- [...] ow (nie wiem iák go zwáć) nikczemny zwyczay nie wiele wart; kiedy niektorzy/ prawie z drukowanym Katálogiem (ktory to zárowno ták po wczorayszey/ iak po tygodniowey spowiedzi záwsze służy) uklęknąwszy/ iák historyikę/ albo powiástkę bez żádnego pokuty znaku prawią [...]. BujnDroga109-110
- Niewielka tedy konsolacyja i tylko prawdziwie złe wewnętrzne pokrywające lekarstwo, z którym w essencyjalnych rzeczach nigdy sejmy nie będą dochodzić. [...] Blechować to jest mizerną lopiąnkę i dziury gdzieniegdzie łatać, nie z fundamentu co radzić. Niewiele taka polityka i politycy warci. KonSSpos129
- Imp. krakowski obchodząc wczora Groby Pańskie zachwalił królowi jm. grób u oo. franciszkanów [...] Tam tedy pojachał [król] na mszą i wesołego alleluja winszować sobie kazał. SarPam210
- [...] chcemy, abyscie na podwode Koni tilo, ile pomieniony Sekretarz Nasz dac rozkaze, i sama potrzeba wyciągac będzie, pod te zwysz mianowane rzeczy Nasze, bez zadnego zatrudnienia i omieszkania dawali [...]. VorLetSkarb169
- Tam ma apn Podskarbi zastać cos gotowych piniędzy. tedy obiecuie Wąm z tych zaraz wyliczyć [...] My iednak czym lepszym niezapomniemy was opatrzyc feliciori tempore. PasPam179
- [Wenera] ták wiele sprosnych popełniłá złości: Bo się raz zległá z Marsem drugi raz niewstydem Páráła z Anchizesem, niegdy z Adonisem. DamKuligKról204
- Niech żona moiá będzie cudzołożną, Niechay z nią pełnią wszeteczność bezbożną Wszyscy, ktorzy się paráią niewstydem. ChrośJob114
- Zakonnik ieden/ że nie chciał żyć wedle ustaw Zakonnych/ Szyię złamie. A drugi/ że nikczemnie y nieuważnie odpráwował/ powietrzem umrze/ y ták ci wszyscy dziś będą potępieni. OkolNiebo88
- Pęcek z iabłek Cytrynowych, zlekka przetłuczonych, kwiatow Miodunkowych, ábo wołowego Języka, kwiecia Gwoździkow polnych, káźdego po łocie. To wszystko co nadrobniey posiekać, w worek płotná wietchego wsypać, y do báryły, ktoraby czternaście, ábo piętnaście gárcy winá w się wzięłá, we śrzodku zawiesić. SyrZiel354
- Choć się oto niestarał togo nieraz przy iego [Lubomirskiego] Ludzkosci iak to zwykło bywac w komplementach od Zołnierzow Doboszuiących takie potykały słowa: Tobie zacny Panie trzeba unas bydz krolem Polskim. PasPam149av
- A ieśliby kto w tym czasie w Uniwersale prefigowanym nie oddał [łanowego], tedy go ma Poborca sam ex delatione sui, ná Roki Querellowe przed Urząd Grodzki onego Powiatu albo Ziemie, peremptoriè pozwać: [...] A ieźliby na takowy pozew nie stanął citatus ma bydź in lucro kondemnowány, á potym do bannicyi na drugie Roki Sądowe ma go pozwaćex delatione sui Poborca [...]. VolLeg III316
- Spráwiedliwością ostrożony, Uboższy możnych kroci grozy, Wiąże swych zdrajcow w ich powrozy. Przyjętą wiárę zbor umowny Nád wdzięczny bánkiet ma godowny. JurkPieśA2
- Ten Penał, wpisawszy się w natię, idzie na Convent to iest bankietstudencki, gdzie oni piją; tam powinien Access im dać, to iest według którego conditiey, kilka Talerów, dlatego że go przyięli do swey companiey. GollPam12-13
- Zawoła Pąn nachłopca á nie idziesz Nie biezysz na swych nogach nie widzisz Korbacza A chłopiec leci iak wiatr zaraz czyniąc co Pąn Kaze albo zawoła [...]. OpalKSat7v
- Lecz Arnold zanim z kilką swych do koni Przypadszy, leci iako wiatr w pogoni. OblJasGór56v
- niedzielni bracia. ungetheilte Brüder, die ihr Bäterliches nicht getheilet haben. des fréres qui n'ont point partagé la succession paternelle. T III982
- [...] słudzy Iedni pięknie przybráni stali, w kupie drudzy Wychodzili z pokoiow, iedni w drogich szátách, Ci w lámách rożnych, insi w Syriyskich bławatách. DamKuligKról28
- [Bogaty młodzieniec z Ewangelii] owo zgołá miał przymioty, áby wielu oszukiwał. Nu ieno Tálentaciku, co to ná cię choć i Christus weyzrzy, zákocha się w-tobie [...] Nie oszukiway, nie zdradzay [...]. MłodzKazI, 446
nu jedno
, nu jeno
, nuż jedno
, nuże jedno patrz: NUŻE, NU, NUŻ
- Nuieno Soyka bracie pogodzmy ich teraz Niech sie przy nas przeproszą y obłapią zarasz. KodKon122
- [...] ktore [pieniądze] do dnia dzisieyszego zá 6/8/9 Miesięcy z zwycżáynym płátem po sześci abo 10. Złotych od Stá płácąc/ oddáć y zápłácić będę powinien. DobrPolII, 242
- Ten Ligeza zwiczay miał ze zadne[go] sliachcica, tylko chłopy za sługi chowywał, Iako wtey Księdze odNiego sług y Vrzennikow bardzo wielie chłopskiego urodzenia co beli. TrepNekLib96
- JEsliby mąż spał z niewiástą y obcował z nią/ á oná będąc niewolnicą/ byłáby mężowi poślubiona/ á nie byłáby okupiona/ áni wolnością dárowána/ oboje będą karáni: ále nie ná gárdle, ponieważ nie byłá wolno puszczoną. BGKpł19:20
- [...] a w rzeczy Samey Wolnoscią go darował y bogato zapłacił, od komendanta Okrętu owego wziąwszy Swiadectwo ze go przyiął na to aby go Manriquisowi iako nayprędcey Stawił [...]. HistŚwież190
- LIBERTE [...] Darować wolnością wysiekacza, zasłuzonego w Igrzysku szermierskim, uwolnić go od dalszych utarczek y poiedynkow igrzyskowych. DanKolaDyk260
- Bo przeznáczenie do Niebá, nikogo nie przymusza, nikogo nie zniewala, y przeznáczony ták może dobrze y źle czynić, iáko y nieprzeznáczony y pátrząc ná wolność woli może utrácić chwałę sobie nágotowáną przeznáczony, iáko iey nábyć nieprzeznáczony. TylkStrom114-115
- Bog też wolności ludzkiey woli nie powie, mogł by dáć większe pomocy do powstánia, ále się ich niegodnym człowiek uczynił ták wiele rázy niemi wzgárdziwszy. Iest Bog miłosierny, ále też y spráwiedliwy. TylkStrom37
- Mając tedy, bracia!
wolność
, wnijść do świątnicy przez krew Jezusową, 20. (Drogą nową i żywą, którą nam poświęcił przez zasłonę, to jest przez ciało swoje.) BGHbr10
- Mamy ołtarz, z którego nie mają wolności jeść ci, którzy przybytkowi służą. BGHbr13
- Jeźliby też sprzedał dom mieszkania w mieście murowanem, będzie miał wolność wykupić go, póki nie wynijdzie rok sprzedania jego, cały rok będzie miał prawo do wykupienia jego. BGKpł25
- Izali ja tylko i Barnabasz nie mamy wolności, abyśmy nie pracowali? BG1Kor9
- Izali nie mamy wolności wodzić z sobą siostry żony, jako i drudzy Apostołowie i bracia Pańscy, i Kiefas? BG1Kor9
- Piwa każdy gbur trzy beczki we żniwa ma wolność sobie zrobić. OpisKról415
- [...] mają wolność młyn budować na najbliższej strudze przy wsi [...]. OpisKról450
- Jakoż z zezwoleniem i akceptacyją
tychże pp. frochtarzów postanowiliśmy z niemi na przyszły czas
kontrakt tenoris sequentis, który jednak administracyja żupna pro exigentia czasu lub okoliczności zawsze mieć będzie
wolność
odmienić lub co do niego przydać. InsGór156
- Hołdowny. Hołdowniczy. zinsbar; Huldigungs-; mit Lehns-Pflicht verpflichtet. tributaire, hommager, hommagé, lige. hołdownicze prawo. Lehen-Recht. droit féodal; droit des fiefs. przysięga hołdownicza. Huldigungs-Eid. un hommage; serment de fidelité. T III452-453
- [...] o Najady! że każdy kwiat polny Zrywać na wieńce zawsze macie przystęp wolny. ZimBSiel118
- Ale jeden z nich [Kupidynów], nad insze swawolny, Kształt jej [śpiącej dziewczyny] rozpinał i do piersi wolny Oczom swym przystęp sprawił [...]. MorszAUtwKuk160
- Do Osieka ztąd 30 mil tylko. Bydz tam zas summa neccessitas, abym cale postanowił to Starostwo y wprzywileiach chlopskich y w wpowinnosciach y w intratę. OpalKListy168
- Uskarzał się o to ze zyto przezen na chłopskim pustym Gruncie zasiane w niebytnosci samego Ie[go] Msci Pana Szostowickiego [...] chłop ten grunt osiadł. DekrŻmud29a
- [...] dzieciom [...] ten defekt zwyczayny, to iest ryby w łóżku łowić co pochodzi częścią ze zwyczáiu że się wstać niechce gdy potrzeba przypadnie, w czym zasnąwszy snem głębokim puszcza pod się [...]. VadeMed220
- VENIR (Arriver) [...] Jeśli by ci przypadła pilna potrzeba, iest tám nádworze stolec y insze wszystkie wygody. DanKolaDykII, 569
- Lecz nie taka jest nielitość cesarza j. m. jako ich [heretyków] summienia gryzienie, bo z pokojem wojsko Pragę przeszedłszy, z wielką skromnością poszło przez Czechy aż do Szląska. DembPrzew116
- Syntheresis. Das Nagen der Vernunfft. Griżenie sumnienia. GuldOn74
- A widząc iż go Pan Bog iáwnie nie zkarał/ y nie wygnał z kościołá/ był bespieczen ná sumnieniu swoim rozumieiąc/ iż iuż zápomniał Pan Bog grzechu iego; y chodził po wszytkie dni do kościołá rowno z drugimi/ lubo miał gryzienie sumnienia vstáwne wewnątrz. StarKazII, 228
- A przeciwnym záś sposobem będąc niemym w niepráwościách musiemy vstáwnie gryzienie sumnienia cierpieć/ vstáwnie bydź w strachu y boiáźni śmierci vstáwne piekło cierpieć ná duszy. StarKazII, 279
- Et tamen nihil amplius, mundi honores habẽt, nisi salutiones externas, verba adulatoria, caeremonias honorificas A wewnątrz gryzienie sumnienia/ y boiaźń vstáwna śmierci. StarKazII, 73-74
- Przeciwnym záś sposobem/ by niewiem iáka roskosz była/ nigdy człowiekowi prágnącemu niebá/ sercá iák náleży ucieszyć nie może/ z ktorey to y obrázá Boska/ y nieposkoynego sumnieniá gryzienie/ y ták iáwne Zbáwieniá niebespieczeństwo/ y nákoniec ieśli by czásu do popráwy nie dano/ wieczna zgubá koniecznie nástąpić musi. BujnDroga271
- [grzech] wnętrzny pokoy w gryzienie sumnieniá y kłotliwe niepokoie przemienia/ przyspiesza śmierć/ á często nieszczęśliwą/ ná Bogá vstáwnie Vindica, Vindica o pomstę wołá. BujnDroga44
- Przeto kto grzeszy z náłogu/ grzeszy ochotnie/ z uciechą/ nie czuie owego gryzienia y przestrachu sumnieniá/ ktore czuł/ gdy pierwszy raz zgrzeszył/ álbo drugi raz odpádł. BujnDroga79
- Gryzienie [...] gryzienie sumnienia. das Nagen, die Bisse des Gewissens. sinderesse; les remords de la conscience. T III429
- Weźmy z sobą dwie babie, Truchnę i Kromczonkę, Bo też ony na pamięć umieją koronkę. PerDziadGrzesz410
- Kiedy pili za zdrowie Carskie Tom ia owe Tytuły musiał wymieniać z karty [...] kiedy zas zazdrowie krola naszego to ie Sąm tylko Stolnik umiał na pamiec a wszyscy insi z karty czytali. Bo iak się wczym by naymniey omylisz to znowu wszystkie zaczynac trzeba choc bys iuz był u konca. PasPam164v
- Padła na Szląsk, Czechy, okrutna mania [reformacja], Ale w większym strachu była Frankonia, Nuż pot ogrojcowy puściła Hassya, Padła jak w ogrojcu na wznak Alzacya, i Biponcya. DembPrzew4
- Więc tedy hasło dawszy sobie słowem: Nu, bracia, dalej! - dopier skoczą społem Jak wicher lecąc. BorzNaw164
niechaj /czyjaś/ dusza z Panem Bogiem wiecznie króluje w niebie patrz: WIECZNIE
- [...] pozegnał się z tym swiatem Iasnie Wielm[ożny] ImPan Podskarbi Wielki Koronny [...] ktorego dusza niechay z Panem Bogiem wiecznie kroluie wniebie Amen. DrobTuszInf56
- [...] do [urzędu biskupiego] przynależy sądzić o práwdzie/ pism tákowych/ y one władzą swą Biskupią potępiáć/ ieśliby złe były/ y ich zákázywáć [...]. SzemGrat22
- [Chrystus] znosił boleści wnętrzne/ y zewnętrzne/ krzywdy/ zelżywości/ vrągániá/ niewdzięczności/ zdrády y czyhániá ná śmierć niepoiedenkroć od złośliwych ludzi. BanHist109
- Bromę w Herbie twym, ciebie: zbroyne widząc w Bromie, Stánąłem wielkim cudem zádumány, bo mię Y strach uiął, przyznam się, z kąd ták nagła Woyná? Miecz w ręku, w ktorych dotąd, krowa byłá doyna? PotPocz123
- Ten [pustelnik] kiedy go na oney nadiachała drodze Panna z Angelską twarzą, y widział ze srodze Pobladła y z troski y z trudu zemdlała Zal go uiął widząc co nędznica cierpiała [...]. ArKochOrl13
- [Bradamanta] skoro o Rugierze zrazu usłyszała Na twarzy się wesołą byc pokazowała Ale skoro [Pinabel] przypomniał ze w okowy wzięty Viął ią zal y smętek wielki niepoięty [...]. ArKochOrl19
- Niech nie wspominam Węgierskiey skończoney woyny, Prus recuperowánych, Moskiewskich Woysk pod nogi Páńskie poddánych, Kozakow woyną y Tráctatámi uspokoionych, bo tego nayiádowitsza zazdrość ubliżyć mi nie może. LubJMan13
- Wydał Uniwersały Krol [...] udaiąc że to przeciwko Szwedom wiszącym iuż nad granicami, pokazuiąc gotowość swoię Gdy iuż wsiedli na koń Szlachta Litewska, Sapiehowie, dorozumiewaiąc się dobrze, że na nich gas czyniono, wyprowadzili też niemało Woyska, a naywięcey Cudzoziemskiego i Tatarów Litewskich w pole [...]. OtwEDzieje58
- Pozno się wstyda, kto straci wstyd w czele, Plecie ledaco: gdy ogniem dokuczy, Kat złodzieiowi nabolesnym ciele, Mow: bo rownego niemasz ognia szynie, Ktora wmiłosci grzeie się kominie. PotSyl28
