– COLOGUINTE [...] Colocynthis [...] ZAMORSKIE iábłko dzika bania smaku bardzo gorzkiego. DanKolaDyk I, 321.

– Delira mulier. BAYKA bayarka głupia bałamut baba. DanKolaDyk II, 447.

– ALPHABE'TIQUE, adiect. m. & f (Disposé selon l'ordre des lettres de l'alphabet.) Secundûm litterarum seriem dispositus, ou ordinatus, a, um. ABECADLNY ułożony według porządku ábecadła. DanKolaDyk I, 86.

– P 'Lettre consonne et quinzieme de l'alphabet (qui est une lettre numerale pour cent. Mais Baronius croit qu'il marqne [!] le nombre septenaire. Quand il y a un titre dessus, il vent dire quatre cens mille.) P litera dwoygłośna piętnasta w obiecadle, liczalna też była wyrażaiąc sto, Baroniusz mniema że ta litera znaczy liczbę siedm krotną z tytlem zaś znaczy czterykroć sto tysięcy. DanKolaDyk II, 322.

– ALPHABE'TIQUE, adiect. m. & f (Disposé selon l'ordre des lettres de l'alphabet.) Secundûm litterarum seriem dispositus, ou ordinatus, a, um. ABECADLNY ułożony według porządku ábecadła. DanKolaDyk I, 86.

– DICTIONNAIRE, sŭbst. m. (Recueil fait en maniere de Catologue de tous les mots d'une langue par ordre alphabetique.) Vocabularium. DYKCYONARZ, Wokabularz, Słownik, Księga Słow álbo reiestr słow ięzyka iákiego wszystkich porządkiem obiecadła zebranych. DanKolaDyk I, 465.

– CHIFFRE, subst. masc. (Caractere qui sert à exprimer les nombres.) Numeri nota, ae, f. Nota arithmetica, ae, f. LICZBA charakter do wyrażenia liczby. (Le Chiffre Romain se marque par certaines lettres de l'Alphabet, comme C, D, I, L, M, V, X. Le Chiffre des Grecs se marque par des lettres de l'Alphabet Grec, Alpha, Vita, c'est à dire 1, 2. etc. Le Chiffre Arabe, ou vulgaire est ai[.]si figuré, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0. Liczba Rzymska álbo kościelna wyraża się niektoremi literami obiecadła iako C, D, I, L, M, V, X. Liczba Grecka wyraża się literami obiecádła greckiego Alpha Vita, to iest: 1, 2. Liczba Arabska posolita [!] tak się wyraża: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0. [...]. DanKolaDyk I, 304.

– ESTANT [...] w łacińskim wyraża się samo słowo, bez tego iestem álbo będąc y kładzie się w Ablatywie absolutnym. DanKolaDyk I, 547.

– ESTANT [...] w łacińskim wyraża się samo słowo, bez tego iestem álbo będąc y kładzie się w Ablatywie absolutnym. DanKolaDyk I, 547.

– HELAS [...] Ach mnie mizernemu. DanKolaDyk II, 119.

– AULIQUE [...] Acte de Theologie [...] Aulica [...] AKT publiczny Teologicznej dysputy, ktorą na Sali Arcybiskupstwa odprawuie ten, co Doktorem zostaie. DanKolaDyk I, 152.

– INTERMEDE [...] INTERMEDIUM część aktu sceny między Aktami wyprawuiąca się. DanKolaDyk II, 167.

– JACULATOIRE [...] STRZELISTE akty ku Panu Bogu z gorącości ducha y z całego serca pochodzące. DanKolaDyk II, 135.

– GENS [...] To Słowo Gens (ludzie osoby) w francuskim zawsze iest rodzaiu męskiego kiedy Adiektyw po nim następuie, ále kiedy się pierwey przednim kładzie adiektyw, to zawsze iest rodzaiu biáłogłowskiego. DanKolaDyk II, 84.

– A iezeli to imię istotne iest w większey liczbie w Francuskim to, w łacińskim zgadzaią adwerb iák adiektyw z tym substantywem, náprzykład: Rządcy mowcowie [...]. DanKolaDyk II, 106.

– HOMME [...] nigdy się w żadnym ięzyku nie mowi z artykułem, álbo adiektywem rodzaju białogłowskiego ná przykład nie mowi się człowiek zła, ále zła niewiasta. DanKolaDyk II, 126.

– AIDE de camp Praefecti castrorum vicarius [...] NAMIESTNIK Hetmański Adiutant. DanKolaDyk .

– LIEUTENANT de Roy [...] ADMINISTRATOR Gubernator na mieyscu Krola w kraiu. DanKolaDyk II, 203.

– LIEUTENANCE de Roy [...] regia provinciae praefectura, [...] ADMINISTRATORYA Gubernatorya Imieniem Krolewskim y ná mieyscu Krolewskim Wielkorządy Prowincyi iákiey. DanKolaDyk II, 203.

– W łacińskim zgadzaią adwerb iák adiektyw z tym substantywem. DanKolaDyk II, 106.

– MATIN [...] Rano często iest adwerb [...] nie Imię, náprzykład bardzo rano iednakże z siebie iest Imię náprzykład pogodne rano álbo poranek pogodny. DanKolaDyk II, 243.

– BRODEUR, subst. m. (Celuy qui brode.) Phrygio. HAFTARZ ten co wyszywa haftuie. [...] Haftarz słowo pochodzi od bramowania dla bogatych okładek ktore po wierzchu dawano ná szatach zkąd ich Łacinnicy názywali Bramownikami. DanKolaDyk I, 234.

– AUTHENTIQUE en terme de jurisprudence [...] Instrumentum authenticum et certae fidei. AUTENTYCZNY, terminem prawnym co iest według prawa napisane mowiąc o aktach prawnych. DanKolaDyk I, 156.

– GROS [...] LA GROSSE d’un contract [...] EXTRAKT kontraktu iakiego Autentyk oryginał. DanKolaDyk II, 104.

– BRODEUR, subst. m. (Celuy qui brode.) Phrygio. HAFTARZ ten co wyszywa haftuie . [...] Haftarz słowo pochodzi od bramowania dla bogatych okładek ktore po wierzchu dawano ná szatach zkąd ich Łacinnicy názywali Bramownikami. DanKolaDyk I, 234.

– AGENDA [...] Tabella, ou tabula memorialis [...] AIENDA Tabliczki: na ktorych naznaczamy co przez dzień mamy do czynienia. DanKolaDyk I, 60.

– CLERC de Procureur [et] des autres Officiers de justice. Scriba. [...] AIENT, Pisarek Patrona lub inszych urzędnikow sądowych. DanKolaDyk I, 313.

– PALIUSZ stroy Arcybiskupi [...] Paliusze te są robione z wełny dwóch Jagniąt ktore zákonnice S. Agnieszki w Rzymie co rok oddaią we mszy pod czas Agnus Dei odbieraią ie dway Kanonicy kościoła y oddaią w ręce Poddyakonow Papieskich á ci maią staranie o Ich pasieniu swoich czasow strzyżenia. DanKolaDyk II, 325-326.

– LAMBRUCHE (Espece de vin sauvage) [...] Vitis labrusca [...] AGREST macica winna dzika płonna. DanKolaDyk II, 186.

– ACACIE [...] Acacia AKACYA Ziele, co żołto zakwita, zapachu bardzo wdzięcznego y przyiemnego. DanKolaDyk I, 19.

– DANSE [...] Academia de danse [...] Akademia Tańcuiących; szkoła gdzie Tańcow uczą. DanKolaDyk I, 410.

– JOURNÉE [...] DZIEN potrzeba sprawa znaczna y pámiętna iáko potrzeba Akcyacka gdzie Cezar przeciwko Antoniuszowi wygrał [...] Potrzeba Kánneńska gdzie Annibal zniosł Rzymskie woyska (w polskim mowi się poprostu Akcyacka, Kanneńska, chocimska, wideńska etc. DanKolaDyk II, 176.

– SINGERIE [...] Gesticulationes simiarum. PODRZEŹNIANIE Jesta małp. SINGERIES [...] Mimica gesticulatio. Scurviles joci [...] BŁAZNOWANIE kuglowanie letkie ákcye ludzi letkomyślnych. DanKolaDyk II, 498.

– Acolythe [...] Acolythus [...] AKOLIT sługa kościelny ktory odprawuie powinność pierwszego święcenia między czterema święceniami mnieyszemi w Kościele. DanKolaDyk I, 35.

– DEMANDEUR [...] Celuy qui demande [...] STRONA powodna w prawie Aktor. DanKolaDyk I, 437.

– DEMANDERESSE [...] Celle qui demande [...] STRONA powodna w prawie. Aktorka. DanKolaDyk I, 437.

– ACTRICE [...] Quae agit partem aliquam (in Comoediis) AKTORKA spiewaczka na komedyi. DanKolaDyk I, 37.

– LEUR [...] Kiedy Leur w Francuskim kładzie się przed Nominatywem lub Akuzatywem to się w Polskim nie wyraża przez Ich (albo) onych, ale przez swoy, swoia, swoie. DanKolaDyk II, 198.

– ALABESTRE [...] Alabastrites [...] ALABASTER Kamień rodzay mármuru barzo biały. DanKolaDyk I, 76.

– Distiller des herbes, V. act. (En tirer le suc à l'alembic.) Succos herbarum subjectis ignibus exprimere. DYSTYLOWAC [...] wyciągać przez álembik. DanKolaDyk I, 475.

– CORNUE [...] termes de Chymie [...] ALEMBIK Chymistow z recypientem w wodzie. DanKolaDyk I, 371.

– LABORATOIRE [...] Chymica officina [...] MIEYSCE gdzie chimistowie topią y robią swoie alembiki. DanKolaDyk II, 182.

– ALAMBIC [...] Clibanus [...] ALAMBIK náczynie do distilowania. DanKolaDyk I, 75.

– CUCURBITE [...] (terme de Chymie) [...] TYKIEW Alembik chimiczny nakształt tykwy. DanKolaDyk I, 404.

– Distiller des herbes, V. act. (En tirer le suc à l'alembic.) Succos herbarum subjectis ignibus exprimere. DYSTYLOWAC przepuszczać [...] przez alembik. DanKolaDyk I, 475.

– DISTILLATION [...] (Expression par le feu du Suc des herbes) [...] PRZEPUSZCZANIE zioł przez álembik. DanKolaDyk I, 475.

– ALAMBIQUER [...] ALAMBIKOWAĆ nie mowi sie w wyrozumieniu własnym, gdyż nie mowi się alambikować zioła ale w niewłasnym wyrozumieniu w Francuskim barzo się dobrze mowi. DanKolaDyk I, 76.

– DE`BANDADE [...] Les soldats vont à la debandade [...] Halaspasem chodzą zołnierze. DanKolaDyk I, 412.

– DE`BANDADE [...] HALASPAS, Swywola, rospusta. DanKolaDyk I, 412.

– ESPRITS [...] DUCHY treść Sama y moc z rożnych minerow álbo kruszcow przez alchimią wyciągniona, wodki rożne iáko wodka siarczana, wodka saletrzana. DanKolaDyk I, 543.

– ALLE'GORIQUEMENT, adv. (Par allégorie.) Per allegoriam. Allegoricè, Cic. ALLEGORYCZNIE, przez Allegoryą. DanKolaDyk I, 79.

– ALLEGORIQUE [...] Allegoriis [...] ALEGORYCZNY. DanKolaDyk i, 79.

– ALLE'GORIE [...] Allegoria ALLEGORYA ustawiczna słow zámianá, kiedy słow záżywamy ktore służą do wyrażenia własnego iedney rzeczy, ná wyrażenie nie tey ále inszey rzeczy. DanKolaDyk I, 79.

– ALLE'GORISTE subst. masc. (Qui se sert d'allégories, qui parle allégories.) Qui loquitur allegories, ou per állegoriam. ÁLEGORYK ktory alegoryami mowi. DanKolaDyk I, 79.

– ALLEGORISTE [...] ALEGORYK Ktory alegoryami mowi. DanKolaDyk I, 79.

– ALLEGORISER [...] ALLEGORYZOWAĆ zażywać allegoryi w mowie. DanKolaDyk I, 79.

– ALOES [...] Aloe [...] ALOES Drze[wo] Indyńskie ktore iest barzo gorzkie y laxuiące. DanKolaDyk I, 86.

– Vox gravis. Głos gruby bass. (le contraire) Vox acuta [...] Głos alt wysoki. DanKolaDyk II, 591.

– Enter en écusson. Arborem emplastrare [...] Przysadzanie wsadzanie drzew alteracya alterowanie. DanKolaDyk I, 517.

– Enter en écusson. Arborem emplastrare [...] Przysadzanie wsadzanie drzew alteracya alterowanie. DanKolaDyk I, 517.

– ALWERN wielkie iagody winne barzo czarne w Okolicy Aurelianeńskiey. DanKolaDyk I, 157.

– Szczepienie tego wina przyszło z Alwerniy... Wino z tych gron robione nazywa się: Czarne wino, alwern albo alwernak. DanKolaDyk I, 157.

– Szczepienie tego wina przyszło z Alwerniy [...] Wino z tych gron robione nazywa się: Czarne wino, alwern albo alwernak. DanKolaDyk I, 157.

– AMATYS Kamień drogi koloru szarłatnego. DanKolaDyk I, 93.

– SPIKANARD ziele z ktorego kwiatkow oleiek bardzo pachnący robią ktory wszystkie Zybety, piżma, ambry wonnością swoią zatłumia. DanKolaDyk II, 291.

– AMMONIAK Guma ktora się robi z soku pewnego rodzaiu zapaliczki, iest to ziele ktore rośnie w Cyrenie w Barbaryi, przy Kościele Jowisza Ammoniusza. DanKolaDyk I, 95.

– AMPOULLE [...] Ampulla [...] AMPUŁKA Banieczka szklana z szyią przydłuższą. DanKolaDyk I, 98.

– COTYLEDON [...] ZYŁY maciczne termin Anatomiczny. DanKolaDyk I, 377.

– HYMEN [...] BŁONKA całości dziewictwa znak u anatomistow. DanKolaDyk II, 135.

– ANNATY ieden rok dochodu Duchownych dobr Konsystoryalnych ktore płacą Papieżowi. DanKolaDyk I, 104.

– MASTIER [...] CIASTO pieczone między dwoma żelazami, Androty czyli kratkowe ciasto. DanKolaDyk II, 257.

– CIMETERRE [...] (Sorte dc coutelas) [...] NOZ mieczyk u pasa wiszący, Andzar turecki. DanKolaDyk .

– ROCZNICA Nabożeństwo za umarłego w rok kiedy, rok przychodzi po śmierci iego. Anniwersarz. DanKolaDyk I, 224.

– ANONYME [...] Sine nomine Cuius auctor ignoratur. ANONYM bez Imienia własnego Autora. DanKolaDyk I, 105.

– AVANCE [...] (Saillie qui avance dans un bastiment [!]) Projectura [...] WYSTAWA gzymsowanie anta to co wychodzi w budowaniu iakim. DanKolaDyk I, 144.

– Sztuka wina wszelka, iako to Beczka oksefft Antał baryła kufa. DanKolaDyk II, 351.

– ANTIPHONIER, ou ANTIPHONAIRE [...]. Antiphonarium, gen. antiphonari [...] ANTYFONARZ, Księga Kościelna gdzie są spisane Antyfony do spiewania Terme Ecelesiastique Termin Kościelny. DanKolaDyk I, 106.

– ANTIPODES [...] ANTYPODY, ci co nogi maią do nas obrocone ktorzy nogami do nas chodzą pod połokrągiem świata na ktorym my zostaiemy. DanKolaDyk I, 106.

– Stracić komu apetyt [...] Obrzydził mi Filo[so]fią smak ochotę mi do niey stracił. DanKolaDyk II, 344.

– ACHE [...] Apium [...] OPICH, ziele podobne pietruszce ktore przy błotach rośnie, á kwitnie biało. DanKolaDyk I, 33.

– GALANTERIE [...] ZARAZIĆ się szpetną chorobą od niewiast, od wszeteczeństwa galanteryki nabyć na aptekę zarobić. DanKolaDyk II, 74.

– CONCASSER [...] UTRZEC, uwiercić termin Aptekarski, utłuc młotkiem, albo tłuczkiem korzenie iakie. DanKolaDyk I, 337.

– CONCASSER [...] UTRZEC, uwiercić termin Aptekarski, utłuc młotkiem, albo tłuczkiem korzenie iakie. DanKolaDyk I, 337.

– Le Chiffre Arabe, on vulgaire est ai[n] (i figuré, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0) [...] Liczba Arabska posolita [!] tak się wyraża: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0. DanKolaDyk I, 304.

– COMPOSITE [...] SKŁADANY słowo Architektoniki. DanKolaDyk I, 334.

– ASTRAGALE [...] OBRĄCZKA [ozdoba słupa] termin Architektoński. DanKolaDyk I, 134.

– Abaque [...] SZACHOWNICA Termin Architektury. DanKolaDyk I, 5.

– AULIQUE [...] Akt publiczny Teologicznej dysputy, ktorą na Sali Arcybiskupstwa odprawuie ten, co Doktorem zostaie. DanKolaDyk I, 152.

– ARCHIDIACONE [...] ARCYDYAKONSTWO Urząd albo godność Arcydyakona. DanKolaDyk I, 124.

– ARCHIDIACONE [...] ARCYDYAKONSTWO Urząd albo godność Arcydyakona. DanKolaDyk I, 124.

– ARCHI-PRIPON [...] Insignis nebulo [...] ARCYSZALBIERZ Herszt szalbierzow. DanKolaDyk I, 124.

– INTERCALAIRE [...] JOUR intercalaire [...] Jest to dzień przybywaiący między dwiema dniami ktory ogłaszali Arcy-wieszczkowie Pogańscy w głos go otrębuiąc z urzędu swego. DanKolaDyk II, 166.

– FERMIER m. FERMIERE f. [...] ARĘDARZ, ARĘDARKA, Dzierzawca, Dzierzawczyna zastawnik, zastawnica, co dobra iakie trzyma od kogo w summie iakiey kontraktem. DanKolaDyk II, 23.

– LOCTAIRE [...] NAIEMNIK Komornik Arendarz kontraktem trzymaiący mieszkanie iakie. DanKolaDyk II, 208.

– HARPE [...] ARFA Instrument do grania. DanKolaDyk II, 115.

– JOUER [...] FAISER d’instrumments de musique [...] SKRZYPEK, lutnista, Arfista [...] ten co iakie instrumenta robi. DanKolaDyk II, 164.

– JOUR [...] ZŁODZIEY. Arfista z niego chapliwy ruchliwy. DanKolaDyk II, 173.

– JOUEUR [...] Lutnista Cytrzysta Arfista Cymbalista Klawikordzista etc. co gra ná iákim instrumencie strony maiącym. DanKolaDyk II, 164.

– MOUSQUETAIRE [...] MUSZKIETNICY Arkabuźnicy strzelcy prochowi. DanKolaDyk II, 284.

– ARKAN teraz znaczy karanie Ktore zadaią bankretom y inszym złoczyńcom daiąc im żelazny kołnierz na szyię, y przywięzuiąc ich tak do słupa po ulicach: kuna żelazna. DanKolaDyk I, 257.

– ŁANCUCH arkan stare słowo znaczące kołnierz albo łańcuch drogiemi kamieńmi przybrany ktory białogłowy nosili na szyi. DanKolaDyk I, 257.

