– Wstyd nié záwsze/ ábo nié káżdy pożyteczny. KnAd 1265.
patrz: WSTYD
– V stołu wstyd zbytéczny/ niépożytéczny. Kraść się wstydź/ nie iéść. KnAd 1218.
patrz: WSTYD
– Wstyd dość raz vtrácić. KnAd 1264.
patrz: WSTYD
– Wstyd nié záwsze/ ábo nié káżdy pożyteczny. KnAd 1265.
patrz: WSTYD
– Ból wszélki nié ták się czuié/ Gdy go kto lékko przyymuié. KnAd 42.
patrz: WSZELKI
– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.
patrz: WSZYSCY
– Przéłożony wszystkiem iák cél wystáwiony. KnAd 943.
patrz: WSZYSCY
– Dogodzić ábo podobáć się wszystkiem trudno/ niépodobno. KnAd 195.
patrz: WSZYSCY
– Iák z płatká wywinął/ wszytko v niego. KnAd 228.
patrz: WSZYSTKO
– Jéden nié wiéle możé: nié wszystkiego baczy. Jéden iáko nic. KnAd 308.
patrz: WSZYSTKO
– Pijánemu świát ábo wszystko w koło chodzi. KnAd 843.
patrz: WSZYSTKO
– Nié záwsze człéku wszystko g-myśli/ powoli. KnAd 731.
patrz: WSZYSTKO
– Vderz w gárnéc dźwięk go wyda. KnAd 1161.
patrz: WYDAĆ
– Afekt/ nałog/ przyrodzenie/ zataić trudno/ wnet się wyda. KnAd 730.
patrz: WYDAĆ SIĘ
– Kruk krukowi oká nié wykluié. KnAd 367.
patrz: WYKŁÓĆ, WYKŁUĆ, WYKŁUĆ
– Iéden drugiego broni/ wymawia. KnAd 306.
patrz: WYMAWIAĆ
– Złé vczyniwszy/ gorzey się wymawia/ broni/ chwali. KnAd 1342.
patrz: WYMAWIAĆ SIĘ
– Wymowká/ głupstwá/ błędu zasłoná/ ochroná. KnAd 1283.
patrz: WYMÓWKA
– Káżdy błąd ma swoię wymowkę. KnAd 338.
patrz: WYMÓWKA
– Mocą gwałtem wypchnąć/ wyrzucić iák żábę z wierszé. KnAd 512.
patrz: WYPCHNĄĆ
– Bólu nié máłe vlżenie/ Płácz/ ktemu wypowiédzenie. KnAd 42.
patrz: WYPOWIEDZENIE
– Mocą gwałtem wypchnąć/ wyrzucić iák żábę z wierszé. KnAd 512.
patrz: WYRZUCIĆ
– Kto spada z wysoká/ nátrąca boká. KnAd 401.
patrz: WYSOKI
– Sowá gdy ziástrzębiéié/ wyżey niż Sokoł chcé látáć. KnAd 812.
patrz: WYSOKO
– Przéłożony wszystkiem iák cél wystáwiony. KnAd 943.
patrz: WYSTAWIONY
– Kto czéládź wiélką chowa/ i buduié: Ten/ by nawięcey miał/ wnét wyszáfuié. ábo: Drogę do vbostwá sobié gotuié. KnAd 376.
patrz: WYSZAFOWAĆ
– Bać się trzébá trzcinié/ Gdy wiátr dąb wywinié. KnAd 8.
patrz: WYWINĄĆ
– Iák z płatká wywinął/ wszytko v niego. KnAd 228.
patrz: WYWINĄĆ
– Ból swoy wyznawa/ kto złe oddawa. KnAd 892.
patrz: WYZNAWAĆ
– Pánowié nic nié robią/ á dobrzé się máią: A chłopkowié zaś/ robiąc ná onych/ wzdychaią. KnAd 819.
patrz: WZDYCHAĆ
– Diécinne [!] obyczáié/ zábáwy. W piasku gmeráć. Ná lásce iéździć/ etc. KnAd 224.
patrz: ZABAWA
– Wstyd/ vczciwość wszędy záchoway. KnAd 1266.
patrz: ZACHOWAĆ
– Vgrozisz mi/ abo/ mu. Vczynisz mi. Zaymiesz mi káczki ná błocie. KnAd 1199.
patrz: ZAJĄĆ
– Zaymiész mi káczki ná błocie ábo ná wodzie. KnAd 1307.
patrz: ZAJĄĆ
– Zak béz ksiąg chodząc do szkoły/ zgodzi się potem páść woły. KnAd 1297.