- Bo iáko oszáláłego/ choć skacze/ táńcuie/ śpiewa przecie go nikt dobrey myśli vżywáć nie rozumie: Ták też y opilcy/ ktory wstyd y rozum opilstwem utrácił/ żaden nigdy dobrey myśli przypisáć nie może [...]. StarPopr21
- Białegłowy záś ten frásunek miewáią/ dla vtrácenia czystości/ y siroctwá/ będąc ábowiem porzucone od miłośnikow/ z ktoremi w nádzieie małżeństwá obiecánego/ wstyd vtraciły [...] do rátunku y pomocy szátáńskiey/ iákożkolwiek vdáią się [...]. SpInZąbMłot32
- Połóż poważne pióro, złóż jarzmo z swej szyje, Wytchnij co, wół ustawny w pracy krótko żyje. Mniemam że tak uczynisz, o co pilnie proszę, Odmiotu ani wstydu niechaj nie odnoszę. GrochWiersze288
- Pánom wielkim czásem się to zeydzie/ ktorzy z wiádomości o prędkich spráwách ludzkich/ mogą ztąd co pożytecznego przynieść Rzeczyposp: ále drugim nic po nowinách/ ktorzy iedno o nich się dla tego pytáią/ áby ich sąsiádom vżyczáli/ zá ktore czásem wstyd odnoszą/ y złe mniemánie od ludzi. StarPopr69
- Wstyd/ aliter.Wstyd odjąć pánnié/ i. pánieństwo. vide Dziéwictwo. Kn1297
- Gdy Bog [Zeus] zgromádzonymi ná to ciemnościámi Szeroką ziemię okrył/ y zábieżał drodze/ Y vcieczkę wściągnął/ y wstyd odiął niebodze [Jo, córce Inacha]. OvOtwWPrzem35
- Dla tego iáko vczciwa y wstydliwa służebnicá/ gdy Pan iey wstyd chce brać/ idzie do sędziego/ y prosi być wolną: ták y te kreátury [dobra doczesne] wołáią swym sposobem ná spráwiedliwość Bożą/ y proszą áby wolne były od gwałtu y krzywdy/ ktorą im czynisz. BirkNiedz100
- [Pluto] iako Tyran piekielny Krolewską Dziewczynę/ z łona matki ucieszney uniosł Proserpinę/ A ta wstydu stradawszy y ust koralowych/ Kopci się nieszczęśliwa w łunach Awernowych. TwarSLeg2
- Wstyd panieński na niewstyd psom Krymskim wydany, Niewinne obrócone dziateczki w pogany. ZimBSiel149
- [...] pokora niezmyślona, prawdziwe Nabożeństwo, nieprzymuszone posłuszeństwo, cichość, skromność, wstyd niepokalany Panieński, y inne świątobliwe przymioty, do ktorych tá zacna Pánná przy wrodzoney sposobności,z dozornego wychowania Bogoboyney Rodzicielki pochop wziąwszy, ná wszeláką dá Bog pociechę y ozdobę z tym wszytkim idzie dziś w dom W.M.P. [...]. DanOstSwadaII, 18
- Krolowá IMC P.M.M. przyięłá w Dom swoy Krolewski Dámę, ktorá w swym mieyscu nie miáłá inquitatem fatorum, wychowáłá w Swiątnicy tey swey Páńskiey, gdzie wszytkie wysokie Pánieńskiego wstydu przymioty, wszytkie wypolerowáney grzeczności ozdoby, wszytkie doskonáłey pobożności y skromności decora stateczną sobie zásádziły Stolicę. DanOstSwadaII, 5
- Wstyd. 1) Schamhaftigkeit [...] pudeur, f. bonne honte, honnête [...] uroda przy panieńskim wstydzie [...]. T III2639-2640
- Toczyła się Traiedya, Wesele wkrakowie spompą droga do Moskwy na kotczych, na karetach, zokrotnym orszakiem Białychgłów wesele się odprawiło a ze zaraz w kilka dni Szalbierza zabito y naszym się dostało, wstydowi Białogłowskie[mu] nieprzepuszczono [...]. ŻółkPocz6
- Z trzaskiem na Pana wrzucą znak śmierci okrutnej, przybywa rumianego wstydu twarzy smutnej. RożAPam33
- Poczni rumionym, Synaczku jej młody, malować wstydem okrągłe jagody, a Onać wzajem łzy święte utóli i kryształowéj do piersi przytóli. MiasKZbiór62
- Zwłaszcza kiedy noc dłuższa na niebieskiej szali Dzień przeważy, a ogień słoneczny świat pali, Natychmiast Bachusowi policzki nabrzmieją, A jagody się wstydem rumianym obleją. ZimBSiel144
- Zawsze też Amor twój ode mnie stronił, Póki mię przed nim Wstyd wrodzony bronił; Niedługo jednak, jakoś mu doradził, Twój się Kupido z moim Wstydem zwadził. ZimSRoks122
- [...] nasi iuz pryskać y uciekać poczeli, ale Krol dobywszy Szable mocno się uwijać począł po Obozie, wołając aby tego wstydu nie czynili, dla czego innych wołaniem y perswazyą zawracał, drugich zaiezdzał konie za cugle porywając y na zad cofając. HistBun14
- Wstyd. [...] 3) Beschämung, Schande, die man einem macht [...] honte, afront, ignominie, confusion [...] sobie i Panu twoiemu wstyd czynisz. T III2639-2640
- Ale nade wszystko ze się wstydu vidzie, a mianowicie ta[k] facili remedio; tydzien tylko na drogę ile prostą [na] Kalisz odlozywszy. OpalKListy48
- Wielu áby uszli wstydu, frásunku, háńby, y innych boleści dusznych, życzyli sobie choroby ktora iest boleścią zwierzchną, zaczym znáć że większa iest boleść ná duszy. TylkRoz306
- Lidora sama przyiecháła Iak niewolnica wszytká się okryła Płasczem, y twarzy nic nie ustroiła, Oprocz co gładkość lub zaniedbáná W wstyd przyrodzony była znią ubráná [...]. OblJasGór104
- Iáki tám wstyd poniosłá czysta i poczciwa Eleonorá, stánąwszy przed táką gromádą ludu, á będąc cále nágą, ktorzy oczy ku ziemi dla wstydu spolnego spusczali. TylkStrom56
- Lub to w maszkarze, lub się jawnie stawi, [kloc] Przecie was [panny] wstydu jakiegoś nabawi. Lepiey było iść leda za chłopinę W te mięsopusty, niż włóczyc szczepinę. WychWieś29
- [...] postępek cały Córki mojej Wenery z Marsem tak wystawił, Że ją nowego wstydu u wszytkich nabawił [mowa Jowisza po śmierci Waleriana Otwinowskiego]. MorszAUtwKuk129
- [...] karał [...] czytaniem u stołu rozdziału z Biblii. Odczytawszy stoiąc in infimo loco mensae, iesc pozwolił. Co sprawiło ze kazdy pilno się uczyc musiał, uchodząc karania, albo raczei wstydu. VorLetSkarb87
- Na swój wstyd potkali się z nim Maurowie wściekli: prędko byli przypadli, lecz prędzej uciekli. CorMorszACyd62
- Y sam Krol Szwedzki, (iáko o tym wieści) Między inszemi strofował go [Millera] części, Wyrzucaiąc mu co raz na wstyd iego Isz nie mogł dobyc Kurnika iednego [...]. OblJasGór171
- Wziąłeś teraz zapłátę zá niecnoty twoie Máhometáńskie: widzisz w piekle Máhometá twego: widzisz iáko cierpi zá wszeteczną náukę swoię/ w ktorey pozwala wszelákich zbrodni z niewiástámi/ bez wstydu/ aż grozá wspomináć. BirkOboz37
- Nietylko bydła, połcie, zboża [...] ale nawet okna listwy, łoża [...] a daleko więcey cyny, miedzi, żelaza i. t. d. wozami do miast [...] bez wstydu na przedaj wywożą [żołnierze niemieccy]. DembPrzew71
- Wstyd/ wstydzenie się/ srómánie się/ absol. vt, wstydzenie się czégo/ záwstydzenie się. Pudor paupertatis [...] Pudor famae [...] Pudor patris [...] béz wstydu [...] záwstydzenie kogo. Kn1297
- Celnictwo pełne niewstydu, o grosz ieden, o szeląg bez wstydu domaga się, Impudentiae plena sunt. Widzi że ubogi, nie masz co wziąć, krew z niego wysysa. MłodzKazIV, 218
- [...] pokora niezmyślona, prawdziwe Nabożeństwo, nieprzymuszone posłuszeństwo, cichość, skromność, wstyd niepokalany Panieński, y inne świątobliwe przymioty, do ktorych tá zacna Pánná przy wrodzoney sposobności,z dozornego wychowania Bogoboyney Rodzicielki pochop wziąwszy, ná wszeláką dá Bog pociechę y ozdobę z tym wszytkim idzie dziś w dom W.M.P. [...]. DanOstSwadaII, 18
- Krolowá IMC P.M.M. przyięłá w Dom swoy Krolewski Dámę, ktorá w swym mieyscu nie miáłá inquitatem fatorum, wychowáłá w Swiątnicy tey swey Páńskiey, gdzie wszytkie wysokie Pánieńskiego wstydu przymioty, wszytkie wypolerowáney grzeczności ozdoby, wszytkie doskonáłey pobożności y skromności decora stateczną sobie zásádziły Stolicę. DanOstSwadaII, 5
- Wstyd. 1) Schamhaftigkeit [...] pudeur, f. bonne honte, honnête [...] uroda przy panieńskim wstydzie [...]. T III2639-2640
- Tobie, źwierciadło żywe wstydu małżeńskiego, mistrzyni i skarbnico daru niebieskiego! Tobie, jeśliże komu – że tak rzekę śmiele – Miłość Boska należy, która masz cnót wiele [...]. TwarKPoch2
- On był pomocą, kiedy w oblężeniu
trapili twoich synów bisurmani –
uszli ze wstydem przezeń wychłostani. TwarKPoch E1
- [...] chcąc się iednak poprawc Suknie koszule y sprzęt łozył y to przegrał na ostatek nie chcąc od kostek z szkody y ze wstydem odchodzic pozyczył u kapitana pewney galery 500 talerow bitych ktore iesliby przegrał zapisał się na dwie lecie do galery. HistŚwież152
- Więc kiedy go [chłopca, który zamierzał uciec z domu] iuz Pleban utrzymac nie mogł widząc tez iako nie dbali o niego Sami Rodzicy zapłakawszy nad nim y pocałowawszy go upomniał go zeby pamiętał na urodzenie Swoie y zeby się starał oto zeby domowi Wstydu nieuczynił. HistŚwież106-107
- Samać się prawi Hetmanie wydawam, Ze Luceiusa brata mego kryię; I będę kryła, z tym ci się przyznawam Dotąd, asz każesz sciąć obiema szyię. ChrośKon184
- Pragnieniem życia sąsmy uwiedzeni, Ze nasz Przyiaciel w kaydany się dostał, Tosz wziąwszy z sobą z namiotowey sieńi Pindara; ktory przy nim się był został, Odtąd iak Crassa; Parthowie wycieni; Szyię mu, żeby sciąć ią lepiey sprostał, Wyciągnął; ale kiedy się on wzdraga, Czemusz mię, rzecze ręka twa nie smaga? ChrośKon260
- [Szwedzi] na Zakonniki dziwy wymyslali: Na Mieysce Swięte przeklectwá wálili Wszytko łáiáli wszytko się srozyli. OblJasGór54
- Wtęsz Vroczystość Niepokalanego Poczęcia PANNY: iedęn z Niezboznego Zboru Szwedzkiego bluzniercá wszeteczny Y Nieprzyiaciel Matki Bozey wieczny Grozá az wspomniec iáko ku iey wzgárdzie Dziwy wymyslał, y iak gadał hardzie. OblJasGór77
- Poligon to słowko zwyczayne Ingenierskie znaczy odległosc linii od rogu do rogu bulwerku drugiego od pola do pola po polsku kładę nazywając odległosc baszty sypaney od drugiey takieyze y wszędzie odległością nazywam. NarArch157
- A mowili do nich Synowie Izráelscy: Obysmy byli pomárli od ręki Páńskiey w ziemi Egipskiey gdysmy siadáli nád gárncy mięsá: gdysmy się nájadáli chlebá do sytości: bo teraz wywiedliście nas ná tę puszczą/ ábyście pomorzyli to wszystko mnostwo głodem. BGWj16, 3
- Kto czego ma názbyt nád potrzebę swoię/ nigdy mu się to w dobre nie obroci: iáko mánná Zydom. Ktorey iák skoro do sytości się náiedli/ alić záraz poczęli mowić: Nauseat anima nostra, super cibo isto leuissimo. StarKazII, 113
- Inszy bogactwa sobie zdrugich wiec zbieraią Jako przydą tak przydą gdyie iacy maią Zaden ich niezopyta skat te maiętnosci. Tylko ze ich moze miec do swoiey sytosci. TrepNekLib13
- Zaczęli woynę że by nas zniszczyć [...] A Bogu się to Nieupodobało Lubo nas karał puko mu się zdało, Ulitował się naszey niewinnosci Dał się ich [Moskali] nabic pewnie do Sytosci. PasPam110v
- Iuzes my tedy rozumieli ze po owych tak cięszkich pracach przyidzięmy na wytchńienie oblawszy się do Sytosci y swoią y Nieprzyiacielską krwią. PasPam111
- Niszczą Polskę naszą zbyteczne emulacyje, którymi i bliscy krewnibliskich krewnych swoich rujnują [...] a dla ciągnienia niepotrzebnie zaczętej wspaniałości alegoryi potem i pracowicie od rodziców nabyte dostatki wyciągają marnie. DobraDuchRzecz78
- Ten Zupełną wszystkich państw possesyą objoł, lubo Maciey miał bliszszego krewnego, Woyciecha Rodzonego brata, a Gubernatora na ten czas Hiszpańskiey niderlandyi. IntrHist252
- A ma przytem myśliwiec biczem, który ma mieć nakształt woźniczego, po krzakach chlastać i koniem je wykręcać, jako i ów bakałarz co nad nim jeździ, i biesagowy chłopiec. OstrorMyślTur50
- Wytrąbże je [psy] z lasa. A wtenczas trzeba trąbić powłokiem, co najdłuższym tonem. Jeśli się nie możesz którego dotrąbić, podeślijże chłopca biesagowego, ba i którego szczwacza. OstrorMyślTur52
- Napadł na mnie iakiś patryarcha [...] zaiade go, złozy do mnie pistolet szabla złocista na tymblaku. Iam rozumiał że wystrzelony miał a straszy nim, Przytnę smiele strzelił. PasPam95
- Tys Rotmistrzem, cnoty są twoia kompania Nigdy Sława skomputu takiego niemi[j]a Tak sforną kompanią kędykolwiek czuie Tam się bawi tam mięszka tam poruczniku[ie]. PasPam275
- Prawiem się w łzy rozpuściła, zaczym i w nim [w mężu] żal wzbudziła. StanTrans182
- [Stanisław Małachowski, wojewoda kaliski] A iak wiele w Oyczyznie z conciliował sobie cnotami miłości, tak wielkie wzbudził po smierci swoiey w sercach ludzkich żale. OtwEDzieje21
- Żupnik [...] nie tylko że suchedniową sól stanowi ślacheckiemu zatrzymuje, ale beczkową sól w tak wysoką cenę wyniósł, że beczkę soli na własną potrzebę ślachecką i po zł 12 płacić muszą. AktaKrak II/2487
- Rupie i glisty w jelitach. [...] Weżmij pół funta oleju lnianego, biedrzeńcu tłuczonego zielonego i trteczy, pospolu usmaż w panwi, a ostudziwszy kładż koniowi w nozdrze. DorHipTur210
- Wziąc puł funtá lniánego oleiu, biedrzęńcu zielonego tłuczonego, y trztęczy ziela, w pánwi pospołu ostudziwszy y vsmáżone, kłaść często koniowi w nozdrzá. HaurEk57-58
- Dobry to záiste Bankiet gdzie są rozmowy litości pełne nad krewkością ludzką. Dlátego też biesiadowáł [Jezus] przy swoiey ostatniey biesiedzie y o miłości ku bliźniemu... BanHist79