– HARLEQUIN [...] OSOBA śmieszna Komedyina. Harlekin. DanKolaDyk II, 115.

– COMMISAIRE de l`artillerie [...] KOMISSAR [!] albo starszy armatny albo nad armatą nad zbroiownią. DanKolaDyk I, 327.

– ESPRITS [...] DUCHY w suchych żyłach w arteryach. DanKolaDyk I, 543.

– IL [...] ARTYKUŁ w Francuskim dokłada się do wszystkich słow, w łacińskim zaś y w Polskim nigdzie się przy słowiech dla samego wyrażenia osoby niekładzie. DanKolaDyk II, 142.

– AIR [...] Modus Modulus [...] ARYA Ton albo nuta się mowi w muzyce o głosach y tonach wywodzeniu, bo pochodzą z roznego poruszenia powietrza. DanKolaDyk I, 71.

– IASPE [...] DE IASPE [...] IASPIZOWY [...] IASPIZOWAC polor y glanc iáspiszowy dawać. DanKolaDyk II, 137.

– TREILUS (TOILE gommé) Tela gummi illita. PŁOTNO gumowane w wodę w morę Astrachanią zowią. DanKolaDyk II, 552.

– COLURE [...] PAS terminem astronomicznym albo gwiazdarskiey nauki, mowi się o dwoch kołach albo pasach wielkich ktore przechodzą przez oba bieguny. DanKolaDyk I, 321.

– ACCOMPAGNEMENT [...] Commitatio SŁUŻENIE assystencya. DanKolaDyk I, 24.

– ATHE’ISTE [...] Impius [...] ATEISTA nieprzyznawaiący Boga [...] To Słowo Starzeie się w Francuskim. DanKolaDyk I, 135.

– ATHE’E [...] ATEUSZ bez Boga, człowiek co wiary nie ma. DanKolaDyk I, 135.

– ATLAS [...] Atlas genit. Atlantis [...] ATLAS Gora w Afryce barzo wysoka. DanKolaDyk I, 136.

– ATLAS, Księga maiąca opisanie całego swiata powszechne, y Karty wszystkie iego. DanKolaDyk I, 136.

– ATLAS en medicina [...] Prima coli vertebra [...] ATLAS w lekarskiey nauce pierwszy kręg w szyi ktory na sobie nosi głowę. DanKolaDyk I, 136.

– ATTRIBUT [...] (terme de Théologie [...]) Divinum nomen [...] ATTRIBUTA termin Teologiczny ktory się mowi o wszystkich doskonałościach ktore są w Bogu, iako Sprawiedliwość, miłosierdzie etc. DanKolaDyk I, 143.

– ATTRITION [...] terme teologique [...] Attritio [...] Dolor peccati timore poenae conceptus [...] ATTRYCYA termin Teologiczny, żal że sie Boga obraziło dla boiaźni sądow Jego, ktorą S. Paweł nazywa boiaźnią niewolniczą ktora nieusprawiedliwia grzesznika. DanKolaDyk I, 143.

– GOUST [...] Trzeba się czasem wprowadzić do tego co Cyceron nazywa attycyzmem to iest krotkością albo zwięzłością formy. DanKolaDyk II, 92.

– AUDIENCE [...] Forum [...] Mieysce słuchania, rozprawiania się, Ratusz, sąd. abere forum. Zasiadać na audyencyi na sądach. DanKolaDyk I, 149.

– Rotae auditor [...] AUDYTOR Roty w Rzymie iest sędzia Trybunału ktory się nazywa Rota. DanKolaDyk I, 149.

– AUTEUR [...] AUTOR terminem nauk mowi się o tych wszystkich ktorzy wydali na świat pisma iakie. DanKolaDyk I, 156.

– AUTEUR [...] Auctor [...] AUTOR osobliwie mowi się o tych, ktorzy są wynaleźcami czego. DanKolaDyk I, 156.

– SANDARAQUE [...] Sandaracha. SANDARAKA mineralna farba cynobrowata samorodna: lub też aurypigment robiony. DanKolaDyk II, 472.

– HOSTE [...] GOSCINNY Gospodarz karczmarz austernik. DanKolaDyk II, 130-131.

– TAVERNE [...] KARCZMA Gościniec Dom goscinny Austerya. DanKolaDyk II, 530.

– LEGALISER [...] AUTHENTYKOWAC Autentycznie wypisać y wydać z Ksiąg lub podpieczęcią y świadectwem urrędownie [!] podpisanym. DanKolaDyk II, 193.

– AUTHENTIQUER [...] MOWIĄ też w prawie: Autentykować białogłowę: Deklarować ią przekonaną o cudzołostwo według Autentyki ut nulli ktora iest 134 Mowa Justyniana, na utracenie posagu y wszystkich zapisow ślubnych na ogolenie, y zamknięcie do klasztora. DanKolaDyk I, 156.

– AUTHENTIQUER [...] Alicui scripto fidem et auctoritatem dare. AUTENTYKOWAĆ pismo iakie, w prawie: według formy prawney go ze wszyskim obwarować. DanKolaDyk I, 156.

– AUTHENTIQUER [...] MOWIĄ też w prawie: Autentykować białogłowę: Deklarować ią przekonaną o cudzołostwo. DanKolaDyk I, 156.

– LEGALISATION [...] AUTHENTYKOWANIE, podanie do urzędu dla swiadectwa przyznanie urzędowne. DanKolaDyk II, 193.

– AUTORISATION [...] Terme de Palais Auctoritas [...] DANIE władzy, Autoryzacya. Termin prawny. Moc ktorą mąż żonie daie do tranzakcyi iakiey. DanKolaDyk I, 156.

– LIN [...] Linum [...] Pliniusz Len troiaki wspomina to iest pierwszy Asbestowy niezgorzysty ktoremu ogień nie szkodzi, drugi Len bissiorowy bardzo przedni y cienki, trzeci zwyczayny z ktorego płotna robią. DanKolaDyk II, 205.

– MER CASPIENNE [...] mare Caspium ou Hyrcanum MORZE AZYAŃSKIE, chwaleńskie morze. DanKolaDyk II, 253.

– Delira mulier. BAYKA bayarka głupia bałamut baba. DanKolaDyk II, 447.

– Pavicula [...] BABA do ubiiania bruku taran brukowy [...] Ubiiać bábą. DanKolaDyk II, 124.

– LAMENTATION [...] Puścić się w płacz lamenta szlochanie ryczenie iák baba. DanKolaDyk II, 186.

– MAQUIGNONNE [...] NIERZĄD trzymaiąca bezecnica sromotnica baba. DanKolaDyk 233.

– DEVINE subst. f. Celle qui l`avenir. Vates Mulier fatidica. WIESZCZKA, wrożka, widma Bábá. DanKolaDyk I, 462.

– ACCOUCHEUSE [...] Obstetrix [...] Bábá, niewiasta przy porodzeniu. DanKolaDyk I, 27.

– ACCOUCHER [...] Babić, służyć położnicy przy połogu, Dzieci odbierać. DanKolaDyk I, 27.

– SIEŃ kościelna kruchta Bábiniec. DanKolaDyk II, 333.

– CLIGNE-MUSETTE [...] SLEPA babka gra gdzie ieden w posiedzeniu maiąc oczy zawiązane szuka drugich. DanKolaDyk I, 314.

– MAILLE (Petite monnoye de cuirre valant la moitié d’un Denier) LICZMAN babka [...] Siodma część szeląga [...] ZŁĄMANEY bábki nie má nie ma [!] szeląga. DanKolaDyk II, 220.

– Są tákie Babki ktore y zęba niemaią á przecię się muszczą smaruią farbuią áby swoie defecta pokryć. DanKolaDyk II, 96.

– DE TONNEAU [...] qui est grosse comme un tonneau. BECZKOWY: Bábsko grube iák beczka. DanKolaDyk II, 541.

– HYADES [...] GWIAZDY Báby ná niebie siedm ich iest y záwsze deszcz przynoszą. DanKolaDyk II, 134.

– BRETAUDER un cheval [...] (Luy couper les oreilles) [...] BACHMATOWAC Koniá, urznąć mu uszy. DanKolaDyk I, 229.

– AVISÉ [...] Callidus [...] BACZNY iáko Imię Istotne rozważny świadomy y dobrze obiaśniony w procederze spraw swoich Mądry, Rostropny. DanKolaDyk I, 48.

– COTON [...] Toile de coton [...] Płotno bawałniane, bagazya. DanKolaDyk I, 377.

– Eau de marest. Aqua palustris. Woda z Bagnisk z ługowisk, z brodow. DanKolaDyk I, 488.

– BAUGE terme de chasse [...] Volutabrum [...] BAGNO Kałuza doł termin myśliwski mieysce gdzie Dzik Spoczywa y inne okrutne zwierze ktore zawsze iest nieczyste y bagniste. DanKolaDyk I, 183.

– Bágno, smocze legowisko według báiek gdzie Herkules zábił Hudrę [!] o siedmiu głowach. DanKolaDyk II, 195.

– Wykładający sny tłomacz snow, sennik, bay co sny wykłada. DanKolaDyk II, 504.

– BAY baiarz co nic do rzeczy prawi dziwak. DanKolaDyk II, 447.

– DISEUR de rien, ou de bagatelles Nugator [...] BAY prożnomowny co plecie y baie lada co baiarz. DanKolaDyk I, 471.

– Prawdziwe wyrozumienie tey bayki iest, że się w Libiy znáyduie kray formę maiący Rogu wołowego, bardzo żyzny w wina i owoce wyborne, ktory Krol Ammon dał corce swoiey Amaltei – o ktorey baiano że była Mamką Jowisza. DanKolaDyk I, 370.

– Delira mulier. Bayka bayarka głupia bałamut baba. DanKolaDyk 447.

– GADUŁA Báy Báiarz, báiarka, co prawi ni to ni owo: co się z Panem álbo z Zwierzchnością sprzecza. DanKolaDyk 412.

– DE’BITEUR [...] NOWINIARZ baiarz. DanKolaDyk I, 414.

– PAISONNER [...] GADUŁA Báy Báiarz, báiarka, co prawi ni to ni owo: co się z Panem álbo z Zwierzchnością sprzecza. DanKolaDyk II, 412.

– HISTORIETTE [...] HISTORYJKA powiastka báieczka. DanKolaDyk 125.

– FABULEUSEMENT adv. [...] Fabulosè. adv. BAIECZNIE, co ná baykę poszło. DanKolaDyk II, 2.

– FABULEUX [...] BAJECZNY, BAJECZNA, zmyślony, udany. DanKolaDyk II, 2.

– BARDES [...] Bardi, bardorum SPIEWACY między dawnemi Francuzami byli Rymotworcy baieczni ktorzy pochwały Bohatyrow spiewywali. DanKolaDyk I, 172.

– MINUTIES [...] DROBIAZGI fraszki bayki mała rzecz. DanKolaDyk II, 267.

– Il n’avoit point encor débité ces soittises [...] Ieszcze tych swoich baykow niebył rozsiał. DanKolaDyk I, 414.

– CONTE [...] Bayki dziecinne. DanKolaDyk I, 356.

– CONTE [...] BAYKI plotki znaczy złe gadanie o kim, wieści o kim rozsiane z iego krzywdą. DanKolaDyk I, 356.

– Fabulae aniles. Cic. NAZYWAJĄ przysłowiem Bayki o bocianie powieści zmyślone na uciechę dla bawienia dzieci. DanKolaDyk I, 308.

– Fabularum narrator [...] BAY, Báiarz, baiacz, baykarz, co bayki prawi. DanKolaDyk 2.

– BAGNO Bajoro. DanKolaDyk 233.

– BACCALAUREAT [...] Baccalaureatus [...] BAKAŁARSTWO pierwszy stopień ná ktory wysadzaią w Akademiach nauk, Teologij, Prawá y Lekarskiey. DanKolaDyk I, 160.

– BACHELIER [...] Baccalaureus [...] BAKAŁARZ ten co na pierwszy stopień postąpił w náukach, Theologiy, Prawa, y Medycyny. DanKolaDyk I, 160.

– BAKALARZ, ogólnie uczeń w iákiem rzemieśle. DanKolaDyk I, 160.

– Magister [...] MAYSTER náuczyciel Bákałarz Faracki klecha. DanKolaDyk II, 218.

– BOULINER, pour dire Biaiser dans les affaires [...] BAKIEROWAC wybiegow szukać kręcić w sprawach. DanKolaDyk I, 219.

– Aller à la bouline (Prendre le vent de biais) [...] Z boku wiatr wziąc bakierować. DanKolaDyk I, 219..

– COURTISER [...] NADSKAKIWAĆ komu, świecić, bakować, áby czego dostać od niego. DanKolaDyk I, 389.

– BARBIER [...] Tonsor [...] BALWIERZ co brodę y włosy zdeymuie. DanKolaDyk I, 171.

– BALAIS adiect. masc. (Qualité d’un rubin excellent) Balassius, a, um. BALE własność Rubinow wybornych. DanKolaDyk I, 165.

– LAVOIR[...] POMYWALNIA pomywalnik szaflik drybus naczynie wszelkie do pomywania wanna balia pralnia. DanKolaDyk II, 192.

– CHEVRE [...] KOZŁY są też bunty ktorych zażywaią budownicy dla dzwigania kamieni, y balkow. DanKolaDyk I, 302..

– BAUME [...] Le suc, ou la liqueur qui dé coule du baume. Balsami succus [...] Balsami lacryma. [...] BALSAM tok álbo sok ciekący z drzewa Balsamu. DanKolaDyk I, 184.

– BARBIERE [...] Tonstrix [...] BALWIERKA żona Balwierza. DanKolaDyk I, 171.

– Boutique de barbier. Tonstrina. Balwiernia. DanKolaDyk I, 171.

– Boutique de barbier. Tonstrina. Balwiernia. DanKolaDyk I, 171.

– DE BARBIER. Tonsorius, a, um BALWIERSKI. DanKolaDyk I, 171.

– Delira mulier. BAYKA bayarka głupia bałamut baba. DanKolaDyk II, 447.

– COQUET [...] ZALETNIK nieuczciwy, fryerz gach co się kobietom zaleca y one zwodzi bałamuci. DanKolaDyk I, 367.

– CAFFARDERIE [...] BAŁAMUCTWO w nabożeństwie zmyślonym. (Mot bas et injurieux) Słowo podłe y uraŹliwe. DanKolaDyk I, 244.

– TALMUD Księga praw obyczaiow y bałamuctw żydowskich. DanKolaDyk II, 358.

– INVENTRICE [...] SZALBIERKA mataczka bałamutnica. DanKolaDyk II, 170.

– BROUILONNE (Estourdie) Mulier praeceps [...] BAŁAMUTNICA głupia kobieta. DanKolaDyk I, 235.

– FOURCHE [...] POTKLIWIE mowić ięzykiem bełkotać plątać się ięzykiem w mowieniu záiąkać się. DanKolaDyk II, 55.

– IDOLE se di figurément (de celui qui n`a point d`espris, [et] qui paroist comme une statuë) Infans statua [...] BAŁWAN głupi iák Posąg. DanKolaDyk II, 138.

– BLOC [...] BAŁWAN, Słup sztuká Marmuru tak iako go z szyby dobywaią. *Bałwan Marmuru. *Bałwan Kamienia. DanKolaDyk I, 202.

– IDOLE [...] BAŁWAN Bałwanek co do passyi gwałtowney zakochanie, Jego to Bałwanek, Jego Bożek. DanKolaDyk II, 138.

– IDOLATRE [...] Zona iego y dzieci iest iego bałwanek ktoremu się kłania. DanKolaDyk II, 138.

– IDOLATRE [...] BAŁWOCHWALCA w Francuskim się mowi o tym co się szalenie w czym zákocha y zátopi. DanKolaDyk II, 138.

– MAILLE (Petite monnoye de cuivre valant la moitié d'un Denier) LICZMAN babka ban. (Ce mot dans Seneque signifie la septiéme d'une AEreole.) Siodma część szeląga. ON DIT proverbialement & familierement en ce sens. Il n'a pas la maille, Il n'a a pas le sou. Nihil est illi in manu. Plaut. Nihil habet in loculis. Hor. ZŁĄMANEY bábki nie má szleląga bana. Je u'en rabbatray pas la maille, pour dire. Je n'en rabbatray rien. Ne teruncius unus hinc abesse potest. Ter. Szeląga, bábki bana nieustąpię [...]. DanKolaDyk II, 220.

– MASCARADE [...] Personata turba [...] BANDA kompania ludzi w maski postroionych maszkary. DanKolaDyk II, 240.

– Quadrille [...] CADRILE [...] BANDY Kawalerow ná Rycerskich utarczkach y Igrzyskach każda rożnego stroiu y barwy. DanKolaDyk II, 400.

– COQUINAILLE [...] HULTAYSTWO słowo wzgardy ná bandę álbo kilkunastu hultayow. DanKolaDyk I, 368.

– Drapeau qu’on arbore sur le vaisseaux. [...] Banderę złożyć nákłonić schylić przez gwałt lub też dla czci świadczenia álbo powitania ukłonić się bánderą. DanKolaDyk II, 308.

– Drapeau qu’on arbore sur le vaisseaux. [...] Banderę złożyć nákłonić schylić przez gwałt lub też dla czci świadczenia álbo powitania ukłonić się bánderą. DanKolaDyk II, 308.

– MANORE [...] Fidicula [...] BANDURA czyli Lira. DanKolaDyk .

– PANDORE (Instrument de musique assez semblable au Luth). Pandura, ae. fem. BANDURA, Instrument Bandurka Lutenka. DanKolaDyk II, 327.

– PANDORE (Instrument de musiue assez semblable au Luth). Pandura, ae, fem. BANDURA, Instrument Bandurka Lutenka. DanKolaDyk II, 327.

– JOUEUR [...] Skrzypek, Lutnista, Arfista, Cymbalista, Basetlista etc. wszelki muzykant graiący ná instrumentach stronámi náwiązanych Bandurzysta & c. DanKolaDyk II, 173.

– Vaisseau à mettre du lait. Sinus [...] Náczynie mleczne bánia na mleko. DanKolaDyk II, 564.

– VAISSEAU à mettre l`huile d`olive. Metreta olivaria […] BANIA státek oliwny. DanKolaDyk II, 311.

– OURQUE [...] Bania státek niewielki morski okrągły iákich záżywaią Hiszpani. DanKolaDyk II, 320.

– OURQUE (Monstre ou Poisson de mer). Orca [...] BANIA (álbo) Beczka morska ryba. DanKolaDyk II, 320.

– PORTIRON. (Gros fruit qui vient rond). Cucurbita. KORB, Bania. DanKolaDyk II, 373.

– COLOGUINTE [...] Colocynthis [...] ZAMORSKIE iábłko dzika bania smaku bardzo gorzkiego. DanKolaDyk I, 321.

– […] Ampulla […] AMPUŁKA Banieczka szklana z szyią przydłuższą. DanKolaDyk I, 98.

– BUREAU des changeurs et banquiers. Mensae trapezitarum. [...] BANK Mieysce wekślow. DanKolaDyk I, 240.

– BANQUE [...] Argentaria [...] BANK handel ktory záwisł ná liczeniu pieniędzy przez weksle. DanKolaDyk I, 169.

– PHIOLE (Petite bouteille de verre) [...] Ampulla vitrea […] AMPUŁKA karafinka bańka. DanKolaDyk II, 350.

– BOURSE [...] BURSA w niektorych prowincyach, Bank gdzie wekslami handluią názywaią Bankiernią DanKolaDyk I, 222.