patrz: ZAK, ŻAK
– Kot nié łowny/ chłop (ábo żak) nie mowny/ często głodny. KnAd 360.
patrz: ZAK, ŻAK
– Złego dość raz skosztowáć: ábo zákusić. KnAd 1334.
patrz: ZAKUSIĆ
– Cnotá samá się záleca. Sámá sobie dostátnia i płátna. KnAd 82.
patrz: ZALECAĆ SIĘ
– Drożey cęń/ á w miáręć zápłácą. KnAd 211.
patrz: ZAPŁACIĆ
– Piéczé ábo piékł ráki. .i. Zápłonął się od wstydu. KnAd 830.
patrz: ZAPŁONĄĆ SIĘ
– Wymowká/ głupstwá/ błędu zasłoná/ ochroná. KnAd 1283.
patrz: ZASŁONA
– Afekt/ nałog/ przyrodzenie/ zataić trudno/ wnet się wyda. KnAd 730.
patrz: ZATAIĆ
– Każ temu smrodowi ábo béstyiey gębę pieniędzmi zátkáć. KnAd 242.
patrz: ZATKAĆ
– Niéwola dowcip zátłumia. KnAd 712.
patrz: ZATŁOMIAĆ, ZATŁUMIAĆ, ZATŁUMIAĆ
– Komu przynagła co gwałtownego/ nie zátrzyma go nic błażeńskiego/ roskosznego. KnAd 911.
patrz: ZATRZYMAĆ
– Kto nié postánowi żywotá/ záwsze chodzi koło płotá. KnAd 386.
patrz: ZAWSZE
– Dobry záwsze czás dobrzé czynić/ oyczyzny bronić/ etc. KnAd 186.
patrz: ZAWSZE
– Nié záwsze człéku wszystko g-myśli/ powoli. KnAd 731.
patrz: ZAWSZE
– Vmárły od zazdrości od krzywdy wolen. KnAd 1202.
patrz: ZAZDROŚĆ
– Zbior niésłuszny/ niétrwáły. KnAd 1340.
patrz: ZBIÓR
– Zbladł iák Toruńska cégłá. KnAd 129.
patrz: ZBLEDNĄĆ
– Zbladł iák Toruńska cégłá. KnAd 129.
patrz: ZBLEDNĄĆ
– Gdzié ich wiéle rządzi/ tám się często błądzi/ ábo łácno zbłądzi. KnAd 237.
patrz: ZBŁĄDZIĆ
– Dáléko páś świnié/ bydło/ od ogrodá/ zboża. KnAd 142.
patrz: ZBOŻE
– V stołu wstyd zbytéczny/ niépożytéczny. Kraść się wstydź/ nie iéść. KnAd 1218.
patrz: ZBYTECZNY
– Ból káżdy mniéyszy/ zda się naniéznośniéyszy. KnAd 41.
patrz: ZDAĆ SIĘ
– Trunék odmiéni zdánie i mowę trzeźwiego. KnAd 1178.
patrz: ZDANIE
– Zdraycá choć pożytéczny/ iédnák brzytki i bezecny. KnAd 1316.
patrz: ZDRAJCA
– Sytość zdrowiu i cnocié szkodliwa. KnAd 1124.
patrz: ZDROWIE
– Brácia zgodliwi/ są wiélkie dziwy. KnAd 44.
patrz: ZGODLIWY
– Zak béz ksiąg chodząc do szkoły/ zgodzi się potem páść woły. KnAd 1297.
patrz: ZGODZIĆ SIĘ
– Nié odnawiay bolu/ rány/ wrzodu zgoionego. KnAd 629.
patrz: ZGOJONY
– Raz dość omylić się/ zgrzeszyć. KnAd 992.
patrz: ZGRESZYĆ, ZGRZESZYĆ, ZGRZESZYĆ
– Nié wiélkie bolu vlżenie/ toż cierpiących zgromádzenie. KnAd 704.
patrz: ZGROMADZENIE
– Buczno/ á w pięty zimno. KnAd 49.
patrz: ZIMNO
– Sowá gdy ziástrzębiéié/ wyżey niż Sokoł chcé látáć. KnAd 812.
patrz: ZJASTRZĘBIEĆ
– Złego dość raz skosztowáć: ábo zákusić. KnAd 1334.
patrz: ZŁE
– Ból swoy wyznawa/ kto złe oddawa. KnAd 892.
patrz: ZŁE
– Bogáctwá rod i godności/ Są piękne pokrywki złości. KnAd 31.
patrz: ZŁOŚĆ
– Lépsza cnotá wé błocié/ niż niécnotá ẃe złocié. KnAd 447.