- Kościoł S. Mikołaia sczyci się także Świętych Bożych Kościami więcey niżeli 20. Kościoł S. Floryana Męczennika, dwiema sztukami z Krzyża S. Andrzeia Apostoła, z palcem iego: y innemi 40. kilka Kościami, to kawałkami z Jasełek P. JEZUSA, z słupa biczowánia iego, to Obrusa ostatniey Wieczérzy Pańskiey, to Relikwiarzami 11. tysięcy Dziewic, to z Młodziankow, to z Záwicia N. Panny. ChmielAteny II307
- Zá czásow S. Hieronima żyiącego około Roku 420. był tu w Wiecze[r]niku Słup biczowánia Chrystusowego, ktorego część ná gorze Kálwaryi, á drugá w Rzymie. ChmielAteny II534
- A ten lub Biskupi Tituł trzymał iednak Kapłanem nie był, choc po Biskupsku chodził zabroniwszy iemu Polaczy Duchowienstwa dla nie zaginienia Liniey y Familiey Krola Iagielona z ktorey poszedł. trzymał KomonDziej154
- Luter y inni po nim rożni iego pomocnicy/ ktosz nie wie że zakonnikámi zacnych w Kościele Katholickim zakonow bywszy/ że sług Bozych sługámi szátáńskiemi stali się? ktorych imion vmyslnie milczę/ á cosz ztąd zá zmázá drugim tákichze godności/ urzędow y powołániá osobom? á iáko ci y tym podobni łotrowie/ sławie dobrey ták wielkich á zácnych stanow [stanu] Biskupiego/ y Kápłáńskiego/ áni ták wielkim y świątobliwym Zakonom/ w ktorych przedtym żyli szkodzić nie mogą złymi swymi spráwami [...]. SzemGrat26-27
- Focyuszá dla słusznych przyczyn wypędzono ná wygnánie, bo się ná Thron Pátryárchowski złym sposobem wtrącił, ze stanu láykowskiego wstępuiąc ná [stan] Biskupi, á będąc poświęcony od Grzegorzá, ktorego ze Stolice Syrákuzáńskiey ztrącono, y wyklęto. TylkStrom83
- Odszedł ten ktory vrząd pracowity káznodzieyski przez lat 50. y więcey odprawuiąc/ trzymał ná sobie wielki y pierwszy ciężar vrzędu Biskupiego. BirkSkar28
- Lecz Stolicá Apostolska/ wdostoięnstwie się swym y władzy sobie od sámego Bogá daney poczuwáiąc/ y o ták wielkie znieważenie władzy vrzędu Biskupiego zdeymuiąc/ rozumu Plebanow y Mistrzow onych Páryskich/ iáko sie nizey wresponsie ná drugi discurs powie/ náuczyłá/ y koniec wszystkiemu vczyniłá. SzemGrat4
- Papież [...] widząc iáki pożytek z wielości Akademiy/ y z rozmaitości szkoł/ zwiádomością stolice Apostolskiey/ y Biskupiego vrzędu stworzonych/ záwdy w Kościele Bożym bywał/ y iest. SzemGrat70
- Czego doznał on pobożny Biskup/ ktorego gdy przy stole Cesárskim siedzącego Cesarz upominał/ áby Urząd swoy Biskupi wiernie y sczerze jáko prawdziwemu Biskupowi y Pásterzowi Owieczek Krystusowych należy/ bez respektu y względu ná Osoby wykonywał: [...]. GdacPrzyd12
- W sámey Jndiey zachodniey/ Thomas Bozius náliczył przez to sto lat Biskupich káthedr do dwudziestu/ Kościołow zbudowánych do 70. tysięcy. BirkNiedz147
- Zastała mię Pieczęć non Vmbraticum, ále ná Kátedrze Biskupiey/ ná Krześle Senatorskim. PisMów II394
- Ojcowie Penitencyarze od ś. Piotra i Xięża Kapelani Ojca ś. zaraz ciało jego balsamują, habit Biskupi na niego kładą, kapelusz na głowę wcisną i kielich w rękę dadzą. KronZakBarącz190
- Penitencyarze [...] Ciało balsamuią, w Habit Biskupi, w Kapelusz stroią. ChmielAteny II122
- [List do cara] Bijem ci czołem, my ludzie narodu polskiego, których (w) więzieniu bez przewinienia naszego na Białem Jezierze dzierżysz [...] wiadomem cię czyniąc o wielkich nędzach i dręczeniu naszem [...]. NiemPam252
- Wiele pisac trudno bo czas pod ten czas non suppetit, krotko o to tylko prosic bende WMMPana, abys mię wiadomym czynił iako naipredzey y iako naiczesci co się tam dziac bendzie albo stało hactenus na Coronacy. OpalKListy406
- Wiádomo iést/ wiádoma rzécz iést. Scitum est [...] Constat inter omnes [...] Exploratum est mihi [...]. Kn1239
- [...] wiadoma też rzecz iest światu wszystkiemu/ że toż vczynić musieli Anno 1595. y Anno 1617. nie tylko teraz [o Moskwie, która musiała zapłacić Polsce po przegranych wojnach]. MerkPol305
- Lecz exystymácyey dobrey człowieká ták wielkiego/ ktorego wysoki rozsądek/ y zacne przymioty/ wszytkim są znáiome/ pismá tákie v ludzi bácznych y wiádomych rzeczy namniey náruszyć nie mogą. SzemGrat118
- [Jezuici] znieźliczonych przykładow ná oko iáśnie (wespoł z inemi to vważaiącemi y rzeczy wiádomemi) widząc/ iáko często ćwiczęnie teyże młodzi/ dáne od nich/ wKrákowie się odmięnia/ [...] stáráią się o to/ áby młodz Akádemicka [...] wolności ktorą ma w Akádemiey/ ná dobre/ á nie ná złe/ vżywáła. SzemGrat324
- [...] osobliwie jeden [jeniec], czy-li wielki frant, czy-li nazbyt rzeczy wiadomy, cale się z tamtymi nie zgadza, bo powiada, że chan i Ibraim pasza lubo stanęli pod Zbarażem, ale to tylko uczynili dla odmiany paszy, i szyję w tym swoją stawia, że go dobywać nie będą [...]. SobJListy435
- Piszą o Mágnesowey Márynarze skále, Ieżeli blisko pod nię Okręt zniosą fale? Bo ią wiádomi rzeczy, mijáią z dáleká, Wyimie, ktorymi zbity, do iednego ćwieká. PotPocz94
- Krtaniey błonká w uściu iey głosowi służąca/ krtani iédzeniu broniąca. Epiglottis, idis fe. [...] Operculum asperae arteriae [...] Operculum laryngis Epiglottida, vocat Vesalius [...] hedera folio simile esse docet, refutata ibidem [...] eos qui epiglottida linguam paruam seu gargareonem interpretantur [...] autem eidem laryngis fissura voci seruiens, quam epiglottis integit. Officium epiglottidis est, vocem moderari, potum pulmonibus partiri [...] tueri ne cibuis in pulmones descendat [...].Kn322
- krtani błonka w uściu iey. der Zapfen im Halse. épiglotte, lüette qui couvre & ferme la conduit de la voix. § krtani błonka głosowi służy i iey w iedzeniu broni. T III653
- [...] á że ná Bohu żadnych Porohow iáko ná Dnieprze nie masz, snádniey á niemal bliższą drogą niźli Dnieprem, z samey Tureckiey ziemi, áż do Báltyckiego Morzá státki chodzićby mogły. FredKon113
- Prawda to, że to jest bliższa droga, ale niecnotliwie zła i tylko na konnego albo na pieszego. SobJListy597
- [...] wyprawił był król [...] Gałeckiego [...] z oswiadczeniem, że zostawszy Krolem Polskim, nietylko ex nexu vicinitatis, ale zobowiązku pokrewieństwa bardzo bliskiego, iako ofiaruie Szwedowi przyiazń swoię. OtwEDzieje19-20
- Na stype zaproszonych gosci, wielka frequentia stawiła się, ktorzi się w stołowei izbie nie zmiescili, (a było stołow przigotowanych duzych Pięc) w ddrugiei izbie, a zwłascza naibliszy pokrewni, iako ode mnie uproszeni gospodarze, siedzieli. VorLetSkarb232
- Inserowałem Oraz 3. blankieta Listowne aby ImX Theolog Zapisał do IchPP Szuyskie[go], Bandynelle[go] y Nieciszewskiego. SapADiar13
- Po wyprawionej do Manheimu poczcie na ręce pana Szylinga, ktoremum cztyry dał blankiety listowne, ruszyłem się do Skały mil cztyry, na noc, gdziem stanął o północy. RadziwHDiar78
- Ale wyszedszy Bohatyr Skrzydlaty Od Ktorego blask bił zSwiecącey száty Gniewliwy, głosem zawołał surowie: Dom to tu Bozy, nie Giełda Łotrowie, O cięmni Ktorzy błądzicie w iasności O niewdzięcznicy tey sliczney wieczności. OblJasGór144v
- [...] idzie [Tobiasz] alić niespodzianie Czuje, że jakiś nowy blask w oko mu Bije [spotkanie z aniołem]. LubSTobPol94
- Czemu gdy kto chce spác kryie się od świátłá? Gdy blask w oczy biie, mozg do oká posyłá swoie pomocy do widzeniá, zaczym zmysł się ten uciszyć nie moze czego do spánia potrzebá. TylkRoz285
- Blask śliczny bije/ od sámey szyie: Piersi dotyka/ pod pas sie zmyka. KellGram245
- Dodáie uśpioney Sen wdzięku twarzy, á dla odrzuconey Z gorącá száty, od piersi y szyie Alábástrowey: blásk ná koło bije [o Wenerze]. ClaudUstHist49-50
- W Tey vlicy ś. Anny názwáney/ byłá przedtym Bożnicá Zydowska/ mieysce vrągániá/ y czći vwłoczenia Imieniu Naświętszemu IEZUS... PruszczKlejn20-21
- Kościołow wszystkich w murách y zá murámi [Lwowa] po Przedmieściach numero 41. Cerkwi murowánych 6. drewnianych kilka. Bużnic Zydowskich murowánych 2. ChmielAteny II315
- ... zbluzniony iesteś od tych, ktorzy się Zydámi zowią, á nie są nimi, ále są bożnicą szátáńską. BirkOboz80
- Znam uczynki twoje/ y ucisk/ y ubostwo/ (áleś bogáty) y bluźnierstwo tych ktorzy się powiádáją być Zydámi/ á nie są ále są bożnicą szátáńską. BGAp2, 9
- Otoć dam niektore z bożnice szátáńskiey/ ktorzy się powiádáją być żydámi/ a nie są/ ále kłamáją. Oto spráwię że przydą/ y będą się kłaniáli przed nogámi twymi/ y poznáją żem Ja ciebie umiłował. BGAp3, 9
- Brázelle Wołowe. Weźmiy od gorney pieczeni ziober kilká/ porąb cienko po iednemu ziebrze/ potłucz/ námocz w occie winnym przez dwie godzinie/ przydawszy soli/ potym osusz/ piecz ná roście/ usiekay bardzo drobno/ łoiu kruchego w łoż w rynkę/ y te Brazelle w łoż/ w ley rosołu/ warz/ przyley potym Octu tego w ktorymeś moczył/ y pieprzu/ Imbieru/ Gałki/ przywarz/ á day ciepło ná stoł. CzerComp33
- [Sól] Dycháwicznym/ y ciężko tchniącym/ z zátkánia płuc/ wolny oddech czyni. SyrZiel400
- Między innemi domowemi lekarstwy [...] zalecam ieszcze sok z Omanu y swieżego Dzięglu w Winie lub w Piwie ciepłym biorąc; momentalnie albo wiem oddech wolny czynią. BeimJelMed585
- Rzecze krol. Ba teraz ci to tym bardziey moze kto zadać ześ tam od Moskwy spraktykowany. Ia odpowiem. Niech że zdrow zadaie a W K. MSC Pan Moy M[i]ł[ości]wy znowu mi to zapłacisz [...]. PasPam173v
- [...] máiąc Oycy trzech rodzonych Bráci, Semá, Chámá, Iáphetá, niech się zdrów bogáci, Niechay się świeci pyszny: co się rodu tycze, Rowne są z Xiążęcymi dzieci zagrodnicze. PotPocz131
- Ledwo przijdę do złozenia swe[go] zaras on moy wyrostek pocznie mi powiadac one discursy o mnie gęby niewyparzony. Ziął mię zal serdeczny, y iuzem od gniewu prawie pałaiąc chciał wpasc tam gdzie niecnota lezał [...]. OssŻyw29
- Co rozumiesz iák daleko cięższy żal nieszczęśliwego potępieńcá zdeymie/ kiedy maiąc rowne iák drudzy do wieczney chwały/ y do oglądaniá Boskiey Twarzy práwo/ dlá swych pieszczot y lubieżności ná nich się zápaszszy szczęśliwe[go] dziedzictwá y nadziei ná wieki postrada. BujnDroga158
- Gdyś ty, Dafni, na marach leżał, ani gnano Bydła na paszą, ani w rzece napawano, Ani wody dobytek w tamte dni kosztował, Ani się trawy tykał, wszystkich żal zejmował. SzymSiel167
- zeymuie mię boleść/ żal. Afficit me dolor, percelli, inaudit me timor [...]. SzyrDict542
- Carowicz [...] wybrał się wprzód nawiedzić obraz matki boskiej w Częstochowie, dokąd już zmierzchem [...] przyjechał w kilkaset koni Moskwy. Rozumieli prostacy, że ich wpuszczą do fortecy wszystkich, ale ledwie nazajutrz jego samego w kilkunastu osobach to szczęście spotkało, [...] a zbrojna asystencya musiała za szrankami poczekać. OtwEDziejeCzech167
- Przededniem [...] niespodziewane i przez ten czas niezwyczajne larmo zatrąbiono za którem zaraz się na zwyczajny plac Szwedzi zjechali [...]. MarkZap23
- [...] nie zárabiayże w ten czás ná drugą nie łáskę/ y nie popełniay drugich nowych grzechow siebie sámego wywyższáiąc/ á potępiáiąc drugiego. StarKaz266
- Fundacyą uczyniła [Jadwiga, córka Jasłówny, Krajczanki Koronnej] na Prowincyałow Dominikańskiego, Franciszkańskiego, Bernardyńskiego, Karmelitańskich bossych iako y trzewikowych, żeby [...] Msza bywała za iey duszę. NiesKor II422
- Gruczoły twárde pod pachą rozpądza nasienie tych kotewek [tribulus terrestris]/ przykłádáiąc. SyrZiel1275
- Mędoweszki w brodzie/ pod páchámi/ w łonie tráci [kolendra]. SyrZiel455 marg.
- Odchodząc potkasię zemnom na podworzu, idącym Szkoły i maiącym Xięgi pod pachom. VorLetSkarb85
- Dyminice názywáią się Bubones, ktore nietylko podczas powietrza lecz y innych czásow, ták ná słábiznach, iáko też pod pachámi [...] wyrzucáią się. VadeMed208
- Siewy tákże, ieśli według czásu, y zwyczáiu ná vprawney Roli á nie ná skibę zásiewáne y wiele zboża ná Regestrách wyszło vczynić connotácyą, y z kárbámi verifikowáć: osobno ná Dworskie wzory, osobno ná pustych, osobno ná záłogi chłopskie. HaurEk85
- A ktoż nie dowierza? Ześ Anielskiey białości godna była pierza? Takiem dzisia odziany puchem Polski Orzeł, kiedy piekielny, naprzod, gębę nań otworzeł. PotPocz8
- Kiedy się stawi punkt w wieńcu K tak wysoko, żeby był na wadze zarówno z zadem L i patrząc z oka M przez wierzch punktu wieńca K, żeby formowało tę liniją punktowaną N, która według naszej myśli z tranzytem idzie parallele, prosto w białość celu. AquaPrax150
- rozkazuiemy, aby [...] ten nasz Mandat Starsi Kollegiow y Konwentow na kongressach Zakonnych, Kapitułach aby czytalć, y obserwować starali się. GazPol41, s. 3 nlb.