– CHANGEUR (Qui fait le change.) [...] ODMIENIACZ bankierz monetnik przekupień pieniędzy. DanKolaDyk I, 283..

– BANQUIER [...] Danista [...] Argentarius [...] BANKIERZ co pieniądze ná wekśle daie y niemi handluie. DanKolaDyk I, 169.

– BANQUEROUTIER [...] Decoctor. Conturbator creditorum. Fraudator [...] BANKRET utratnik, marnotrawca, stracony kupiec. DanKolaDyk I, 169.

– FAILLIR [...] NIE stawić się w słowie, nie oddać ná termin według karty długu záciągnionego, co iest nie iáko bankretować. DanKolaDyk II, 6.

– BURAKAN przedtym mowiono Barakan Materya tęga przędziona z wełny koziey. DanKolaDyk I, 219.

– BARBILLON [...] Barbulus [...] BARAMKA Brzanka mała barwena ryba rzeczna. DanKolaDyk I, 171.

– Vervex sycophanta. BARANEK wilkiem podszyty niewiniątko ná pozor w samey rzeczy hultay wierutny. DanKolaDyk II, 57.

– NIAISERIE [...] BŁAZENKOWANIE báianie prawienie badanego baraszkowanie. DanKolaDyk II, 297.

– BARBARZYNIEC, grubianin, znaczy okrutniká, nie ludzkiego, iako są narody ktore niemaią poloru. DanKolaDyk I, 170.

– FUTAINE [...] (Etoffé faite de fil [et] de coton.) Pannus xylinus [...] BARCHAN materya z wełny y nici robiona. DanKolaDyk II, 71.

– BRAS [...] Qui a les bras forts, qui a les Bras nerveux [...] Barczysty co ma ramiona mocne żyłowate. DanKolaDyk I, 227.

– BARTA Toporek narzędzie na kształt toporka zakrzywione ktorym Bednarze zaprawiaią deski wydrożone y skrzywione. DanKolaDyk 73.

– CAQUE [...] CWIERTOWKA Baryła miara trzymaiąca ćwierć beczki. DanKolaDyk I, 256.

– BARILLET [...] Modiolus, modioli BARYŁECZKA. DanKolaDyk I, 172.

– BARIL [...] BARYŁKA naczynie małe okrągłe nákształt beczki. DanKolaDyk I, 172.

– GONDOLIER [...] Cymbae ductor [...] Barkanierowie Przewoźnicy na kanałach Weneckich. DanKolaDyk II, 90.

– POSCIEL posłanie łoszko, Barłog posłanie proste nieporządne [...] Mowią żartownie leży na barłogu swoim na łóżku pościelą się bawi. DanKolaDyk II, 94.

– BARON [...] Baro, Baronis [...] stopień szlachectwa wyższy nad prostą szlachtę. DanKolaDyk I, 172.

– MIEL [...] Qui le son du miel [...] PASIECZNIK Bartnik. DanKolaDyk II, 263.

– LIVRE’E [...] BARWA tym słowem znaczą się suknie y stroy rożnego koloru dworu zacnych osob [...] Ludzie do Barwy barwiani iako Paziowie albo Izdebni Pokoiowi, lokaie. DanKolaDyk II, 208.

– MULET de mer [...] BARWENA ryba [...] Petite mulet de mer [...] Barwenka mała. DanKolaDyk II, 287.

– BARBILLON [...] Barbulus [...] BARAMKA Brzanka mała barwena ryba rzeczna. DanKolaDyk I, 171.

– Petite mulet de mer. Mullunus, [...]. Barwenka mała. DanKolaDyk II, 287.

– BARWA tym słowem znaczą się suknie y stroy rożnego koloru [...] Ludzie do barwy barwiani iako Paziowie albo Izdebni Pokoiowi, lokaie. DanKolaDyk II, 208.

– LUDZIE Barwiani [...] w barwie służący ludzie iako Paziowie lokaie [et]c. DanKolaDyk I, 381.

– ROSETTE (Craye blanche teinte en rouge par les peintres). Purpurtissum. RUBRYKA czyli Barwiczka. DanKolaDyk II, 460.

– BASSE [...] BASS, terminem Muzyki część muzyki ktora wydaie głosy náypoważnieysze y náygłuchsze. DanKolaDyk I, 176.

– GRAVE [...] Un son grave. Sonus gravis [...] Głos nuta poważna, Bass. DanKolaDyk II, 99.

– FAUX - BOURDON [...] terme de Musique (qu ' on appelle simplement Contre-point.) Rudior musicorum concentus. BASSY falszywe w muzyce Kontratony niezgadzaiące się z sobą. DanKolaDyk II, 17.

– Basse de – Viole. Soni gravis barbitus Bassetla, Skrzypce do Bassow. DanKolaDyk 176.

– JOUEUR [...] Skrzypek, Lutnista, Arfista, Cymbalista, Basetlista & c wszelki muzykant grający ná instrumentach stronámi náwiązanych. DanKolaDyk 173.

– GUILLEDOU [...] Lupanarium [...] GIEŁDA Burdel, dom nie rządny czerwona baszta. DanKolaDyk II, 108.

– (Chef de la Communauté des Avocats et Procureurs.) Causidicorum coryphćus, i masc. PALESTRY Patronow głowá y Starszy. [...] Słowo Sądowe gdzie tez z łacińská nazywáią Bastoneriusz, co iest słowo podłey łaciny. DanKolaDyk I, 179.

– BASTILLE [...] Castellum [...] BASTYLA [!] Forteca w blanki. [...] To nazwisko dano Fortecy, álbo Zamkowi, ktory iest w Paryżu między Arsenałem y Bramą S. Antoniego, y kędy wsadzaią więźniow publicznych. DanKolaDyk I, 178.

– BAHUT [...] Arca camerata [...] BAUL Kufer, Skrzynka wydrożona iáko Sklepienie DanKolaDyk I, 162.

– VALISE, Hippopera. Vidulus, viduli, TŁOMOK Baul waliza skrzynka okrągła w skorą obita DanKolaDyk II, 565.

– BASIN [...] Xylinum, i. BAWEŁNICA gatunek bawełnianey materyi. DanKolaDyk I, 176.

– COTONNE’ [...] BAWEŁNIANY bawełną wysłany. DanKolaDyk I, 377.

– BASIN, subst. masc. Espece de Futaine. Xylinum, genit. i.n. BAWEŁNICA gatunek bawełnianej materyi. DanKolaDyk I, 176.

– MERCURIALE [...] Mercuriale sauvage. Brassica canina. Mercurialis silvestris [...] Bazanka ziele. DanKolaDyk II, 254.

– FAISANDERIE [...] BAZANTARNIA mieysce gdzie trzymaią y chowaią bazanty, sadz ná Bázanty. DanKolaDyk II, 10.

– BAZANTARNIA mieysce ná chowanie bażantow. DanKolaDyk II, 350.

– FAISANDIER [...] BAZANTARNIK co koło bażantow chodzi, y o nich má staranie. DanKolaDyk II, 10.

– FAISANDEAU [...] BAZANTEK mały młody. DanKolaDyk II, 10.

– FAISANNE [...] (La femelle du faisan) Phasiana [...] BAZANTKA samica. DanKolaDyk II, 10.

– BAŻANT [...] BAZANTKA samica. DanKolaDyk II, 350.

– BAZANTNIK co o Bażantach má stáranie. DanKolaDyk II, 350.

– BASILIQUE [...] Basilica [...] BAZYLIKA Gmach wielki wspaniały, to właśnie co názywamy salą, co znáczy Gmach Krolewski. DanKolaDyk I, 176.

– BASILIC [...] Ocimum ou ocymum BAZYLIKA ziele pachniące. DanKolaDyk I, 176.

– BASILICON, subst. masc. (Sorte d'onquent qui sert à consolider les playes.) Tetrapharmacum. BAZYLIKON pewna maść służąca do zamknięcia ran. DanKolaDyk I, 176.

– MORELLE [...] PSINKI Ziele y iágody [...] Psinek wieloraki iest rodzay, pierwsze Psinki ogrodowe, liście maią ciemne większe niż Bazylikowe dobre do iedzenia. DanKolaDyk II, 279.

– COCATRIX [...] Basiliscus. RODZAY Bazyliszkow ktory się lęże w iáskiniach y studniach. DanKolaDyk I, 315.

– MOINEAU [...] WROBEL [...] ON DIT proverbialement, Tirer sa poudre aux moineaux[...] BĄKI strzelać nic nie robić słusznego, koszt y czas na daremno trawić. DanKolaDyk II, 271.

– DE'BAUCHER [...] ZNACZY sługi od kogo odmawiać, przemawiać namawiać bechtać ná hardość wsadzać. DanKolaDyk I, 414.

– OURQUE (Monstre ou Poisson de mer). Orca [...] BANIA (álbo) Beczka morska ryba. DanKolaDyk II, 320.

– DE TONNEAU [...] qui est grosse comme un tonneau. BECZKOWY: Bábsko grube iák beczka. DanKolaDyk II, 541.

– BESOGNE [...] MOWIĄ przysłowiem własny bednarz, więcey hałasu niż roboty. DanKolaDyk I, 191.

– AISCEAU [...] Ascia [...] BARTA Toporek nárzędzie ná kształt toporka zakrzywione ktorym Będnarze záprawiaią deski wydrożone y skrzywione. DanKolaDyk I, 73.

– MERRAIN [...] DESKI wątory dna klepki & c. z czego bednarz wyrabia statki. DanKolaDyk II, 255.

– BENJOIN [...] Benzuinum, i. Laser, laseris [...] BENDZWIN sok pachniący ziela ktore rosnie ná Wyspie Sumatra y w Krolestwie Siam [...] Laserpiciatum acetum. Ocet zaprawny sokiem bendźwinu. DanKolaDyk I, 189.

– PRAWO nádawania beneficyum Kościelnego prawo kolatorskie spadaiące, álbo przypadáiące ná kogo álbo same beneficyum wakuiące y przechodzące do mocy kolatora áby komu prawo nánie nádał. DanKolaDyk I, 463.

– BARRETTE f. Biretum n. BIERET czapka ktorey záżywaią we Włoszech [...] Bieret daią Kardynałom przed Kapeluszem. DanKolaDyk I, 174.

– BERGAMOTE [...] BERGAMOTA rodzay gruszek zielonych okrągłych. DanKolaDyk I, 290.

– BESTE Sauvage […] BESTYA dzika zwierz, co nie iest domowe. *przeciwna iest Bestya ogłaskana, chowana przy domu. DanKolaDyk I, 192.

– ME’CHANT […] Zła bestya bestyika zła z ciebie. DanKolaDyk II, 245.

– BESTES [...] BESTYE się też mowi o robactwie, iáko gąsienicach, myszach, kleszczach álbo muchach co psuią owoce. DanKolaDyk I, 192.

– BESTE Sauvage […] BESTYA dzika zwierz, co nie iest domowe. *przeciwna iest Bestya ogłaskana, chowana przy domu. DanKolaDyk I, 192.

– CHIEN […] PIES bestya domowa. DanKolaDyk I, 303.

– BESTIALEMENT adv. (D’une manière brutale) [...] BESTYALNIE bez rozumnie sprośnie. DanKolaDyk I, 192.

– BESTIALITE [...] (La nature des bestes). [...] BESTYALNOSC Bestyalstwo przyrodzenie bestyi. DanKolaDyk I, 192.

– BESTIALITE [...] (La nature des bestes). [...] BESTYALNOSC Bestyalstwo przyrodzenie bestyi. DanKolaDyk I, 192.

– BESTIALITE. (Brutalité) [...] BESTYALSTWO nieobyczayność dzikość. DanKolaDyk I, 192.

– ME’CHANT [...] Zła bestya bestyika z ciebie. DanKolaDyk II, 245.

– BELETTE [...] Mustela [...] ŁASICA, mała bestyika dzika, ktora ziada owoce, y gołębie. DanKolaDyk I, 188.

– S’ENTRE – DIRE [...] S’entre-dire des injures. Mutuis se confectari ou infectari maledictis ou conviciis. Szkalować się wzaiemnie Besztać się z sobą. DanKolaDyk I, 519.

– BASTON […] ON DIT aussi Estre bien assuré de son baston […] MOWIĄ też być bespiecznym pewnym o lasce swoiey, kiedy kto ma dobrych poplecznikow tego co mowi albo czyni, y kiedy kto iest pewny o skutku dobrym imprezy iákiey. DanKolaDyk I, 179.

– PARDONNER […] WYBACZYC. Proszę mi wybaczyć nie mieć zá złe że bespiecznie powiem. DanKolaDyk II, 329.

– BETOINE (Herbe céphalique) [...] BETONIKA bukwica Ziele głowne od tego że liście ma ząbkowane. DanKolaDyk I, 193.

– MAQUIGNONNE, (Celle gui prostitue des filles). Feles virginalis. Plaut. Lena, ae, f. NIERZĄD trzymaiąca bezecnica sromotnica baba. DanKolaDyk 233.

– UN EFFRONTE. Os impudens.Inverecundae frontis homo. Cioer. Suet. NIEWSTYDNIK zuchwalec bezecnik. DanKolaDyk 493.

– IMPE’CCABLE [...] BEZGRZESZNY co grzeszyć nie umie. DanKolaDyk II, 146.

– FLASQUE [...] Flaccidus [...] SŁABY nie tęgi obwisły zwłaszcza co do lędźwi y nog bezkosty. DanKolaDyk II, 37.

– FOL [...] Mente captus [...] Szalony bez mozgi. DanKolaDyk II, 42.

– CONTINU [...] PO LEKARSKU mowią: Gorączka ustawiczna, co bezprzestannie trapi chorego y spoczynku mu nieda. DanKolaDyk I, 359.

– CONTINU [...] USTAWICZNY bezprzestanny, nieprzestanny. DanKolaDyk I, 358.

– BESTISE [...] (Stupidité) [...] GŁUPSTWO durność bezrozumność. DanKolaDyk I, 192..

– INEXECUTION [...] BEZSKUTECZNOSC nieprzywiedzenie do skutku. DanKolaDyk II, 156.

– IMPUDEMMENT [...] BEZ wstydnie, niewstydliwie. DanKolaDyk II, 148.

– IMPUDENCE [...] NIEWSTYD Sromota, bezecność, niewstydliwość, Bezwstydność [...] Swiadoma iest niewstydliwość tey osoby. DanKolaDyk II, 148.

– MARIE' [...] W stanie bez żeńskim żyiący, Bez żeniec. DanKolaDyk II, 237.

– TO mu serca ochoty fanatzyi humoru dodało, to mu bembenka podbiło przysłowie polskie na hardo wsadziło. DanKolaDyk II, 117.

– TAMBOURIN (Petit tambour d’enfant) [...] BĘBENEK dziecinny. DanKolaDyk .

– BASTARDISE [...] Natalium vitium. BĘKARSTWO wada urodzenia. DanKolaDyk I, 177.

– BASTARD [...] Silvestris [...] BĘKART, dzika płonka mowiąc o szczepach y drzewach. DanKolaDyk I, 177.

– HABILITER [...] Bękart do stanu Kapłańskiego sposobnym się staie, przez małżeństwo nástępuiące między Rodzicami. DanKolaDyk II, 110.

– BASTARD [...] Adulterinus, a, um. BĘKART odrodny mięszany. DanKolaDyk I, 177.

– CLAIRET [...] Vin clairet, rouge paillet. [...] WINO białawe. DanKolaDyk I, 312.

– BLANCHASTRE [...] BIAŁAWY, bieleiący się. DanKolaDyk I, 200.

– LE BLANC d’un oeus [...] BIAŁEK iaiá. DanKolaDyk I, 200.

– LE BLANC, la blancheur [...] Białek oczu áalbo oká. DanKolaDyk I, 200.

– LE BLANC, la blancheur. Candor [...] BIAŁEK białość. DanKolaDyk I, 200.

– NOIR [...] ON DIT proverbialement [...] WNET biało wnet czarno u niego dopiero ciepło dopiero zimno. DanKolaDyk II, 298.

– BLANCHEMENT [...] BIAŁO, Czysto chędogo [...] Vestu blanchement, ayant du linge blanc [...] Co biało czysto chodzi, maiący chusty białe. DanKolaDyk I, 200.

– To Słowo Personne: w francuskim iest zawsze rodzaiu białogłowskiego y adiektyw lub relatyw ponim idący w francuskim zawsze się kłaść ma w rodzaiu białogłowskim, chyba żeby wyraźnie znáć było w mowie że się o męskiey płci mowi, to ná ten czas relatyw nástępuiący kładą w męskim rodzaiu [...]. DanKolaDyk II, 347.

– HOMME [...] nigdy się w żadnym ięzyku nie mowi z artykułem, álbo adiektywem rodzaju białogłowskiego ná przykład nie mowi się człowiek zła, ále zła niewiasta. DanKolaDyk II, 126.

– HONTEUX [...] WSTYD zowią się członki przyrodzone ludzkie u Męszczyzny y białogłowy ktore obnażać sromota. Członek męski, członek białogłowski wstydliwy. DanKolaDyk II, 129.

– MOIS [...] Mois des filles & des femmes, [...] Menstrua orum. [...] Miesiące czas białogłowski co miesiąc im przypadaiący. DanKolaDyk 271.

– MENSTRUES [...] Menstrua muliebria [...] MIESIĘCZNY krwotok białogłow miesiące czas białogłoski [!]. DanKolaDyk 252.

– GENS [...] To Słowo Gens (ludzie osoby) w francuskim zawsze iest rodzaiu męskiego kiedy Adiektyw po nim następuie, ále kiedy się pierwey przednim kładzie adiektyw, to zawsze iest rodzaiu biáłogłowskiego. DanKolaDyk II, 84.

– BLONDIN [...] Qui a les chereux blonds Flavis capillis adolescens. BIAŁOKUROWATY BIAŁOKUROWATA. DanKolaDyk i, 203.

– ME'GISSIER [...] LA ME'GISSERIE [...] ZAMSZOWANIE Biáłoskornictwo. DanKolaDyk II, 247.

– BLANCHEUR (Couleur blanche) [...] BIAŁOSC kolor biały [...] Białość iaśnieiącá, wysoka iako śniegu y cukru. DanKolaDyk I, 200.

– LE BLANC, la blancheur. Condor [...] BIAŁEK białość [...] Białek oczu álbo oká. DanKolaDyk I, 200.

– FOND [...] Ne faites point trop de font sur la blancheur de rostre teint. Nimium ne crede colori Virg. [Nie ufaj urodzie y płci pięknej białości]. DanKolaDyk II, 44.

– ESTUDE [...] To Słowo Francuskie zle się mowi o Izdebce Pisarza álbo Patrona gdzie ma księgi y pápiery prawne, y ná sprawy się gotuie, ále się może názwać kancelarya Biblioteka. DanKolaDyk I, 555.

– Verge [...] Flagellum stagelli. Verber. Bicz woźnicki biczysko. DanKolaDyk II, 574.

– VERGE [...] Flagellum stagelli. Verber. Bicz woźnicki biczysko. DanKolaDyk II, 574.

– JUSQUIAME [...] Hyosciamus [...] Herba Apollinaris. Faba fuilla [...] BIELUN ziele szaley. DanKolaDyk II, 180.

– BLANCHISSEUR de muraille [...] BIELARZ co ściany bieli mularz. DanKolaDyk I, 201.

– BLANCHASTRE [...] BIAŁAWY, bieleiący się. DanKolaDyk I, 200.