patrz: ZŁOTO
– Jédno Bogá. Złoto páda. Jédno ku drugiemu. Jédno drugiemu pomaga. KnAd 315.
patrz: ZŁOTO
– Srebrny/ złoty guz nié boli. KnAd 765.
patrz: ZŁOTY
– Piés gorszy co milczkiem kąsa. KnAd 840.
patrz: ZŁY
– Masz li być złem popem/ ráczey bądź prostem chłopem. KnAd 482.
patrz: ZŁY
– Złé vczyniwszy/ gorzey się wymawia/ broni/ chwali. KnAd 1342.
patrz: ZŁY
– Milczy á złe broi. KnAd 497.
patrz: ZŁY
– Strách pod czás gorszy niż sámá rzécz. KnAd 1355.
patrz: ZŁY
– Lepiey być dobrem chłopem/ niż złem popem. KnAd 482.
patrz: ZŁY
– Bogáctwá często powod do złego. KnAd 30.
patrz: ZŁY
– Podeptáć/ z błotem zmięszáć/ zélżyć kogo. KnAd 875.
patrz: ZMIESZAĆ
– Obmowcę pokątnego/ żmij pisz podobnego. KnAd 749.
patrz: ZMIJA, ŻMIJA, ŻMIJA
– Ból/ ieśli máły/ ia go zniosę: ieśli wiélki/ on mnié. KnAd 41.
patrz: ZNIEŚĆ
– Ból máły/ znośny: wiélki krótki. KnAd 41.
patrz: ZNOŚNY
– Sroká záwsze pstra zostáié/ w ktorekolwiék léci kráié. KnAd 393.
patrz: ZOSTAWAĆ
– Zołnierz zuchwáła buczna rzécz. KnAd 1366.
patrz: ZUCHWAŁY
– Zyzność chłopá czyni śmiáłego/ zuchwáłego. KnAd 62.
patrz: ZUCHWAŁY
– Nié szukay zwády/ masz-li dość rády. KnAd 663.
patrz: ZWADA
– Zysk nié słuszny szkodą grozi. KnAd 1379.
patrz: ZYSK
– Zyzność chłopá czyni śmiáłego/ zuchwáłego. KnAd 62.
patrz: ZYZNOŚĆ, ŻYZNOŚĆ, ŻYZNOŚĆ
– Mocą gwałtem wypchnąć/ wyrzucić iák żábę z wierszé. KnAd 512.
patrz: ŻABA
– Biésiádá rzadka béz iakiégo błazná. KnAd 24.
patrz: ŻADEN
– Nié szkodá go. Nié żałuy go. Bogu go nié żal. KnAd 663.
patrz: ŻAL
– Cudzego nié żal. Cudzem łácno szafowáć. Daié iak nié swoie. Szczodrem być z cudzego/ Niema nic chwálnego. KnAd 111.
patrz: ŻAL
– Czégo oczy nié widzą/ tego sercu nié żal. KnAd 124.
patrz: ŻAL
– Nié wiélka szkodá. Niemasz czégo żáłowáć. Máła szkodá/ rowny żal. KnAd 703.
patrz: ŻAL
– Szczodremu bogactw nié żal. KnAd 240.
patrz: ŻAL
– Nié żal robić/ gdy iést dla czégo. KnAd 727.
patrz: ŻAL
– Gniew zal zá sobą prowádzi. KnAd 258.
patrz: ŻAL
– Przyiaciélá sobie szanuy/ á z niego lékcé nié żártuy. KnAd 962.
patrz: ŻARTOWAĆ
– Kto dość ma/ więcey nié żąda. KnAd 385.
patrz: ŻĄDAĆ
– Vbogi gdy bogátemu daruié/ żebrzé/ ábo co kupuié. KnAd 1185.
patrz: ŻEBRAĆ, ŻEBRZEĆ
– Zébraka nigdy nié násycisz/ nie nátkasz. KnAd 1319.
patrz: ŻEBRAK
– Nié żołnierz. Nié wiéle ich pobił. KnAd 736.
patrz: ŻOŁNIERZ
– Zołnierz zuchwáła buczna rzécz. KnAd 1366.
patrz: ŻOŁNIERZ
– Człowiék nié bydlę/ to iest/ nié ma żyć iák bydlę. KnAd 132.
patrz: ŻYĆ
– Smierci vchodzi káżdy iák możé. Żywotá co żywo broni. KnAd 1071.
patrz: ŻYWO
– Smierci vchodzi káżdy iák możé. Żywotá co żywo broni. KnAd 1071.
patrz: ŻYWOT
– Kto nié postánowi żywotá/ záwsze chodzi koło płotá. KnAd 386.
patrz: ŻYWOT