- W Krolestwie Polskim znayduie się [...] W.O. Bernardynow Prowincyi 4. Mało Polska w ktorey Konwentow męskich 18. Panieńskich 7. [...]. BystrzInfGeogrKu r-v
- W Krolestwie Polskim znayduie się [...] W.O. Bernardynow Prowincyi 4. Mało Polska w ktorey Konwentow męskich 18. Panieńskich 7.[...]. BystrzInfGeogrKu r-v
- Powáżnieysi między Bráchmánami zowią się Joghi, którzy prowádzą żywot pustelniczy w iáskiniach ná wielkich utrudzeniach, potym dostępują tytułu Abdutów, á znim licencyi ná wszelką sprosność. ChmielAteny II596
- tákim dekretem uwikłany zostawam/ iákim w pamieci ludzkiey in libera Repub: nie postał/ bez delatorá ná-civilem propositionem, bez konwikty bez inkwizycycy, bo zadnego plenipotentá nie pokażą odemnie. PisMów II327
- bez konwikty, bez dania roku go osądzono T III606
- Jusz barzo blisko Rynald ktorzy okrzyk srogi Czyni na Sakrypanta, y grozi mu hardzie Obaczywszy ze iedzie na iego Boiardzie I ze z niem w towarzystwie Krolewna iechała, Ktora mu taką mękę y bol zadawała. ArKochOrl11r
- [...] pobudzamy się do wspolney kompassyi nad nieszczęściem Rzeczypospolitey, żadney iey ulgi przez to nie przynosząc, y owszem nowy żal zadaiąc, że choć widziemy y znamy co ią dolega, a przecię żadnego z nas nie ma ratunku. LeszczStGłos67
- I cóżeś przez to wskórała [Fortuno] nad to, iżeś żal zadała Temu, coby mi do mego rad udzielił zdrowia swego? StanTrans171
zaciągnąć na siebie /czyjąś/ niełaskę patrz: ZACIĄGNĄĆ
- DISGRACE [...] Encourir la disgrace de quelqu'un, tomber en sa disgrace. In offensam alicujus incurrere. In offensionem alicujus cadere [...] Záciągnąć ná siebie niełaskę czyią zárobić ná nię, zle się zásłużyć. DanKolaDykI, 471
- Kurwy, Precz z domu! [...] Dano wam wszytko, bodaj was zabito, I popłacono aż po wczoraj myto, I na rozprawie przy nocnym bankiecie Położono was. MorszAUtwKuk335
- Sposob robienia ciástá Bielskiego. Ná ciásto Bielskie ták iáko y ná Puszkowe zárobisz/ ktore obłączkiem nie wielkim iáko vcho v kluczá/ná másło gorące puszczáć będziesz/ żeby okrągłe iáko iábłuszká było Ciásto CzerComp80
- Oto tymi swymi Antidotami/ Elenchami/ Apokkrisisami/ Lamentami/ Antigraphami/Azariaszami y tym podobnymi na krew Bratnio podżogami [straszą mnisi]. SmotEx4v-5
- Tacy odzywali się ad Regnandum konkurrenci Iak Pan kasztellan Woynicki iak Pan kasztellan Gnieznienski y insi tym podobni. A to tez y ia konkurrent. PasPam188
- Często okázya przypada w gospodárstwie wiadomości o wadze intratnych rzeczy, Woskow, Łoiow, Wełny, Cyny, y tym podobnych, ktore máłymi gwichtámi zważyć się nie pozwolą. SolArch28
- Sol to ma iż zbyteczną wilgotnością trawi, y samo mięso ściska. Záczym iż mięso zaięcze y tym podobne, sámo iuż iest suche, gdyby ie násolił nicby nie wáżyło. TylkRoz235
- Rzecz mało podobna takiej sumie być w skarbie na jeden raz w nędznem państwie. NiemPam229
- [Herod o Chrystusie] Jesli/ pry/ podobna rzecz: iesli to prawdziwie/ W dzieiách Oycá moiego pomnię nápisáno: Zeby dla tego człeká pomordowáć miano/ Ták wiele niemowlątek v piersi niewinnych! RożAPam44
- Lecz to rzecz podobnieysza/ iż to zacne dzieło [obróbka żelaza]/ Záraz wynálezione po Potopie było. RoźOff D3v
- Co strony karety, moja panno, nową cale mi tu zrobiono w Żółkwi; bo gdzież to rzecz podobna była w karetce małej jeździć sukiennej nadstarzałej, a konie do niej jedne, coś Wć kupiła, a drugie tureckie, pewnie stojące się dwa tysiące. SobJListy263
- Tak wielkiem apparatem i ledwie ku wierze Podobną gorliwością gdy się Osman bierze Poczesny przednim Moffty nad wsze starszy Hodzdzie Stanął pod Srebrnem włosem na głowie y brodzie A ufaiąc powadze swego Pastorału Tak się do Woyny owey przymowi zapału [...]. PotWoj25
- Ten koń przy dziwnych wyćwiczeniach swych te cnoty ku wierzeniu ledwo podobne miał, że sam wolno puszczony, widząc zbrojnego chłopa, ku niemu się miał, kąsając zęboma, zadem i przodem bijąc [...]. DorHipTur21
- Podobny ku wiérzęniu/ ku práwdzié. Probabilis causa, visio, probabile aliquid sit dicendo [...]. Kn743
- [...] kto chce drugiego do ludzi zle vdáć, potrzebá áby cos podobnego ku prawdzie nąn powiádał, iesli chce áby iemu wierzono bo inaczey nic nie sprawi. SzemGrat A2v
- Podobny ku wiérzęniu/ ku práwdzié. [...] Verisimilis aut veri similis narratio. Simile vero videbatur. Verisimillimum mihi videtur [...]. Kn743
- Podobny [...] 3) rzecz podobna do wiary, (ku wierze) ku prawdzie. T III1451
- Tym árgumentem/ Dyabeł wiełą bárdzo dobrych rzeczy/ ktore zá vnią PP. Akádemikow z Jezuitámi bydź mogą/ przeszkádza/ bo się zda tá rzecz do prawdy bárzo podobna. SzemGrat345
- [Zmarły syn] Vkazał się Oycu/ y rzecze/ iuż się oycze nie modł zá mię/ bom iest potępiony ná wieki; y tákie męki cierpię/ iż/ bym miał ták wiele ięzykow iáko iest gwiazd ná niebie/ tedybym tych boleści/ ktore ponoszę nie wypowiedział dostátecznie. StarKaz543
- Czy nie wiesz ze Bog tego rád frasuie Komu w Swey Chwale Korone gotuie: A ze twoy Ludgierd iuz za swoie cnoty W niebie otrzymał wieczny Więniec złoty Tedy zatęn zal co z iego zginięnia Ponosisz, y ty bądz pewna zbawięnia. OblJasGór140v
- Iák cięszkie są żale/ ktore Wm. M. M. Pan ponosisz/ ják gorzkie łzy/ ktore przez zeście z tego Pádołu w niedoszlym wieku Iey Mości swojey wylewasz/ snádnie się dorozumieć mogę. DobrPolII, 221
- Jeśli zaś o to, że czas i pora wojenna ustawa, mrozy, śniegi i słoty ustawicznie, tedy cośmy się gdzie indziej mieli dzielić kwaterami zimowymi, dzielmy się tu na tym miejscu w granicy nieprzyjacielskiej, ponieważ sian i innego pożywienia będziemy tu mieli z potrzebę. SobJListy583-584
- [...] w Zimie Woysko sposobić trzeba, azeby zaraz iak nastąpi woienna pora, do zazycia gotowego było [...]. CzartListy109
- Gdy zaś Pan pracy owo doda łaski z góry, W ten czas narychlej dojdzie winnica swej pory [...]. ZimBSiel144
- Gdzie się z dziecinnem Młodzienski wiek ztyka, Wpadł, ach wpadł Smierci, niespodzianey wŁyka. Wpadł wŁyka Smierci, nie ruszoney Płaczem, Przebog, wroc mi go, ach wroc mi go zaczem Swey doydzie pory [...]. PotPer20
- Ten folwark, jako jeszcze do swojej nie przyszedł pory, tak cokolwiek się w nim znajduje, na wikty się zamkowi i z czeladzią folwarkową obraca. OpisKról317
- Ná ten czas iednak osobliwszym Wszechmocności Boskiey konkursem stáło się, że w iednym dniu do swoiey doskonałey pory rozliczne drzewa, ziołá, y kwiecia przyszły. BystrzInfCosm C1
- [...] potrzeba też vważyć/ iż Pan/ Xiądz/ y chłop/ muszą bydź pospołu/ á nie w kilká set mil od siebie: aby y Pan miał komu Pánować/ y Xiądz kogo Zakonu Bożego vczyć/ y chłop komu robić: bo ináczey żaden z tych stanow nie mogłbyby bydź w swey porze. DembWyw68-69
- [...] znac ze Miłosc w swoiey iescze nie była porze, wiemy bowiem dobrze, ze tempore crescit amor. WilczPam19
- Kto chce być, nie odmieniáć z Miesiącem się na ni, Stać y trwáć w iedney porze, w iedney trzebá gráni. PotPocz71
- [...] wielu poważnych Swiętych Oycow domniemywa się, iż ten świat od stworzenia świata do skończenia swego, w iedneyże porze trwáć bedzie tylko sześć tysięcy lat. BystrzInfCosm G4
- Tegoż doszedł List od ImPana Szela, ktory donosi Iz Przybył do Grodna do ImPana Stanouniczego ratione Stancyi, w Czym się Exkuzował pierwiey że nie w porę ImPan Szel przyiechał [...]. SapADiar116
- Owo zgołá, miawszy tey wypráwy praeparament, y przywykłość, cokolwiek okázya każe, łátwo będzie záżyć według potrzeby y upodobánia. FredKon51
- Weźmiy Szczupaká pułmistowego/ y Liná/ ochędoż pięknie/ wymocz/ wstaw w gárncu pięknym/ w wodzie/ warz dobrze nakrywszy/ [...] gdy vwre/ odley polewkę osobno w piękne naczynie/ [...] przyley Winá/ Cytryn wycisniy według smaku/ Cukru według potrzeby/ Cynámonu całkiem/ Gozdzikow/ Pizmá [...]. CzerComp89
- Pisma jakieś niechętliwe, A przytem i uszczypliwe, Bez potrzeby tak snać prawie, Ujmę czynią mojej sławie [...]. GrochWiersze65
- Trzęci árgument Plebáński ná przeciw szkołom Iezuickim w Krákowie iest/ że się mu sposob náuczánia ludzi młodych/ ktory Iezuici we swych szkołách záchowywáią/ niepodoba/ bo Grámatykę porozdzieláli/ reguł trudnych bez potrzeby w niey náczynili; długo onąż młodź zábawiaią. SzemGrat24-25
- Bog cudow bez potrzeby nie zwykł czynić. WisCzar112
- Munsztuk zupełny hiszpański nakształt adziamskiego, [...] tego munsztuka dla kształtu, do stroju adziamskiego używają, względem krotochwil raczej, aniżeli z potrzeby. DorHipTur158
- [...] wołáć piwá kiedy się pić nie chce, nie z potrzeby, ále z głupiego obyczáiu to czyniąc, iest rzecz głupia [...]. StarPopr65
- Wpotrzebie woienney rowny wSliachectwie Sliachcicowi tilko obok stanąc ma a plebeusowi zadnemu miedzi sliachtą Stawacsie obog niegodzi tylko miedzy Czeliadzią Sliachecką [...]. TrepNekLib11v
- Mogłbym tákie plagi przytoczyć/ ktore potykáły tych/ ktorzy kościoły Kátholickie łupili. Miánowicie Hálberstádá Xiążę Brunświckie/ ktory ściągnął rękę świętokradzką do Zákrystyey iedney bogátey w Niemczech/ y statuę złotą z niey porwał Swiętego iednego/ żártuiąc z Swiętych/ á potrzebą woienną się wymawiáiąc. Czy to nie skarał Bog tego łotrzyká prędko? BirkNagr46-47
- Drudzy zaś deski sobie najdowali, A do onych się mocno przypasali Mając nadzieję - (ubroń Boże! żeby Okręt się rozbił) z gwałtownej potrzeby Przy owych deskach chcieli się ratować I jakokolwiek swe zdrowie zachować. BorzNaw104
- I w tychze dołach; co ie na wał skopią Grob będą mieli; iezeli się prędzy Rozstasowaney nie odeymą nędzy. Więc zabiegaiąc potrzebie gwałtowney, W Achaią się ieden pułk wyprawi; I co wynaydzie w krainie obłowney, Ztym nieodwłocznie do Woyska się stawi [...]. ChrośKon279
- COMMODITÉ [...] WYGODA się też mowi w domu komorka sposobna gdzie ná potrzebę chodzą. DanKolaDykI, 327
- LIEU COMMUN, (Retrait ou' l'on va aux grands besoins.) [...] MIEYSCE pospolite osobna komorka gdzie wszyscy chodzą na wielką potrzebę. DanKolaDykI, 328
- [...] ięłá się szláchtá kupczyć [...] ták iż się ubogi człowiek w mieściech y po wsiách nie może przed nimi pożywić. Co rozumiey nie o tych/ ktorzy ná swoią potrzebę domową kupuią [...]. StarPopr135-136
- [...] ná targ kmiotek idzie żeby Kupił lub wituch pszenny Alboli pás rzemienny Lub dla domowey naczynie potrzeby [...]. KochProżnLir30
- To Xiążę że było bárzo silne, gdy stáczał potrzebę z Genueńczykámi nád morzem, Hetmáná ich [...] porwawszy, przyniosł żywego do obozu swe[go]. KalCuda62
- Przydaię y tę prawdę nie omylną, że im się bardziey stan duchowny Bogaci, tym bardziey swiecki ubożeie, z kądże succurrere Oyczyźnie w nagłych potrzebach, żeby y z wiarą nie upadła, kiedy to, co się raz odda kościołowi, nie powraca nigdy in publicum usum. LeszczStGłos25
- Die 12 Septembris zjachały się nasze wojska pod Wiedeń, gdzie dali potrzebę i szczęśliwie otrzymali zwycięztwo z Turków. WierzbKon195
- Spodziewaliśmy się co godzina, że nam miał [Lubomirski] dać potrzebę, bo tak wspominał, i już kilka razy był uszykował wojsko, kopie porozdawał, nawet i kozackim chorągwiom, których ma siedemset i z których wszystek chce uczynić front. SobJListy56
- Byłaby to pessime constituta Respublica, gdyby w ostatnich potrzebachin malis irremediabilibus, Seymu doczekać się nie mogąc, nie miała żadnego sposobu wybrnienia. KonSRoz41
- Roskazuiemy y to, áżeby Plebáni osobliwe mieli stáranie około porátowánia ubogich w ostatniey zostaiących potrzebie [...]. DanOstSwadaV, 11
- A szykowana Piechota w Swe rothy Zwykłey Nabrawszy cery y ochoty Oycom na radosc y na imię cnęmu Stephanowego Swięta Zamoyskięmu Tak Sprawnie ognia y gęsto dawała Iakoby Kędy w potrzebie Stawała. OblJasGór169v
- [...] krol Szwedzki takowe podał [Brandenburczykowi] kondycye [...] 4to Żeby stawał z Woyskiem swoim krolowi Szwedzkimu na pomoc w kazdey potrzebie przeciw nieprzyiacielowi Iego [...]. HistBun36v
- Z ktorego pozostałego skarbu, zadney monety, oprocz samey szabli Camillowey z ktorą Walnym Wodzem Rzymskim będąc do potrzeby stawał [...] niewziowszy: wszytek skarb pozostały, na mieyscu swoim złozył [...]. SzołHist17
- Ale y w narodzie Naszym Herbowni kiedyś pod iedną Chorągwią do potrzeby stawali [...]. DanOstSwadaII, 61
do potrzeby własnej
, na własną potrzebę patrz: POTRZEBA, POTRZEB
- Snadź chce Krol ludzie obrocić gdzie indziey/ ná własną potrzebę [...]. MerkPol248
- Ma ta wieś chrosty do potrzeby własnej na swoich rolach. OpisKról371
- Budynkowego nie rąbác drzewá, chybá ná własną potrzebę, y to zá wiádomością Páńską, álbo stárszego Vrzędniká, ludziom rozdawác, przedawác nie godzi się. HaurEk59
- [...] zaś robotnicy iż ciężko pracuią więcey dbaią o chleb niżli o pańskie łagodne przywitanie, abo o poszanowanie od pana aby naiadszy się wedle potrzeby mogli być duższy y świeższy do prace dalszey odprawowania. PetrSEk10
- wedle potrzeby długi. lang genung. assez long. T III1571
- Orzeł i sowa, mając ku sobie przychylne Serca, zawzięły z sobą przyjaźni nie mylne, Stanowiąc, żeby jeden drugiemu nie szkodził, Owszem więc zobopólnej potrzebie dogodził. VerdBłażSet8-9
- Iesli serce tak piękne iako twarz u ciebie Nie porz dobrych zamysłow dogodz mey potrzebie. ArKochOrl35v
- [...] potrzebie łacno dogodzić, zbytkowi trudna. T III1570
- Nadto z lądu za tamą nad Tygą leżącego, gdzie pastwisko mają i trzcinę do potrzeby swojej zbierają, płacą marcas Pruthen. 100. OpisKról405
- O. Przeor teraznieyszy bacznosc maiąc na Kazimierza Slagę [...] przysądza iemu, azeby trzymał pastewnik oprocz tamtych zagonow od Błazeia na potrzebę swoię [...]. KsKasUl380
- [...] wszyscy sie bespiecznie do gaiu onego swiętego przyieli, y większą go połowe na swoią potrzebe wycieli [...]. SzołHist19v
- Anno 1654 12 augusti, którego i zaćmienie słoneczne straszne było, zabito pod Szkłowem pana Hieronima Mirskiego w potrzebie walnej z Moskwą [...]. CedrPam17
- [...] tegoz Roku nasze Woyska zMoskwą pod Chmielnikiem mieli walną potrzebę [...]. DrobTuszInf51
- Wypróżniáć się/ iáko źwierzętá czynią. honestius dicitur ná stoléc iść/ stoléc mieć: Czynić sobie wczás ambiguum est. Potrzébę przyrodzoną odpráwowáć etiam ambiguum, quia duplex est vt diximus, Ná dwór máły. Ná dwór wielki. Oletum facere [...]. Kn1326
- Będziecie też mieli miejsce zá Oobozem/ gdzie będziecie wychodzili ná potrzebę przyrodzoną [...]. BGPwt23, 12