– BLANCHIMENT d'une muraille [...] BIELENIE ściany. DanKolaDyk 200.

– MAMMELLE [...] PRZYSŁOWIE: Mędrsze chcą być kurczęta niż kokosz (álbo) ieszcze mu się mleko ná wąsach bieli, á iuż chce więcey nád innych rozumieć. DanKolaDyk II, 228.

– BLANC D'ESPAGNE [...] BIELIDŁO BLEYWAS białe co odchodzi od cyny gatunek malowidłá. DanKolaDyk I, 200.

– ARGEMONE [...] BIELMOK, ziele rodzay maku dzikiego, który pomocny iest ná spędzenie bielmu z oczu. DanKolaDyk I, 126.

– ARGEMONE [...] BIELMOK ziele, rodzay maku dzikiego który pomocny iest ná spędzenie bielmu z oczu. DanKolaDyk I, 126.

– LA CONFIRMATION [...] BIERZMOWANIE Sakrament w Kosciele nowego testamentu. DanKolaDyk I, 344.

– BISSAC (Sac double) [...] SAKWY biesafi wor dwoisty. DanKolaDyk I, 199.

– HACHIS [...] (viandes hachées bien menn.) BIGOSS [...] potrawa [...] Postawił przed nim banię pełną bigosu. DanKolaDyk II, 111.

– CAPILOTADE [...] MOWIĄ niewłaśnie: kogo ná bigos wydać, szarpać Imię iego y sławę ná sztuki. DanKolaDyk I, 254.

– CAPILOTADE subst. f. (sausse qu'on fait á des restes de volailles dépecés.) Minutal, alis neut. Bigos záprawny z podrobkow kurzych kapłonich. Faire une capilotade. Minutal reliquiarum facere. Podroby ná potrawkę záprawić. DanKolaDyk I, 254.

– HACHER [...] Porąbię cię ná bigos. DanKolaDyk II, 111.

– GALIMAFRÉE [...] Diversorum ciborum miscellanea [...] BIGOS potrawa zroznych ostatkow pozostałych DanKolaDyk II, 75.

– BINDA málarską, mularską, álbo snicerską robotą w Architekturze słupow porządku Jonickiego kwieciá, owocow, pełna [...]. DanKolaDyk II, 92.

– LAMBREQUINS [...] BINDY opuszczone końce kitayka wstęgi wiszące od szyszaka dla stroiu [...]. DanKolaDyk II, 185.

– LAMBEL [...] BINDA u wierzchu tarczy w herbie [...] DanKolaDyk II, 92.

– LIN [...] Linum [...] Pliniusz Len troiaki wspomina to iest pierwszy Asbestowy niezgorzysty ktoremu ogień nie szkodzi, drugi Len bissiorowy bardzo przedni y cienki, trzeci zwyczayny z ktorego płotna robią. DanKolaDyk II, 205.

– BISCUIT [...] *Iest też to ciasto robione z mąki z iáiec y cukru Biszkokt. DanKolaDyk I, 198.

– COMBATS [...] BITWA zápasy zápaśnikow utarczki y pasowanie się z sobą woyna żartowna postanowiona niegdyś w Grecyi a potym w Rzymie dla ćwiczenia się w sile y dla uciechy pospolstwa. DanKolaDyk I, 322.

– COMBAT naval [...] BITWA, wodna woyna okrętowa ktorą Cesarze Rzymscy zwodzić kazali dla rozrywki. DanKolaDyk I, 321.

– COMBAT [...] BITWA, walka, woyna się mowi niewłaśnie o rzeczach do umysłu y obyczaiow należących [...] Wielka była walka o sławę, wielki spor między nimi o sławę. DanKolaDyk I, 322.

– COMBAT BITWA, kłotnia ktora się kończy woyną. DanKolaDyk I, 321.

– UN COMBAT singulier ou d'homme á homme [...] Pugna singularis. POTKANIE potyczka sam ná sam, poiedynkowa bitwa. DanKolaDyk II, 498.

– COMBAT [...] *Combat naval. Navale praelium [...]* Bitwa álbo woyna okrętowa. DanKolaDyk I, 321.

– TOURTIERE [...] BLACHA od tortow robienia. DanKolaDyk II, 545.

– BALLE en termes d'Imprimerie [...] Follicus typographicus [...] PIŁKA terminem Drukarnianym, mieszek wytkany ktorym farbę biorą do nádania oney ná formy, álbo na blachy. DanKolaDyk I, 166.

– BATTEUR [...] BLACHARZ złotnik Ktory złoto ná blaszki y liście ciągnie. DanKolaDyk I, 181.

– Un peu palle. Subpallidus. BLADAWY. DanKolaDyk II, 349.

– PALEUR, PALE. BLADOŚĆ wybladość blády wybladły. DanKolaDyk II, 325.

– VERD, VERTE [...] ZIELONY, Zielona. Verd gay. Verd passe. Viride pallens Blado zielony. Verd d'herbe. Herbaceus. Herbeus. DanKolaDyk II, 573.

– BLANC D'ESPAGNE [...] BIELIDŁO BLEYWAS białe co odchodzi od cyny gatunek malowidła. DanKolaDyk I, 200.

– SE DE'TEINDRE [...] UTRACIC kolor, barwę mienić blakować. DanKolaDyk I, 459.

– CRE'NEAU [...] BLANKI kramzansy wyrzynanie w murach u wierzchu. DanKolaDyk I, 397.

– BLANC SIGNE' [...] BLANKIET Membran goły Karta podpisana ręką swoią, ná ktorey nic nie masz nápisanego. DanKolaDyk I, 200.

– CRENELER [...] BLANKOWAC Blanki dawać po wierzchu murow y wie[ż]ow. DanKolaDyk I, 397.

– CLARTE, (Eclat d`une chose éclat.) Nitor Splendor [...] JASNOŚĆ blask rzeczy iákiey polerowaney. DanKolaDyk I, 312.

– ZŁOTO w blaszkach albo książeczkach lub listkach złoto malarsie. DanKolaDyk II, 315.

– SKŁADACZ álbo Zycer ten co zbiera y układa porządnie litery po blaszcze miedzianey, álbo żelazney dla rownania wierszy [...] Tę blaszkę nazywaią składaczka iednakżeby lepiey bylo nazwać prawidło W[i]kielak. DanKolaDyk I, 334.

– JASER [...] PLESC prawić gadać blazgonić lada co. DanKolaDyk II, 137.

– BAVARDER [...] Ineptias loqui [...] BLAZGONIC, Pleść y gadać wiele nieuwaznym być w mowie gadać ni to ni owo. (Mot bas et ironique.) Słowo podłe i na śmiech. DanKolaDyk I, 183.

– BRAILLER [...] BLAZGONIC, gadać wiele y głośno, á nie do rzeczy. DanKolaDyk I, 225.

– SORNETTES (Discous vaques, sottises, niaiseries) [...] BLAZGONIENIE ladaczego prawienie. Conter de sornettes. Nugas garrire. Blazgonić ladaco. DanKolaDyk II, 505.

– SORNETTES (Discous vaques, sottises, niaiseries) [...] BLAZGONIENIE ladaczego prawienie. Conter de sornettes. Nugas garrire. Blazgonić ladaco. DanKolaDyk II, 505.

– CAUSER (Celuy qui parle trop ou qui parle indiscrement.) Garrulus, i. GADUŁA co wiele álbo nieuwaznie mowi, Blazgoń. DanKolaDyk I, 267.

– FAT [...] GŁUPI nikczemny podły ládaco blazgoń Dubiel. DanKolaDyk II, 14.

– BAILLEUR [...] BLAZGON co gada woła ladaco. DanKolaDyk I, 225.

– JASEUR [...] GADUŁA plotka blazgon. DanKolaDyk II, 137.

– BAVARD [...] Futilis et importunus loquutor. BLAZGON co wiele mowi nieuważny co wszystko wygada co wie. DanKolaDyk I, 183.

– BREDOUILLEUR [...] BLEKOT momot prędkomowny. DanKolaDyk I, 229.

– BREDOUILLER [...] BLEKOTAC w mowie mowić álbo z trudnością, álbo zbyt prędko. DanKolaDyk I, 229.

– BREDOUILLEMENT [...] BLEKOTANIE momotanie, predkomowność. DanKolaDyk I, 229.

– VERVEINE (Herbe qui jette plusieurs tiges.) Verbena. Verbenaca. [...] BLUSZCZ ziele. [...] Zowią ie w Łacińskim Ziele Swięte. Iż Bałwochwalcy náywięcey tego ziela záżywali w ofiarach swoich y poświęceniach Domow. DanKolaDyk II, 578.

– POULIE, subst. f. (Instrument dont on se sert pour d'elever des fardeaux.) Trochlea, ae, f. Rechamus, i, m. Vitr. Orbiculus, li, masc. KOŁKO do windowania, Bloch [...] *Lina blochowa winda. DanKolaDyk II, 374.

– KOŁKO do windowania, Bloch [...] Lina blochowa winda. DanKolaDyk II, 374.

– LIERRE [...] DE LIERRE [...] BLUSZCZOWY Hebdowy. DanKolaDyk II, 202.

– LIERRE terrestre [...] Helix [...] BLUSZCZYK máły co się tylko poziemi pnie á nie do gory po drzewach álbo murach. DanKolaDyk II, 202.

– JUREUR [...] Bluźnierka zła białogłowa klnąca. DanKolaDyk II, 180.

– AUBIFOIN [...] BLUET [...] Cyanus [...] MODREK, bławatek, kwiatek modry który w życie rośnie. DanKolaDyk I, 149.

– BOUFFON [...] BŁAZEN, smieszek, Trefniś Ktory się puścił ná takie życie áby do śmiechu pobudzał ludzi powieściami swemi. DanKolaDyk I, 216.

– BAGUENAUDER [...] Nugari [...] BŁAZNOWAC fraszkami ladaczym się bawić. DanKolaDyk I, 162.

– BOUFFON [...] Faire le metier de bouffon [...] Błaznować, szmieszkować, trefnictwem się bawić. DanKolaDyk I, 216.

– GOGUENARDER [...] Delicias facere [...] ZARTAMI się bawić przedrwiwać prawić co śmiesznego dla rozrywki trefnictwem się bawić błaznować. DanKolaDyk II, 90.

– BADINER [...] Ineptire [...] BŁAZNOWAC żartować, Trefnisiem się czynić. DanKolaDyk I, 161.

– BADINAGE [...] Nugae, Gerrae [...] TREFNICTWO, żarty, błaznowanie, szalenie, rozrywki mało poważne. DanKolaDyk I, 160.

– SINGERIE [...] BŁAZNOWANIE kuglowanie letkie ákcye ludzi letkomyślnych. DanKolaDyk II, 498.

– BOUFFONNERIE hors du théatre. Scurrilis jocns [!] [...] Scurrilis dicacitas [...] BŁAZNOWANIE śmieszkowanie gdzieindziey nie ná widowiskach. DanKolaDyk I, 216.

– ERREUR [...] BŁĘDY błąkania się Ulyssesowe w długiey iego peregrynacyi po morzu. DanKolaDyk I, 526-527.

– MARAUDEUR [...] BŁĄKACZ żołnierz zbieg álbo też rożnie po zdzierstwie wstępuiący co raz się od inszych odrywaiący dla porwania czego. DanKolaDyk II, 233.

– FEU [...] MOWIĄ o człowieku bardzo ubogim nieznáiomym y tułaczu, wałkonie, błąkaczu, áni dymu áni dachu niemaiący pewnego. DanKolaDyk II, 26.

– ERREUR subst. f. [...] pl. BŁĘDY błąkania się Ulyssesowe w długiey iego peregrynacyi po morzu. DanKolaDyk I, 526-527.

– ERRANT [...] BŁĄKACZ, BŁĘDNY, włoczęga co tám y sam chodzi. DanKolaDyk I, 526.

– BOUE [...] Qui est de boüe [...] Co iest z błota błocisty błotnisty. DanKolaDyk I, 216.

– GASCHIS [...] Coenosus locus [...] BŁOCKO mokrość, bágno mokradlá, wodą zlane mieysce. DanKolaDyk II, 80.

– CORNE'E [...] ROGOWA Błonka w oku twarda y przezroczysta iak rog. DanKolaDyk I, 371.

– OEUIL [...] OKO [...] Błonki oka. [...] Błonka gronkowata. Błonka iak paięczynka [...] Błonka siatkowa. DanKolaDyk II, 309.

– BOUER [...] BŁOTNIK, Karownik, co ulicę czyści y błoto wywozi z miasta. DanKolaDyk I, 216.

– BOUEUX [...] (Sali de bouë) [...] BŁOTNISTY, błotem splugawiony. DanKolaDyk I, 216.

– BOUEUX [...] Qui est couvert de bouë) Lutosus. Coenos. Cic. Colum. BŁOTNISTY, BŁOTNISTA, błotem okryty. DanKolaDyk I, 216.

– BOUE [...] Qui est de bouë. Luteus, Lutea, Luteum. Ovid. Co iest z błota błocisty błotnisty. DanKolaDyk I, 216.

– BOUE [...] BŁOTO plugastwo śmiecie ziemia wodą rozczynioná. DanKolaDyk I, 216.

– DISCULPER [...] Usprawiedliwię się oczyszczę y ciebie z błota w ktorymeś ulgnął wyciągnę. DanKolaDyk I, 471.

– BOUE [...] Szczęście dziś ludzi sadzá ná tonie, á iutro ich spychá w błoto. DanKolaDyk I, 216.

– BOUE [...] MOWIĄ przysłowiem: Dom iák cale iest z błota y z gliny zá dom ladaiako stiwany [!]. DanKolaDyk I, 216.

– BOUë (Pus que ren une playe) [...] BŁOTO ropá ktorą z siebie raná wydaie otok. DanKolaDyk I, 216.

– GROS [...] PRZEMOWIC się z kim słowami przykremi uraźliwemi; złaiać kogo zbłotem go zmięszać. DanKolaDyk II, 103.

– BOUER [...] Obrocić się w błoto. DanKolaDyk I, 216.

– BOUE [...] Ten Pan tego człowieká z błota wyprowadził, to iest z stanu podłego y wzgardzonego DanKolaDyk I, 216.

– BOUE [...] MOWIĄ niewłaśnie Dusza álbo człowiek iak z błotá. DanKolaDyk I, 216.

– AIGUILLON, au figuré [...] Stimulus [...] BODZIEC w wyrozumieniu nie włásnym, to co pobudza do czego. DanKolaDyk I, 67.

– PIQUER les boeufs avec un aiguillon [...] Stimulo boves increpare. BODŹCEM woły poganiać. DanKolaDyk II, 355.

– ESPINGLE [...] Záżywano przedtym kolcow od cierni álbo bodłakow od ostu, nim szpilki wynaleziono, czego ieszcze záżywaią chłopi. DanKolaDyk I, 541.

– BOUQUESPINE [...] Rhamnus, i, BODŁAK Ziele inaczey oset czarny ktore wydaie ziarnka lekarskie y czyszczące. DanKolaDyk I, 219.

– BUT [...] Z CELU w bok, głupie, lekomyślnie [!]. DanKolaDyk I, 240.

– TENIR [...] Chwytać się zá boki od śmiechu. DanKolaDyk II, 534.

– COSTE' [...] BOK się mowi względem ciała ludźkiego, o wszystkim co iest ná prawey álbo lewey stronie. DanKolaDyk I, 375.

– COSTE' [...] Chodzić wziąwszy się pod boki hardo z fantazyią. DanKolaDyk I, 376.

– COSTE' [...] Trzymał się zá boki od śmiechu. DanKolaDyk I, 376.

– DE COSTE' [...] Z BOKU z strony nie prosto ukośnie. DanKolaDyk I, 376.

– DE COSTE' [...] BOKOWY, od bokow, poboczny. DanKolaDyk I, 375.

– E'MOTION populaire. Populi motus. ROZRUCH Bunt pospolity. DanKolaDyk I, 501.

– CHEVRE [...] KOZŁY są też bunty ktorych zażywaią budownicy dla dzwigania kamieni, y balkow. DanKolaDyk I, 302.

– AVANT BEC [...] Anteris, anteridis [...] BUNTY w budowaniu, Haki wychodzące w palach mostowych. DanKolaDyk I, 146.

– BOIS [...] BOR, Las Las Gay poświęcony iakiemu Bożyszczu dawnych gęstwina gaiowizna. DanKolaDyk I, 205.

– BORAX [...] KLEY ognisty do lutowania złota. DanKolaDyk I, 211.

– BOSKI DanKolaDyk I, 476.

– Istność Boska DanKolaDyk I, 476.

– Człowiek niebieski y Boski. DanKolaDyk I, 270.

– DE'FERRER [...] Vn cheval deferré [...] Koń odkuty, bez podkow, bossy. DanKolaDyk I, 429.

– BRODEQUINS (Sorte de supplice.) Cothurni (quibus nocentium cura premuntur.) KATOWSKIE buty, męka. [...] Daią te buty ná nogi złoczyńcy ktory się przyznać niechce, áni swoich pomocnikow, á to się dzieie deskami mocnemi ktore klinami wbiiaią mu ná nogi. DanKolaDyk I, 233.

– BOTTE (Sorte de Chaussure qui couvre toute la jambe jusques au genou) [...] BUT, sposob obuwia ná całą nogę aż do kolana. DanKolaDyk I, 213.

– BOTTE [...] MOWIĄ przysłowiem buty komu wycierać, niskie mu posługi y podchlebstwa czynić z interesu. DanKolaDyk I, 213.

– Bożka DanKolaDyk I, 466.

– VENUS [...] WENUS Bałwan fałszywe Bożyszcze miłości. DanKolaDyk II, 573.

– BOIS [...] BOR, Las Las Gay poświęcony iakiemu Bożyszczu dawnych gęstwina gaiowizna. DanKolaDyk I, 205.

– FAGOT [...] ON DIT figurément, Conter des fagots, des sottifès. Fabulas narrare. BAIAC bayki bzdury prawić. [...] *Bayki to wszystko; iákby się konie bodły. DanKolaDyk II, 5.

– FRAIS [...] Prendre le frais [...] Chłod brać chłodzić się na wietrze. DanKolaDyk II, 58-59.

– BORD d'une robe (Ce qui sert à la border) [...] BRZEG brama u szaty do obłożenia iey pokraiach, obłoga. DanKolaDyk I, 211.

– BORDER [...] BRAMOWAC okładkę dawać około brzegow iakiey rzeczy. DanKolaDyk I, 211.

– BRODEUR, subst. m. (Celuy qui brode.) Phrygio. HAFTARZ ten co wyszywa haftuie. [...] Haftarz słowo pochodzi od bramowania dla bogatych okładek ktore po wierzchu dawano ná szatach zkąd ich Łacinnicy názywali Bramownikami. DanKolaDyk I, 234.

– BRANDEBOURG (Grosse Casaque venuë à la mode de ce pays-la.). Gausapa, ae, f. BRANDEBURA szata grubiańska ktora weszła w zwyczay od tamtego kraiu. DanKolaDyk I, 226.

– CHIOURME [...] RUDELNICY, brańcy ktorych zábieraią do robienia wiośłami ná galerach, niewolnik wiosłowy. DanKolaDyk I, 305.

– PRISONNIER de guerre. Captivus, a, um. Cic. NIEWOLNIK braniec w niewolą ná woynie wzięty. DanKolaDyk II, 389.