- Więc kiedy go potrzeba przyrodzona budzi, Stół namacawszy, darmo po kątach się trudzi, Szukając drzwi, żeby mógł wyniść do wychodku [...]. PotFrasz2Kuk II415
- Insze powinności, to jest, gdy około młyna albo wożenia drzewa potrzeba napadnie, to się z Fedrauem, ktory dwie włoce szołtyskie drugie trzyma, sprzęga i obadwaj za jednego szołtysa powinnoć odprawują. OpisKról427
- Klisterámi według wzwysz pomięnionych ingredientiey, zgotowánemi pilnie ná tęn czás rátowác gdy nápádnie potrzebá. HaurEk53
- Waszec do kąd Spytasz go mąm wielką odpowie Potrzebę do naszego Pana PodSkarbiego [...]. OpalKSat34v
- Jechałem do Usnarza, ztamtąd 25go na Wilno jechałem do Mińska, bo w Wilnie do jp. hetmana miałem potrzebę, którego końmi biegłem na sejmik przedsejmowy [...]. ZawiszaPam39
- Pan Prouisor za gospodarza zostawił na Mincy Wilhelma Witte Sliosarza Maistra teize Mincy; a w młynie pod Zamkiem, gdzie ciągnom zgrubego Cany, Jakuba Hild Ciwerkmaistrza opatrziwszy obadwuch podług potrzeby strawnemi pieniędzmi. VorLetSkarb237
- Tegoz Uzioł 4 Blankieta Listowne ImX Theolog do zapisania czasem listow podług potrzeby. SapADiar106
- Strzemiona na dużych sowitych puśliskach u siodeł, abo mają być równe obie, abo prawe na palec dobry krótsze nad lewe, dla raźniejszego siedzenia i władania kopiją i bronią, gdy tego potrzeba przynosi. DorHipTur92
- Dobrá Kościelne máią bydź iáko święte kotwice/ ná ktore tárgáć się wam nie godzi/ bez dozwolenia Oycá ś. y tylo ná ten czás/ gdy ostátnia potrzebá Rzeczypospolitey przyciśnie. BirkEgz31
- [...] lepiey y bespieczniey będzie by trochę opodal początek ich [aproszów] załozyc, zeby gdy potrzeba przycisnie z obozu obrona y posiłek wczesnie mogł bydx dodany [...]. NarArch123
- Czemu frasuiący się wzdychá? Duszá cale wlepi się y utopi w myslách y zapomina przez odetchnienie sercá chłodzić, áż gdy potrzebá przyciská, chce oráz nagrodzić co omięszkáłá, tedy mocno ciągnie oráz powietrze y ták wzdychá. TylkRoz283
- Iuz nade dniem iakis człowiek [z] Swieczką dla potrzeby natury wszedł między owe obaliny y usłyszawszy konaiących ludzi ięczenia zląkszy się uciekł y innych ludzi zawołał [...]. HistŚwież81
- [...] książęta małe, synowie jej [księżnej krajczyny], zamknięte były w wielkiej niewygodzie i smrodzie, gdyż w tej jednej izbie spać, jeść i inne potrzeby natury czynić musieli. MatDiarI, 285
- Moskwa niestrzymała razu ięli zaraz vciekac nasigonic Wtym tez one Falkoneciki stą trochą piechoty przysli y barzo potrzebie wygodzili [..]. ŻółkPocz26
- Przetoż áby Towárzyskim potrzebom wygodzono było [...] żadnemu nie będzie się godziło nád dwadzieścia y dwá dni [...] od Chorągwie oddaláć. FredKon1
- Znáć było ná tym weselu wolą Páńską ná pożytek ludzki obroconą: bo co pożyteczniey iáko vbogiego potrzebę rátowáć/ dáć mu winá ták dobrego/ ták wiele? BirkNiedz89
- [Faraon] iák wielkie zgromádził Prowiánty, iákie pozákładał Mágázeny, iákich szukał sposobow, áżeby poddánych swoich potrzeby rátowáć mogł. DanOstSwadaV, 17
- [...] te Panstwo podległe záwsze bywało przypádkom Interregni, miánowicie ná ten czas gdy schodziło ná krwi y Potomkách Krolewskich á szukáć po obcych Kráiách Pánow tym Narodom potrzebá kázałá [...]. MerkPol167
- [...] ieżeliby od Pułnocy Międzywschodnie Kráie Pokoy sobie obmierziwszy/ chciały Woynę przeciw Rzeczypospolitey podnieść/ álbo iesliby przeciwko támtymże Kráiom potrzebá Woynę obrocić kazáłá [...] tą drogą [wodną] wszytkie te potrzeby Woienne [...] wygodnie wystáwione być mogą. FredKon111
- [...] zdaiemy stolice JP. Hetmanowi, aby nas już wyzwolił zniey prosiemy, obiecując mu i żywności dodawać i odsiedcz prętko gdzieby tego potrzeba ukazowała. MasDiar104v-105
- Chorągwie nowo záciągnione prędzeyby do Obozu stáwáły/ kiedyby noclegi rospisane mieli/ bo niemieliby się kędy zábáwiáć/ y Hetman wiedząc Trácty ktoremi idą/ mogłby ich Vniuersałámi przygrzać/ ieśliby potrzebá Rzeczyposp: vkázowałá. FredKon92-93
- [Lubomirski] W zywnosc się sobi, radby załozeł Spizarnie Zeby y Sam miał dosyc y za czasem komu W Potrzebie mogł dogodzic [...]. PotWoj46
- [...] gdzie nie mász białogłowy tám wzdycha potrzebny abo chory; bo ona dzielnością swoią w każdy kąt domowy weirzy, káżdemu domownikowi ábo potrzebnemu w iego potrzebie dogodzi. WisCzar44-45
- A stąd ludzie rycerscy dla ták wielkiey cnoty Iego [żelaza]: nad wszytkie skárby y drogie kleynoty: Więcey ie sobie ważą w więtszey cenie máią/ Zwłasczá co go w potrzebách marsowych doznáią. RoźOff164
- Myśleć o kilkunastu milionach dla zapłaty wojska dawnych zasług i samej braci stawać w potrzebie marsowej, jeżeli to wystarczą województwa i czy podobna subsit indicio majestatis [...]. DiarSejm347
- [Szwedzi do zakonników:] Onegdyście nam iednego [charakternika] zábili Ktoremu czarci na roskas słuzyli, Siedm zawsze przy nim było duchow smiałych Trzydzieści potrzeb odpráwił nie máłych A tu od niego uciekli przeklęci Ani go wspárły pisma ni pieczęci. OblJasGór93v
- [...] nie słuszna się zda wygádzáiąc nieumieiętnym Domowym/ wypędzić cudzych dobrych z Korony/ z ktorych większą lud pospolity y Krol sam ma wygodę; ktorzy też więcey zárabiáiąc/ więcey ná publiczne potrzebycontribuere mogą. MerkPol26
- A co tego się plugastwa szelągów i tymfów rozlazło, niepodobna i porachować; bo żaden we wszystkich publicznych potrzebach nie idzie do podskarbiego, tylko do mnie. SobJListy226
- Rozłożenie słow według porządku obiecádłá, w Arythmetyce Polskiey przytrudnieyszych. SolGeom III77
- ALPHABE'TIQUE, adiect. m. & f (Disposé selon l'ordre des lettres de l'alphabet.) Secundûm litterarum seriem dispositus, ou ordinatus, a, um. ABECADLNY ułożony według porządku ábecadła. DanKolaDykI, 86
- Odpowieda mi tedy tak Moy MSCi Panie Prawdac to ze tu u nas w tym kraiu Sług od God tylko przyimuią [...] Ale to ma się rozumieć opodleyszych tylko sługach. PasPam223
- Poszedłęm do Regimentarza a opowiedziawszy za iego pytaniem wczoraiszą biedę y dwa Strachy to iest od Szwedow y od wody. Rzecze Woiewoda. iuz to prawda że to terminy były niedobre ale tez Panie Bracie masz Waszec nad Całe Woysko bo W. Woiuiesz po Morzu, a Woysko na lądzie. PasPam67
- Prawdá to wszytko zęm się ia modliła, Zem dyscypliny y Krzyze czyniła, Ale w prostocie, a nie z zadney złości Oddawałąm swe Bogu doległości [...]. OblJasGór105
- Jako to Wć moja dobrodziejko pomnisz, że mi moja zawsze ginie czapka? To prawda, że wszystek czas bez niej sypiam, bo mi zawsze ginie. SobJListy211
- Z tákowey powieści [że nie ma w państwie człowieka, który mógłby mu opowiedzieć o wierze chrześcijańskiej] Więcey przydał Krolewic do smutku boleści sobie. DamKuligKról32
- Nie mogłaś się, Anielo, swym imieniem złożyć Srogiej śmierci, nie dałać twego kresu dożyć, Chociaż przy tym imieniu, na duszy, na ciele, Miałaś wszytkie, o pani, przymioty aniele. PotFrasz4Kuk I256
- Ktoż widział przy tak wdzięcznym i wspaniałym ciele Glancowniejsze od słońca przymioty aniele. PotZabKuk I549
- Byłem w menażerii w przeszłym roku wystawionej, w której niedźwiedzie, potykając się raz z sobą, drugi raz z bykiem bydła podolskiego, wielką nam na to patrzącym sprawili uciechę. RadziwHDiar28
- Dwa Chory z sobą w dzięcznie naprzemiany Spiewały [...] Y dali tęn Hymn wdzięcznęmi słodzili Głosy, tak długo az go do konczyli: A mąz Sędziwy [Bóg] acz Vszy nie głodne Ma takich dzwiękow, przęcie na Łagodne, Te piesni idzie,w wnet oney dobie Koscioł wspaniały da widziec Liobie. [marg.] Ozdobę budynkow Panskich, Kto poymie? OblJasGór 141v-141v marg
- Básztá woienna ruchoma: ábo Máchiná do murow/ [...] Ambulatoria turris [...] Subrotata turris [...] Turris mobilis [...] Oppugnatoria machina [...] vide Szopá woienna. Kn17
- Widzicie te Rokosze/ te zdrády/ te zbrodnie przeciwko máiestatom Krolewskim/ te bunty/ y tumulty w Krolestwách/ te pożogi Rzeczypospolitych. BirkRus33
- Pompeiusz wszytkich Partyzantow Mariuszowych wygładziwszy, wszelkie ich tumulty i bunty rozgromiwszy [...] drugi tryumf [...] odprawił. SzołHist 4v
- Potym [zioła] miedzy dwie blásze żelázne/ á na pálec wzmiąsz [...] kładą. SyrZiel122
- W niej [łazience] piecyk malowany nowy, kociełek miedziany nowy na łańcuchach i hakach żelaznych wiszący i blacha żelazna. InwKal I104-105
- Z izby bokowej komora, w niej piec polewany, z kominem i blachą w nim żelazną, okien szkalnych w drzewo dwie. PiotBrań413
- Były tez ręczne pociski ktoremi Rzymscy zołnierze tak zręcznie ciskali iz niemi mierniey nizeli z łuku strzałami do Celu trafiali, a w co trafili tedy by tez w zelazne blachy rzecz uzbroiona była, na skroz ią przebiiali. SzołHist19v-20
- Podstaw pod nos chorego blachę żelázną rospaloną, żeby na nię krew kápáłá. PromMed98
- W tymże podwórzu gołębieniec z gołębiami. Kompas z blachą cenową, osieł drewniany. InwKal I254
- Pioron na Wiezą [...] Vderził y one od wierzchu samego zapaliwszy, do Sczedu spalił, ze Czynowa blacha iako desc gwałtowny zniey padała. KomonDziej194v
- Rátusz tu [w Padwie] iest wspaniały [...] cały cynową pobity blachą. ChmielAteny II192
- Przekowywáią ná motyki włocznie/ Lemieszy z mieczow robią nieodwłocznie; Rádła z koncerzow/ z stálnych blachow gráce/ Do rolney prace. KochProżnLir119
- Czwarte pułki wiedzie Slęzakow y Sarmatow Sam Henryk: na przedzie Złota blacha puklerzem z przyłbice Gorgony Postalonych Rodelach patrzą na wsze strony. DrobOpow70-71
- Wszytko to frászká/ gdy nie będzie pewny żołnierz ná gránicy. Czego teraz z wielką szkodą y sromotą nászą doznawámy/ nie mogąc się chłopstwu grubemu/ ták domowemu/ iáko y postronnemu odegnać. StarPopr139
- Pierwsza ozdoba kraiu z miast pieknych budownych I w nich ludzi zrodznych ktorzy wiec przechodzą Grube chłopstwo dowcipem indole et forma I rządem. OpalKSat 97v
- Czeladzi samych poddanych w tej wsi służących jest jako to: Kuba parobek [...] Janek Mazurak chłopiec, Kaźmierz chłopiec ratajczyk, Wojtek chłopiec krawczyk. InwKal I342
- Puściłem w Nowym Barkocinie okupną chałupę Chrystianowi Rydzowi [...] w trzyletnią arendę z rolami, łąkami i ogrodami, z chałupą, która w zrębie dobra tylko dachu potrzebuje. InwPuck192
- szepta, szeptu daley nic. viel Worte nichts dahinter; das find nur leere Worte. ce ne ont que des mines; ce n'est que verbiage, que des paroles inutiles. T III2253
- Brazidas też Hetman Grecki/ będąc od nieprzyiácielá swoiego bronią ręczną przebity/ gdy go ułápił/ tąż bronią iego sam go przebił. StarKazII, 521
- Polak [...] to grotami to reczną bronią vgania się y sciera sczerze sturkami y statarami. HerbOr539
- Cisz Commiszarze Naszi postanowili aby Miesczanie Na szi [...] Posłuszenstwo Zamkowi we wszytkim oddawali [...] aby [...] kazdy Snich za naymnieyszym roskazaniem Vrodzonego Starosty Naszego [...] powinien był z Ruszniczą y bronią reczną przy Vrodzonym Staroscie Naszym albo iego Nasmiesniku [...] ruszyc sie. KomonDziej114v
- Po prawei ręce Xiązęciey stał Caualier trzimaiąc Parasonium (iest to bron kawalerska spochew wyięta) [...] podał Xiązęciu Kawalier Paraxonium, a mnie blizei stołka Xiązęciego u nog klenczec kazał. Xiąze wziąwszy wobie ręce Paraxonium (tak się nazywa bron, ktorą gołą na kawalerstwo passuie.) na krziz, raz tknoł głowe, drugi prawe ramie, trzeci lewe. VorLetSkarb101
- Bo nie bronią kowaną, nie hartowną stalą Nagle zbolałe ciała na ziemię się walą, Ale od wiatru tylko zaraźliwej pary Mizernie kończy lata lud młody i stary. ZimBSiel120
- DE'FENSIVE [...] BROŃ záczepna y odporna, to iest ktorey zażywaią álbo nástępuiąc ná kogo álbo odpor czyniąc nástępuiącemu y broniąc samych siebie. DanKolaDykI, 249
- DE'FENSIVE [...] BROŃ záczepna y odporna, to iest ktorey zażywaią álbo nástępuiąc ná kogo álbo odpor czyniąc nástępuiącemu y broniąc samych siebie. DanKolaDykI, 249
- Bo nie bronią kowaną, nie hartowną stalą Nagle zbolałe ciała na ziemię się walą, Ale od wiatru tylko zaraźliwej pary Mizernie kończy lata lud młody i stary. ZimBSiel120
- Azaś na rogach ważne ognie płoną Chebdy palący y gorne Gałbany Gdzie Tamaryszek; ztamtąd zmiie wioną Ani im dzięgiel Indyiski strzymany. Z Panakami je Centurzye żoną I z Modrzewami ciężkie Abrotany I przypalone rogi Jeleniowe Ze woysko całą noc wyziewa zdrowe. LucChrośPhar317
- Bo nie bronią kowaną, nie hartowną stalą Nagle zbolałe ciała na ziemię się walą, Ale od wiatru tylko zaraźliwej pary Mizernie kończy lata lud młody i stary.
ZimBSiel120
- Z inszych bydląt tak domowych/ iáko też y leśnych/ iáko z Báránow/ Kozłow/ Cielcow/ Krow: Kurow/ Páwiow/ Zorawiow: Wielbłądow/ Niedźwiedzi Wilkow/ Liszek/ Zubrow/ z Bykow/ koni dzikich/ mieso przez słábość ciepłá przyrodzonego/ zdrowiu ludzkiemu nie służy. HercBan31
- CHEVRE [...] KOZA, bydlę domowe co mleko daie á zażywają go ná lekarstwo, samica od kozła. DanKolaDykI, 302
- Abowiem jeżeli bakałarze szkolni rozumnego człowieka slabizować [!] uczący poważeni bywają, nie mniej zaiste jeśli nie więcej, ci którzy z niemem bydlęciem, do boju, do prace i do wszelakich krotochwil nader potrzebnem, kłopotliwe w ćwiczeniu swe zabawy trawią. DorHipTur90
- Ktoryby tákże Pácholik pod praetextem záściągnienia żywności, bydle robotne chłopu wziął (acz się nie nie godzi bráć) ma być karány vcięciem lewey ręki, álbo pryskowániem. FredKon15
- SOMMIER. (Une beste de somme) [...] ROBOTNE bydlę, szkapsko, wywłoka. DanKolaDykII, 503
- Ciáło chlubi się że ma swoie członki/ swoie zmysły/ swoię wymowę/ swoy rozsądek/ ktorym bydlętá nieme przechodzi. StarKazII, 332
- W Stárym Zakonie/ tylko nieme bydlętá kápłáni ofiárowali/ cielce/ kozły/ bárány/ ptástwo. StarKazII, 50
- Człowiek nie iáko nieme bydlę/ ktore się tylko zá ślepą nátury skłonnością udáie/ ále iáko stworzenie rozumne [...] to co przeszkodą być widzi odmiáta/ co zgodno [...] obiera. BujnDroga298-299
- XXVIII. Dzikie Bydlętá. Tur y Báwoł są dzikie Woły. Łoś [...] ma rozłożyste rogi: jáko y Jeleń. Ale Sárná z Sárnięciem zadnych nie mal nie ma rogow. Kozorożec [...] Dzika Kozá [...] Jednorożec [...] Dzik. KomDobrOrb67
- W głodnym człowieku/ iáko pisze Galenus tym porządkiem się trawienia máią/ że wprzod części káżdey wyprożnienie się stáie/ tychże też y ciągnienie z żeł/ wnetże też wtąż y żeł z żołądká przykre wysysánie zmysłu czuiącego/ aż potym y áppetit bydlęcia rozumnego następuie. CiachPrzyp12 nlb.