– ESCLAVE fait en guerre. Captivus pour un homme. captive pour une femme. NIEWOLNIK braniec ná woynie. Niewolnica branka. DanKolaDyk I, 533.

– BRAN de vin [...] Brant winny wodka z lagru winnego robiona. DanKolaDyk I, 225.

– BRAVACHE, subst. m. mot vieux (Fanfaron sur le fait de la valeur, faux brave.) Plenus gloriarum [...] BRAWURA Darmochwał. DanKolaDyk I, 228.

– BRAVADE, subst. f. (Menace d'un fanfaron.) on le dit mieux au plurier Bravades. Jactatio [...] BRAWURA przegrażanie się odkazywanie prożne lepiey się mowi w większey liczbie Brawury. DanKolaDyk I, 228.

– FABLES [...] Bayki to wszystko fraszki y szalbierstwa baśnie szczere, plotki, brzednie. DanKolaDyk II, 1.

– MOTTE de terre [...] BRYŁA ziemi [...] PETITE MOTTE [...] Bryłka mała. DanKolaDyk II, 262.

– BREVIAIRE [...] BREWIARZ Księga maiącá w sobie godziny Kapłańskie ktore codziennie odprawuią w Kościele. DanKolaDyk I, 230.

– HARPER [...] SE HARPER [...] SZAMOTAC się szarpać się tárgać się tárgańca zá brody zá łby z sobą chodzić. DanKolaDyk II, 115.

– Mowi się tymże sposobem [...] Włos, y brodę zápuścić. DanKolaDyk I, 301.

– Barbe de chevre. Aruncus [...] Kozia broda. DanKolaDyk I, 302.

– POIL [...] BRODA [...] Qui a bien du poil. Pilosus, a, um. Cic. Brodaty obrosły zárosły kosmaty brodacz. DanKolaDyk II, 363.

– Verrucula BRODAWECZKA mała. DanKolaDyk II, 365.

– QUEUE de scorpion. (Herbe). Verrucaria. BRODAWNIK brodawiec ziele. DanKolaDyk II, 405.

– HIPPOMANES [...] SZALEY szkapi [...] Pliniusz powiada że to ma być brodawka zrzebięca ná czele z ktorą się zrzebię rodzi y záraz mu ią klacz ugryza. DanKolaDyk II, 124.

– CHAMAELEON NOIR, qu'on appelle autrement CHARDONNETTE (qui a les seuilles semblables à l'Artichant.) RUMIEN czarny álbo [rumien] bronátny inaczey zowią Ostropest co ma liście podobne KARCZOCHOM. DanKolaDyk I, 272.

– Broń ná obrazę, y ná obronę to iest ktorą álbo kogo nápastuiemy, álbo siebie od nápaści broniemy. DanKolaDyk II, 310.

– DE'FENSIVE [...] BROŃ záczepna y odporna, to iest ktorey zażywaią álbo nástępuiąc ná kogo álbo odpor czyniąc nástępuiącemu y broniąc samych siebie. DanKolaDyk I, 249.

– DE'FENSIVE [...] BROŃ záczepna y odporna, to iest ktorey zażywaią álbo nástępuiąc ná kogo álbo odpor czyniąc nástępuiącemu y broniąc samych siebie. DanKolaDyk I, 249.

– Le choc des armes. Armorum incussus [...] Uderzenie tętęń żelazney broni szczęk, brzęk. DanKolaDyk I, 305.

– DE'FENDRE [...] BRONIC zásłonić ochronić co od czego. DanKolaDyk I, 248.

– EMPESCHER [...] Zábraniać przeszkadzać komu weyścia niedopuszczać niedawać. Choremu iedzenia bronic. DanKolaDyk I, 502.

– DE'FENDRE [...] *Strzedz się pieszczot czyich bronić się od nich. DanKolaDyk I, 428.

– HERSER [...] WŁOCZYĆ rolą posianą bronować. DanKolaDyk II, 122.

– CARREAU [...] POSADZKA się też mowi o Bruku, y o ziemi za domem ná ulicy, iáko: wyrzucić ruchomości ná bruk, wyrzucić ie z domu [...] Wyrzucił go ná bruk ná dwor. DanKolaDyk I, 260.

– CARRELEUR [...] (Qui carrele et pave les chambres). Qui latribus loca sternit. POKŁADACZ posadzki Brukarz. DanKolaDyk I, 260.

– MASTIC [...] Signinum [...] KIT nábianie tło grunt ktory daią w studniach brukuiąc kámykami drobnemi y wapnem zalewaiąc kituiąc. DanKolaDyk II, 242.

– CARRELURE [...] (L'action de carreler une chambre.) Stratura è lateribus. POKŁAD pościełanie posadzki brukowanie. DanKolaDyk I, 260.

– Pavicula [...] BABA do ubiiania bruku taran brukowy [...] Ubiiać bábą. DanKolaDyk II, 124.

– BRIGNOLE f. (Sorte de prune qu'on seche et qui vient de la ville de Brignole) [...] BRYNIOLE gatunek śliw suszonych Ktore pochodzą z Brynioli miasta. DanKolaDyk I, 231.

– BRIGNOLE f. (Sorte de prune qu'on seche et qui vient de la ville de Brignole) Brinolium prunum, genit. i, nrut. BRYNIOLE gatunek śliw suszonych ktore pochodzą zBrynioli miasta. DanKolaDyk I, 231.

– BRIGNOLE, (Ville de Provence.) Brinonia, genit. ae, f. BRYNIOLA Miasto Prowencyi. DanKolaDyk I, 231.

– DOGUE, subst. m. (Gros chien d'Angleterre.) Molossus canis. PIES, Angielski wielki Brytan Krwawy. DanKolaDyk I, 477.

– LECHEFRITE [...] BRYTFANNA pod pieczenią. DanKolaDyk II, 192.

– BARBILLON [...] Barbulus [...] BARAMKA Brzanka mała barwena ryba rzeczna. DanKolaDyk I, 171.

– PĘKAC się mowiemy niewłaśnie: o gwałtownych passyach, od ktorych nam serce brzmieie pękac się od śmiechu. DanKolaDyk I, 398.

– GODENOT [...] ON DIT (d'un visage fort laid) [...] Pithecium. Spinturnicium [...] WŁASNA poczwara maszkara brzydota koczkodan. DanKolaDyk II, 90.

– HESTRE [...] Fagus [...] Buk buczyna bukowe drzewo. DanKolaDyk II, 122.

– FOUTEAU [...] BUK buczyna bukowe drzewo. DanKolaDyk II, 57.

– BARAQUE [...] Tugurium [...] BUDA, maiak chatá dlá żołnierzy prostych w obozie. DanKolaDyk I, 170.

– ESTAU [...] BUDA kramnica do rozłożenia towarow náprzedaż szopa iákie ná iármarkach stawiaią. DanKolaDyk I, 548.

– ESTALEUR [...] KUPIEC Krámárz przekupń [...] To słowo w Francuskim ordynaryinie się mowi o ubogim przekupniu álbo kramarzu co księgi álbo safiany wystawuie kędy w budzie przy moście ná przedaż. DanKolaDyk I, 546.

– CHAMBRE du pilote (dans un navire) Magistri diaeta [...] IZBA, Buda, szyprowska na statku. DanKolaDyk I, 278.

– VEDETTE (Echauguette d'où l'on fait sentinelle.) Specula. BUDKA wystawiona dlá wárty. DanKolaDyk II, 567.

– E'DIFIANT [...] BUDUIĄCY przykładny co do dobrego prowadzi náuką y przykładami swemi. DanKolaDyk I, 491.

– AVANT BEC [...] Anteris, anteridis [...] Bunty w budowaniu, Haki wychodzące w palach mostowych. DanKolaDyk I, 146.

– E'DILE [...] Byli tákże insi Budowniczy gminni ktorych obierano z gminu pospolitego, y ktorych urząd był doglądać miar y wagi. DanKolaDyk I, 491.

– E'DILE [...] Byli u Rzymian Budowniczy krzesłowi bo mieli prawo zásiadać w krzesłach z słoniowey kości z drugie,mi urzędnikami wyższemi w Senacie. DanKolaDyk I, 491.

– E'DILE [...] BUDOWNICZY urząd u Rzymian ktorego powinność była mieć dozor o Fabrykach wszystkich publicznych, świętych y świeckich, y o dobrym porządku pospolitym w mieście iáko też o widokach y igrzyskach publicznych u nás Burgrabiowie. DanKolaDyk I, 491.

– CHEVRE [...] KOZŁY są też bunty ktorych zażywaią budownicy dla dzwigania kamieni, y balkow. DanKolaDyk I, 302.

– BASTISSEUR [...] Aedificator [...] BUDOWNIK ten co się rad budowaniem bawi. DanKolaDyk I, 178.

– E'DIFICE [...] Petit édifice. AEdificatiuncula. Kletka Budyneczek. DanKolaDyk I, 491.

– TAUREAU (Le masle de la vache). Taurus. BYK, Bujak. DanKolaDyk II, 530.

– *Du pain paistri. Panis depstitius. Cat. ou depsiticus. *Chleba bochenki álbo bułki z ciasta robione surowe ieszcze. DanKolaDyk II, 324.

– MARCHE' [...] Zá dobrych rządow chleb ták tani bywał że iedney bułki za grosz we dwoch ludzie zieść nie mogli [...] ále teraz większe oko u wołu niż bułka chleba u piekarza. DanKolaDyk II, 234.

– MUTIN, m. MUTINE, f. (Opiniastre, qui se revolte contre la raison). Pervicax. Contumax [...] UPARTY zuchwały buntowny sprzeciwny. DanKolaDyk II, 289.

– MUTIN (Séditieux) [...] BUNTOWNY niespokoyny, bunt czyniący, podnoszący, pobudzaiący do buntu. DanKolaDyk II, 289.

– INCARTADE subst. foem. Brauade insolente.) BURDA. *Faire une incartade à quelqu'un. Alicui insultare. [...] *Stroić burdy, burdy czynić. DanKolaDyk II, 150.

– BORDEL [...] (Lieu in fame et prostitution.) Lunapar [...] BURDEL, Dom nierządny, zamtus mieysce niepoczciwe. DanKolaDyk I, 211.

– JUGE AUDITEUR [...] Judex auditor [...] SĘDZIA zamkowy Burgrabia ktory publicznie sądzi wszystkie sprawy nie dochodzące 25. liwrow álbo 14. złotych naszych. DanKolaDyk I, 149.

– CASAQUE, subst. f. Sagum, i, n. Cic. SZATA krotka żołnierska Saian [...] ON DIT figurément Tourner Casaque, (Changer de parti.) Ab aliquo deficere, desciscere.Cicer. MOWIĄ niewłaśnie, burkę obrocić, odmienić się y udać ná inszą stronę, odstąpiwszy kogo. DanKolaDyk I, 263.

– MAGISTRATURE [...] Magistratus [...] BURMISTRZOSTWO Rádziectwo. DanKolaDyk II, 219.

– FRAPPER [...] ON DIT encore, Ils sont frappes á mesme coin [...] Paves natura & ingenio [...] IEDNEGO bicia, iednego stępla ludzie iedna torba, iedna bursa, ieden wart ośmnascie drugi dwadzieścia bez dwoch. DanKolaDyk II, 61.

– COTTERIE [...] BURSA sekta spolnictwo złączenie sie kilku Mieszczan kompania ktorzy się z sobą w iedney sekcie trzymaią u siebie przebywaią wzaiemnie się cieszą iadaią grywaią pospolicie z sobą. DanKolaDyk I, 377.

– COTTERIE [...] Ils sont de la mesme cotterie. Sunt sodales [...] Iedna to sekta iedney są bursy z sobą iednego cechu. Cechowi są z sobą. DanKolaDyk I, 377.

– BOURSIER [...] WYCHOWANIEC Ten co z Bursy szkolney ma wychowanie y opatrzenie swoie. DanKolaDyk I, 222.

– BOURSE [...] BURSA w niektorych prowincyach, Bank gdzie wekslami handluią. *názywaią Bankiernia. DanKolaDyk I, 222.

– BOURSE [...] NAZNACZONY w szkołach dochod ná naukę iákich ubogich dzieci. Nazywaią pospolicie Bursa. DanKolaDyk I, 222.

– BOURSIER [...] WYCHOWANIEC Ten co z Bursy szkolnej ma wychowanie y opatrzenie swoie. Nazywaią pospolicie Bursak. DanKolaDyk I, 222.

– AMBRE GRIS [...] Ambar [...] BURSZTYN szary gummá ktorá bardzo wdzięczną wonność wydaie, znayduiącá się nad brzegami morskiemi. DanKolaDyk I, 90.

– ORAGEUX [...] Procellosus, Cic. Tempestuosus. Aul. Gel. Turbulentus, Turbidus [...] BURZLIWY, Burzliwa. ON DIT au figuré que cette vie est une mer orageuse, troublé e de mille soins. Haec vita, ut mare procellosum, curanum fluctibus agitatur. ZYCIE to ludzkie burzliwe iáko morze náwałności y troskliwości pełne. DanKolaDyk II, 315.

– D'AMBRE Succineus [...] BURSZTYNOWY. DanKolaDyk I, 90.

– PARC de clayes (on l'on enferme la nuit le bétaie dans la campagne) [...] BURTA w polu na owce płoty ná bydło. DanKolaDyk II, 328.

– PARQUER, ou (fair parquer les troupeaux dans le campagne, les enfermer avec des clayes d'osier) [...] Tenere peeus. BURTOWAĆ trzodę w polu. DanKolaDyk II, 331.

– Burza [...] ORAGE se dit figurément (d'un malheur passager, d'un trouble public ou domestique.) Tempestas, Procella, Calamitas, atis, [...]. BURZE wichry kłotnie domowe niepokoie rosterki záwieruchy. DanKolaDyk II, 315.

– ORAGE [...] Tempestus [...] Procella [...] NAWAŁNOSC fala burza. Burza wielka powstała ná powietrzu wicher szturm záwierucha. DanKolaDyk II, 315.

– REFLUS (Retour des eaux de l'ocean. [...] MORSKIE burzenie przybywanie y opadanie wody. DanKolaDyk II, 423.

– MARE'E (Flus et reflus de la mer) AEstus [...] MORSKIE burzenie podnoszenie y opadanie przychodzenie y odchodzenie wody ná morzu. DanKolaDyk II, 236.

– EXTERMINATEUR [...] NISZCZYCIEL niszczący wytępiaiący. Burzyciel pustoszyciel. DanKolaDyk I, 568.

– FASTE [...] WYNIOSŁOŚĆ [...] Pogarda drugich. Pokazowanie się. Buta stare słowo Polskie. DanKolaDyk II, 14.

– ENTONNER [...] WINO lać do beczki álbo ciągnąć z kuffy do beczki. Lewarem álbo przez leiek. [...] Ley służący do nálewania beczek y butlow. DanKolaDyk II, 518.

– FIOLE [...] Ampulla vitrea [...] BUTELKA flaszka szklanna ampułka karafinka. DanKolaDyk II, 35.

– BOTTE [...] MOWIĄ przysłowiem buty komu wycierać, niskie mu posługi y podchlebstwa czynić z interesu. DanKolaDyk I, 213.

– AVILISSEMENT, subst. masc. (Le bas prix des choses.) Vilitas, genit. vilitatis, f. Cic. TANIOSC niska cena rzeczy. AVILISSEMENT se dit au figuré pour Vn grand mépris. Despicientia. genit. despicientiae, f. Cicer. PONIEWIERKA mowi się o wielkiey pogardzie. Il est dans un grand avilissent [!]. Abjectissimus est. W wielkiey iest poniewierce. DanKolaDyk I, 152.

– BOUE [...] MOWIĄ przysłowiem: Dom iák cale iest z błota y z gliny zá dom ladaiako stiwany [!]. DanKolaDyk I, 216.

– DISGRACE [...] Estre en la disgrace de son Prince, avoir perdu sa faveur. Esse in offensâ apud Principem. [...] Być w niełasce Krolewskiey, utracić łaskę Pańską. DanKolaDyk I, 471.

– BESTE [...] BYDLĄTKO Cielę mowi się też o osobie głupiey bez uwagi y obyczaiow. DanKolaDyk I, 192.

– SOMMIER. (Une beste de somme) [...] ROBOTNE bydlę, szkapsko, wywłoka. DanKolaDyk II, 503.

– MULET [...] MUŁ bydlę mięszaniec z osła y klaczy, lub z konia y oślicy. DanKolaDyk II, 287.

– BESTE [...] (Animal privé de raison.). Bestia, ae. BYDLE zwierzę bez rozumne bestya. DanKolaDyk 192.

– CHEVRE [...] KOZA, bydlę domowe co mleko daie á zażywają go ná lekarstwo, samica od kozła. DanKolaDyk I, 302.

– ON DIT proverbialement, Remonter sur la beste (Rétablir sa fortune, ses affaires ruinées, se remettre en selle) [...] MOWIĄ przysłowiem, znowu wsiąść ná bydlę swoie, postáwić ná nogi szczęście swoie obalone, powstać znowu, porość. DanKolaDyk I, 192.

– BESTES à Laine. Lanigerum pecus [...] BYDŁO Wełniste. DanKolaDyk I, 192.

– BESTES de somme, de voiture, de charge. Jumenta, orum [...] BYDŁO robotne ciężarowe do iarzma. DanKolaDyk I, 192.

– BESTES de somme, de voiture, de charge. Jumenta, orum [...] BYDŁO robotne ciężarowe do iarzma. DanKolaDyk I, 192.

– DIVERTISSEMENT [...] (l'action de detourner les choses et de les derober.) KRADZIESZ bydłokradztwo záymowanie. DanKolaDyk I, 476.

– MOUCHER [...] FRANCUSKIM przysłowiem mowiemy [...] Il ne se mouche pas du pied. [...] Nie nogą sobie nos uciera frant bywalec nie dudek. DanKolaDyk II, 283.

– FADAISES [...] Dire des fadaises [...] Bzdurzyć bzdury prawić fraszki ni to ni owo gadać baiać. DanKolaDyk II, 5.

– VESSE [...] Flatus ventris malè olens [...] ZAKURZENIE ciche przyrodzenia smrod bździna. DanKolaDyk II, 578.

– BOUE [...] MOWIĄ przysłowiem: Dom iák cale iest z błota y z gliny zá dom ladaiako stiwany [!]. DanKolaDyk I, 216.

– [...] CAŁOWNIK kupiec co całkiem przedaie nie na części.[...] DanKolaDyk II, 104.

– MITRON [...] PIEKARCZYK [...] Przed tym chodziwali w czapkach nákształt Iufuł piekarczykowie. DanKolaDyk II, 269.

– BARRETTE f. Biretum n. BIERET czapka ktorey záżywaią we Włoszech [...] Bieret daią Kardynałom przed Kapeluszem. DanKolaDyk I, 174.

– COMBAT naval [...] BITWA, wodna woyna okrętowa ktorą Cesarze Rzymscy zwodzić kazali dla rozrywki. DanKolaDyk I, 321.

– MAURICAUD (Qui est peu noir de visage) [...] Subniger [...] CZARNIAWY, Czarniawa, Śniady, chabry. DanKolaDyk II, 244.

– NOIRASTRE [...] qui tere sur le noir [...] CZARNIAWY Sniady chabry. DanKolaDyk II, 298.

– SNIADY, chabry, siny, iák ołow mowiąc o cerze. DanKolaDyk II, 361.

– BASANE [...] Fuscus [...] SNIADY SNIADA co ma płeć oleiowatą iákoby okopciałą od dymu, Chabry. DanKolaDyk I, 176.

– ASTROLOGIE Iudiciarie. Astrologia divinans [...] WIESZCZBIARSKA náuka *Cicero názywa Haldeyska sztuka wrożenia. DanKolaDyk I, 135.

– MAZURE [...] Parietina [...] PUSTKA domiszczko walące się ládaiakie chałupina. DanKolaDyk II, 242.

– MAISONETTE ou Loge à Berger [...] CHAŁUPKA Buda owczarska. DanKolaDyk I, 223.

– LOGE [...] PETITE LOGE. Casula, ae, f. Tuguriolum, li, neut. Plin. CHAŁUPKA. DanKolaDyk II, 209.

– CAME'LEON [...] KAMELEON bestyika małá Indyi nakształt iászczurki tylko że ma głowę większą, y ogon dłuższy. DanKolaDyk I, 248.

– JOUËR [...] ZŁODZIEY. Artista z niego chapliwy ruchliwy. DanKolaDyk II, 173.

– HAPPER [...] CAPNĄĆ rzucić się ná co áby prędko porwać chapnąć. DanKolaDyk II, 114.

– Co zaś do L ktore znaczy pięćdziesiąt y D ktore znaczy pięćset zażywano ich bo te litery znaczyły połowę sta álbo tysiąca w charakterze Gotyckim. DanKolaDyk I, 304.

– NOMPAREILLE [...] NAYMIEYSZY charakter w drukarniach nád ktory mnieyszy być nie może. DanKolaDyk II, 300.

– EXEMPLE [...] EXEMPLARZ charakter do pisania dla tych co ich pisać uczą, wiersz ieden álbo y dwa dla przykładu z początku nápisane. *Exemplarz álbo charakter nápisać dziecięciu pisać się uczącemu. DanKolaDyk I, 554.

– CHIFFRE [...] Nota arithmetica, ae, f. LICZBA charakter do wyrażenia liczby. DanKolaDyk I, 304.

– Arabowie przyznaią że liczbę swoię maią od Indyanow, y nazywaią ie Figury álbo charaktery Indyiskie. DanKolaDyk I, 304.

– Tak się nazywa [muzyka kromatyczna], gdyż Grecy noty w tey części muzyki, pisali charakterami farbowanemi, ktorą oni nazywaią Kroma to iest farba. DanKolaDyk I, 307.

– Tak się nazywa [muzyka kromatyczna], gdyż Grecy noty w tey części muzyki, pisali charakterami farbowanemi, ktorą oni nazywaią Kroma to iest farba. DanKolaDyk I, 307.

– GRIMOIRE [...] KSIEGI czarownickie, charakternickie pismo niezrozumiane. DanKolaDyk II, 102.

– Grogmement [...] KWIK kwiczenie wieprzow charkanie. DanKolaDyk II, 103.

– PSOW Osobliwe Denominacye od Pòétow skoncypowane z Autorow wytłumáczone co do Etymon. [...] Pòémenis, Stroż od bydłá. Nabe, Charcica do Myślistwá zgodna. Agre, Łowiąca. Lache, Kosmata. Licisca, z Wilká y Suki Charcicá. DanKolaDyk I, 484.

– LEVRETTE [...] (Chienne de chasse.) Verragus femina [...] CHARCICA Charciczka. DanKolaDyk II, 199.

– LEVRON [...] SZCZENIĘ charcię młode. DanKolaDyk II, 199.

– *Chien courant. Canis celer, ou cursor* [...] Chart pies prętkonogi. DanKolaDyk I, 303.

– BARAQUE [...] Tugurium [...] BUDA maiak chatá dlá żołnierzy prostych w obozie. DanKolaDyk I, 170.

– GARGOTTE [...] KARCZMISKO puste niewygodne, chata zgniłka spruchniałka gościniec ladaiáki podrożnemu ná popas álbo nocleg przypadaiący giełda garkuchnia. Aller prendre ses repas à la gargotte. Popinari [...]. Chodziwać ná obiady do giełdy do garkuchni. DanKolaDyk II, 79.

– MAISONETTE [...] DOMECZEK domek chatka. DanKolaDyk II, 223.

– [...] NOIX [...] ON DIT proverbialement. Celui qui veut manger la noix doit casser le noyau. Qui è nuce nucleum esse vult, frangat nucem. Plaut. PRZYSŁOWIE; Kto chce orzechy ieść trzeba ie zgryść álbo potłuc [...]. DanKolaDyk II, 299.

– CUCURBITE [...] (terme de Chymie) [...] TYKIEW Alembik chimiczny nakształt tykwy. DanKolaDyk I, 404.

– HIERARCHIE ou JERARCHIE [...] IERARCHIA chorow Anielskich porządek [...] IERARCHIA stanow w Kościele S. porządek [...]. DanKolaDyk II, 124.

– LAPPER [...] CHLEPAC iák psy piią DanKolaDyk II, 188.

– RAFRAISCHIR, (Refroidir, diminuer de la chaleur.) Restinguere nimios ardores, compescere. Sedare. CHŁODNĄĆ oziębić się co do pory czasu. DanKolaDyk II, 410.

– RAFRAISCHIR [...] Refrigerare [...] OCHŁODZIĆ ostudzić. [...] *Le temps se rafraischit. Tempus-refrigescit ou refrigeratur. *Czas chłodnieie pora się oziębia. DanKolaDyk II, 10.

– BERCAU [...] Pergula cameraria [...] KOLEBKA iest też chłodnik w ogroddie [!] zámknięty z wierzchu liściami winnemi, y innych gałążek. Berceau de vigne. Arcella [...] Chłodnik z winnych latorośli. DanKolaDyk I, 190.

– FRAIS (qui a de la fraicheur.) Frigidus [...] CHŁODNY zdrowy [...] Poranek chłodny [...] Nie masz mieysca chłodnieyszego, áni milszego przyiemnieyszego. DanKolaDyk II, 58.

– HOMME [...] ZONA názywa mężem prziaciela [!] swego [...] Turbuie się o męża swego o chłopa swego. DanKolaDyk II, 126.

– COQUETTE [...] FRYERKA zalotna białogłowa, niewstydliwa bezecna ktora chłopow do siebie przyłudza wdzięcząc się. DanKolaDyk I, 67.

– GARÇON de la chambre [...] CHŁOPIEC izdebny pokoiowiec, chłopczyk chłopiec kuchenny kuchta kuchcik. DanKolaDyk II, 76.

– GARÇON de la chambre [...] CHŁOPIEC izdebny pokoiowiec. DanKolaDyk II, 76.

– WALET ou Enfant de cuisine. Puer coquorum. Minister culinarius. KUCHENNY Posługacz, chłopiec kuchenny, kuchta. DanKolaDyk II, 564.

– HOMME [...] UN PETIT homme. Homunculus [...] CZŁOWIECZEK człowieczyna chłopina. DanKolaDyk II, 126.

– MAROUFLE [...] GRĄDAL grądalisko drąg chłopisko proste brzydkie [...] Słowo potworliwe łaiąc. DanKolaDyk II, 238.

– GRAND [...] WYSOKI, wielgosz długosz wielkie chłopisko. DanKolaDyk II, 97.

– UN PEU PAYSAN. Rusticulus. Subrusticus. Subagrestis [...] CHŁOPKOWATY chłopowaty. DanKolaDyk II, 340.

– UN PEU PAYSAN. Rusticus. Subrusticus [...] Subagrestis [...] CHŁOPKOWATY chłopowaty. DanKolaDyk II, 340.

– Se donner, ou Prendre la discipline [...] Dysciplinę czynić, álbo wziąć dyscypliną, wziąć chłostę. DanKolaDyk I, 470.

– FRAIS [...] Prendre le frais [...] Chłod brać chłodzić się na wietrze. DanKolaDyk II, 58-59.

– FRAIS CHŁOD POWIETRZE pomiarkowane y chłodne. DanKolaDyk II, 58.

– TRINGUER (Mot bas & populaire). (Faire de'bauche de vin, en faire carrousse) Potitate [...] Pergraecari [...] Tingomenas facere, Petr. PODPIIAC sobie chłystać słowo podłe y proste łykać [...] *Chłysneliśmy łykneliśmo [!] dobrze wina Szampańskiego. DanKolaDyk II, 556.

– PORTER la mine. (Paroistre). Videri [...] ZDAIE wydaie się. [...] *Il me porte bien la mine d'avoir avassé un verre de vin proptement. Vinum scitissimè exantalasse, ou vini submeri poculum. Plaut. Nae iste poculo saepè axanclavit, hausit submerum scintissimè. Plaut. (Expression basse & populaire). *Coś mu z oczu pátrzy że chłysta, że się nápiia rád Expressya podła potoczna. DanKolaDyk II, 370.

– CHINQUER [...] HULAC zápiiać podpiiać sobie słowo potoczne, pić zbytecznie szklenice o szklenice uderzaiąc á ieden zá drugim zdrowie spełniaiąc dla pobudzenia się do picia. Chłystać. DanKolaDyk I, 305.

– TRINQUER (mot bas et populaire). [...] PODPIIAĆ sobie chłystać słowo podłe y proste łykać. DanKolaDyk II, 556.

– YVROGNE s. f. (Qui aime se à boire, et qui se prend souvent de vin.) Ebriosus. Vinosus, a, um. et c. PIJAK Pijanica co się rad upija chłystek. DanKolaDyk II, 598.

– HOUBLONNIERE [...] Salictarium [...] CHMIELNIK. DanKolaDyk II, 131.

– NE'BULEUX [...] Mglisto pochmurno iest ná dworze, chmurzy się. DanKolaDyk II, 294.

– GUESTRES [...] Sculponeae [...] Perones [...] CHODAKI kurpie ná nogi czyli łystciańki álbo skornie ná nogi do obuwania dla potrzeby álbo ochrony pończoch [...] W chodakach, kurpiach skorniach chodzący w skornie ubrany. DanKolaDyk II, 107.

– TILLAC (Le plus haut pont d'un vaisseau.) Fori, forum. CHODZENIE ná okręcie pokład sztab. DanKolaDyk II, 538.

– PROPRETE [...] OCHĘDOSTWO około siebie chodzenie w stroiu. DanKolaDyk II, 395.

– KAWALER iest ten ktory podaie rękę Krolowey do chodzenia, y zowią go Kawaler Krolowey od powagi. DanKolaDyk I, 301.

– NAGER [...] Pływać w wodzie nurkiem chodzić [...] Nurzać się nurkiem chodzić. DanKolaDyk II, 289.

– TRUYE [...] Ad quaestia non respondere, et aliud loqui. NIEODPOWIADAC do rzeczy chodzić w koło płota [...] Koło płota chodzisz, nie odpowadasz ná to o co cię pytaią. DanKolaDyk II, 560.

– COSTE' [...] Chodzić wziąwszy się pod boki hardo z fantazyią. DanKolaDyk I, 376.

– GROSSESSE [...] CIĄZA ciężarność białogłowy dzieckiem chodzącey. DanKolaDyk II, 94.

– BOUCHE [...] ALLER à la bouche, c'est à dire aux Cuisines du Roy. Ad culinam regiam ire. CHODZIC do kuchni, do stołu Krolewskiego, żyć z kuchni Krolewskiey. DanKolaDyk I, 213.

– COURBETTE [...] MOWIĄ niewłaśnie kazać komu chodzić w korwety, po swoiey woli go gdzie zażywać iák się podoba. DanKolaDyk I, 386.

– TROT (Alluve d'un chevel qui secoue son homme.) [...] TRUCHTEM iechać álbo chodzić kłusem trzęść. DanKolaDyk II, 558.

– LIEU COMMUN, (Retrait ou' l'on va aux grands besoins.) [...] MIEYSCE pospolite osobna komorka gdzie wszyscy chodzą na wielką potrzebę. DanKolaDyk I, 328.

– DE`BANDADE [...] Les soldats vont à la debandade [...] Halaspasem chodzą zołnierze. DanKolaDyk I, 412.

– COMMODITÉ [...] WYGODA się też mowi w domu komorka sposobna gdzie ná potrzebę chodzą. DanKolaDyk I, 327.

– ESTRE'MER [...] KOLĘDOWAC, kolędę obchodzić dawać odbierać chodzić z kolędą álbo po kolędzie. DanKolaDyk I, 554.

– HARPER [...] SE HARPER [...] SZAMOTAC się szarpać się tárgać się tárgańca zá brody zá łby z sobą chodzić. DanKolaDyk II, 115.

– COMPAGNIE, en termes de chasse [...] STADO po mysliwsku się mowi, o tych ptastwie y zwierzu ktore kupami chodzi; iako stado kuropatw stado dzikow. DanKolaDyk 330.

– MENDIER [...] ZEBRAC z torbą chodzić po iáłmużnie. DanKolaDyk II, 251.

– ESTRE'MER [...] KOLĘDOWAC, kolędę obchodzić dawać odbierać chodzić z kolędą álbo po kolędzie. DanKolaDyk I, 554.

– GARGOTTE [...] KARCZMISKO puste niewygodne, chata zgniłka spruchniałka gościniec ladaiáki podrożnemu ná popas álbo nocleg przypadaiący giełda garkuchnia. Aller prendre ses repas à la gargotte. Popinari [...]. Chodziwać ná obiady do giełdy do garkuchni. DanKolaDyk II, 79.

– HANTER [...] UCZĘSZCZAC bywać chodziwać. DanKolaDyk II, 113.

– S'ENTRE HANTER, V. act. Se mutuò frequentare. UCZĘSZCZAĆ chodziwać do siebie bywać u siebie wzaiemnie. DanKolaDyk I, 520.

– MITRON [...] PIEKARCZYK [...] Przed tym chodziwali w czapkach nákształt Iufuł piekarczykowie. DanKolaDyk II, 269.

– COLERE [...] CHOLERA popędliwość umysłu impet w zwierzętach ktory ich porywa przeciwko temu co ich obraża, gniew, gniewność. DanKolaDyk I, 319.

– COLERE [...] GNIEWLIWY, choleryczny żołci pełen popędliwy gorączka. DanKolaDyk I, 319.

– COLERE [...] Zprzyrodzenia iest choleryk y wielki gorączka. DanKolaDyk I, 319.

– VASSAL (Mot gothique qui vient de Wassel et se dit au pluriel VASSAUX.) Vassalus, vassali. WAZAŁ mań maństwem trzymaiący Hołdownik [...] Ten co maństwem y hołdowniczym prawem co trzyma [..]. DanKolaDyk II, 566.

– COLLIER [...] CHOMONTO ná szyię koniom wozowym álbo robotnym. DanKolaDyk I, 320.

– BOURRELIER [...] Helciarius [...] SIEDLARZ rzemieślnik co chomąta robi ná konie wyściełane pilśnią. DanKolaDyk I, 221.

– HORIZON [...] KRAY świata gdzie kto z mieysca wysokiego iák náydaley okiem zásięgnąć a daley oka zápuścić niemożna. Horyzont kray widoczny [...]. DanKolaDyk II, 129.

– HORIZONTALEMENT [...] HORYZONTALNIE [...] prosto iedno w drugie [...]. DanKolaDyk II, 130.

– HORIZONTAL [...] HORYZONTALNY iák okiem tylko rzucić y zasiągnąć może prosto wlinią iedno wdrugie. DanKolaDyk II, 129.

– ORCHESTRE [...] CHOR ná Operach y Komedyach dla muzyki w przodzie od czoła placu widoku dany. (Orkestra) to u dawnych mieysce gdzie wiersze osob między sobą rozmawiających wyprawiano. DanKolaDyk II, 315.

– CHEUR [!] dans les anciens Tragedies. [...] CHUR w dawnych Traiedyach; zebranie osob Mowiących y obyczaie strofuiących. DanKolaDyk I, 305.

– CHOEUR [...] CHUR znáczy też náypoważnieyszą część Kościołow nászych, gdzie mieysce swoie maią Kantorowie y Xięża, á Swieccy tam wchodzic nie powinni. DanKolaDyk I, 305.

– CHOEUR [...] CHOR kilkanaście osob razem iednostaynie śpiewai[ą]cych. DanKolaDyk I, 305.

– ENROUER quelqu'un (le vendre vauque). Aliquem vaucum efficere. CHRAPKĘ chrapliwość czynić. DanKolaDyk II, 514.

– TENIR [...] Chwytać się zá boki od śmiechu. DanKolaDyk II, 534.

– CORNUE [...] termes de Chymie [...] ALEMBIK Chymistow z recypientem w wodzie. DanKolaDyk I, 371.

– BESTE [...] BYDLĄTKO Cielę mowi się też o osobie głupiey bez uwagi y obyczaiow DanKolaDyk I, 192.

– BESTES de somme, de voiture, de charge. Jumenta, orum [...] BYDŁO robotne ciężarowe do iarzma. DanKolaDyk I, 192.

– Prawdziwe wyrozumienie tey bayki iest, że się w Libiy znáyduie kray formę maiący Rogu wołowego, bardzo żyzny w wina i owoce wyborne, ktory Krol Ammon dał corce swoiey Amaltei – o ktorey baiano że była Mamką Jowisza. DanKolaDyk I, 370.

– EXTRAVGANT [...] Ineptus. Insulsus. [...] GŁUPI, głupiec, cudak, cudaczek. DanKolaDyk I, 569.

– MAROTTE [...] Ridiculum sigillum, quod morio praeferebat. [...] OBRAZEK cudaczek, iákie szaleni álbo błazniący w ręku dla pośmiewiska nosiwaią. DanKolaDyk II, 238.

– FANTASQUE [...] Morosus DZIWAK niedogodliwy, cudaczek sprzeciwny zrzędny. DanKolaDyk II, 12.

– Capricieux, fantasque [...] CUDAK dziwak. DanKolaDyk II, 406.

– EXTRAUGANT [...] GŁUPI, głupiec, cudak, cudaczek. DanKolaDyk I, 569.

– JOUEUR [...] Lutnista Cytrzysta Arfista Cymbalista Klawikordzista etc. co gra ná iákim instrumencie strony maiącym. DanKolaDyk II, 164.

– ALWERN wielkie iagody winne barzo czarne w Okolicy Aurelianeńskiey. DanKolaDyk I, 157.

– CHAMAELEON NOIR, qu'on appelle autrement CHARDONNETTE (qui a les seuilles semblables à l'Artichant.) RUMIEN czarny álbo bronátny inaczey zowią Ostropest co ma liście podobne KARCZOCHOM. DanKolaDyk I, 272.

– Szczepienie tego wina przyszło z Alwerniy... Wino z tych gron robione nazywa się: Czarne wino, alwern albo alwernak. DanKolaDyk I, 157.

– czart w nauce DanKolaDyk I, 441.

– MOIS [...] Mois des filles & des femmes, [...] Menstrua orum. [...] Miesiące czas białogłowski co miesiąc im przypadaiący. DanKolaDyk 271.

– MENSTRUES [...] Menstrua muliebria [...] MIESIĘCZNY krwotok białogłow miesiące czas białogłoski [!]. DanKolaDyk 252.

– HONTEUX [...] WSTYD zowią się członki przyrodzone ludzkie u Męszczyzny y białogłowy ktore obnażać sromota. Członek męski, członek białogłowski wstydliwy. DanKolaDyk II, 129.

– S'E'CLIPSER [...] (Soussrir une èclipse, parlant du Soleil et de la Lune) [...] ZACMIC się mowiąc o Słońcu y Xiężycu ćmić się. DanKolaDyk I, 491.