- Z inszych bydląt tak domowych/ iáko też y leśnych/ iáko z Báránow/ Kozłow/ Cielcow/ Krow: Kurow/ Páwiow/ Zorawiow: Wielbłądow/ Niedźwiedzi Wilkow/ Liszek/ Zubrow/ z Bykow/ koni dzikich/ mieso przez słábość ciepłá przyrodzonego/ zdrowiu ludzkiemu nie służy. HercBan31
- Ráchunki Cokolwiek tylko do Prowentu należy, y ná gruncie znáydowáć się może, wszelkich pożytkow, y Intrat, ieśli czynione videlicet. Z vrodzáiu zboż rożnych, z Iárzyn Ogrodnych, y násienia, z Sádow, z Browárow. z Kárczmy, z Gorzálniey, z wieprzow, z nabiałow, z drobiu Folwárcznego, ze skor bydlęciá rożnego, Obornego, Owczárniego, koni, y dziczyzny, z wełny, z Miodow, wosku, Siáná, z Czynszow, y dánin chłopskich. HaurEk86
- Ráchunki Cokolwiek tylko do Prowentu należy, y ná gruncie znáydowáć się może, wszelkich pożytkow, y Intrat, ieśli czynione videlicet. Z vrodzáiu zboż rożnych, z Iárzyn Ogrodnych, y násienia, z Sádow, z Browárow. z Kárczmy, z Gorzálniey, z wieprzow, z nabiałow, z drobiu Folwárcznego, ze skor bydlęciá rożnego, Obornego, Owczárniego, koni, y dziczyzny, z wełny, z Miodow, wosku, Siáná, z Czynszow, y dánin chłopskich. HaurEk86
- Ráchunki Cokolwiek tylko do Prowentu należy, y ná gruncie znáydowáć się może, wszelkich pożytkow, y Intrat, ieśli czynione videlicet. Z vrodzáiu zboż rożnych, z Iárzyn Ogrodnych, y násienia, z Sádow, z Browárow. z Kárczmy, z Gorzálniey, z wieprzow, z nabiałow, z drobiu Folwárcznego, ze skor bydlęciá rożnego, Obornego, Owczárniego, koni, y dziczyzny, z wełny, z Miodow, wosku, Siáná, z Czynszow, y dánin chłopskich. HaurEk86
- Bydło robotne do noszenia/ jáko kon/ muł/ wielbłąd/ etc. Animalia veterina, Jumentum [...] Saumthier [...]. DasHünDictPp iijj
- Po pracach dziennich zmordowany Orac [...] robotne bydło, do Obory zagnawszy od poczinku [!] y folgi uzywa. HerbOr390-391
- Przy tymże gospodarstwie odbiera tenże Wojciech od Wawrzeńca bydło robotne, to jest wołów parę po lat piąci, koni parę był odebrał nie bardzo dobrych. ActScabVet111
- BESTES de somme, de voiture, de charge. Jumenta, orum [...] BYDŁO robotne ciężarowe do iarzma. DanKolaDykI, 192
- Tabulatura Muzyki
Abo Zápráwá Muzykálna,
Według ktorej káżdy [...]
może sie bárdzo prędko
náuczyć śpiewáć; y ná
wszelákich instrumentách/
to iest: ná Skrzypcách,
Kláwikordzie/ y inszey
Muzyce z not gráć. GorMuzk. tyt.
- Kto chce na znaczny czas bez przestanku palić lampę, niech dostanie knota azbestowego, albowiem taki za doświadczeniem do wielu lat trwać może. SolArchB386
- Dziś cię poda Pan w ręce moje, a zabiję cię, i odejmę głowę twoję od ciebie, a dam trupy wojska Filistyńskiego ptastwu
powietrznemu
, i bestyjom ziemskim; a pozna wszystka ziemia, że jest Bóg w Izraelu; I dozna wszystko to zgromadzenie, że nie mieczem, ani oszczepem wybawia Pan, gdyż Pańska jest walka, a poda was w ręce nasze. BG1Sm17
- Nadto rzekł Filistyńczyk do Dawida: Pójdź do mnie, a dam ciało twoje ptastwu
powietrznemu
i bestyjom polnym. BG1Sm17
- A wziąwszy Resfa, córka Ai, wór, ropostarła go na skale, na początku żniwa, ażby na nie kropił deszcz z nieba, i nie dopuszczała ptastwu
powietrznemu
, padać na nie we dnie, ani zwierzowi polnemu w nocy. BG2Sm21
- A będą trupy twoje pokarmem wszelkiemu ptastwu
powietrznemu
, i zwierzowi ziemskiemu, a nie będzie, kto by ich odpędził. BGPwt28
- Dali trupy sług twoich na pokarm ptastwu
powietrznemu
, ciała świętych twoich bestyjom ziemskim. BGPs79
- Wszytkie ptástwá powietrzne ták się zgromádzą do kupy/ iáko y ryby/ y bestyie leśne. StarKazII, 604-605
- Iáko w ták wielką w padłem niełáskę W.K. Mości, że tego, ktoregoś wyniosł, vpuszczasz, ktoregoś stworzył niszczysz, y ktorego niedawno vczyniłeś widokiem łáski, teraz przykłádem wystáwiasz gniewu y niełáski, áni wiem, áni się bádáć smiem. LubJMan141-142
- DISGRACE [...] (La perte de la faveur et des bonnes graces de quelque grand Seigneur.) Offensa [...] utracenie łaski wypadnienie z łaski, wpadnienie w niełaskę Pána znácznego. DanKolaDykI, 471
- DISGRACE [...] Estre en la disgrace de son Prince, avoir perdu sa faveur. Esse in offensâ apud Principem. [...] Być w niełasce Krolewskiey, utracić łaskę Pańską. DanKolaDykI, 471
- DISGRACIER quelqu'un [...] (Eloigner quelqu'un de sa présence, luy oster sa protection) Removere aliquem à se.Z NIEŁASKĄ się komu oświadczyć od łaski go oddalić wyrugować od siebie z oczu serca y myśli. DanKolaDykI, 472
- Niełaska. Ungunst, Ungnade, Ungütigkeit. disgrace; mauvaise grace, haine. § przyszedł o wielką niełaskę u krola. T III987
do niełaski /kogoś komuś/ przywodzić patrz: NIEŁASKA
- Nie rozumie[m] ia bowiem abym IKM. miał tykáć gdy o Kazanowskie[m] piszę sktore[m] priwatne moie odia, z wielu przyczyn od nie[go] danych zawzięte, niemiały mnie słusznie do niełaski Krolewicowi przywodzić. OssŻyw36
/kogoś/ o niełaskę /czyjąś/ przywieść patrz: NIEŁASKA
- Snadź to tego, ábo tych sámych concept, ktorzy powziąwszy raz odium ná mię, y opánowawszy kierowne y do wierzenia pochopne I.K. Mości serce, chcieli mię iáko rożnymi sposobámi, ták y pismámi bezecnemi o niełáskę I.K.M. przywieść. LubJMan83
- [Hipolit, syn Tezeusza] dla potwarzy macoszyney przyszedł o taką niełaskę do oycá, że go wygnał od siebie, y przeklinał zginieniem hániebney śmierci. OvOtwWPrzem632
- [...] przez to nie odwłocznego y częstego w sobie wzbudzenia skruchy włożenie się/ człowiek wprawuie się w Swięty pożyteczny náłog prętkiego náwroceniá się/ y nie ścierpieniá ná swym sumnieniu nie łáski Bożey [...]. BujnDroga107
- [Prośby posłów z województwa sandomierskiego do króla szwedzkiego] Osobliwie zeby Czarnecki stronę starego krola trzymaiący, zadney za to od krola Szwedzkiego nie miał niełaski, ale y owszem aby y samego y dobra iego przy osobliwey Zachował Protekcyi. HistBun36
- [...] z pewney okázyey nie wygodzić Páńskiey intentiey, urázić Páná, y z wielkiem Urzędnikiem Rzeczyposp: poróźnić mi się przyszło, y grożącemu nie łáską Páńską, odpowiedzieć publice, Wolę strátę fortun, niż Wiáry. LubJMan7
- [...] co zá pewność, że Wm.M.Mści Pan tego dotrzyma? pokazałem pewność ztąd, że z Poddánym spráwá, ktory z Domem, Krewnymi, Przyiaciołmi wszytek funduie się na łásce Krolewskiey, ktoremu nápásć ná niełáskę v Páná, byłoby zgubić się z temi wszytkiemi. LubJMan39
- Tákże wszystkie dziesięciny/ z rogátego bydłá y z drobnego bydłá/ wszystkiego co przechodzi pod laską pásterską, káżde dziesiąte/ będzie poświęconePánu [!]. BGKpłXXVII, 32-33
- Świetna Cyntyja, Dyjano, Latony Córko, a siostro słońca, skryj złocony Od brata promień. Bodaj cię kadzidłem Wonnym czcił Deles i rogatym bydłem. MorszAUtwKuk249
- BYDŁA ROGATE. BYDŁA przy Folwarku Rogátego tyle chowáć, ile dla dwoiákiego może pozytku karmia y Pasza wystárczyć. HaurEk27
- Tamze na Węgrzech wszelki był dostatek, Woysku Win, Miąs, bydeł, roznych rogatych y inszych rzeczy. DrobTuszInf8
- Nie wskok się z mieysca porwie, ale iako dudy Obwisnie: y trzeba go podnosic pod pachy Własnie był Raduł taki pospołu z Wałachy Bo im co mieli koni: y roboczych bydeł Wzięli Turcy ze siedzą iako ptak bez skrzydeł. PotWoj203
- Chłop roboczy na dobrey ziemie może na się wyrobić za dzień ieden Trzy szachty ziemie. NarArch59
- Tak Sapieha na prawem z Rudominą boku Tak w lewem z Zienowiczem Opalinski: kroku Pomykaiąc; iako więc zastaloną Kosą Suwa się chłop roboczy siekąc trawę z rosą. PotWoj117
- Weźmiesz też piersi z báráná poświęcenia/ ktore należą Aáronowi/ y obracáć je będziesz tám y sám/ zá ofiárę obracánia przed P A N E M/ á to będzie dział twoj. BGTtWj 29, 26
- BAráná też poświącánia weźmiesz/ y uwárzysz mięso jego ná miejscu świętym. BGTtWj 29, 31
- Szmer czynię/ Obstrepo [...] Ad haec maledicta cùm alia adderet, obstrepere omnes. Strepo. [...] Stridunt apes, per tertiam. [...] Burrio, [...] v. Sypię się. Kn1118
- szmer czynić. ein Getöse machen. faire un bourdonnement, un bruit sourd. § pszczoły szmer czynią. T III2264
- Y nie ináczey iáko pomnażaniem religiey wielu ludzi umysły z błędow heretyckich oczyściasz. SpInZąbMłotPrzedmowa
- Zgadłem zaraz, ledwie to moich doszło uszu, Gdy marszałkiem w kapturze Jordan na ratuszu, Że się Szlichting będzie krzcił; jakoż w wieży jeszcze Z błędow się heretyckich świętą wodą pleszcze. PotFraszBrück II199
- [...] Izychius wziąwszy nożá oderznie zárázem księgi one Heretyckie od Ewángeliey świętey/ y w ogień wrzuciwszy/ żáłuie zá ten swoy grzech/ iż niewiadomie księgi Heretyckie chował v siebie. StarKazII, 190
- Vmyślnie tedy/ y pod wielką klątwą kościoł święty Kátholicki zákázuie kśiąg Heretyckich czytáć/ y w domu swoim chować; áżby ná to miał kto osobliwe pozwolenie/ áby ie czytáiąc ná one odpisywał/ y pokazywał błąd bluźnierski ludziom/ áby się go strzegli. StarKazII, 190
- Prezydenci wászy Wileńscy szkołę záłożyli z Kálwinistow Krolewieckich/ y wychowywáią syny wásze w Religiey przeklętey Heretyckiey: pátrzciesz co zátym y chodzi y poydzie ieszcze bárziey. Podrosną dzieci wásze/ y tę przeklętą wiárę do Cerkiew zániosą. BirkRus9
- [...] máią iedno ziele pewne, ktore tylo ná Łysey gorze rośćie, ile mogęwiedzieć, gdzie też ná ten czás był zbor heretycki, tego práwi tylo zwárzywszy pokropić lubo człowieká, lubo iáką bestyą, ktorey smierci życzysz, nátychmiast zdrchnie. WisCzar32
- Więc dawszy alkoranom pokój i talmudom, Od heretyckich zborów tam się prosto udam, Gdzie ma kościół powszechny nabożeństwo swoje. PotFrasz3Kuk II516
- Gdybyście te iego księgi [księdza Reszki] przeczytali/ ktore on popisał o Atheismach/ Falarysmach/ y o poiedynkach miedzy sobą heretyckich Ministrow [...] wyrzucilibyście niedowiarstwa. BirkEgz13
- Dworzanie przerzeczonego Xćia poty zasługi swoie z Kassy Cesarskieyin pleno brać będą, poki powoley do usług samego Dworu naszego nie będą mogli bydż applikowani. GazPol1736/96, 6 nlb.