– TROUBLE [...] Je vois trouble et les jambes me manquent d'inantion [...] CMI mi się w oczach y nogi podemną słabieią. DanKolaDyk II, 558.

– COUVREUR [...] DACHOWNIK co dachy daie na domach zwyczaynie cieśla co z gontow nákształt dachowki dachy daie. DanKolaDyk I, 393.

– MOWIĄ o osobie przekupioney pieniędzmi lub obietnicami: dać knebel w gębę komu, niedopuszczaiąc mu mowić co wie. DanKolaDyk I, 159.

– DAMASSE' [...] (Oú il y a des figures comme au damas.) DAMASZKOWANY wzorzysto iák Adamaszek robiony. DanKolaDyk I, 408.

– DARD [...] POCISK, broń, strzała pociskowa Darda. DanKolaDyk I, 411.

– HABLUER [...] DARMOCHWAŁ tylko gębą szalbierz oszust [...]. DanKolaDyk II, 111.

– DARMOJAD, pasorzyt cudzych kominow y obiadow patrzący. DanKolaDyk II, 355.

– DATTAIRE [...] DATARYUSZ Urzędnik y Dygnitarz náyznacznieyszy Kancellaryi Rzymskiey. DanKolaDyk I, 411.

– DATTER [...] DATOWAC datę nápisać w liście álbo Instrumencie iákim nápisanym. DanKolaDyk I, 411.

– HUMEUR [...] Gniewa się ná mnie, dąsa się ná mnie [...]. DanKolaDyk II, 134.

– BOUDEUR m. BOUDEUSE (Celuy ou celle qui boude) [...] DĄSAL, DĄSALKA, ten álbo ta co się dąsa. Słowo rzadkie y pospolite. DanKolaDyk I, 215.

– BOUDEUR m. BOUDEUSE (Celuy ou celle qui boude) [...] DĄSAL, DĄSALKA, ten álbo ta co się dąsa. Słowo rzadkie y pospolite. DanKolaDyk I, 215.

– DE'PIT [...] ZŁOSC gniew. Dąsanie się. DanKolaDyk I, 446.

– Velis remisque navigare. Záglami y wiosłami dążyć. DanKolaDyk II, 413.

– DE'CHIFFRER [...] DECYFROWAC Dochodzić dociec tego co inszym iest niewiadomo y táyno. DanKolaDyk I, 420.

– DE'CHIFFREMENT [...] DECYFROWANIE listow, wyczytanie listow cyfframi pisanych, pisma iákiego taiemnego dochodzenie. DanKolaDyk I, 420.

– DEFINITEUR [...] DEFINITOR urząd zákonny, rada Przełożonego [...] Termin zażywany z Zakonie S. Franciszka. DanKolaDyk I, 430.

– DEISTE [...] (Qui reconnoit un Dieu.) [...] DEISTA ten co ták tylko wierzy. DanKolaDyk I, 434.

– DEISME [...] (Créance en Dieu.) [...] DEIZM wiara wiednego tylko Boga [...]. DanKolaDyk I, 434.

– HOUSSE [...] Dera ná konia álbo dek [...]. DanKolaDyk II, 131.

– FUSIL [...] FUZYA strzelba ognista z ktorey strzelaią spuściwszy kurek o dekiel y zápaliwszy proch suchy ná panewce podsypany [...]. DanKolaDyk II, 71.

– DE'CRETALES [...] Dekretalne listy są ktore czynią drugi Tom prawa Duchownego. DanKolaDyk I, 424.

– DE'CRETALES [...] plur. [...] DEKRETAŁY álbo listy Dekretalne, odpisy y ustawy Papieżow rezolwuiące iáką trudność w prawie Kościelnym. DanKolaDyk I, 424.

– CONDAMNER [...] Condamner à payer une somme [...] Dekretować osądzić ná zápłacenie sumy. DanKolaDyk I, 340.

– DE'NONCIATION faite au Juge [...] DONIESIENIE do sądu Delacya odniesienie. DanKolaDyk I, 443.

– DOUILLETTEMENT [...] (Mollement.) [...] MIĘTKO pieszczono delikacko. DanKolaDyk I, 482.

– DE'LICATESSE des ouvrage d'esprit [...] DELIKATNOŚĆ subtelność co do zábáw umysłowych. DanKolaDyk I, 436.

– COUTELAT [...] ANDZAR turecki. noż stalowy, demeszka szabla, mieczyk polowy podrożny bułatowy. DanKolaDyk I, 391.

– DAMASQUINER [...] DEMESZKOWAC żelazo bułatować w wzory rożne. DanKolaDyk I, 408.

– FOULERIE [...] TRETOWANIA [!] tłokarnia do tłoczenia deptania mieysce, niby deptalnia [...]. DanKolaDyk II, 55.

– COURROY [...] DEPTANIE skor wyprawiaiąc ie. DanKolaDyk I, 388.

– FOURIERRE [...] DRWALNIA [...] starszy nád Drwalnią, Derewniczy. Chef de Fourriere. Regiorum lignatorum praefectus [...] Derewniczy nadworny. DanKolaDyk II, 57.

– FUIARD [...] Fugiens [...] ZBIEG Dezertor woyska [...]. DanKolaDyk II, 68.

– DE'SEPE'RE'MENT [...] (En de'sespere') [...] ROSPACZNIE, desperacko. DanKolaDyk I, 452.

– DESPOTIQUEMENT [...] DESPOTYCZNIE samowładnie. DanKolaDyk I, 455.

– DESPOTIQUE [...] DESPOTYCZNE tyrańskie samowładne Panowanie. DanKolaDyk I, 455.

– DISTILLATION [...] PRZEPUSZCZANIE zioł przez álembik. *Dystylacya połacinie znáczy tylko katarowy spadek z głowy ktory się sączy po kropli przez nos. DanKolaDyk I, 475.

– DEVISE, (Inscription, qui consiste en lettres ou en un ou deux mots.) Inscriptio. NAPIS literami álbo słowem lub dwiema. Dewiza. DanKolaDyk I, 462-463.

– GRISETTE [...] SZARKA Panna álbo matrona w szarzyźnie chodząca dewotka. DanKolaDyk II, 103.

– DĄBY młode z kory odarte dla dębowania skor. DanKolaDyk II, 341.

– DIABLERIE subst. f. (Sortilege.) Veneficium. DYABELSTWO czary. DanKolaDyk I, 466.

– Diabły DanKolaDyk I, 441.

– DIABLESSE [...] se dit aussi (d'une meschante femme, qui tempeste et s'emporte.) Malis furiis acta. DYABLICA złośliwa Białogłowa hałaśnica. DanKolaDyk I, 464.

– DIURNAL [...] (Petit livre qui contient les petites heures du Breviaire.) DIURNAŁ mała książka maiąca w sobie mnieysze godziny dzienne kapłańskie. DanKolaDyk I, 477.

– Do sytu roskoszy uciech záżyć. DanKolaDyk II, 476.

– BONASSE [...] mot wulgaire (Qui est bon, simple et facile) [...]. DOBRUCH, słowo pospolite to iest dobry, szczery, y dobrowolny. DanKolaDyk I, 209.

– FOURNISSEUR [...] DAWCA szafarz dodawca Gospodarz [..]. DanKolaDyk II, 56.

– CUIRE [...] DOPIEKAC dogarać dokuczać o dolegliwościach iákich bardzo doymuiących. DanKolaDyk I, 405.

– CONDESCENDANT [...] UKŁADNY łagodny usłużny miły dogodliwy. DanKolaDyk I, 341.

– JOUËR [...] DO-IGRA się on czego nieszczęścia iákiego [...] Doigrałem się aż mię ledwie nieubito [...]. DanKolaDyk II, 173.

– ROMPRE les chiens [...]. ZRAŻENIE psow mowi się o płochości doieżdzacza kiedy wpadnie miedzy psy gończe y one zrazi. DanKolaDyk I, 303.

– STATEK ná wodę nálewka wszelaka [...] Státek ná wino náczynie wszelakie. Dzban etc [...] Doyny státek skopek donica do doienia. DanKolaDyk 372.

– [...] ieszcze się toczy iák może, ieszcze ziepa, ieszcze się dokręca, ieszcze się ciągnie poki się nie urwie. DanKolaDyk II, 461.

– Passer Médecin. Fieri medicum. Doktorować. DanKolaDyk II, 335.

– DOCTEUR [...] Estre reçu Docteur. Ad Doctoris gradum promoveri. Zostać Doktorem być dokorowanym [!] doktorować się. DanKolaDyk I, 477.

– DOCTEUR [...] Estre reçu Docteur. Ad Doctoris gradum promoveri. Zostać Doktorem być dokorowanym [!] $doktorować$ się. DanKolaDyk I, 477.

– LETTRE [...] Lettre de maistrise [...] Patent ná Doktorstwo. DanKolaDyk II, 196.

– DOULOUREUX [...] DOLEGLIWY przykry ciężki załosny. DanKolaDyk I, 483.

– REMPLISSAGE ou le REMPLAGE (Parmi les Cabarettiers). [...] DOLEWKA szynkuiąc. DanKolaDyk II, 431.

– VALLON (Petite valie). Vallis. DOLINKA DanKolaDyk ii, 565.

– LE DESSOUS [...] SPODEK dolnia część. DanKolaDyk I, 457.

– BOUE [...] MOWIĄ przysłowiem: Dom iák cale iest z błota y z gliny zá dom ladaiako stiwany [!]. DanKolaDyk I, 216.

– CASANIER [...] Casarius, ii. DOMATOR piecuch co się z domu nie wychyli, gnuśny, leżuch. DanKolaDyk I, 263.

– CASANIERE (Celle qui ne bouge du coin du seu.) Casaria. Focaria. DOMATORKA. DanKolaDyk I, 263.

– MAISONNETTE [...] DOMECZEK domek chatka [...]. DanKolaDyk II, 223.

– MAZURE [...] PUSTKA domiszczko walące się ládaiakie chałupina [...]. DanKolaDyk II, 242.

– DOMESTICITE' [...] (Qualite' de domestique.) [...] DOMOWNICTWO przymiot Domownika domowy. DanKolaDyk I, 478.

– CHEVRE [...] KOZA, bydlę domowe co mleko daie á zażywają go ná lekarstwo, samica od kozła. DanKolaDyk I, 302.

– CHIEN […] PIES bestya domowa. DanKolaDyk I, 303.

– DES-HABILLE [...] SUKNIA pokojowa domowa, w ktorey wielkie Panie chodzą w domu u siebie poki się nie ubierą. DanKolaDyk I, H52.

– TACITE [...] DOMYŚLANY niewyraźny, dorozumiewany, skrycie się nie wyraźnie znayduiący, skryty, ukryty, taiemny. DanKolaDyk II, 256.

– CONJECTURAL [...] DOMYSLNY co się nie zgadza tylko ná porozumieniu y pozornym podobieństwie [...] Náuki domyślne. DanKolaDyk I, 347.

– DONATAIRE [...] (Celuy, ou celle à qui on fait quelque don.) Donatarius. Ten ktory co darem darowizną odebrał. Donatariusz. DanKolaDyk I, 479.

– DE'NONCIATION faite au Juge [...] DONIESIENIE do sądu Delacya odniesienie. DanKolaDyk I, 443.

– EN COURANT [...] BIEGNĄC spieszno co prędzey [...] w dopadki. DanKolaDyk I, 386.

– CUISSON [...] DOPIEKANIE parzenie bol rany. DanKolaDyk I, 405.

– ESPAULE'E [...] ON DIT Faire une chose par épaule'e c'est à dire à diverses reprises, et négligement. Misi inetrmisssio aliquid agere. DORYWCZĄ co czynić czsami y niedbale co rz porucaiąc [!] y znowu się wracaiąc do tego. DanKolaDyk I, 538.

– [...] Responsare. ODPOWIADAĆ gębą dorzucać starszemu odmrukiwać. DanKolaDyk II, 443.

– Kiły dostałem dlá przysługi twoiey od biegania. DanKolaDyk II, 120.

– COURTISER [...] NADSKAKIWAĆ komu, świecić, bakować, áby czego dostać od niego. DanKolaDyk I, 389.

– DE'TERRER [...] ODKRYC co, dochodzić czego z pracą y długo myśląc doszukać się czego. DanKolaDyk I, 459.

– ESPROUVER [...] (Experimentor, essayer, faire l'e'preuve.) DOSWIADCZAC się dochodzić czego sprobować obaczyć doznać. DanKolaDyk I, 543.

– CLERC [...] ZMACZY też żaka, ucznie w kunszcie iakim y takiego ktory ieszcze w konszcie iakim nowy i nie douczony. DanKolaDyk I, 313.

– DISQUISITION [...] (Recherche exacte, examen.) Disquisitio. WYWIADYWANIE SIĘ, szukanie pilne dowiadywanie się. DanKolaDyk I, 473.

– CLOPINER [...] Z TRUDNOSCIĄ y zá ledwie chodzić ná nogi iákoby náchramuiąc drepcić. DanKolaDyk I, 314.

– AIGUILLEE Acia [...] NIC Dratwa ná raz zawlec do igły. DanKolaDyk I, 67.

– TOURET [...] Dłotko tokarskie do drelowania kości słoniowey. DanKolaDyk II, 544.

– MINUTIES [...] DROBIAZGI fraszki bayki mała rzecz. DanKolaDyk II, 267.

– HOUTARDE [...] Otis [...] DROP ptak dziki wielkości Indyka [...]. DanKolaDyk II, 131.

– GOUTTE [...] PODOBNI do siebie iák dwie krople wody iedna z drugą. DanKolaDyk II, 93.

– DRZEĆ się ná skrzypcach, o tym co źle gra ná skrzypcach, iákby po uszach drapał. DanKolaDyk II, 409.

– MOUCHER [...] FRANCUSKIM przysłowiem mowiemy [...] Il ne se mouche pas du pied. [...] Nie nogą sobie nos uciera frant bywalec nie dudek. DanKolaDyk II, 283.

– GOUTTE [...] PODOBNI do siebie iák dwie krople wody iedna z drugą. DanKolaDyk II, 93.

– DICTIONNAIRE [...] (Recueil fait en maniere de Catologue de tous les mots d'une langue par ordre alphabetique.) Vocabularium, DYKCYONARZ, Wokabularz, Słownik, Księga Słow álbo reiestr słow ięzyka iákiego wszystkich porządkiem obiecadła zebranych. DanKolaDyk I, 465.

– VOCABULAIRE (Dictionaire de tous les mots d'une langue). Vocabulorum index. Vocabularium. Dictionarium. WOKABULARZ Dykcyonarz słownik wszystkich słow ięzyka iákiego zebranie. DanKolaDyk II, 589.

– GROSSESSE [...] CIĄZA ciężarność białogłowy dzieckiem chodzącey. DanKolaDyk II, 94.

– BAUGE terme de chasse [...] Volutabrum [...] BAGNO Kałuza doł termin myśliwski mieysce gdzie Dzik Spoczywa y inne okrutne zwierze ktore zawsze iest nieczyste y bagniste. DanKolaDyk I, 183.

– BELETTE [...] Mustela [...] ŁASICA, mała bestyika dzika, ktora ziada owoce, y gołębie. DanKolaDyk I, 188.

– BESTE Sauvage […] BESTYA dzika zwierz, co nie iest domowe. *przeciwna iest Bestya ogłaskana, chowana przy domu. DanKolaDyk I, 192.

– COLOGUINTE [...] Colocynthis [...] ZAMORSKIE iábłko dzika bania smaku bardzo gorzkiego. DanKolaDyk I, 321.

– BESTIALITE. (Brutalité) [...] BESTYALSTWO nieobyczayność dzikość. DanKolaDyk I, 192.

– DanKolaDyk II, 191.

– PIQUER dans les Atteliers (Celuy qui tient le rôle des ouvriers, et qui marque leur absence). Annotator. PISARZ fabryczny starszy warsztatowy co reiestra trzyma robotnikow y nieprzytomnych imiona náznacza. DanKolaDyk II, 355.

– FABRICATION [...] FABRYKOWANIE robiennie czego, to w francuskim się niemowi tylko o robieniu pieniędzy, ále w polskim fabrykowanie bierze się w zły sposob o wszelkim podeysciu y chytrym czego knowaniu [...]. DanKolaDyk II, 1.

– FABRICATEUR [..] SZTUKMAYSTER, sztuki w sobie máiący, sztuczny Fabrykuiący. Ten co knuie co potaiemnie, y wyrabia fabrykuie. DanKolaDyk II, 1.

– FACECIE [...] ZARTY mowy żartobliwe na rozweselenie y uciechę Faceycye; stare słowo [...]. DanKolaDyk II, 2.

– FAGOT [...] ON DIT figurément, Conter des fagots, des sottifès. DanKolaDyk II, 5.

– FIFRE [...] PISZCZAŁKA żołnierska iákiey náybardziey w záciągu niemieckim záżywaią skąd Fayfrowie to iest Piszczkowie [...] Piszczek, Fayfer. DanKolaDyk II, 30.

– FAUSSET [...] FALSET głos fistuła dyszkant ale zmyślony DanKolaDyk II, 18.

– FLUSEM tez zowią álbo falsetem człowieka co się coś widzi ná pozor á w rzeczy samey niemasz nic DanKolaDyk II, 114.

– FALSET Kamień fałszywy Flus DanKolaDyk II, 114.

– FAUX-DIAMANT [...] FALSET Fałszywy Dyament, Kamień drogi fałszywy DanKolaDyk II, 17.

– FALSIFICATION [...] FAŁSZOWANIE ksiąg prawnych papierow etc [...]. DanKolaDyk II, 10.

– FALSIFICATEUR [...] FAŁSZUIĄCY korzenie y insze rzeczy [...]. DanKolaDyk II, 10.

– HE'TEROCLITE [...] DZWIAK odludek fantástyk niedogodny [...]. DanKolaDyk II, 122.

– MINISTRE [...] MINISTER Heretycki Predykant Fararz. DanKolaDyk II, 267.

– Tak się nazywa [muzyka kromatyczna], gdyż Grecy noty w tey części muzyki, pisali charakterami farbowanemi, ktorą oni nazywaią Kroma to iest farba. DanKolaDyk I, 307.

– INDIGO [...] Indicum [...] INDYCH; ziele niedobrze starym znaiome Farbownik [...]. DanKolaDyk II, 155.

– FASCINE [...] WICINY, Pęki rozg ktoremi podczas woyny rowy wypełniaią do szturmu Faszyny [...]. DanKolaDyk II, 14.

– HARICOT [..] Phaselus [...] BOB álbo groch Turecki; fazoli ktory iedzą gotowany y kraiany w strąkach kiedy iest młody [...]. DanKolaDyk II, 115.

– FAUX FILLER [...] FASTRZYGOWAĆ właśnie sfastrzygować suknią prostym sciegiem szeroko dlá sprostowania [...]. DanKolaDyk II, 17.

– GOURDIN [...] Fustis [...] FASULEC kiy do fasowania walec iáki [...]. DanKolaDyk II, 92.

– MIGNON (Favori de quelqu'um ēn bonne part) FAWORYT kochanek [...] DanKolaDyk II, 264.

– FAVORITE [...] FAWORYT naymilszy ulubiony kochanek Pański, wiernek faworytka kochanka [...]. DanKolaDyk II, 16.

– FAVORISER SPRZYJAĆ faworyzować komu [...]. DanKolaDyk II, 16.

– FI FI [...] Apage. Procul ô procul. FE FE brzydząc się czym álbo kim [...] Fe coż to záś, nieprzestaniesz tego [...]. DanKolaDyk II, 27.

– ESCRIME (L'art de faire des armes.) Ars armorum ludicra. RYCERSKA náuka záżywania broni y nią robienia: szermierka, szermierstwo. Ten co uczy iák broni umieiętnie y zręcznie záżyć, iák nią robić szermierz, Fechmistrz. DanKolaDyk I, 535.

– PELUCHE [...] Villosa pellis. KUTNER, Felpa. Bonnet de pluche. Villosus galerus. Czapka kutnerowana felpowa. DanKolaDyk II, 342.

– PELUCHE [...] Villosa pellis. KUTNER, Felpa. Bonnet de pluche. Villosus galerus. Czapka kutnerowana felpowa. DanKolaDyk II, 342.

– FERIE [...] U nas Chrześcian dni powszednie w ktore żádnego święta niemasz názywaią Feryą y ták Poniedziałek w łacińskim zowią Feria secunda [...] DanKolaDyk II, 21-22.

– FERULE [...] Ferula [...] Iużem nie iest pod karą twoią, iużem wyszedł z pod mocy twoiey z náuki twoieyt z pod feruły twoiey [...]. DanKolaDyk II, 24.

– TEINDRE [...] Fárbować Fiałkowo. DanKolaDyk II, 531.

– FIGUERIE [...] PŁONNIK figowy, mieysce kwatera zásadzona figami, figarnia [...]. DanKolaDyk II, 30.

– HISTRION [...] KUGLARZ Figlarz, Błazen, Trefniś [...]. DanKolaDyk II, 125.

– FICTION [...] FIKCYA Inwencya Poetycka, zmyślona rzecz [...]. DanKolaDyk II, 28.

– FILIGRANE [...] FILIGRANOWA robota, złotnicka w koronkę, siatkę etc. DanKolaDyk II, 32.

– ON APPELLE dans le bourlesque, chevalier d'industrie, pour dire un filon, un escroc [...] MOWIĄ w opacznym rozumieniu kawaler od dowcipu, to iest Filut oszust, ktory nie zyie tylko furfanteryą obrotem y sztukami. DanKolaDyk I, 301.

– FILUT [...] FRIPPON [...] Nebulo [...] HULTAY, Szalbierz, oszust, Smyk, złodziey złodzieyka nic dobrego filut wierutny DanKolaDyk II, 63.

– TRICHEUR. Fallaciosus. OSZUST Filut Szuler. DanKolaDyk II, 555.

– COQUIN [...] Du Kanże powiada że podłą łaciną kocionami zwano włoczęgow, Powsinogow, Filutow Cyganow ktory po iarmarkach biegaią y uwiiaią się rzezimieszkowie. DanKolaDyk I, 368.

– EXCROC [...] WYŁZY-grosz. Oszust. Filut. DanKolaDyk I, 562.

– FILOU [...] Levator [...] Sycophanta SZALBIERZ, màtàcz, Figlarz, wykrętarz, pływacz rzezimieszek, oszust, filut wierutny złodziey łotr DanKolaDyk II, 32.

– FILOUTERIE [...] Sycophantiae [...] ŁOTROWSTWO, szalbierstwo, Filutowstwo DanKolaDyk II, 32.

– FIZYONOMIKA nauka poznawania przyrodzenia y skłonności przyrodzonych iákiey osoby z poyrzenia y z składu twarzy [...]. DanKolaDyk II, 350.

– MADRE' [...] Undulatus [...] Crispus [...] FLADROWATY, FLADROWATA, drzewo fladrowate słoiowate iáko náprzykład orzechowe drzewo etc. DanKolaDyk II, 218.

– UPUSZCZENIE krwi w Francuskim znáczy wyciągnienie na koszta: w Polskim zaś mowiemy, flegmy wyciągnienie [...] Nie mało mi flegmy wyciągnął [...] Flegmę komu z kieszeni ze szkatuły wyciągnąć. DanKolaDyk II, 467.

– UPUSZCZENIE krwi w Francuskim znáczy wyciągnienie na koszta: w Polskim zaś mowiemy, flegmy wyciągnienie [...] Nie mało mi flegmy wyciągnął [...] Flegmę komu z kieszeni ze szkatuły wyciągnąć. DanKolaDyk II, 467.

– PLUMACEAU [....] Linamentum [...] FLEYTUCH z płotna szarpanego lub skrobanego do rany. DanKolaDyk II, 361.

– TENTE faite de ligne qu'on met dans une playe. Turunda. Penicillum. FLEYTUCH do rany. DanKolaDyk II, 534.

– FLANELLE [...] FLANELA wełniana materya [...]. DanKolaDyk II, 37.

– AVANTIM [...] Viticula [...] ZRAZ winney latorośli według winnicznych ktorzy sadzą w ziemi dla przyięcia Flanc [...]. DanKolaDyk I, 148.

– JOUEUR [...] FLECISTA, oboista, surmacz [...]. DanKolaDyk II, 173.

– MATELOTE [...] RYBY Flisowskie po flisowsku przyprawione ná flis [..]. DanKolaDyk II, 242.

– FLEURET [...] Gladius praepilatus [...] FLORET broń z guzikiem ná koncu do czwiczenia się w kunszcie Rycerskim [...]. DanKolaDyk II, 39.

– MUSETTE[...] FUIARKA Fuiara piszczałka czyli multanki [..] Joneur de musette [..] Ten co na piszczałce pastuszey fuiarze grywa Fuiarzysta [...]. DanKolaDyk 288.

– GALLICISME [...] FRANCUZCZYZNA expressya iáka francuskiego ięzyka własna [...]. DanKolaDyk II, 75.

– MOUCHER [...] FRANCUSKIM przysłowiem mowiemy [...] Il ne se mouche pas du pied. [...] Nie nogą sobie nos uciera frant bywalec nie dudek. DanKolaDyk II, 283.

– FINANSSER [...] FRANTOWSKO nieszczerze z kim poczynać obchodzić się chytrze [...]. DanKolaDyk II, 34.

– MANCHETTE [...] (Petit ornement de toile qu'on met au bout des manches) [...] MANKIETY u rękawow u koszul brzegi, frezy [...]. DanKolaDyk II, 228.

– MUSETTE[...] FUIARKA Fuiara piszczałka czyli multanki [..] Joneur de musette [..] Ten co na piszczałce pastuszey fuiarze grywa Fuiarzysta [...]. DanKolaDyk 288.

– FONDATRICE [...] Creatrix [...] FUNDATORKA ta co zákłada [...]. DanKolaDyk II, 45.

– MESSE [...] MSZA Fundatorska fundacyalna z fundacyi się odprawuiąca [...]. DanKolaDyk II, 256.

– FORFANTERIE [...] Ventosa loquacitas [...] FURFANTERYA oszustowska sprawa [...]. DanKolaDyk II, 48.

– LAMBRISSER [...] POWLEKAC futrowac ściany [...]. DanKolaDyk II, 186.

– COQUET [...] ZALETNIK nieuczciwy, fryerz gach co się kobietom zaleca y one zwodzi bałamuci. DanKolaDyk I, 367.

– BOIS [...] BOR, Las Las Gay poświęcony iakiemu Bożyszczu dawnych gęstwina gaiowizna. DanKolaDyk I, 205.

– GALOP, sub. m. (Allure d'un cheval qui court.) Incitatus equi cursus [...] GALOP kłus koński chod. DanKolaDyk 75.

– BASIN, subst. masc. Espece de Futaine. Xylinum, genit. i.n. BAWEŁNICA gatunek bawełnianej materyi. DanKolaDyk 176.

– BRIGNOLE f. (Sorte de prune qu'on seche et qui vient de la ville de Brignole) [...] BRYNIOLE gatunek śliw suszonych Ktore pochodzą z Brynioli miasta. DanKolaDyk 231.

– GLOSSER [...] Glocire [...] GDAKAC o kurach ktore gdakaią gdy się nosić maią álbo kurczęta wodzą. DanKolaDyk II, 89.

– GEOGRAPHIE […] OPISANIE Kraiow y rożnych części Swiata. Geografia. DanKolaDyk II, 85..

– GEOMETRE [...] IEOMETRA co się ná Ieometryi rozumie Mierniczy: Miernik [...]. DanKolaDyk II, 85.

– SINGERIE [...] Gesticulationes simiarum. PODRZEŹNIANIE Jesta małp. SINGERIES [...] Mimica gesticulatio. Scurviles joci [...] BŁAZNOWANIE kuglowanie letkie ákcye ludzi letkomyślnych. DanKolaDyk II, 498.

– BOUCHE cousuë (pour recommander le secret d'une chose à quelqu'un: [...]) GĘBĘ zaszyć zalecić komu sekret w czym. DanKolaDyk I, 214.

– MOWIĄ o osobie przekupioney pieniędzmi lub obietnicami: dać knebel w gębę komu, niedopuszczaiąc mu mowić co wie. DanKolaDyk I, 159.

– ZAKNĘBLOWAC knebel w gębę w prawić. DanKolaDyk I, 159.

– ZBIĆ stłuc otłuc gębę pięściami. DanKolaDyk II, 367.

– Łże aż mu się z gęby kurzy DanKolaDyk II, 397.

– LES OFFICIERS de la Bouche chez le Roy (sont ceux qui luy apprestent à manger.) Coqui regii, [...]. URZĘDNICY gęby, stołu, kuchni u Krola, ci co Krolowi ieść gotuią. DanKolaDyk I, 213.

– MOWIĄ też o niepomiarkowanym człeku wszystko wymowi co tylko wie gęba iák rzeszoto nic w sobie nie zatrzyma. DanKolaDyk I, 214.

– JOUFFLU [...] Boucculenus [...] Qui est malis plenioribus [...] GĘBATY, pyskaty. DanKolaDyk II, 173.

– BOUCHE [...] Qui a une grand bouche [...] Pyskaty gębaty co ma wielką gębę. DanKolaDyk I, 213.

– ONDIT [...] Lunam allatraut [...] MOWIĄ o tych co się odkazuią y wiele gadaią: álbo gębują są to ludzie co szczekaią na Xiężyc. DanKolaDyk I,.

– HABLERIE [...] CHLUBA prożna udawanie gębowanie DanKolaDyk II, 111.

– BOIS [...] BOR, Las Las Gay poświęcony iakiemu Bożyszczu dawnych gęstwina gaiowizna. DanKolaDyk 205.

– BOUE [...] MOWIĄ przysłowiem: Dom iák cale iest z błota y z gliny zá dom ladaiako stiwany [!]. DanKolaDyk I, 216.

– UWAGI głozy ná księgę iáką, pisma, Authora etc. Podstrzeganie, przygana lub wykład. DanKolaDyk II, 300.

– GLOSE [...] Scriptoris interpretatio [...] GŁOSSA proste tłomaczenie słow czyich álbo textu iákiego Autora. DanKolaDyk II. 89.

– INTERLIGNE [...] GLOSSY słow kilka wpisanych między dwiema wierszami DanKolaDyk II, 167.

– WYKŁADACZ ten co wykłada księgi y glosuie Tłomacz DanKolaDyk II, 479.

– GLOSSOWAC słowa y sprawy ludzkie onym przyganiać uwłaczać opacznie ie sobie brać y tłomaczyć DanKolaDyk II, 89.

– GLOSSOWAC tłomaczenie przypisać do textu iákiego Autora. DanKolaDyk II, 89.

– Cancellare [...] Gluzować zakreślać co dla zmazania mieysca iakiego DanKolaDyk I, 174.

– CANCELLER terme de pratique, pour dire Barrer une obligation, ou quelque acteen faisant des traits dessus. PRZEKREŚLAĆ w kratkę, słowo prawne, gluzować iakie pismo, kartę, piorem linie po nim ciągnąć. DanKolaDyk I, 250.

– PETITE VOIX Vox parva [...] GŁOSEK cienki subtelny głos. DanKolaDyk II 591.

– BRAILLER [...] BLAZGONIC, gadać wiele y głośno, á nie do rzeczy. DanKolaDyk I, 225.

– MUGE [...] (Poisson de mer) Mugil [...] GŁOWACZ ryba. DanKolaDyk II, 287.

– FOUILLE, subst. foem. (L'action de fouiller.) Terrae fossio, onis, f. Colum. KOPANIE rycie grzebanie szukanie gmeranie w ziemi [...]. DanKolaDyk II, 54.

– E'DILE [...] Byli tákże insi Budowniczy gminni ktorych obierano z gminu pospolitego, y ktorych urząd był doglądać miar y wagi. DanKolaDyk I, 491.

– POURRIR, V. act. & neut.(Gaster, corrompre.) Putrefacere, (o, is, feci, factum.) Colum. GNOIC zgnoić zepsuć. POURRIR, (Se pourrir.) Putrescere. Computrescere, Exputrescere. Imputrescere, (sco, putrui.) sans supin. Putrefieri (io, is, factus sum.) GNIC zgnić psować się zepsować się. DanKolaDyk II, 375.

– SOUILLON, subst. m. & f. (Qui est mal propre, qui a ses habits plein de graisse) Vilissimus culinae minister ou spurcissimus coquorum puer, ri. m. (Il se dit par mépris des petits valets & servantes de cuisine.) KUCHTA kuchcik szurgot gnoiek nieochędożony smoluch. On a pris une souillon, pour laver la vaisselle. Sordida quasillaria recepta est ad eluenda vasa. Przyięto smolucha do kuchni. DanKolaDyk II, 509.

– PROPRE se dit austi Des qualitez naturelles et nécessaires pour réussir à quelque chose. Alicui rei ou aliquid aptus. Idoneus. SPOSOBNY dobry do czego, zdać się ná co [...] Vn remede propre á faire suppurer les playes. Accommodatum remedium puri movendo. Cels. Maść do gnoienia do obierania rany [...]. DanKolaDyk II, 394.

– FUMIER, subst. m. (Excrements des bestiaux.) Fimus, i, m. et. f. Fimum, i, n. Stercus, genit. stercoris, n. Gnoy łąyno plugastwo. Fumier de pigeon. Fimus columbinus. GNOY gołębi. De brebis. Ovillus. Owcze bobki. De poule. Gallinaceus. Gnoy kokoszy. De cheval. Caballinus. Plin. Gnoy koński. D'asne. Ssininus. Plin. Gnoy ośli. Fosse à fumier, (dans les basse-cours, où l'on met pourrir le fumier.) Fimetum, i, n. Sterquilinium, ii, neut. Plin. Colum. Gnoiowsko [!]. DanKolaDyk II, 69.

– CLAYE, subst. f. (Ouvrage qui se fait d'osier, à plusieurs usages.) Corates, tis, f. PLECIONKA krata, robota z rokiciny do rozmaitego zażywania. DE CLAYES, Cratitius, a, um. Vitrr. KRACIASTY. Couvrir de Clayes. Cratire, (cratio.) act. acc. Plin. Okracic kratą zamknąć. Clayes à porter le fumier. Crates stercorariae, f. pl. Catul. Gnoiowki kosz do gnoiu wynoszenia. Des toits faits de clayes, ou avec des clayes. Cratibus tecta facta. Liv. Dachy kracone. DanKolaDyk I, 313.

– COLERE [...] Zprzyrodzenia iest choleryk y wielki gorączka. DanKolaDyk I, 319.

– COLERE [...] GNIEWLIWY, choleryczny żołci pełen popędliwy gorączka. DanKolaDyk I, 319.

– ALOES [...] Aloe [...] ALOES Drzewo Indyńskie ktore iest barzo gorzkie y laxuiące. DanKolaDyk I, 86.

– TAVERNE [...] KARCZMA Gościniec Dom goscinny Austerya. DanKolaDyk II, 530.

– GARGOTTE [...] KARCZMISKO puste niewygodne, chata zgniłka spruchniałka gościniec ladaiáki podrożnemu ná popas álbo nocleg przypadaiący giełda garkuchnia. Aller prendre ses repas à la gargotte. Popinari [...]. Chodziwać ná obiady do giełdy do garkuchni. DanKolaDyk II, 79.

– Co zaś do L ktore znaczy pięćdziesiąt y D ktore znaczy pięćset zażywano ich bo te litery znaczyły połowę sta álbo tysiąca w charakterze Gotyckim. DanKolaDyk I, 304.

– VALLÉE, Valles. DOLINA padoł. Vallée entre les montagnes. Convallis. Dolina między dwiema gorami row parowa. DanKolaDyk II, 565.

– CHANDELLE [...] Gra świecy nie warta, więcey straty niż zysku żal się Boże świecy. DanKolaDyk I, 281.

– JEUX [...] Niewarta gra świecy, francuskie przysłowie, to iest żál się boże y kosztu y czasu ná to łożyć z czego się nigdy niewroci. DanKolaDyk II, 141.

– GRAMMATICAL, masc. GRAMMATICALE, foem. (Qui appartient à la Grammaire.) Grammaticus, a, um. Quint. GRAMATYCKI náleżący do Gramatyki. DanKolaDyk II, 96.

– To imię według Grammatykow iest záwsze mnieyszey álbo poiedyńczey liczby, kiedy znaczy właśnie kark u szyi, ále znacząc niewłaśnie hardość y zá ciętość iest, większey liczby. DanKolaDyk I, 304.

– GRAMMAIRIEN [...] Grammaticus [...] GRAMATYK umieiący álbo uczący Gramatyki. DanKolaDyk II, 96.

– GRAMMAIRE [...] GRAMATYKA náuka rozmaitego nákłania [!] słow w iákim ięzyku y zgadania [!] między sobą wszystkich części wchodzących w mowę y onę skadaiących [!] porządnego y náleżytego wyrażania [...]. DanKolaDyk II, 96.

– GRAMMAIRE [...] GRAMATYKA Ksiąszka o tey nauce pisząca [...]. DanKolaDyk II, 96.

– GRAIN signifie Le plus petit des poids, (dont on se sert pour peser.) Mica, ae, f. Lucr. GRAN es. naymnieysza waga w ważeniu. (Il en faut trois ponr faire une obole). Trzy esy álbo grana trzeba ná iednę babkę álbo szeląg [...]. DanKolaDyk II, 96.

– GRENADIER [...] GRANADYEROWIE żołnierze, do wyrzucania, y zápalania granatow [...]. DanKolaDyk II, 101.

– [...] GRANATOWE Drzewo, co iabłka granaty rodzi [...]. DanKolaDyk II, 101.

– GRENADE [...] Malum granatum [...] GRANATOWE iabłko [...]. DanKolaDyk II, 100.

– ANGLE' [...] Crux è cujus angulis quatuor lilia prodeunt. GRANIASTY, GRANIASTA, iáko krzyż graniasty terminem Herbarskim z ktorego rogow wychodzą cztery lilie. DanKolaDyk I, 102.

– TRIANGLE (Figure com pise sous trois angles). Triangulum. Trigonum [...] TROYGRANIE figura o trzech graniach [...] Troygranie o iednym graniu prostym [...] TROYGRANIE o wszystkich trzech graniách rownych. DanKolaDyk II, 555.

– FACETTE [...] Facies [...] GRANIA boki, strony [...] Dyament rznięty w grania, graniasty [...]. DanKolaDyk II, 2.

– COTTERIE [...] BURSA sekta spolnictwo złączenie sie kilku Mieszczan kompania ktorzy się z sobą w iedney sekcie trzymaią u siebie przebywaią wzaiemnie się cieszą iadaią grywaią pospolicie z sobą. DanKolaDyk I, 377.