- Nie sam aksamit, nie sam atłas, ani sama Przedajna w najbogatszym leży sklepie lama. Znajdziesz włoczki, sztamety i wielbłądzą przędzę; Znajdziesz rozkosz wesołą i bogatą nędzę. PotFraszBrück II377
- Podstarosci [...] darował [...] Monstrantią [...] do ktorey zaraz Baldachim Zielony Nedze bogatey z białemi kwiaty z Frandzlą Iedwabną darował Valoris Srebra Grzywien 11. KomonDziej147
- O Szeremetu żadney wiádomości nie mamy o tym iednák namniey się nie frásuycie/ Bog bogáty. Szerzey o wszytkim opowie Dedes Agá Nász. MerkPol35
- Woyská záś W.W.M.M. Páństwá gdyby się záwsze przy Ordách nászych trzymáły/ w Bogu mamy nadzieię/ iżby Páństwo Moskiewskie wprętce było v Was. Bog bogáty y spráwiedliwy/ lubo ten nieprzyiaciel w wielkiey kupie bywa/ máło kogo wybije/ iego káżdy. MerkPol37
- Dla was Potocki; dla was Zołkiewski umierał Zeby was Obrzezaniec hardy nie pozerał Dla was iesli rozsądkiem, poymiecie to swoiem I my po dzis dzien wPolu Gradywowem stoiem Aze Bog intencye nasze zna Bogaty od niego oczekuiem przynamniey zapłaty. PotWoj169
- BAzylia/ ktorą Bázyliyką drudzy miánuią/ troiáką w ogrodziech páńskich widuiemy. Pierwszą/ ktorą zowiemy wielką dla wielkiego y szyrokiego liścia [...] Kwiátu białego/ kłosowátego/ nasienia czarnego. Ziele wszystko pachniące iako Cytryna/ y przeto ią też Bazyliyką Cytrową abo Cytrynową zowią. SyrZiel478
- Ták chciwość nie násycona wszystkich opánowáłá/ y dla wielkigo [!] zbytku nie może być uśmierzona. OpalŁRoz D4
- [Ciało] y chorobom rozmáitym/ y przypadkom rożnym/ y chciwościom nienásyconym/ y skázitelności wszelákiey podlega. StarKaz332
- [Minister Brühl] z nienasyconej chciwości swojej brał od książąt Czartoryskich pieniądze, a nic ani na interesa domu królewskiego, ani na przyjaciół dworu nie dbał [...]. MatDiarI, 816
- Mieszkaiąc Panienta [Sapiehowie] zrok wLouanium, znowu na Paryz iachali do Włoch [...] i ia z Ichmosciami, tilko schleba; za posługe nic niepłacili, i sam się odziewac musiałem. Rzekł ich inspector, dośc masz na tym, ze przi paniętach bez twego kosztu, cudze kraie zwiedziesz. VorLetSkarb93
- Przyznam się, że już ma dusza uboga Wysmażyła się aż do samych kości; Miejże dość na tym [Zosiu], albo jeśli w grobie Chcesz mię mieć, niechże wprzód będę na tobie. MorszAUtwKuk348
- Zegnąm Vrodę, Bogu ią oddaię Dosć mam gdy z tobą przy twoiey piękności W rowney pospołu będę zyc miłości. OblJasGór158
- Nie dość na tym Hetman mając, a chcąc nieprzyjaciela znosić do końca, chciał z tyłu na Obóz Niemiecki uderzyć, ktory był snadnieyszy do wzięcia, niż Moskiewski [...]. MasDiar49
- Do intraty iákie wchodzą Prowentá [...] z Skor bydłá rożnego rogátego, Owczárne[g]o, koni, y Dziczyzny, z Wełny, z Miodow, Woskow, z Siáná, z Czynszow, z Spow, y z roznych dánin chłopskich. HaurEk70marg. - 71
- Ráchunki Cokolwiek tylko do Prowentu należy, y ná gruncie znáydowáć się może, wszelkich pożytkow, y Intrat, ieśli czynione videlicet. Z vrodzáiu zboż rożnych, z Iárzyn Ogrodnych, y násienia, z Sádow, z Browárow. z Kárczmy, z Gorzálniey, z wieprzow, z nabiałow, z drobiu Folwárcznego, ze skor bydlęciá rożnego, Obornego, Owczárniego, koni, y dziczyzny, z wełny, z Miodow, wosku, Siáná, z Czynszow, y dánin chłopskich. HaurEk86
- Kopá gdy stánie ták Dworska, iako y Chłopska w polu, przy dobrey liczbie y vkładániu; Xiędzu dáć wcześnie znáć dla wytyczy, y prętkiego do Gumna zwozu. HaurEk2
- Myto chłopskie ná mieyscu ma bydź postánowione, ktorym wedle zwyczáiu zádáć y zápłácić, tylko pewnych mieć y wiádomych, áby nie uciekáli w drodze. HaurEk63
- Cmá niezliczona w chmurách się wieszałá Duchow piekielnych/ swoiem ku obronie. Tá serc Pogáństwu y sił dodawáłá/ Ktore iuż beło w obozowey bronie... TasKochGoff237
- Jákoż co v bram Obozowych stoią/ nie powinni luźnych wypuszczáć/ ále gdy się gwałtem wydzieráią/ iáko swawolnych y buntownikow/ imáć będą. FredKon9
- Teyże penie podlega ktory sie do bromy obozowey a pogotowiu w nocy dobywał. ArtWoj157
- ...wpadszy w nieprz[yjaciel]ski oboz rozerwał y obaleł brame obozną iaka pospolicie bywa w Miasteckach Ruskich dla te[go] [...] Na znak te[go] Mestwa ten kleynot od brąmy abo wrot oboznych Nadany. HerbOr587
- ...znacznie na nas iechali, aż do samych Bram Zamkowych Tamże ci Co na Bramach byli iesli nie wszedł znami ktory do Zamku, to im się wręce dostał. MasDiar92
- ...Je[go]MsPana Komorowskiego Jusz zeszłego kturego Pana zawsią wpadaiącego w Brome zamkową Szwedzi porwali ytamgo postrzelili ktury skoro skonał... PoczOdlPam10
- Dwa chory z soba wdzięcznie naprzemiany Spiewały, a głos w te słowa słyszany, Zdrowas zaranna iasno Gwiazdo Morska Matko bez zmázy w porodzęniu Boska Po porodzęniu Panno wiekuista Wybranych Panskich brąmo Rayska czysta. OblJasGór141v
- Wrożką był y tego/ iż przeciwko Kościołowi wszytkie oręża w kupę zebráne/ nic nie porádzą/ by się też spiknęły z bramy piekielnymi. BirkOboz56
- Iest tu táiemnicá tá: trudno czásem rozeznáć iesli grzech ná myśli zádał iuż śmierć/ czy skonánie czyni? czy zábił do końcá duszę/ czyli tylo stáwił ią v bran piekielnych? BirkNiedz58
- ...aby bramy piekielne przeciw niemu [Bogu] nie przemogły, sam Elearów polskich serca do siebie pociągnąwszy, ich przeciwko nieprzyjaciołom wiary ś. obrócił, męstwa dodał, szczęściem błogosławiał, i sam im hetmanił. DembPrzew7
- ... depcę [...] po Henrycystách/ po Sophistách/ po wszytkich brámách piekielnych: Boski máiestat zemną trzyma... BirkEgz12
- Powinnego też swego ktory iuż drogę rospusty do bram piekielnych przychodził/ ták zmiękczyłá serce/ iż zostawszy zakonnikiemDominika Swiętego/... OkolNiebo35
- A ták iest iedná bramá piekłá Aryáńska! á tę drugą iáko zowią? Kálwińska! á tę trzecią iáko? Luterska! [...] Co Herezyia, to nowa bramá piekłá. MłodzKazIV, 127
- Koronácya Krolewska pewnie będzie w dzień ś. Jerzeg[o] styl: vet: á gotuią się iuz Bramy tryumphálne/ y inne do takowey funkciey przynależyte apparaty... MerkPol191
- Ná iakążkolwiek ozdobną strukturę okiem kto rzuci, czyli to mularską, czyli Snycerską, Stolarską lub złotniczą; iáko to w Kościołách, Pałacach, ołtarzach, Cyboryach, wieżach, tryumfalnych bramach, katafalkach, baldachimach, szafach, Zegarach, [et]c. Oprocz proporcyi y symetryi, struktury, naypryncypalnieyszą uzna ozdobę czyli to z całey kolumnacyi, czyli z wyboru iey części pochodzącą. BystrzInfArch B2
- Arcus Triumphales albo Brám Tryumfalnych po całym Państwie náregestrowáno ná 1150. ktore Cesarzom, y wielkim Panom powystawiano [w Chinach]. ChmielAteny II619
- Pośli mi też drzewá Cedrowego/ jodłowego/ i Almugimowego z Libánu: Bo ja wiem, iż słudzy twoji umieją wyrąbowáć drzewo ná Libánie: á oto słudzy moji będą z sługámi twojimi. Aby mi wygotowáli drzewá co nawięcey. BG2Krn2, 8-9
- WIerność Poddánstwá swego Atáman Koszowy y wszyscy ná Zaporozu zostáiący/ W. K. M. Pánu Memu Miłościwemu oświadczáiąc [...] przysłáli mnie Hrámotę od Romadánowskiego do siebie pisáną. MerkPol170
- Przysłáli Hrámotę [kozacy] od Romadánowskiego do siebie pisáną/ á przy oney y Moskalá; ktory rozmáitemi vsiłował sposobámi Atámaná Záporowskiego odstrychnąć [od wierności królowi]. MerkPol170
- Szkoła zagęściła znaki oficyjerstwa, mądrzy, ale nie do komendy, bakałarze rotmistrzostwa, nie wiem jakim prawem jurystowie, rząd wielki, we wszytkim nieporządek. MałpaCzłow286
- Mury około miasta podobnym także sposobem rujnowali [żołnierze], i baszty murowe, ganki w około murów, i co tylko na murach od drewna było. OtwEDziejeCzech185
- Niemcy [...] opanowawszy drzewianą basztę wysoką naiblisszą naszego muru poczęli nam bardzo na naszych blamkach strzelbą szkodzić. MarchŚcibHist21-21v
- My, Piłat, w Hieruzalem starosta sądowy, iż Jezus Nazareński z Maryjej, król nowy, tytuł królewski sobie przywłaszczał, do tego targnął się na majestat cesarza wielkiego [...]. RożAPam60
- Ten syn ie[go] po Klerycku chodziel Grassowal w Crac. dla czego od X. officiala Crac. bel degradowany circa 1628. chodzieł potym po mieysku y odszedl zCrac. sluzyc A. 1636. TrepNekLib65
- Przy każdem [z dwu starostów] dyaka, to jest pisarza, ma [Wielki Kniaź] Tych dwu powinność rząd w miasteczkach zawiadywać, miejskie i wszystkiej włości chłopy sądzić, wolą Wielkiego Chłopa albo Kniazia opowiedać. NiemPam235
- Iż gdy miejska gwardyja na one bieguny Wypuściła swe ręczne i dzielne pioruny Z takim grzmotem, żem mniemał, jako nieświadomy, Iż z obłoków wypadły łyskawice i gromy [...]. ZimBSiel167
- W w tey Roli iest Gora ktorą Bargałowska nazywaią a te na Niwki y Pastwiska Mieyskie obroczo no, od ktorey zPłatu Mieyskiego Vrząd kazdy daie co Rok Złotych 3. do Koscioła Farnego Koscielnym. KomonDziej101
- [...] iakos za dwa Roki Miasto te Summe po Złotych 25. płacząc do Skarbu Ząmkowego oddało, y Kwit otrzymało, Vstawiwszy wPłacie Mieyskim tey Decimy grosz ieden od Zagona w Roli, a drugi od Domu Kazdego ale to potym Vstało. KomonDziej203
- Na noc do Wci [...]; bo luboby mi było arcy wygodnie, ciepło i wcześnie w tym domku myśliwskim wziąć lekarstwo, ale mi największy niewczas jest milszy przy Wci sercu moim. SobJListy480-481
- BAUGE terme de chasse [...] Volutabrum [...] BAGNO Kałuza doł termin myśliwski mieysce gdzie Dzik Spoczywa y inne okrutne zwierze ktore zawsze iest nieczyste y bagniste. DanKolaDykI, 183
- ATTRIBUT [...] (terme de Théologie [...]) Divinum nomen [...] ATTRIBUTA termin Teologiczny ktory się mowi o wszystkich doskonałościach ktore są w Bogu, iako Sprawiedliwość, miłosierdzie etc. DanKolaDykI, 143
- Notuy: Sáturnus iest pierwsza gwiazdá błądząca, á w zględem swoiey influencyey dáie duszy cnotę, ábo moc rozeznánia, y rozumnie mowienia. AlbSekr55
- Nie moie lecz Cyrulika Diogenesa w tym zdanie: ktoremu gdy Astrolog remonstrował ná sferze Astronomiczney, ktore są errantes to iest błądzące po Niebie gwiazdy. Odpowiedział: Mylisz się: nie gwiazdy błądzą, lecz Astrologowie. BystrzInfZup15 nlb
- Wiedzieć tedy potrzebá: że chodzęnie w kole przydáć się może co ciągnięnia wody, nie do młynow. Gdyż nie zdoła obracániu kámienia mielącego. Niech bowiem będzie koło do chodzęnia ludzkiego, wysokie ná łokci ośm; przypádnie obwod iego w łokci 25. potrzebuiących krokow ludzkich ná ieden obrot 50. SolArch95
- NAUKA XV. Pompowáć wodę chodzeniem w kole. SPorządz koło M, sposobne do chodzenia w nim kilku ludzi y przy S, ná iednym wále EH cztery łopátki D. SolArch148
- Wiedzieć tedy potrzebá, że chodzęnie ludzi w kole skromnym deptánym, nie zdoła obracániu kámięniá mielancego. Dopieroż w kole wielkim dla iego leniwego obrotu. SolArch95
- Wiedzieć tedy potrzebá: że chodzęnie w kole przydáć się może co ciągnięnia wody, nie do młynow. Gdyż nie zdoła obracániu kámienia mielącego. Niech bowiem będzie koło do chodzęnia ludzkiego, wysokie ná łokci ośm; przypádnie obwod iego w łokci 25. potrzebuiących krokow ludzkich ná ieden obrot 50. SolArch95
- Zrzebiętá maią być przy klaczách do Swiętego Marcina/ abo poki klacza przyimować ie będzie. A potym do Stáyniey/ ná nie u wiązánie/ żeby wolne chodzenie/ y wygnánie miáły/ by y drugą Staynią/ przeciwko ich staniu postánowić/ dla przechodzenia. PienHip9
- Do tego przyrzekliscie to Nam byli imieniem Boiar Dumnych ze ludziom Naszym y kupcom przybyciu u H[o]sp[o]d[a]ra Waszego miało bydz wolne do miasta gdzie potrzeba chodzenie wtąz y waszym ludziom do Dworu Poselskiego, a teraz postaremu Nas w tym zamknieniu trzymacie. PiasRel52v
- Dwie niedziele musiałem werezydowac ale podtytułem wiezę wpiękney stancyi zwolnym chodzeniem dokoscioła adrugie dwie Koło Trybunalskie przes List odProsiło luboby wprawdzie yte dwie odprosili Ieno ze PanSopocko Vciekł zwilna. PoczOdlPam101
- Ktora je kolwiek nosi, już, już, jego cechą Do piekła naznaczona, gdy wrzącej warzechą Smoły on smok okrutny na bezbożnej twarzy, Herb swoj, muchę, książę much, straszliwie wywarzy. PotFraszBrück II385
- Naprzod w káżdey gorączce pożyteczne są enemy chłodzące y odwilżáiące, tákie álbo podobne. PromMed11
- Naprzod ieżeliby tá áffekcya to iest zátrzymánie uryny, [...] pochodziło z zápalenia nerek, albo gorącości uryny, dawszy chłodzącą Eneme, krwi upuścić. PromMed136
- Item Emulsie to iest mleczká robione z nasienia Dynowego, Málonowego, Ogorczánego, Máku etc. tákże Iulepy chłodzące są dobre, osobliwie z máczku Polnego. PromMed93
- [...] mężowi nie ták dalece przystoi káżdy kąt w domu opatrzyć, y gdzie się co dzieie pilnować: dosyć ma na tym, aby w domu dostatek był. PetrSEk18
- Nie mam ná tym dosyć/ ábym cię ták widziałá iáko Moyzesz: rádábym się odmieniłá w orlicę Ezechielową/ ozdobioną w rozmáite głowy/ pełna w oczy/ ábym się ciebie nápátrzyć mogłá iáko naylepiey [...]. BirkNiedz48
- Niezazdrości Jeymć Panna Woiewodzanka, tey Bogini [Wenerze] kleynotow [...] dosyć ma ná dwoch nieoszacowanych perłach Jey Mości Pani Woiewodziny Kijowskiey Babce, ktora nie tylko sama wielkich y ná cały swiat sławnych Potockich w Dom przyniosła decora, ále też y postronnych kráiow pierwsze złączyłá godności [...]. DanOstSwadaII, 25
- [Chmielnicki] Do Rakoczego także wyprawił, aby się brał pod Krakow upominaiąc się Polskiey Korony. I niedosyc na tym maiąc, iescże umyslił zkolegacić się z Hospodarem Wołoskim [...]. HistBun17v
- [Kawaler] sekret obiecał y cieszkiemi przysięgami ztwierdził więc [kobieta] dała się namowic y do głębszego pokoiu z sobą na grzech zaszli, owych kawalerow zostawiwszy, a nie dosyc maiąc sam na grzechu swoim prosił iey bardzo zeby y tym kawalerom teyze uciechy pozwoliła [...]. HistŚwież80
- Straszowski widział owey wydry Qualitates [przymioty] obaczył tez y insze myslistwo moie iako to Zwierzyniec ptaszy ktory miałęm z budowany kratami drotowemi na kryty. A w nim Ptastwo Omnis Generis [wszelkiego rodzaju] [...] a nie tylko to Ptastwo co moze bydz, w Polszcze ale y insze Cudzozięmskie. PasPam254
- Parolu niedotrzymał bo uciekł od zony y wyiechał do Polski z Pułkiem Piaseczynskiego powiedaiąc potym ze przez Sęn y Naiawie iak by mu cos za uchem wołało odstąpiłes Boga. PasPam
dotrzymać słowa
, dotrzymać słowo patrz: DOTRZYMAĆ
- Z owych tedy nieodmięnnych affektow upewnieniem zowemi Exekracyiami kto by Słowa nie dotrzymał roziechalismy się PasPam153
- Z łaski WMM Paniey dosyć mi się stało kiedy mąm słowo ktorego rozumięm że mi WMM Pani dotrzymać raczysz. Ia tez pewnie takim nie mysle bydz niestatkiem a wostatku niech będzie to Słowo na papirze. PasPam224
- Tegoż pisalismy przez tegoz Raytara ktury jechał do Szaweł cum denuntiatione Smierci Im Xdza Episkopa Łuckiego, do IPana kasżtelana Minskiego y Samey IEym zperswazyą aby moderowali Zal swoy poniewaz sic placuit superis, a na swoię Zdrowie pamiętali ktore portzebne iest nam. SapADiar9
- Chciey tedy WXM według wspaniałey duszy swoiey żal y utrapienie ták moderować, ábyś przy zupełnym záwsze zostaiąc zdrowiu byłá pomocna duszy iego [...]. DanOstSwadaIV, 46
- Bernat święty pisząc do Eugeniusá Papieżá/ ktory iego mnichem był/ y od niego Hábit Cystercyeński przyiął był/ mowi do niego: Ego nomen Patris deposui, sed non timorem, [...]. StarKaz515
- Postępuie dáley ieszcze tenże/ y miásto defensorá Akádemiey/ sędzią się rzeczy Iezuickich/ mocą ktore ynie ma vczyniwszy/ powiádá/ że Iezuici nie wszyscy są Iezuitámi práwdziwymi/ chociáż po Iezuicku chodzą. SzemGrat35
- Miał już iść in theatrum osądzony na rozstrzelanie, ale liber pronuntiatus za ustąpieniem dobrowolném jp. Krasińskiego egzekucyi dekretu, przyjąć bernardyński habit obiecał [p. Lipert, porucznik regimentu jp. Denhofa]. ZawiszaPam348
- Ciało moje [...] w habicie zakonnym, po benedyktyńsku, bez wszelkiej aparencyi światowej ma być pogrzebione. GałHTestBork75
- Jeden czart się udaie zá chorego, tedy znim spowiedź czynią, ostatnie dáią pomázánie. Potym ową Infułę depczą, toż czynią z habitami Zakonnemi. ChmielAteny III244
- Były kiedyś konterfekty dawnych Konarskich w Topolnie, iako Michała Konarskiego Sędziego Ziemskiego Człuchowskiego, malowany w habicie Niemieckim czarno, iako Krol Zygmunt August chadzał, w birecie czarnym, binda złota łancuch złoty przez ramię na bok, na końcu u niego wisiała tabliczka z osobą, szpada u pasa, y herb przy nim koło złamane. NiesKor II574
habit ś. Franciszka
, habit Świętego Franciszka patrz: HABIT
- Vmarł [...] y w Kosciele Kathedralnym na Zamku w Kapliczy Zebrzydowskich w Chabicie Swietego Franciszka z Wielką Załoscią pogrzebion Ktoremu Obraz z takim Napisze, w Kosciele Kalwariyskim wystawic dał [...]. KomonDziej 101v
- Tym czásem ná głos krzyczącego, tłumem się ludzie żeszli; y gdy myślą o iego salwowaniu, miękkich betow, y gwałt pościeli nanieśli: tą pod nim wszystko mieysce wysłali, zpuścił się z wielkim stráchem ná nię młodzian, práwie iuż od wszystkich zdesperowány, y szczęśliwie: bo bez szwanku iákiegożkolwiek zdrowia upadł, zaczym ślub uczynił przyjąć habit S. Fránciszká, co y wykonał świątobliwie. NiesKor II73
- [...] we Flándryey w męzkim habicie rowno zinszemi żołnierzámi Zołdácką służąc/ często mężnie w rożnych potrzebách zwycięstwa odnosiłá [...]. DobrPol230
- Vpadszy tedy do nog Opátowi/ prosił go z płáczem áby go przyiął do zakonu y w hábit święty oblokł chcąc z nimi w kompaniey omywać pokutą grzechy swoie. StarKaz466
- Widząc defiderium Iwoná Biskupá stryiá swego Iácek ś. Kánonik Krák. á z miłości nowego Zákonu/ prosił się do świętego Hábitu pospołu z swym rodzonym B. Cesłáwem/ z Henrykiem Moráwiáninem/ y z Hermanem Niemcem [...]. PruszczKlejn41
- Tedy wPergamie nowy zakon zacznie, Y sama naprzód habit wdzieie Mniszy Zdochodowswoich załozywszy znacznie, Gdzie wielka gora wydała się w Morze, Czystey Dyannie Koscioł przy Klasztorze. PotSyl70
- Ośmnasty Wincenty Kádłubek Rosinus, Bogusłáwa i Benigny Syn, pierwszy Polski Kronikarz, bardzo hojny dla BOGA, Cysterski Habit, nad Biskupi Fiolet preferuiący, ktorym Zákonnikom rozdał dziedziczne Dobra. ChmielAteny II382
- Sam poseł, osobą grzeczny, chłop wysoki i gładki w francuskim habicie. Ten habit, pludry, kabat, płaszcz haftowane srebrem ciągnionym na fiołkowym hatłasie. MiasWLeg146
- J to przydaią, że umarł w Tyczynie Zakonnikiem S. Franciszka, iako nadgrobek iego, w Kościele S: Franciszka tamże położony, opiewa że Clauditur hic Baldus Francisci tegmine fulius; ale tu o Zakonney iego Professyi niemasz wzmianki chyba że w habicie tego Zakonu pochowany albo Kościołem Franciszka Swiętego wsparty, pokryty. ChmielAteny III606
- Ten Woyciech Margrabia Brandeburski widząc res suas infaustas, Krolowi Polskiemu Zygmuntowi w Krakowskim Rynku na Maiestacie siedzącemu solenne złożył Filelitatis Juramentum, Habit Zakonu Krzyżackiego zrzucił, y Xiążęciem Pruskim uczyniony z podaniem Chorągwi z Polskiemi Insigniami. Roku namienionego 1525. Lutrem potym został, ożenił się z Dorotą Krola Duńskiego Siostrą. ChmielAteny I1052
- Grzeszne ciało moje, które z ziemi jest stworzone, ziemi też ma być oddane bez żadnej odwłoki i pompy świata tego, o co upraszam jegomości pana małżonka mojego i dobrodzieja, aby grzeszne ciało moje było pogrzebione w kościele ichmości panien benedyktynek w Wilnie według zwyczaju chrześcijańskiego, obrzędu wiary świętej katolickiej rzymskiej, bez ceremonij świata tego, w habicie ichmości panien benedyktynek proszę, żebym była położona. CzyżKTestBork134-135
- Przeciwko naszej gospody na moście szerokim, jest jedna statua z marmuru czarnawego, wielkiego i sławnego doktora i Canonika Roterdamskiego, którego imie było Roterdamus (Erazm z Rotterdamu), z księgą, w habicie doktorskim, co też pisał powiadają księgi przeciwko naszym zakonnikom, ale był Catholik dobry Rzymski, a Calwinowie go ztąd za swego mają. GawarDzien172
- Káthárzyna Błogosłáwioná druga Seneńska názwána/ iż byłá następcą w życiu pierwszey Kátharzyny ś. Seneńskiey/ w tymże Hábicie ś. zakonnym Pokutnym. OkolNiebo7
- A iednak ciáłá Iego [ojca] stroiem známienitem Nieprzybrał? lecz ie przykrył pokutnym Hábitem. KuligDemBar II265
- Ku temu Swiętemu Zákonowi pokazáła MATKA Nayśw: partykularny affekt, gdy w Habicie Trynitarskim, w Komitywie Swiętych po Trynitarsku ustroionych, w Chorze w Wigilią Festu Národzenia swego o pułnocy alias o czásie zwykłey Psalmodii [brak dalszego ciągu]. ChmielAteny II763-764
- Ta awantura, pewnie nie Ducha Swiętego wokacya do S. Augustyna Habitu y Reguły wpędziła go w Erfordzie, y tam zakapturzony, tym mniey znaczny Hypokryta praeesse, non subesse ambiens. ChmielAteny I1122
- Ta awantura, pewnie nie Ducha Swiętego wokacya do S. Augustyna Habitu y Reguły wpędziła go w Erfordzie, y tam zakapturzony, tym mniey znaczny Hypokryta praeesse, non subesse ambiens. ChmielAteny I1122
- Zakon HIERONIMIANOW, od S. Hieronima zaczętych, od Piotra Ferdynanda Hiszpána Roku 1373. pod Regułą S. Augustyna w znieconych, od Grzegorza XI. potwierdzonych , w Habicie biáłym á w kápách czarnych y kapturách takichz̄e chodzących, nie we wszystkich Katolickich Páństwàch znayduie się. ChmielAteny I1035
- Habit noszą biały na znak niewinności pierworodney Nayswiętſzey Panny, a Płaszcze blámarantowe. ChmielAteny I1038
- Brat Azyatyckiego Basze zywcem wzięty Aleprędko Smiertelnem bolem od ran zdięty [...]. PotWoj84
- Spoyrzy ná się w ostatnich śmiertelnych bolách/ ow gorzki iádowity nie zbyty złego sumnieniá Robak świdrzy/ y nieszczęśliwą duszę z cielská ná wiecze męki wygryza [...]. BujnDroga128-129
- [...] Męczennicy gdy cierpieli/ ciáłá ich bole cierpiáły/ dusze ochłody swoie na ten czás miáły; ále Bogárodzice Pássya wszytká/ nie ciało ále duszę przechodziłá. BirkOboz27
- Rok ten zacząłem od przypadku, albowiem przypadkiem nieszczęśliwym stojąc na miejscu w prędkiém obróceniu się nogęm sobie w samém kolanie wywinął, ciężki ból cierpiąc i długo nie mogąc chodzić, a po doktorach i cyrulikach musiałem mistrzom wileńskim dać się na leki. ZawiszaPam27
- Wielom się stało zewnętrzne niezdrowie, Wielom i bóle dokuczały w głowie, Dlatego iż się okręt barzo kiwał, A jako kaczka z falą podskakiwał [...]. BorzNaw136
- Lubo ten ze mię bol dokuczał Iednak przezgwałt wstałem. SapADiar114
- Przeto wszytkim wzáiem y káżdemu z osobná/ niech będzie ten sok Istoryey moiey ofiarowány: ná ulżenie bolu sercá w dzisieyszem doczesnem osłábieniu Korony Polskiey [...]. DembWyw3
- Oddzierano odPiersi Niemowiątka ssące I bez wszelkiey litosci na co Matki drzące Z okrutnem serca bolem, poglądac musiały W drobne kęsy o twarde roztrącono skały [...]. PotWoj109
- Szukał wszędzie swey miłey srodze teskniąc po niey Ale nie mogł nic dotąd dowiedziec się o niey I ta była przyczyna ze bol tak nieznośny Cierpiał wsercu [...]. ArKochOrl7
- Rozmáitemi bolámi zdięty ten/ ktorego wszytkie duchowne członki podruzgotáne/ ktory żadney folgi nie ma/ do tego śmierci czeka nie iáko końcá bolow/ ále iáko początku nowych mąk. BirkNiedz57
- Ciężarem niegdy przykrym osieł osadniony Był dla zdrowia prędszego w pastewnik puszczony. Zatym się w sadno jego tak był kruk sposobił, Że mu na więtsze, co dzień kłując go, zarobił. Skąd pan, śmiech sobie czyniąc, choć wiedział, że nędził Ból srogi osła, nigdy kruka nie odpędził. VerdBłażSet12
- Marcin Hincza [...] są w druku te iego pisma [...] Mátká Bolesna Márya, to iest tłumáczenie Męki Páná Chrystusowey, ktora boleść Mátce Boskiey zádawáłá [...]. NiesKor II362
- Do tego mieysca sam tenże Jozef námieniony wráz z Nikodemem z przytomnością Bolesney Matki MARYI PANNY y innych Pobożnych Niewiast, CHRYSTUSA z Krzyża zdiętego [...] położyli [...]. ChmielAteny II565
- A nie tylko wymowny Bachus i sierdziwy, lecz pod jego hederą ten bóg broi dziwy, który uniósł pod żaglem Helenę do Troi. MiasKZbiór341
- Dwór J.M.P. Leśniowolskiego, Starosty Drohickiego. Mieszkanie od samej wody, Pomniąc na różne przygody, Nie barzo warowno stoi: Brzeg tuż, Wisła dziwy broi. JarzGośc130
- [...] żołnierz teraz chciwy Nie sławy, jak jest łupu, zaczem broi dziwy. KuligDemBar II371
- HIPPOMANES [...] SZALEY szkapi [...] Pliniusz powiada że to ma być brodawka zrzebięca ná czele z ktorą się zrzebię rodzi y záraz mu ią klacz ugryza. DanKolaDykII, 124
- Mereor vel tantillum za taką uczynnosc. Partesky Francuskich piesni takze posyłam od mego Gonfarona. a charta malinskiego srodze pieknego y kształtnego odeslę przes P. Gronowskiego. OpalKListy499
- Przy budowániu záś Wieży Babilońskiey, że to było superbum opus, aequataque Machina Caelo; prożnej ostentacyi fabryka, Nemroda BOGU obmierzłego Inwencya y promocya, wszystka owá Ludu nieźliczonego mnogość, koło fabryki robiąca, Dekretem Pana BOGA Ultoris tanti ausus, ukarána pomieszániem Języków, czyli nowych stworzeniem, gdyż Philo Zyd uczony bardzo Starożytny trzyma, że była tylko Confusio Języków iuż będących ná świecie, Hebrayski in sua puritate rezerwuiąc, á nie nowych wlanie w onych niebożnych Architektow. Iednákże ta náypewnieyszá sentencya, że przy Wieży Babylońskiey wszystkie nowe urodziły się Języki, gdyż ab Origine Mundi, cały Swiat był unius labii według Pisma Swiętego; y ten Język był konserwowány w spráwiedliwym Człeku, do Fabryki tej się nie implikuiącym, Heber názwanym, Oycu Falego[.] ChmielAteny II743-744
- Sczoła od onego Wału maiąc frysztu kilka Niedziel, widząc zkąd miał bydz impet Vfortyfikowali się byli ze wokrąg Zamku chodziwszy nigdzie bybył mocnieyszego mieysca nieznalazł. ŻółkPocz43
- Najwzgárdzeńszy był, i napodlejszy z ludzi, mąż boleści, á świádomy niemocy, i jáko zákrywájący twarz swoję; najwzgárdzeńszy mówię, skądeśmy go nizacz nie mieli. BGIz53, 3
- Ususzone y na proszek miałki starte (venia dicendo) łayno człowiecze, y z niego preparowana woda inflammacye, Skaży, błonki leczy, y boleść Oczu uśmierza. BeimJelMed237
- A pewnie że więcey iest rzeczy ktore nas strászą/ niźli ktore boleść czynią/ y więcey nas czásem mniemánie złey rzeczy/ niźli sámá zła rzecz trapi. StarPopr44
- Vważże teraz iákie było męstwo tey Pánny/ ktora máiąc/ cierpiąc tákie boleści/ nie mdláłá/ áni vpadáłá/ ale stánęłá; bo tak Ewángelistá mowi: Stałá tedy Mátká, etc. BirkOboz30
- [...] występki są choroby y wrzody duszne/ ktore ustáwicznie człowieká chorego czynią/ y nie ledá mu boleści przyczyniáią/ y rychłą śmierć przynoszą [...]. StarPopr77
- Wielu áby uszli wstydu, frásunku, háńby, y innych boleści dusznych, życzyli sobie choroby ktora iest boleścią zwierzchną, zaczym znáć że większa iest boleść ná duszy. TylkRoz306
- 31. Ieżeli duszna boleść większa niż cielesna. TylkRoz306
- Wielu áby uszli wstydu, frásunku, háńby, y innych boleści dusznych, życzyli sobie choroby ktora iest boleścią zwierzchną, zaczym znáć że większa iest boleść ná duszy. TylkRoz306
- Ta tedy nowina [...] Heretykom zaś rany świeżego żalu, przez zgubienie nowo niepotrzebnej pociechy, tem z większą boleścią serdeczną ponowiła. DembPrzew26
- [Diabeł] podwodzi nas do szemrania w przody/ potym do nárzekánia/ nákoniec do bluźnierstwá y desperácyiey [...] bo przeźnie boleść serdeczną wyrzucamy z siebie [...]. StarKaz397
- Ciężkie tylko pámiętnych pociech wydawáią się suspiria, ozdoby wszytkie nasze czarnym powłocząc cieniem/ á obfitymi miásto konsolácyey karmiąc się łzámi/ w boleści sercá tákowey czekáiąc godziny/ ktorą ad eam nos prowádzi metam. PisMów II317
- Niektore Páńskiego y Szlácheckiego stanu Osoby tę wádę do siebie maią/ gdy do kościołá ná nabożenstwo przydą/ że się ráczey y więcey częścią spániem/ częścią szeptániem/ (gadániem/ rozmawiániem) częścią w modlitwách czytániem/ niźli słowa Bożego słuchániem zábáwiáią. Ná co ja sam ná ambonie stojąc nie raz z wielką sercá boleścią Pátrzyć muszę. GdacPan21-22
- [...] zażywaią pewnych słów [...] ná vsmierzenie boleści dla záchowánia żywotá y dobrego zdrowia, áby go nieprzyiaciel nie mogł pozyć y ná przypadki rozmáite tym podobne. WisCzar29
- Służy ten likwor nader skutecznie ná uśmierzenie wszelkich boleści [...]. VadeMed262
- Tákiż żywot y tákie dokonánie Aristokrátesá Misseńskiego podkáło/ ktory w gorączce hániebne boleści cierpiąc/ á nogi w zimney wodzie trzymáiąc/ sam na się wywoływał/ że to zá niecnoty swe cierpiał. StarPopr18
- Pani Matka Moia Agnyszka Wilczkowa Kudlicowna, zachorowawszy na Puchline y Lieżąc niemal bez puł roku na Łuszku tak była opuchła ze y ręce nogi y całe ciało było strasnie opuchło, a potym cierpiąc tak wielkie bolesci, W ten dzien rano [...] Panu Bogu Wszechmogącemu Dusze [...] oddała. WilczPam40
- Item Pijawek na wierzchu głowy stáwienie tám gdzie się kość spaia, pomocne ná wiele głownych chorob y ulżenia boleści, tákże hemoroidow otworzenie, dawne głowy bolenia oddala. PromMed21
- [...] ten, ktory Niepodlega boleściom żadnym z swey Nátury, Cierpiał męki, áby nas wolnemi vczynił Od występkow, lub sam nic nigdy nie záwinił. DamKuligKról286
- [...] ná ten czás śmierć przypádnie niespodziewánie/ y pomiesza wszytkie zamysły chciwego człowieká boleści/ boiaźni/ y męki wiekuistey nábáwiwszy go [...]. StarKaz409-410
- [...] dadzą znac P. Trepce, ze poimano złodzieia, któryć się dobeł do swego depositu choc z kilkunastą zamkow: Tak za recognitią assecurowaną za szkody co poczynieł puscił go [...]. TrepNekLib218
